Thông tư số: 134/2007/TT-BTC ngày 23/11/2007 của Bộ tài chính
Tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ (gọi chung là cơ sở kinh doanh) dưới đây có thu nhập là đối tượng nộp thuế thu nhập doanh nghiệp theo hướng dẫn tại thông tư này.
1. Tổ chức sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ bao gồm: a) Các tổ chức kinh doanh được thành lập và đăng ký kinh doanh theo Luật Doanh nghiệp; Luật doanh nghiệp nhà nước; Luật đầu tư; Luật hợp tác xã....
BỘ TÀI CHÍNH CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập- Tự do- Hạnh phúc
---------
Số: 134/2007/TT-BTC -----------------------------------
Hà Nội, ngày 23 tháng 11 năm 2007
THÔNG TƯ
Hướng dẫn thi hành Nghị định số 24/2007/NĐ-CP
ngày 14 tháng 2 năm 2007 của Chính phủ quy định chi tiết
thi hành Luật thuế thu nhập doanh nghiệp
--------------------------
Căn cứ Luật thuế thu nhập doanh nghiệp được Quốc hội khoá XI thông qua
ngày 17 tháng 6 năm 2003;
Căn cứ Nghị định số 24/2007/NĐ-CP ngày 14 tháng 2 năm 2007 của Chính phủ
quy định chi tiết thi hành Luật thuế thu nhập doanh nghiệp;
Căn cứ Nghị định số 77/2003/NĐ-CP ngày 01/7/2003 của Chính phủ quy định
về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức Bộ Tài chính,
Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành về thuế thu nhập doanh nghiệp như sau:
Phần A
PHẠM VI ÁP DỤNG THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP
I. ĐỐI TƯỢNG NỘP THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP
Tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ (gọi chung là cơ sở
kinh doanh) dưới đây có thu nhập là đối tượng nộp thuế thu nhập doanh nghiệp theo
hướng dẫn tại Thông tư này.
1. Tổ chức sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ bao gồm:
a) Các tổ chức kinh doanh được thành lập và đăng ký kinh doanh theo Luật
Doanh nghiệp; Luật doanh nghiệp Nhà nước; Luật đầu tư; Luật hợp tác xã.
b) Liên hiệp hợp tác xã, hợp tác xã (sau đây gọi tắt là hợp tác xã); tổ hợp tác
(trừ trường hợp nêu tại điểm 1 mục II Phần A Thông tư này).
c) Các tổ chức kinh tế của tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức
xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức thuộc lực lượng vũ trang nhân dân; cơ
quan hành chính, tổ chức sự nghiệp và các tổ chức khác.
2. Cá nhân trong nước sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ bao gồm:
1
a) Cá nhân và nhóm cá nhân kinh doanh.
b) Hộ kinh doanh cá thể.
c) Cá nhân hành nghề độc lập có hoặc không có văn phòng, địa điểm hành nghề
cố định (trừ người làm công ăn lương) như: bác sỹ, kế toán, kiểm toán, hoạ sỹ, kiến
trúc sư, nhạc sỹ và những người hành nghề độc lập khác.
d) Cá nhân cho thuê tài sản như: nhà, đất, phương tiện vận tải, máy móc thiết
bị và các loại tài sản khác.
3. Công ty ở nước ngoài hoạt động sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ
thông qua cơ sở thường trú tại Việt Nam.
Cơ sở thường trú là cơ sở kinh doanh mà thông qua cơ sở này công ty ở nước
ngoài thực hiện một phần hay toàn bộ hoạt động kinh doanh của mình tại Việt Nam
mang lại thu nhập. Cơ sở thường trú của công ty ở nước ngoài gồm một trong các
hình thức sau:
a) Chi nhánh, văn phòng điều hành, nhà máy, xưởng sản xuất, kho giao nhận
hàng hóa, phương tiện vận tải, hầm mỏ, mỏ dầu hoặc khí đốt, địa điểm thăm dò hoặc
khai thác tài nguyên thiên nhiên hay các thiết bị, phương tiện phục vụ cho việc thăm dò
tài nguyên thiên nhiên;
b) Địa điểm xây dựng; công trình xây dựng, lắp đặt, lắp ráp; các hoạt động
giám sát xây dựng, công trình xây dựng, lắp đặt, lắp ráp;
c) Cơ sở cung cấp các dịch vụ bao gồm cả dịch vụ tư vấn thông qua người làm
công cho mình hay một đối tượng khác;
d) Đại lý cho công ty ở nước ngoài;
e) Đại diện ở Việt Nam trong các trường hợp :
- Có thẩm quyền ký kết các hợp đồng đứng tên công ty ở nước ngoài;
- Không có thẩm quyền ký kết các hợp đồng đứng tên công ty nước ngoài
nhưng thường xuyên thực hiện việc giao hàng hóa hoặc cung ứng dịch vụ tại Việt
Nam.
Trường hợp Hiệp định tránh đánh thuế hai lần mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa
Việt Nam ký kết có quy định khác về cơ sở thường trú thì thực hiện theo quy định của
Hiệp định đó.
4. Công ty nước ngoài, tổ chức nước ngoài, cá nhân nước ngoài kinh doanh tại
Việt Nam không theo Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp hoặc có thu nhập phát sinh
tại Việt Nam nộp thuế thu nhập doanh nghiệp theo hướng dẫn riêng của Bộ Tài chính.
II. ĐỐI TƯỢNG KHÔNG THUỘC DIỆN NỘP THUẾ THU NHẬP
DOANH NGHIỆP
2
Các đối tượng sau đây không thuộc diện nộp thuế thu nhập doanh nghiệp:
1. Hợp tác xã, tổ hợp tác sản xuất nông nghiệp có thu nhập từ sản phẩm trồng
trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thuỷ sản.
2. Hộ gia đình, cá nhân sản xuất nông nghiệp có thu nhập từ sản phẩm trồng
trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thuỷ sản, trừ hộ gia đình và cá nhân nông dân sản xuất hàng
hoá lớn, có thu nhập cao từ sản phẩm trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thuỷ sản.
Tạm thời chưa thu thuế thu nhập doanh nghiệp đối với hộ gia đình và cá nhân
nông dân sản xuất hàng hoá lớn, có thu nhập cao từ các sản phẩm trồng trọt, chăn
nuôi, nuôi trồng thuỷ sản cho đến khi có quy định của Chính phủ.
Phần B
CĂN CỨ TÍNH THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP
Căn cứ tính thuế thu nhập doanh nghiệp là thu nhập chịu thuế thu nhập doanh
nghiệp trong kỳ tính thuế và thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp.
I. THU NHẬP CHỊU THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP
Thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp trong kỳ tính thuế bao gồm thu
nhập chịu thuế của hoạt động sản xuất, kinh doanh, hàng hoá, dịch vụ và thu nhập
chịu thuế khác, kể cả thu nhập chịu thuế từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hoá,
dịch vụ ở nước ngoài.
Kỳ tính thuế được xác định theo năm dương lịch. Trường hợp cơ sở kinh doanh
áp dụng năm tài chính khác với năm dương lịch thì kỳ tính thuế xác định theo năm tài
chính áp dụng. Kỳ tính thuế đầu tiên đối với cơ sở kinh doanh mới thành lập và kỳ tính
thuế cuối cùng đối với cơ sở kinh doanh chuyển đổi loại hình doanh nghiệp, chuyển
đổi hình thức sở hữu, sáp nhập, chia tách, giải thể, phá sản được xác định phù hợp với
kỳ kế toán theo quy định của pháp luật về kế toán.
Trường hợp kỳ tính thuế năm đầu tiên của cơ sở kinh doanh mới thành lập và
kỳ tính thuế năm cuối cùng đối với cơ sở kinh doanh chuyển đổi loại hình doanh
nghiệp, chuyển đổi hình thức sở hữu, hợp nhất, sáp nhập, chia, tách, giải thể, phá sản
có thời gian ngắn hơn 03 tháng thì được cộng với kỳ tính thuế năm tiếp theo (đối với
cơ sở kinh doanh mới thành lập) hoặc kỳ tính thuế năm trước đó (đối với cơ sở kinh
doanh chuyển đổi loại hình doanh nghiệp, chuyển đổi hình thức sở hữu, hợp nhất, sáp
nhập, chia tách, giải thể, phá sản) để hình thành một kỳ tính thuế thu nhập doanh
nghiệp. Kỳ tính thuế thu nhập doanh nghiệp năm đầu tiên hoặc kỳ tính thuế thu nhập
doanh nghiệp năm cuối cùng không vượt quá 15 tháng.
Thu nhập chịu thuế trong kỳ tính thuế xác định theo công thức sau:
3
Thu nhập Doanh thu để Thu nhập
Chi phí
chịu thuế tính thu nhập hợp lý chịu thuế
= - +
chịu thuế trong
trong kỳ trong kỳ khác trong kỳ
tính thuế kỳ tính thuế tính thuế tính thuế
Sau khi xác định thu nhập chịu thuế theo công thức trên, cơ sở kinh doanh trừ
số lỗ của các kỳ tính thuế trước chuyển sang trước khi xác định số thuế thu nhập
doanh nghiệp phải nộp theo quy định.
Trường hợp Hiệp định tránh đánh thuế hai lần mà Cộng hoà xã hội chủ nghĩa
Việt Nam ký kết có quy định khác về phương pháp xác định thu nhập chịu thuế đối
với cơ sở thường trú thì thực hiện theo quy định của Hiệp định đó.
II. DOANH THU ĐỂ TÍNH THU NHẬP CHỊU THUẾ
1. Doanh thu để tính thu nhập chịu thuế được xác định như sau:
Doanh thu để tính thu nhập chịu thuế là toàn bộ tiền bán hàng hoá, tiền cung
cấp dịch vụ bao gồm cả khoản trợ giá, phụ thu, phụ trội mà cơ sở kinh doanh được
hưởng không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền.
a) Đối với cơ sở kinh doanh nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu
trừ thuế là doanh thu chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng.
Ví dụ: Cơ sở kinh doanh A là đối tượng nộp thuế giá trị gia tăng theo phương
pháp khấu trừ thuế. Hoá đơn giá trị gia tăng gồm các chỉ tiêu như sau:
100.000 đồng.
Giá bán:
Thuế GTGT (10%): 10.000 đồng.
110.000 đồng.
Giá thanh toán :
Doanh thu để tính thu nhập chịu thuế là 100.000 đồng.
b) Đối với cơ sở kinh doanh nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp trực
tiếp trên giá trị gia tăng là doanh thu bao gồm cả thuế giá trị gia tăng.
Ví dụ: Cơ sở kinh doanh B là đối tượng nộp thuế giá trị gia tăng theo phương
pháp trực tiếp trên giá trị gia tăng. Hoá đơn bán hàng chỉ ghi giá bán là 110.000 đồng
(giá đã có thuế GTGT).
Doanh thu để tính thu nhập chịu thuế là 110.000 đồng.
2. Thời điểm xác định doanh thu để tính thu nhập chịu thuế được xác định như
sau:
4
a) Đối với hàng hoá là thời điểm chuyển giao quyền sở hữu hàng hoá hoặc thời
điểm xuất hoá đơn.
b) Đối với dịch vụ là thời điểm dịch vụ hoàn thành hoặc thời điểm xuất hoá
đơn.
3. Doanh thu để tính thu nhập chịu thuế trong một số trường hợp xác định như
sau:
a) Đối với hàng hoá bán theo phương thức trả góp là tiền bán hàng hoá trả một
lần, không bao gồm tiền lãi trả góp.
b) Đối với hàng hoá, dịch vụ bán theo phương thức trả chậm là tiền bán hàng
hoá, dịch vụ trả một lần, không bao gồm tiền lãi trả chậm.
Trường hợp việc thanh toán theo hợp đồng mua bán trả góp, trả chậm kéo dài
nhiều kỳ tính thuế thì doanh thu là số tiền phải thu của người mua trong kỳ tính thuế
không bao gồm lãi trả góp, trả chậm theo thời hạn quy định trong hợp đồng.
Việc xác định chi phí khi xác định thu nhập chịu thuế đối với hàng hoá bán trả
góp, trả chậm thực hiện theo nguyên tắc chi phí phải phù hợp với doanh thu.
c) Đối với hàng hoá, dịch vụ do cơ sở kinh doanh làm ra dùng để trao đổi; biếu,
tặng; trang bị, thưởng cho người lao động được xác định trên cơ sở tiền bán hàng hoá,
dịch vụ cùng loại hoặc tương đương trên thị trường tại thời điểm trao đổi; biếu, tặng;
trang bị, thưởng cho người lao động.
d) Đối với hàng hoá, dịch vụ do cơ sở kinh doanh làm ra tự dùng để phục vụ
cho quá trình sản xuất kinh doanh như: điện tự dùng, sản phẩm sản xuất ra dùng làm
tài sản cố định, sản phẩm xây dựng cơ bản tự làm là chi phí sản xuất ra sản phẩm đó.
e) Đối với hoạt động gia công hàng hoá là tiền thu về gia công bao gồm cả tiền
công, nhiên liệu, động lực, vật liệu phụ và chi phí khác phục vụ cho việc gia công
hàng hoá.
g) Đối với cơ sở kinh doanh nhận làm đại lý, ký gửi bán hàng đúng giá quy định
của cơ sở kinh doanh giao đại lý, ký gửi là tiền hoa hồng được hưởng theo hợp đồng
đại lý, ký gửi hàng hoá.
h) Đối với hoạt động cho thuê tài sản kể cả trường hợp cơ sở kinh doanh đầu
tư xây dựng nhà cho người lao động thuê là số tiền cho thuê tài sản thu từng kỳ theo
hợp đồng về cho thuê tài sản, cho thuê nhà.
Trường hợp bên thuê trả tiền trước cho nhiều năm thì doanh thu để tính thu
nhập chịu thuế được xác định phù hợp với việc xác định chi phí của cơ sở kinh doanh.
5
Tuỳ theo điều kiện về việc xác định chi phí hợp lý, cơ sở kinh doanh có thể lựa
chọn một trong hai phương pháp xác định doanh thu để tính thu nhập chịu thuế như
sau:
- Là số tiền cho thuê tài sản của từng năm được xác định bằng (=) số tiền trả
trước chia (:) cho số năm trả tiền trước.
- Là toàn bộ số tiền cho thuê tài sản của số năm trả tiền trước.
Trường hợp cơ sở kinh doanh đang trong thời gian ưu đãi thuế lựa chọn
phương pháp xác định doanh thu để tính thu nhập chịu thuế là toàn bộ số tiền thuê bên
thuê trả trước cho nhiều năm thì việc xác định số thuế thu nhập doanh nghiệp từng
năm miễn thuế, giảm thuế căn cứ vào tổng số thuế thu nhập doanh nghiệp của số
năm trả tiền trước chia (:) cho số năm bên thuê trả tiền trước.
Đối với tổ chức và cá nhân chưa thực hiện chế độ kế toán, hoá đơn chứng từ
theo chế độ quy định, có hoạt động cho thuê tài sản mà bên thuê trả tiền trước cho
nhiều năm thì doanh thu để tính thu nhập chịu thuế là toàn bộ số tiền cho thuê tài sản
trả trước cho nhiều năm thu được.
i) Đối với hoạt động tín dụng là số lãi phải thu phát sinh trong kỳ tính thuế đối
với các khoản nợ xác định là có khả năng thu hồi cả gốc, lãi đúng thời hạn.
- Đối với số lãi phải thu của các khoản cho vay trong hạn đã hạch toán vào thu
nhập nhưng đến kỳ hạn trả nợ (gốc, lãi) khách hàng không trả được đúng hạn, tổ
chức tín dụng hạch toán vào chi phí hoạt động kinh doanh và theo dõi ngoài bảng để
đôn đốc thu. Khi thu được thì hạch toán vào thu nhập.
- Đối với số lãi phải thu phát sinh trong kỳ của các khoản nợ khách hàng không
trả được đúng hạn còn lại, tổ chức tín dụng theo dõi ngoài bảng để đôn đốc thu, khi
thu được hạch toán vào thu nhập.
- Đối với thu lãi tiền gửi, lãi đầu tư trái phiếu, tín phiếu... là số lãi phải thu
trong kỳ.
k) Đối với hoạt động vận tải hàng không là toàn bộ số tiền được hưởng từ
việc vận chuyển hành khách, hành lý, hàng hoá, không phân biệt đã thu được tiền hay
chưa thu được tiền. Thời điểm xác định doanh thu để tính thu nhập chịu thuế là thời
điểm hoàn thành dịch vụ vận chuyển.
l) Đối với hoạt động bán điện là số tiền bán điện ghi trên hoá đơn giá trị gia
tăng. Thời điểm xác định doanh thu để tính thu nhập chịu thuế là ngày xác nhận chỉ số
công tơ điện và ghi trên hoá đơn tính tiền điện.
Ví dụ: Hoá đơn tiền điện ghi chỉ số công tơ từ ngày 5/12 đến ngày 5/1. Doanh
thu của hoá đơn này được tính vào tháng 1.
6
m) Đối với hoạt động khác như kinh doanh nước sạch...doanh thu để tính thu
nhập chịu thuế được xác định tương tự như hoạt động bán điện.
n) Đối với hoạt động kinh doanh bảo hiểm và tái bảo hiểm là số tiền phải thu
về phí bảo hiểm gốc, phí dịch vụ đại lý (giám định tổn thất, xét giải quyết bồi
thường, yêu cầu người thứ ba bồi hoàn, xử lý hàng bồi thường 100%); phí nhận tái
bảo hiểm; thu hoa hồng tái bảo hiểm và các khoản thu khác về kinh doanh bảo hiểm
sau khi đã trừ các khoản phải chi để giảm thu như: hoàn phí bảo hiểm, giảm phí nhận
tái bảo hiểm; hoàn hoa hồng nhượng tái bảo hiểm, giảm hoa hồng nhượng tái bảo
hiểm.
o) Đối với hoạt động xây dựng, lắp đặt là giá trị công trình, giá trị hạng mục
công trình nghiệm thu bàn giao hoặc giá trị khối lượng xây dựng, lắp đặt nghiệm thu
bàn giao.
- Trường hợp xây dựng, lắp đặt có bao thầu nguyên vật liệu, máy móc, thiết bị
là số tiền từ hoạt động xây dựng, lắp đặt bao gồm cả giá trị nguyên vật liệu, máy
móc, thiết bị.
- Trường hợp xây dựng, lắp đặt không bao thầu nguyên vật liệu, máy móc,
thiết bị là số tiền từ hoạt động xây dựng, lắp đặt không bao gồm giá trị nguyên vật
liệu, máy móc, thiết bị.
p) Đối với hoạt động kinh doanh bất động sản là số tiền phải thu về kinh
doanh bất động sản. Thời điểm xác định doanh thu là thời điểm chuyển quyền sử
dụng đất, chuyển quyền sở hữu công trình, vật kiến trúc trên đất hoặc thời điểm bên
chuyển nhượng bàn giao bất động sản cho bên nhận chuyển nhượng hoặc thời điểm
xuất hoá đơn.
q) Đối với hoạt động kinh doanh dưới hình thức hợp đồng hợp tác kinh doanh:
- Trường hợp các bên tham gia hợp đồng hợp tác kinh doanh phân chia kết quả
kinh doanh bằng doanh thu thì doanh thu để tính thuế thu nhập doanh nghiệp của từng
bên là số tiền bán hàng hoá, dịch vụ của từng bên được chia theo hợp đồng hợp tác
kinh doanh.
- Trường hợp các bên tham gia hợp đồng hợp tác kinh doanh phân chia kết quả
kinh doanh bằng sản phẩm thì doanh thu để tính thuế thu nhập doanh nghiệp của từng
bên là số tiền bán sản phẩm đó.
- Trường hợp các bên tham gia hợp đồng hợp tác kinh doanh phân chia kết quả
kinh doanh bằng lợi nhuận thì doanh thu để tính thuế thu nhập doanh nghiệp là số tiền
bán hàng hoá, dịch vụ của hợp đồng hợp tác kinh doanh . Các bên tham gia hợp đồng
hợp tác kinh doanh cử ra một bên làm đại diện, xuất hoá đơn, ghi nhận doanh thu và
kê khai nộp thuế thu nhập doanh nghiệp thay cho các bên còn lại tham gia hợp đồng
hợp tác kinh doanh.
7
III. CÁC KHOẢN CHI PHÍ KHÔNG TÍNH VÀO CHI PHÍ HỢP LÝ KHI
XÁC ĐỊNH THU NHẬP CHỊU THUẾ
1. Nguyên tắc xác định các khoản chi phí không tính vào chi phí hợp lý:
1.1. Các khoản chi không có đầy đủ hoá đơn, chứng từ theo quy định hoặc hoá
đơn, chứng từ không hợp pháp.
1.2. Các khoản chi không liên quan đến việc tạo ra doanh thu, thu nhập chịu
thuế trong kỳ tính thuế.
1.3. Các khoản chi do nguồn kinh phí khác đài thọ.
2. Những khoản chi phí sau đây không tính vào chi phí hợp lý:
2.1. Chi phí khấu hao tài sản cố định thuộc một trong các trường hợp sau:
a) Chi phí khấu hao đối với tài sản cố định không sử dụng cho hoạt động sản
xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ.
Riêng tài sản cố định phục vụ cho người lao động làm việc tại cơ sở kinh
doanh như: nhà nghỉ giữa ca, nhà ăn giữa ca, nhà thay quần áo, nhà vệ sinh, bể chứa
nước sạch, nhà để xe, phòng hoặc trạm y tế để khám chữa bệnh, xe đưa đón người
lao động, cơ sở đào tạo, dạy nghề, nhà ở cho người lao động do cơ sở kinh doanh đầu
tư xây dựng được trích khấu hao tính vào chi phí hợp lý.
b) Chi phí khấu hao đối với tài sản cố định không có giấy tờ chứng minh được
thuộc quyền sở hữu của cơ sở kinh doanh (trừ tài sản cố định thuê mua tài chính).
c) Chi phí khấu hao đối với tài sản cố định không được quản lý, theo dõi, hạch
toán trong sổ sách kế toán của cơ sở kinh doanh theo chế độ quản lý tài sản cố định và
hạch toán kế toán hiện hành.
d) Phần trích khấu hao vượt mức quy định hiện hành của Bộ Tài chính về chế
độ quản lý, sử dụng và trích khấu hao tài sản cố định. Trường hợp cơ sở kinh doanh
có lãi áp dụng phương pháp khấu hao theo đường thẳng, khấu hao nhanh để đổi mới
công nghệ là phần trích khấu hao vượt quá 02 lần mức khấu hao theo quy định.
Trường hợp đặc biệt khác được trích khấu hao tính vào chi phí hợp lý theo
Quyết định của Bộ Tài chính.
e) Chi phí khấu hao đối với tài sản cố định đã khấu hao hết giá trị.
g) Chi phí khấu hao đối với công trình trên đất vừa sử dụng cho sản xuất kinh
doanh vừa sử dụng cho mục đích khác thì không được tính khấu hao vào chi phí hợp lý
đối với giá trị công trình trên đất tương ứng phần diện tích không sử dụng vào hoạt
động sản xuất kinh doanh.
8
2.2. Chi phí nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, năng lượng, hàng hoá phần vượt
mức tiêu hao hợp lý, bị tổn thất hoặc bị hư hỏng đã được các tổ chức, cá nhân bồi
thường.
Mức tiêu hao hợp lý nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, hàng hoá sử dụng vào
sản xuất, kinh doanh do cơ sở kinh doanh tự xây dựng. Mức tiêu hao hợp lý được xây
dựng từ đầu năm hoặc đầu kỳ sản xuất sản phẩm. Trường hợp một số nguyên liệu,
vật liệu, nhiên liệu, hàng hoá Nhà nước đã ban hành định mức tiêu hao thì thực hiện
theo định mức của Nhà nước đã ban hành. Trường hợp cơ sở kinh doanh không xây
dựng mức tiêu hao hợp lý thì mức tiêu hao được xác định căn cứ vào định mức tiêu hao
của cơ sở kinh doanh cùng ngành nghề, lĩnh vực, quy mô tương tự.
2.3. Chi phí tiền lương, tiền công thuộc một trong các trường hợp sau:
a) Chi phí tiền lương, tiền công và các khoản phụ cấp phải trả cho người lao
động nhưng hết thời hạn nộp hồ sơ quyết toán thuế năm thực tế chưa chi.
b) Chi phí tiền lương, tiền công do cơ sở kinh doanh chi ngoài hợp đồng lao
động hoặc thoả ước lao động tập thể. Chi phí tiền lương, tiền công chi không có hợp
đồng lao động hoặc thoả ước lao động tập thể theo quy định của pháp luật về lao
động trừ trường hợp cơ sở kinh doanh thuê lao động thời vụ hoặc vụ việc.
c) Các khoản tiền thưởng cho người lao động không mang tính chất tiền lương,
không được ghi trong hợp đồng lao động hoặc thoả ước lao động tập thể.
d) Tiền lương, tiền công của chủ doanh nghiệp tư nhân, chủ hộ cá thể, cá nhân
kinh doanh. Thù lao trả cho các sáng lập viên, thành viên của hội đồng thành viên, hội
đồng quản trị không trực tiếp tham gia điều hành sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch
vụ.
2.4. Chi phí của cơ sở kinh doanh mua hàng hoá, dịch vụ không có hoá đơn,
được phép lập Bảng kê thu mua hàng hoá, dịch vụ mua vào (theo mẫu số 01/TNDN
kèm theo Thông tư này) nhưng không lập Bảng kê kèm theo chứng từ thanh toán cho
cơ sở, người bán hàng, cung cấp dịch vụ trong các trường hợp: mua sản phẩm làm
bằng mây, tre, cói, dừa, cọ, của người nông dân trực tiếp làm ra; mua sản phẩm thủ
công mỹ nghệ của các nghệ nhân không kinh doanh; mua đất, đá, cát, sỏi của người
dân tự khai thác; mua nông, lâm, thuỷ sản của người sản xuất, đánh bắt bán ra; mua
phế liệu của người trực tiếp thu nhặt, mua đồ dùng, tài sản của hộ gia đình, cá nhân
đã qua sử dụng trực tiếp bán ra và một số dịch vụ mua của cá nhân không kinh doanh.
Bảng kê thu mua hàng hoá, dịch vụ do người đại diện theo pháp luật của cơ sở
kinh doanh ký và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, trung thực.
Trường hợp giá mua hàng hoá, dịch vụ trên bảng kê cao hơn giá thị trường tại thời
điểm mua hàng thì cơ quan thuế căn cứ vào giá thị trường tại thời điểm mua hàng, dịch
vụ cùng loại hoặc tương tự trên thị trường xác định lại mức giá để tính lại chi phí hợp
lý khi xác định thu nhập chịu thuế.
9
2.5. Phần chi phí tiền ăn giữa ca hàng tháng cho mỗi người lao động vượt quá
mức lương tối thiểu do Nhà nước quy định đối với công chức Nhà nước.
2.6. Phần chi phí tiền ăn định lượng chi trả cho người lao động làm việc trong
một số ngành đặc biệt vượt quá mức chế độ Nhà nước quy định.
2.7. Chi thưởng sáng kiến, cải tiến mà cơ sở kinh doanh không có quy chế quy
định cụ thể về việc chi thưởng sáng kiến, cải tiến, không có hội đồng nghiệm thu
sáng kiến, cải tiến.
2.8. Chi tài trợ cho giáo dục không đúng đối tượng quy định tại khoản a mục
này, không có hồ sơ xác định khoản tài trợ nêu tại điểm b dưới đây:
a) Tài trợ cho giáo dục gồm: tài trợ cho việc mở trường học theo các hình thức
công lập, dân lập và tư thục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân theo quy định của Luật
Giáo dục; Tài trợ cơ sở vật chất phục vụ giảng dạy, học tập và hoạt động của trường
học; Tài trợ học bổng cho học sinh, sinh viên thuộc các cơ sở giáo dục phổ thông, cơ
sở giáo dục nghề nghiệp và cơ sở sở giáo dục đại học được quy định tại Luật Giáo
dục; Tài trợ cho các cuộc thi về các môn học được giảng dạy trong trường học mà đối
tượng tham gia dự thi là người học.
b) Hồ sơ xác định khoản tài trợ cho giáo dục gồm: Biên bản xác nhận khoản
tài trợ có chữ ký của người đại diện cơ sở kinh doanh là nhà tài trợ, đại diện của cơ
sở giáo dục hợp pháp là đơn vị nhận tài trợ (theo mẫu số 02/TNDN ban hành kèm theo
Thông tư này).
2.9. Phần chi bồi thường, trợ cấp cho người bị tai nạn lao động, bệnh nghề
nghiệp vượt quá mức quy định. Chi mua bảo hiểm nhân thọ cho người lao động.
2.10. Chi phí trả tiền điện, nước đối với những hợp đồng điện nước do chủ sở
hữu cho thuê địa điểm sản xuất, kinh doanh ký trực tiếp với đơn vị cung cấp điện,
nước không có đủ chứng từ thuộc một trong các trường hợp sau:
a) Trường hợp cơ sở kinh doanh thuê địa điểm sản xuất kinh doanh trực tiếp
thanh toán tiền điện, nước cho nhà cung cấp điện, nước không có bảng kê (theo mẫu
số 03/TNDN ban hành kèm theo Thông tư này) kèm theo các hoá đơn thanh toán tiền
điện, nước và hợp đồng thuê địa điểm sản xuất kinh doanh.
b) Trường hợp cơ sở kinh doanh thuê địa điểm sản xuất kinh doanh thanh toán
tiền điện, nước với chủ sở hữu cho thuê địa điểm kinh doanh không có bảng kê (theo
mẫu số 03/TNDN ban hành kèm theo Thông tư này) kèm theo chứng từ thanh toán tiền
điện, nước đối với người cho thuê địa điểm sản xuất kinh doanh phù hợp với số
lượng điện, nước thực tế tiêu thụ và hợp đồng thuê địa điểm sản xuất kinh doanh.
2.11. Phần chi phí thuê tài sản cố định vượt quá mức phân bổ theo số năm mà
bên đi thuê trả tiền trước.
10
Ví dụ: Doanh nghiệp A thuê tài sản cố định trong 4 năm với số tiền thuê là: 400
triệu đồng và thanh toán một lần. Chi phí thuê tài sản cố định được hạch toán vào chi
phí hàng năm là 100 triệu đồng. Chi phí thuê tài sản cố định hàng năm vượt trên 100
triệu đồng thì phần vượt trên 100 triệu đồng không được tính vào chi phí hợp lý khi
xác định thu nhập chịu thuế.
Đối với chi phí sửa chữa tài sản cố định đi thuê mà trong hợp đồng thuê tài sản
quy định bên đi thuê có trách nhiệm sửa chữa tài sản trong thời gian thuê thì chi phí sửa
chữa tài sản cố định đi thuê được phép hạch toán vào chi phí hoặc phân bổ dần vào chi
phí nhưng thời gian tối đa không quá 3 năm.
Trường hợp chi phí để có các tài sản không thuộc tài sản cố định: chi về mua
và sử dụng các tài liệu kỹ thuật, bằng sáng chế, giấy phép chuyển giao công nghệ,
nhãn hiệu thương mại, lợi thế kinh doanh... được phân bổ dần vào chi phí kinh doanh
nhưng tối đa không quá 3 năm
2.12. Chi phụ cấp tàu xe đi nghỉ phép không đúng theo quy định của Bộ Luật
Lao động; Phần chi phụ cấp cho nguời lao động đi công tác (không bao gồm tiền đi lại
và tiền ở) vượt quá 2 lần mức quy định theo hướng dẫn của Bộ Tài chính đối với cán
bộ công chức, viên chức Nhà nước.
2.13. Các khoản chi cho lao động nữ không đúng đối tượng và mức chi vượt
quá theo các quy định dưới đây:
a) Chi cho đào tạo lại nghề cho lao động nữ trong trường hợp nghề cũ không
còn phù hợp phải chuyển đổi sang nghề khác theo quy hoạch phát triển của cơ sở kinh
doanh.
Khoản chi này bao gồm: học phí (nếu có) + chênh lệch tiền lương ngạch bậc
(đảm bảo 100% lương cho người đi học).
b) Chi phí tiền lương và phụ cấp (nếu có) cho giáo viên dạy ở nhà trẻ, mẫu
giáo do cơ sở kinh doanh tổ chức và quản lý. Số lượng giáo viên được xác định theo
định mức do hệ thống giáo dục đào tạo quy định.
c) Chi phí tổ chức khám sức khoẻ thêm 01 lần trong năm như khám bệnh nghề
nghiệp, mãn tính hoặc phụ khoa cho nữ công nhân viên.
d) Chi bồi dưỡng cho lao động nữ sau khi sinh con lần thứ nhất hoặc lần thứ
hai. Mức chi không vượt quá 1,5 tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định để giúp
lao động nữ khắc phục một phần khó khăn do sinh đẻ.
e) Phụ cấp làm thêm giờ cho lao động nữ trong trường hợp vì lý do khách quan
người lao động nữ không nghỉ theo chế độ quy định mà ở lại làm việc cho cơ sở kinh
doanh được trả theo chế độ hiện hành.
11
2.14. Phần chi trang phục bằng tiền cho người lao động vượt quá 1.000.000
đồng/năm.
2.15. Phần trích nộp quĩ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí công đoàn
vượt mức quy định. Phần chi đóng góp hình thành nguồn chi phí quản lý cho cấp trên,
chi đóng góp vào các quỹ của hiệp hội vượt quá mức quy định của cơ sở kinh doanh,
hiệp hội.
2.16. Phần chi phí lãi tiền vay vốn sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ của
các tổ chức tín dụng, các tổ chức tài chính vượt mức lãi suất thực tế căn cứ vào hợp
đồng vay. Phần chi phí lãi tiền vay của các đối tượng khác vượt mức lãi suất thực tế
căn cứ vào hợp đồng vay hoặc phần chi phí lãi tiền vay vượt quá 1,2 lần mức lãi suất
cho vay cao nhất cùng thời điểm của tổ chức tín dụng mà cơ sở kinh doanh có quan hệ
giao dịch.
Các khoản chi trả lãi tiền vay để góp vốn điều lệ hoặc chi trả lãi tiền vay
tương ứng với phần vốn điều lệ đã đăng ký còn thiếu kể cả trường hợp cơ sở kinh
doanh đã đi vào sản xuất kinh doanh.
2.17. Trích, lập và sử dụng không đúng chế độ về trích lập và sử dụng Quỹ
nghiên cứu phát triển khoa học và công nghệ của doanh nghiệp.
2.18. Trích, lập và sử dụng các khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho, dự
phòng tổn thất các khoản đầu tư tài chính, dự phòng nợ phải thu khó đòi và dự phòng
bảo hành sản phẩm, hàng hoá, công trình xây lắp không theo đúng hướng dẫn của Bộ
Tài chính.
2.19. Trích, lập và sử dụng quỹ dự phòng trợ cấp mất việc làm và chi trợ cấp
thôi việc cho người lao động không theo đúng chế độ hiện hành.
2.20. Các khoản chi phí trích trước mà thực tế không chi gồm: trích trước về
sửa chữa lớn tài sản cố định và các khoản trích trước khác.
Riêng đối với những tài sản cố định đặc thù, việc sửa chữa có tính chu kỳ thì
cơ sở kinh doanh được trích trước chi phí sửa chữa theo dự toán vào chi phí sản xuất,
kinh doanh. Nếu số thực chi sửa chữa lớn hơn số trích theo dự toán thì cơ sở kinh
doanh được tính thêm vào chi phí hợp lý số chênh lệch này, nếu số thực chi nhỏ hơn
số trích theo dự toán thì hạch toán giảm chi phí.
2.21. Chi phí quảng cáo, khuyến mại, chi phí giao dịch, đối ngoại (không bao
gồm: Chi phí nghiên cứu thị trường: thăm dò, khảo sát, phỏng vấn, thu thập, phân tích
và đánh giá thông tin; chi phí phát triển và hỗ trợ nghiên cứu thị trường; chi phí thuê tư
vấn thực hiện công việc nghiên cứu, phát triển và hỗ trợ nghiên cứu thị trường; Chi
phí trưng bày, giới thiệu sản phẩm và tổ chức hội chợ, triển lãm thương mại: chi phí
mở phòng hoặc gian hàng trưng bày, giới thiệu sản phẩm; chi phí thuê không gian để
trưng bày, giới thiệu sản phẩm; chi phí vật liệu, công cụ hỗ trợ trưng bày, giới thiệu
sản phẩm; chi phí vận chuyển sản phẩm trưng bày, giới thiệu); Chi tiếp tân, khánh
12
tiết, chi hoa hồng môi giới, chi phí hội nghị; Chi phí hỗ trợ tiếp thị, chi hỗ trợ chi phí,
chi phí chiết khấu thanh toán (kể cả chi bằng tiền cho đại lý và người mua hàng hoá,
dịch vụ với khối lượng lớn); Chi báo biếu, báo tặng của các cơ quan báo chí và các
loại chi phí khác phần vượt quá 10% tổng số các khoản chi phí hợp lý. Đối với hoạt
động kinh doanh thương mại chi phí hợp lý để xác định mức khống chế không bao
gồm giá vốn của hàng hoá bán ra.
2.22. Các khoản chi phí của hoạt động kinh doanh bảo hiểm, kinh doanh xổ số
kiến thiết, kinh doanh chứng khoán và một số hoạt động kinh doanh đặc thù khác
không thực hiện đúng theo văn bản hướng dẫn riêng của Bộ Tài chính.
2.23. Khoản lỗ chênh lệch tỷ giá hối đoái do đánh giá lại các khoản mục tiền
tệ có gốc ngoại tệ cuối năm tài chính; lỗ chênh lệch tỷ giá phát sinh trong quá trình
đầu tư xây dựng cơ bản (giai đoạn trước hoạt động sản xuất kinh doanh).
2.24. Chi phí quản lý kinh doanh do công ty ở nước ngoài phân bổ cho cơ sở
thường trú tại Việt Nam phần vượt mức chi phí được tính theo công thức dưới đây:
Chi phí quản lý kinh Doanh thu tính thuế của cơ sở Tổng số chi phí
doanh do công ty ở thường trú tại Việt Nam trong quản lý kinh doanh
nước ngoài phân bổ kỳ tính thuế của công ty ở
cho cơ sở thường trú = nước ngoài trong
-------------------------------- x
tại Việt Nam trong kỳ Tổng doanh thu của công ty ở kỳ tính thuế.
tính thuế nước ngoài, bao gồm cả doanh
thu của các cơ sở thường trú ở
các nước khác trong kỳ tính
thuế
Căn cứ để xác định chi phí và doanh thu của công ty ở nước ngoài là báo cáo tài
chính của công ty ở nước ngoài đã được kiểm toán bởi một công ty kiểm toán độc lập
trong đó thể hiện rõ doanh thu của công ty ở nước ngoài, chi phí quản lý của công ty ở
nước ngoài, phần chi phí quản lý công ty mẹ ở nước ngoài phân bổ cho cơ sở thường
trú tại Việt Nam.
Cơ sở thường trú của công ty ở nước ngoài tại Việt Nam chưa thực hiện chế
độ kế toán, hoá đơn, chứng từ, nộp thuế theo phương pháp kê khai thì không được tính
vào chi phí hợp lý khoản chi phí quản lý kinh doanh do công ty ở nước ngoài phân bổ.
2.25. Các khoản tiền phạt về vi phạm hành chính như: vi phạm luật giao
thông, vi phạm chế độ đăng ký kinh doanh, vi phạm chế độ kế toán thống kê, vi phạm
pháp luật về thuế và các khoản phạt về vi phạm hành chính theo quy định của pháp
luật.
2.26. Chi về đầu tư xây dựng cơ bản; chi ủng hộ các đoàn thể, tổ chức xã hội
và ủng hộ địa phương; chi từ thiện trừ khoản chi tài trợ cho giáo dục nêu tại điểm 2.8
phần này; chi phí mua thẻ hội viên sân golf, chi phí chơi golf.
13
2.27. Các khoản thuế:
a) Thuế GTGT của cơ sở kinh doanh nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu
trừ đã được khấu trừ hoặc hoàn thuế;
b) Thuế thu nhập doanh nghiệp;
c) Thuế chuyển quyền sử dụng đất;
d) Thuế thu nhập cá nhân.
2.28. Chi phí không hợp lý khác theo quy định của pháp luật.
IV. CÁC KHOẢN THU NHẬP CHỊU THUẾ KHÁC
Các khoản thu nhập chịu thuế khác trong kỳ tính thuế bao gồm:
1. Thu nhập từ kinh doanh chứng khoán.
2. Thu nhập từ hoạt động liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ, quyền tác giả.
3. Thu nhập khác về quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản.
4. Thu nhập từ chuyển nhượng tài sản, thanh lý tài sản. Khoản thu nhập này
được xác định bằng (=) doanh thu thu được do chuyển nhượng tài sản, thanh lý tài sản
trừ (-) giá trị còn lại của tài sản chuyển nhượng, thanh lý trên sổ sách kế toán và các
khoản chi phí liên quan đến việc chuyển nhượng, thanh lý tài sản.
5. Thu nhập từ lãi tiền gửi, lãi tiền cho vay (bao gồm cả lãi trả chậm, lãi quá
hạn...), lãi bán hàng trả chậm, lãi bán hàng trả góp, lãi thu được do người mua thanh
toán chậm so với quy định tại điều khoản thanh toán trong hợp đồng, lãi trái phiếu (trừ
các loại trái phiếu được miễn thuế theo quy định) .
6. Thu nhập từ kinh doanh ngoại tệ.
7. Thu nhập về chênh lệch tỷ giá hối đoái thực tế phát sinh trong kỳ của hoạt
động sản xuất kinh doanh (không bao gồm lãi chênh lệch tỷ giá hối đoái do đánh giá
lại các khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ cuối năm tài chính, lãi chênh lệch tỷ giá
phát sinh trong quá trình đầu tư xây dựng cơ bản giai đoạn trước hoạt động sản xuất
kinh doanh).
8. Kết dư cuối năm các khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho, dự phòng tổn
thất các khoản đầu tư tài chính, dự phòng nợ khó đòi và hoàn nhập khoản dự phòng
bảo hành sản phẩm, hàng hoá, công trình xây lắp đã trích nhưng hết thời hạn bảo hành
không sử dụng hoặc sử dụng không hết.
9. Thu các khoản nợ khó đòi đã xoá sổ kế toán nay đòi được.
10. Thu các khoản nợ phải trả không xác định được chủ nợ.
14
11. Thu về tiền phạt vi phạm hợp đồng kinh tế.
12. Các khoản thu nhập từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ
của những năm trước bị bỏ sót mới phát hiện ra.
13. Thu nhập nhận được từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ
ở nước ngoài.
Doanh nghiệp Việt Nam đầu tư ra nước ngoài có thu nhập từ hoạt động sản
xuất, kinh doanh tại nước ngoài, thực hiện kê khai và nộp thuế thu nhập doanh nghiệp
theo qui định của Luật thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành của Việt nam, kể cả
trường hợp doanh nghiệp đang được hưởng ưu đãi miễn, giảm thuế thu nhập theo qui
định của nước doanh nghiệp đầu tư. Mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp để
tính và kê khai thuế đối với các khoản thu nhập từ nước ngoài là 28%, không áp dụng
mức thuế suất ưu đãi (nếu có) mà doanh nghiệp Việt nam đầu tư ra nước ngoài đang
được hưởng theo Luật thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành.
Cơ quan thuế có quyền ấn định thu nhập chịu thuế từ hoạt động sản xuất kinh
doanh tại nước ngoài của doanh nghiệp Việt Nam đầu tư ra nước ngoài đối với các
trường hợp vi phạm qui định về kê khai, nộp thuế.
Trường hợp khoản thu nhập từ dự án đầu tư tại nước ngoài đã chịu thuế thu
nhập doanh nghiệp (hoặc một loại thuế có bản chất tương tự như thuế thu nhập
doanh nghiệp) ở nước ngoài, khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp tại Việt
Nam, doanh nghiệp Việt Nam đầu tư ra nước ngoài được trừ số thuế đã nộp ở nước
ngoài hoặc đã được đối tác nước tiếp nhận đầu tư trả thay (kể cả thuế đối với tiền
lãi cổ phần), nhưng số thuế được trừ không vượt quá số thuế thu nhập tính theo qui
định của Luật thuế thu nhập doanh nghiệp của Việt Nam. Số thuế thu nhập doanh
nghiệp Việt nam đầu tư ra nước ngoài được miễn, giảm đối với phần lợi nhuận được
hưởng từ dự án đầu tư ở nước ngoài theo luật pháp của nước doanh nghiệp đầu tư
cũng được trừ khi xác định số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp tại Việt nam.
Ví dụ 1: Doanh nghiệp Việt Nam A có một khoản thu nhập 800 triệu đồng từ
dự án đầu tư tại nước ngoài. Khoản thu nhập này là thu nhập sau khi đã nộp thuế thu
nhập theo Luật của nước doanh nghiệp đầu tư. Số thuế thu nhập phải nộp tính theo
quy định của Luật thuế thu nhập doanh nghiệp của nước doanh nghiệp đầu tư là 200
triệu đồng. Số thuế TNDN sau khi được giảm 50% theo qui định của Luật thuế thu
nhập doanh nghiệp của nước doanh nghiệp đầu tư là 100 triệu đồng.
Phần thu nhập từ dự án đầu tư ở nước ngoài phải tính thuế thu nhập theo qui
định của Luật thuế thu nhập doanh nghiệp của Việt Nam như sau:
[(800 triệu đồng + 200 triệu đồng) x 28%] = 280 triệu đồng
15
Số thuế thu nhập doanh nghiệp còn phải nộp (sau khi đã trừ số thuế đã nộp tại
nước doanh nghiệp đầu tư) là:
280 triệu đồng - 200 triệu đồng = 80 triệu đồng
Ví dụ 2: Doanh nghiệp Việt Nam A có khoản thu nhập 660 triệu đồng từ dự án
đầu tư tại nước ngoài. Khoản thu nhập này là thu nhập còn lại sau khi đã nộp thuế thu
nhập tại nước doanh nghiệp đầu tư. Số thuế thu nhập doanh nghiệp đã nộp theo qui
định của nước doanh nghiệp đầu tư là 340 triệu đồng.
Phần thu nhập từ dự án đầu tư tại nước ngoài của doanh nghiệp phải kê khai
và nộp thuế thu nhập theo qui định của Luật thuế thu nhập doanh nghiệp của Việt
Nam như sau:
[(660 triệu đồng + 340 triệu đồng) x 28%] = 280 triệu đồng
Doanh nghiệp Việt Nam A chỉ được trừ số thuế đã nộp ở nước doanh nghiệp
đầu tư tương đương với số thuế tính theo Luật thuế thu nhập doanh nghiệp của Việt
Nam là 280 triệu đồng. Số thuế đã nộp tại nước doanh nghiệp đầu tư vượt quá số
thuế tính theo Luật thuế thu nhập doanh nghiệp của Việt Nam là 60 triệu Đồng (340 -
280 = 60) không được trừ vào số thuế phải nộp khi kê khai và nộp thuế thu nhập
doanh nghiệp tại Việt Nam.
Hồ sơ đính kèm khi kê khai và nộp thuế của doanh nghiệp Việt Nam đầu tư ra
nước ngoài đối với khoản thu nhập từ dự án đầu tư tại nước ngoài bao gồm:
- Quyết định của doanh nghiệp về việc phân chia lợi nhuận của dự án đầu tư
tại nước ngoài.
- Báo cáo tài chính của doanh nghiệp đã được tổ chức kiểm toán độc lập xác
nhận.
- Tờ khai thuế thu nhập của doanh nghiệp thuộc dự án đầu tư tại nước ngoài
(bản sao có xác nhận của đại diện có thẩm quyền của dự án đầu tư tại nước ngoài);
- Biên bản quyết toán thuế đối với doanh nghiệp (nếu có);
- Xác nhận số thuế phải nộp, số thuế đã nộp tại nước ngoài hoặc số thuế
được trả thay, số thuế được miễn, giảm của cơ quan thuế tại nước doanh nghiệp đầu
tư.
Trường hợp dự án đầu tư tại nước ngoài chưa phát sinh thu nhập chịu thuế
(hoặc đang phát sinh lỗ), khi kê khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp hàng năm,
doanh nghiệp Việt Nam đầu tư ra nước ngoài chỉ phải nộp Báo cáo tài chính có xác
nhận của cơ quan kiểm toán độc lập hoặc của cơ quan có thẩm quyền của nước
doanh nghiệp đầu tư và Tờ khai thuế thu nhập của dự án đầu tư tại nước ngoài (bản
sao có xác nhận của đại diện có thẩm quyền của dự án đầu tư tại nước ngoài). Số lỗ
phát sinh từ dự án đầu tư ở nước ngoài được xử lý hoặc chuyển lỗ theo quy định của
nước doanh nghiệp đầu tư, không được trừ vào số thu nhập phát sinh của doanh
nghiệp trong nước khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp.
16
Khoản thu nhập từ dự án đầu tư tại nước ngoài được kê khai vào quyết toán
thuế thu nhập doanh nghiệp của năm tiếp sau năm tài chính phát sinh khoản thu nhập
tại nước ngoài hoặc kê khai vào quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp của năm tài
chính cùng với năm phát sinh khoản thu nhập tại nước ngoài nếu doanh nghiệp có đủ
cơ sở và chứng từ xác định được số thu nhập và số thuế thu nhập đã nộp của dự án
đầu tư tại nước ngoài.
Ví dụ 3: Doanh nghiệp Việt Nam A có thu nhập từ dự án đầu tư tại nước ngoài
trong năm tài chính 2001. Doanh nghiệp Việt Nam A phải kê khai khoản thu nhập nói
trên vào Tờ khai quyết toán thuế thu nhập của năm tài chính 2002 theo qui định của
Luật thuế thu nhập doanh nghiệp của Việt Nam.
Đối với khoản thu nhập từ hoạt động sản xuất, kinh doanh của dự án đầu tư
tại nước đã ký Hiệp định tránh đánh thuế hai lần với Việt Nam, doanh nghiệp Việt
nam đầu tư ra nước ngoài kê khai và nộp thuế theo qui định tại Hiệp định.
14. Các khoản thu nhập liên quan đến việc tiêu thụ hàng hoá, cung cấp dịch vụ
không tính trong doanh thu như: thưởng giải phóng tàu nhanh, tiền thưởng phục vụ
trong ngành ăn uống, khách sạn sau khi đã trừ các khoản chi phí để tạo ra khoản thu
nhập đó.
15. Các khoản thu nhập từ các hoạt động góp vốn cổ phần, liên doanh, liên kết
kinh tế trong nước. Trường hợp khoản thu nhập nhận được là thu nhập được chia từ
thu nhập sau khi nộp thuế thu nhập doanh nghiệp của hoạt động góp vốn cổ phần,
liên doanh, liên kết kinh tế thì cơ sở kinh doanh nhận được khoản thu nhập không
phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp.
16. Thu nhập về tiêu thụ phế liệu, phế phẩm sau khi đã trừ chi phí thu hồi và
chi phí tiêu thụ.
17. Quà biếu, quà tặng bằng tiền, bằng hiện vật; thu nhập nhận được bằng
tiền, bằng hiện vật từ khoản hỗ trợ tiếp thị, hỗ trợ chi phí, chiết khấu thanh toán,
thưởng khuyến mại và các khoản hỗ trợ khác.
18. Các khoản thu nhập khác.
Cơ sở kinh doanh có doanh thu, chi phí và thu nhập chịu thuế bằng ngoại tệ thì
phải quy đổi ngoại tệ ra đồng Việt Nam theo tỷ giá giao dịch bình quân trên thị trường
ngoại tệ liên ngân hàng do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm phát
sinh doanh thu, chi phí và thu nhập chịu thuế, trừ trường hợp pháp luật có quy định
khác. Đối với loại ngoại tệ không có tỷ giá hối đoái với đồng Việt Nam thì phải quy
đổi thông qua một loại ngoại tệ có tỷ giá hối đoái với đồng Việt Nam.
V. THUẾ SUẤT THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP
1. Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp là 28%.
17
Hoạt động kinh doanh xổ số kiến thiết nộp thuế thu nhập doanh nghiệp theo
thuế suất 28%, phần thu nhập còn lại phải nộp vào ngân sách Nhà nước sau khi trừ đi
số tiền được trích, lập vào các quỹ theo quy định của Bộ Tài chính.
2. Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp áp dụng đối với cơ sở kinh doanh
tiến hành tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí và tài nguyên quý hiếm khác từ 28%
đến 50% phù hợp với từng dự án đầu tư, từng cơ sở kinh doanh.
Cơ sở kinh doanh có dự án đầu tư tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí và tài
nguyên quý hiếm khác gửi hồ sơ dự án đầu tư đến Bộ Tài chính. Bộ Tài chính nghiên
cứu và tham khảo ý kiến của các Bộ, ngành liên quan trình Thủ tướng Chính phủ
quyết định mức thuế suất cụ thể cho từng dự án.
3. Các dự án đầu tư thuộc diện ưu đãi đầu tư áp dụng thuế suất thuế thu nhập
doanh nghiệp theo hướng dẫn tại mục III Phần E Thông tư này.
Phần C
THUẾ THU NHẬP TỪ CHUYỂN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT,
CHUYỂN QUYỀN THUÊ ĐẤT
I. ĐỐI TƯỢNG NỘP THUẾ
Đối tượng nộp thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền
thuê đất là các tổ chức sản xuất, kinh doanh, hàng hoá, dịch vụ (gọi tắt là tổ chức kinh
doanh) có thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất.
Các tổ chức không kinh doanh, hộ gia đình, cá nhân kinh doanh chuyển quyền
sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất không thuộc đối tượng nộp thuế thu nhập từ
chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất theo hướng dẫn tại Thông tư này
mà thuộc đối tượng nộp thuế chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của Luật thuế
chuyển quyền sử dụng đất và các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn về thuế
chuyển quyền sử dụng đất hiện hành.
II. PHẠM VI ÁP DỤNG THUẾ THU NHẬP TỪ CHUYỂN QUYỀN SỬ
DỤNG ĐẤT, CHUYỂN QUYỀN THUÊ ĐẤT
1. Các trường hợp chuyển quyền sử dụng đất thuộc diện chịu thuế thu nhập từ
chuyển quyền sử dụng đất:
a) Chuyển quyền sử dụng đất chưa có cơ sở hạ tầng, công trình kiến trúc trên
đất.
b) Chuyển quyền sử dụng đất cùng với cơ sở hạ tầng trên đất, công trình kiến
trúc trên đất.
18
2. Các trường hợp chuyển quyền thuê đất thuộc diện chịu thuế thu nhập từ
chuyển quyền thuê đất:
a) Chuyển quyền thuê đất chưa có cơ sở hạ tầng, công trình kiến trúc trên đất.
b) Chuyển quyền thuê đất cùng với cơ sở hạ tầng trên đất, công trình kiến trúc
trên đất (bao gồm cả bán tài sản gắn liền với đất thuê theo hình thức trả tiền thuê đất
hàng năm mà bên mua tài sản phải làm thủ tục thuê đất với Nhà nước theo quy định
của Luật đất đai).
Đối tượng chịu thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền
thuê đất nêu tại điểm 1, 2 phần này có phát sinh thu nhập đều thuộc diện chịu thuế,
không phân biệt hình thức, thủ tục chuyển quyền như: cho thuê lại đất thuê của Nhà
nước; chuyển nhượng lại phần vốn góp quyền sử dụng đất, quyền thuê đất; chuyển
quyền thông qua hình thức cơ quan Nhà nước ra quyết định thu hồi và chuyển giao cho
bên nhận chuyển nhượng.
III. CÁC TRƯỜNG HỢP CHUYỂN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT, CHUYỂN
QUYỀN THUÊ ĐẤT KHÔNG THUỘC DIỆN CHỊU THUẾ THU NHẬP TỪ
CHUYỂN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT, CHUYỂN QUYỀN THUÊ ĐẤT
1. Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền giao đất, cho thuê đất đối với tổ chức
kinh doanh theo quy định của Luật đất đai.
2. Tổ chức kinh doanh trả lại đất cho Nhà nước hoặc do Nhà n ước thu hồi đất
theo quy định của pháp luật không bao gồm trường hợp tổ chức kinh doanh chuyển
quyền sử dụng đất, quyền thuê đất cho đối tượng khác sau đó làm thủ tục được cơ
quan Nhà nước thu hồi và chuyển giao cho bên nhận chuyển nhượng.
3. Tổ chức kinh doanh bán nhà xưởng cùng với chuyển quyền sử dụng đất,
chuyển quyền thuê đất để di chuyển địa điểm theo quy hoạch của Nhà nước.
4. Tổ chức kinh doanh góp vốn bằng quyền sử dụng đất để hợp tác sản xuất
kinh doanh với tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài theo quy định của pháp luật.
5. Tổ chức kinh doanh chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất do
chia, tách, sáp nhập, phá sản, chuyển đổi hình thức doanh nghiệp theo quy định của
Luật Doanh nghiệp và Luật phá sản.
6. Chủ doanh nghiệp tư nhân chuyển quyền sử dụng đất trong trường hợp thừa
kế, ly hôn theo quy định của pháp luật; Chuyển quyền sử dụng đất giữa vợ với chồng;
giữa cha mẹ với con cái; giữa ông bà với cháu nội, cháu ngoại; giữa anh chị em ruột
với nhau.
7. Tổ chức kinh doanh hiến quyền sử dụng đất cho Nhà nước hoặc cho các tổ
chức từ thiện để xây dựng các công trình văn hoá, y tế, thể dục, thể thao phục vụ lợi
19
ích công cộng; chuyển quyền sử dụng đất làm từ thiện cho đối tượng được hưởng
chính sách xã hội.
8. Chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất của các cơ sở kinh
doanh đầu tư xây dựng, kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất,
khu công nghệ cao, khu kinh tế, cụm công nghiệp, điểm công nghiệp và các dự án
quan trọng do Thủ tướng Chính phủ quyết định. Chuyển quyền sử dụng đất gắn với
việc bán các căn hộ thuộc chung tư cao tầng.
IV. CĂN CỨ TÍNH THUẾ THU NHẬP TỪ CHUYỂN QUYỀN SỬ DỤNG
ĐẤT, CHUYỂN QUYỀN THUÊ ĐẤT
Căn cứ tính thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê
đất là thu nhập chịu thuế và thuế suất.
1. Thu nhập chịu thuế.
Thu nhập chịu thuế từ hoạt động chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền
thuê đất được xác định bằng doanh thu thu được từ hoạt động chuyển quyền sử dụng
đất, chuyển quyền thuê đất trừ chi phí chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê
đất.
1.1 Doanh thu từ hoạt động chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê
đất.
a) Doanh thu thu được từ hoạt động chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền
thuê đất được xác định theo giá thực tế chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền
thuê đất giữa tổ chức kinh doanh chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất
(bao gồm cả các khoản phụ thu và phí thu thêm nếu có) với bên nhận quyền sử dụng
đất tại thời điểm chuyển quyền sử dụng đất, thời điểm chuyển quyền thuê đất.
Thời điểm xác định doanh thu tính thuế là thời điểm bên bán chuyển giao
quyền sử dụng đất, quyền thuê đất cho bên mua, không phụ thuộc việc bên mua đã
đăng ký quyền sở hữu tài sản, quyền sử dụng đất, xác lập quyền thuê đất tại cơ quan
nhà nước có thẩm quyền.
Giá thực tế chuyển nhượng được xác định cụ thể như sau:
- Là giá ghi trên hoá đơn.
Trường hợp giá ghi trên hoá đơn thấp hơn số tiền thực tế mà bên chuyển quyền
sử dụng đất nhận được thì doanh thu tính thuế xác định theo giá thực tế chuyển quyền
sử dụng đất.
Trường hợp giá ghi trên hoá đơn hoặc giá thực tế chuyển quyền sử dụng đất
thấp hơn giá do Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quy định thì
doanh thu tính thuế được xác định theo giá do Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực
thuộc Trung ương quy định tại thời điểm chuyển quyền sử dụng đất.
20
