Tần suất xuất độ viêm tai giữa cấp và mạn vi khuẩn và sự đề kháng kháng sinh trong điều trị ban đầu VTG cấp mạn ở trẻ em
Viêm tai giữa là một bệnh nguy hiểm ảnh hưởng đến sức nghe và tính mạng của trẻ nếu ta không điều trị kịp thời và đúng mức nhất là điều trị ban đầu rộng rãi tại các vùng tuyến đầu (xã, huyện).
Để có một khái niệm về tần xuất,xuất dộ, chủng loại vi khuẩn và mức độ đề kháng đối với kháng sinh sử dụng ban đấu chúng tôi đã tiến hành khảo sát tại Cần Giuộc và BV Nhi đồng I Tp Hồ chí Minh.......
Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004
TAÀN SUAÁT XUAÁT ÑOÄ VIEÂM TAI GIÖÕA CAÁP VAØ MAÏN.VI KHUAÅN
VAØ SÖÏ ÑEÀ KHAÙNG KHAÙNG SINH
TRONG ÑIEÀU TRÒ BAN ÑAÀU VTG CAÁP MAÏN ÔÛ TREÛ EM
Ñaëng Hoaøng Sôn* &khoa TMH BV NÑ I
TOÙM TAÉT
Moät khaûo saùt taïi Caàn giuoäc vaø TpHCM veà taàn suaát, xuaát ñoä cuûa vieâm tai giöõa caáp (VTGC) vaø vieâm tai
giöõa maõn (VTGM) ôû 1614 treû < 16 tuoi,cuõng nhö khaûo saùt vi khuaån trong VTGC,VTGM vaø tính ñeà khaùng
khaùng sinh cuûa vi khuaån ñoái vôùi khaùng sinh trò lieäu ban ñaàu taïi caùc tuyeán daàu ghi nhaän keát quaû nhö
sau:Taàn suaát VTGC laø 1,4%, - 1,3%; VTGM 0,8 % - 1,4%; Xuaát ñoä VTGC 0,8% / naêm; VTGM 0,6% / naêm
Ñoù laø nhöõng con soá chaáp nhaän ñöôïc ôû moät nöôùc ñang phaùt trieån.VTGC taäp trung ôû löa tuoåi Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Nghieân cöùu Y hoïc
There is no difference about the resistance to the antibiotics between bacteria in can giouc and
bacteria in HCM city.
In according to the research Cefotaxime is the antibiotic which is less resistance to bacteria (20%).
Bactrim is antibiotic which is the most resistance to bacteria (98%).
Ampicilline was resisted by bacteria (30-50%) so it still be used in the fist line of treatment with the
dose twice as usual.
MÔÛ ÑAÀU maãu chöùng ôû voøm treû laønh maïnh, 93 maãu tìm VK ôû
tai vaø ôû voøm cuûa treû VTGC.
Vieâm tai giöõa laø moät beänh nguy hieåm aûnh höôûng
ÔÛ treû VTGM chuùng toâi tìm VK ôû 158 maãu chöùng ôû
ñeán söùc nghe vaø tính maïng cuûa treû neáu ta khoâng ñieàu
voøm treû laønh maïnh, 157 maãu muû tai vaø pheát voøm
trò kòp thôøi vaø ñuùng möùc nhaát laø ñieàu trò ban ñaàu roäng
raõi taïi caùc vuøng tuyeán ñaàu (xaõ, huyeän). Taát caû caùc maãu VK naøy ñöôïc moät kyõ thuaät vieân vi
truøng hoïc caáy vaøo dóa petrie thaïch agar, giöõ trong tuû
Ñeå coù moät khaùi nieäm veà taàn xuaát,xuaát doä, chuûng
laïnh sau ñoù chuyeân chôû veà beänh vieän nhi ñoàng I
loaïi vi khuaån vaø möùc ñoä ñeà khaùng ñoái vôùi khaùng sinh
trong cuøng ngaøy, ñöôïc xöû lyù trong cuøng ngaøy ñeå tìm
söû duïng ban ñaáu chuùng toâi ñaõ tieán haønh khaûo saùt taïi
vi khuaån.
Caàn Giuoäc vaø BV Nhi ñoàng I Tp Hoà chí Minh.
-Taát caû caùc maãu ñeàu ñöôïc caáy treân Blood Agar
ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN
(BA).
CÖÙU:
-Taát caû caùc ñóa agar ñeàu ñöôïc uû vôùi CO2.
Taàn xuaát vaø xuaát ñoä cuûa vieâm tai giöõa caáp (VTGC)
- Ñeå tìm Streptococcus pneumoniae caùc maãu vi
vaø maïn (VTGM)ñöôïc khaûo saùt taïi Caàn Giuoäc moät
khuaån ñöôïc caáy treân Gentamycine Blood Agar(GBA).
vuøng noâng thoân ngheøo ôû ngoaïi oâ thaønh phoá HCM
- Ñeå tìm Haemophilus influenzae caùc maãu vi
Thôøi gian tieán haønh khaøo saùt goàm hai laàn moät
khuaån ñöôïc caáy treân Bacitracin Chocolat Agar(BCA)
vaøo thaùng 5 vaø moät vaøo thaùng 11
- Caùc maãu Vi khuaån ôû voøm chæ chæ caáy treân BCA
(Moät thaùng möa vaø moät thaùng naéng)vôùi hai laàn
& GBA
choïn maãu cuøng caùc ñieåu kieän tuoåi, nôi cö truù v...v
nhö nhau. KEÁT QUAÛ
Ñoái töôïng laø 1629 treû töø 0 -16 tuoåi ñöôïc choïn Taàn soá
ngaãu nhieân trong soå söùc khoeû taïi ñòa phöông vaø 1614
Baûng 1: Phaân boá maãu khaûo saùt theo tuoåi
em ñaõ tham gia vaøo muøa naéng, 866 em tham gia vaøo
Age group Number of Percentage of Pvalue
muøa möa. individuals age group
Treû ñaõ duøng khaùng sinh hai tuaàn tröùoc ñoù seõ bò Spring Fall Spring Fall
0 – 1 (12 89 53 5.5% 6.2% 0.5
loaïi khoûi danh saùch khaûo saùt.
months)
Caùc treû ñöôïc hoõi beänh söû, khaùm TMH bôøi hai BS 2 – 3 (24 323 91 20% 10.6% 0.000001
ñ·aõ ñöôïc thoáng nhaát caùc tieâu chuaån chaån ñoaùn months)
4 – 5 (24 279 79 17.3% 9.2% 0.000001
VTGC, khaùm TMH baèng head light coù loup, neáu bò
months)
VTGC seõ döôïc trích raïch maøng nhæ laáy muû döôùi kính 6 – 10 (60 469 330 29.1% 38.5% 0.000001
hieån vi phaãu thuaät, neáu bò VTGM seõ ñöôïc laáy muû baèng months)
que nhoâm quaán goøn voâ truøng. Taát caû treû bò VTG ñeàu 11 – 15 (60 454 305 28.1 35.5% 0.0001
ñöôïc pheát dòch ôû voøm ñeå khaûo saùt vi khuaån. months)
Total 1614 858 100% 100%
Veà khaûo saùt vi khuaån chuùng toâi ñaõ thöïc hieän 221
P value of distribution in age = 0.000001
96 Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét
Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004
Baûng 2: taàn xuaát cuûa vieâm tai giöõa caáp (VTGC) vaø Vi khuaån trong VTGC & Maïn
vieâm tai giöõa maïn VTGM) qua hai ñôït khaûo saùt
Baûng 5: Maãu khaûo saùt vi khuaån
Number of Prevalence
n VTGC VTGM
cases of cases
CG ND I CG ND I
Spring Fall Spring Fall P value
Soá beänh nhaân 36 bn 57 bn 55 bn 102 bn
VTGC 23 11 1.4% 1.3% 0.77
Soá tai 41 59 75 105
VTGM 23 7 1.4% 0.8% 0.19
Daân soá n. cöùu 1614 858 Baûng 6: So saùnh tyû leä VK ôû voøm cuûa 93 em bò VTGC
Baûng 3: Phaân boá VTGC theo tuoåi. &VK ôû voøm cuûa 221 em khoeû maïnh (nhoùm chöùng)
Number of Prevalence VK N.(%) treû coù VK ôû OR P value
cases of cases voøm (95%CI)
Spring Fall Spring Fall P value Nhoùm VTGC
0-1 2 0 2.2% 0% 0.00001 chöùng (n=93)
2-3 11 6 3.4% 6.6% 0.0002 (n=221)
4-5 6 0 2.1% 0% 0.00002 Str. 4 (3.4) 16 (17.2) 0.09 (0.02-0.29) Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Nghieân cöùu Y hoïc
Baûng 10: So saùnh tyû leä treû mang VK gaây beänh ôõ voøm VTGC taïi VN laø cao taïi thôøi ñieåm 2002 vaø ñoái töông
vaø ôû tai ôû 157 tre bò VTGM caàn quan taâm laø treû < 6 tuoåi.
VK N% treû mang N% treû mang P value
Taàn xuaát VTGM
VK ôû voøm VK ôû tai
(n=157) (n = 157) Taàn xuaát VTGM VN laø 1,4% - 0,8% (baûng 2), so
Str. pneumoniae 22 (14) 18 (11.5) 0.49
vôùi TL 2,6% vaø so vôùi caùc nöôùc ñang phaùt trieån khaùc
H..influenzae 59 (37.) 15 (9.6) 0.00001
0.00001 (0,4% -6,1% theo Stephen Bernard 1966)tyû leä naøy
Stph.aureus 0 43 (27.4)
No pathogen 78 (49) 48(30.6) chaáp nhaän ñöôïc.
Baûng 11: Vai roø cuûa Str.pneu & HI trong VTGM Taàn xuaát VTGM ôû VN gioáng nhau ôû löùa tuoåi 6 tuoåi (baûng 4).
VK ôû voøm VK ôû tai Nhö vaäy so vôùi caùc nöôùc ñang phaùt trieån khaùc thì
n=157 n = 157
taàn xuaát naøy chaáp nhaän ñöôïc vaøo thôøi ñieåm 2002.
Str. pneu + HI 81 (51.6) 33 (21) 0.00001
Stph.aureus 0 43 (27.4) 0.00001 Xuaát ñoä VTGC laø 66/100.000/thaùng töông ñöông
Baûng 12: So saùnh söï ñeà khaùng khaùng sinh cuûa VK ôû 0.8% /naêm.
CG & BVNÑ I Xuaát ñoä VTGM laø 48/100.000/thaùng töông ñöông
VK Ampiciline Bactrim Cefotaxim 0.6% /naêm.
CG NÑ I Pvalu CG NÑ I Pvalu CG NÑ I Pvalu
e e e Ñaây laø moät xuaát ñoä chaáp nhaän ñöôïc taïi moät nöôùc
HI 51.4 49% 0.680 82% 90.7 0.029 26% 28% 0.666 ñang phaùt trieån.
% 163 n=12 %
5 0 n=15 n=18 2
n=13 8 n=12 0 5
Vi khuaån trong VTGC
6 6 - Theo baûng 6 ta nhaän thaáy ôû treû bò VTGC coù söï
Strep. 47% 28.6 0.20970% 95.8 0.000 12.5 26.7 0.032
gia taêng treû mang VK gaây beänh so vôùi nhoùm chöùng.
pneu n=17 % n=52 %
0 2 % % 8
n=28 n=72 n= 56 n=12 Theo baûng 7 ta nhaän thaáy ôû treû bò VTGC coù söï
7 hieän dieän cuûa VK gaây beänh trong tai giöõa
Staph 73% 55.5 0.551 50% 94.4 0.001 17% 12% 0.577
n=26 % n=38 % n=41 n=25 1 Strep. pneumonia 12,9%, H.I 9,6%,
n=18 n=18 Staphylococcus 16,12% so vôùi caùc maåu coøn laïi khoâng
Baûng 13: Söï ñeà khaùng noùi chung cuûa VK moïc.
Bacteria Ampicilline Bactrim Cefotaxim Ta coù theå keát luaän ba loaïi VK treân chòu traøch
H.I 50% 86% 27%
nhieäm cho beänh VTGC
Str. pneumoniae 38% 80% 22%
Staphylococcus 55 % 54% 15% Vi khuaån trong VTGM
BAØN LUAÄN Tình huoáng töông töï cho VTGM taïi baûng 11
chuùng ta thaáy cuõng coù söï hieän dieän cuûa ba loaïi VK noùi
Taàn xuaát VTGC
treân ñaëc bieät laø Staphylococcus hieän dieän gaàn 30%
Taàn xuaát VTGC ôû VN laø 1,4 % - 1,3% (baûng 2) tyû trong soá treû mang beänh.
leä naøy gaáp ñoâi ôû Thaùi lan cuõng laø moät nöôùc ñang phaùt
Nhö vaäy ta coù theå keát luaän ba loaïi VK treân chòu
trieån (0,8% theo Stephen Bernard 1966), töông
traùch nhieäm cho beänh VTGC ñaëc bieät laø vai troø cuûa
ñöông vôùi tyû leä ôû Nuuk vaø Sisimiut (1,7% - 1,3%
Staph.
clinical infectious disease 1996).
Söï ñeà khaùng khaùng sinh cuûa caùc
Taàn xuaát VTGC ôû VN cao ôû löùa tuoåi Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004
khaùng khaùng sinh cuûa VK taïi CG vaø VK taïi BV NÑI ñuùng möùc.
Moät caùch toång quaùt theo baûng 13 chuùng ta thaáy Str. pneumonia vaø H.I laø hai vi khuaån gaây beänh
Cefotaxim laø khaùng sinh ít bò ñeà khaùng nhaát bôûi caùc hòeân dieän trong tai giöõa ôû treû bò VTGC &VTGM,ñaëc
chuûng VK noùi treân, Bactrime laø khaùng sinh bò ñeà bieät laø coù söï noåi troäi cuûa Staph trong VTGM .
khaùng nhieàu nhaát, Ampicillin laø khaùng sinh coøn söõ Amoxicilline laø khaùng sinh coøn nhaïy caøm cho laàn
duïng ñöôïc cho caùc tuyeán ñaàu nhö laø moät loaïi khaùng ñieàu trò ñaàu tieân ôû caùc tuyeán ban ñaàu.
sinh ñaàu tieân cho trò lieäu vôùi lieàu löôïng ñeà nghò laø cao
gaáp ñoâi bình thöôøng. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1. Otitis media in Developing country (Pediatric vol.96
KEÁT LUAÄN No 1july 1995).
2. High rate of Nasopharyngeal Carriage of potential
Taàn xuaát vaø xuaát ñoä cuûa VTGC vaø VTGM taïi pathogens among chhildren in green land (Clinical
VN laû chaáp nhaän ñöôïc khi so vôùi caùc nöôùc ñang infectious disease vol23,No 5 november 1996.
3. National guideline Clearing house NGC
phaùt trieån khaùc. (www.guidlines.gov).
Nhoùm treû em < 6 tuoåi laø nhoùm nhaïy caûm
vôùi beänh VTGC nhaát caán ñöôïc quan taâm ñieàu trò
Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng – Maét 99
