Tái tạo thực quản bằng đại tràng
Trong 2 năm qua, có 10 bệnh nhi từ 5 tháng đến 8 tuổi được thực hiện tái tạo thực quản bằng đại tràng tại Khoa Ngoại Bệnh viện Nhi Đồng 1. chẩn đoán bao gồm: teo thực quản với đoạn gián đoạn dài: 4 trường hợp, phỏng do hoá chất: 6 trường hợp.
Các biến chứng sớm được ghi nhận: dò miệng nối cổ: 1, hoại tử mảnh ghép: 1. Theo dỏi từ 6 đến 18 tháng: hẹp miệng nối: 0, trào ngược dạ dày thực quản: 1. Tất cả bệnh nhi trên trừ trường hợp hoại tử mảnh ghép......
TAÙI TAÏO THÖÏC QUAÛN BAÈNG ÑAÏI TRAØNG
Ñaøo Trung Hieáu*, Vuõ Ngoïc Baûo*, Huyønh Coâng Tieán*, Phan Ngoïc Duy Caàn*
TOÙM TAÉT
Trong 2 naêm qua, coù 10 beänh nhi töø 5 thaùng ñeán 8 tuoåi ñöôïc thöïc hieän taùi taïo thöïc quaûn baèng ñaïi
traøng taïi Khoa Ngoaïi Beänh vieän Nhi Ñoàng 1. chaån ñoaùn bao goàm: teo thöïc quaûn vôùi ñoaïn giaùn ñoaïn daøi: 4
tröôøng hôïp, phoûng do hoaù chaát: 6 tröôøng hôïp.
Caùc bieán chöùng sôùm ñöôïc ghi nhaän: doø mieäng noái coå: 1, hoaïi töû maûnh gheùp: 1. Theo doûi töø 6 ñeán 18
thaùng: heïp mieäng noái: 0, traøo ngöôïc daï daøy thöïc quaûn: 1. Taát caû beänh nhi treân tröø tröôøng hôïp hoaïi töû
maûnh gheùp phaûi chôø taùi taïo laïi ñeàu aên baèng ñöôøng mieäng toát.
SUMMARY
ESOPHAGEAL RECONSTRUCTION WITH COLON
Ñao Trung Hieu, Vu Ngoc Bao, Huynh Cong Tien, Phan Ngoc Duy Can *
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 58 – 60
During the last 2-year period 10 patients from 5 months to 8 years old underwent esophageal
rescontruction with interposed segment of colon, the diagnosis included: long-gap esophageal atresia: 4
cases, chemical burns: 6 cases.
Early complications were reported: upper anastomotic fistula:1, graft necrosis:1. The follow up was
from 6 months to 18 months: upper anastomotic stricture, gastric reflux:1. All of patients but one, who is
still wating for another reconstruction after graff necrosis, are doing with only oral feeding.
ÑAËT VAÁN ÑEÀ Chæ ñònh taùi taïo thöïc quaûn bao goàm:
Ngaøy nay nhu caàu taùi taïo thöïc quaûn ôû treû em thöïc - Teo thöïc quaûn khoâng doø khí thöïc quaûn vôùi ñoaïn
söï khoâng quaù hieám. Thöïc vaäy vôùi nhöõng phöông tieän giaùn ñoaïn daøi (type A theo Vogl-Gross): 4.
chaån ñoaùn vaø hoài söùc phaùt trieån, ngaøy caøng coù nhieàu - Boûng heïp thöïc quaûn do hoaù chaát: 6.
beänh nhö teo thöïc quaûn vôùi ñoaïn giaùn ñoaïn daøi ñöôïc Caùc dò taät phoái hôïp treân beänh nhi teo thöïc quaûn:
cöùu soáng vaø chaêm soùc toát. Theâm vaøo ñoù nhöõng tai tim baåm sinh thoâng lieân thaát 2 tröôøng hôïp.
naïn sinh hoaït do uoáng nhaèm hoaù chaát daån ñeán boûng
10 beänh nhi ñeàu ñöôïc taùi taïo thöïc quaûn baèng ñaïi
vaø heïp thöïc quaûn vaãn coøn phoå bieán. Vaán ñeà taùi taïo
traøng; trong ñoù:
thöïc quaûn ôû treû em laø vaán ñeà nhieàu baøn caûi veà phöông
tieän thay thöïc quaûn (daï daøy, ruoät non ruoät giaø) vaø - Ñaïi traøng ngang ñôn thuaàn thuaän chieàu: 4
ñöôøng ñi cuûa maûnh gheùp nhö theá naøo laø toát nhaát. Taïi - Ñaïi traøng ngang coäng vôùi ñoaïn cuoái ñaïi traøng
Khoa Ngoaïi Beänh vieän Nhi Ñoàng 1 trong 2 naêm leân thuaän chieàu: 4.
2003-2004 coù 10 beänh nhi ñöôïc thöïc hieän taùi taïo thöïc - Ñaïi traøng ngang vôùi ½ ñaïi traøng leân thuaän
quaûn baèng ñaïi traøng. chieàu: 2.
SOÁ LIEÄU VAØ PHÖÔNG PHAÙP Taát caû caùc tröôøng hôïp treân chuùng toâi choïn ñöôøng
Tuoåi nhoû nhaát laø 5 thaùng, lôùn nhaát laø 8 tuoåi ñi cuûa maûnh gheùp laø sau xöông öùc.
Troïng löôïng trung bình laø 11,5kg (nhoû nhaát laø 6 Thôøi gian trung bình cuûa phaãu thuaät laø 4,5 giôø
kg, lôùn nhaát 19kg. Thôøi gian haäu phaãu trung bình laø 10 ngaøy (rieâng
* Khoa Ngoaïi - Beänh vieän Nhi ñoàng 1 – TP. HCM
58 Chuyeân ñeà Ngoại Chuyeân Ngaønhi
Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005
tröôøng hôïp hoaïi töû maûnh gheùp laø 28 ngaøy). Kelling vaøVulliet thöïc hieän laàn ñaàu naêm 1911, Orsoni
Toupet naêm 1950, Lortat Jocop 1950. Naêm 1968
KEÁT QUAÛ
Malcolon toång keát 100 tröôøng hôïp(1,3).
Bieán chöùng sau moå
Theo Richelme(1977) ghi nhaän 1.600 tröôøng
. Sôùm hôïp. Noùi chung coù ba caùch duøng ñaïi traøng ñeå thay theá
- Hoaïi töû maûnh gheùp: 1. thöïc quaûn: hoaëc ñaïi traøng phaûi (coù hoaëc khoâng coù
keøm theo hoài traøng) hoaëc ñaïi traøng traùi thuaän hay
- Roø nheï mieäng noái treân:1 (Goïi laø roø nheï khi
nghòch chieàu nhu ñoäng.
löôïng dòch tieát ra ít vaø töï laønh sau 2 hay 3 tuaàn, roø
naëng khi löôïng dòch tieát ra nhieàu khoâng töï laønh hoaëc Caùch naøo toát nhaát ? Trong y vaên vaãn chöa coù caâu
moå laïi) traû lôøi chính xaùc.
. Muoän Theo Reynole (1961), Staley&Hong (1967)
Chuùng toâi chöa gaëp tröôøng hôïp naøo heïp mieäng khuyeân duøng ñaïi traøng phaûi keøm theo moät ñoaïn hoài
noái sau khi theo doûi töø 6 ñeán 18 thaùng. traøng vì maùu nuoâi toát vaø ñuû chieàu daøi, van Bauhin vaø
khaåu kính hoài traøng vöøa vôùi thöïc quaûn coå. Theo quan
- Traøo ngöôïc daï daøy 1 tröôøng hôïp nhöng chöa coù
nieäm cuûa chuùng toâi van Bauhin laøm chaäm quaù trình
chæ ñònh ñieàu trò phaãu thuaät.
löu thoâng thöùc aên töø hoài traøng ñeán ñaïi traøng; do vaäy
- Ngoaïi tröø moät tröôøng hôïp hoaïi töû maûnh gheùp goùp phaàn vaøo vieäc phaân huûy caùc chaát dinh döôõng vaø
phaûi chôø ñôïi phaãu thuaät taùi taïo laàn sau. Caùc beänh nhi phaùt trieån cuûa treû. Vì theá chuùng toâi khoâng löïa choïn
coøn laïi ñeàu aaên baèng ñöôøng mieäng toát. phöông phaùp treân ñeå thay theá thöïc quaûn.
BAØN LUAÄN Theo Rappaport(1964), Belsey(1965) thích duøng
ñaïi traøng traùi vì ít coù söï baát thöôøng veà maïch maùu vaø
Chæ ñònh
ruoät daøi hôn beân phaûi. Ñoái vôùi Wollf (1966) neân choïn
Chæ ñònh taùi taïo thöïc quaûn nôi treû em coù yù nghóa ñaïi traøng trong khi moå döïa vaøo söï phaân boå maïch maùu
so vôùi ngöôøi lôùn. Neáu ôû ngöôøi lôùn ung thö thöïc quaûn nuoâi ruoät vì thöïc teá nhaát.
laø phoå bieán, coøn ôû treû em teo thöïc quaûn vôùi ñoaïn giaùn
Phaãu thuaät
ñoaïn daøi vaø boûng gaây heïp thöïc quaûn do hoaù chaát laø
nhöõng lyù do thöôøng gaëp. Trong 10 tröôøng hôïp cuûa chuùng toâi, khuynh
Theo chuùng toâi taùi taïo thöïc quaûn ôû treû em phaûi höôùng choïn ñaïi traøng traùi nhieàu, chuùng toâi söû duïng
thöïc hieän höôùng ñeán muïc tieâu laâu daøi vì treû em ñoäng mach ñaïi traøng traùi laøm cuoáng maïch maùu nuoâi
khoâng chæ laø khoâi phuïc laïi söï thoâng thöông giöõa maûnh gheùp (8 tröôøng hôïp), ñoäng maïch ñaïi traøng
mieäng vaø thöïc quaûn maø coøn ñoøi hoûi caáu truùc phaûi giöõa(2) vaø nhaän thaáy raèng ñaùp öùng ñöôïc 2 yeâu caàu:
thaúng, ñuû maïch maùu nuoâi, theo chieàu nhu ñoäng sinh chieàu daøi maûnh gheùp ñuû khi khaâu noái khoâng caêng vaø
lyù vaø choáng traøo ngöôïc daï daøy(2,4,5). Ngoaøi ra, thöïc ñaûm baûo töôùi maùu ôû ñoaïn xa maûnh gheùp.
quaûn taân taïo cuõng phaûi phaùt trieån cuøng vôùi söï phaùt - Taùi taïo thöïc quaûn coù theå thöïc hieän ngay ôû tuoåi
trieån cuûa loàng ngöïc vaø ñieàu cuoái cuøng phaûi ñaït yeâu sô sinh nhöng keát quaû ñaït khoâng toát so vôùi treû lôùn
caàu veà thaåm myõ. hôn(2,5). Trong loâ phaãu thuaät cuûa chuùng toâi khoâng
Hieän nay, chöa coù tieâu chuaån vaøng veà thay theá thöïc thöïc hieän ôû treû döôùi 6 kg bôûi leõ vôùi troïng löôïng
thöïc quaûn baèng maûnh gheùp naøo laø toát nhaát ? Ñöôøng nay ñöôøng kính cuûa maïch maùu maïc treo coù theå ñaùp
ñi cuûa maûnh gheùp nhö theá naøo laø hôïp lyù ? Tuy nhieân öùng ñöôïc söï töôùi maùu khi chuyeån vò maûnh gheùp(2,3,5).
phöông phaùp phoå bieán nhaát vaãn laø taùi taïo thöïc quaûn - Ña soá taùc giaû coâng nhaän ñöôøng ñi maûnh gheùp ôû
baèng ñaïi traøng. trung thaát sau laø ñöông sinh lyù nhaát vaø ngaén nhaát
Thay theá thöïc quaûn baèng ñaïi traøng traùi ñöôïc maëc duø phaûi qua moät khoaûng heïp ôû vuøng coå maø ôû
59
phía sau laø coät soáng vaø phía tröôùc laø khí quaûn do vaäy vaø thænh thoaûng gaây xuaát huyeát traàm troïng. Xa hôn
khaû naêng töôùi maùu ñaàu xa maûnh gheùp ñaïta3(2). Chuùng nöûa coù theå gaây heïp mieäng noái treân. Chuùng toâi ghi
toâi choïn ñöôøng ñi sau xöông öùc vì khaû naêng an toaøn nhaän 1 tröôøng hôïp traøo ngöôïc qua sieâu aâm vaø noäi soi.
cao, thôøi gian phaãu thuaät giaûm vaø hoài söùc sau moå bôùt
KEÁT LUAÄN
phöùc taïp hôn.
Taùi taïo thöïc quaûn baèng ñaïi traøng laø söï löïa choïn
- Vaán ñeà hoaïi töû ñoaïn xa hay toaøn boä maûnh gheùp
haøng ñaàu trong beänh lyù teo thöïc quaûn giaùn ñoaïn daøi
laø bieán chöùng traàm troïng nhaát trong taùi taïo thöïc quaûn
vaø boûng gaây heïp thöïc quaûn. Keát quaû phaãu thuaät khaû
ñöa ñeán haäu quaû laø coù theå töû vong neáu khoâng can
quan neáu beänh nhi ñöôïc chaån bò toát vaø eâ kíp phaãu
thieäp laïi kòp thôøi vaø khoáng cheá laïi tình traïng nhieãm
thuaät coù kinh nghieäm.
truøng, nhieãm ñoäc. Nguyeân nhaân hoaïi töû laø do maûnh
gheùp bò toån thöông maïch maùu nuoâi khi chuyeån vò vaøo TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
trung thaát hay loàng ngöïc. Theâm vaøo ñoù, maûnh gheùp 1. Ahmed A, Spitz L. The Outcome of Colonic
Replacement of the Esophagus in children. Progress
qua nhöõng khe heïp töï nhieân daån ñeán öù treä tuaàn hoaøn
Pediatr Surg 1986; 19: 37-54.
vaø thieáu maùu nuoâi thöù phaùt laø yeáu toá goùp phaàn(1,5). 2. Kaminski A. Esophgeal Recontruction With Jejunum
Chuùng toâi coù 1 tröôøng hôïp hoaïi töû maûnh gheùp do bò or colon. J Indian, Assoc Pediatr Surg 2003;8:91-94
3. Demeester R. Indications surgical technique and long
cheøn eùp bôûi moâ xô cuûa laàn moå tröôùc ñoù maëc duø coá term functional results of colon interposition by pass.
gaéng caét boû phaàn lôùn ñeå taïo khoaõng troáng ñuû roäng Ann Surg. 1988; 208:460.
4. Freeman NV Colonic interposition. Progress Pediatr
(Beänh nhi teo thöïc quaûn type A ñaõ phaãu thuaät môû daï
Surg 1986; 20: 73-86.
daøy ra da vaø tuùi cuøng thöïc quaûn ra da) 5. Hendren WH, Hendren WG. Colon interposition for
Esophagus in children. J Peditr Surg 1985; 20: 825-
- Traøo ngöôïc daï daøy laø bieán chöùng muoän trong 839
taïo hình thöïc quaûn baèng ñaïi traøng. Haäu quaû cuûa traøo
ngöôïc coù theå daån ñeán vieâm loeùt phaàn xa cuûa ñaïi traøng
60 Chuyeân ñeà Ngoại Chuyeân Ngaønhi
