Tài liệu Tư tưởng HCM
tài liệu về tư tưởng Hồ Chí Minh, giúp các bạn học tập, tìm hiểu và nghiên cứu về tư tưởng Hồ Chí Minh
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
1
Chương 5
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
VỀ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM,
VỀ NHÀ NƯỚC CỦA DÂN, DO DÂN, VÌ DÂN
Kết cấu :
1: Những luận điểm cơ bản của Hồ Chí Minh về
Đảng Cộng sản Việt Nam.
2: Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng nhà nước
của dân, do dân, vì dân.
3: Xây dựng đảng vững mạnh, làm trong sạch bộ
máy nhà nước theo tư tưởng Hồ Chí Minh.
Thời gian quy định: 6 tiết (4 tiết giảng và 2 tiết xêmina)
2
1. NHỮNG LUẬN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA
HỒ CHÍ MINH VỀ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT
NAM
1.1. Đảng cộng sản Việt nam là nhân tố hàng đầu
quyết định thắng lợi của cách mạng Việt Nam
“Cách mạng trước hết phải có cái gì ?”, “Phải có
đảng cách mạng, để trong thì vận động và tổ
chức dân chúng, ngoài thì liên lạc với dân tộc bị
áp bức và vô sản giai cấp ở mọi nơi. Đảng có
vững cách mạng mới thành công, cũng như
người cầm lái có vững thì con thuyền mới chạy.”
3
1.2. Đảng Cộng sản Việt Nam là sản phẩm của sự
kết hợp chủ nghĩa MácLênin với phong trào
công nhân và phong trào yêu nước
Đây là quy luật hình thành và phát triển của
Đảng Cộng sản Việt Nam và cũng là luận điểm
sáng tạo của Hồ Chí Minh đóng góp vào kho
tàng lý luận của chủ nghĩa MácLênin
Quy luật hình thành Đảng Cộng sản Việt Nam
kết hợp thêm yếu tố phong trào yêu nước, vì:
(1) Phong trào yêu nước có vị trí, vai trò cực kỳ to
lớn trong quá trìnhphát triển của dân tộc.
4
(2) Phong trào công nhân kết hợp với phong trào
yêu nước vì cả hai đều có mục tiêu chung.
(3) Phong trào nông dân kết hợp với phong trào
công nhân.
(4) Phong trào yêu nước của trí thức Việt Nam là
nhân tố quan trọng thúc đẩy sự kết hợp các yếu
tố cho sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Quy luật hình thành Đảng Cộng sản Việt Nam
trên cơ sở kết hợp vấn đề dân tộc với giai cấp, có
ý nghĩa quan trọng đối với quá trình hình thành
Đảng Cộng sản ở một nước thuộc địa.
5
1.3. Đảng Cộng sản Việt Nam là Đảng của giai cấp
công nhân, của nhân dân lao động và của dân tộc
Việt Nam
Đảng ta là đội tiền phong của giai cấp công
nhân, mang bản chất giai cấp công nhân.
Đảng tập hợp vào đội ngũ của mình những người
“tin theo chủ nghĩa cộng sản”, “Đảng liên kết với
những dân tộc bị áp bức và quần chúng vô sản
trên thế giới”. Đảng “đại biểu cho lợi ích của cả
dân tộc” và “Đảng của giai cấp lao động, mà
cũng là đảng của toàn dân”.
Bản chất giai cấp công nhân của đảng là ở nền
tảng lý luận và tư tưởng của Đảng là chủ nghĩa
MácLênin.
6
1.4. Đảng cộng sản Việt Nam lấy CNMLN
“làm cốt”
“Đảng muốn vững thì phải có chủ nghĩa làm
cốt, trong đảng ai cũng phải hiểu, ai cũng theo
chủ nghĩa ấy”. “Bây giờ học thuyết nhiều…”
Chủ nghĩa MácLênin làm “cốt” trở thành nền
tang tư tưởng và kim chỉ nam cho mọi hành
động của Đảng Cộng sản Việt Nam.
7
Vận dụng chủ nghĩa MácLênin chú ý:
(1) Học tập, nghiên cứu, tuyên truyền CNMLN phải
phù hợp với hoàn cảnh và từng đối tượng.
(2) Vận dụng chủ nghĩa MácLênin phải phù hợp
với từng hoàn cảnh.
(3) Trong quá trình hoạt động, Đảng ta phải chú ý
học tập, kế thừa những kinh nghiệm tốt của các
ĐCS khác, đồng thời Đảng ta phải tổng kết kinh
nghiệm của mình để bổ xung chủ nghĩa Mác
Lênin.
(4) Đảng ta phải tăng cường đấu tranh để bảo vệ sự
trong sáng của chủ nghĩa MácLênin.
8
1.5. Đảng Cộng sản Việt Nam xây dựng theo các
nguyên tắc đảng kiểu mới của giai cấp vô sản
+ Tập trung dân chủ là nguyên tắc cơ
bản của tổ chức Đảng.
+ Tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách
luôn đi đôi với nhau.
+ Tự phê bình và phê bình. Đây là nguyên
tắc sinh hoạt của Đảng.
+ Kỷ luật nghiêm minh và tự giác.
+ Đoàn kết thống nhất trong Đảng.
9
10
10
HỒ CHÍ MINH TỰ PHÊ BÌNH
1.6. Tăng cường và củng cố mối quan hệ bền chặt
giữa Đảng với dân
Đảng vừa là người lãnh đạo, vừa là người đầy
tớ của nhân dân, thường xuyên lắng nghe ý
kiến của dân, khắc phục bệnh quan liêu.
Đảng cầm quyền, dân là chủ, vận động nhân
dân tham gia xây dựng đảng dưới mọi hình
thức.
Đảng có trách nhiệm nâng cao dân trí.
Trong quan hệ với dân, Đảng phải tiên phong.
11
11
1.7. Đảng Cộng sản Việt Nam phải thường xuyên tự
chỉnh đốn, tự đổi mới làm cho Đảng trong sạch,
vững mạnh
Xây dựng, chỉnh đốn là quy luật tồn tại và phát triển
của Đảng.
Nội dung xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh:
Xây dựng Đảng về tư tưởng.
•
Xây dựng Đảng về chính trị.
•
Xây dựng Đảng về tổ chức, công tác cán bộ.
•
12
12
2. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
VỀ NHÀ NƯỚC CỦA DÂN, DO DÂN, VÌ DÂN
2.1. Quan niệm của Hồ Chí Minh về nhà nước của
dân, do dân, vì dân
Thế nào nhà nước của dân? Dân là người chủ,
xác lập mọi quyền lực trong nhà nước và trong
xã hội đều thuộc về dân.
Nhà nước của dân là “tất cả mọi quyền bính
trong nước là của toàn thể nhân dân Việt Nam,
không phân biệt giàu, nghèo, gái, trai, giống nòi,
giai cấp, tôn giáo.” Dân là chủ, mọi người dân
được hưởng quyền dân chủ.
13
13
Thế nào là nhà nước do dân? Dân làm chủ nhà
nước.
Nhà nước do dân bầu ra những đại biểu của
mình, dân giúp đỡ, ủng hộ, đóng thuế để nhà
nước chi tiêu, hoạt động. Nhà nước lại do dân
xây dựng, phê bình. Nhà nước phải dựa vào dân,
lắng nghe ý kiến và chịu sự kiểm soát của dân,
liên hệ chặt chẽ với dân.
14
14
Thế nào là nhà nước vì dân?
Nhà nước phục vụ lợi ích và nguyện vọng của
nhân dân. Cán bộ từ chủ tịch trở xuống đều là
công bộc của dân. “Việc gì có lợi cho dân phải
hết sức làm. Việc gì có hại cho dân, phải hết sức
tránh…”. Nhà nước không có đặc quyền, đặc lợi,
thực sự trong sạch, cần kiệm liêm chính.
15
15
2.2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về sự thống nhất giữa
bản chất giai cấp công nhân với tính nhân dân và
tính dân tộc của Nhà nước
Nhà nước ta mang bản chất giai cấp công nhân
thể hiện ở những điểm sau:
Nhà nước ta do Đảng của giai cấp công nhân
lãnh đạo. Đảng lãnh đạo Nhà nước bằng đường
lối thông qua tổ chức của mình trong Quốc hội,
Chính phủ, được thể chế thành pháp luật, chính
sách, kế hoạch của nhà nước.
Nhà nước ta định hướng đi lên chủ nghĩa xã hội.
Nhà nước ta được xây dựng theo nguyên tắc tập
trung dân chủ.
16
16
Nhà nước ta có thống nhất bản chất giai cấp
công nhân với tính dân tộc, tính nhân dân thể
hiện:
Nhà nước ta ra đời là kết quả của cuộc đấu tranh
lâu dài gian khổ của nhiều thế hệ người Việt
Nam.
Nhà nước ta bảo vệ cho lợi ích của nhân dân, lợi
ích của dân tộc.
Nhà nước dân chủ mới tổ chức toàn dân kháng
chiến để bảo vệ thành quả của cách mạng. Giai
cấp công nhân không có lợi ích nào ngoài lợi ích
của dân tộc, và chỉ có giải phóng dân tộc mới
giải phóng giai cấp công nhân một cách triệt để. 17
17
2.3. Tư tưởng Hồ Chí Minh về một Nhà nước pháp
quyền có hiệu lực pháp lý mạnh mẽ
Nhà nước có hiệu lực pháp lý là một nhà nước
hợp pháp, hợp hiến. Chính phủ lâm thời của Việt
Nam dân chủ cộng hoà có địa vị hợp pháp. Hồ
Chí Minh đã đọc Tuyên ngôn độc lập khai sinh
nước Việt Nam ngày 2/9/1945.
Nhà nước quản lý đất nước bằng luật pháp có
hiệu lực trong thực tế. Dân chủ và luật pháp phải
đi đôi với nhau.
Tích cực xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức
của nhà nước đủ đức và tài, am hiểu pháp luật.
18
18
Một là, tuyệt đối trung thành với cách mạng
Hai là, Hăng hái, thành thạo công việc, giỏi
chuyên môn, nghiệp vụ.
Ba là, Phải có mối liên hệ mật thiết với nhân dân.
Bốn là, Cán bộ, công chức phải là những người
dám phụ trách, dám quyết đoán, dám chịu trách
nhiệm…
Đối với công chức nhà nước, Người yêu cầu phải
có tinh thần phục vụ nhân dân, phục vụ Tổ quốc.
Phải qua thi tuyển bổ nhiệm vào ngạch công
chức nhà nước.
19
19
2.4. Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Nhà nước trong
sạch, vững mạnh, hiệu quả
Khắc phục căn bệnh cố hữu của các nhà nước kiểu
cũ.
Phải thường xuyên đẩy mạnh cuộc đấu tranh ngăn
chặn nguyên nhân gây ra những căn bệnh: Đặc
quyền, đặc lợi. Tham ô, lãng phí, quan liêu. “Tư
túng “, “chia rẽ “, kiêu ngạo “.“Cán bộ phải thực
hành chữ liêm trước, để làm kiểu mẫu cho dân”.
Tăng cường pháp luật đi đôi với đẩy mạnh giáo dục
đạo đức. Xây dựng đồng bộ hệ thống pháp luật,
tuyên truyền, giáo dục pháp luật trong nhân dân.
Kết hợp luật pháp và giáo dục đạo đức trong thực tế
trị nước.
20
20
