Tài liệu môn Kinh tế học vi mô
-Hàm sản xuất : xác định sản lượng tối đa có thể đạt được sản xuất từ bất kỳ khối lượng cho trước nào của đầu vào với một trình độ công nghệ nhất định.
-Sản xuất ngắn hạn là khoảng thời gian mà hãng sản xuất không thể thay đổi tát cả các đầu vào,có it nhất 1 đầu vào cố định.
Ch−¬ng IV:
Lý thuyÕt hμnh vi ng−êi s¶n xuÊt
I. Lý thuyÕt ng−êi s¶n xuÊt:
1. Hμm s¶n xuÊt:
1.1. Hμm s¶n xuÊt: x¸c ®Þnh s¶n l−îng tèi ®a cã
thÓ ®¹t ®−îc s¶n xuÊt tõ bÊt kú khèi l−îng cho
tr−íc nμo cña ®Çu vμo víi mét tr×nh ®é c«ng nghÖ
nhÊt ®Þnh .
Q max = F (L, K) ( L: labour; K : capital)
§Çu vμo, §Çu ra
Hμm s¶n xuÊt phæ biÕn nhÊt cña c¸c doanh
nghiÖp lμ hμm s¶n xuÊt Cobb - Douglas cã d¹ng:
Q = A.K.L (α; β > 0, < 1)
+A lμ h»ng sè , tuú thuéc vμo ®¬n vÞ ®o l−êng , ®Çu
ra, ®Çu vμo , biÓu thÞ tr×nh ®é c«ng nghÖ s¶n xuÊt .
+α, β lμ h»ng sè cho biÕt tÇm quan träng t−¬ng ®èi
cña lao ®éng vμ vèn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
+ Mçi ngμnh s¶n xuÊt vμ c«ng nghÖ kh¸c nhau th× α,
β kh¸c nhau.
+ α, β biÓu thÞ hiÖu suÊt theo qui m« s¶n xuÊt cña
h·ng.
=> VËy hiÖu suÊt: lμ mèi t−¬ng quan gi÷a
®Çu vμo vμ ®©ï ra.
* NÕu: α + β < 1: Hμm s¶n xuÊt biÓu thÞ hiÖu
suÊt gi¶m theo qui m« (®©ï vμo t¨ng nhiÒu h¬n
®Çu ra)
α + β = 1: Hμm s¶n xuÊt biÓu thÞ hiÖu suÊt
kh«ng ®æi theo qui m«.
α + β > 1: Hμm s¶n xuÊt biÓu thÞ hiÖu suÊt t¨ng
theo qui m« (hÇu hÕt c¸c h·ng cã ®iÒu nμy).
2. S¶n xuÊt trong ng¾n h¹n: (s¶n xuÊt víi 1
®Çu vμo biÕn ®æi)
S¶n xuÊt ng¾n h¹n lμ kho¶ng thêi gian mμ h·ng
s¶n xuÊt kh«ng thÓ thay ®æi tÊt c¶ c¸c ®Çu vμo, cã
Ýt nhÊt lμ 1 ®Çu vμo cè ®Þnh.
MPPL(Marginal physical product): lμ sù thay ®æi
cña sè l−îng s¶n phÈm ®Çu ra khi cã sù thay ®æi cña
1 ®¬n vÞ ®Çu vμo lao ®éng (L).
MPPL = Q/ L = Q'(L)
APPL: s¶n phÈm hiÖn vËt b×nh qu©n (Average
physical product): lμ sè l−îng s¶n phÈm ®Çu ra
tÝnh cho 1 ®¬n vÞ ®Çu vμo lao ®éng. APPL = Q/L
K L Q MPPL A PPL
1 0 0 0 0
1 1 10 10 10
1 2 21 11 10,5
1 3 31 10 10,33
1 4 39 8 9,75
1 5 42 3 8,4
1 6 42 0 7
1 7 40 -2 5,71
Κ Nguyªn nh©n:
Víi K kh«ng ®æi sè lao ®éng t¨ng lªn (L t¨ng)
=>cho sè c«ng nh©n trªn mét m¸y gi¶m vμ
t¨ng lªn ®Õn mét møc nμo ®ã sÏ khiÕn cho
nhμ x−ëng còng kh«ng ®ñ chç, thiÕu m¸y mãc
.. c¶n trë thao t¸c s¶n xuÊt => NSL§ gi¶m =>
Q gi¶m => MPPL gi¶m dÇn khi L t¨ng lªn do
mçi L t¨ng gãp thªm 1 l−îng gi¶m dÇn vμo
qu¸ tr×nh SX. §iÒu nμy phæ biÕn víi mäi h·ng
=> c¸c nhμ kinh tÕ kh¸c kh¸i qu¸t thμnh qui
luËt hiÖu suÊt gi¶m dÇn.
Κ Qui luËt ®−îc ph¸t biÓu nh− sau:
" S¶n phÈm hiÖn vËt cËn biªn cña 1 ®Çu vμo
biÕn ®æi sÏ gi¶m dÇn khi h·ng t¨ng c−êng sö
dông ®Çu vμo biÕn ®æi ®ã".
Nguyªn nh©n lμ do khi L t¨ng mμ K kh«ng ®æi
dÉn ®Õn t×nh tr¹ng kh«ng hîp lý gi÷a K vμ L
khiÕn n¨ng suÊt lao ®éng gi¶m dÇn => NSL§
cËn biªn gi¶m dÇn.
Chó ý: MPPL qua ®iÓm max cña APPL v×
APPL = Q/L => (APPL)' =
3. S¶n xuÊt dμi h¹n : Longterm production
(S¶n xuÊt víi 2 ®Çu vμo biÕn ®æi)
S¶n xuÊt dμi h¹n lμ kho¶ng thêi gian ®ñ ®Ó
lμm cho tÊt c¶ c¸c ®Çu vμo cña h·ng biÕn ®æi.
3.1. §−êng ®ång l−îng (Isoquant)
§−êng ®ång l−îng m« t¶ nh÷ng kÕt hîp ®Çu
vμo kh¸c nhau ®em l¹i cïng 1 møc s¶n l−îng.
Κ §Æc ®iÓm cña ®−êng ®ång l−îng
- C¸c ®−êng ®ång l−îng dèc xuèng tõ tr¸i sang
ph¶i vμ låi so víi gèc to¹ ®é.
- Mét ®−êng ®ång l−îng thÓ hiÖn 1 møc s¶n l−îng
nhÊt ®Þnh, c¸c ®−êng ®ång l−îng kh¸c nhau cã
møc s¶n l−îng kh¸c nhau.
- §−êng ®ång l−îng cμng xa gèc to¹ ®é cμng cã
møc s¶n l−îng cao h¬n.
- C¸c ®−êng ®ång l−îng kh«ng thÓ c¾t nhau
- §é dèc cña ®−êng ®ång l−îng = - K/ L
K/ L = MRTS
(Marginal rates of technicalsubstitution)
§é dèc cña ®−êng ®ång l−îng ph¶n ¸nh tû lÖ thay
thÕ kü thuËt cËn biªn cña c¸c yÕu tè ®Çu vμo lμ
gi¶m dÇn
=> T¹i sao ΔK /ΔL gi¶m dÇn?
Víi 1 l−îng ΔL t¨ng kh«ng ®æi , ΔK ngμy cμng gi¶m ®i
®iÒu nμy x¶y ra do qui luËt hiÖu suÊt gi¶m dÇn chi
phèi. NÕu di chuyÓn trªn ®−êng ®ång l−îng, L t¨ng lªn
mét l−îng nhÊt ®Þnh, lóc nμy khi L t¨ng lªn theo qui
luËt hiÖu suÊt gi¶m dÇn sÏ khiÕn MPPl gi¶m xuèng,
tr¸i l¹i khi K gi¶m ®i khiÕn cho MPPk t¨ng lªn, dÉn
®Õn ®Ó t¨ng mét l−îng L nh− cò cμng ngμy chØ cÇn
gi¶m Ýt h¬n mét l−îng K nμo ®ã => MRTS gi¶m dÇn.
K/ L = MRTS
(Marginal rates of technicalsubstitution)
§é dèc cña ®−êng ®ång l−îng ph¶n ¸nh tû lÖ thay
thÕ kü thuËt cËn biªn cña c¸c yÕu tè ®Çu vμo lμ
gi¶m dÇn. T¹i sao ΔK /ΔL gi¶m dÇn?
Khi ΔL t¨ng MPPl gi¶m mμ ΔK gi¶m th× MPPk
t¨ng (qui luËt hiÖu suÊt gi¶m dÇn). Nªn ®Ó t¨ng
mét l−îng ΔL nh− ban ®Çu (mμ møc s¶n l−îng ®Çu
ra vÇn kh«ng ®æi) th× ngμy cμng chØ cÇn gi¶m mét
l−îng ΔK Ýt h¬n MRTS gi¶m dÇn.
ΔK . MPPk + ΔL . MPPl = 0
- ΔK /ΔL = MPPl/MPPk
K
K1 A1
K2
A2
Q1
0 L1 L2 L
ΔK . MPPk + ΔL . MPPl = 0
Mét sè ®−êng ®ång l−îng ®Æc biÖt
* §−êng ®ång l−îng lμ ®−êng th¼ng
K
K2 A2
K1 A1
Isoquant
0 L2 L1 L
* §−êng ®ång l−îng cã d¹ng ch÷ L
K
K2 Q2
K1 Q1
0 L
L1 L2
3.2. §−êng ®ång phÝ (Iso cost)
§−êng ®ång phÝ thÓ hiÖn nh÷ng kÕt hîp ®Çu vμo kh¸c
nhau mμ h·ng cã thÓ mua ®−îc víi mét tæng cho phÝ
cho tr−íc.
Ph−¬ng tr×nh: L.w + K.r = TC (1)
K: t− b¶n; w: tiÒn l−¬ng; L: lao ®éng;r: tiÒn thuª t− b¶n
(1) => K =
K
TC/r
K2 A2
K1 A1
TC/w
0 L
L2 L1
3. Lùa chän kÕt hîp ®Çu vμo tèi −u:
K TC
B
A
K* Q3
q2
C Q1
L
0 L*
II. Chi phÝ s¶n xuÊt
1. Chi phÝ ng¾n h¹n
1.1. ChÝ phÝ cè ®Þnh chÝ phÝ biÕn ®æi, tæng chi phÝ
FC (fixed cost) lμ những chi phÝ kh«ng ®æi khi møc
sản l−îng thay ®æi
VC (variable cost) lμ nh−ng chi phÝ thay ®æi khi
møc sản l−îng thay ®æi: nguyªn vËt liÖu, nh©n
c«ng..
TC (total cost) lμ toμn bé chi phÝ cè ®Þnh vμ biÕn
®æi ®Ó sản xuÊt ra møc sản l−îng.
TC = FC + VC
C TC
VC
FC
0 Q
TC = FC + VC
1.2. Chi phÝ b×nh qu©n
AFC: (Average fixed cost) AFC = FC/ Q
AVC (Average variable cost) AVC = VC/ Q
ATC (Average total cost) ATC = TC / Q
ATC = AFC + AVC