TÁC ĐỘNG CỦA HIV/ AIDS
Mặc dù tỷ lệ nhiễm chung hiện nay còn tương đối thấp, nhưng ở Việt Nam, nhiều người dân đã và đang phải chịu đựng các tác động của HIV/ AIDS. Do có số dân đông, nên dù tỷ lệ hiện nhiễm còn thấp, Việt Nam đã có số người nhiễm HIV/ AIDS tương đối cao. Hay nói cách khác, Việt Nam ngày hôm nay có số lượng người sống chung với HIV/ AIDS nhiều hơn Soa- di-len ( Swandiland), một quốc gia Châu phi có tỷ lệ nhiễm ở người lớn cao nhất thế giới......
c¬ quan ph¸t triÓn quèc tÕ bé y tÕ ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn
èt-xtr©y-lia n−íc céng hoµ x· héi chñ nghÜa viÖt nam liªn hîp quèc
t¸c ®éng cña HiV/aids
®Õn t×nh tr¹ng dÔ bÞ tæn th−¬ng vµ nghÌo ®ãi
cña c¸c hé gia ®×nh t¹i viÖt nam
Lêi tùa Hé gia ®×nh trë thµnh tuyÕn phßng thñ ®Çu tiªn
chèng tr¶ l¹i HIV/AIDS vµ còng lµ nh÷ng ng−êi ®Çu
MÆc dï tû lÖ nhiÔm chung hiÖn nay cßn t−¬ng ®èi tiªn høng chÞu hËu qu¶ cña c¸c t¸c ®éng nµy.
thÊp, nh−ng ë ViÖt Nam, nhiÒu ng−êi d©n ®· vµ ®ang
ph¶i chÞu ®ùng c¸c t¸c ®éng cña HIV/AIDS. Do cã sè
d©n ®«ng, nªn dï tØ lÖ hiÖn nhiÔm cßn thÊp, ViÖt Nam Nghiªn cøu ®· ph¸t hiÖn ra r»ng chi tiªu cho c¸c vÊn
®· cã sè ng−êi nhiÔm HIV/AIDS t−¬ng ®èi cao. Hay ®Ò ch¨m sãc søc kháe cã liªn quan ®Õn HIV/AIDS lµ
nãi c¸ch kh¸c, ViÖt Nam ngµy h«m nay cã sè l−îng kho¶n chi lín nhÊt lµm gia t¨ng tæng chi tiªu cña hé
ng−êi sèng chung víi HIV/AIDS nhiÒu h¬n Soa-di-len gia ®×nh, vµ chÝnh nh÷ng vÊn ®Ò søc kháe nµy còng
(Swaziland), mét quèc gia Ch©u Phi cã tØ lÖ nhiÔm ë ®−îc x¸c ®Þnh lµ nh÷ng vÊn ®Ò khã kh¨n c¸c hé gia
ng−êi lín lµ h¬n 30%, ®©y lµ mét trong nh÷ng tØ lÖ ®×nh cã ng−êi sèng chung víi HIV/AIDS cã nhu cÇu
nhiÔm cao nhÊt thÕ giíi. H¬n n÷a, ®iÒu quan träng ®−îc gióp ®ì nhÊt.
cÇn l−u ý lµ bªn c¹nh con sè nh÷ng ng−êi ®ang mang
lo¹i virót nµy, cßn cã nh÷ng ng−êi ph¶i chÞu c¸c t¸c HiÓu biÕt râ h¬n vÒ viÖc chi tiªu cho ch¨m sãc vµ
®éng do HIV/AIDS g©y ra. Hä lµ nh÷ng ng−êi cha, ®iÒu trÞ liªn quan tíi HIV/AIDS sÏ gióp cung cÊp t−
ng−êi mÑ, nh÷ng ®øa con, vî chång, anh chÞ em, hä liÖu cho viÖc ra c¸c quyÕt s¸ch nh»m t¨ng c−êng sù
hµng th©n thiÕt vµ b¹n bÌ cña nh÷ng ng−êi ®ang sèng hç trî cña Nhµ n−íc cho nh÷ng ng−êi sèng chung
chung víi HIV/AIDS. V× thÕ, viÖc ®Çu t− nh»m gi¶m víi HIV/AIDS vµ gia ®×nh hä. §Ó ®¹t ®−îc môc ®Ých
thiÓu c¸c t¸c ®éng do HIV/AIDS g©y ra vµ triÓn khai nµy, mét nghiªn cøu ®iÓn h×nh thø hai víi tiªu ®Ò “
c¸c ch−¬ng tr×nh dù phßng can thiÖp ®ang ngµy cµng Nghiªn cøu t¸c ®éng t¹i bÖnh viÖn” ®−îc tiÕn hµnh
trë thµnh nh÷ng biÖn ph¸p xö lý quan träng ë cÊp ®é nh»m xem xÐt c¸c kho¶n chi cña bÖnh viÖn vµ cña
chñ tr−¬ng chÝnh s¸ch t¹i ViÖt Nam. toµn ngµnh y tÕ cho HIV/AIDS.
T¹i thêi ®iÓm nµy, cßn cã qu¸ Ýt hiÓu biÕt vÒ t¸c ®éng Tãm t¾t c¸c ph¸t hiÖn chÝnh - Hé gia ®×nh
do HIV/AIDS g©y ra cho kinh tÕ cña c¸c quèc gia cã tØ g¸nh chÞu hËu qu¶
lÖ nhiÔm thÊp, nh− tr−êng hîp cña ViÖt Nam. Do cã tû
lÖ nhiÔm thÊp, t¸c ®éng cña HIV/AIDS ®Õn t¨ng • Chi phÝ rÊt lín cho ch¨m sãc søc kháe:
tr−ëng kinh tÕ b×nh qu©n thu nhËp ®Çu ng−êi d−êng Tæng chi cho viÖc ch¨m sãc søc kháe cña hé gia
nh− vÉn cßn rÊt nhá. Tuy nhiªn, trªn thÕ giíi ngµy ®×nh cã mét ng−êi chung sèng víi HIV/AIDS cao
cµng cã nhiÒu b»ng chøng trªn ph−¬ng diÖn lý thuyÕt h¬n gÊp 13 lÇn so víi møc chi tiªu trung b×nh cho
còng nh− thùc tiÔn vÒ t¸c ®éng tiªu cùc trùc tiÕp hoÆc môc ®Ých nµy cña mét hé gia ®×nh t¹i ViÖt Nam.
gi¸n tiÕp do HIV/AIDS g©y ra cho c¸c hé gia ®×nh.
• Chi phÝ tang lÔ lµm t¨ng thªm g¸nh nÆng:
§Ó hiÓu biÕt râ h¬n t¸c ®éng vÒ kinh tÕ - x· héi do C¸c gia ®×nh th−êng cã xu h−íng nhanh chãng
HIV/AIDS g©y ra ë cÊp hé gia ®×nh, víi sù hç trî cña ch«n cÊt bÖnh nh©n AIDS ngay sau khi hä qua
AusAID, UNDP cïng phèi hîp víi Bé Y tÕ tiÕn hµnh cuéc ®êi. Tang lÔ th−êng ®−îc tæ chøc trong ph¹m vi
nghiªn cøu ®¸nh gi¸ vÒ t¸c ®éng cña HIV/AIDS ®Õn hé nhá h¬n so víi nh÷ng ng−êi qua ®êi v× nh÷ng
gia ®×nh. Nghiªn cøu nµy ®· thu thËp th«ng tin, sè liÖu vÒ nguyªn nh©n kh¸c. §iÒu nµy còng cã nghÜa lµ c¸c
nh÷ng tæn thÊt vÒ thu nhËp vµ chi tiªu do HIV/AIDS g©y ra kho¶n ®ãng gãp, hç trî cña hä hµng vµ xãm
cho 125 hé gia ®×nh víi tæng sè 129 ng−êi nhiÔm giÒng cho c¸c chi phÝ cña ®¸m tang còng nhá
HIV/AIDS t¹i bèn tØnh, thµnh phè cña ViÖt Nam. h¬n.
1
Tû lÖ chi phÝ cña hé gia ®×nh cho ch¨m sãc søc kháe H×nh thøc ®èi phã phæ biÕn nhÊt cña hé gia ®×nh lµ
t¹i ViÖt Nam hiÖn ë møc cao nhÊt thÕ giíi . Do vËy, ch¹y v¹y ®Ó vay m−în tiÒn, th−êng víi tû lÖ l·i
tËp trung t×m hiÓu t¸c ®éng cña c¸c kho¶n chi tiªu suÊt cao, tiÕp ®Õn lµ gi¶m møc ¨n uèng, sinh ho¹t,
ngµy cµng gia t¨ng cña hé gia ®×nh cho c¸c vÊn ®Ò gi¶m c¸c chi tiªu cho ch¨m sãc søc kháe vµ b¸n
søc kháe cã liªn quan ®Õn HIV/AIDS ®Æc biÖt phï tµi s¶n.
hîp khi ®¸nh gi¸ t¸c ®éng vÒ kinh tÕ - x· héi cña
HIV/AIDS t¹i ViÖt Nam
C¸c hé gia ®×nh cã ng−êi th©n chung sèng víi
HIV/AIDS thuéc tÊt c¶ c¸c nhãm d©n c−, trõ nhãm
• MÊt viÖc lµm vµ mÊt thu nhËp cña c¶ ng−êi 20% giµu nhÊt, sÏ bÞ ®Èy xuèng d−íi chuÈn nghÌo.
chung sèng víi HIV/AIDS vµ ng−êi ch¨m sãc lµ C¸c gia ®×nh thuéc nhãm 40% sè hé nghÌo nhÊt
®iÒu ®¸ng quan t©m: thËm chÝ cßn bÞ tôt xuèng d−íi chuÈn nghÌo l−¬ng
H¬n 1/3 sè ng−êi chung sèng víi HIV/AIDS ®ang thùc v× c¸c t¸c ®éng vÒ chi tiªu vµ thu nhËp do
cã viÖc lµm t¹i thêi ®iÓm tr¶ lêi pháng vÊn, hoÆc cã HIV/AIDS g©y ra.
c«ng ¨n viÖc lµm ngay tr−íc khi qua ®êi. Tæn thÊt
vÒ thu nhËp hµng n¨m ®−îc b¸o c¸o lµ 7.416.000 • MÊt ®i c¸c kho¶n ®Çu t− cho häc hµnh:
®ång (kho¶ng 480 USD), t−¬ng ®−¬ng víi kho¶n C¸c ca nhiÔm HIV míi ngµy cµng gia t¨ng trong
chi cho tiªu dïng cña nhãm 20% sè hé gia ®×nh nhãm vÞ thµnh niªn. Gia ®×nh bÞ t¸c ®éng rÊt lín
nghÌo nhÊt . 3/4 sè ng−êi chung sèng víi HIV/AIDS do viÖc qua ®êi cña ®øa con ch−a ®Õn tuæi tr−ëng
®−îc hái cho biÕt hä cÇn sù gióp ®ì cña mét ng−êi thµnh; ®iÒu nµy cã nghÜa lµ sù hy sinh mÊt m¸t, lµ
ch¨m sãc. Trung b×nh, mét ng−êi chung sèng víi tæn thÊt c¸c kho¶n ®Çu t− ®· giµnh cho con ¨n
HIV/AIDS cÇn mét ng−êi ch¨m sãc kho¶ng 5 giê häc, niÒm mong mái m¬ −íc cña gia ®×nh ®·
mçi ngµy. 1/4 sè ng−êi ch¨m sãc cho biÕt hä ph¶i kh«ng thµnh hiÖn thùc, vµ cßn kÐo theo hµng lo¹t
bá viÖc ®Ó giµnh thêi gian ch¨m sãc ng−êi th©n bÞ c¸c vÊn ®Ò kh¸c.
nhiÔm; vµ h¬n 1/3 sè ng−êi ch¨m sãc bÞ gi¶m thu
nhËp do gi¶m giê lµm.
Nghiªn cøu ®iÓn h×nh vÒ t¸c ®éng t¹i bÖnh viÖn
• PhÇn lín c«ng viÖc ch¨m sãc ng−êi th©n bÞ ®· thu thËp d÷ liÖu vÒ c¸c chi phÝ cã liªn quan
nhiÔm dån lªn vai ng−êi phô n÷: ®Õn HIV/AIDS cña bÖnh viÖn ®èi víi c¶ bÖnh
C¸c bµ mÑ chiÕm mét nöa trong sè nh÷ng ng−êi nh©n ngo¹i vµ néi tró. Sau ®©y lµ c¸c kÕt qu¶
ch¨m sãc, tiÕp ®Õn lµ nh÷ng ng−êi vî, råi c¸c «ng chÝnh thu ®−îc tõ nghiªn cøu nµy:
bè vµ chÞ em g¸i. C¸c dÞch vô ch¨m sãc vµ ®iÒu trÞ liªn quan
tíi HIV/AIDS cßn nghÌo nµn vµ bÞ h¹n chÕ
nghiªm träng bëi nh÷ng khã kh¨n vÒ
nguån lùc hiÖn nay trong hÖ thèng y tÕ.
HÇu hÕt c¸c chi phÝ cho ch¨m sãc vµ ®iÒu
trÞ liªn quan tíi HIV/AIDS do gia ®×nh ®¶m
nhËn.
Hµnh vi t×m sù gióp ®ì tõ c¸c dÞch vô ch¨m
sãc søc kháe cña ng−êi chung sèng víi
HIV/AIDS bÞ ¶nh h−ëng rÊt nhiÒu bëi t×nh
tr¹ng kú thÞ vµ ph©n biÖt ®èi xö.
Gi¶m nghÌo trong hoµn c¶nh cã vµ kh«ng cã
HIV/ AIDS (2003-2015)
• §èi phã lu«n cã nghÜa lµ vËt lén víi nh÷ng khã
kh¨n nµy:
Th«ng tin ®Þnh tÝnh cho thÊy c¸c chiÕn l−îc ®èi phã
®a phÇn lµ “c¸c chiÕn l−îc vËt lén” víi nh÷ng khã
kh¨n ®ang gÆp ph¶i. Trong nhiÒu tr−êng hîp, ng−êi
cao tuæi ®· ®¶m nhËn c¸c c«ng viÖc phôc vô nh»m
bï ®¾p thªm vµo phÇn thu nhËp cña gia ®×nh ®Ó cã Kh«ng cã
without AIDS AIDS Cã AIDS
with AIDS
thÓ trang tr¶i ®−îc c¸c kho¶n chi phÝ gia t¨ng.
2
Nh÷ng ®iÒu cÇn quan t©m ®Æc biÖt: HIV/AIDS lµm §èi phã víi c¸c th¸ch thøc-Mét sè gi¶i ph¸p
gi¶m tèc ®é cña c«ng cuéc gi¶m nghÌo
§¸nh gi¸ c¸c c¬ héi vµ hiÓm häa cña ngµy h«m nay
HIV/AIDS lµm suy gi¶m ®¸ng kÓ c¸c thµnh tùu ®· ®¹t HIV/AIDS ®· g©y ra rÊt nhiÒu t¸c ®éng ®Õn hé gia
®−îc trong c«ng cuéc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo v× nã ®· ®×nh cã ng−êi sèng chung víi HIV/AIDS - ®ã lµ
®Èy c¸c hé gia ®×nh r¬i vµo danh s¸ch c¸c hé nghÌo nh÷ng ¶nh h−ëng vÒ chi tiªu, thu nhËp, hoÆc mÊt ®i
míi hoÆc bÞ tôt xuèng d−íi chuÈn nghÌo. sè tiÒn ®Çu t− cho häc hµnh - ®iÒu nµy chØ ra r»ng
HIV/AIDS kh«ng chØ t¸c ®éng ®Õn b¶n th©n nh÷ng
XÐt vÒ t¸c ®éng cña HIV/AIDS ®Õn t×nh tr¹ng nghÌo
ng−êi sèng chung víi HIV/AIDS, mµ cßn ¶nh h−ëng
®ãi, cÇn ®Æc biÖt l−u ý r»ng c¸c hé gia ®×nh chÞu ¶nh
®Õn céng ®ång vµ gia ®×nh cña hä.
h−ëng cña HIV/AIDS còng ®ång thêi chÞu t¸c ®éng
cña n¨m trong sè b¶y nguyªn nh©n phæ biÕn nhÊt dÉn Mét sè ®Æc ®iÓm cña ViÖt Nam cã thÓ gãp phÇn lµm
®Õn ®ãi nghÌo, ®· ®−îc x¸c ®Þnh t¹i ViÖt Nam, ®ã lµ: chËm l¹i tèc ®é l©y lan nhanh chãng cña HIV/AIDS.
èm ®au bÖnh tËt, rñi ro trong cuéc ®êi (vÝ dô: tang VÝ dô, phô n÷ ViÖt Nam cã vÞ thÕ t−¬ng ®èi tèt h¬n so
tãc), nghiÖn ma tóy, mÊt m¸t tµi s¶n vµ kh«ng c«ng víi nhiÒu quèc gia Ch©u ¸ kh¸c. Ngoµi ra, ViÖt Nam
¨n viÖc lµm. Thùc sù, c¸c ®¸nh gi¸ vÒ nghÌo ®ãi cã cã c¸c tæ chøc quÇn chóng hïng hËu vµ cã thÓ tæ
sù tham gia cña ng−êi d©n ®· chØ ra r»ng èm ®au chøc gi¶i quyÕt mét c¸ch hiÖu qu¶ c¸c vÊn ®Ò khã
bÖnh tËt lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n phæ biÕn kh¨n nghiªm träng, nh− ®· ®−îc minh chøng qua sù
nhÊt ®Èy c¸c hé gia ®×nh l©m vµo t×nh tr¹ng nghÌo ®ãi thµnh c«ng cña ch−¬ng tr×nh kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh.
trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. M« pháng c¨n cø vµo møc H¬n n÷a, ChÝnh phñ ®· cã kinh nghiÖm ®èi phã víi
®é gia t¨ng c¸c chi phÝ cho ch¨m sãc søc kháe vµ tæn c¸c dÞch bÖnh mét c¸ch mau lÑ vµ hiÖu qu¶ (vÝ dô:
thÊt vÒ thu nhËp ®· thu thËp ®−îc tõ nghiªn cøu cïng nh− trong tr−êng hîp ®¹i dÞch SARS). Ngoµi ra, xÐt
víi c¸c sè liÖu dù b¸o chÝnh thøc, −íc tÝnh trong n¨m møc ®é ph¸t triÓn hiÖn nay cña ViÖt Nam, hÖ thèng y
2004, cã kho¶ng 126.000 ng−êi d©n ®· bÞ HIV/AIDS tÕ ho¹t ®éng nh− hiÖn nay lµ t−¬ng ®èi tèt.
®Èy vµo con sè nh÷ng ng−êi nghÌo míi, hoÆc nhÊn
s©u h¬n trong c¶nh nghÌo ®ãi. Con sè nµy cã kh¶ Kú thÞ lµm trÇm träng thªm c¸c hËu qu¶ vèn ®·
khèc liÖt do HIV/AIDS g©y ra cho con c¸i, anh chÞ
n¨ng t¨ng lªn trong thËp kû tíi, vµ cã thÓ lªn ®Õn
em, vî chång, cha mÑ, ng−êi th©n trong gia ®×nh vµ
kho¶ng nöa triÖu ng−êi vµo n¨m 2015. b¹n bÌ cña nh÷ng ng−êi sèng chung víi HIV/AIDS.
Ng−êi d©n ph¶i chÞu ®ùng kú thÞ vµ ph©n biÖt ®èi xö
Sè ng−êi bÞ bÇn cïng ho¸ ®óng lóc hä rÊt cÇn sù hç trî cña x· héi.
do HIV/AIDS (2004-2015)
450,000 Tuy nhiªn, møc ®é kú thÞ vµ ph©n biÖt ®èi xö cã liªn
quan ®Õn HIV/AIDS vÉn cßn t−¬ng ®èi râ nÐt vµ sÏ
350,000 quyÕt ®Þnh liÖu c¸c yÕu tè nµy cã thÓ thùc sù c¶n trë
250,000 ®−îc tèc ®é l©y lan vµ gi¶m nhÑ t¸c ®éng cña
HIV/AIDS ë ViÖt Nam hay kh«ng. Kú thÞ vµ ph©n biÖt
150,000
®èi xö lµm cho c¸c t¸c ®éng vÒ kinh tÕ - x· héi cña
50,000 HIV/AIDS trë nªn nghiªm träng h¬n còng nh− lµm
- cho c«ng cuéc phßng chèng dÞch thªm phÇn khã
kh¨n. V× thÕ, nç lùc nh»m gi¶m thiÓu t×nh tr¹ng kú thÞ
Míi nghÌo NghÌo h¬n vµ ph©n biÖt ®èi xö ph¶i liªn tôc ®−îc tiÕn hµnh ë
mäi n¬i, mäi lóc.
Sù xuÊt hiÖn cña HIV/AIDS nh− mét sù rñi ro lµm gia Sù héi tô cña c¸c t¸c ®éng vÒ thu nhËp vµ chi tiªu
t¨ng tÝnh dÔ bÞ tæn th−¬ng cña hé gia ®×nh cÇn ®−îc ghi trong thêi gian ng¾n, cïng víi c¸c ¶nh h−ëng l©u dµi
nhËn ®Çy ®ñ trong c¸c ®¸nh gi¸ vÒ ®ãi nghÌo, ®ång h¬n nh− viÖc ®Çu t− cho häc hµnh kh«ng thùc hiÖn
thêi ph¶i ®−îc xem xÐt nh− mét nh©n tè cã thÓ sÏ lµm ®−îc ®· chØ ra r»ng c¸c hé gia ®×nh cã ng−êi sèng
chËm tèc ®é gi¶m nghÌo trong t−¬ng lai. Trong t×nh chung víi HIV/AIDS sÏ tiÕp tôc chÞu ®ùng hËu qu¶
h×nh nh− vËy, HIV/AIDS cÇn ®−îc chÝnh thøc lång ghÐp cña bÖnh dÞch. §©y chÝnh lµ lý do t¹i sao mäi nç lùc
vµo c¸c nç lùc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cña ChÝnh phñ. nh»m gi¶m thiÓu c¸c t¸c ®éng cña HIV/AIDS ®Õn hé
gia ®×nh lµ viÖc lµm rÊt cÇn thiÕt.
ThËm chÝ, dï cã thùc hiÖn c¸c chiÕn l−îc ®èi phã
kh¸c nhau ®Ó gi¶m mét nöa t¸c ®éng cña viÖc t¨ng Gi¶m thiÓu c¸c hËu qu¶ cña nghÌo ®ãi
chi cho c¸c vÊn ®Ò søc kháe vµ nh÷ng tæn thÊt vÒ Do HIV/AIDS g©y ra hËu qu¶ nghÌo ®ãi, nªn c¨n
thu nhËp, th× chi tiªu b×nh qu©n ®Çu ng−êi cña hé bÖnh nµy ph¶i ®−îc chÝnh thøc thõa nhËn nh− mét
gia ®×nh cã mét ng−êi chung sèng víi HIV/AIDS cã nguy c¬ dÉn ®Õn ®ãi nghÌo ë ViÖt Nam vµ ph¶i ®−îc
thÓ gi¶m xuèng tíi 50%.
®−a vµo c¸c ®¸nh gi¸ vÒ nghÌo ®ãi còng nh− c¸c
chiÕn l−îc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo.
3
(2,5 triÖu USD) vµo n¨m 2007. NÕu céng thªm c¸c
HIV/AIDS, nÕu kh«ng ®−îc gi¶i quyÕt, cã thÓ lµm kho¶n chi cho viÖc dù phßng c¸c bÖnh nhiÔm trïng c¬
chËm l¹i c¸c nç lùc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo hµng n¨m
kho¶ng 1/10 vµo c¸c n¨m tõ 2004 ®Õn 2015
héi sÏ lµm gia t¨ng chi phÝ cho ch¨m sãc søc kháe lªn
17%. NÕu tÝnh c¶ liÖu ph¸p kh¸ng vi rót, th× chi phÝ cho
c¸c dÞch vô ch¨m sãc y tÕ nãi chung sÏ cao gÊp 20
§Ó bæ sung cho c¬ chÕ hç trî kh«ng chÝnh thøc nh− lÇn møc chi phÝ ë møc 1, kho¶ng 495 tû ®ång (33 triÖu
sù gióp ®ì cña céng ®ång vµ hä hµng, cÇn ph¶i x©y USD). Dù tÝnh nµy c¨n cø vµo møc gi¸ hiÖn t¹i ®èi víi
dùng c¬ chÕ hç trî chÝnh thøc, vÝ dô nh− Quü Hç trî y liÖu ph¸p kh¸ng virut, vµ hy väng trong nh÷ng n¨m tíi
tÕ cho ng−êi nghÌo. CÇn t×m c¸ch gióp ®ì vÒ c¸c chi gi¸ cña c¸c lo¹i thuèc nµy sÏ h¹ xuèng.
tiªu thuèc men vµ viÖn phÝ cho c¸c hé gia ®×nh cã
ng−êi sèng chung víi HIV/AIDS ch−a r¬i vµo nhãm Cïng víi sù hç trî cña c¸c tæ chøc quèc tÕ vµ c¸c
nghÌo. ®èi t¸c ®a ph−¬ng, Nhµ n−íc cã thÓ gióp ®ì c¸c hé
gia ®×nh b»ng c¸ch ®µm ph¸n víi c¸c c«ng ty d−îc
CÇn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó thùc hiÖn c¸c c¬ chÕ hç ®Ó gi¶m gi¸ thuèc. VÒ vÊn ®Ò nµy, ViÖt Nam ®· thùc
trî chÝnh thøc cho c¸c hé nghÌo cã ng−êi sèng chung hiÖn mét sè b−íc ®i c¬ b¶n.
víi HIV/AIDS, bao gåm c¶ c¸c hç trî tµi chÝnh trùc T¹i thêi ®iÓm khëi ®Çu, mét nhu cÇu cÊp b¸ch ®Æt ra
tiÕp vµ c¸c c¬ héi t¹o thu nhËp, nh»m gi¶m thiÓu c¸c lµ Nhµ n−íc cÊp ng©n s¸ch cho quy tr×nh ch¨m sãc vµ
t¸c ®éng ®Õn thu nhËp vµ chi tiªu cña hé gia ®×nh. ®iÒu trÞ c¬ b¶n, vµ nh− vËy sÏ gi¶i quyÕt vÒ c¨n b¶n
Dùa vµo c¸c h×nh thøc hç trî c«ng hiÖn cã cho c¸c hé t×nh tr¹ng ®iÒu trÞ kh«ng ®Çy ®ñ hiÖn nay cña hÖ thèng
nghÌo vµ hÖ thèng an sinh x· héi, sù hç trî tµi chÝnh y tÕ, ®ång thêi lµm gi¶m bít g¸nh nÆng vÒ chi phÝ cho
cña Nhµ n−íc sÏ cã ®iÒu kiÖn ®−îc cung cÊp ®Çy ®ñ viÖc ch¨m sãc vµ ®iÒu trÞ cña c¸c hé gia ®×nh.
vµ mang tÝnh kh¶ thi.
Kh«ng cã sù hç trî cña Nhµ n−íc trong viÖc cung
§¸p øng c¸c yªu cÇu vÒ nguån lùc cho dÞch vô cÊp réng r·i liÖu ph¸p kh¸ng virót víi gi¸ c¶ ph¶i
ch¨m sãc søc kháe: ch¨ng th× c¸c hé gia ®×nh sÏ tiÕp tôc ph¶i chi mét
Nghiªn cøu ®iÓn h×nh vÒ t¸c ®éng cña HIV/AIDS ®Õn kho¶n tµi chÝnh ®¸ng kÓ cho viÖc ®iÒu trÞ nµy. B»ng
hé gia ®×nh ®· chØ ra r»ng nhu cÇu khÈn thiÕt nhÊt cña chøng tõ hai nghiªn cøu ®iÓn h×nh cho thÊy viÖc sö
c¸c hé gia ®×nh lµ ®−îc hç trî vÒ chi phÝ cho c¸c dÞch dông bõa b·i c¸c thuèc kh¸ng virót diÔn ra trµn lan
vô y tÕ vµ cung cÊp c¸c dÞch vô ch¨m sãc søc khoÎ sÏ gãp phÇn dÉn ®Õn t×nh tr¹ng kh¸ng thuèc, vµ nh−
cho nh÷ng ng−êi sèng chung víi HIV/AIDS. CÇn cung vËy sÏ lµm cho cuéc chiÕn chèng l¹i HIV/AIDS trë
cÊp sù hç trî, ®Æc biÖt lµ t¹o ®iÒu kiÖn tiÕp cËn víi nªn phøc t¹p h¬n vÒ l©u dµi.
thuèc ch÷a bÖnh vµ ®iÒu trÞ t¹i bÖnh viÖn.
Møc chi cho c¸c dÞch vô ch¨m sãc vµ ®iÒu trÞ gi¶m
Nh÷ng hç trî cÇn thiÕt trong t−¬ng lai ®au c¬ b¶n ®èi víi c¸c bÖnh nhiÔm trïng c¬ héi cña
cho hé gia ®×nh nh÷ng ng−êi sèng chung víi HIV/AIDS ch−a ®Õn
%
35 mét ®iÓm phÇn tr¨m trong tæng chi cña ChÝnh phñ
31 30 cho c¸c dÞch vô y tÕ vµ cã tÝnh kh¶ thi ë ViÖt Nam.
25 22
15
Chi phÝ hµng n¨m cho ®iÒu trÞ kh¸ng virót tÝnh theo
®Çu ng−êi theo thêi gi¸ hiÖn nay lµ 60 triÖu ®ång
7
5
5
3 (4.000 USD). ViÖc chi tiªu mét kho¶n tiÒn lín cho
®iÒu trÞ kh¸ng virót l¹i chÊt thªm mét g¸nh nÆng vµo
§iÒu trÞ Kho¶n Kho¶n vay Ch¨m PhÝ ®i l¹i Gióp viÖc c¸c hé gia ®×nh, v× thÕ mét sè ng−êi sèng chung víi
cho ng−êi trî cÊp sãc ng−êi ®Õn c¬ së néi trî
sèng chung sèng chung y tÕ
HIV/AIDS kh«ng thÓ thu ®−îc nhiÒu lîi Ých g× tõ viÖc
víi AIDS víi AIDS ®iÒu trÞ kh¸ng virót do t×nh tr¹ng kh¸ng thuèc xuÊt
ph¸t tõ viÖc sö dông thuèc bõa b·i.
Yªu cÇu vÒ nguån lùc cho ho¹t ®éng ch¨m sãc vµ ®iÒu
trÞ HIV/AIDS lµ g×? Nhãm nghiªn cøu ®· −íc tÝnh c¸c KÕt luËn
chi phÝ cho ch¨m sãc vµ ®iÒu trÞ ë ba bËc. Thø nhÊt, chi
phÝ cho chÈn ®o¸n, ®iÒu trÞ gi¶m ®au vµ ®iÒu trÞ nhiÔm Do ®ang cßn ë giai ®o¹n t−¬ng ®èi sím cña dÞch,
trïng c¬ héi. Thø hai, chi phÝ nh− ë bËc 1 céng thªm ViÖt Nam cã c¬ héi ®Æc biÖt ®Ó øng phã vµ kiÒm chÕ
®iÒu trÞ dù phßng c¸c bÖnh nhiÔm trïng c¬ héi. Thø ba, ®−îc sù l©y lan cña HIV/AIDS vµ gi¶m nhÑ c¸c t¸c
c¸c chi phÝ ë bËc 2 céng thªm ®iÒu trÞ kh¸ng virót ®éng cña c¨n bÖnh nµy. Tuy nhiªn, c¸nh cöa c¬ héi
(ARV). ¦íc tÝnh trong n¨m 2004, chi phÝ vÒ ch¨m sãc sÏ khÐp l¹i nÕu kh«ng khÈn tr−¬ng tiÕn hµnh c¸c
vµ ®iÒu trÞ c¬ b¶n lµ 26,2 tû ®ång ViÖt Nam (1,7 triÖu biÖn ph¸p kiªn quyÕt.
USD), dù b¸o sÏ t¨ng kho¶ng 45% lªn tíi 37,9 tû ®ång
4
Hai cuéc nghiªn cøu ®· ®ãng gãp vµo sè l−îng ngµy B»ng viÖc tËp trung ph©n tÝch c¸c hËu qu¶ vÒ kinh tÕ
cµng gia t¨ng c¸c th«ng tin vµ b»ng chøng vÒ hËu qu¶ vi m« cña HIV/AIDS; chó träng vµo t¸c ®éng cña
do HIV/AIDS g©y ra ®èi kinh tÕ- x· héi t¹i ViÖt Nam, HIV/AIDS ®Õn tÝnh rñi ro vµ t×nh tr¹ng nghÌo ®ãi cña
ngoµi ph¹m vi y tÕ. Trªn thùc tÕ, c¸c t¸c ®éng vµ hËu hé gia ®×nh, ®ång thêi ph¸c häa ra mèi liªn kÕt gi÷a
qu¶ do HIV/AIDS g©y ra võa ®a d¹ng l¹i võa cã quan c¸c t¸c ®éng nµy víi Môc tiªu Ph¸t triÓnThiªn niªn
hÖ t−¬ng t¸c lÉn nhau, nªn kh«ng cã mét ph©n tÝch kû thø nhÊt - xãa bá t×nh tr¹ng nghÌo cïng cùc vµ
®¬n lÎ nµo vÒ c¸c t¸c ®éng kinh tÕ - x· héi cña dÞch thiÕu ®ãi, c¸c nghiªn cøu cè g¾ng ®Æt HIV/AIDS trùc
®−îc coi lµ toµn diÖn. UNDP hy väng vµ mong r»ng diÖn víi vÊn ®Ò ph¸t triÓn. Mong r»ng c¸c ph¸t hiÖn
c¸c ph¸t hiÖn nµy sÏ më ®−êng cho nhiÒu ph©n tÝch cña nh÷ng nghiªn cøu nµy sÏ gióp Ých vÒ mÆt th«ng
kÕ tiÕp vÒ t¸c ®éng kinh tÕ - x· héi cña HIV/AIDS t¹i tin cho c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch vµ, khi cÇn thiÕt,
ViÖt Nam. khuyÕn khÝch viÖc ®æi míi chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch
phôc vô cho viÖc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng can thiÖp
nh»m gi¶m thiÓu c¸c t¸c ®éng do HIV/AIDS g©y ra
t¹i ViÖt Nam.
Ch−¬ng tr×nh Ph¸t triÓn Liªn Hîp Quèc
25-29 Phan Béi Ch©u
Hµ Néi - ViÖt Nam
Tel: (84 4) 942 1495
Fax: (84 4) 942 2667
[email protected]
www.undp.org.vn
5