Sơ đồ nối điện của nhà máy điện và trạm biến áp
Sơ đồ nối điện là tập hợp tất cả những thiết bị điện chính như máy phát , máy biến áp, đường dây , máy cắt, thanh góp , thiết bị thao tác . .. .
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp
Chæång 3
SÅ ÂÄÖ NÄÚI ÂIÃÛN CUÍA NHAÌ MAÏY ÂIÃÛN VAÌ TRAÛM BIÃÚN AÏP
3. 1. Caïc yãu cáöu cå baín cuía så âäö näúi âiãûn trong Nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp.
1. Khaïi niãûm chung:
Så âäö näúi âiãûn laì táûp håüp táút caí nhæîng thiãút bë âiãûn chênh nhæ maïy phaït, maïy biãún
aïp, âæåìng dáy, maïy càõt, thanh goïp, thiãút bë thao taïc, v.v . . . âæåüc näúi våïi nhau theo mäüt
thæï tæû nháút âënh.
Så âäö näúi âiãûn ráút âa daûng nhæng khi thiãút kãú cáön thoía maîn caïc yãu cáöu cå baín sau:
a. Vai troì, vë trê cuía nhaì maïy âiãûn hay traûm biãún aïp:
Caïc nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp trong hãû thäúng âiãûn coï vai troì, vë trê khaïc nhau
hoaìn toaìn, vê duû mäüt säú nhaì maïy seî laìm viãûc åí âènh phuû taíi, mäüt säú nhaì maïy laìm viãûc
phuû thuäüc âäö thë phuû taíi nhiãût,.... nãn så âäö näúi âiãûn cuía caïc nhaì maïy naìy seî khaïc nhau.
Âäúi våïi traûm biãún aïp cuîng váûy: Coï traûm chè coï mäüt phuû taíi, coï traûm cung cáúp cho mäüt säú
häü tiãu thuû riãng leí, hay mäüt cuûm phuû taíi cuía mäüt vuìng räüng låïn vaì cuîng coï khi duìng âãø
liãn laûc våïi hãû thäúng cho nãn så âäö näúi âiãûn cuîng khaïc nhau.
b. Âäü tin cáûy cung cáúp âiãûn:
Yãu cáöu âaím baío cung cáúp âiãûn tuìy thuäüc mæïc âäü quan troüng cuía häü tiãu thuû quyãút
âënh.
- Häü loaûi I: Laì táút caí nhæîng häü maì khi ngæìng cung cáúp âiãûn seî gáy nguy hiãøm cho
tênh maûng con ngæåìi, aính hæåíng låïn âãún an ninh, tráût tæû, chênh trë laìm hoíng thiãút bë - saín
pháøm haìng loaût gáy thiãût haûi låïn cho nãön kinh tãú quäúc dán.
Vç váûy âäúi våïi caïc häü naìy yãu cáöu cung cáúp âiãûn liãn tuûc ngay caí khi sæû cäú, thåìi
gian máút âiãûn täúi âa cho pheïp bàòng thåìi gian tæû âäüng âoïng nguäön dæû phoìng khoaíng (0,5
÷ 0,7) giáy cho nãn häü loaûi I phaíi âæåüc cung cáúp âiãûn bàòng hai âæåìng dáy tæì hai nguäön
âäüc láûp.
- Häüü loaûi II: Laì nhæîng häü tiãu thuû maì khi ngæìng cung cáúp âiãûn chè laìm ngæng trãû
saín xuáút, laìm caín tråí giao thäng váûn taíi, aính hæåíng sinh hoaût khu dán cæ låïn, thaình phäú.
Thåìi gian cho pheïp máút âiãûn daìi hån häü loaûi I âãø caïc nhán viãn váûn haình thæûc hiãûn
thao taïc (sæía chæîa hay) âoïng nguäön dæû phoìng bàòng tay. Häü loaûi naìy coï thãø cung cáúp âiãûn
bàòng 1 âæåìng dáy nhæng phaíi coï nguäön dæû phoìng.
- Häü loaûi III : Laì táút caí nhæîng häü coìn laûi, âáy laì nhæîng häü keïm quan troüng vi váûy
thåìi gian máút âiãûn cho pheïp daìi hån nhæng khäng quaï mäüt ngaìy âãm.
Caïc så âäö näúi âiãûn phaíi âaím baío tênh tin cáûy khi hæ hoíng báút cæï bäü pháûn naìo trãn så
âäö thç nhæîng bäü pháûn coìn laûi váùn âaím baío cung cáúp âiãûn theo mæïc âä yãu cáöu.
- Yãu cáöu âån giaín, linh hoaût, thuáûn tiãûn thao taïc, an toaìn phuûc vuû:
Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 15
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp
Så âäö näúi âiãûn caìng âån giaín, caìng roî raìng thç tênh âaím baío laìm viãûc caìng täút vaì
caìng an toaìn cho ngæåìi phuûc vuû. Så âäö linh hoaût phaíi cho pheïp váûn haình nhiãöu tçnh
traûng khaïc nhau, do âoï så âäö phaíi coï nhiãöu thiãút bë, nhæng khi âoï xaïc xuáút sæû cäú seî tàng
lãn nghéa laì tênh âån giaín vaì tênh linh hoaût thæåìng máu thuáøn nhau. Vç váûy cáön xeït chênh
xaïc tæìng træåìng håüp cuû thãø. Tênh an toaìn quyãút âënh chuí yãúu båíi caïch bäú trê caïc thiãút bë
trong så âäö.
- Tênh kinh tãú cuía så âäö :
Quyãút âënh chuí yãúu båíi sæû täön taûi cuía caïc thiãút bë vaì hçnh thæïc thanh goïp. Yãu cáöu
chi phê váûn haình haìng nàm beï nháút : Zmin .
2. Phán loaûi så âäö näúi âiãûn chênh :
a.Theo säú pha:
- Så âäö 1 såüi (tæïc 1 pha)
MF ~
MBA
- Så âäö 2 såüi
- Så âäö 3 såüi (ba pha)
MF ~
MBA
Duûng cuû âo
Så âäö 3 såüi ræåìm raì nhæng biãøu diãùn âæåüc cho caí 3 pha, coìn så âäö 1 såüi thç âån
giaín duìng 1 såüi âaûi diãûn cho caí 3 pha vaì noï âæåüc sæí duûng räüng raîi nháút. Taûi nhæîng nåi
âäúi xæïng ta duìng så âäö 1 såüi, nhæng nhæîng chäù báút âäúi xæïng ta phaíi duìng så âäö 3 såüi.
b. Theo phæång phaïp sæí duûng maïy càõt, dao caïch ly:
Ngæåìi ta chia thaình 2 nhoïm :
- Mäùi maûch âæåüc baío vãû bàòng 1 maïy càõt. (Så âäö mäüt hãû thäúng thanh goïp)
- Mäùi maûch âæåüc baío vãû bàòng 2 maïy càõt (Så âäö tam giaïc). Säú læåüng maïy càõt bàòng
(1÷ 2) láön säú maûch.
Caí hai loaûi så âäö thuäüc nhoïm thæï I hoàûc thæï II coï thãø coï hoàûc khäng coï hãû thäúng
thanh goïp.
Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 16
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp
3. 2. Så âäö cáúu truïc
1. Nhaì maïy coï mäüt cáúp âiãûn aïp cao:
HT HT
TBPP UC TBPP UC
B1 B2 B1 B2
TBPP UH
∼ ∼
Std + SUF Std + SUF
F1 F2
F1 ∼ Std + SUF ∼ F2
Så âäö xáy dæûng TBPP UF Så âäö bäü MF-MBA
2. Nhaì maïy coï hai cáúp âiãûn aïp cao:
HT HT
TBPP UC TBPP UT TBPP UC TBPP UT
B1 B2 B1
B2
B3 B3
TBPP UH
Std + SUF Std + SUF Std + SUF
Std
∼ Std + SUF ∼ ∼ ∼ ∼ ∼ ∼
F1 F2 F3 F4 F1 F2 F3
Så âäö xáy dæûng TBPP UF Så âäö bäü MF-MBA
Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 17
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp
3.3. Så âäö Hãû thäúng mäüt thanh goïp
1. Så âäö Hãû thäúng mäüt thanh goïp khäng phán âoaûn :
D1 D2 D3
CL12 CL22 CL32
MC1 MC2 MC3
CL11 CL21 CL31
CL41 CL51
MC4 MC5
CL42 CL52
N1 N2
Hçnh 3-1
a. Mä taí så âäö: Trong så âäö naìy caïc nguäön cung cáúp vaì caïc âæåìng dáy âãöu näúi
vaìo thanh goïp qua mäüt maïy càõt vaì hai dao caïch ly.
(Trãn mäùi maûch âãöu cáön phaíi âàût mäüt maïy càõt âiãûn âãø càõt maûch âiãûn åí chãú âäü laìm
viãûc bçnh thæåìng cuîng nhæ sæû cäú.)
- Dao caïch ly CL11, CL21, CL31, CL41, CL51 åí giæîa maïy càõt vaì thanh goïp goüi laì dao
caïch ly thanh goïp.
- Dao caïch ly CL12, CL22, CL32, CL42, CL52 åí vãö phêa âæåìng dáy goüi laì dao caïch ly
âæåìng dáy.
(Caïc dao caïch ly naìy âæåüc duìng âãø taûo khoaíng caïch an toaìn träng tháúy khi sæía
chæîa caïc pháön tæí trong maûch) .
Nguäön N1(N2) coï thãø laì maïy phaït âiãûn, maïy biãún aïp hoàûc âæåìng dáy taíi âiãûn. Nãúu
nguäön cung cáúp laì maïy phaït âiãûn (hoàûc maïy biãún aïp) thç khäng cáön âàût dao caïch ly giæîa
maïy phaït (maïy biãún aïp) vaì maïy càõt vç khi sæía chæîa maïy càõt thç maïy phaït seî nghè. Bçnh
thæåìng táút caí caïc maïy càõt vaì dao caïch ly âãöu åí vë trê âoïng, hai nguäön N1 vaì N2 cung cáúp
âiãûn cho caïc phuû taíi.
b. Thao taïc så âäö:
• Sæía chæîa maïy càõt: Vê duû sæía chæîa MC1
- Càõt maïy càõt MC1.
- Càõt caïc dao caïch ly CL12, CL11.
- Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø âæa maïy càõt MC1 ra sæía chæîa (Näúi âáút an
toaìn, âàût biãøn baïo, raìo chàõn, ...).
Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 18
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp
Khi sæía chæîa xong MC1 ta tiãún haình âoïng âiãûn laûi cho âæåìng dáy D1 nhæ sau:
- Måí näúi âáút an toaìn.
- Âoïng caïc dao caïch ly CL11, CL12.
- Âoïng maïy càõt MC1.
Æ Nhæ váûy âæåìng dáy D1 bë máút âiãûn trong suäút quaï trçnh sæía chæîa MC1.
• Khi cáön sæía chæîa, kiãøm tra âæåìng dáy: Vê duû sæía chæîa âæåìng dáy D2
- Càõt maïy càõt MC2 (Thao taïc bàòng tay)
- Càõt dao caïch ly CL22.
- Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø tiãún haình sæía chæîa âæåìng dáy D2.
Sau khi sæía chæîa xong âoïng âiãûn laûi cho âæåìng dáy D2 theo trçnh tæû ngæåüc laûi.
• Khi coï ngàõn maûch xaíy ra trãn âæåìng dáy: Vê duû ngàõn maûch trãn âæåìng dáy D2
- Baío vãû råle seî âæa tên hiãûu âãún càõt maïy càõt MC2.
- Càõt dao caïch ly CL22.
- Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø tiãún haình sæía chæîa âæåìng dáy D2.
• Thao taïc sæía chæîa thanh goïp:
- Càõt táút caí caïc maïy càõt maûch âæåìng dáy näúi vaìo thanh goïp theo thæï tæû âæåìng
dáy keïm quan troüng càõt træåïc: MC1, MC2, MC3.
- Càõt táút caí caïc maïy càõt nguäön näúi vaìo thanh goïp: MC4, MC5.
- Càõt táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp: CL11, CL21, CL31, CL41, CL51.
- Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa thanh goïp: Näúi âáút an toaìn ...
Æ Khi sæía chæîa thanh goïp thç toaìn bäü så âäö bë máút âiãûn.
• Khi coï ngàõn maûch trãn thanh goïp:
- Baío vãû råle âæa tên hiãûu âi càõt caïc maïy càõt nguäön (MC4, MC5) vaì maïy càõt cuía
nhæîng âæåìng dáy coï nguäön cung cáúp tæì hai phêa hoàûc coï nguäön dæû træî (MC2, MC3).
Æ Toaìn bäü så âäö bë máút âiãûn.
- Càõt táút caí caïc maïy càõt maì baío vãû råle chæa âæa tên hiãûu càõt (MC1).
- Càõt táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp: CL11, CL21, CL31, CL41, CL51.
- Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa thanh goïp: Näúi âáút an toaìn ...
Sau khi sæía chæîa TG xong ta khäi phuûc laûi sæû laìm viãûc cuía så âäö nhæ sau:
- Måí näúi âáút an toaìn.
-Âoïng táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp: CL11, CL21, CL31, CL41, CL51.
- Âoïng táút caí caïc maïy càõt nguäön näúi vaìo thanh goïp: MC4, MC5.
- Âoïng caïc maïy càõt maûch âæåìng dáy näúi vaìo thanh goïp theo thæï tæû âæåìng dáy
quan troüng âoïng træåïc : MC3, MC2, MC1.
(Sæía chæîa dao caïch ly TG : sinh viãn tæû thæûc hiãûn)
Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 19
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp
Chuï yï: Dao caïch ly phaíi âàût âuïng chiãöu nhæ trong hçnh âãø âaím baío sau khi dao
caïch ly càõt ra thç âáöu læåîi khäng coï âiãûn.
c. Æu - nhæåüc âiãøm vaì phaûm vi sæí duûng:
* Æu âiãøm: - Så âäö âån giaín, giaï thaình khäng låïn, DCL chè laìm nhiãûm vuû taûo
khoaíng caïch an toaìn khi sæía chæîa, âoïng càõt luïc khäng coï doìng âiãûn nghéa laì laìm âuïng
chæïc nàng cuía noï. Âãø âaím baío an toaìn ngæåìi ta duìng caïc bäü khoaï liãûn âäüng âãø dao caïch
ly chè âæåüc âoïng càõt sau khi MC âaî càõt.
- Så âäö naìy cho pheïp xáy dæûng caïc thiãút bë phán phäúi troün bäü (KPY) thi cäng làõp
raïp âån giaín, nhanh choïng vaì váûn haình chàõc chàõn.
* Nhæåüc âiãøm: Âäü tin cáûy cung cáúp âiãûn tháúp
- Âãø sæía chæîa thanh goïp hoàûc dao caïch ly thanh goïp cuía báút cæï maûch naìo cuîng âãöu
phaíi càõt táút caí caïc nguäön näúi vaìo thanh goïp dáùn âãún máút âiãûn toaìn bäü.
- Khi sæía chæîa maïy càõt cuía báút kyì maûch naìo thç maûch áúy phaíi ngæìng cung cáúp âiãûn
trong suäút thåìi gian sæía chæîa (coï thãø vaìi ngaìy).
- Khi ngàõn maûch trãn thanh goïp hay dao caïch ly thanh goïp táút caí caïc nguäön âãöu bë
càõt ra vaì nhæ váûy toaìn bäü phuû taíi âãöu bë ngæìng cung cáúp âiãûn .
- Khi ngàõn maûch trãn âæåìng dáy maì maïy càõt trãn maûch áúy khäng càõt, thç toaìn bäü caïc
maïy càõt cuía nguäön seî càõt vaì cuîng dáùn âãún máút âiãûn toaìn bäü .
* Phaûm vi sæí duûng: Vç nhæåüc âiãøm trãn nãn så âäö hãû thäúng mäüt thanh goïp khäng
phán âoaûn chuí yãúu duìng trong caïc thiãút bë âiãûn cäng suáút nhoí, khäng quan troüng, coï mäüt
nguäön cung cáúp vaì noï coìn duìng trong caïc så âäö âiãûn tæû duìng cuía nhaì maïy âiãûn hoàûc
traûm biãún aïp, nhæng trong træåìng håüp naìy phaíi duìng nguäön dæû træî.
2. Så âäö Hãû thäúng mäüt thanh goïp coï phán âoaûn :
a. Phán âoaûn bàònd dao caïch ly:
Thanh goïp âæåüc phán thaình nhiãöu âoaûn nhoí goüi laì nhæîng phán âoaûn vaì caïc phán
âoaûn naìy âæåüc näúi våïi nhau bàòng dao caïch ly phán âoaûn.
Thæåìng säú phán âoaûn bàòng säú nguäön cung cáúp vaì mäùi mäüt nguäön seî âæåüc
näúi vaìo mäüt phán âoaûn, caïc âæåìng dáy âæåüc phán bäú âãöu trãn caïc phán âoaûn.
• Så âäö phán âoaûn bàòng mäüt dao caïch ly nhæ hçnh 3-3a.
Bçnh thæåìng dao caïch ly phán âoaûn CLpâ coï thãø âoïng hoàûc måí, mäùi tçnh traûng váûn
haình coï æu - nhæåüc âiãøm riãng.
- Váûn haình våïi dao caïch ly phán âoaûn âoïng:
+ Æu âiãøm: Nguäön vaì phuû taíi phán bäú âãöu, caí hai phán âoaûn laìm viãûc song song
âaím baío váûn haình kinh tãú.
Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 20
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp
+ Nhæåüc âiãøm: Khi coï ngàõn maûch trãn mäüt phán âoaûn báút kyì thç táút caí caïc maïy
càõt nguäön âãöu càõt ra, toaìn bäü så âäö bë máút âiãûn. Khi ngàõn maûch trãn caïc âæåìng dáy thç
doìng ngàõn maûch seî låïn.
Æ Thæåìng chãú âäü váûn haình naìy âæåüc aïp duûng åí caïc nhaì maïy âiãûn.
D1 D2 D3 D4
CL12 CL22 CL32 CL42
MC1 MC2 MC3 MC4
CL11 CL21 CL31 CL41
PÂI CL51 Clpâ CL61 PÂII
MC5 MC6
CL52 CL62
N1 Hçnh 3.3a N2
- Váûn haình våïi dao caïch ly phán âoaûn måí:
+ Æu âiãøm: Khi coï ngàõn maûch trãn mäüt phán âoaûn naìo thç chi coï phán âoaûn âoï bë
máút âiãûn, phán âoaûn coìn laûi váùn laìm viãûc bçnh thæåìng. Hån næîa khi ngàõn maûch trãn
âæåìng dáy thç doìng ngàõn maûch seî beï hån nãn ta coï thãø choün khê cuû âiãûn haûng nheû.
+ Nhæåüc âiãøm: Caïc nguäön vaì phuû taíi laìm viãûc riãng reî nãn váûn haình khäng kinh tãú.
Æ Thæåìng chãú âäü váûn haình naìy âæåüc aïp duûng åí caïc traûm biãún aïp.
Khi phán âoaûn bàòng mäüt dao caïch ly (hçnh 3-3a) thç ta coï thãø sæía chæîa tæìng phán
âoaûn hay dao caïch ly thanh goïp cuía phán âoaûn maì chè coï phán âoaûn âoï bë máút âiãûn.
Vê duû: Sæía chæîa phán âoaûn I
Giaí thiãút dao caïch ly phán âoaûn âang âoïng, khi âoï âãø sæía chæîa phán âoaûn I thç ta
thæûc hiãûn caïc bæåïc thao taïc sau:
- Càõt táút caí caïc maïy càõt maûch âæåìng dáy vaì maïy càõt nguäön näúi vaìo phán âoaûn I.
- Càõt caïc dao caïch ly thanh goïp näúi vaìo phán âoaûn I.
- Càõt dao caïch ly phán âoaûn CLpâ (Càõt luïc coï doìng âiãûn khäng taíi ráút nhoí )
- Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø âæa phán âoaûn I vaìo sæía chæîa.
Æ Luïc naìy chè coï phán âoaûn I máút âiãûn coìn caïc maûch näúi vaìo phán âoaûn II váùn laìm
viãûc bçnh thæåìng.
* Giaí sæí âang váûn haình våïi dao caïch ly phán âoaûn âoïng thç xuáút hiãûn ngàõn maûch
trãn thanh goïp, khi âoï baío vãû råle seî âæa tên hiãûu âãún càõt táút caí caïc maïy càõt nguäön (MC3
vaì MC4) Æ Toaìn bäü så âäö bë máút âiãûn. Luïc naìy nhán viãn váûn haình phaíi xæí lyï nhæ sau:
- Càõt táút caí maïy càõt cuía caïc maûch maì baío vãû råle chæa càõt.
Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 21
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp
- Càõt táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp cuía caïc maûch âæåìng dáy näúi vaìo thanh
goïp.
- Måí dao caïch ly phán âoaûn CLpâ.
- Chènh âënh thåìi gian taïc âäüng cuía baío vãû råle cho caïc maïy càõt nguäön vãö giaï trë
nhoí nháút.
- Âoïng maïy càõt MC1 âãø xem ngàõn maûch coï phaíi trãn phán âoaûn I khäng (âuïng).
Æ Khäi phuûc sæû laìm viãûc cuía phán âoaûn II:
- Âoïng laûi maïy càõt nguäön näúi vaìo phán âoaûn II (phaíi chènh âënh laûi thäng säú baío vãû
råle nhæ træåìng håüp laìm viãûc bçnh thæåìng)
- Âoïng laûi caïc maïy càõt maûch âæåìng dáy theo thæï tæû æu tiãn.
Chuï yï: Sau khi sæía chæîa phán âoaûn I xong âãø khäi phuûc sæû laìm viãûc cuía phán âoaûn
I ta thæåìng càõt táút caí caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn II räöi måïi âoïng laûi dao caïch ly phán
âoaûn.
Tuy nhiãn khi sæía chæîa dao caïch ly phán âoaûn thç toaìn bäü hai phán âoaûn âãöu máút
âiãûn. Âãø khàõc phuûc nhæåüc âiãøm naìy ta phán âoaûn thanh goïp bàòng 2 dao caïch ly (hçnh 3-
3b). Khi âoï, ta coï thãø sæía chæîa tæìng dao caïch ly phán âoaûn maì chè coï mäüt phán âoaûn máút
âiãûn. Vê duû muäún kiãøm tra, sæía chæîa dao caïch ly phán âoaûn I chuïng ta thæûc hiãûn caïc
bæåïc thao taïc sau:
- Càõt táút caí caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn I (MC1, MC2, MC3).
- Càõt táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp näúi vaìo phán âoaûn I (CL11, CL21, CL51)
- Càõt CLpâ1 (CLpâ1 càõt doìng khäng taíi cuía phán âoaûn I).
- Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa.
D1 D2 D3 D4
CL12 CL22 CL32 CL42
MC1 MC2 MC3 MC4
CL11 CL21 CL31 CL41
PÂI CL51 Clpâ1 Clpâ2 CL61 PÂII
MC5 MC6
CL52 CL62
N1 Hçnh 3.3b N2
Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 22
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp
Nhæåüc âiãøm låïn nháút cuía viãûc phán âoaûn bàòng dao caïch ly laì caïc dao caïch ly phaíi
thao taïc coï âiãûn maì åí thanh goïp khäng phán âoaûn chuïng chè laìm nhiãûm vuû caïch ly. Hån
næîa trong chãú âäü váûn haình våïi dao caïch ly phán âoaûn âoïng, nãúu xaíy ra ngàõn maûch trãn
báút kyì phán âoaûn naìo âãöu xaíy ra máút âiãûn toaìn bäü. Âãø khàõc phuûc nhæåüc âiãøm naìy ta
phán âoaûn thanh goïp bàòng maïy càõt phán âoaûn (hçnh 3-4).
D1 D2 D3 D4
CL12 CL22 CL32 CL42
MC1 MC2 MC3 MC4
CL11 CL21 MCpâ CL31 CL41
PÂI PÂII
CL51 Clpâ1 Clpâ2 CL61
MC5 MC6
CL52 CL62
N1 Hçnh 3-4 N2
Maïy càõt phán âoaûn bçnh thæåìng coï thãø âoïng hoàûc måí, âäúi våïi thiãút bë phán phäúi åí
nhaì maïy âiãûn thç thæåìng âoïng, coìn âäúi våïi traûm giaím aïp thç thæåìng måí. Nãúu maïy càõt
phán âoaûn thæåìng måí thç phaíi trang bë thãm thiãút bë TÂD (tæû âäüng âoïng nguäön dæû træî)
âãø tæû âäüng âoïng tråí laûi maïy càõt phán âoaûn MCpâ khi maïy càõt cuía mäüt nguäön naìo âoï bë
måí ra.
Khi ngàõn maûch trãn báút kyì phán âoaûn naìo (giaí sæí phán âoaûn I) thç maïy càõt phán
âoaûn vaì táút caí caïc maïy càõt cuía nguäön coï liãn quan træûc tiãúp våïi phán âoaûn bë sæû cäú seî bë
càõt ra (MC5 càõt) Æ Phán âoaûn I bë máút âiãûn, coìn phán âoaûn II váùn laìm viãûc bçnh thæåìng,
caïc häü quan troüng âæåüc cung cáúp bàòng 2 âæåìng dáy tæì 2 phán âoaûn khaïc nhau váùn âæåüc
cung cáúp âiãûn coìn nhæîng âæåìng dáy âån näúi vaìo phán âoaûn I bë máút âiãûn.
Sau khi sæía chæîa phán âoaûn I xong, âoïng caïc dao caïch ly CLpâ1, CLpâ2, MCpâ, âoïng
hai dao caïch ly hai âáöu maïy càõt MC5 räöi âoïng maïy càõt MC5. Cuäúi cuìng âoïng táút caí caïc
âæåìng dáy näúi vaìo phán âoaûn I theo thæï tæû æu tiãn.
Chuï yï: TCàõt MC5 = Tcàõt MC6 > Tcàõt MCpâ ( khi coï ngàõn maûch trãn phán âoaûn I thç baío vãû
råle cuía 2 maïy càõt MCpâ vaì MC6 âãöu khåíi âäüng nhæng maïy càõt phán âoaûn càõt træåïc nãn
baío vãû råle MC6 ngæìng khåíi âäüng (chæa âæa tên hiãûu âi càõt maïy càõt MC4 vç váûy phán
âoaûn II khäng bë máút âiãûn)
Sau âáy xeït mäüt så âäö cung cáúp âiãûn coï dæû phoìng cho caïc häü tiãu thuû quan troüng
(hçnh 3-5).
Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 23
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp
ÅÍ nhaì maïy vaì phuû taíi âãöu duìng så âäö mäüt hãû thäúng thanh goïp âæåüc phán âoaûn
bàòng maïy càõt . Maïy càõt MCpâ1 thæåìng âoïng, maïy càõt MCpâ2 thæåìng måí.
- Khi ngàõn maûch taûi N2 thç maïy càõt MC1 vaì
MC3 càõt Æ PÂ1 cuía thanh goïp TG2 bë máút
âiãûn hoaìn toaìn. MCpâ2
Âãø tàng âäü tin cáûy cung cáúp âiãûn åí maûch TG2
maïy càõt phán âoaûn PÂ2 ngæåìi ta thæåìng trang MC3 MC4
bë thãm thiãút bë tæû âäüng âoïng nguäön dæû træî
D1 D2
(TÂD), luïc naìy dæåïi taïc duûng cuía thiãút bë
TÂD maïy càõt phán âoaûn Mcpâ2 âoïng laûi Æ N2
PÂ1 âæåüc cung cáúp âiãûn tæì âæåìng dáy D2. MC1 MC2
- Khi ngàõn maûch taûi N1 thç maïy càõt MCpâ1
MCpâ1 vaì caïc maïy càõt coï liãn quan âãún TG1
N1 PÂ1 PÂ2
phán âoaûn I (PÂI) cuía thanh goïp TG1 bë càõt
ra, luïc naìy maïy càõt phán âoaûn hai MCpâ2û tæû Hçnh 3-5
âäüng âoïng laûi. N1 N2
Tuy coï nhæîng æu âiãøm trãn nhæng så âäö hãû thäúng mäüt thanh goïp phán âoaûn bàòng
mäüt maïy càõt váùn coìn nhæîng nhæåüc âiãøm sau :
- Khi sæía chæîa mäüt phán âoaûn naìo âoï thç caïc häü tiãu thuû quan troüng seî bë máút nguäön
dæû træî, coìn caïc häü cung cáúp bàòng 1 âæåìng dáy seî máút âiãûn hoaìn toaìn trong suäút thåìi gian
sæía chæîa.
Hçnh 3-6
- Khi sæía chæîa 1 phán âoaûn seî máút båït nguäön
cung cáúp. Coï thãø khàõc phuûc bàòng caïch näúi mäüt
nguäön cung cáúp vaìo caí hai phán âoaûn bàòng hai maïy
càõt nhæ hçnh 3-6 , nhæ váûy seî dáùn âãún thiãút bë phán MCpâ
phäúi cäöng kãönh, âàõt tiãön. Trong så âäö naìy khi coï sæû
cäú trãn nguäön thç caí hai maïy càõt cuía nguäön âoï näúi
N1 N2
vaìo 2 phán âoaûn âãöu bë càõt.
Khi ngàõn maûch trãn 1 phán âoaûn thç caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn âoï càõt ra
nhæng táút caí caïc nguäön váùn coìn tiãúp tuûc cung cáúp cho phán âoaûn kia. Så âäö hçnh 3-6
âæåüc sæí duûng räüng raîi åí cáúp (6 - 10) KV cuía caïc traûm biãún aïp cåî låïn âæåìng dáy nhiãöu vaì
thiãút bë phán phäúi åí nhaì maïy thuíy âiãûn nhoí.
3. Så âäö hãû thäúng mäüt thanh goïp phán âoaûn näúi maûch voìng:
Trong thiãút bë phán phäúi cáúp âiãûn aïp maïy phaït cuía caïc nhaì maïy nhiãût âiãûn trung tám
thæåìng sæí duûng så âäö nhæ hçnh 3-7.
Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 24
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp
- Så âäö naìy laì så âäö 1 hãû thäúng thanh goïp âæåüc phán âoaûn bàòng maïy càõt, trong âoï
säú phán âoaûn bàòng säú nguäön cung cáúp vaì caïc phán âoaûn âæåüc näúi våïi nhau qua khaïng
âiãûn phán âoaûn nhàòm haûn chãú doìng ngàõn maûch, coìn caïc âæåìng dáy åí cáúp âiãûn aïp maïy
phaït thæåìng âæåüc láúy qua khaïng âiãûn âæåìng dáy.
B1 N1
B2
CLK1
PÂI PÂII PÂIII PÂIV
CL11 CL12
CL1 CL2 CL3 CL4
% % % %
Td Td Td Td
F1 F2 F3 F4
Hçnh 3 - 7
- Taïc duûng cuía khaïng âiãûn âæåìng dáy: Nhåì coï khaïng âiãûn âæåìng dáy laìm giaím
doìng ngàõn maûch khi xaíy ra ngàõn maûch sau khaïng maì ta coï thãø choün âæåüc caïc khê cuû âiãûn
haûng nheû (Maïy càõt håüp bäü) sau khaïng. Âäöng thåìi taûo âiãûn aïp dæ trãn thanh goïp khi coï
ngàõn maûch trãn âæåìng dáy sau maïy càõt håüp bäü.
Âãø âån giaín så âäö vaì tàng cao âäü tin cáûy ngæåìi ta thæåìng duìng khaïng âiãûn nhoïm
hay khaïng âiãûn keïp. Æu âiãøm cuía khaïng âiãûn keïp laì coï thãø cung cáúp cho nhiãöu âæåìng
dáy maì âáöu näúi vaìo thanh goïp âiãûn aïp maïy phaït chè coï mäüt .
- Maûch tæû duìng âæåüc láúy qua biãún aïp tæû duìng (hoàûc qua khaïng âiãûn nãúu âiãûn aïp tæû
duìng cuìng cáúp våïi âiãûn aïp maïy phaït Utd = Uf). Khi säú phán âoaûn bàòng bäún tråí lãn
thæåìng näúi caïc phán âoüan thanh goïp thaình maûch voìng kên (hçnh 3-7). Taïc duûng cuía viãûc
näúi maûch voìng:
- Nhåì näúi maûch voìng maì laìm giaím sæû chãnh lãûch âiãûn aïp giæîa caïc phán âoaûn.
Vê duû khi maïy phaït åí mäüt phán âoaûn báút kyì nghè thç phuû taíi åí phán âoaûn âoï seî âæåüc
cung cáúp tæì hai phêa, do âoï täøn tháút âiãûn aïp qua khaïng âiãûn seî beï vaì cho pheïp choün
khaïng âiãûn phán âoüan coï doìng âënh mæïc beï hån træåìng håüp khäng näúi maûch voìng.
- Nhåì näúi maûch voìng maì khi coï sæû cäú trãn báút kyì phán âoaûn naìo thç caïc maïy phaït
näúi vaìo caïc phán âoaûn coìn laûi váùn laìm viãûc song song.
Trong så âäö näúi maûch voìng doìng âënh mæïc cuía khaïng âiãn phán âoüan thæåìng choün
bàòng (50-60)% doìng âënh mæïc cuía maïy phaït, coìn âiãûn khaïng bàòng (8-12)%.
Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 25
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp
+ Thao taïc sæía chæîa dao caïch ly phán âoaûn CL12:
- Càõt táút caí caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn 2.
- Càõt táút caí caïc dao caïch ly näúi vaìo phán âoaûn 2.
- Càõt dao caïch ly CL11.
- Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø tiãún haình sæía chæîa dao caïch ly CL12.
+ Sau khi sæía chæîa dao caïch ly CL12 xong ta khäi phuûc laûi sæû laìm viãûc cuía phán
âoaûn 2 nhæ sau:
- Måí näúi âáút an toaìn
- Âoïng táút caí caïc dao caïch ly âang måí.
- Âoïng táút caí caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn 2 ( træì maïy càõt maûch maïy phaït).
- Âoïng maïy càõt maûch maïy phaït cáön chuï yï âãún hoaì âäöng bäü.
+ Khi coï ngàõn maûch taûi N1: Baío vãû råle âæa tên hiãûu càõt caïc maïy càõt näúi vaìo phán
âoaûn 3 (Maïy càõt âáöu âæåìng dáy âån thæåìng khäng càõt). Luïc naìy nhán viãn váûn haình
phaíi xæí lyï nhæ sau:
- Càõt caïc maïy càõt maûch âæåìng dáy maì baío vãû råle chæa âæa tên hiãûu càõt.
- Càõt dao caïch ly CLK1.
- Âoïng caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn 3.
- Âoïng maïy càõt maûch maïy phaït F3 (chuï yï âãún hoaì âäöng bäü)
- Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa sæû cäú.
Nhæåüc âiãøm cuía så âäö: Vç coï maûch voìng nãn thiãút bë phán phäúi cäöng kãönh, phæïc
taûp, âàõt tiãön vaì khoï khàn trong váûn haình.
Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 26
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp
3.4. Så âäö Hãû thäúng hai thanh goïp
1. Âàût váún âãö:
Sau khi phán têch sæû váûn haình cuía så âäö mäüt hãû thäúng thanh goïp ta nháûn tháúy så âäö
naìy coï nhæîng nhæåüc âiãøm cå baín nhæ sau:
- Khi sæía chæîa thanh goïp hoàûc dao caïch ly thanh goïp cuía mäüt maûch naìo âoï thç táút caí
caïc maûch näúi vaìo thanh goïp (hay phán âoaûn) âãöu phaíi ngæìng laìm viãûc trong suäút thåìi
gian sæía chæîa.
- Khi xaíy ra ngàõn maûch trãn thanh goïp thç toaìn bäü caïc maûch âang laìm viãûc seî bë máút
âiãûn.
- Khi sæía chæîa maïy càõt cuía mäüt maûch báút kyì thç máûch âoï bë máút âiãûn trong suäút thåìi
gian sæía chæîa.
Æ Âãø khàõc phuûc nhæîng nhæåüc âiãøm naìy ta duìng så âäö hai hãû thäúng thanh goïp nhæ
hçnh sau.
D1 D2 D3 D4
CL3
MCN MC1
CLN1 CLN2 CL2 CL1
TG2
• •
• •
TG1
B1 B2
2. Mä taí så âäö:
• Så âäö gäöm hai hãû thäúng thanh goïp TG1 vaì TG2, coï nhiãûm vuû dæû træî qua laûi cho
nhau vaì âæåüc näúi våïi nhau qua maûch maïy càõt näúi MCN.
• Mäùi maûch âæåüc näúi vaìo hai HTTG qua mäüt maïy càõt vaì ba dao caïch ly (2 dao
caïch ly thanh goïp vaì 1 dao caïch ly nàòm vãö phêa âæåìng dáy goüi laì dao caïch ly
âæåìng dáy)
Vê duû : âæåìng dáy D1 âæåüc baío vãû bàòng MC1; CL1 vaì CL2 laì caïc dao caïch ly thanh
goïp, CL3 laì dao caïch ly âæåìng dáy.
Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 27
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp
3. Caïc chãú âäü váûn haình:
• Bçnh thæåìng thæåìng så âäö váûn haình song song trãn hai thanh goïp: Maïy càõt näúi
âoïng, caí hai thanh goïp âãöu coï âiãûn vaì laìm viãûc song song våïi nhau giäúng nhæ så âäö mäüt
hãû thäúng thanh goïp âæåüc phán âoaûn bàòng maïy càõt. Caïc maûch nguäön vaì âæåìng dáy âæåüc
phán bäø âãöu trãn hai HTTG. Vê duû: D1, D3 vaì nguäön B1 laìm viãûc trãn TG1 (caïc dao
caïch ly näúi vaìo thanh goïp 1 âoïng coìn caïc dao caïch ly näúi vaìo thanh goïp 2 måí) coìn
D2,D4 vaì B2 laìm viãûc trãn TG2 (caïc dao caïch ly näúi vaìo thanh goïp 2 âoïng coìn caïc dao
caïch ly näúi vaìo thanh goïp 1 måí).
(khi âoï MC1 âoïng, CL1 vaì CL3 âoïng coìn CL2 càõt, .....)
• Trong mäüt säú træåìng håüp coï thãø váûn haình trãn mäüt thanh goïp vaì thanh goïp naìy
goüi laì thanh goïp laìm viãûc (TGLV), thanh goïp coìn laûi goüi laì thanh goïp dæû træî ( TGDT).
Trong chãú âäü váûn haình naìy thç maïy càõt näúi måí, hai dao caïch ly maûch maïy càõt näúi coï êt
nháút mäüt dao måí, caïc dao caïch ly näúi våïi TGLV âoïng coìn caïc dao caïch ly näúi våïi
TGDT måí. Luïc naìy så âäö váûn haình nhæ så âäö mäüt hãû thäúng thanh goïp khäng phán âoaûn.
4. Caïc thao taïc cå baín: Giaí thiãút bçnh thæåìng så âäö váûn haình song song trãn hai
thanh goïp: Maïy càõt näúi âoïng, âæåìng dáy D1, D3 vaì nguäön B1 laìm viãûc trãn TG1 coìn
âæåìng dáy D2, D4 vaì B2 laìm viãûc trãn TG2.
a. Thao taïc sæía chæîa thanh goïp TG1: Âãø sæía chæîa hãû thäúng thanh goïp laìm viãûc ta
cáön thao taïc chuyãøn táút caí caïc maûch âang laìm viãûc trãn thanh goïp naìy vãö laìm viãûc trãn
thanh goïp coìn laûi.
(Chuyãøn toaìn bäü caïc maûch vãö laìm viãûc trãn mäüt thanh goïp TG2)
- Khoaï nguäön thao taïc cuía MCN âãø traïnh càõt nháöm
- Âoïng caïc dao caïch ly thanh goïp cuía caïc maûch âang laìm viãûc trãn TG1 vaìo TG2
- Càõt táút caí caïc DCL caïc maûch näúi vaìo TG1
- Càõt MCN vaì hai DCL hai bãn
- Thæûc hiãûn biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa TG1
b. Thao taïc sæîa chæîa dao caïch ly thanh goïp CL1: Âãø sæía chæîa dao caïch ly thç yãu
cáöu hai âáöu dao caïch ly phaíi khäng coï nghéa laì dao caïch ly näúi våïi thanh goïp naìo thç
thanh goïp âoï phaíi máút âiãûn.
(Chuyãøn toaìn bäü caïc maûch vãö laìm viãûc trãn mäüt thanh goïp TG2)
- Khoaï nguäön thao taïc cuía MCN âãø traïnh càõt nháöm
- Âoïng caïc dao caïch ly thanh goïp cuía caïc maûch âang laìm viãûc trãn TG1 vaìo TG2
(træì dao caïch ly maûch âæåìng dáy D1)
- Càõt táút caí caïc DCL caïc maûch näúi vaìo TG1
- Càõt maïy càõt MC1 vaì dao caïch ly CL3
- Càõt MCN vaì hai DCL hai bãn
- Thæûc hiãûn biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa TG1
c. Thao taïc khäi phuûc sæû laìm viãûc cuía caïc maûch khi sæû cäú trãn mäüt thanh goïp:
Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 28
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp
Giaí sæí thanh goïp TG1 bë sæû cäú. Caïc MC cuía caïc maûch näúi vaìo TG1 càõt, MCN càõt,
TG1 máút âiãûn. Phaíi thao taïc chuyãøn toaìn bäü caïc maûch træåïc âáy laìm viãûc trãn TG1 vãö
laìm viãûc trãn TG2 theo trçnh tæû sau:
- Càõt táút caí caïc maïy càõt cuía caïc maûch âang laìm viãûc trãn thanh goïp mäüt maì baío vãû
råle chæa âæa tên hiãûu càõt.
- Càõt táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp näúi vaìo TG1
- Âoïng caïc dao caïch ly thanh goïp cuía caïc maûch vaìo TG2
- Âoïng caïc MCÂ cuía caïc maûch vaìo TG2 theo thæï tæû nguäön træåïc, âæåìng dáy sau
- Thæûc hiãûn biãûn phaïp an toaìn sæía chæîa TG1
Æ Nhæ váûy caïc âæåìng dáy laìm viãûc trãn TG1 chè máút âiãûn trong mäüt khoaíng thåìi gian
thao taïc âãø chuyãøn noï sang laìm viãûc trãn TG2.
Nãúu nhæ ta cho váûn haình trãn mäüt thanh goïp thç khi ngàõn maûch trãn thanh goïp naìy
toaìn bäü så âäö seî bë máút âiãûn. Âãø traïnh âiãöu naìy xaíy ra ngæåìi ta thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp:
- Váûn haình song song trãn hai thanh goïp (åí TBPP âiãûn aïp ≥ 35KV)
- Phán âoaûn thanh goïp laìm viãûc nhæ hçnh dæåïi (så âäö naìy thæåìng gàûp åí caïc nhaì maïy
âiãûn)
D1 D2 D3 D4
CL3
MC1 MCN2
MCN1
CL2 CL1
TGDT
• • • • • •
• • • • • •
TGLV PÂ1 PÂ2
KÂpâ MCpâ
F1 F2
• TGLV âæåüc phán thaình 2 phán âoaûn laì PÂ1 vaì PÂ2. Hai phán âoaûn näúi våïi
TGDT bàòng MCN1 vaì MCN2 åí vë trê thæåìng càõt.
• Bçnh thæåìng caïc maûch âæåüc phán bäø laìm viãûc trãn hai phán âoaûn, giäúng nhæ så
âäö mäüt HTTG coï phán âoaûn. TGDT bçnh thæåìng khäng coï âiãûn, noï âæåüc duìng âãø coï thãø
thay thãú tæìng phán âoaûn mäüt cuía TGLV khi cánö sæîa chæîa.
• Khi ngàõn maûch trãn mäüt phán âoaûn, thç phán âoaûn âoï seî máút âiãûn. Sau âoï ta thao
taïc chuyãøn caïc maûch træåïc dáy laìm viãûc trãn PÂ naìy vãö laìm viãûc trãn TGDT.
Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 29
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp
d. Sæîa chæîa maïy càõt cuía mäüt maûch:
D1
CL3
CLS MC1 CN
MCN
CL2 CL1
TGDT
• • •
• • •
TGLV
CL5 CL4
F1
Giaí sæí så âäö âang váûn haình trãn mäüt thanh goïp laìm viãûc TGLV. Khi sæîa chæîa maïy
càõt MC1, coï thãø thao taïc âãø duìng MCN kãút håüp våïiTGDT taûm thåìi thay thãú cho MC1
theo trçnh tæû sau:
− Kiãøm tra thanh goïp dæû træî
− Thæí thanh goïp dæû træî bàòng âiãûn (âoïng hai CL hai bãn MCN vaì âoïng MCN)
− Nãúu TGDT täút thç càõt MCN ra
− Càõt MC1 vaì hai caïch ly CL1 vaì CL3
− Thæûc hiãûn biãûn phaïp an toaìn âãø thaïo âáöu näúi cuía MC1 vaì làõp cáöu näúi CN (nhæ hçnh
veî)
− Âoïng hai dao caïch ly CL3 vaì CL2
− Âoïng maïy càõt näúi MCN
− Chènh âënh thäng säú BVRL cuía MCN cho phuì håüp våïi baío vãû cuía âæåìng dáy D1.
Æ Nhæ váûy khi sæía chæîa maïy càõt cuía mäüt maûch naìo thç maûch âoï phaíi máút âiãûn trong
thåìi gian khaï láu âãø thao taïc så âäö, ta coï thãø khàõc phuûc nhæåüc âiãøm naìy bàòng caïch làõp
thãm dao caïch ly CLS. Khi âoï trçnh tæû thao taïc sæía chæîa MC1 nhæ sau:
− Kiãøm tra thanh goïp dæû træî
− Thæí thanh goïp dæû træî bàòng âiãûn (âoïng hai CL hai bãn MCN vaì âoïng MCN)
− Nãúu TGDT täút thç âoïng dao caïch ly CLS
− Càõt MC1 vaì hai caïch ly CL1 vaì CL3
− Thæûc hiãûn biãûn phaïp an toaìn âãø thaïo âáöu näúi cuía MC1
− Chènh âënh thäng säú BVRL cuía MCN cho phuì håüp våïi baío vãû cuía âæåìng dáy D1.
Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 30
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp
Roî raìng trong quaï trçnh sæía chæîa maïy càõt âæåìng dáy khäng bë máút âiãûn. Tuy nhiãn phaíi
làõp thãm dao caïch ly CLS cho táút caí caïc maûch laìm cho thiãút bë phán phäúi cäöng kãönh
âäöng thåìi khi sæía chæîa maïy càõt så âäö phaíi váûn haình trãn mäüt thanh goïp nãúu luïc naìy xaíy
ra ngàõn maûch trãn thanh goïp naìy Æ máút âiãûn toaìn bäü. Khàõc phuûc ta duìng så âäö hai hãû
thäúng thanh goïp coï thanh goïp voìng.
5. Æu - nhæåüc âiãøm: Qua phán têch caïc thao taïc cå baín cuía så âäö ta ruït ra âæåüc caïc
æu nhæåüc âiãøm cuía så âäö nhæ sau:
a. Æu âiãøm:
• Coï thãø láön læåüt sæîa chæîa tæìng thanh goïp mäüt maì váùn âaím baío cung cáúp âiãûn cho
cho phuû taíi.
• Coï thãø láön læåüt sæía chæîa tæìng dao caïch ly thanh goïp cuía mäüt maûch báút kyì thç chè
coï maûch naìy bë máút âiãûn.
• Khäi phuûc nhanh choïng sæû laìm viãûc cuía så âäö khi coï ngàõn maûch trãn thanh goïp.
• Khi sæía chæîa maïy càõt cuía mäüt maûch báút kyì thç maûch âoï chè ngæìng laìm viãûc
trong thåìi gian thao taïc så âäö.
b. Nhæåüc âiãøm: Dao caïch ly phaíi thao taïc luïc coï âiãûn.
Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 31
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp
3.5. Caïc daûng så âäö näúi âiãûn âån giaín
Khi säú maûch näúi våïi cáúp âiãûn aïp U = (35 ÷ 220) KV êt thç ngæåìi ta thæåìng sæí duûng
så âäö âån giaín. Âàûc âiãøm cuía caïc daûng så âäö naìy laì khäng xáy dæûng hãû thäúng thanh goïp
cáúp âiãûn aïp cao, säú læåüng maïy càõt êt tháûm chê coï khi khäng cáön âàût maïy càõt åí cáúp âiãûn aïp
cao cho nãn giaím nhiãöu chi phê vãö thiãút bë âiãûn, váût liãûu xáy dæûng vaì giaï thaình thiãút bë
phán phäúi, âäöng thåìi thåìi gian thi cäng cuîng nhanh choïng.
1. Daûng så âäö bäü maïy biãún aïp - âæåìng dáy: Så âäö bäü maïy biãún aïp-âæåìng dáy laì
mäüt trong nhæîng daûng så âäö âån giaín hoaï âæåüc sæí duûng phäø biãún åí caïc traûm biãún aïp.
Trong så âäö naìy caïc pháön tæí cuía bäü âæåüc màõc näúi tiãúp våïi nhau, khäng coï liãn hãû ngang
våïi caïc bäü khaïc. Khi coï hæ hoíng åí mäüt pháön tæí báút kyì cuía bäü thç caí bäü âoï ngæìng cung
cáúp âiãûn.
Xeït så âäö bäü MBA-ÂD
cuía caïc traûm biãún aïp näúi vaìo
âæåìng dáy chênh nhæ trãn
hçnh 3-14.
- Âæåìng dáy D1 vaì maïy biãún
aïp B1 taûo thaình mäüt bäü ( coï
âàût maïy càõt MC2)ü: Khi ngàõn
maûch trãn âæåìng dáy taûi âiãøm
N1 thç caïc maïy càõt MC1 vaì
MC2 seî càõt dáùn âãún máút âiãûn
toaìn bäü så âäö. Khi sæû cäú maïy Hçnh 3 - 14
biãún aïp thç MC2 , MC3 seî càõt.
Âãø giaím giaï thaình chi phê cuía traûm coï thãø thay thãú maïy càõt MC2 phêa cao aïp cuía
maïy biãún aïp bàòng dao caïch ly tæû âäüng CLtâ (hçnh b). Trong træåìng håüp naìy muäún sæía
chæîa maïy biãún aïp thç càõt maïy càõt MC3 sau âoï càõt dao caïch ly tæû âäüng Cltâ luïc naìy
CLtâ chè càõt doìng âiãûn khäng taíi cuía maïy biãún aïp, thao taïc naìy cho pheïp tuìy thuäüc vaìo
cäng suáút maïy biãún aïp vaì cáúp âiãûn aïp. Hiãûn nay våïi maïy biãún aïp duìng theïp caïn nguäüi, åí
cáúp âiãûn aïp 35KV thç doìng khäng taíi Ikt ≤ 1% Iâm , coìn åí cáúp âiãûn aïp 110KV thç Ikt ≤
2,5% Iâm Do âoï dao caïch ly tæû âäüng coï thãø cho pheïp càõt doìng khäng taíi cuía caïc maïy
biãún aïp cäng suáút låïn. Vê duû våïi cáúp âiãûn aïp (20 ÷ 35)KV khi khoaíng caïch hai cæcû cuía
dao caïch ly tæû âäüng Cltâ d=(1,3÷1,5)m thç cho pheïp càõt doìng tæì hoaï cuía maïy biãún aïp co ï
cäng suáút nhoí hån 40MVA ( maïy biãún aïp TD-40.000/35 coï Io=0.65% Iâm=4.3A). ÅÍ
cáúp âiãûn aïp 110KV khi d=2,5 m , quy trçnh cho pheïp càõt doìng khäng taíi cuía MBA âãún
80MVA ( TDH-80.000/110 coï Ikt =1,5%Iâm=6.3A) .
Khi ngàõn maûch trong maïy biãún aïp thç baío vãû rå le seî taïc âäüng càõt MC3 sau âoï âæa
tên hiãûu âãún càõt MC1 ( Tên hiãûu naìy coï thãø truyãön bàòng caïp riãng theo âæåìng dáy thäng
tin hay âæåìng kãnh cao táön cuía caïp cao aïp) . Sau khi MC1 càõt ra thçï dao caïch ly tæû âäüng
CLtâ tæû âäüng måí ra. Dæåïi taïc duûng cuía thiãút bë tæû âäüng âoïng làûp laûi âæåìng dáy (TÂL)
Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 32
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp
maïy càõt MC1 âáöu âæoìng dáy chênh seî âæåüc tæû âäüng âoïng laûi âãø cung cáúp cho caïc traûm
biãún aïp khaïc.
Viãûc càõt maïy càõt MC1 coï thãø thæûc hiãûn bàòng caïch khaïc maì khäng cáön phaíi coï xung
âi càõt MC1 nhæ åí trãn. Khi naìy phaíi duìng dao ngàõn maûch NM âàût åí âáöu cæûc cuía maïy
biãún aïp. Khi ngàõn maûch trong maïy biãún aïp thç baío vãû rå le taïc âäüng càõt MC3 vaì âæa tên
hiãûu âoïng dao ngàõn maûch NM taûo ngàõn maûch nhán taûo giæîa âæåìng dáy våïi âáút, luïc naìy
doìng ngàõn maûch låïn laìm cho MC1 seî càõt tin cáûy. Sau âoï dao caïch ly tæû âäüng CLtâ måí ra
vaì thiãút bë TÂL tæû âäüng âoïng tråí laûi MC1 âãø cung cáúp cho caïc bäü khaïc.
Viãûc bäú trê dao ngàõn maûch tuìy theo maûng âiãûn : Trong maûng trung tênh caïch âiãûn
thç phaíi âàût dao ngàõn maûch trãn caí hai pha âãø taûo ngàõn maûch hai pha chaûm âáút, coìn trong
maûng trung tênh træûc tiãúp näúi âáút thç chè cáön âàût åí mäüt pha âãø taûo ra daûng ngàõn maûch mäüt
pha.
Muäún âoïng maïy biãún aïp tråí laûi ta thao taïc nhæ sau :
- Âoïng dao CL1 åí phêa cao aïp vaì âoïng dao caïch ly CL2 phêa haû aïp.
- Âoïng dao caïch ly tæû âäüng CLtâ.
- Âoïng maïy càõt MC3 .
Dao caïch ly CL1 duìng âãø sæía chæîa dao caïch ly tæû âäüng Cltâ .
Cáön læu yï laì dao caïch ly tæû âäüng khäng cáön âàût nãúu traûm biãún aïp laì traûm cuût.
2. Så âäö cáöu:
D1 D2
Så âäö naìy coï säú maïy càõt êt hån soï
maûch nhæng âäü tin cáûy cung cáúp âiãûn CL7 CL8
váùn cao, âæåüc sæí duûng taûi caïc traûm coï
CL5 CL6
hai âæåìng dáy vaì hai maïy biãún aïp, thæûc
cháút laì hai bäü âæåìng dáy - maïy biãún aïp MC5
coï liãn hãû ngang bàòng cáöu näúi duìng
MC3 MC4
maïy càõt âiãûn.
Trong så âäö cáöu maïy càõt coï thãø âàût
vãö phêa âæåìng dáy hoàûc vãö phêa maïy B1 B2
biãún aïp, tuyì thuäüc vaìo vë trê maïy càõt
maì ta coï hai loaûi så âäö cáöu: Så âäö cáöu
trong vaì så âäö cáöu ngoaìi. MC1 MC2
a. Så âäö cáöu ngoaìi: Laì så âäö cáöu
coï âàût maïy càõt vãö phêa maïy biãún aïp. CL1 CL2
Trong så âäö naìy åí phêa maïy biãún aïp SÅ ÂÄÖ CÁÖU NGOAÌI
B1, B2 âæåüc bäú trê hai maïy càõt MC3 vaì
N1 N2
MC4, coìn åí caïc maûch âæåìng dáy chè
Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 33
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp
bäú trê dao caïch ly Cl7, CL8. Åí maûch cáöu näúi ta âàût maïy càõt MC5 ngoaìi ra coìn coï cáöu
dao caïch ly CL5 vaì CL6 âæåüc sæí duûng khi sæía chæîa MC5.
- Chãú âäü laìm viãûc bçnh thæåìng thç maïy càõt MC5 thæåìng âoïng, Cl5 vaì CL6 måí
(hoàûc 1 âoïng, mäüt måí). Âãø sæía chæîa MC5 træåïc tiãn ta phaíi âoïng CL5 vaì CL6 räöi måïi
càõt maïy càõt MC5 vaì hai dao caïch ly hai âáöu maïy càõt räöi thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn
âãø âæa MC5 ra sæía chæîa.
+ Khi sæû cäú hay sæía chæîa mäüt maïy biãún aïp hoàûc maïy càõt maûch maïy biãún aïp thç
hai âæåìng dáy váùn laìm viãûc song song.
Vê duû: Khi muäún sæía chæîa maïy biãún aïp B1
- Càõt maïy càõt MC1 vaì MC3
- Måí hai dao caïch ly hai âáöu MC1 vaì MC3.
- Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa maïy biãún aïp B1
Luïc naìy nguäön N2 seî cung cáúp cho caí hai âæåìng dáy qua maïy biãún aïp B2.
+ Khi xaíy sæû cäú hoàûc cáön sæía chæîa âæåìng dáy: Giaí sæí sæía chæîa âæåìng dáy D1
- Càõt caïc maïy càõt MC3 vaì MC5 Æ maïy biãún aïp B1 taûm thåìi ngæìng cung cáúp âiãûn
- Måí dao caïch ly CL7 Æ Âæåìng dáy D1 hoaìn toaìn bë caïch ly
- Âoïng hai maïy càõt MC3 vaì MC5 tråí laûi âãø 2 maïy biãún aïp B1, B2 cung cáúp âiãûn cho
âæåìng dáy D2.
- Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa âæåìng dáy D1.
Sau khi sæía chæîa xong muäún âoïng laûi âæåìng dáy D1 thç phaíi thao taïc nhæ sau:
- Thaïo näúi âáút an toaìn
- Càõt maïy càõt MC3 vaì MC5
- Âoïng laûi dao caïch ly CL7
- Âoïng laûi caïc maïy càõt MC3 vaì MC5.
Æ Phaûm vi sæí duûng: Trong så âäö cáöu ngoaìi âãø thao taïc âoïng càõt mäüt maïy biãún aïp
âån giaín hån nhiãöu so våïi âoïng càõt mäüt âæåìng dáy. Vç váûy så âäö naìy âæåüc sæí duûng åí
nhæîng traûm biãún aïp coï âäö thë phuû taíi thay âäøi nhiãöu, taûi nhæîng giåì phuû taíi cæûc tiãøu seî càõt
båït mäüt maïy biãún aïp nhàòm giaím täøn tháút âiãûn nàng vaì caïc âæåìng dáy näúi vaìo traûm coï
chiãöu daìi beï xaïc suáút sæû cäú nhoí.
b. Så âäö cáöu trong: Laì så âäö cáöu coï âàût maïy càõt vãö phêa âæåìng dáy. Trong så âäö naìy
mäùi âæåìng dáy âæåüc baío vãû bàòng mäüt maïy càõt riãng coìn cao aïp maïy biãún aïp khäng duìng
maïy càõt maì duìng dao caïch ly. Åí maûch cáöu näúi ta âàût maïy càõt MC5 ngoaìi ra coìn coï cáöu
dao caïch ly CL5 vaì CL6 âæåüc sæí duûng khi sæía chæîa MC3, MC4, MC5.
- Chãú âäü laìm viãûc bçnh thæåìng thç maïy càõt MC5 thæåìng âoïng, Cl5 vaì CL6 måí (hoàûc
mäüt âoïng, mäüt måí).
- Khi coï sæû cäú hoàûc cáön sæía chæîa âæåìng dáy: Giaí sæí cáön sæía chæîa âæåìng dáy D1
+ Càõt MC3
+ Càõt hai dao caïch ly hai âáöu MC3
+ Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa âæåìng dáy D1.
Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 34
