Sinh 12, bai 1 _ GEN, MA DT VA SU TU NHAN DOI CUA ADN
Tham khảo tài liệu 'sinh 12, bai 1 _ gen, ma dt va su tu nhan doi cua adn', tài liệu phổ thông, sinh học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Sao chÐp cña ADN, Gen vµ M·
di truyÒn.
Sao chÐp ADN.
Kh¸i niÖm vÒ gen.
M· di truyÒn.
1. C¬ chÕ sao chÐp ADN
Nguyªn t¾c sao chÐp.
C¬ chÕ sao chÐp.
* Nguyªn t¾c sao chÐp cña
ADN
ADN cã kh¶ n¨ng tù sao chÐp (tù nh©n
®«i, t¸i b¶n) ®Ó t¹o thµnh 2 ph©n tö
ADN con gièng nhau vµ gièng ADN
mÑ.
Tõ kiÕn thøc ®· häc ë líp 9, em H·y cho
biÕt th«ng Tin di truyÒn ®−îc chøa ®ùng
trong ADN ®−îc truyÒn cho thÕ hÖ sau
theo c¬ chÕ nμo?
Th«ng tin di truyÒn ®−îc truyÒn
qua c¸c thÕ hÖ tÕ bµo nµy sang thÕ
hÖ tÕ bµo kh¸c, tõ thÕ hÖ cha mÑ
sang con c¸i theo c¬ chÕ sao chÐp.
H×nh thøc truyÒn th«ng tin di
truyÒn lµ g×?
TruyÒn th«ng tin theo m· di
truyÒn.
Sù sao chÐp ADN theo nh÷ng
nguyªn t¾c nµo?
Nguyªn t¾c khu«n mÉu.
Nguyªn t¾c bæ xung.
Nguyªn t¾c b¸n b¶o toµn.
*C¬ chÕ sao chÐp.
M¹ch míi 3’-OH ®−îc tæng hîp theo
tõng ®o¹n Okazaki.
M¹ch míi 5’-P ®−îc h×nh thµnh liªn
tôc.
C¸c enzim tham gia sao chÐp
+ ARN p«limeraza: tæng hîp ®o¹n måi.
+ ADN p«limeraza; kÐo dµi m¹ch míi
theo nguyªn t¾c bæ sung.
+ Enzim nèi: ®Ó nèi c¸c ®o¹n
Okazaki(ligaza).
M¹ch khu«n nμo tæng hîp m¹ch
míi bæ sung, liªn tôc? M¹ch
khu«n nμo tæng hîp gi¸n ®o¹n?
M« h×nh c¬ chÕ sao chÐp cña ADN ë
E.Coli.
ThÕ nµo lµ sao chÐp kiÓu nöa gi¸n
®o¹n, ®o¹n Okazaki lµ g×?
− KiÓu sao chÐp mµ mét m¹ch ®¬n míi
®−îc tæng hîp liªn tôc khi nã dùa vµo m¹ch
khu«n cò cã chiÒu 3’→ 5’. Cßn m¹ch ®¬n
thø 2 ®−îc tæng hîp theo tõng ®o¹n (gi¸n
®o¹n) khi m¹ch khu«n cò cña nã cã chiÒu
5’→ 3’. Tõng ®o¹n gäi lµ ®o¹n Okazaki.
Mçi ®o¹n Okazaki ®Òu ®−îc tæng hîp theo
h−íng 5’→ 3’.
Video h−íng dÉn
Nªu nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau gi÷ sao chÐp
ADN ë sinh vËt nh©n s¬ (E.coli) víi sao
chÐp ADN ë sinh vËt nh©n chuÈn?
Tù sao chÐp ADN ë sinh vËt nh©n chuÈn ®−îc
sao chÐp ë nhiÒu vßng sao chÐp. Mçi vßng sao
chÐp ®Òu cã 2 ®o¹n sao chÐp liªn tôc vµ 2 ®o¹n
sao chÐp gi¸n ®o¹n. ë mçi ph©n tö ADN cã thÓ
cã nhiÒu vßng sao chÐp diÔn ra ë møc ®é kh¸c
nhau. Mçi c¬ thÓ cã thÓ diÔn ra sù sao chÐp ®ång
thêi trªn nhiÒu ph©n tö ADN.
2. gen
Kh¸i niÖm: 1 ®o¹n cña ph©n tö ADN mang th«ng
tin di truyÒn.
Ph©n lo¹i: 3 lo¹i. (chøc n¨ng tõng lo¹i, vÝ dô )
- Gen cÊu tróc.(mangttdt qui dÞnh… vÝ dô: Hbα Hbβ).
- Gen ®iÒu hoµ: t¹o ra s.phÈm kiÓm so¸t ho¹t ®éng cña
c¸c gen kh¸c. VÝ dô: gen ®iÒu hoµ R t¹o ra pr«tªin
kiÓm so¸t ho¹t ®éng cña c¸c gen cÊu tróc trong
opªr«n Lac ë vi khuÈn.
- Gen nh¶y: di chuyÓn tõ n¬i nµy ®Õn n¬i kh¸c.VÝ dô:
gen qui dÞnh h×nh thµnh s¾c tè h¹t ë Ng«.
3. M· di truyÒn
Kh¸i niÖm.
B»ng chøng thùc nghiÖm vÒ m· bé
ba.
®Æc ®iÓm cña m· di truyÒn.
*Kh¸i niÖm:
M· di truyÒn chøa trong ADN chøa th«ng
tin qui ®Þnh sù g¾n kÕt c¸c axit amin trong
chuçi p«lipeptit t¹o nªn pr«tªin.
TrËt tù s¾p xÕp c¸c nuclª«tit trong gen qui
®Þnh trËt tù s¾p xÕp c¸c axit amin trong
ph©n tö pr«tªin ®−îc gäi lµ m· di truyÒn.
M· di truyÒn lµ m· bé ba.
*B»ng chøng thùc nghiÖm vÒ m·
bé ba
Gen lµm khu«n ®Ó tæng hîp mARN mµ mARN
l¹i lµ khu«n mÉu ®Ó tæng hîp pr«tªin nªn ng−êi ta
quy −íc m· di truyÒn ®−îc ®äc trªn mARN.
Lý do cã m· bé ba: NÕu mçi nuclª«tit m· ho¸
mét axit amin th× 4 lo¹i nuclª«tit chØ m· ho¸
®−îc 4 lo¹i axit amin. 2 nu-16 lo¹i; 3 nu- 64 lo¹i.