QUY CHẾ (HƯƠNG ƯỚC) NỘI BỘ THÔN BẢN VỀ QUẢN LÝ RỪNG CỘNG ĐỒNG
Theo thống kê chưa đầy đủ, hiện nay Việt Nam có trên 5600 xã có rừng với hàng vạn thôn, bản và trên 50 dân tộc thiểu số phần lớn sống ở miền núi. Các dân tộc thiểu số đều có tập quán quản lý đất đai và tài nguyên theo cộng đồng, những tập quán ấy chính là luật tục của cộng đồng dân tộc.
QUY CHẾ (HƯƠNG ƯỚC) NỘI BỘ THÔN BẢN
VỀ QUẢN LÝ RỪNG CỘNG ĐỒNG
Đỗ Như Khoa - Cục Kiểm lâm
1. Bối cảnh và cơ sở pháp lý xây dựng quy ước bảo vệ và phát triển rừng.
Theo thống kê chưa đầy đủ, hiện nay Việt Nam có trên 5600 xã có
rừng với hàng vạn thôn, bản và trên 50 dân tộc thiểu số phần lớn sống ở miền
núi. Các dân tộc thiểu số đều có tập quán quản lý đất đai và tài nguyên theo
cộng đồng, những tập quán ấy chính là luật tục của cộng đồng dân tộc.
§Æc trưng cña luËt tôc lµ phư¬ng ng«n ng¹n ng÷ diÔn ®¹t b»ng lêi nãi
cã vÇn ®iÖu, chøa ®ùng c¸c quy t¾c øng xö chung ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ x·
héi ph¸t sinh trong céng ®ång, ®ưîc céng ®ång b¶o ®¶m thùc hiÖn. Néi dung
cña luËt tôc gåm mét hÖ thèng phong phó c¸c quy ph¹m x· héi ph¶n ¸nh quy
chuÈn phong tôc tËp qu¸n, ý chÝ, nguyÖn väng cña céng ®ång d©n cư, do đó
khi tổ chức thực hiện có hiệu lực cao.
Trong luật tục chứa đựng nhiều nội dung tiến bộ, nhưng cũng không ít
nội dung còn mang tín hà khắc, lạc hậu...làm kìm hãm sự phát triển xã hội.
Trong thời kỳ đổi mới, Đảng và nhà nước ta có chủ trương kế thừa và
phát huy những nội dung tiến bộ của luật tục trong việc quản lý cộng đồng
thôn, bản. Do đó, Nghị định 29/1998/NĐ-CP của Chính phủ ngày 11/5/1998
ban hành Quy chế thực hiện dân chủ ở xã và Nghị định 79/2003/NĐ-CP ngày
07/7/2003 Chính phủ ban hành Quy chế thực hiện dân chủ ở xã (thay Nghị
định 29/1998/NĐ-CP). Tại điều 16 của Nghị định 29/1998-NĐ-CP quy định
"Thôn xây dựng hương ước, quy ước về công việc nội bộ cộng đồng dân cư,
kế thừa và phát huy thuần phong, mỹ tục của cộng đồng, phù hợp quy định
pháp luật hiện hành nhằm bài trừ hủ tục, mê tín dị đoan, tệ nạn xã hội, xây
dựng nông thôn mới giầu đẹp, văn minh...".
Để triển khai thực hiện Nghị định số 29/1998/NĐ-CP trong công tác
quản lý, bảo vệ rừng tại cơ sở, ngày 30/3/1999 Bộ Nông nghiệp và Phát triển
nông thôn ban hành Thông tư số 56/1999/TT/BNN-KL hướng dẫn xây dựng
quy ước bảo vệ và phát triển rừng trong công đồng dân cư thôn, làng, buôn,
bản, ấp.
2. Kết quả xây dựng, tổ chức thực hiện Quy ước
a) Kết quả
Theo Thông tư 56/1999/TT-BNN-KL, có 14 nội dung chủ yếu cần bàn
bạc để xây dựng quy ước Bảo vệ và phát triển rừng. Tuỳ theo tình hình kinh
tế-xã hội, phong tục tập quán và đặc thù từng thôn, bản cán bộ Kiểm lâm phụ
trách địa bàn gợi ý và thảo luận với trưởng thôn, bản, xác định và lựa chọn
những nội dung cơ bản trong lĩnh vực bảo vệ và phát triển rừng tại địa
phương, sắp xếp theo thứ tự quan trọng trọng bản quy ước.
Theo báo cáo chưa đầy đủ của 51 Chi cục Kiểm lâm:
- Từ cuối năm 1999 đến năm 20002, cả nước đã có 31.218 thôn, bản
trong tổng số 3251xã và 374 huyện xây dựng quy ước bảo vệ và phát triển
rừng.
b) Một số nhận xét về việc xây dựng, và tổ chức thực hiện quy ước
Điểm nổi bật và đặc trưng cơ bản của quy ước bảo vệ và phát triển
rừng là sự tham gia của người dân và cộng đồng trong suốt quá trình từ khi
xây dựng đến khi tổ chức thực hiện, do vậy:
- Quy ước bảo vệ và phát triển rừng trong cộng đồng dân cư thôn, bản
vừa là công cụ hữu hiệu để quản lý bảo vệ rừng, đồng thời cũng là một bước
thực hiện có hiệu quả quy chế dân chủ cơ sở, cho nên được sự đồng tình ủng
hộ, quan tâm của các cấp chính quyền và sự tham gia nhiệt tình của người dân
và cộng đồng;
- Hiện tại, nhiều địa phương đã tổ chức giao rừng, đất lâm nghiệp đến
hộ gia đình hoặc cộng đồng đều có nhu cầu xây dựng quy ước bảo vệ và phát
triển rừng; tổ chức thực hiện quy ước đã mang lại lợi ích thiết thực trên nhiều
mặt cho cộng đồng;
- Nơi nào cấp uỷ, chính quyền địa phương quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo
và được người dân tự nguyện tham gia xây dựng quy ước thì nhận thức và
trách nhiệm của mỗi thành viên trong cộng đồng thôn, bản được nâng cao và
ở nơi đó việc tổ chức thực hiện quy ước tốt;
- Xây dựng và thực hiện quy ước tạo điều kiện cho đồng bào, nhất dồng
bào vùng sâu, vùng xa duy trì và phát huy bản sắc dân tộc tốt đẹp từ lâu đời
trong cộng đồng; đồng thời lên án, bài trừ những thủ tục lạc hậu, mê tín, dị
đoan...và tạo chỗ đứng người phụ nữ trong cộng đồng, họ được trực tiếp tham
gia xây dựng và thực hiện quy ước.
c) Một số vấn đề cần quan tâm
- Nội dung nhiều bản quy ước mới chỉ đi sâu vào lĩnh vực bảo vệ rừng,
PCCCR mà ít quan tâm đến lĩnh vực phát triển rừng, vì vậy dẫn đến tình
trạng:
+ Chưa thúc đẩy sản xuất kinh doanh lâm nghiệp để phát triển kinh tế
cộng đồng;
+ Thu nhập từ sản phẩm lâm nghiệp còn ít, không khuyến khích động
viên được người dân tích cực tham gia bảo vệ và phát triển rừng.
- Một số chính sách của Nhà nước chưa đồng bộ, quy hoạch sử dụng
đất cấp xã còn manh mún, nhiều nơi ranh giới các loại đất, loại rừng của ừng
thôn, bản trên thực địa và bản đồ chưa rõ ràng.
- Mặc dù chính sách hưởng lợi theo 178 là nguồn động lực thúc đẩy
người dân và cộng đồng tích cực tham gia bảo vệ và phát triển rừng, tuy nhiên
việc vận dụng và chia sẻ lợi ích cộng đồng còn nhiều phức tạp và chưa rõ
được cụ thể hoá. Đặc biệt đối với những cộng đồng cuộc sống chủ yếu phụ
thuộc vào rừng, đây là thách thức tiềm ẩn ảnh hưởng đến việc tham gia không
tích cực của người dân và cộng đồng trong các hoạt động thực hiện quy ước;
- Đến nay, Luật Bảo vệ và phát triển rừng năm 2004 quy định giao
rừng cho cộng đồng dân cư thôn, bản, nhưng chưa có văn bản hướng dẫn cụ
thể nên việc tổ chức thực hiện còn lúng túng;
- Nhiều chủ rừng Quốc doanh chưa tìm ra được cơ chế cho hoạt động
sản xuất kinh doanh phù hợp, để bảo đảm lợi ích hài hoà giữa cộng đồng dân
cư tham gia bảo vệ và phát triển rừng cùng Lâm trường;
- Đầu tư của Nhà nước cho các hoạt động của cấp xã, nhất là xã vùng
sâu vùng xa, xã miền núi trong mọi lĩnh vực trong đó có lĩnh vực bảo vệ và
PCCCR, phát triển rừng rất hạn chế; bên cạnh đó hầu hết chưa có cán bộ Lâm
nghiệp xã, một số địa phương cán bộ xã thiếu kinh nghiệm, năng lực còn hạn
chế...do đó ảnh hưởng không nhỏ đến chỉ đạo thôn, bản, cộng đồng thực hiện
quy ước bảo vệ và phát triển rừng.
- Một số bản quy ước còn mang tính dập khuôn hoặc quy định cho
trưởng thôn, bản thực hiện việc xử phạt vi phạm hành chính là không đúng
quy định pháp luật.
3. Khuyến nghị
- Cộng đồng dang tham gia quản lý rừng hầu hết thuộc vùng sâu, vùng
xa, cuộc sống đồng bào gặp nhiều khó khăn, trước mắt cũng như lâu dài cần
có sự hỗ trợ của Nhà nước, cũng như các tổ chức quốc tế về vốn, kinh nghiệm
quản lý...
- Để triển khai thực hiện Nghị định số 29/1998/NĐ-CP, Bộ Nông
nghiệp và PTNT ban hành Thông tư số 56/1999/TT/BNN-KL, nhưng năm
2003 Chính phủ đã ban hành Nghị định 79/2003/NĐ-CP thay thế Nghị định
29/1998/NĐ-CP và đặc biệt Luật Bảo vệ và Phát triển rừng năm 2004 đã có
hiệu lực, có rất nhiều quan điểm đổi mới thể hiện trong Nghị định và Luật, do
đó cần nghiên cứu, khảo sát, đánh giá lại thực trạng xây dựng và tổ chức thực
hiện quy ước bảo vệ rừng ở các vùng trên phạm vi cả nước để tìm ra nguyên
nhân, bài học kinh nghiệm, những khó khăn trong quá trình xây dựng, tổ chức
thực hiện quy ước bảo vệ và phát triển rừng, qua đó làm cơ sở đề xuất bổ
sung, sửa đổi Thông tư 56 và một số chính sách khác liên quan đến quản lý
rừng cộng đồng.
Giíi thiÖu mét sè néi dung cña mét sè b¶n quy ưíc
A. Quy ®Þnh vÒ khai th¸c gç vµ l©m s¶n:
ThÝ dô 1. Khai th¸c l©m s¶n
- Gç: + Ph¶i cã giÊy phÐp cña tØnh, huyÖn cÊp;
+ §Þa ®iÓm ®îc phÐp: Nong, ph¸ch, co phai, pom quanh kh¨n nh¸p,
léc khoa;
+ Sè lưîng ®ưîc phÐp; Theo sè lîng như ®¬n xin, nhưng lÊy khu
rõng nµo còng ph¶i chän c©y ®Õn tuæi khai th¸c;
+ Thêi gian khai th¸c: th¸ng 9 th¸ng 10 hµng n¨m;
+ Kh«ng ®ưîc phÐp khai th¸c: Sai khu vùc, khai th¸c tr¾ng, kh«ng cã
giÊy phÐp;
+ Ph¹t hµnh chÝnh: 50.000 ®ång/vô;
+ Båi thưêng: - C©y 10 cm : 5.000 ®ång c©y; c©y 15-20 cm: 50.000
®«ng/c©y; c©y 25 cm trë lªn: 400.000 ®ång/c©y.
Thí dụ 2:
Do ®iÒu kiÖn rõng cña b¶n cßn qu¸ nghÌo, cÇn ph¶i b¶o vÖ nªn ph¶i
®ãng cöa rõng nghiªm ngÆt, thêi gian tõ 5-10 n¨m( kÓ tõ n¨m 2000). Trong
thêi gian ®ã ai muèn sö dông ph¶i mua l©m s¶n cña c¸c c¬ quan kinh doanh
l©m s¶n.
Ai kh«ng chÊp hµnh: + Ph¹t hµnh chÝnh 100.000-200.000 ®ång/vô;
+ Båi thưêng c©y gç 5-10 cm: 20.000 ®ång/c©y;
c©y 25 cm trë lªn: 300.000 ®ång
( trưêng hîp lÊy trém cña b¶n nµo th× chÞu ph¹t theo b¶n ®ã), cßn bÞ thu
håi toµn bé l©m s¶n.
ThÝ dô 3:
Nghiªm cÊm kh«ng ®îc bÊt kú c¸ nh©n nµo tù tiÖn khai th¸c gç rõng,
gç vưên tr¸i phÐp. NÕu cã nhu cÇu khai th¸c ph¶i xin giÊy phÐp cña cÊp cã
thÈm quyÒn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt th× míi ®ưîc khai th¸c.
NÕu lÊy gç, cñi, luång nøa trong rõng cña ngêi kh¸c th× ph¶i båi thưêng
thiÖt h¹i cho chñ hé cã rõng. Møc båi thêng nh sau:
- §èi víi cñi, th©n c©y non: 100.000 ®ång/Ster;
- §èi víi cñi cµnh: 50.000 ®ång/Ster;
- §èi víi luång( kÓ c¶ luång ruæn): 15.000 ®ång/c©y;
- §èi víi gèc luång trång: 10.000 ®ång/gèc;
- §èi víi m¨ng luång: 15.000 c¸i;
- §èi víi nøa( nøa c©y vµ nøa tÊn) 60.000 ®ång/tÊn.
ThÝ dô 4:
Kh«ng ®ưîckhai th¸c l©m s¶n tr¸i phÐp
NÕu hé vµ c¸ nh©n trong b¶n còng như ngưêi ngoµi b¶n vi pham sÏ bÞ
båi thưêng thiÖt h¹i nh sau:
- §èi víi gç tõ nhãm 4-8 ph¶i båi thưêng thiÖt h¹i cho gia ®×nh lµ
200.000 ®ång/1 m3, ngoµi ra cßn bÞ xö lý theo ph¸p luËt;
- §èi víi cñi tư¬i vµ c©y Ster ph¶i båi thưêng 100.000 ®ång vµ xö
lý theo ph¸p luËt;
- TÊt c¶ c¸c gia ®×nh kh«ng ®ưîc khai th¸c gç trong lo¹i ®Êt 02
khi chưa ®ưîc UBND x· vµ c¸n bé KiÓm l©m ®Þa bµn duyÖt, nÕu hé nµo vi
ph¹m th× sÏ bÞ lËp biªn bn¶ vµ xö lý theo ph¸p luËt;
- §èi víi luång, ruån vµ c¸c lo¹i kh¸c båi thưêng 2.000-10.000
®ång/1 c©y;
- §èi víi c¸c lo¹i m¨ng luång, m¨ng b¬ng, mai båi thưêng
10.000 ®ång/1 c©y;
- §èi víi nøa båi th êng 1.000 ®ång/1 c©y, ngoµi ra cßn bÞ xö lý theo
ph¸p luËt.
B. Quy ®Þnh vÒ nư¬ng rÉy
ThÝ dô 1.
Quy ®Þnh vÒ nư¬ng rÉy.
1. CÊm c¸c hé trong lµng kh«ng ®ưîc ph¸t nư¬ng lµm rÉy vµo c¸c khu
rõng tù nhiªn, rõng ®· ®ưîc nhµ nưíc khoanh nu«i qu¶n lý b¶o vÖ mµ nhµ
nưíc ®· giao cho c¸c chñ hé nhËn rõng theo NghÞ ®Þnh 02/CP.
2. ChØ ®ưîc lµm nư¬ng rÉy ë nh÷ng n¬i rÉy cò cña gia ®×nh m×nh l©u
nay ®ang lµm vµ ®ưîc nhµ nưíc giao ®Êt 02, nhưng hµng n¨m ph¶i trång c©y
l©m nghiÖp, ®ưîc phÐp kÕt hîp n«ng-l©m, nh»m sö dông ®óng môc ®Ých theo
NghÞ ®Þnh 02/CP.
3. NÕu hé nµo vi ph¹m vµo quy ưíc cña lµng ®· cÊm th× tuú theo møc
®é vi ph¹m ®Ó xö lý.
4. NÕu hé nµo sö dông ®Êt rõng ngoµi môc ®Ých mµ kh«ng ®óng víi
ph¸p luËt quy ®Þnh th× trưëng lµng cïng tæ an ninh l©m nghiÖp ph¶i lËp biªn
b¶n b¸o c¸o lªn cÊp x·, huyÖn ®Ó xö lý theo ph¸p luËt.
ThÝ dô 2.
Quy ưíc ®èt nư¬ng lµm rÉy vµ ph¬ng ¸n PCCCR
+ §ưîc phÐp: s¶n xuÊt khu vùc ®ưîc cÊp b×a quyÒn sö dông ®Êt dưíi
mèc nư¬ng rÉy;
+ Kh«ng ®ưîc phÐp: Vưît mèc nư¬ng rÉy, lµm nư¬ng ë khu vùc rõng
cÊm, n¬i kh«ng cã b×a quyÒn sö dông ®Êt.
+ Kü thuËt ®èt nư¬ng: Nư¬ng ®èt xong ph¶i lµm ®ưêng c¶n löa c¸ch xa
b×a rõng tõ 10-15 m. Khi ®èt ph¶i b¸o cho tæ b¶o vÖ biÖt cö ngưêi g¸c, ®Ò
phßng ch¸y lan, ®èt ngưîc tõ trªn xuèng.
+ Giê ®èt nư¬ng: Buæi s¸ng ®èt lóc 5-8 giê s¸ng. ChiÒu ®èt lóc 17-19
giê tèi.
§èt lóc giã nhÑ, khi löa trªn nư¬ng t¾t h¼n míi ®ưîc vÒ
+ Thêi gian: §èt trưíc tÕt ©m lÞch.
+ Ai vi ph¹m c¸c quy ®Þnh trªn:
- LÊn chiÕm ®Êt rõng: ph¹t hµnh chÝnh 100.000 ®ång, båi thưêng
500 ®ång/1 m2
- §èt nư¬ng g©y ch¸y rõng: ph¹t hµnh chÝnh 100.000 ®ång, båi
thưêng 500 ®ång/1 m2 rõng ch¸y.
- §èt nư¬ng sai quy ®Þnh dï kh«ng ch¸y rõng còng ph¹t 50.000
®ång/1 vô
ThÝ dô 3. Ph¸t ®èt nư¬ng
Nh÷ng khu vùc tõ mèc giíi nư¬ng rÉy trë lªn ®Ønh ®åi, nói tuyÖt ®èi kh«ng
®ưîc ph¸t ®èt lµm nưìng rÉy.
NÕu ai vi ph¹m ngoµi sö ph¹t hµnh chÝnh cßn bÞ ph¹t båi thưêng thiÖt h¹i tõ
500 ®ång-1.000 ®ång/1 m2.
Nh÷ng khu vùc tõ mèc giíi nư¬ng rÉy trë xuèng ch©n nói b·i b»ng ®ưîc
phÐp s¶n xuÊt nư¬ng rÉy nhưng chñ trong ph¶i tu©n thñ nh÷ng quy ®Þnh sau:
+ Thêi gian ph¸t ®èt nư¬ng rÉy ph¶i lµm xong trưíc ngµy 30 th¸ng 12
hµng n¨m.
+ Thêi gian ®èt n¬ng trong ngµy: Buæi s¸ng ®èt tríc 7 giê; buæi chiÒu
®èt sau 17 giê khi kh«ng cã giã.
+ Trưíc khi ®èt ph¶i lµm ®ưêng ranh c¶n löa c¸ch b×a rõng tõ 10 m trë
lªn, ph¶i b¸o cho tæ b¶o vÖ rõng hoÆc ban l·nh ®¹o tiÓu khu biÕt.
+ Khi ®èt nư¬ng ph¶i ®èt tõ phÝa trªn dèc xuèng hoÆc gom thµnh ®èng
nhá ®Ó ®èt, ph¶i canh chõng khi nµo tµn löa míi ®îc vÒ.
NÕu ai kh«ng lµm ®óng theo quy ®Þnh trªn mµ ®èt löa ®Ó ch¸y lan tõ
n¬i kh¸c hoÆc ch¸y tõ rõng ch¸y lan xuèng n¬ng mÆc dï ngµy x¶y ra ch¸y gia
®Þnh kh«ng lµm nư¬ng ë ®ã còng ®Òu bÞ xö ph¹t hµnh chÝnh theo luËt ®Þnh vµ
bÞ båi thưêng thiÖt h¹i rõng tõ 500-1.000 ®ång/1 m2.
C. VÒ Phßng ch¸y vµ ch÷a ch¸y rõng.
ThÝ dô 1.
1. TiÓu khu lÊy lùc lưîng c«ng an viªn, d©n qu©n tù vÖ, ®oµn thanh
niªn, c¸c xãm trëng lËp thµnh tæ b¶o vÖ rõng, PCCCR lµm lùc lưîng nßng cèt
hàng n¨m kiÓm tra ®«n ®èc nh©n d©n thùc hiÖn c«ng t¸c phßng ch¸y, ch÷a
ch¸y rõng.
2. Hµng n¨m vµo ®Çu mïa kh«( tõ th¸ng 10 ®Õn th¸ng 11) c¸c hé gia
®×nh ph¶i tæ chøc dän ®ưêng ranh c¶n löa xunh quanh khu rõng tõ 10 m trë
lªn hoÆc ®µo r·nh trång cÊy xanh c¶n löa quanh khu rõng.
3. C¸c hé gia ®×nh cã n¬ng rÉy n¬i ®ưîc phÐp lµm nư¬ng mµ gi¸p rõng
ph¶i thùc hiÖn nh÷ng quy ®Þnh ®èt ph¸t nư¬ng như môc II quy ưíc nµy. NÕu
lµm sai ®Ó nư¬ng bÞ ch¸y lan vµo rõng hoÆc tõ rõng ch¸y xuèng nư¬ng mÆc dï
gia ®×nh kh«ng trùc tiÕp ®èt ®Òu bÞ ph¹t hµnh chÝnh theo luËt ®Þnh vµ bÞ båi
thưêng thiÖt h¹i tõ 500-1.000 ®ång/1 m2 vµ tr¶ c«ng cøu ch÷a ch¸y 15.000
®ång/1 ngêi/1 lÇn.
4. Khi x¶y ra ch¸y rõng tiÓu khu trưëng ®îc phÐp huy ®éng toµn bé
nh©n d©n ®i cøu ch÷a ch¸y. NÕu ai kh«ng ®i mµ kh«ng cã lý do chÝnh ®¸ng th×
bÞ phª b×nh, khiÓn tr¸ch vµ c¾t mäi mÆt thi ®ua khen thëng trong n¨m vµ bÞ
ph¹t tõ 10.000 ®ång-20.000 ®ång/1 lÇn huy ®éng.
ThÝ dô 2. TuyÖt ®èi kh«ng ®ưîc lµm ch¸y vµ ®èt ch¸y rõng. NÕu hé nµo c¸
nh©n nµo vi ph¹m th× sÏ bÞ xö lý theo ph¸p luËt hiÖn hµnh, ngoµi ra ph¶i chÞu
tr¸ch nhiÖm båi thêng cho hé cã rõng bÞ ch¸y. Møc båi thêng cô thÓ nh sau:
+ NÕu lµm ch¸y rõng ®Çu nguån, rõng phßng hé, møc båi thưêng lµ
15.000 ®ång/1 m2;
+ NÕu lµm ch¸y rõng trång th× møc båi thưêng lµ 5.000 ®ång/1 m2;
+ NÕu x¶y ra ch¸y rõng th× tÊt c¶ mäi ngêi ®Òu ph¶i cã tr¸ch nhiÖm
tham gia ch÷a ch¸y, kÞp thêi b¸o c¸o vÒ Ban l©m nghiÖp x· hoÆc c¸n bé KiÓm
l©m phô tr¸ch ®Þa bµn biÕt ®Ó cã phư¬ng ¸n cøu ch÷a.
ThÝ dô 3.
- Mäi tæ chøc, hé gia ®×nh trong th«n ®Òu ph¶i ký cam kÕt víi th«n vµ
UBND x· vÒ thùc hiÖn c«ng t¸c PCCCR.
- NÕu ®èt vÖ sinh rõng ph¶i chän thêi ®iÓm, thêi tiÕt thÝch hîp, ph¶i
®ưîc sù ®ång ý cña th«n, ph¶i lµm ®êng b¨ng c¶n löa vµ cã ngêi canh g¸c.
- Khi x¶y ra ch¸y rõng th× mäi ngưêi ph¶i tham gia ch÷a ch¸y.
- Ngêi nµo vi ph¹m, ngoµi bÞ xö lý theo quy ®Þnh ph¸p luËt cßn buéc bÞ
båi thưêng thiÖt h¹i do m×nh g©y ra b»ng 1 trong c¸c h×nh thøc sau:
+ Båi thưêng thiÖt h¹i theo gi¸ thÞ trêng ®Þa phư¬ng thêi ®iÓm
hiÖn t¹i.
+ Trång l¹i rõng hoÆc ph¶i chÞuchi phÝ trång l¹i rõng.
+ NÕu kh«ng x¸c ®Þnh ®ưîc l©m s¶n thiÖt h¹i thj båi thưêng như
sau:
* Rõng phßng hé: 2.000 ®ång/1 m2;
* Rõng s¶n xuÊt: 1.000 ®ång /1 m2
C. Mét sè quy ®Þnh kh¸c.
1. Quy ®Þnh quyÒn h¹n cña TiÓu khu trưëng( trưëng th«n)
- Cã quyÒn huy ®éng lùc lưîng ®Ó tuÇn tra, kiÓm tra, thu gi÷ tang vËt,
lËp biªn b¶n mäi ®èi tưîng ph¹m ph¸p.
- Cã quyÒn c¶nh c¸o, nh¾c nhë hoÆc ph¹t tiÒn do vi ph¹m quy ưíc cña
b¶n, tiÓu khu tõ 5.000 ®ång ®Õn 30.000 ®ång/1 vô vµ ph¹t båi thêng tõ rõng
100.000 ®ång ®Õn 150.000 ®ång/1 vô víi gi¸ trÞ l©m s¶n kh«ng vưît qu¸
100.000 ®ång. NÕu vưît qu¸ møc quy ®Þnh ph¶i lËp biªn b¶n göi cÊp trªn gi¶i
quyÕt.
- Cã quyÒn tæ chøc tuÇn tra rưng, PCCCR, huy ®éng lùc lîng cøu ch÷a
ch¸y rõng khi cã ch¸y x¶y ra.
- Hưíng dÉn vµ tuyªn truyÒn cho nh©n d©n mäi quy ®Þnh cña nhµ nưíc
trong lÜnh vùc qu¶n lý, b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn rõng.
- Tu©n theo quy íc vµ phæ biÕn quy íc ®Õn mäi ngưêi d©n biÕt cïng
thùc hiÖn.
2. VÒ lËp quü b¶o vÖ rõng.
ThÝ dô 1.
C¸c hé nhËn ®Êt l©m nghiÖp ph¶i ®ãng gãp vµo quü b¶o vÖ rõng víi
møc như sau:
+ §èi víi ®Êt trèng: 5.000 ®ång/1 ha/1 n¨m;
+ §èi víi rõng trång: 10.000 ®ång/1 ha/1 n¨m;
+ §èi víi rõng tù nhiªn: 8.000 ®ång/1 ha/1 n¨m.
ThÝ dô 2.
TÊt c¶ c¸c hé nhËn ®Êt l©m nghiÖp ph¶i ®ãng gãp vµo quü b¶o vÖ rõng
cña x· víi møc như sau:
+ §èi víi rõng tù nhiªn( rõng khoanh nu«i, rõng b¶o vÖ ®Çu nguån) lµ
5.000 ®ång/1 ha/1 n¨m;
+ §èi víi rõng trång( kÓ c¶ luång, gç...): 10.000 ®ång/1ha/1n¨m;
+ §èi víi c¸c hé ®ưîc ®Òn bï do cac c¸ nh©n vi ph¹m bÞ xö ph¹t th×
ph¶i trÝch l¹i 20% tæng sè tiÒn ®Òn bï, tiÒn ph¹t ph¹t ®Ó nép vµo quü b¶o vÖ
rõng cña x·;
TÊt c¶ sè tiÒn thu ®îc tõ viÖc xö ph¹t hµnh chÝnh c¸c vô vi ph¹m quy -
ưíc ®Òu ph¶i nhËp vµo quü b¶o vÖ rõng cña x·.
3. Quy ®Þnh vÒ thưëng ph¹t.
ThÝ dô 1.
TËp thÓ, hé gia ®×nh, c¸ nh©n nµo thùc hiÖn tèt c¸c ®iÒu trong quy ưíc
vµ cã thµnh tÝch trong viÖc qu¶n lý, b¶o vÖ rõng th× ®ưîc khen thëng như sau:
+ §èi víi tËp thÓ: møc khen thưëng b»ng tiÒn lµ 200.000 ®ång;
+ §èi víi c¸ nh©n, hé gia ®×nh: ®ưîc thưëng b»ng tiÒn lµ100.000 ®ång;
Nguån quü khen thưëng ®îc trÝch tõ quü l©m nghiÖp x·.
NÕu tËp thÓ, c¸ nh©n, hé gia ®×nh cã thµnh tÝch ®Æc biÖt xuÊt s¾c sÏ ®Ò
nghÞ cÊp trªn khen thëng.
ThÝ dô 2.
Thñ tôc xö ph¹t, båi thưêng, khen thưëng:
+ Gi¶i quyÕt ph¶i cã biªn b¶n;
+ Thu tiÒn ph¶i cã phiÕu thu, biªn nhËn;
+ TiÒn thu ®ưîc ph¶i th«ng b¸o c«ng khai cho toµn d©n biÕt.
Thưëng: Tæng sè tiÒn thu ®ưîc ph©n chia như sau:
+ 20% cho ngưêi ph¸t hiÖn
+ 30% cho ngưêi xö lý;
+ 50% ®Ó quü HTX.
ThÝ dô 3.
- Ai thùc hiÖn vµ lµm tèt quy ưíc b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn rõng tÝch cùc
tham gia qu¶n lý, b¶o vÖ rõng th× ®ưîc khen thưëng thÝch ®¸ng. Ai vi ph¹m sÏ
bÞ xö lý tuú theo møc ®é vi ph¹m.
- Thưëng trong xö lý: Tæng tiÒn ph¹t, tiÒn båi thưêng thiÖt h¹i cho 1 vô
vi ph¹m ®ưîc sö dông như sau:
+ Ngêi ph¸t hiÖn ®ưîc thưëng 30%;
+ Ngưêi tham gia b¾t gi÷ vµ gi¶i quyÕt vi ph¹m ®îc thëng 40%;
+ Cßn l¹i nép vµo quü cña b¶n 30% nh»m phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n
lý, b¶o vÖ rõng.
