Quẳng gánh lo đi mà vui sống_Phần 2
Tiếp theo phần 1, phần 2 trong cuốn sách của Dale Carnegie sẽ cho chúng ta biết thêm: làm sao để chúng ta có thể thóat khỏi ra những mối lo và sự căng thẳng hàng ngày, làm sao trị được bệnh u uất trong 2 tuần, bốn tập quán giúp bạn khỏi mệt và khỏi ưu phiền khi làm việc, 70% nỗi lo của chúng ta là gì? Tôi chắc hẳn hầu hết mọi người đều có một trong những câu hỏi đó và rất muốn biết vì sao, và cuốn sách này sẽ giúp chúng ta...
QUÙÈNG GAÁNH LO ÀI VAÂ VUI SÖËNG 1
MUC
Å L UC
Å
Baån seä khöng coân buöìn vïì loâng baåc beäo cuãa ngûúâi àúâi ......................... 3
Baån coá chõu àöíi caái baån coá àïí lêëy möåt triïåu myä kim khöng?................9
Ta laâ ai?.................................................................................................... 13
Àõnh mïånh chó cho ta möåt traái chanh................................................... 20
Laâm sao trõ àûúåc bïånh u uêët trong hai tuêìn........................................28
Laâm sao hïët u uêët ................................................................................... 34
Haäy gaác nhûäng lúâi chó trñch ra ngoaâi tai ..............................................45
Nhûäng sai lêìm cuãa töi ............................................................................ 49
aãnh hûúãng tai haåi cuãa sûå mïåt moãi ........................................................54
Taåi sao ta mïåt vaâ laâm sao cho hïët mïåt? ............................................... 59
Caác baâ nöåi trúå haäy traánh mïåt moãi àïí àûúåc treã maäi ............................. 64
Böën têåp quaán giuáp baån khoãi mïåt vaâ khoãi ûu phiïìn khi laâm viïåc ...... 69
Laâm sao diïåt nöîi buöìn chaán laâm ta mïåt nhoåc, ûu tû vaâ uêët hêån? ..... 73
Baån khöng nguã àûúåc û? Àûâng khöí trñ vò vêåy! ...................................... 81
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Dale Carnegie 2
Möåt quyïët àõnh quan troång nhêët trong àúâi baån................................... 86
Baãy chuåc phêìn trùm nöîi lo cuãa ta... ...................................................... 94
http://www.ebooks.vdcmedia.com
QUÙÈNG GAÁNH LO ÀI VAÂ VUI SÖËNG 3
BAN
Å SEÄ KHÖNG CON
 BUÖN
Ì VÏÌ LOÂNG BAÅC BEÄO
C UA
à NGÛÚI ÀÚÂI
Múái röìi töi gùåp möåt thûúng gia úã Texas, àang nguân nguåt loâng
uêët hêån. Coá ngûúâi cho hay rùçng 15 phuát sau khi öng gùåp ta, töi seä
àûúåc öng ta kïí lïí àaâu àuöi cho nghe. Quaã nhû vêåy. Cêu chuyïån laâm
cho öng giêån dûä àaä xaãy ra 11 thaáng trûúác, nhûng möîi khi nhùæc laåi
öng coân bûâng bûâng lïn. ÖNg khöng thïí quïn noá àûúåc. Ngaây lïî Giaáng
Sinh öng àaä thûúãng 34 ngûúâi giuáp viïåc möåt söë tiïìn laâ mûúâi ngaân Myä
kim - möîi ngûúâi khoaãng 300 myä kim- maâ khöng möåt ngûúâi naâo caãm
ún öng hïët.
Öng chua chaát phaân naân: "Töi ên hêån àaä thûúãng hoå. Thiïåt möåt
xu cuäng khöng àaáng".
Khöíng Tûã noái: "Möåt ngûúâi giêån luön luön àêìu nhûäng chêët àöåc".
Võ thûúng gia kia àêìy nhûäng chêët àöåc àïën nöîi töi thaânh thûå thûúng
haåi öng. Öngkhoaãng luåc tuêìn maâ caác haäng baão hiïím nhên maång tñnh
rùçng trung bònh chuáng ta coân àûúåc söëng khoaãng 2/3 thúâi gian tûâ bêy
giúâ cho àïën khi ta coân 80 tuöíi. Vêåy öng ta coá may mùæn thò söëng dûúåc
khoaãng 14 nùm nûäa thöi. Thïë maâ chó do möåt chuyïån àaä qua, öng àaä
laâm phñ gêìn hïë möåt nùm vò nhûäng oaán giêån móa mai. Thêåt àaáng
thûúng haåi!
Àaáng leä oaán hêån vaâ thûúng thên traách phêån nhû vêåy, öng nïn
tûå hoãi taåi sao öng khöng àûúåc caác ngûúâi laâm cöng caãm ún. Coá thïí vò
öng traã lûúng hoå quaá ñt vaâ bùæt hoå laâm nhiïìu quaá. Coá thïí hoå nghô rùçng
tiïìn thûúâng trong ngaây lïî giaáng sinh khöng thiïåt phaãi laâ tieân thûúãng
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Dale Carnegie 4
maâ chñnh laâ möåt thûá tiïìn cöng. Coá thïí rùçng öng hay bùæt beã quaá khöng
ai daám laåi gêìn, nïn khöng ai daám nghô túái sûå caãm ún chuã. Cuäng coá
thïí hoå cho rûâng súã dô öng thûúãng hoå vò nïëu khöng thûúãng thò söë lúâi
cuäng phaãi àem àoáng thuïë gêì hïët thöi.
Vïì phûúng diïån khaác, caác ngûúâi laâm cöng coá thïí laâ ñch kyã ti tiïíu
vaâ thiïëu giaáo duåc. Coá thïí nhû thïë kia, coá thïí nhû thïë noå. Vïì àieâu êëy
töi cuäng khöng biïët gò hún baån. Nhûng töi biïët rùçng baác sô Samuel
Jonhson noái: "Loâng biïët ún laâ kïët quaã cuãa möåt giaáo duåc cao àeåp. Haång
thö löî khöng coá àûác êëy".
Töi muöën noái: Öng giaâ êëy àaä coá möåt löîi lêìm lúán chuáng cho caã
nhên loaåi laâ quaá tin úã loâng biïët ún cuãa ngûúâi khaác. Öng thûåc sûå
khöng biïët roä baãn tñnh con ngûúâi.
Nïëu baån cûáu àûúåc möåt maång ngûúâi, baån coá mong ngûúâi àoá toã
loâng mang ún baån khöng? Chùæc coá. Kòa, Samuel Leibowitz, trûúác laâm
luêåt sû, sau laâm toaâ, àaä cûáu àûúåc 78 ngûúâi khoãi lïn maáy àiïån. Vêåy
baån thûã àoaán coá bao nhiïu keã thoaát chïët êëy àaä caãm ún öng ta hoùåc
chõu khoã gúãi cho öng ta möåt bûác thiïåp chuác nùm múái? Bao nhiïu? baån
àoaán ài... Àuáng, àuáng nhû vêåy - Khöng coá möåt ngûúâi naâo hïët.
Vïì vêën àïì tiïìn baåc cuäng vêåy, àûâng hy voång gò hún. Charles Schwab
noái vúái töi coá lêìn öng àaä cûáu möåt ngûúâi giûä tiïìn úã ngên haâng. Ngûúâi
naây thuåt keát lêëy tiïìn àêìu cú. Öng phaãi boã tiïìn riïng traã ngên haâng àoá
àïí y khoãi ngöìi tuâ. Y coá mang ún öng khöng? Coá, nhûng khöng lêu. Röìi
y trúã laåi phaãn öng, töë caáo öng, noái xêëu öng, ngûúâi àaä cûáu y khoãi
khaám.
Nïëu nhû cho möåt ngûúâi baâ con möåt triïåu myä kim, baån coá mong
ngûúâi êëy mang ún baån khöng? Chñnh Andrew Carnegie àaä laâm viïåc
êëy. Nhûng nïëu Andrew söëng laåi sau khi chïët ñt lêu, öng seä bêët bònh
thêëy ngûúâi baâ con àoá thoaá maå öng. Taåi sao? Taåi "laäo Andrew söng laåi
sau khi chïët ñt lêy, öng seä bêët bònh thêy ngûúâi àaä cho nhûäng höåi
thiïån 365 triïåu myä kim maâ chó thñ cho baâ con àûúåc möîi möåt triïåu bêìn
tiïån àoá thöi" nhû lúâi y noái vêåy.
http://www.ebooks.vdcmedia.com
QUÙÈNG GAÁNH LO ÀI VAÂ VUI SÖËNG 5
Nhû vêåy àoá. Baãn tñnh con ngúâi thúâi naâo cuäng laâ baãn tñnh con
ngûúâi vaâ trong úâi baån, baån àûâng mong gò noá thay àöíi hïët. Vêåy thò sao
khöng cûá nhêån noá ài? Taåi sao khöng coá oác thûåc tïë cuãa öng giaâ Marc
Aurele, moåt võ anh quên hiïìn triïët nhêët cuãa àïë quöëc La maä. Möåt höm
öng êëy vaâo viïåt nhêåt kyá nhû vêåy: "Höm nay töi sùæp gùåp nhûäng keã àa
ngön, nhûäng keã ñch kyã, tûå phuå vaâ vö ún baåc nghôa. Nhûng töi seä
khöng ngaåc nhiïn hoùåc bêët bònh vò töi khöng tûúãng tûúång àûúåc möåt
thïë giúái vùæng mùåt nhûäng haång êëy".
Lúâi àoá khön, phaãi chùng baån? Baån vaâ töi cûá cùçn nhùçn vïì loâng
baåc beäo cuãa loaâi ngûúâi, nhûng löîi vïì ai? Löîi cuãa baãn tñnh con ngûúâi
hay loäi úã ta ngu muöåi, khöng hiïíu biïët baãn tñnh àoá/ Thöi, àûâng mong
gò ngûúâi ta baáo ún mònh hïët. Nhû vêåy, nïëu may maâ gùåp ngûúâi naâo
biïët ún mònh thò phaãi vui thñch biïët bao khöng? Coân nïëu chùèng may
thò cuäng khöng àïën nöîi thêët voång.
Vêåy laâ caái thûá nhêët töi muöën diïîn trong chûúng naây: Loaâi ngûúâi
vong ên laâ àiïìu rêët tûå nhiïn; vêåy chuáng ta cûá mong coá ngûúâi àaáp ún
ta thò chuáng ta seä tûå rûúác lêëy nhiïìu nöîi àau loâng.
Töi quen möåt ngûúâi àaân baâ úã Nuäu ûúác luác naâo cuâng phaãn naân vïì
caãnh cö àöåc. Khöng möåt thên thñch naâo muöën laåi gêìn baâ. Àiïìu àoá
cuäng khöng laå. Vò nïëu baån laåi thùm thò baâ ta seä kïí lïí haâng giúâ cho
baån nghe àaä nuöi nêëng gêy dûång caác chaáu mònh ra sao, khi hoå coân
nhoã. Naâo laâ hêìu haå chuáng khi chuáng bõ bïånh ban, bõ quai bõ, hoùåc ho
gaâ; naâo laâ nuöi nêëng chuáng haâng nùm, naâo laâ giuáp cho möåt àûáa hoåc
trûúâng thûúng maåi, naâo laâ gaä chöìng cho möåt àûáa khaác.
Maâ caác chaáu coá laåi thùm baâ khöng? Coá, lêu lêu möåt lêìn vò böín phêån
maâ! Nhûng hoå súå giaáp mùåt baâ lùæm. Hoå biïët rùçng túái àêëy thò phaãi mêët
haâng giúâ nhûäng lúâi traách phiïìn boáng gioá, nhûng lúâi phaân naân chua
xoát, vaâ haâng chuöîi nhûäng tiïëng than thúã daâi vò söë phêån. Vaâ khi thêëy
khöng thïí traách moác hay doaå dêîm, àay nghiïën àïí hoå thûúâng haåi
thùm mònh thò baâ "lïn cún"àau tim.
Baâ àau tim thiïåt khöng? Thiïåt. Baác sô noái baâ àau tim vò thêìn
kinh bõ chûáng höìi höåp vaâ vö phûúng chûäa caái bïånh do xuác àöång maâ ra
àoá.
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Dale Carnegie 6
Baâ ta cêìn àûúåc caác chaáu yïu vaâ sùn soác, cho nhû vêåy laâ "loâng
biïët ún" , vaâ nghô cú quyïìn àûúåc nhêån loâng biïët ún cuãa hoå. Nhûng baâ
laåi àoâi hoãi loâng biïët ún êëy nïn khöng bao giúâ caác chuáa biïët ún vaâ yïu
mïën hïët.
Coá caã ngaân ngûúâi àaân baâ nhû baâ, coá caã ngaân ngûúâi àau öëm vò
"loâng baåc beäo" cuãa keã khaác. vò keã khcs khöng sùn soác àïí hoå söëng cö
àöåc. Hoå muöën àûúåc yïu mïën, song caách àöåc nhêët àïí àûúåc yïu mïën laåi
laâ chúá àoâi hoãi tònh yïu maâ phaãi noái vung noá ra, àûâng mong baáo àaáp.
Baån cho laâ lyá tûúãng quaá, laâ aão möång quaá khöng thi haânh àûúåc sao?
Khöng àêu. Àiïìu naây chñ lyá lùæm. Muöën tòm àûúåc haånh phuác thò chuáng
ta phaãi theo caách hiïåu nghiïåm àoá.
Töi khöng biïët chùæc vêåy vò töi àaä kinh nghiïåm trong gia àònh
töi. Song thên töi lêëy sûå giuáp àoä keã khaác laâm vui. chuáng töi ngheâo,
luác naâo cuäng àeo núå. Nhûng mùåc dêìu cuâng tuáng, song thên töi luön
luön daânh möåt söë tiïìn àïí möîi nùm gúãi giuáp möåt cö nhi viïån úã Iowa.
Khöng bao giúâ caác ngûúâi laåi thùm viïån. vaâ coá leä khöng möåt treã em möì
cöi naâo caãm ún hai ên nhên àoá aã, trûâ möåt vaâi haâng trong thû. Nhûng
caác ngûúâi àûúåc àïìn àaáp laåi rêët nhiïìu vò àaä hûúãng caái vui giuáp treã nhoã
maâ khöng cêìu mong àûúåc àïìn àaáp laåi.
Khi lúán lïn töi khöng laâm ùn úã xa, möîi nùm gêìn túái lïî Giaáng
Sinh töi luön luön gúãi vïì ba maá töi möåt têëm ngên phiïëu vaâ nùn nó hai
ngûúâi ùn tiïu cho sung sûúáng möåt chuát. Nhûng ñt khi hai ngûúâi chõu
nghe töi. Lêìn naâo vïì thùm nhaâ vaâi ngaây trûúác lïî Giaáng Sinh thò töi
cuäng àûúåc ba töi kïí cho nghe àaä mua than vaâ thûác ùn möåt ngûúâi
"Àaân baâ goaá", àöng con maâ ngheâo khöí naâo úã trong tónh. Caác ngûúâi böë
thñ nhû vêåy àïí àûúåc caái gò? Àûúåc caái vui àaä cho maâ khöng baáo àaáp
möåt maãy may gò hïët.
Vêåy àêy laâ caái yá thûá nhò cuãa töi trong chûúng naây: Nïëu chuáng
ta muöën tòm haånh phuác, thò àûâng nghô túái sûå ngûúâi khaác ún hay quïn
ún ta, maâ cûá giuáp àúä àïí àûúåc caái vui trong thêm têm laâ àaä giuáp àúä.
Coá leä tûâ 10.000 nùm röìi, caác bûåc cha meå àïìu bûát àêìu bûát toác vò nöîi
con caái ùn úã baåc beäo.
http://www.ebooks.vdcmedia.com
QUÙÈNG GAÁNH LO ÀI VAÂ VUI SÖËNG 7
Caã vua Lear trong kõch cuãa Shakespeare cuäng la heát: "Coá àûáa
con baåc beäo thêåt àau àúán hún bõ gùæn àöåc cùæn!".
Nhûng con caái ta laâm sao biïët mang ún àûúåc, nïëu ta khöng têåp
cho chuáng nhû vêåy? Loâng baåc beäo moåc tûå nhiïn nhû coã daåi. Loâng biïët
ún thò nhû böng höìng, phaãi tröìng troåt, tûúái boán, nêng niu, nùæng che
gioá chöëng.
Nïëu con ta baåc beäo thò löîi vïì ai? Coá leä vïì ta. ta khöng bao giúâ
daåy chuáng toã loâng biïët ún vúái ngûúâi khaác thò sao ta laåi mong chuáng
biïët ún ta?
Töi quen möåt ngûúâi úã Chicago coá nhiïìu leä àïí phaân naân vïì sûå vö
ún cuãa con riïng vúå. Anh ta laâm trong möåt xûúãng àoáng thuâng, cöng
viïåc vêët vaã vaâ ñt khi kiïëm àûúåc trïn 40 myä kim möîi tuêìn. Khi cûúái
möåt ngûúâi àaân baâ goaá, anh ta nïí vúå, ài vay mûúån àïí cho mêëy àûáa con
riïng cuãa chõ naây vaâo trûúâng Trung Hoåc. Coá 40 myä kim möîi tuêìn maâ
phaãi lo ùn mùåc, cuãi lûãa laåi lo traã vöën lúâi nûäa. Böën nùm roâng nhû vêåy,
cûåc nhû trêu, song anh ta khöng hïì than thúã.
Maâ mêëy àûáa con êëy coá caãm ún anh ta khöng? Khöng. Ngûúâi vúå
cho nhû vêåy laâ tûå nhiïn maâ mêëy àûáa con riïng cuäng vêåy. Khöng bao
giúâ chuáng tûúãng tûúång àûúåc rùçng chuáng mang núå böë gheã chuáng. Vaâ
cuäng khöng bao giúâ chuáng múã miïång caãm ún nûäa.
Ai àaáng traách trong àoá? Mêëy àûáa con û? Àaä àaânh; nhûng ngûúâi
meå chuáng coân àaáng traách hún. Chõ ta nghô bùæt boån àêìu xanh êëy nhêån
thêëy mang ún ngûúâi khaác laâ tuãi nhuåc cho chuáng. Chõ ta khöng muöën
chuáng "vaâo àúâi vúái möåt moán núå úã trïn àêìu". Cho nïn khöng bao giúâ
chõ ta noái: "Dûúång caác con cho caác con ài hoåc, thiïåt laâ loâng röång nhû
biïín caã". Traái laåi chõ laåi coá veã nhû noái: "öì! ñt nhêët thò thùèng cha giaâ àoá
cuäng phaãi laâm vêåy chúá".
Chõ tûúãng nhû thïë laâ thûúng con, nhûng sûå thiïåt chõ laâm hû
chuáng, àêíy chuáng vaâo àúâi vúái caái yá nghô nguy hiïím rùçng ngûúâi àúâi
phaãi nuöi chuáng. Maâ yá nghô nguy hiïím rùçng ngûúâi àúâi phaãi nuöi
chuáng. Maâ yá nghô àoá quaã àaä nguy hiïím, vò möåt trong nhûäng àûáa êëy
àaä thûã "mûúån" tiïìn chuã àïí röìi bùæt khaám àûúâng phaãi nuöi.
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Dale Carnegie 8
Chuáng ta nïn nhúá rùèng chuáng ta daåy con ra sao thò con ta
thaânh ngûúâi nhû vêåy. chùèng haån àúâi baâ dò töi laâ Viola Alexder àaä
chûáng minh lúâi àoá möåt caách kiïu ngaåo. Khöng bao giúâ baâ phaân naân vïì
sûå baåc beäo cuãa con caái. Khi töi coân nhoã, dò Viola àûa baâ ngoaåi töi vïì
nhaâ sùn soác, chiïìu chuöång cuâng vúái baâ meå chöìng töi. Töi coá thïí nhùæm
mùæt laåi maâ vêîn thêëy hai baâ ngöìi laâm phiïìn khöng? Töi tûúãng nhiïìu
khi cuäng coá. Nhûng khöng bao giúâ dò toã veã khoá chõu ra neát mùåt. Dò
yïu caã meå àeã lêîn meå chöìng, nêng niu, phuång dûúäng laâm cho hai baâ úã
nhaâ con maâ tûúãng nhû úã nhaâ mònh. Dò phaãi nuöi túái saáu ngûâúi con,
laåi phuång dûúäng thïm hai baâ, maâ cûá coi nhû viïåc thûúâng, Theo dò,
chùèng coá chi laâ cao thûúång àùåc biïåt hoùåc àang khen hïët, chóa laâ viïåc
phaãi, tûå nhiïn, nïn dò maâ nhû vêåy thöi.
Dò Viola bêy giúâ ra sao? Dò àaä goaá chöìng trïìn 20 nùm vaâ coá nùm
ngûúâi con àaä trûúãng thaânh ra úã riïng. Caã nùm ngûúâi tranh nhau rûúác
dò vïì àïí àïín ún cuác duåc! Hoå cuâng kñnh mïën meå, cuâng phaân naân rûâng
meå khöng bao giúâ úã lêu vúái hoå.
Àoá laâ loâng "biïët ún" û? Vö lyá! Àoá laâ tònh yïu, tònh yïu trong
saåch. Nhûäng ngûúâi àoá trong tuöíi thú àaä àûúåc thúã möåt khöng khñ êëm
aáp vaâ choái loåi tònh êy yïëm, nïn bêy giúâ àaáp laåi loâng thûúng êëy. Coân gò
laâ laå?
Vêåy chuáng ta haäy nhúá rùçng muöën cho con caái àûâng quïn ún, ta
phaãi biïët nhúá ún. ta haäy nhúá rùçng "chuáng tuy nhoã maâ tai khöng nhoã"
vaâ rêët àïí yá túái nhûäng lúâi noái cuãa bêåc meå cha àoá. Chùèng haån nhû lêìn
sau ta coá muön chï loâng töët cuãa ai trûúác mùåt chuáng ta, thò ta haäy
ngûâng ngay laåi. Àûâng bai giúâ noái: "Ngoá caái khùn kyâ cuåc maâ chõ Sue
gúãi mûâng nùm múái chuáng ta? Chõ êëy àan lêëy àïí khoãi mêët möåt xu naâo
hïët àêy maâ". Lúâi chï àoá, àöëi vúái chuáng ta coá thïí laâ rêët bònh thûúâng,
nhû treã con nhúá rêët kyä. Vêåy nïn noái nhû vêìy: "Thûã nghô xem, chõ Sue
àaä mêët bao cöng àïí àan caái khùn naây mùçng chuáng ta! Thiïåt töët buång
quaá! Phaãi viïët thú caãm ún chõ ngay múái àûúåc". Nhû vêåy con caái chuáng
ta seä têåp nhiïîm lêìn lêìn, maâ khöng hay, caái taánh töët biïët khen vaâ toã
loâng mang ún.
http://www.ebooks.vdcmedia.com
QUÙÈNG GAÁNH LO ÀI VAÂ VUI SÖËNG 9
BAN
Å COÁ CHÕU ÀÖIÍ CAIÁ BANÅ COÁ ÀÏÍ LÊËY MÖÅT
Å MYÄ K IM KHÖNG?
T R IÏ U
Lúâi baån àaä laâm töi phaãi suy nghô. Töi chùèng hïì tûúãng tûúång
àûúåc sûå êëy, nhûng nay, töi àaä nhêån thêëy thêåt töi chùèng coá gò àaáng
than phiïìn. Töi quyïët àõnh sûãa mònh thaânh möåt ngûúâi trêìm tônh, can
àaãm nhû xûa vaâ töi hêëy chùèng coá gò laâ khoá".
Töi coá thïí kïí ra möåt trûúâng húåp khaác nûäa, cuãa möåt ngûúâi baån
gaái, cö Lucile Blake. Àúâi cö suyát nûäa trúã nïn bêët haånh, nïëu cöë khöng
àûúåc ngûúâi baão caách hûúãng nhûäng caái cö coá vaâ àeåp thoái ao ûúác nhûäng
sûå khöng coá.
Töi biïët Lucile tûâ ngaây chuáng töi cuâng hoåc nghïì viïët baáo taåi Àaåi
hoåc àûúâng Columbia. Mûúâi nùm trûúác cö àaä bõ kñch àöång rêët maånh.
Höìi àoá, cö úã tónh Tucson, thuöåc tiïíu bang Arizona.Töi xin tiïët löå cêu
chuyïån vïì cö nhû cö àaä thuêåt vúái töi.
"Bêëy giúâ töi söëng möåt àúâi hïët sûác hoaåt àöång: töi hoåc phong cêìm
taåi Àaåi hoåc àûúâng, toio àaãm nhêån lúáp daåy buöíi töëi trong trûúâng kia.
Ngoaâi ra töi thûúâng àûúåc múâi àïën dûå nhûäng bûäa tiïåc keáo daâi d àïën
khuya, hoùåc khiïu vuä daåo dûúái aánh trùng. Möåt bûäa kia, töi sùæm sûãa
ài chúi, böîng töi chïët ngêët. Thêìy thuöëc baão töi àau tim vaâ phaãi tónh
dûúäng trong möåt nùm, nïëu töi muöën khoãi bïånh.Töi hoãi öng liïåu öng
coá bònh phuåc vaâ khoãe maånh nhû trûúác khöng, öng nhuán vai traã lúâi
möåt caách mêåp múâ:
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Dale Carnegie 10
"Möåt nùm nùçm trïm giûúâng nhû möåt keã taân têåt vaâ rêët coá thïí
chïët vêîn hoaân chïët!".
Caâng nghô laåi caâng hoaãng súå. Taåi sao töi laåi gùåp phaãi tai ûúng
naây? Töi coá laâm àiïìu gò aác àêu? Töi ngheån ngaâo khoác suöët möåt ngaây.
Töi oaán àõnh mïånh nhûng vêîn nùçm nghô nhû lúâi thêìy thuöëc dùån. Kïë
àoá ñt lêu, möåt ngûúâi baån thên àïën thùm töi. Àoá laâ möåt hoaå sô treã tuöíi.
Anh ta khuyïn töi rùçng: "Töi biïët àöëi vúái chõ trong ngaây naây thò viïåc
phaãi nùçm tônh dûúäng möåt nùm roâng laâ möåt sûå ruâng rúån. Nhûng röìi
chõ xem, cuäng chùèng ghï ghúám nhû chõ tûúãng àêu. Chõ seä coá nhiïìu
thò giúâ àïí suy nghô, àïìn nhêån xeát mònh vaâ biïët roä mònh. Tri thûác chõ
seä phaát triïín vaâ chõ seä trúã thaânh thûåc sûå vúái chõ sau mûúâi thaáng àoá
hún laâ sau hai mûúi lùm nùm chõ àaä söëng".
Thïë röìi töi nguöi dêìn vaâ töi cöë gùæng bùæt töi phaãi suy nghô vïì
nhûäng vêën àïì maâ trûúác kia töi khöng àïí yá hay coá khi coân khinh
thûúâng. Möåt töëi, töi vùån vö tuyïët àiïån vaâ nghe thêëy möåt cêu kyâ cuåc.
"Ngûâúi ta chó baây toã àûúåc möåt caách hoaân toaân nhûäng àiïìu caãm thêëy
thên têm".
Töi cuäng àaä àoåc hay nghe nhûäng cêu tûúng tûå nhû vêåy, nhûng
vò bêy giúâ nùçm liïåt trïn giûúâng nïën nhûäng cêu àoá, àaáng leä chó thoaãng
qua, laåi thêëm thña vaâ ùn sêu vaâ oác töi. Àêìu oác töi tûâ luác êëy bùæt àêìu
laâm viïåc vaâ töi nhêët quyïët seä chöëng laåi sûå súå haäi vaâ nhûäng yá tûúãng
aãm àaåm, seä boã khöng nghô àïën nhûäng àieâu coá thïí laâm chêåm, laâm haåi
sûå bònh phuåc cuãa töi, vaâ seä chó nghô àïën haånh phuác, vui söëng vaâ sûác
khoeã.
Möîi saáng khi tónh dêåy, töi tûå bùæt töi kiïím àiïím laåi moåi lyá do àïí
töi phaãi sung sûúáng: Trong ngûúâi khöng àau àúán; àûúåc nghe nhûäng
àiïåu nhaåc ïm àeåp phaát ra tûâ maáy truyïìn thanh; coá nhûäng baån töët...
Khöng dêìy mêëy tuêìn sau töi thêëy vui veã vaâ treo úã cûãa buöìng töi möåt
têëm baãng, cêëm khöng cho hai ngûúâi vaâo thùm möåt lûúåt.
Töi khoãi bïånh àaä àûúåc chñn nùm vaâ töi laåi söëng cuöåc àúâi hoaåt
àöång vaâ hûäu ñch. Ngay àïën nùm, vò àoá thûåc sûå laâ möåt nùm haånh phuác
vaâ hïët sûác hûäu lúåi. Leä coáo nhiïn, túái nay, saáng naâo töi cuäng vêîn kiïím
http://www.ebooks.vdcmedia.com
QUÙÈNG GAÁNH LO ÀI VAÂ VUI SÖËNG 11
àiïím laåi nhûäng caái maâ toi coá vaâ töi seä chùèng bao giúâ boã thoái quen àoá.
Toi xin thuá cuâng anh laâ toi rêët höí theån, vò àïën khi súå cheát múái hoåc
àûúåc caách söëng".
Noái toám laåi, cö Lucile Blake àaä tònh cúâ nhêån àõnh möåt àõnh lyá
maâ öng Samuel Jonhson àaä nïu ra caách àêy hai thïë kyã. Öng Samuel
Johnson noái rùçng: "Caái thoái quen chó tröng thêëy bïì töët cuãa moåi viïåc,
coân quyá giaá hún möåt ngaân anh kim lúåi tûác möåt nùm".
Baån nïn chuá yá rùçng cêu naây thöët ra khöng phaãi búãi miïång möåt ngûâúi
laåc quan maâ laåi búãi miïång möåt ngûúâi trong hai mûúi nùm àaä biïët thïë
naâo laâ lo lùæng cho ngaây mai vò ngheâo khöí, àoái khaát, àïí röìi trúã nïn möåt
nhaâ vùn hoaâ xuêët sùæc nûúác Anh thúâi àoá.
Baån muöën biïët laâm sao àïí biïën hoaá caái töåi ngaây ngaây rûãa bùæt
thûúâng möåt viïåc lyá thuá khöng? Chùæc laâ coá. Vêåy töi xin giúái thiïåu möåt
cuöën saách tuyïåt diïåu, nhan àïì "Toi muöën mùæt saáng laåi" maâ taác giaâ laâ
baâ Morghild Dahl, möåt thiïëu phuå bõ loaâ trong nùm mûúi nùm. Trong
chûúng àêìu coá cêu rùçng: "Höìi àoá tïn chó tröng àûúåc möåt mùæt vaâ coá
nhûäng vêíy nhoã che gêìn kñn con ngûúi laâm töi chó coân nhòn thêëy lúâ múâ
qua caái khe nhoã úã phña traái. Chùèng haån, muöën tröng möåt quyïín saách,
töi phaãi cêìm àûa lïn têån mùæt bïn traái vaâ àûa hïët con ngûúi sang phña
taã".
Nhûng baâ khöng chõu àïí ai thûúng haåi mònh, baâ nhêët àõnh
khöng àïí cho cöë têåt naây laâm baâ trúã thaânh möåt phïë nhên. Höìi coân laâ
möåt cöë gaái nhoã, baâ muöën chúi vúái treã con haâng xoám, nhûng khöng
tröng thêëy nhûäng neát phêën veä. Vò vêåy, khi boån treã trúã vïì nhaâ, baâ liïìu
quyâ xuöëng vïå heâ, dñ mùæt xuöëng àêët àïí doâ nhûäng neát phêën. Chùèng bao
lêëu biïët tûúâng têån tûâng núi tûâng chöî, trong khu phöë thûúâng chúi àuâa
vúái caác baån, biïët tûúâng têån àïën nöîi chúi troâ goâ coá chaåy àua laâ àïìu
thùæng. Muöën àoåc, baâ duâng nhûäng saách in chûä thêåt lúán, dñ saát àïën
mùæt. Cûá thïë hoåc vaâ thi àêåu hai bùçng: möåt bùçng kiïën truác töíng quaát,
taåi Àaåi hoåc àûúâng Minnesota, möåt bùçng giaáo sû myä thuêåt Àaåi hoåc
àûúâng Columbia.
Ra àúâi vúái chûác giaáo viïn taåi möåt laâng nhoã úã thung luäng Twin,
thuöåc Tiïíu bang Minnesota, baâ tiïëp tuåc theo sûå nghiïåp baáo chñ taåi àaåi
hoåc àûúâng Augustana trong tónh Sioux Fallo thuöåc tiïíu bang Dakota
Sud. úã àoá trong 13 nùm, ngoaâi caác cöng viïåc nhaâ trûúâng, baâ coân diïîn
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Dale Carnegie 12
thuyïët vïì vùn chûúng taåi nhûäng cêu laåc böå phuå nûä àõa phûúng vaâ
möåt àöi khi trûúác maáy truyïìn thanh. Baâ Morghid Bahl thuêåt tiïëp
trong cuöën saách: "Trong tiïìm thûác, töi luác naâo cuäng súå haäi seä muâ hùèn.
Àïí trêën aáp yá tûúãng àen töëi êëy, töi àaä tûå bùæt luác naâo cuäng vui veã, coá
khi quaá vui bêët cûá trong trûúâng húåp naâo".
Thïë röìi, àïën nùm 1943, khi baâ àaä nùm mûúi hai tuöíi, möåt pheáp
laå xêíy ra: nhúâ möåt cuöåc giaãi phêîu taåi bïånh viïån nöíi danh Mayo, baâ àaä
tröng thêëy roä gêëp böën lêìn.
Möåt vuä truå múái, àeåp vaâ thuá võ biïët bao nhiïu hiïån ra trûúác mùæt
baâ. Baâ raâo raåt caãm thêëy caái thuá laâm nhûäng viïåc maâ trûúác kia baâ
khöng laâm àûúåc, ngay caã àïën viïåc rûãa baát nûäa. baâ kïí laåi rùçng: "Múái
àêìu töi vêìy boåt trùæng li ti vaâ nheå nhoäm lïình bïình trong chêåu nûúác.
Töi böëc lêëy möåt nùm boåt xaâ böng soi trûúác aánh saáng rûåc rúä cuãa möåt
cêìu vöìng nho nhoã".
Àûáng trong bïëp nhòn qua cûãa söí , baâ hoan hó ngùæm "àaân chim
àuá àúãn hay qua, dûúái nhûäng àúåt tuyïët trùæng".
Àaä bao giúâ baån coá yá nghô caãm ún Taåo hoaá àaä cho baån rûãa baát,
ngùæm möåt nùæm boåt xaâ böng vaâ say sûa nhòn möåt àoaân chim bay dûúái
tuyïët khöng? Chùæc laâ khöng phaãi baån chùng? Nïëu vêåy baån àaáng tûå
lêëy laâm höí theån. Búãi vò baån sinh vaâo möåt thïë giúái thêìn tiïn, coá nhûäng
veã àeåp thiïn hònh, vaån traång, vêåy maâ baån cuäng nhû bao ngûúâi khaác,
àaä muâ quaáng khöng tröng thêëy, àaä boã phñ têån hûúãng.
http://www.ebooks.vdcmedia.com
QUÙÈNG GAÁNH LO ÀI VAÂ VUI SÖËNG 13
TA LAÂ AI?
Töi coân giûä möåt bûác thû cuãa baâ Edith Alberd úã Mount Airy, thû
viïët: "Höìi nhoã, töi rêët dïî caãm xuác vaâ nhuát nhaát. Vò töi lúán con vaâ cùåp
maá phñnh lïn töi coá veã mêåp. Maá töi húi cöí, cho rûâng duâng tên thúâi
trang laâ àiïn. Luön luön maá töi baão phaãi "ùn chùæc mùåc dêìy". Vaâ bùæt
töi mùåc quêìn aáo daâi, röång... cho lêu raách. Khöng bao giúâ töi àûúåc dûå
nhûän àaám höåi heâ, vui veã treã trung. Taåi trûúâng, töi khöng giúän vúái caác
baån, caã trong giúâ thïí thao nûäa. Tñnh caã theån cuãa töi thaânh bïånh. Töi
thêëy töi "khaác" hùæn caác baån beâ vaâ hoaân toaân khaã öë.
"Lúân lïn, töi kïët hön vúái möåt ngûúâi chöìng cao niïn. Nhûng tñnh
töi cuäng khöng thay àöíi. Bïn chöng töi laâ möåt gia àònh biïët leä phaãi vaâ
tûå tñn. Töi raán bùæt chûúác maâ khöng àûúåc. Nhaâ chöìng töi cöë têåp cho töi
lõch thiïåp bao nhiïu, chó laâm cho töi e lïå bêëy nhiïu. Töi hoaá ra noáng
naãy, caáu kónh. Töi tröën hïët thaãy baån beâ. Töi rêët súå coá khaách àïën chúi.
Thûåc tai haåi! Töi biïët vêåy vaâ súå nhaâ töi cuäng biïët vêåy, nïn khi lúä úã
àaám àöng töi raán vui veã. Nhûng töi laåi quaá löë, hoaá mêët caã tûå nhiïn.
Töi hiïíu thïë vaâ töi khöën khöí lùæm. Choát hïët töi àau àúán àïën nöîi khöng
muöën keáo daâi àúâi thïm nûäa. Töi bùæt àêìu nghô túái tûå tûã.
Nhûng röìi chó möåt lúâi noái vö tònh àaä thay àöíi caã àúâi töi. Baâ meå
chöìng töi möåt höm kïí cho töi nghe caách baâ daåy döî con caái. "Duâ sao
cuäng mùåc, meå khó muöën cho chuáng söëng theo chuáng thöi. Cûá tûå
nhiïn, khöng bùæt chûúác ai hïët". tûác thò toi nhêån thêëy rùçng chuöëc lêëy
khöí vaâo thên chó vò tûå eáp mònh vaâo möåt caái khuön khöng thñch húåp.
Saáng höm sau, thayd àöíi hùèn. Töi bùæt àêìu söëng theo töi. Töi raán
nhêån xeát kyä vïì caá tñnh cuãa töi, raán nhêån àõnh xem töi ra sao. Töi
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Dale Carnegie 14
nhêån àõnh nhûäng neát àùåc biïåt cuãa töi. Töi hïët sûác xem xeát caác maâu,
caác kiïíu aáo, àïí ùn bêån sao cho húåp yá vúái mònh. Röìi töi giao du, vúái
baån beâ, xin nhêåp möåt höåi nhoã. Töi rêët súå haäi khi bõ baån bùæt lïn diïîn
àaân. Nhûng möîi lêìn noái trûúác àaám àöng, töi can àaãm àlûúåc thïm möåt
chuát. Phaãi lêu lùæm ... nhûng bêy giúâ töi thêëy sung sûúáng ngoaâi ûúác
voång cuãa töi. Töi daåy döî con töi, luön luön chó veä cho chuáng kinh
nghiïåm maâ töi àaä àùæng cay hoåc àûúåc: "Duâ sao cuäng mùåc, caác con cûá
söëng theo yá caác con".
Baác sô James Gordon Gilkey àaä noái: "Phaãi coá nghõ lûåc àïí söëng
theo mònh laâ möåt vêën àïì" cuä nhû lõch sûã vaâ phöí biïín nhû àúâi ngûúâi".
Khöng àuã lûåc àïí söëng theo mònh "nguyïn nhana sêu kñn cuãa caác
chûáng bïånh thêìn kinh". Angelo Patri àaä viïët 13 cuöën saách vaâ haâng
ngaân baâi baáo vïì giaáo duåc nhi àöìng. Öng noái: "Khöng ai khöí súã bùçng
keã muöën àöíi caá tñnh caãu mònh àïí biïët thaânh möåt ngûúâi khaác".
Caái thoái muöën àöíi thaânh ngûúâi khaác tai haåi nhêët úã Hollywood.
Öng Sam Wood, möåt trong nhûäng nhaâ saãn xuêët phim haát boáng nöíi
danh taåi Hollywood noái rùçng öng àaä nhûác àêìu nhêët búãi caác taâi tûã treã
tuöíi. Öng phaãi vö cuâng cûåc nhoåc àïí thuyïët cho hoå chõu àoáng vai húåp
vúái taâi riïng cuãa hoå trong khi hoå chó muöën trúã thaânh nhûäng Lana
Turner haång nhò hay Clark Gable haång ba. Öng khöng ngúát khuyïn
hoå: "khaán giaã chaán nhûäng löëi àoá röìi, hoå muöën löîi khaác kia".
Trûúác khi öng cho ra nhûäng phim danh tiïëng nhû "Good Bye, Mr
Chips" vaâ "For whom the bell tolls". öng laâm lêu nùm taåi möåt haäng
àõa öëc àïí luyïån taâi buön baán. Öng tuyïn böë: "Bùæt chûúác ngûúâi khi
khöng bao giúâ ài xa àûúåc. Khöng nïn laâm con veåt. Kinh nghiïåm àaä
daåy töi rùçng nïn boã rúi ngay nhûäng keã naâo chó muöën bùæt chûúác
ngûúâi".
Vûâa àêy, töi hoãi Paul Boynton, giaám àöëc phoâng nhên viïn cuãa
haäng àêìu Socony: "Nhûäng ngûúâi túái xin viïåc coá löîi lêìm naâo nhêët?
Chùæc chùæn öng biïët roä àiïìu êëy, vò öng àaä tiïëp hún 60.000 ngûúâi túái xin
viïåc vaâ àaä viïët cuöën saách nhan àïì laâ: "Saáu caách dïí xon viïåc laâm". Öng
traã lúâi töi: Löîi lêìm lúán nhêët caãu hoå laâ thiïëu tûå tin. Àaáng leä tûå nhiïn
vaâ hoaân toaân thaânh thêåt thò hoå laåi thûúâng doå dêîm yá töi maâ àaáp cêu
http://www.ebooks.vdcmedia.com
QUÙÈNG GAÁNH LO ÀI VAÂ VUI SÖËNG 15
töi hoãi chûá khöng traã lúâi theo yá thoå. Nhû vêåy hoãng lùæm, vò coá ai muöën
duâng möåt ngûúâi chó lùåp laåi lúâi nhûäng ngûúâi khaác nhû caái maáy haát
àêu. Khöng ai muöën xaâi giaã hïët".
Coá möåt ngûúâi con gaái cuãa chuá taâi xïë àaä phaãi traã giaá rêët àùæt àïí
àûúåc baâi hoåc êëy. Chõ ta muön nïn möåt danh ca. Nhûng caái mùåt cuãa
chõ thûåc laâ möåt tai naån cho ngûúâi vaác noá. Miïång chõ röång, rùng chõ
vêíu. Lêìn àêìu ra trûúác cöng chuáng trong möåt höåp àïm taåi New Jersey
chõ trïì möi trïn xuöëng àïí che rùng. Chõ laâm àiïåu böå thiïåt "mêìu meâ".
Vaâ kïët quaã laâ chõ laâm troâ cûúâi cho thiïn haå vaâ chõu thêët baåi móa mai.
Nhûng coá möåt khaán giaã taåi àoá nhêån thêëy chõ coá taâi. Öng ta noái
trùæng ngay: "Naây cö, töi àaä thêëy cö diïîn vaâ biïët cö mùæc cúä vò böå rùng
cuãa cö". Chõ kia luáng tuáng höí theån, thò öng ta liïìn tiïëp: "Coá haåi gò
àêu? Rùng vêíu naâo phaãi laâ möåt töåi? Àûâng che noá! Cûá múã miïång ra
khaán giaã seä thñch, khi hoå thêëy cö khöng mùæc cúä nûäa". Röìi öng ta laåi
ranh maänh noái luön: "Vaã chùng, böå rùng maâ cö cöë tònh che àêåy àoá,
biïët àêu noá chùèng laâm cho cö nöíi danh?" Chõ Cass Deley nghe theo vaâ
khöng theâm nghô túái caái "maái hiïn" cuãa mònh nûäa. Tûâ höm àoá chõ chó
nghô àïën thñnh giaã. Chó múã miïång, thñch chñ, vui veã ca vaâ röìi trúã nïn
möåt ngöi sao choái loåi nhêët trïn maân aãnh vaâ úã àaâi phaát thanh. Hiïån
nay nhiïìu ngûúâi àoáng troâ khaác laåi raán bùæt chûúác chõ.
Khi triïët gia trûá danh William James noái ngûâúi ta chó laâm phaát
triïín 10 phêìn trùm nhûäng taâi nùng tinh thêìn cuãa mònh, laâ öng muöën
chó nhûäng ngûúâi khöng tûå biïët roä giaá trõ cuãa mònh. Öng viïët: "Con
ngûúâi chuáng ta bêy giúâ so vúái con ngûúâi maâ chuáng ta coá thïí thaânh
àûúåc, khaác nhau xa, cuäng nhû ngûúâi mú nguã so vúái ngûúâi thûác tónh
vêåy. Chuáng ta chó duâng möåt phêìn nhoã khaã nùng vïì thïí chêët vaâ tinh
thêìn cuãa ta thöi. Noái röång ra, thò con ngûúâi hoaåt àöång trong möåt khu
vûåc heåp hoâi quaá, so vúái khaã nùng thïnh thang cuãa hoå. Chuáng ta coá
nhiïìu khaã nùng maâ khöng bao giúâ ta duâng túái".
Baån vaâ töi, ta coá nhûäng taâi caán riïng, vêåy àûâng mêët cöng buöìn
bûåc vò nöîi khöng àûúåc nhû ngûúâi kia ngûúâi noå. Trïn àõa cêìu naây, möîi
ngûúâi chuáng ta laâ möåt nhên vêåt múái meã, vò tûâ höìi thiïn lêåp àõa túái
giúâ, chùèng hïì coá ngûúâi thûá hai naâo giöëng ta nhû àuác, maâ tûâ nay toái
khi têån thïë cuäng khöng sao coá àûúåc möåt ngûúâi thûá hai y nhû ta nûäa.
Möåt khoa hoåc múái laâ khoa di truyïìn hoåc daåy rùçng con ngûâúi do 24
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Dale Carnegie 16
nhiïîm thïí (Chromosmes) cuãa cha, 24 nhiïîm thïí cuãa meå cêëu taåo nïn.
Böën mûúi taám nhiïîm sùæc thïí êëy àõnh àoaåt phêìn di truyïìn cuãa ta.
Amar Scheinfield noái trong möîi nhiïîm sùæc thïí chûá tûâ vaâi chuåc àïën
vaâi trùm "nhên" maâ möîi "nhên" coá thïí thay àöíi caã àúâi söëng cuãa möåt
ngûúâi. Sûå taåo nïn ta thûåc "bñ hiïím vaâ kinh dõ" thay!
Cha meå sinh ra ta vúái 300.000 tó (möîi tó laâ 1.000 triïåu) tinh
truâng, nhûng chó coá möåt tinh truâng thaânh ta thöi. Noái möåt caách khac,
nïëu ta coá loäi 300.000 tó anh em thò cuäng khöng möåt ngûúâi naâo y nhû
ta hïët. Noái vêåy coá phaãi laâ noái moâ khöng? Khöng. Àoá laâ möåt sûåt hêåt
khoa hoåc. Nïëu baån muöën hiïíu roä àiïìu êëy xin baån laåi tiïåm saách mua
cuöën: "Baån vaâ sûå di truyïìn" cuãa Amran Scheinfield.
Töi súã dô hùng haái, quaã quyïët, khuyïn baån nïn soáng theo nhû
baån vêåy, laâ vò töi tin tûúãng sêu xa vaâ biïët roä àiïìu töi noái. Töi biïët laâ
nhûâ kinh nghiïåm chua chaát vaâ àau àúán. Töi kin kïí: Lêìn àêìu tiïn tûâ
giaä miïìn àöìng ruöång Misssouri túái Nûäu Ûúác, toio laâm trong Haân Lêm
kõch trûúâng. Töi mong thaânh möåt nghïå sô. Töi cho rùçng coá trong àêìu
möåt yá múái vaâ taâi tònh lùæm, noá têët àûa töi túái thaânh cöng mau choáng.
Töi tûå nghô: "Möåt caái yá giaãn dõ vaâ chùæc chùæn nhû vêåy, taåi sao caã ngaân
ngûúâi haáo danh chûa nghô túái. Thiïåt laå luâng! yá àoá nhû vêìy: Töi seä
nghiïn cûáu xem caác keáp haát nöíi danh thúâi êëy, nhû Jonh Drew,
Walter Hampden vaâ Otis Skinner coá nhûäng "ngoán" gò. Röìi töi bùæt
chûúác nhûäng ngoán hay nhêët cuãa hoå vaâ seä luyïån cho taâi töi thaânh möåt
kïët húåp rûåc rúä cuãa hïët thaãy nhûäng taâi baâ àoá. Thiïåt laâ àiïn! Thiïåt laâ
vö lyá! Töi àaä phñ bao nùm hoåc bùæt chûúác keã khaác múái naãy trong caái soå
àùåc nhû mñt cuãa töi yá naây: Phaãi theo taâi nùng riïng cuãa mònh, khöng
thïí naâo bùæt chûúác ngûâúi khaác àûúåc.
Thñ nghiïåm tai haåi àoá àaä cho töi möåt baâi hoåc túái giaâ àúâi chûá?.
Khöng. Töi vêîn khöng chûâa, töi xuêín quaá. Töi phaãi hoåc ön laåi möåt lêìn
nûäa. Nhiïìu nùm sau, töi bùæt àêìu viïët möåt cuöën saách maâ töi hy voång
seä laâ cuöën hay nhêët tûâ trûúác túái nay vïì sûå diïîn thuyïët trûúác cöng
chuáng. Viïët cuöën naây töi cuäng àiïn nhû lêìn trûúác: töi cuäng vay yá tûá
cuãa haâng löë taác giaã khaác röìi thu thêåp vaâo trong möåt cuöën - möåt cuöën
chûáa àuã nhûäng cuöën khaác. Muöën vêåy, töi ài lûúåm haâng chuåc cuöën daåy
http://www.ebooks.vdcmedia.com
QUÙÈNG GAÁNH LO ÀI VAÂ VUI SÖËNG 17
caách noái trûúác cöng chuáng vaâ boã mêët möåt nùm àïí chuyïín nhûäng yá
cuãa hoå sang baãn thaão cuãa töi. Nhûng sau töi nhêån thêëy rùçng töi
khuâng. Caái thûá caách "taã-pñ-luâ" àoá, töíng húåp quaá, khö khan quaá, àoåc
ngaán quaá. Thaânh ra cöng toi möåt nùm troån, töi phaãi xeá boã soåt raác vaâ
viïët laåi.
Lêìn naây töi tûå nhuã: "Maây phaãi laâ thùçng cha Dale Carnegie vúái
têët caã nhûäng löîi lêìm vaâ keám coãi cuãa noá. Maây khöng thïí laâ ngûúâi naâo
khaác àûúåc". Boã caái yá viïët möåt cuöën töí húåp nhûäng saách cuãa ngûúâi
khaác, töi sùæn tay aáo laâm möåt viïåc maâ àaáng leä töi phaãi laâm ngay tûâ
àêìu: duâng kinh nghiïåm riïng maâ viïët; duâng nhûäng nhêån xeát riïng,
nhûng tin tûúãng chùæc chùæn cuãa töi khi diïîn thuyïët vaâ khi nhêån daåy
ngûâúi ta diïîn thuyïët. Töi àaä hoåc vaâ mong rùçng túái chïët cuäng khöng
quïn - baâo hoåc cuãa öng Walter Raleigh (Töi khöng muöën chó öng
Walter daä traãi aái mònh trïn buân àïí Hoaâng Hêåu bûúác lïn cho khoãi lêëm
giêìy àêu. Töi muöën noái vïì öng Walter Raleigh, giaáo sû möën Anh quöëc
vùn hoåc sûã nùm 1904). Öng ta noái "Töi khön coá taâi àïí viïët möåt cuöën
saách khaã sô so saánh vúái taác phêím cuãa Shakespeare, nhûng töi coá thïí
viïët möåt cuöën theo taâi nùng riïng cuãa töi àûúåc".
Vêåy thò ta phaãi haânh àöång theo taâi nùng cuãa ta, nhûng Irving
Berlin àaä khön kheáo khuyïn George Gershwin. Berlin vaâ Gershwin
gùåp nhau lêìn àêìu, Berlin àaä nöíi danh maâ Gershwin coân laâ möåt thanh
niïn múái têåp àùåt nhaåc, laâm viïåc vêët vaã àïí laänh cuãa nhaâ xuêët baãn Tin
Pan Alley möåt söë lûúng 35 myä kim möåt tuêìn. Berlin khi àoá thêìm yïu
taâi nùng cuãa Gershwin, cêåy Gershwin laâm nhaåc kyá cho mònh vúái söë
lûúng gêëp ba lûúng cuä. Nhûng Berlin laåi chên thêåt khuyïn rùçng:
"Àûâng laâm viïåc àoá" Nïëu nhêån anh coá thïí thaânh möåt Berlin thûá hai
àêëy, song nïëu anh nhêët àõnh theo taâi nùng riïng cuãa anh thò danh
tiïëng anh seä vang lûâng nhêët trong nûúác".
Gershwin nghe lúâi. Öng luyïån têåp vaâ dêìn dêìn trúã nïn möåt nhaâ
àùåt nhaåc khuác àùåc biïåt nhêët cuãa Myä thúâi êëy.
Charrlie Chaplin, Will Rogers, Mary Mc. Bride, Gene Autry vaâ
caã triïåu ngûúâi khaác àïìu phaãi hoåc baâi hoåc töi àûúng giaãng trong
chûúng naây, phaãi hoåc bùçng kinh nghiïåm vaâ cuäng àaä phaãi traã giaá rêët
àùæt nhû töi.
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Dale Carnegie 18
Khi Charlie Chaplin múái àoáng phim, viïn giaám àöëc haäng phim
muöën chaâng bùæt chl]úác möåt vai hïì ngûúâi Àûác nöíi danhh. Vaâ Chaplin
khöng thaânh cöng cho túái khi öng àoáng vau hïì theo yá öng. Boh Hope
cuäng àaä qua con àûúâng êëy: baãy nùm vûâa ca haát,. maâ öng thêët baåi maäi
cho túái khi bùæt àêìu biïët khön theo taâi hùng cuãa mònh. Will Rogers
daân caãnh trong möåt ca vuä àaâi àaä lêu nùm khöng pha troâ lêëy möåt
tiïëng, cho túái khi öng thêëy öng chó coá taâi pha troâ vaâ röìi öng nöíi danh
vò vêåy.
Khi Mary Margeret Mc Bride bûúác vaâo àúâi nghïå sô, cö laâm àaâo
hïì vaâ thêët baån. Nhûng khi chõu theo taâi nùng cuãa cö - cuãa möåt cöë gaái
nhaâ quï, khöng àeåp gò, úã miïìn Missouri - thò cö thaânh möåt ngöi sao
nöíi danh nhêët trïn àaâi phaát thanh úã Nûäu Ûúác.
Khi Gene Autry cöë boã gioång Texas, trang sûác nhû caác cêåu con
trai úã thaânh thõ vaâ khoe rùçng mònh sinh trûúãng úã Nûäu Ûúác thò chó
laâm cho thiïn haå chïë nhaåo chaâng thöi. Nhûng khi chaâng àúân cêy
banjo vaâ ca nhûäng baâi haát cuãa boån "cao böìi" úã Texas thò chaâng vaâo
motoj con àûúâng múái àûa chaâng túái sûå nöíi danh khùæp toaân cêìu, trïn
maân aãnh cuäng nhû trïn àaâi phaát thanh.
Trïn thïë giúái khöng coá ai giöëng ta hïët. Ta nïn lêëy thïë laâm
mûâng. Trúãi cho ta taâi nùng naâo thò têån duång taâi nùng àoá. Xeát cho kyä,
nghïå thuêåt naâo chó àïí tûå mö taã hïët. Ta chó coá thïí ca nhûäng vui, buöìn
cuãa ta thöi. Ta chó coá thïí veä nhûäng caãnh vêåt maâ ta thñch thöi. Kinh
nghiïåm, hoaân caãnh, di truyïìn àaä taåo ra sao thò ta phaãi vêåy. Duâ töët
hay xêëu, ta cuäng phaãi tröìng troåt trong khu vûúân nhoã cuãa ta. Duâ dúã ta
phaãi gaãy cêy àúân nhoã cuãa ta trong daân nhaåc cuãa àúâi.
Emerson viïët trong thiïn tuyâ buát: "Tûå tñn" rùçng: "Trong sûå giaáo
duåc cuãa möåt ngûúâi, coá möåt thúâi gian ngûúâi àoá nhêån thêëy rùçng ganh tõ
laâ ngu, bùæt chûúác laâ tûå tûã, rùçng phêåm mònh sao thò phaãi chõu vêåy,
rùçng trong vuä truå, mïnh möng àêìy thûác ùn naây, ngûâi àoá phaãi vêët vaã
caây miïëng àêët trúâi àaä cho mònh thò mònh múái coá àûúåc höåt luáa ùn.
Nùng lûåc úã trong ngûúâi ta laâ möåt nùng lûåc múãi meã vaâ riïng biïåt,
khöng ai coá hïët, vaâ ngoaâi ta ra, khöng ai biïët ta coá thïí laâm àûúåc caái
gò, maâ chñnh ta, ta cuäng khöng biïët nûäa, nïëu ta khöng chõu laâm thûã".
http://www.ebooks.vdcmedia.com
QUÙÈNG GAÁNH LO ÀI VAÂ VUI SÖËNG 19
Emerson noái vêåy. Coân Douglas Malioch, möåt thi nhana thò noái
nhû vêìy:
Chùèng laâm thöng vuát trïn àöìi
Thò laâm cêy nhoã bïn ngoâi, dûúái thung
Thöng kia àeåp nhêët trong vuâng
Töi tuy beá nhoã saánh cuâng thöng xanh
Laâm cêy chùèng àûúåc, cuäng àaânh,
Töi laân ngoån coã xanh xanh bïn àaâng.
Thên khöng hoaá kiïëp caá vaâng,
Thò laâm töm teáp thung thùng trong àêìm.
Coá tûúáng maâ cuäng coá quên
Ai lo viïåc nêyá, dûúái trêìn cuâng vinh
Coá viïåc troång, coá viïåc kinh
Miïîn troân böín phêån, trong khinh saá gò?
Röång, heåp cuäng thïí àûúâng ài
Mùåt trúâi, sao nhoã, khaác chi, baån hiïìn?
Viïåc gò têån myä laâ nïn.
Thaânh cöng chùèng kïí sang heân, thêëp cao.
http://www.ebooks.vdcmedia.com
Dale Carnegie 20
ÀÕNH MÏN Å TRAÁI CHAN H,
Å H CHÓ C HO TA MÖT
HAÄY LAÂM THAÂN H MÖT
Å LY NÛÚC
Á C HANH NGON
NGOT
Å
Caách àêy ñt lêu, töi coá dõp gùåp öng Robert Mayard Hutchinson,
Hiïåu trûúãng Àaåi Hoåc àûúâng Chicago. Leä cöë nhiïn, trong luác noái
chuyïån, töi hoãi öng laâm caách naâo cho khoãi buöìn bûåc. Öng noái bao giúâ
öng cuäng theo lúâi khuyïn baão cuãa öng baån Julius Rosenwald, Chuã
tõch möåt xñ nghiïåp lúán: Àõnh mïånh chó cho ta möåt traái chanh thöi?
Àûúåc- Ta haäy pah möåt ly nûúác chanh.
Phaãi laâ möåt ngûúâi thöng minh, möåt nhaâ mö phaåm nhû öng múái
coá thïí xûã sûå nhû vêåy. Nhûäng keã ngu ngöëc têët phaãi laâm khaác hùèn, vò
nïëu khöng àûúåc àõnh mïånh ban cho möåt thoãi vaâng maâ chó ban cho
möåt traái chanh, hoå seä ngöìi phõch xuöëng maâ ta thaán. Naâo: "Coân hoâng
gò, coân trêìy da troác vêíy laâm gò nûäa" naâo: "thïë laâ hïët hy voång". Röìi oaán
trúâi, traách baån, voâ tai kïu àúâi bêët cöng, thûúng thên tuãi phêån. Traái
laåi, ngûúâi khön ngoan, khi thêëy mònh chó àûúåc voãn veån möåt traái
chanh nhoã, seä tûå nhuã: "Lêìn thêët baåi naây daåy ta nhiïìu nhiïìu hay lùæm
àêëy. Phaãi laâm thïë naâo cho tònh caãm khaá hún bêy giúâ? Laâm caách naâo
àïí àöíi traái chanh naây thaânh ly nûúác chanh ngon ngoåt chûá?".
Nhaâ triïët lyá hoåc Alfred Adler, troån àúâi chuyïån chuá vaâo cöng cuöåc
nghiïn cûáu nhûäng kho tiïìm lûåc nhên loaåi àaä phaãi noái rùçng: "Möåt
http://www.ebooks.vdcmedia.com
