Phát triển doanh nghiệp bằng con đường cải tiến năng suất
Xét ở khía cạnh phát triển bền vững, có thể nói, nếu một doanh nghiệp muốn thực sự tồn tại trong một môi trường cạnh tranh và nền kinh tế đang có xu hướng toàn cầu hoá như hiện nay, doanh nghiệp đó phải khẳng định được các yếu tố:
• Ý nghĩa sự tồn tại của doanh nghiệp: mang lại lợi ích cho xã hội, cho cộng đồng;
• Đảm bảo sự tăng trưởng và hiệu quả kinh tế;
• Có lợi cho các bên liên quan.
......
Phát triển doanh nghiệp bằng con đường
cải tiến năng suất
Xét ở khía cạnh phát triển bền vững, có thể nói, nếu một doanh nghiệp muốn thực sự tồn
tại trong một môi trường cạnh tranh và nền kinh tế đang có xu hướng toàn cầu hoá như
hiện nay, doanh nghiệp đó phải khẳng định được các yếu tố:
• Ý nghĩa sự tồn tại của doanh nghiệp: mang lại lợi ích cho xã hội, cho cộng đồng;
• Đảm bảo sự tăng trưởng và hiệu quả kinh tế;
• Có lợi cho các bên liên quan.
Để có thể tồn tại và phát triển lâu dài, tổ chức phải đem lại lợi ích cho khách hàng, cho
người lao động trong doanh nghiệp và cho cộng đồng thông qua các hoạt động tạo ra các
sản phẩm có giá trị sử dụng, không có tác động xấu tới xã hội và môi trường, thực hiện
tốt nghĩa vụ đối với Nhà nước, xã hội và cộng đồng ... Bên cạnh đó, bản thân doanh
nghiệp phải tính toán được hiệu quả kinh tế, tức là đầu tư vào đâu? sản xuất cái gì? sản
xuất như thế nào? quản lý như thế nào?... để đem lại được lợi nhuận và tăng vốn chủ sở
hữu, tái sản xuất và mở rộng sản xuất.
Vậy năng suất có vai trò gì trong việc khẳng định sự tồn tại và phát triển của doanh
nghiệp?
Quay lại vấn đề khái niệm, theo cách tiếp cận mới thì năng suất bao gồm những nội dung
sau:
1. Nhấn mạnh vào đầu ra:
o Sản phẩm và dịch vụ đáp ứng được nhu cầu và mong muốn của khách
hàng, kể cả những mong muốn hiện tại và tương lai, hiện có hoặc còn tiềm
ẩn.
o Giảm thiểu tác động xấu tới mơi trường, đĩng gĩp vào sự phát triển kinh tế,
xã hội.
o Thoả mãn người lao động trong doanh nghiệp.
2. Nhấn mạnh vào việc giảm lãng phí thơng qua áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật,
các phương pháp quản lý, các tính tốn chi phí hợp lý nhằm hạ giá thành sản phẩm.
3. Hướng vào việc tạo ra giá trị: giảm thiểu những khâu/ cơng đoạn khơng tạo ra giá
trị gia tăng; khơng ngừng nghiên cứu, tái thiết kế, phát triển sản phẩm để nâng cao
giá trị cho sản phẩm.
4. Làm đúng việc ngay từ đầu và luơn làm đúng: đảm bảo định hướng đúng sản
phẩm, kiểm sốt quá trình chế tạo theo đúng hướng.
Như vậy, nếu quan tâm đến khái niệm năng suất một cách đúng đắn và vận dụng những
triết lý cơ bản của nĩ, thì sự phát triển của năng suất sẽ thực sự khẳng định sự tồn tại và
phát triển của doanh nghiệp.
Năng suất chỉ cĩ ý nghĩa khi được gắn liền với cụm từ "cải tiến". "Cải tiến", "phát triển"
hay "nâng cao" là những yếu tố rất quan trọng thể hiện sự tiến lên khơng ngừng của nhân
loại. Cũng cần xem xét những yếu tố tác động tới năng suất.
Những yếu tố tác động tới năng suất:
Năng suất chịu tác động của nhiều yếu tố: mơi trường kinh tế - chính trị - xã hội, cơ chế
chính sách kinh tế vĩ mơ của Chính phủ, tình hình thị trường, trình độ cơng nghệ, hệ
thống tổ chức quản lý, tổ chức sản xuất của doanh nghiệp, mối quan hệ lao động - quản
lý, khả năng về vốn, phát triển nguồn lực... Các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất cĩ thể
được chia thành hai nhĩm: nhĩm yếu tố bên ngồi bao gồm mơi trường kinh tế thế giới, tình
hình thị trường, cơ chế chính sách kinh tế của Nhà nước; nhĩm yếu tố bên trong bao gồm
lao động, vốn, cơng nghệ, tình hình và khả năng tổ chức quản lý sản xuất.
Ngồi các yếu tố bên ngồi tác động, các yếu tố tác động từ bên trong nội bộ tổ chức hồn
tồn cĩ thể cải tiến và thay đổi được để tăng năng suất của doanh nghiệp. Theo quan điểm
của các nhà nghiên cứu năng suất, trong các yếu tố nêu trên cĩ 3 yếu tố được coi là cơ bản
nhất trong cải tiến năng suất, đĩ là:
a. Người lao động:
Con người được coi là nguồn gốc của sự cải tiến.
Nâng cao năng suất là quá trình tư duy và tạo ra sự thay đổi trong thiết kế, sản xuất, phân
phối, sử dụng, duy trì và loại bỏ sản phẩm. Trong suốt quá trình này, con người đĩng vai
trị quan trọng nhất vì chỉ con người mới nghĩ ra được các thay đổi và thực hiện chúng.
Đặc biệt, trong thời đại mà kiến thức, sự sáng tạo và đổi mới được coi là vũ khí cạnh
tranh mạnh nhất thì vai trị của con người - hay nĩi cụ thể hơn là người lao động - càng trở
nên quan trọng hơn trước nhiều. Cách thức họ nghĩ về tổ chức, vai trị, mong muốn của
họ, cơng việc, giá trị và tầm nhìn của họ hình thành nên hành vi và sự tham gia vào các quá
trình hoạt động, mà năng suất phụ thuộc rất nhiều vào thái độ, hành vi và sự tham gia vào
các quá trình như vậy.
b. Vai trị của Lãnh đạo
Người lãnh đạo thúc đẩy và thực hiện cải tiến.
Người lãnh đạo tổ chức chính là người ra quyết định và lựa chọn sản phẩm, dịch vụ,
cơng nghệ, hệ thống, phương pháp; là người huy động và phát triển nguồn lực, định
hướng cho tổ chức và tạo ra mơi trường quyết định sự phát triển.
c. Cơng nghệ và các quá trình kinh doanh
Cơng nghệ và các quá trình kinh doanh là các yếu tố then chốt.
Cơng nghệ là yếu tố then chốt quyết định sự thành cơng vì một lý do đơn giản, một cơng
ty khĩ cĩ thể đứng vững được nếu trang bị cho mình những thiết bị cũ kỹ, cơng nghệ lạc
hậu giữa một thời đại phát triển nhanh chĩng về cơng nghệ. Bên cạnh đĩ, các quá trình
kinh doanh cũng cĩ vai trị quan trọng vì chỉ cĩ định hướng tốt, quản lý tốt mới tạo được
những cơ hội thích ứng với những thay đổi nhanh chĩng về cơng nghệ, nhu cầu của con
người và xã hội.
Cải tiến năng suất như thế nào?
Từ ý nghĩa năng suất gắn với sự phát triển doanh nghiệp cĩ thể thấy rằng cải tiến năng
suất chỉ cĩ thể đạt được thơng qua: (1) Thoả mãn nhu cầu xã hội; (2) Thoả mãn nhu cầu
khách hàng; (3) Thoả mãn chủ doanh nghiệp; (4) Thoả mãn người lao động trong doanh
nghiệp.
Cần phải đưa vấn đề năng suất vào "văn hố cơng ty" thơng qua:
• Khuyến khích người lao động phát huy khả năng sáng tạo của họ;
• Đặt năng suất làm trung tâm của mọi quyết định quản lý;
• Xúc tiến việc học hỏi và tiếp cận và áp dụng những kiến thức mới.
Trong những hoạt động cải tiến cĩ một nguyên tắc, đĩ là việc quan tâm đến lợi ích của các
bên liên quan tới một doanh nghiệp. Hãy là một doanh nghiệp với các hoạt động cĩ ý
nghĩa, cĩ hiệu quả và đem lại lợi ích. Đĩ cũng là mục tiêu chính của cải tiến năng suất.
