Nuôi cá kèo
Những năm gần đây phong trào nuôi cá kèo đang phát triển đều khắp các tỉnh ven biển ĐBSCL. Nhưng hiệu quả nhất là nuôi xen canh dưới chân ruộng sản xuất muối hoặc nuôi tôm sú từ quảng canh đến bán công nghiệp.
Nuôi cá kèo
Nguồn: vietlinh.com.vn
Những năm gần đây phong trào nuôi cá kèo đang phát triển đều khắp các
tỉnh ven biển ĐBSCL. Nhưng hiệu quả nhất là nuôi xen canh dưới chân ruộng sản
xuất muối hoặc nuôi tôm sú từ quảng canh đến bán công nghiệp.
Nuôi cá kèo theo mô hình trên chẳng những cho hiệu quả kinh tế khá cao
mà còn cải tạo độ phì nhiêu của đất cho vụ nuôi tôm sú đang bị lão hoá. Nhất là
thời điểm hiện nay, ĐBSCL thiệt hại từ mô hình nuôi tôm sú trên diện rộng và
nuôi cá kèo trở thành giải pháp hiệu quả nhất. Sau gần 7 năm nuôi cá kèo dưới
chân ruộng muối, anh Hồ Minh Chiến- chủ nhiệm hợp tác xã diêm nghiệp Hải
Đông, xã Long Điền Đông, huyện Đông Hải- Bạc Liêu chia sẻ kinh nghiệm:
Mùa vụ: Do đặc điểm cá kèo sống và thích nghi với mọi nguồn nước có độ
mặn từ 0-40%o, thích hợp nhất là 10-25%o, nên nuôi xen canh sau thu hoạch muối
hoặc tôm sú rất phù hợp.
Cải tạo ao nuôi: Nuôi cá kèo xen canh trong ao nuôi tôm sú không phải cải
tạo nhiều, do ao bằng phẳng, có lớp bùn ở đáy ao, có bờ bao cao chắc chắn, hệ
thống cống cung cấp nước khá hoàn chỉnh. Còn ruộng muối phải xử lý cho nước
ra vào nhiều lần để hạ độ mặn. Ao nuôi cá kèo tốt nhất làm hàng rào bằng ni lông
cao từ 0,5-0,6 mét để phòng cá kèo trượt đi có mưa to và cá lóc vào ao nuôi. Trước
khi thả giống phải xiết cạn đáy ao nuôi, phơi nắng, bón vôi CaCO3 liều lượng
100-150 kg/ha và diệt cá tạp (chủ yếu cá bống tượng và cá lóc) bằng cây thuốc cá
hoặc Saponin, lấy nước vào thông qua lưới cước đạt độ sâu từ 25-30 cm là được.
Sau 5-7 ngày gây tảo bằng cách hoà tan 20-25 kg phân gà/ha với 5 kg phân urê và
DAP tạt đều khắp ao nuôi, độ PH phù hợp từ 7,5-8,5. Nếu không có phân gà thì
thay thế cám và bột đậu nành.
Chọn giống: Giống cá kèo hiện chưa sản xuất nhân tạo, nguồn giống chủ
yếu là mua của ngư dân ven biển vớt hoặc kéo lưới ở bãi bồi ven biển hoặc trong
rừng ngập mặn, nên không đồng cỡ. Tại xã Long Điền Đông và thị trấn Gành Hào
(Đông Hải-Bạc Liêu) hoặc khu vực xã Vĩnh Tân (Vĩnh Châu-Sóc Trăng) có nhiều
cơ sở thuần dưỡng giống cá kèo giống bán cho người nuôi, loại 600-650 con/kg,
giá từ 220-250 ngàn đồng/kg; loại từ 1.800-2.000 con/kg, giá từ 450-500 ngàn
đồng/kg. Mật độ thả giống tuỳ thuộc vào mô hình nuôi, nuôi quảng canh bình
quân từ 8-10 con/m2, nuôi công nghiệp từ 40-50 con/m2; thả giống vào lúc chiều
mát để tránh sốc cá.
Chăm sóc: Cá kèo chủ yếu ăn rong tảo, phù du trong nước, trong đất có
nhiều bùn, hai tháng đầu không cần cho ăn thêm, muốn tăng nguồn thức ăn thường
xuyên cho nước vào và xử lý bằng cách bón phân và phân gà sẽ sinh rong tảo. Từ
tháng thứ 2 cho ăn thêm cám hoặc thức ăn công nghiệp. Còn nuôi công nghiệp mật
độ dày nên tăng cường thức ăn công nghiệp dạng viên, tuỳ thuộc kích cỡ của cá,
bình quân 1kg thức ăn sẽ cho thu hoạch 1 kg cá kèo thương phẩm.
Cá kèo ít xuất hiện bệnh (thời gian gần đây xuất hiện phình bụng do thức ăn
có độ đạm cao và thừa thức ăn) lại mau lớn, sau 4-6 tháng nuôi (tuỳ loại giống) có
thể thu hoạch được từ 40-50 con/kg, bằng cách chày hoặc xiết nước cạn còn 10 cm
cho nước mát vào cá ngược dòng nước chạy vào lú, đem đổ trong ao nhỏ rồi tiêu
thụ dần. Nuôi quảng canh nếu chăm sóc, quản lý tốt cho năng suất 500-700 kg/ha,
còn nuôi công nghiệp cho năng suất rất cao từ 6-8 tấn/ha.
Hiệu quả: Chi phí nuôi cá kèo thấp, vốn đầu tư công trình nuôi không
nhiều, nguồn giống có sẵn tại địa phương, chưa thấy xuất hiện bệnh, dễ nuôi, dễ
chăm sóc, phù hợp với mọi trình độ của người dân, giải quyết việc làm lúc nông
nhàn, có thị trường tiêu thụ ổn định, bán được giá từ 55-60 ngàn đồng/kg.
