Nhân 6 trường hợp biến chứng nặng của viêm xoang
Những bệnh nhân này cần được điều trị ngay lập tức(3,6) và tốt nhất là phối hợp nhiều chuyên khoa, bao gồm bác sĩ tai mũi họng, bác sĩ phẫu thuật thần kinh, bs Xquang, bs gây mê hồi sức, bs chuyên khoa mắt, chuyên khoa nhi và chuyên khoa nhiễm. Trong bài báo cáo này chúng tôi trình bày 6 trường hợp biến chứng nặng của viêm xoang tại BV Chợ Rẫy từ 1999-2003.
Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004
NHAÂN 6 TRÖÔØNG HÔÏP BIEÁN CHÖÙNG NAËNG CUÛA VIEÂM XOANG
Laâm Huyeàn Traân*, Traàn Minh Tröôøng**
TOÙM TAÉT
Maëc duø ñaõ coù nhieàu tieán boä veà hình aûnh hoïc, khaùng sinh lieäu phaùp vaø phaãu thuaät noäi soi xoang,
nhöng vieâm xoang vaãn coù theå coù caùc bieán chöùng naëng coù khaû naêng töû vong(2). Ba loaïi bieán chöùng thöôøng
gaëp nhaát laø:
Bieán chöùng oå maét : vieâm moâ teá baøo quanh oå maét, aùp xe döôùi maøng xöông, aùp xe oå maét, vieâm daây
thaàn kinh thò giaùc.
Bieán chöùng noäi soï : vieâm maøng naõo, aùp xe ngoaøi maøng cöùng, aùpxe döôùi maøng cöùng, aùp xe trong
naõo, huyeát khoái xoang tónh maïch doïc treân.
Vieâm xöông tuyû : coát tuyû vieâm xöông traùn hoaëc xöông haøm treân.
Nhöõng beänh nhaân naøy caàn ñöôïc ñieàu trò ngay laäp töùc(3,6) vaø toát nhaát laø phoái hôïp nhieàu chuyeân khoa,
bao goàm baùc só tai muõi hoïng, baùc só phaãu thuaät thaàn kinh, bs Xquang, bs gaây meâ hoài söùc, bs chuyeân khoa
maét, chuyeân khoa nhi vaø chuyeân khoa nhieãm. Trong baøi baùo caùo naøy chuùng toâi trình baøy 6 tröôøng hôïp
bieán chöùng naëng cuûa vieâm xoang taïi BV Chôï Raãy töø 1999-2003.
SUMMARY
A REPORT OF 6 CASES OF SERIOUS COMPLICATIONS OF SINUSITIS
Lam Huyen Tran, Tran Minh Truong * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 8
* Supplement of No 1 * 2004: 31 – 36
Despites improvements in antibiotic therapies, endoscopic surgery, imaging studies, sinusitis still
carries a risk of serious and potentially fatal complications(2). Three kinds of complications are:
Orbital complications : periorbital cellulitis, sub periorbital abscess, orbital abscess, optic neuritis.
Intracranial complications : menigitis, epidural abscess, subdural abscess, intracerebral abscess,
superior sagittal sinus thrombosis.
Osteomyelitis : frontal or maxilliary osteomyelitis.
Management of these patients should be undertaken immediately(3,6). The best way is achieved via
a multidisciplinary approach, involving the otolaryngologist, neurosurgeon, radiologist, anesthesiologist,
infection disease specialist, pediatrician... In this article, we describe our findings in 6 patients who had
been admitted to Choray hospital between 1999 and 2003 for treatment of complications of sinusitis
TOÅNG QUAN soá tröôøng hôïp bieán chöùng naõo do vieâm xoang gaëp
ñöôïc khoaûng 1-2 tröôøng hôïp moãi naêm, soá lieäu hoài cöùu
Y vaên cuûa 1 soá taùc giaû cho thaáy:
Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, tyû leä caùc bieán chöùng Claymann : 24 tröôøng hôïp trong 13 naêm.
naëng cuûa vieâm xoang trong y vaên theá giôùi ñaõ giaûm
Stewart : 12 tröôøng hôïp trong 10 naêm.
nhieàu. Chæ rieâng bieán chöùng noäi soï do vieâm xoang,
taàn suaát beänh taïi 1 soá trung taâm y khoa cuûa Hoa Kyø, Charles Gross : 15 tröôøng hôïp trong 5 naêm.
* Boä moân Tai Muõi Hoïng - ÑH Y Döôïc TP Hoà Chí Minh
** Khoa tai muõi hoïng BV Chôï Raãy, TP Hoà Chí Minh
Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét 31
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Nghieân cöùu Y hoïc
Sinh beänh hoïc Phaân loaò bieán chöùng
Töø muó xoang, quaù trình beänh lyù coù theå tieán theo
Bieán chöùng oå maét
2 ñöôøng:
Nguyeân nhaân chuû yeáu cuûa nhieãm truøng oå maét laø
Qua ñöôøng maùu do vieâm xoang (85%). Nguyeân nhaân thöôøng gaëp nhaát
Do quaù trình vieâm taéc maïch, nhöõng cuïc maùu laø vieâm xoang saøng, nguyeân nhaân do xoang haøm hoaëc
ñoâng coù theå chuyeån qua tónh maïch cuaû xöông soï hoaëc xoang traùn ít gaëp hôn.
xöông saøng hoaëc tónh maïch thoâng. Cô cheá beänh sinh:
Tröïc tieáp Phaân loaïi : Chandler (1970) ñaõ phaân loaïi bieán
Qua nhöõng con ñöôøng giaæ phaãu töï nhieân, qua chöùng oå maét goàm:
nhöõng khe hôû do chaán thöông, xöông bò aên moøn do
Vieâm moâ teá baøo tröôùc vaùch.
vieâm hoaëc qua nhöõng maïch mauù vaø theo ñöôøng ñi
giöaõ khe thaàn kinh khöuù giaùc Vieâm moâ teá baøo oå maét.
Aùp xe döôùi coát maïc.
Aùp xe oå maét.
Vieâm taéc xoang hang.
Vieâm xöông tuûy
AÙp xe naõo
Tónh maïch
tuyû xöông AÙp xe ngoaøi maøng cöùng
Xoang traùn AÙp xe döôùi maøng cöùng
Teá baøo saøng
Huyeát khoái xoang hang
Xoang haøm Xoang böôùm
Tuyeán yeân
TK thò giaùc
ÑM caûnh trong
Xoang hang
Xoang böôùm
Vaùch lieân xoang
Sô ñoà minh hoaï cô cheá beänh sinh cuûa caùc bieán chöùng
32 Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét
Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004
Vieâm moâ teá baøo tröôùc vaùch KEÁT QUAÛ
Laø tình traïng vieâm vaø nhieãm truøng cuûa mi maét 6 tröôøng hôïp bieán chöùng naëng cuûa vieâm xoang
ngoaøi vaùch oå maét. trong ñoù coù 1 tröôøng hôïp aùp xe oå maét, 1 tröôøng hôïp
Vieâm moâ teá baøo oå maét aùp xe döôùi maøng cöùng, 1 tröôøng hôïp vieâm taéc xoang
hang vaø aùp xe naõo, 1 tröôøng hôïp vieâm xoang böôùm do
Laø söï thaâm nhieãm lan toaû cuûa vi truøng vaø teá baøo
naám gaây muø maét, 1 tröôøng hôïp vieâm xoang böôùm
vieâm vaøo oå maét.
gaây lieät daây 6 + ñau daây V1, 1 tröôøng hôïp vieâm moâ teá
AÙp xe döôùi coát maïc
baøo quanh oå maét.
Laø söï tích tuï muû naèm giöõa moâ quanh oå maét vaø
Taùc nhaân gaây beänh ñöôïc phaân laäp bao goàm
caùc thaønh xöông oå maét.
Streptoccus, Staphylococcus .... Ngoaøi ra coù 2 tröôøng
AÙp xe oå maét hôïp keát quaû sinh thieát coù naám trong beänh phaåm.
Laø söï tích tuï muû kín ñaùo trong moâ oå maét bieåu
BEÄNH AÙN MINH HOÏA
hòeân baèng trieäu chöùng toaøn thaân vaø hoäi chöùng ñænh oå
maét. Beänh aùn 1
Huyeát khoái xoang hang Traàn Ngoïc B.,nam, 24 tuoåi.
Laø bònh tích ôû giai ñoaïn muoän hôn vaø cao hôn. Trung taâm beänh nhieät ñôùi chuyeån vôùi chaån ñoaùn
Nhieãm truøng lan toaû veà phía sau qua caùc keânh tónh : choaùng nhieãm truøng, vieâm noäi nhaõn, aùp xe naõo do
maïch. aùp xe vaùch ngaên muõi.
Bieán chöùng noäi soï Beänh söû
Bieán chöùng noäi soï bao goàm vieâm maøng naõo, tuï Caùch nhaäp vieän 7 ngaøy : beänh nhaân coù caùc trieäu
muû döôùi maøng cöùng, aùp xe ngoaøi maøng cöùng vaø aùp xe chöùng soát ñau, chaûy nöôùc muõi. 3 ngaøy sau, vuøng giöõa
naõo coù theå laø bieán chöùng cuûa vieâm xoang caáp hoaëc traùn söng ñoû, mí maét söng phuø →cô sôû y teá : ñöôïc
maïn. Vieâm xoang saøng, xoang traùn hoaëc xoang böôùm raïch daãn löu aùp xe vaùch ngaên vaø mi maét treân traùi ra
ñeàu coù theå laø nguyeân nhaân. raát nhieàu muû vaøng naâu laãn xanh raát hoâi. 2 ngaøy sau
beänh nhaân vaãn soát cao, meät moûi, li bì ñöôïc chuyeån
Trieäu chöùng phoå bieán nhaát laø hoäi chöùng taêng aùp
sang TT beänh nhieät ñôùi vôùi chaån ñoaùn nhieãm truøng
löïc noäi soï (nhöùc ñaàu, tinh thaàn trì treä, soát, buoàn noân,
huyeát, sau ñoù beänh nhaân xuaát hieän daáu hieäu lieät ½
coå cöùng.) vaø trieäu chöùng nhieãm ñoäc. Tuy nhieân, neáu ôû
ngöôøi beân phaûi, tri giaùc lô mô, mí maét beân traùi tieáp
thuyø traùn trieäu chöùng cuõng coù theå “yeân laëng” khoâng
tuïc ra muû vaøng, hoâi. Maét phaûi phuø nhieàu, nhaõn caàu bò
raàm roä maø chæ coù söï thay ñoåi nhaân caùch chuùt ít.
ñaåy loài ra tröôùc, khoâng vaän nhaõn ñöôïc. Daáu Kernig
Bieán chöùng xöông (+) →chuyeån BV Chôï Raãy.
Hay gaëp döôùi daïng coát tuyû vieâm xöông traùn hoaëc
Laâm saøng
coát tuyû vieâm xöông haøm treân.
Beänh nhaân tænh, tieáp xuùc chaäm, Glasgow 13
Coát tuyû vieâm xöông traùn thöôøng coù lieân quan vôùi
ñieåm, toång traïng gaày xanh. Maïch 90 laàn/ phuùt. Huyeát
vieâm xoang traùn, coù theå keøm theo aùp xe döôùi coát maïc
aùp 110/60 laàn /phuùt, soát 38,8 0 C.
hoaëc khoái u “Pott”- do Sir Percival Pott moâ taû laàn ñaàu
tieân vaøo naêm 1760(khoái u meàm vuøng traùn vaø phuø neà Coå göôïng, Kernig (+), lieät ½ ngöôøi beân traùi.
cung maøy). * Khaùm maét:
ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU Maét phaûi söng phuø 2 mi, keát maïc cöông tuï phuø
loài ra khoûi khe mi, giaùc maïc khoâ, nhaõn caàu loài leäch ra
Caùc beänh nhaân coù bieán chöùng naëng cuûa vieâm phía thaùi döông, maát vaän nhaõn, thò löïc saùng toái khoâng
xoang ñieàu trò tai BVChôï Raãy töø 1999 ñeán 2003. xaùc ñònh, ñaùy maét khoâng soi ñöôïc.
Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét 33
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Nghieân cöùu Y hoïc
Maét traùi : loeùt hoaïi töû maát da mi, coøn vaøi oå aùp xe ôû * Keát quaû vi truøng hoïc
goùc trong da mi, nhaõn caàu khoâng loài, vaän nhaõn khoâng caáy muû : Streptococcus spp
haïn cheá, thò löïc toát, ñaùy maét khoâng soi ñöôïc vì muû töø
caáy maùu : Streptococcus spp, Fusobacterium spp.
mi maét traøo ra raát nhieàu.
Khaùng sinh ñoà :nhaïy vôùi Ciprofoxacin. Nhöng khi
* Khaùm tai muõi hoïng:
ñieàu trò vôùi Cipro vaãn coøn soát cao, sau ñoù quyeát ñònh
Beänh nhaân ngheït muõi do vaùch ngaên phoàng caêng, ñoåi sang Ceftriaxone 2gx2 tónh maïch vaø Metronidazol
vuøng giöõa traùn söng ñoû lan sang 2 thaùi döông, sôø 500mgx2.
phaäp phoàng, beân phaûi nhieàu hôn beân traùi.
Sau 3 ngaøy tình traïng caûi thieän daàn, heát soát, toång
Caän laâm saøng traïng khaù hôn, ñi laïi ñöôïc.
CTM: BC: 20.400/mm3, ña nhaân trung tính Khaùng sinh tieáp tuïc trong 14 ngaøy.
:94,6%
Beänh nhaân xuaát vieän trong tình traïng hoài phuïc
Ñöôøng huyeát : 116 mg % hoaøn toaøn, ñi laïi ñöôïc, 2 maét nhìn roõ bình thöôøng.
HIV (-) Beänh aùn 2
Dòch naõo tuyû : protein :31 mg%, ñöôøng 80 mg%,
Beänh nhaân Vuõ Coâng B., nam 16 tuoåi
chlor 126mg%.
Lyù do nhaäp vieän : söng maét traùi.
CTScan : môø ñaëc toaøn boä xoang haøm treân vaø
xoang saøng beân phaûi Beänh söû
2 tuaàn tröôùc nhaäp vieän beänh nhaân coù caùc trieäu
Coù khoái choaùng choã, dòch vaø hôi trong oå maét beân
chöùng ngheït muõi, soå muõi nheï, ngöôøi nhaø töï mua
phaûi.
thuoác uoáng. khoaûng 1 tuaàn sau thaáy mi maét beân traùi
Aùpxe oå maét phaûi. söng daàn leân keøm soát ñau nhöùc döõ doäi, nhìn môø, mi
Tuï dòch döôùi maøng cöùng baùn caàu naõo beân phaûi. maét söng to taáy ñoû.
Ñieàu trò Vaøo beänh vieän Chôï Raãy ngaøy 12/ 2/ 2003
Ngoaïi thaàn kinh: Laâm saøng
Moå daãn löu aùp xe döôùi maøng cöùng : raïch da vuøng Veû maët nhieãm truøng, soát cao 39 ñoä, moâi khoâ, löôõi
thaùi döông ñính phaûi daøi 8 cm. Khoan gaëm soï 1x3 dô.
cm, thaáy maøng cöùng caêng, xeû maøng cöùng thaáy coù muû
Ngheït muõi, soå muõi ñuïc.
ñaëc traéng raát hoâi chaûy ra, laáy heát muû, bôm röûa veát
Khaùm maét
thöông baèng Betadin pha loaõng, ñaët daãn löu baèng
sonde Nelaton, may da 2 lôùp. Maét traùi loài thaúng truïc. Mí maét söng neà nhieàu taáy
Tai muõi hoïng ñoû.
Raïch môû roäng theo ñöôøng raïch cuõ mi maét traùi Phuø keát maïc, keát maïc sung huyeát.
thaùo muû, raïch da mí maét beân phaûi thaùo muû tieán saâu Haïn cheá vaän nhaõn moïi phía do phuø keát maïc.
vaøo trong hoác maét, daãn löu ra khoaûng 20 cc muû maøu Tieàn phoøng saïch, thuyû tinh theå trong, khoâng phuø
traéng ñuïc, ngay sau ñoù maét beân phaûi bôùt loài sôø meàm gai.
ñi raát nhieàu.
Ñoàng töû troøn, phaûn xaï aùnh saùng döông tính.
Raïch daãn löu aùp xe vaùch ngaên beân phaûi.
Caän laâm saøng
Môû xoang haøm saøng phaûi theo phaãu thuaät kinh * Coâng thöùc maùu : baïch caàu 20000/mm3
ñieån qua ñöôøng raõnh lôïi moâi..
Baïch caàu ña nhaân trung tính : 13.800(67.7%)
Röûa hoá moå baèng Betadin
34 Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét
Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004
* CT scan : hình aûnh aùp xe oå maét vaø môø xoang Caän laâm saøng
traùn traùi. Coâng thöùc maùu : 18.700 baïch caàu ña nhaân trung
Chaån ñoaùn tính 90%
Vieâm toå chöùc hoác maét aùp xe hoaù. Ñöôøng huyeát : 344mg %
Ñieàu trò CT scan : môø ñaëc xoang böôùm beân traùi coù hình
Phaãu thuaät raïch daãn löu muû qua ñöôøng ngoaøi. aûnh huyû xöông thaønh ngoaøi xoang böômù, xaâm laán vaøo
xoang hang.
Keát quaû vi truøng hoïc: Staphylococcus
haemophiliticus. Ñieàu trò
Khaùng sinh ñoà: nhaïy Vancomycine, Haï ñöôøng huyeát (Isulin mixtard), khaùng sinh
Chloramphenicol, Clindamycin. ñöôøng tónh maïch.
Sau 5 ngaøy ñieàu trò tình traïng maét caûi thieän, maét Phaãu thuaät noäi soi muõi xoang : môû vaøo xoang
bôùt söng, keát maïc bôùt phuø. chuyeån khoa tai muõi hoïng böôùm qua loã thoâng töï nhieân ôû ngaùch saøng böôùm. coù ít
phaãu thuaät noäi soi muõi xoang: môû ngaùch traùn qua khe muû traøo ra. Loøng xoang bò laáp ñaày nhöõng maãu moâ luïc
giöõa ra khoaõng 5cc muû vaøng töø xoang traùn. cuïc maøu ñen nhö moâ naám.laáy moâ thöû giaûi phaãu
beänh. Röûa xoang böôùm.
Sau moå beänh nhaân khoeû haún, thò löïc caûi thieän
daàn trôû veà bình thöôøng (10/10) *Keát quaû giaûi phaãu beänh : naám Aspergillus spp.
Chuïp CTscan kieåm tra sau moå 3 thaùng : xoang Sau moå beänh nhaân heát soát, nhöùc ñaàu giaûm daàn,
traùn thoâng khí toát, khoâng coøn hình aûnh aùp xe oå maét. nhöng vaãn coøn lieät vaän nhaõn ngoaøi
Beänh aùn 3 BAØN LUAÄN
Beänh nhaân : Leâ Thò L., nöõ 56 tuoåi. - Vieâm xoang khi ñaõ coù bieán chöùng thöôøng laø
bieán chöùng naëng, ñe doaï sinh maïng, coù theå gaây töû
Nhaäp vieän vì nhöùc ñaàu keùo daøi.
vong.
Beänh söû
- Beänh nhaân thöôøng nhaäp vieän ôû caùc khoa
Beänh nhaân nhöùc ñaàu keùo daøi khoaûng 1 thaùng,
khaùc chöù khoâng phaûi ôû khoa tai muõi hoïng. Thí duï
keøm ngheït muõi, soå muõi. Nhöùc ñaàu ngaøy caøng taêng
nhaäp khoa maét khi coù bieán chöùng ôû maét (vieâm moâ
daàn keøm soát,ñau nhöùc ½ maët traùi, maét traùi nhìn
teá baøo quanh oå maét, aùp xe oå maét...),nhaäp khoa
môø, thaáy 1 thaønh 2, caûm giaùc choùi maét, naëng maét
ngoaïi thaàn kinh hoaëc noäi thaàn kinh khi coù caùc bieán
khoâng môû ñöôïc.
chöùng noäi soï (aùp xe naõo, vieâm taéc xoang tónh maïch
Vaøo bv Chôï Raãy ngaøy 29/ 12/2003 hang, hoäi chöùng ñænh hoác maét...), nhaäp khoa saên
Khaùm laâm saøng soùc ñaëc bòeât vì nhieãm truøng naëng, nhaäp khoa
Beänh tænh, tieáp xuùc toát.coå meàm, nhöùc ½ maët nhieãm vì vieâm maøng naõo.
traí. - Trong quaù trình tìm nguyeân nhaân môùi phaùt
Nhaém maét vì choùi maét khi nhìn, phuø mi maét, hieän nguyeân nhaân taïi muõi xoang.
suïp mi. - Trong quaù trình chaån ñoaùn vai troø cuûa hình aûnh
Haïn cheá vaän nhaõn ngoaøi, song thò khi nhìn hoïc ñaëc bieät laø CTscan ñaõ giuùp ích raát nhieàu :xaùc ñònh
xuoáng. möùc ñoä lan roäng cuûa beänh tích,tìm caùc bieán chöùng
noäi soï ñi keøm, tìm nguyeân nhaân ôû xoang beänh.
Trieäu chöùng toån thöông caùc daây thaàn kinh
III,IV,VI,V1 - Xöû trí caùc bieán chöùng naëng bao giôø cuõng ñoøi hoûi
phaûi phoái hôïp nhieàu chuyeân khoa : chuyeân khoa maét
Muõi : phuø neà khe treân beân traùi
khi coù bieán chöùng ôû maét, chuyeân khoa ngoaïi thaàn
Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét 35
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Nghieân cöùu Y hoïc
kinh khi coù bieán chöùng noäi soï, chuyeân khoa nhieãm ra coù hieäu quaû neân duøng tröôùc vaø sau phaãu thuaät
khi coù vieâm maøng naõo. noäi soi xoang.
- Cô ñòa beänh nhaân cuõng laø 1 yeáu toá caàn phaûi Ñieàu trò ngoaïi khoa
quan taâm : nhö suy giaûm mieãn dòch (HIV), tieåu
- Khi coù oå aùp xe thöïc söï phaûi moå daãn löu caáp cöùu.
ñöôøng ... vì chuùng laøm tình traïng beänh naëng hôn.
- Ñoái vôùi oå aùp xe lôùn phaûi thöïc hieän daãn löu qua
- Veà taùc nhaân gaây beänh :ghi nhaän cuûa chuùng toâi
ñöôøng ngoaøi sao cho ñuû roäng vaø laáy saïch bònh tích.
cuõng gioáng baùo caùo cuûa caùc taùc giaû khaùc. Vi truøng
phaân laäp thöôøng gaëp laø : Streptococcus vaø - Vaán ñeà daãn löu xoang : thöôøng ñöôïc thöïc hieän
Staphylococcus .... Tuy nhieân nguyeân nhaân do naám khi beänh oån, phaãu thuaät noäi soi muõi xoang chöùc
tröôùc ñaây ñöôïc cho laø hieám gaëp(3) thì trong loâ nghieân naêng.(1)
cöùu cuûa chuùng toâi coù ñeán 2 tröôøng hôïp do naám. Ñieàu Duø ñaõ coù nhöõng ñieàu trò tích cöïc nhöng caùc bieán
naøy chöùng toû vaán ñeà vieâm xoang do naám ngaøy caøng chöùng naëng cuûa vieâm xoang ñaëc bieät laø bieán chöùng
phoå bieán. Khaùc vôùi beänh lyù naám xoang haøm khoâng coù noäi soï tyû leä töû vong coøn cao, vaø bieán chöùng thaàn kinh
nhöõng bieán chöùng nguy hieåm thì naám xoang böôùm laøm muø maét tyû leä hoài phuïc coøn thaáp.(4)
coù theå coù bieán chöùng vieâm maøng naõo do naám raát
KEÁT LUAÄN
naëng, hoaëc xaâm nhieãm thaàn kinh thò giaùc gaây muø
maét(4). Coù leõ ñaõ ñeán luùc gioùng leân tieáng chuoâng caûnh Coù theå noùi bieán chöùng naëng cuûa vieâm xoang tuy
baùo caùc beänh do naám trong thaäp nieân gaàn ñaây. hieám gaëp nhöng raát nguy hieåm, chuùng coù theå ñe doaï
sinh maïng beänh nhaân hoaëc ñeå laïi di chöùng khoâng theå
- Vaán ñeà ñieàu trò bao goàm ñieàu trò noäi khoa vaø
phuïc hoài.
ñieàu trò ngoaïi khoa :
Ngöôøi thaày thuoác tai muõi hoïng phaûi bieát caùch xöû
Ñieàu trò noäi khoa bao goàm :
trí caùc bieán chöùng naøy,duø ñaây laø 1 vaán ñeà khoâng phaûi
Khaùng sinh qua ñöôøng tónh maïch coù theå deã daøng vaø ñoøi hoûi phaûi phoái hôïp nhieàu chuyeân khoa.
qua ñöôïc maøng naõo.
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
- Ban ñaàu choïn löïa khaùng sinh theo kinh 1. Barry B, Ameline E, Thuong M, Brunel F, Pichelin C,
nghieäm, sau ñoù khi coù keát quaû nuoâi caáy thì ñieàu trò Gehano P, Orbital complications of sinusitis, Ann
theo khaùng sinh ñoà. Otolaryngol Chir Cervicofac, 2000, Feb:117(1) :19-25
2. Bhargava D, Sankhla D, Ganesan A, Chand P,
- M. Stewart ñeà nghò coâng thöùc ñieàu trò keát hôïp : Endoscopic sinus surgery for orbital superiorbital
abscess secondary to sinusitis., Rhinology 2001
(1) Cephalosporin theá heä 3 (2) Metronidazol (3)
September 39(3) : 151-5
Penicilline hoaëcVancomycin. 3. Oktedalen O, Lilleas F, Septic complications to
sphenoidal sinus infections Scand J Infectious
- Charles Gross duøng keát hôïp Cephalosporin theá Disease..1992:24 (3): 353-6
heä 3, Penicillin loaïi khaùng beâta lactamase nhö 4. Patt BS, Manning SC, Blindness resulting from
orbital complications of sinusitis, Otolaryngol Head
Nafcillin vaø Metronidazol.
Neck Surg, 1991 Jun 104(6): 789-95.
- Theo kinh nghieäm cuûa chuùng toâi, söï phoái hôïp 5. Stephan R. Wolf, MD; Ulrich Gode, MD; Werner
Hosemann, MD, Endonasal Endoscopic Surgery for
giöõa Cephalosporin theá heä 3 vaø Metronidazol mang laïi Rhinogen Intraorbital Abscess A report of six
keát quaû raát toát. cas,Laryngoscope 1996 January, 105-109
6. Traàn Minh Tröôøng, Nhaân moät tröôøng hôïp vieâm muõi
Thuoác khaùng naám trong tröôøng hôïp vieâm xoang coù bieán chöùng noäi soï, noäi san laâm saøng beänh
xoang do naám. vieän Chôï Raãy, 11/1999,29-33
Veà tai muõi hoïng : duøng thuoác co maïch taïi choã
vaø thuoác co maïch ñöôøng uoáng. Corticoid taïi choã toû
36 Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét