Một số nguyên tắc kinh nghiệm trong thẩm định dự án
Phân tích tài chính không phải là chính yếu để đưa ra quyết định trong thẩm định dự án. Nó đóng vai trò ít quan trọng nhất trong việc ra quyết định, nhưng nó là chính yếu đối với việc xác lập chính xác toàn bộ phân tích.
M OÄT SOÁ NGUYEÂN TAÉC
KI NH NGHI EÄM TRONG
THAÅM ÑÒNH DÖÏ AÙN
Caùc böôùc chính yeáu naâng cao giaù trò cuûa
phaân tích
G.P. Shukla NgườI dịch: Băng
Taâm
2002-2003
Chuoãi caùc phaân tích
• Thaåm ñònh döï aùn khoâng phaûi laø ñeå
quyeát ñònh “coù hay khoâng”, maø laø ñeå
taùi thieát keá caùc döï aùn.
• Baét ñaàu vôùi phaân tích taøi chính, sau ñoù
laø phaân tích kinh teá vaø phaân tích phaân
phoái. Cuoái cuøng, phaân tích ruûi ro ñöôïc
aùp duïng treân caùc keát quaû cuûa taát caû
ba phaân tích tröôùc ñoù.
• Phaân tích taøi chính khoâng phaûi laø chính
yeáu ñeå ñöa ra quyeát ñònh trong thaåm
ñònh döï aùn. Noù ñoùng vai troø ít quan
troïng nhaát trong vieäc ra quyeát ñònh,
nhöng noù laø chính yeáu ñoái vôùi vieäc xaùc
laäp chính xaùc toaøn boä phaân tích.
Phaân tích taøi chính
• Caùc giaù laø nhöõng tham soá quan troïng
nhaát vaø vì theá haõy boû ra moät soá
nguoàn löïc ñeå xaùc ñònh caùc giaù vaø caùc
xu höôùng (theo thôøi gian) cho ñuùng. Deã
daøng tìm ñöôïc tæ leä laïm phaùt vaø tæ giaù
hoái ñoaùi nhöng khoù maø döï phoùng ñöôïc
caùc xu höôùng töông lai cuûa chuùng.
• Keát quaû cuûa döï aùn bò taùc ñoäng maïnh
bôûi tæ leä chieát khaáu; vì theá chi phí cuûa
voán phaûi ñöôïc xaùc ñònh caån thaän.
• Haõy söû duïng NPV nhö tieâu chuaån ñaàu tö.
Haõy ñieàu tra xem NPV coù caûi thieän vôùi
caùc qui moâ vaø thôøi ñieåm khaùc nhau
khoâng.
• Ñöøng boû qua ngaân löu vaø caùc quan
Phaân tích kinh teá
• Phaân tích taøi chính cho ta bieát döï aùn seõ
thöïc thi ra sao (taùc ñoäng leân caùc chuû döï
aùn, caùc ngaân haøng); phaân tích kinh teá
cho chuùng ta bieát döï aùn laøm ñöôïc gì cho
neàn kinh teá.
• Ba böôùc coù lieân quan : loaïi boû caùc
khoaûn chuyeån giao thuaàn tuyù, thay theá
caùc giaù taøi chính baèng caùc giaù kinh teá
(giaù môø) vaø cuoái cuøng ñöa vaøo caùc
ngoaïi taùc.
• Caùc giaù kinh teá laø cöïc kyø quan troïng
ñoái vôùi chính saùch ñònh giaù.
• Cho tröôùc giaù thò tröôøng Pm, deã daøng tìm
ñöôïc caùc giaù caàu Pd vaø giaù cung Ps .
Caùc ñoä co giaõn cuûa giaù coù theå khoù
Öôùc tính caùc giaù kinh teá
• Neáu ñoä co giaõn chöùng toû coù vaán ñeà,
thì haõy söû duïng tröïc tieáp caùc troïng soá.
Sai soùt naøo ñoù trong troïng soá seõ khoâng
taùc ñoäng lôùn tôùi caùc keát quaû. Haõy
thöïc hieän phaân tích ñoä nhaïy vaø xem
xeùt.
• Chæ lo ngaïi veà caùc boùp meùo trong nhaäp
löôïng khi noù laø ñaùng keå.
• Töông töï, phuï phí hoái ñoaùi chæ ñôn giaûn
laø toång coù troïng soá cuûa boùp meùo veà
phía caàu (nhaäp khaåu) vaø phía cung (xuaát
khaåu). Sai soùt naøo ñoù trong caùc troïng
soá seõ khoâng taùc ñoäng lôùn tôùi caùc keát
quaû .
• Chi phí kinh teá cuûa voán phaûi ñöôïc xaùc
Phaân tích phaân phoái
• Ai ñöôïc vaø ai maát ñöôïc so saùnh vôùi
tình huoáng khoâng coù döï aùn – xaùc
ñònh quan ñieåm chính trò ñaèng sau caùc
döï aùn. Taùc ñoäng phaân phoái chæ ñôn
giaûn laø cheânh leäch giöõa caùc giaù trò
taøi chính vaø kinh teá.
• Chæ neân ñöa vaán ñeà “giaàu - ngheøo”
vaøo nhöõng döï aùn naøo thoûa maõn
caùc nhu caàu thieát yeáu baèng caùch söû
duïng phuï phí. Caùc troïng soá phaân phoái
ñöa vaøo tính chuû quan vaø boùp meùo
caùc keát quaû. Toát hôn heát laø daønh
Phaân tích ruûi ro
• Raát quan troïng ñoái vôùi vieäc ra quyeát
ñònh vaø taùi thieát keá caùc döï aùn. Moät
laàn nöõa haõy löïa choïn caùc bieán ruûi ro
moät caùch caån thaän vaø sau ñoù söû
duïng caùc nguoàn löïc cho vieäc thieát keá
chính xaùc caùc mieàn giaù trò vaø phaân
phoái xaùc suaát cuûa chuùng (haõy nhôù
nguyeân taéc “raùc ñaàu vaøo taïo raùc
ñaàu ra” (GIGO)).
• Phaân tích naøy caàn khoâng chæ thu
ñöôïc giaù trò kyø voïng cuûa caùc NPV &
IRR taøi chính vaø kinh teá, maø caû : (i)
giaù trò kyø voïng cuûa caùc ngaân löu
haøng naêm ñoái vôùi döï aùn, (ii) vaø
caùc ngaân löu kyø voïng cuøng caùc
Thaåm ñònh lieân tuïc vaø haäu
thaåm ñònh
• Moät khi döï aùn baét ñaàu, nhieàu baát
traéc ñöôïc giaûi quyeát moãi naêm, vaø vì
theá moãi naêm ngöôøi ta caàn caäp nhaät
phaân tích cho phaàn coøn laïi trong ñôøi
döï aùn ñeå quan taâm tôùi baát cöù caùc
vaán ñeà naøo coù khaû naêng xaûy ra.
• Sau khi döï aùn hoaøn taát, caàn phaûi coù
moät haäu ñaùnh giaù chi tieát daønh cho
vieäc thieát keá caùc döï aùn töông töï
trong töông lai.
