Môi trường kinh doanh và tài chính
Môi trường kinh doanh: Các loại hình doanh nghiệp, Ưu, nhược điểm của mỗi loại hình doanh nghiệp; Môi trường thuế: Thuế thu nhập công ty, Thuế thu nhập cá nhân; Môi trường tài chính: Thị trường tài chính, Các tổ chức tài chính, Các công cụ tài chính
Baøi 2: Moâi tröôøng kinh doanh vaø taøi
chính
Muïctieâu cuûa baøi naøy
Moâi tröôøng kinh doanh
Caùc loaïi hình doanh nghieäp
Öu, nhöôïc ñieåmcuûa m loaïi hình doanh nghieäp
oãi
Moâi tröôøng thueá
Thueá thu nhaäp coâng ty
Thueá thu nhaäp caù nhaân
Moâi tröôøng taøi chính
Thò tröôøng taøi chính
Caùc toå chöùc taøi chính
Caùc coâng cuï taøi chính
Caùc loaïi hình doanh nghieäp
(Myõ)
Doanh nghieäp tö nhaân – Moät ngöôøi duy nhaát
Sôû höõu doanh nghieäp
Ñöùng teân taát caû taøi saûn doanh nghieäp
Chòu traùch nhieäm voâ haïn ñoái vôùi taát caû caùc
khoaûn nôï
Coâng ty hôïp doanh – töông töï doanh nghieäp tö
nhaân, chækhaùc ôû choå coù 2 hay nhieàu chuû
sôû höõu
Coâng ty coå phaàn – Hình thöùc doanh nghieäp
thaønh laäp theo luaät, coù nhieàu chuû sôû höõu –
coå ñoâng – goùp voán döôùi hình thöùc coå phaàn
Coâng ty traùch nhieäm höõu haïn – hình thöùc
Caùc loaïi hình doanh nghieäp
(VN)
Coâng ty TNHH nhieàu thaønh vieân – Doanh
nghieäp:
Thaønh vieân coù theå laø caù nhaân hoaëc toå chöùc (soá
löôïng thaønh vieân Caùc loaïi hình doanh nghieäp
(VN)
Coâng ty hôïp doanh – Doanh nghieäp:
Coù ít nhaát 2 thaønh vieân hôïp doanh, ngoaøi ra coù theå
coù thaønh vieân goùp voán
Thaønh vieân hôïp doanh chòu traùch nhieäm voâ haïn
Thaønh vieân goùp voán chòu traùch nhieäm höõu haïn
Doanh nghieäp tö nhaân – Doanh nghieäp:
Do m caù nhaân laømchuû
oät
Chòu traùch nhieämvoâ haïn baèng toaøn boä taøi saûn
cuûa m ñoái hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp
ình
Doanh nghieäp Nhaø nöôùc
Thuoäc sôû höõu Nhaø nöôùc
Hoaït ñoäng theo luaät DNNN
Öu, nhöôïc ñieåm töøng loaïi hình
doanh nghieäp
Xem baûng 2.1 toùm taét öu, nhöôïc ñieåm cuûa töøng loaïi hình
doanh nghieäp
Trong phaïmvi m hoïc naøy chuû yeáu xem xeùt loaïi hình
oân
coâng ty coå phaàn – loaïi hình doanh nghieäp coù qui m lôùn
oâ
nhaát vaø chöùa ñöïng nhieàu vaán ñeà quaûn trò taøi chính caàn
quan taâm
Öu ñieåmcuûa loaïi hình coâng ty coå phaàn
Chòu traùch nhieäm höõu haïn trong phaïm vi voán goùp
Deã huy ñoäng voán treân thò tröôøng
Tuoåi thoï coâng ty khoâng bò giôùi haïn bôûi tuoåi thoï
cuûa chuû sôû höõu
Nhöôïc ñieåm
Bò ñaùnh thueá 2 laàn
M oâi tröôøng thueá
Thueá thu nhaäp coâng ty – aùp duïng ñoái vôùi coâng
ty coå phaàn
Thueá thu nhaäp coâng ty =(Thu nhaäp chòu thueá) x (Thueá
suaát)
Thu nhaäp chòu thueá =Doanh thu – Chi phí hôïp lyù cho
pheùp (keå caû khaáu hao vaø laõi vay)
Khaáu hao vaø laõi vay aûnh höôûng ñeán thueá thu nhaäp
coâng ty
Khaáu hao vaø laõi vay caøng cao caøng tieát kieäm ñöôïc
thueá thu nhaäp coâng ty = (1) coâng ty coù khuynh höôùng
>
ñöa chi phí khaáu hao vaø laõi vay cao vaøo chi phí ñeå
traùnh thueá, (2) cô quan thueá tìm caùch loaïi boû nhöõng
khoaûn chi phí khoâng hôïp lyù ñeå choáng thaát thu thueá,
(3) Boä taøi chính coù qui ñònh cuï theå caùch tính khaáu
hao nhaèmm ñích tính thueá hôïp lyù
uïc
Thueá thu nhaäp caù nhaân – aùp duïng ñoái vôùi nhöõng caù
Caùc phöông phaùp tính khaáu
hao
Khaáu hao – phaân boå chi phi taøi saûn
voán vaøo giaù thaønh saûn phaåm theo
töøng thôøi kyø nhaèm muïc ñích baùo caùo
taøi chính, tính thueá hoaëc caû hai
Aûnh höôûng cuûa khaáu hao ñoái vôùi thueá
Phöông phaùp tính khaáu hao
Khaáu hao theo ñöôøng thaúng
Khaáu hao nhanh
Heä thoáng khoâi phuïc chi phí nhanh (1986)
(Accelerated Cost Recovery System - ACRS)
Heä thoáng khoâi phuïc chi phí nhanh coù hieäu
chæ (1987) – MACRS
nh
Coâng thöùc tính khaáu hao
nhanh
D =m(1/n)NBV, trong ñoù
D laø chi phi khaáu hao
N laø tuoåi thoï ñöôïc söû duïng ñeå tính khaáu
hao
NBV (net book value) laø giaù trò taøi saûn
chöa ñöôïc khaáu hao
m laø heä soá khaáu hao, thay ñoåi tuøy theo
loaïi tuoåi thoï taøi saûn
Vôùi taøi saûn coù tuoåi thoï 3, 5,7 hoaëc 10 naêm thì
m =2
Vôùi taøi saûn coù tuoåi thoï 15 hoaëc 20 naêm thì m
=1,5
Qui ñònh tyû leä khaáu hao theo
M ACRS
Naêm Loaïi tuoåi thoï Loaïi tuoåi thoï 5 Loaïi tuoåi Loaïi tuoåi
3 naêm naêm thoï 7 naêm thoï 10 naêm
1 33,33% 20,00% 14,29% 10,00%
2 44,45 32,00 24,49 18,00
3 14,81 19,20 17,49 14,40
4 7,41 11,52 12,49 11,52
5 11,52 8,93 9,22
6 5,76 8,92 7,37
7 8,93 6,55
8 4,46 6,55
9 6,56
10 6,55
11 3,28
Toång 100,00% 100,00% 100,00% 100,00%
Aûnh höôûng cuûa laõi vay vaø coå töùc
ñeán thueá
Chi phí laõi vay – ñöôïc xem laø khoaûn chi
phí tröôùc thueá, do ñoù, ñöôïc tröø ra khoûi
thu nhaäp chòu thueá
Coå töùc – ñöôïc xem laø khoaûn thanh toaùn
sau thueá, do ñoù, khoâng ñöôïc tröø ra khoûi
thu nhaäp chòu thueá
Söû duïng nguoàn taøi trôï töø nôï tieát kieäm
ñöôïc thueá trong khi söû duïng nguoàn taøi
trôï töø voán chuû sôû höõu khoâng tieát
kieäm ñöôïc thueá
M oâi tröôøng taøi chính
Quan heä giöõa coâng ty vôùi heä thoáng
taøi chính
Caùc boä phaän caáu thaønh heä thoáng
taøi chính
Thò tröôøng taøi chính
Caùc toå chöùc taøi chính
Caùc coâng cuï taøi chính
Quan heä giöõa coâng ty vôùi heä thoáng taøi
chính
Ñôn vò thaëng dö Ñôn vò thieáu
Caùc toå chöùc
voán: taøi chính huït voán:
Hoä gia ñình Hoä gia ñình
Caùc nhaø ñaàu tö Caùc nhaø ñaàu tö
toå chöùc Huy ñoäng Phaân boå voán toå chöùc
voán
Caùc doanh nghieäp Caùc doanh nghieäp
Chính phuû Chính phuû
Toå chöùc nöôùc Thò tröôøng taøi
Toå chöùc nöôùc
ngoaøi chính ngoaøi
Thò tröôøng taøi chính
Thò tröôøng taøi chính laø thò tröôøng dieãn ra caùc
giao dòch taøi saûn taøi chính
Taøi saûn taøi chính laø gì? Taøi saûn laø gì? Taøi
saûn höõu hình VS taøi saûn voâ hình?
Taøi saûn laø baát kyø vaät sôû höõu naøo coù giaù trò
trong trao ñoåi. Taøi saûn noùi chung coù theå chia
thaønh: taøi saûn höõu hình vaø taøi saûn voâ hình
Taøi saûn höõu hình laø taøi saûn m giaù trò cuûa noù
aø
tuøy thuoäc vaøo nhöõng thuoäc tính vaät lyù cuï theå
cuûa noù (Nhaø xöôûng, ñaát ñai, m m thieát bò,
aùy oùc
nguyeân vaät lieäu)
Taøi saûn voâ hình laø taøi saûn ñaïi dieän cho nhöõng
traùi quyeàn hôïp phaùp ñoái vôùi lôïi ích trong töông lai,
giaù trò cuûa noù khoâng coù lieân heä gì vôùi hình thöùc
vaät lyù ôû ñoù traùi quyeàn ñöôïc ghi nhaän
Moät soá ví duï cuï theå veà taøi saûn taøi
chính
Traùi phieáu do chính phuû phaùt haønh (Gov. bond)
Traùi phieáu do NHÑTPTVN (BIDV) phaùt haønh
Coå phieáu REE, SAM, CAN, HAP,..
Coå phieáu cuûa coâng ty Kinh Ñoâ
Kyø phieáu do NH phaùt trieån nhaø phaùt haønh
Hôïp ñoàng quyeàn choïn
Chöùng chætieàn göûi (CD)
Tín phieáu kho baïc
Thöông phieáu
Soå tieàn göûi tieát kieäm ngaân haøng
…
Muïc ñích vaø vai troø cuûa TT taøi
chính
Muïc ñích – huy ñoäng vaø phaân boå hieäu
quaû tieàn tieát kieäm ñeán ngöôøi söû duïng
sau cuøng
Vai troø cuûa thò tröôøng taøi chính:
Quyeát ñònh giaù caû taøi saûn taøi chính thoâng
qua söï taùc ñoäng qua laïi giöõa cung vaø caàu,
giöõa ngöôøi baùn vaø ngöôøi mua
Cung caáp cho nhaø ñaàu tö phöông tieän thanh
khoaûn
Cung caáp thoâng tin cho ngöôøi mua vaø ngöôøi
baùn, nhôø vaäy, caét giaûm ñöôïc chi phí giao
Capital mobilization and allocation via
financial markets
Savers: Borrowers:
Financial
•Households Intermediaries
•Households
•Institution •Institution
investors investors
•Local Businesses Capital Capital •Local Businesses
•Government Mobilization Allocation •Government
•Foreign entities •Foreign entities
Financial
Markets
Caùc loaïi giao dòch taøi chính
Nguoàn voán chuyeån giao
(1) Giao dòch tröïc tieáp
Chöùng khoaùn sô
caáp
Chöùng khoaùn sô Chöùng khoaùn thöù
Ñôn vò caáp (2) Qua toå caáp Ñôn vò
chöùc taøi thaëng
thieáu Nguoàn voán tín Nguoàn voán tín
chính trung
huït
duïng duïng
dö voán
Chöùng khoaùn sô gian Chöùng khoaùn sô
voán caáp (3) Qua thò caáp
Ngöôøi
Tieàn thu ñöôïc do
tröôøng taøi Nguoàn voán chuyeån
Ngöôøi
baùn chöùng khoaùn
chính
giao
cho vay
ñi vay
Phaân loaïi TTTC theo loaïi traùi
quyeàn
Caùc loaïi chöùng khoaùn coù Caùc loaïi chöùng khoaùn coù
lôïi töùc coá ñònh lôïi töùc khoâng coá ñònh
Chöùng khoaùn Coå phieáu öu Coå phieáu
nôï ñaõi thöôøng
Thò tröôøng CK coù thu Thò tröôøng voán coå
nhaäp coá ñònh phaàn
Thò tröôøng chöùng khoaùn Thò tröôøng coå phieáu
nôï thöôøng
Phaân loaïi TTTC theo thôøi
haïn
Chöùng khoaùn nôï Coå phieáu öu ñaõi & coå
phieáu thöôøng
Thôøi haïn khoâng Thôøi haïn treân 1 naêm
quaù 1 naêm
Thò tröôøng tieàn teä Thò tröôøng voán
Hieäu quaû thò tröôøng taøi
chính
Thò tröôøng hieäu quaû – Giaù caû hieän taïi
cuûa taøi saûn taøi chính phaûn aùnh ñaày ñuû
moïi thoâng tin coù lieân quan
Caùc hình thöùc hieäu quaû thò tröôøng
Hình thöùc yeáu – giaù caû phaûn aùnh thoâng tin
quaù khöù
Hình thöùc trung bình – giaù caû phaûn aùnh thoâng
tin quaù khöù vaø thoâng tin ñöôïc coâng boá
Hình thöùc m aïnh – giaù caû phaûn aùnh thoâng tin
quaù khöù, thoâng tin ñöôïc coâng boá vaø caû thoâng
tin m tính chaát rieâng tö khoâng ñöôïc coâng boá
ang
Ví duï minh hoïa