Mỗi người một kiểu học
Phong cách học tập là một cấu trúc phức hợp đa mặt, đa thành tố. Đó là tổ hợp những phẩm chất/nét nhân cách, năng lực/kỷ năng thể hiện được cái riêng, có tính ổn định về các chiến lược học, thái độ, động cơ, hứng thú học, phương pháp giảng dạy của người học...
GIẢNG ĐƯỜNG - CUỘC SỐNG
Mỗi người
MộT kiểu học
Phong cách học TậP là MộT cấu Trúc Phức hợP học đường? có sự khác nhau đáng kể nào
Đa MặT, Đa Thành Tố. Đó là Tổ hợP những PhẩM về phong cách học tập giữa sinh viên học
chấT/ néT nhân cách, năng lực/ kỹ năng Thể hiện các ngành học khác nhau...? Để tìm lời giải
đáp cho những câu hỏi này, nhóm nhà khoa
Được cái riêng, có Tính ổn Định về các chiến lược
học chúng tôi đã tiến hành một cuộc phát
học, Thái Độ, Động cơ, hứng Thú học, Phương phiếu khảo sát với 448 sinh viên ngẫu nhiên
PháP giảng dạy Được ưa Thích của người học, thuộc 2 trường ĐhkhTn và ĐhkhXh&nv
nhằM ĐáP ứng các nhiệM vụ nhận Thức, Tương theo 5 thang đo gồm: các chiến lược học,
Tác và Thoả Mãn các yêu cầu của Môi Trường các phương pháp dạy - học được ưa thích
hơn, khả năng (năng lực) học, động lực thúc
học TậP.
đẩy việc học và tính kiên trì, quyết tâm đến
cùng.
Thực Trạng
về kỹ năng, kết quả khảo sát cho thấy sinh
các công trình nghiên cứu về hoạt động học tập của viên được hỏi yếu nhất ở các nhóm như kỹ
sinh viên cho thấy quá trình học tập của họ chịu ảnh năng thuyết trình, kỹ năng làm việc theo dự
hưởng của nhiều yếu tố. Mỗi sinh viên lớn lên trong án, kỹ năng sử dụng máy vi tính, kỹ năng
những môi trường văn hoá, xã hội khác nhau, họ viết báo cáo tham luận, kỹ năng vận dụng
hình thành những thói quen, cách suy nghĩ, các năng vào thực tế; mạnh hơn ở các nhóm kỹ năng
lực nhận thức, hứng thú cũng khác nhau. Điều này như phân tích và giải thích, giải quyết vấn
tạo nên sự đa dạng và phong phú về phong cách đề, nghe ghi và hiểu bài giảng... về năng lực,
học trong từng lớp học. Theo đánh giá của các giảng các em mạnh nhất ở các nhóm như làm việc
viên thì mỗi sinh viên học tập theo những phong cách độc lập, tự học, nắm vững kiến thức chuyên
khác nhau. Một số sinh viên học tập theo phong cách ngành và yếu hơn ở các nhóm như tư duy
tích cực, chủ động. họ thích tranh luận, thích tìm tòi sáng tạo, sử dụng công nghệ thông tin hỗ
cái mới hơn là dễ dàng công nhận những luận điểm trợ học tập, năng lực ngoại ngữ...
mà giảng viên đưa ra. Trong khi một số khác lại tỏ
ra khá thụ động, ngại tranh luận, không thích bày “Bức Tranh” về Phong cách học
tỏ chính kiến, thích im lặng ngồi nghe hơn là tranh kết quả nghiên cứu các chiến lược học của
cãi... Phải chăng mỗi sinh viên đã hình thành cho sinh viên 2 trường ĐhkhTn và ĐhkhXh&nv
mình một phong cách được ưa thích và có hiệu quả? cho thấy chỉ có 36% các em được khảo sát
Phong cách học tập của họ có mối liên hệ như thế cho rằng mình đã tìm được những phương
nào đến thành tích học tập? những phong cách học pháp học phù hợp với đặc điểm nhận thức
tập nào giúp họ dễ dàng gặt hái sự thành công trong của cá nhân. có 40% số các em được hỏi
56 Bản tin Đại học Quốc gia hà nội
GIẢNG ĐƯỜNG - CUỘC SỐNG
lựa chọn học theo kiểu khám phá: đặt tiêu này. có 82,5% các em tin rằng Phong cách học của sinh viên có liên
câu hỏi, đưa ra giả thuyết, tìm kiếm kết quả học được quyết định chủ yếu quan đáng kể đến phương pháp dạy
thông tin, bằng chứng để chứng minh bởi sự nỗ lực của người học tuy nhiên và học. sinh viên đang thiếu hụt đáng
hay bác bỏ giả thuyết. kết quả nghiên chỉ có 45,6% các em được hỏi cho kể các chiến lược học cũng như các
cứu các chiến lược học của sinh viên rằng mình thực sự hứng thú học tập. kỹ năng học vì vậy chúng ta cần phải
cũng cho thấy còn một bộ phận khá Đây là điều đáng phải suy nghĩ. Phải nỗ lực cải tiến phương pháp dạy và
đông các em chưa tìm được cho mình chăng cách dạy, cách đánh giá hiện học, giúp sinh viên hình thành các
các chiến lược học tích cực, hiệu quả. nay đang làm giảm đáng kể hứng thú chiến lược học tích cực, hiệu quả...
có đến 36,1% số sinh viên được học tập của nhiều sinh viên? Điều này đòi hỏi giảng viên phải thay
khảo sát biểu lộ phong cách học thụ đổi phương pháp giảng dạy thay vì
động: ngại nêu thắc mắc, ngại nói ra ý Theo thang đo về sự kiên trì, quyết tập trung cung cấp khái niệm, kiến
tâm học của sinh viên thì chỉ có thức (yêu cầu học thuộc)... bằng
các chiến lược/ phương pháp dạy
và học tích cực như dạy học qua dự
án, dạy học nêu vấn đề, học thông
qua hành động, học qua trải nghiệm
(nêu ý tưởng, nhiệm vụ, hướng dẫn
chọn lựa các khái niệm, các phương
pháp, công cụ đánh giá... tìm cách
đặt ra cho sinh viên các nhiệm vụ phải
giải quyết để các em suy nghĩ, tìm lý
thuyết, phương pháp phù hợp... chỉ
khi nào sinh viên thường xuyên được
trải nghiệm những hoạt động như
vậy, các em mới có nhiều cơ hội để
phát triển các chiến lược học hiệu quả
để tạo thành phong cách học tích
tưởng riêng của mình trong các cuộc khoảng 50,3% số các em cho biết cực.
thảo luận trên lớp và 31,4% số các mỗi ngày cố gắng tự học vài giờ, thậm
em được khảo sát cho rằng các chiến chí học cả ngày nghỉ. có 54,2% sinh giáo dục đại học ở ĐhQghn phải
lược học của mình hướng vào việc viên có xu hướng làm việc cật lực để tập trung phát triển các năng lực phát
nắm kiến thức hơn là phát triển các đạt bằng được các mục đích của mình hiện/ giải quyết vấn đề, năng lực sáng
năng lực tư duy. những kết quả đó đã trong khi 46,3% khác lại cho biết họ tạo và năng lực vận dụng. kết quả
chứng tỏ một điều, có đến gần một thường gặp khó khăn khi buộc mình nghiên cứu của chúng tôi cho thấy
nửa số sinh viên được khảo sát không phải làm những điều mình nên làm... sinh viên đang thiếu hụt đáng kể một
thật tự tin vào các năng lực/ khả năng số năng lực như là năng lực nghiên
lời giải cho “Bài Toán” cứu, năng lực sáng tạo, năng lực vận
học của mình. Trong số 59,4% sinh
Phong cách học sinh viên dụng... cần có sự điều chỉnh mục tiêu,
viên cho rằng mình có năng lực tự
học thì chỉ 31,6% cho rằng mình có nội dung chương trình học từ chỗ chỉ
Từ những kết quả nghiên cứu qua phát
năng lực tự nghiên cứu. coi trọng cung cấp kiến thức chuyển
phiếu điều tra ngẫu nhiên sinh viên 2
sang coi trọng phát triển năng lực,
trường ĐhkhTn và ĐhkhXh&nv,
nếu tính theo thang đo về động cơ đặc biệt là các năng lực phát hiện/ giải
chúng tôi xin kiến nghị một số giải
và hứng thú học, ta có thể thấy rằng, quyết vấn đề, năng lực sáng tạo và
pháp phát triển phong cách học tích
đa số sinh viên được khảo sát có năng lực thực hành ứng dụng những
cực cho sinh viên ĐhQghn.
động cơ học rõ ràng với 72,3% các kiến thức đã học vào thực tiễn.
em được khảo sát cho rằng mình đã giáo dục đại học ở ĐhQghn phải nỗ
có những mục tiêu được xác định và >> Pgs.Ts nguyễn công khanh
lực cải tiến phương pháp dạy và học
đang tích cực phấn đấu vì những mục Trung tâm ĐBCLĐT&NCPTGD
theo hướng tích cực hoá người học.
số 216 - 2009 57
