LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH
Khái niệm tài chính
Theo nghĩa hẹp, tài chính được hiểu như là:
thu - chi tiền tệ của chính phủ.
Hoạt động tín dụng, làm ảnh hưởng cung tiền.
Theo quan điểm hiện đại, tài chính phản ánh hoạt động chuyển giao tiền tệ để thỏa mãn các nhu cầu của các chủ thể kinh tế. Sự ra đời và phát triển phạm trù tài chính gắn liền với sự phát triển của tiền tệ và nền kinh tế hàng hóa.
Tài chính gắn với các chủ thể sử dụng = hình thành các khâu tài chính:
Tài chính công...
LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ
TÀI CHÍNH
CHƯƠNG 1
TS. NGUYỄN VĨNH HÙNG
12/20/09 TS Nguyễn Vĩnh Hùng 1
NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
Khái quát sự ra đời và phát triển phạm
trù tài chính
Bản chất tài chính
Chức năng tài chính
Hệ thống tài chính
12/20/09 TS Nguyễn Vĩnh Hùng 2
KHÁI QUÁT
Khái niệm tài chính
Theo nghĩa hẹp, tài chính được hiểu như
là:
thu - chi tiền tệ của chính phủ.
Hoạt động tín dụng, làm ảnh hưởng cung
tiền.
Theo quan điểm hiện đại, tài chính phản
ánh hoạt động chuyển giao tiền tệ để thỏa
mãn các nhu cầu của các chủ thể kinh tế.
12/20/09 TS Nguyễn Vĩnh Hùng 3
KHÁI QUÁT
Sự ra đời và phát triển phạm trù tài chính gắn
liền với sự phát triển của tiền tệ và nền kinh tế
hàng hóa.
Tài chính gắn với các chủ thể sử dụng => hình
thành các khâu tài chính:
Tài chính công
Tài chính doanh nghiệp
Tài chính cá nhân và hộ gia đình
Ngày nay tài chính trở thành ngành khoa học.
Khoa học tài chính được hỗ trợ rất nhiều từ
12/20/09
khoa học toán ứng dụng.
TS Nguyễn Vĩnh Hùng 4
BẢN CHẤT TÀI CHÍNH
Nguồn tài chính
Theo nghĩa hẹp: khối tiền có tính lỏng cao
Theo nghĩa rộng: bao gồm các loại tài sản tài
chính và các loại tài sản khác có khả năng
chuyển hóa thành tiền
Phân theo phạm vi, nguồn tài chính gồm:
Nguồn tài chính trong nước;
Nguồn tài chính nước ngoài:
Bù đắp sự mất cân đối cán cân thanh toán
Bù đắp sự mất cân đối tiết kiệm - đầu tư
12/20/09 trong nước TS Nguyễn Vĩnh Hùng 5
BẢN CHẤT TÀI CHÍNH
Sự vận động các nguồn lực tài chính phản ánh mối
quan hệ kinh tế giữa các chủ thể trong phân phối
nguồn lực.
Sự phân phối thể hiện (i) hoặc là tạo lập quỹ tiền
tệ (ii) hoặc là đầu tư/sử dụng các quỹ tiền tệ như
thế nào.
Lợi ích và chi phí là hai khái niệm có tính chuẩn tắc
trong phân phối nguồn lực. Giải bài toán về hiệu
quả kinh tế để đánh đổi, lựa chọn trong số các nhu
cầu thực tế trên cơ sở tối đa hóa lợi ích và giảm
thiểu các chi phí
12/20/09 => Max (lợi ích – chi phí)
TS Nguyễn Vĩnh Hùng 6
BẢN CHẤT TÀI CHÍNH
Bản chất của tài chính phản ánh quan hệ kinh tế
giữa các chủ thể với nhau trong quá trình phân
phối nguồn tài chính.
Tính kinh tế của tài chính biểu hiện:
Nguồn lực giới hạn => cần lợi ích tối đa (kinh tế
hoặc xã hội) và tối thiểu hóa chi phí sử dụng nguồn
lực …
12/20/09 TS Nguyễn Vĩnh Hùng 7
CHỨC NĂNG TÀI CHÍNH
Tài chính có 3 chức năng:
Huy động nguồn lực
Phân bổ nguồn lực
Giám sát nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực
tài chính
12/20/09 TS Nguyễn Vĩnh Hùng 8
HUY ĐỘNG NGUỒN LỰC
Chức năng huy động nguồn tài chính hay
còn gọi là chức năng huy động vốn thể
hiện khả năng tổ chức khai thác các nguồn
tài chính nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển
của nền kinh tế.
12/20/09 TS Nguyễn Vĩnh Hùng 9
HUY ĐỘNG NGUỒN LỰC
Chức năng huy động vốn được thực hiện trên
cơ sở tương tác giữa các yếu tố:
Chủ thể cần vốn và các nhà đầu tư .
Thị trường tài chính và các định chế tài chính.
Môi trường tài chính và kinh tế.
12/20/09 TS Nguyễn Vĩnh Hùng 10
PHÂN BỔ NGUỒN LỰC
Phân bổ nguồn tài chính phản ánh kế hoạch sử
dụng nguồn lực sẵn có để đạt được các mục tiêu
trong tương lai.
Chiến lược phân bổ nguồn lực thể hiện qua sơ đồ
sau
Vò trí ôû
hieän taïi
Toå chöùc Muïc tieâu
Chieán löôïc
thöïc hieän phaùt trieån
quaûn lyù theo
muïc tieâu
Caùch thöùc ñaït
12/20/09 TS Nguyễn Vĩnh Hùng 11
ñöôïc muïc tieâu
KIỂM TRA TÀI CHÍNH
Kiểm tra tài chính phản ánh hoạt động thu
thập và đánh giá những bằng chứng về
thông tin liên quan đến quá trình huy động
và phân bổ các nguồn tài chính với mục
đích đảm bảo tính dúng dặn tính hiệu quả
và hiệu lực của việc tạo lập và sử dụng
vốn
12/20/09 TS Nguyễn Vĩnh Hùng 12
KIỂM TRA TÀI CHÍNH
Kiểm tra tài chính thể hiện dưới các loại hình
sau:
Thanh tra tài chính.
Kiểm toán nội bộ.
Kiểm toán độc lập.
Kiểm toán nhà nước.
12/20/09 TS Nguyễn Vĩnh Hùng 13
KIỂM TRA TÀI CHÍNH
Kiểm tra tài chính được thực hiện trên cơ sở kết
hợp các yếu tố:
Chủ thể kiểm tra.
Đối tượng kiểm tra.
Cơ sở kiểm tra.
Phương pháp kiểm tra.
Báo cáo và đánh giá kết quả kiểm tra.
12/20/09 TS Nguyễn Vĩnh Hùng 14
HỆ THỐNG TÀI CHÍNH
Hệ thống tài chính là một hệ thống
gồm có thị trường và các định chế tài
chính thực hiện chức năng gắn kết
cung – cầu về vốn.
12/20/09 TS Nguyễn Vĩnh Hùng 15
HỆ THỐNG TÀI CHÍNH
Cơ cấu hệ thống tài chính gồm:
Thị trường tài chính.
Các chủ thể tài chính - những người
kiến tạo thị trường.
Cơ sở hạ tầng tài chính của hệ thống tài
chính.
12/20/09 TS Nguyễn Vĩnh Hùng 16
HỆ THỐNG TÀI CHÍNH
12/20/09 TS Nguyễn Vĩnh Hùng 17
ĐẶC ĐIỂM HỆ THỐNG TÀI CHÍNH
Thị trường tài chính:
Cơ cấu gồm: Thị trường tiền tệ và thị trường
vôn => Hai thị trường này lại có mối quan hệ
hữu cơ với nhau:
Các biến đổi về giá cả, lãi suất trên thị trường
tiền tệ thường kéo theo các biến đổi trực tiếp
trên thị trường vốn.
Ngược lại, những biến động trên thị trường
chứng khoán ảnh hưởng đến thị trường tiền tệ.
12/20/09 TS Nguyễn Vĩnh Hùng 18
ĐẶC ĐIỂM HỆ THỐNG TÀI CHÍNH
Các chủ thể tài chính:
Các tổ chức gắn liền với các hoạt động tài chính
công (Public finance),
Tài chính doanh nghiệp (Business/corporation
finance),
Các định chế tài chính (Financial institutions) và
Tài chính cá nhân hoặc hộ gia đình (Personal or
Household finance).
12/20/09 TS Nguyễn Vĩnh Hùng 19
ĐẶC ĐIỂM HỆ THỐNG TÀI CHÍNH
Cơ sở hạ tầng tài chính của hệ thống:
Hệ thống luật pháp và quản lý nhà nước.
Hệ thống giám sát.
Hệ thống thông tin .
Hệ thống thanh toán.
Hệ thống dịch vụ chứng khoán.
Nguồn nhân lực.
12/20/09 TS Nguyễn Vĩnh Hùng 20