Luật sửa đổi một số bổ sung một số điều của bộ luật lao động
Căn cứ vào hiến pháp của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được sửa đổi, bổ sung theo nghị quyết số 51/2001/QH10 ngày 25 tháng 12 năm 2001
LUẬT
SỬA ĐỔI, BỔ SUNG MỘT SỐ ĐIỀU
CỦA BỘ LUẬT LAO ĐỘNG
CỦA QUỐC HỘI KHOÁ XI, KỲ HỌP THỨ 10
SỐ 74/2006/QH11 NGÀY 29 THÁNG 11 NĂM 2006
Căn cứ vào Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 1992 đã
được sửa đổi, bổ sung theo Nghị quyết số 51/2001/QH10 ngày 25 tháng 12 năm 2001 của
Quốc hội khoá X, kỳ họp thứ 10;
Luật này sửa đổi, bổ sung một số điều của Chương XIV của Bộ luật lao động ngày
23 tháng 6 năm 1994 đã được sửa đổi, bổ sung theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều
của Bộ luật lao động ngày 02 tháng 4 năm 2002.
Điều 1
Sửa đổi, bổ sung Chương XIV của Bộ luật lao động về Giải quyết tranh chấp lao
động như sau:
“Chương XIV
GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP LAO ĐỘNG
Mục I
QUY ĐỊNH CHUNG
Điều 157
1. Tranh chấp lao động là những tranh chấp về quyền và lợi ích phát sinh trong
quan hệ lao động giữa người lao động, tập thể lao động với người sử dụng lao động.
Tranh chấp lao động bao gồm tranh chấp lao động cá nhân giữa người lao động với
người sử dụng lao động và tranh chấp lao động tập thể giữa tập thể lao động với người
sử dụng lao động.
2. Tranh chấp lao động tập thể về quyền là tranh chấp về việc thực hiện các quy
định của pháp luật lao động, thoả ước lao động tập thể, nội quy lao động đã được đăng ký
với cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc các quy chế, thoả thuận hợp pháp khác ở doanh
nghiệp mà tập thể lao động cho rằng người sử dụng lao động vi phạm.
3. Tranh chấp lao động tập thể về lợi ích là tranh chấp về việc tập thể lao động
yêu cầu xác lập các điều kiện lao động mới so với quy định của pháp luật lao động, thoả
ước lao động tập thể, nội quy lao động đã được đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm
quyền hoặc các quy chế, thoả thuận hợp pháp khác ở doanh nghiệp trong quá trình thương
lượng giữa tập thể lao động với người sử dụng lao động.
4. Tập thể lao động là những người lao động cùng làm việc trong một doanh
nghiệp hoặc một bộ phận của doanh nghiệp.
5. Điều kiện lao động mới là việc sửa đổi, bổ sung thoả ước lao động tập thể, tiền
lương, tiền thưởng, thu nhập, định mức lao động, thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi và
phúc lợi khác trong doanh nghiệp.
Điều 158
Việc giải quyết các tranh chấp lao động được tiến hành theo những nguyên tắc sau
đây:
2
1. Thương lượng trực tiếp, tự dàn xếp và tự quyết định của hai bên tranh chấp tại
nơi phát sinh tranh chấp;
2. Thông qua hoà giải, trọng tài trên cơ sở tôn trọng quyền và lợi ích của hai bên
tranh chấp, tôn trọng lợi ích chung của xã hội và tuân theo pháp luật;
3. Giải quyết công khai, khách quan, kịp thời, nhanh chóng và đúng pháp luật;
4. Có sự tham gia của đại diện người lao động và đại diện người sử dụng lao động
trong quá trình giải quyết tranh chấp.
Điều 159
1. Cơ quan, tổ chức có trách nhiệm tạo điều kiện thuận lợi cho hai bên giải quyết
tranh chấp lao động thông qua thương lượng, hoà giải nhằm bảo đảm lợi ích của hai bên
tranh chấp, ổn định sản xuất, kinh doanh, trật tự và an toàn xã hội.
Việc giải quyết tranh chấp lao động tại cơ quan, tổ chức giải quyết tranh chấp lao
động được tiến hành khi một bên từ chối thương lượng hoặc hai bên đã thương lượng mà
vẫn không giải quyết được và một hoặc hai bên có đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp lao
động.
2. Tổ chức công đoàn cấp trên của công đoàn cơ sở có trách nhiệm hướng dẫn, hỗ
trợ và giúp đỡ Ban chấp hành công đoàn cơ sở hoặc đại diện tập thể lao động được quy
định tại Điều 172a của Bộ luật này trong việc giải quyết tranh chấp lao động theo đúng
quy định của pháp luật.
3. Khi xảy ra tranh chấp lao động tập thể về quyền dẫn đến ngừng việc tạm thời
của tập thể lao động thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải chủ động, kịp thời tiến
hành giải quyết.
Điều 160
1. Trong quá trình giải quyết tranh chấp lao động, hai bên tranh chấp có các quyền
sau đây:
a) Trực tiếp hoặc thông qua người đại diện của mình tham gia quá trình giải quyết
tranh chấp;
b) Rút đơn hoặc thay đổi nội dung tranh chấp;
c) Yêu cầu thay người trực tiếp tiến hành giải quyết tranh chấp, nếu có lý do chính
đáng cho rằng người đó không thể bảo đảm tính khách quan, công bằng trong việc giải
quyết tranh chấp.
2. Trong quá trình giải quyết tranh chấp lao động, hai bên tranh chấp có các nghĩa
vụ sau đây:
a) Cung cấp đầy đủ tài liệu, chứng cứ theo yêu cầu của cơ quan, tổ chức giải
quyết tranh chấp lao động;
b) Nghiêm chỉnh chấp hành các thoả thuận đã đạt được, biên bản hoà giải thành,
quyết định đã có hiệu lực của cơ quan, tổ chức giải quyết tranh chấp lao động, bản án
hoặc quyết định đã có hiệu lực của Toà án nhân dân.
Điều 161
Cơ quan, tổ chức giải quyết tranh chấp lao động trong phạm vi nhiệm vụ, quyền
hạn của mình có quyền yêu cầu hai bên tranh chấp, cơ quan, tổ chức, cá nhân hữu quan
cung cấp tài liệu, chứng cứ; trưng cầu giám định, mời người làm chứng và người có liên
quan trong quá trình giải quyết tranh chấp lao động.
Điều 162
3
1. Hội đồng hoà giải lao động cơ sở phải được thành lập trong các doanh nghiệp có
công đoàn cơ sở hoặc Ban chấp hành công đoàn lâm thời.
Thành phần của Hội đồng hoà giải lao động cơ sở gồm số đại diện ngang nhau của
bên người lao động và bên người sử dụng lao động. Hai bên có thể thoả thuận lựa chọn
thêm thành viên tham gia Hội đồng.
2. Nhiệm kỳ của Hội đồng hoà giải lao động cơ sở là hai năm.
Đại diện của mỗi bên luân phiên làm Chủ tịch, Thư ký Hội đồng. Hội đồng hoà
giải lao động cơ sở làm việc theo nguyên tắc thoả thuận và nhất trí.
3. Người sử dụng lao động bảo đảm điều kiện cần thiết cho hoạt động của Hội
đồng hoà giải lao động cơ sở.
4. Hội đồng hoà giải lao động cơ sở tiến hành hoà giải các tranh chấp lao động quy
định tại Điều 157 của Bộ luật này.
Điều 163
Hoà giải viên lao động do cơ quan lao động huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc
tỉnh cử để tiến hành hoà giải các tranh chấp lao động quy định tại Điều 157 của Bộ luật
này, tranh chấp về thực hiện hợp đồng học nghề và chi phí dạy nghề.
Điều 164
1. Hội đồng trọng tài lao động do Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung
ương (sau đây gọi chung là Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh) thành lập, gồm các thành viên
chuyên trách và kiêm nhiệm là đại diện của cơ quan lao động, công đoàn, người sử dụng
lao động và đại diện của Hội luật gia hoặc là người có kinh nghiệm trong lĩnh vực quan
hệ lao động ở địa phương.
2. Số lượng thành viên của Hội đồng trọng tài lao động là số lẻ và không quá bảy
người. Chủ tịch và Thư ký Hội đồng là đại diện của cơ quan lao động cấp tỉnh.
3. Nhiệm kỳ của Hội đồng trọng tài lao động là ba năm.
4. Hội đồng trọng tài lao động tiến hành hoà giải các tranh chấp lao động tập thể
về lợi ích quy định tại khoản 3 Điều 157 và tranh chấp lao động tập thể quy định tại Điều
175 của Bộ luật này.
5. Hội đồng trọng tài lao động quyết định phương án hoà giải theo nguyên tắc đa
số, bằng cách bỏ phiếu.
6. Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh bảo đảm điều kiện cần thiết cho hoạt động của Hội
đồng trọng tài lao động.
Mục II
THẨM QUYỀN VÀ TRÌNH TỰ
GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP LAO ĐỘNG CÁ NHÂN
Điều 165
Cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động cá nhân bao gồm:
1. Hội đồng hoà giải lao động cơ sở hoặc hoà giải viên lao động;
2. Toà án nhân dân.
Điều 165a
Hội đồng hoà giải lao động cơ sở hoặc hoà giải viên lao động tiến hành hoà giải
tranh chấp lao động cá nhân theo quy định sau đây:
4
1. Thời hạn hoà giải là không quá ba ngày làm việc, kể từ ngày nhận được đơn yêu
cầu hoà giải;
2. Tại phiên họp hoà giải phải có mặt hai bên tranh chấp. Các bên tranh chấp có thể
cử đại diện được uỷ quyền của họ tham gia phiên họp hoà giải.
Hội đồng hoà giải lao động cơ sở hoặc hoà giải viên lao động đưa ra phương án
hoà giải để hai bên xem xét.
Trường hợp hai bên chấp nhận phương án hoà giải thì Hội đồng hoà giải lao động
cơ sở hoặc hoà giải viên lao động lập biên bản hoà giải thành, có chữ ký của hai bên tranh
chấp, của Chủ tịch và Thư ký Hội đồng hoà giải lao động cơ sở hoặc hoà giải viên lao
động. Hai bên có nghĩa vụ chấp hành các thoả thuận ghi trong biên bản hoà giải thành.
Trường hợp hai bên không chấp nhận phương án hoà giải hoặc một bên tranh chấp
đã được triệu tập hợp lệ đến lần thứ hai mà vẫn vắng mặt không có lý do chính đáng thì
Hội đồng hoà giải lao động cơ sở hoặc hoà giải viên lao động lập biên bản hoà giải không
thành có chữ ký của bên tranh chấp có mặt, của Chủ tịch và Thư ký Hội đồng hoà giải lao
động cơ sở hoặc hoà giải viên lao động.
Bản sao biên bản hoà giải thành hoặc hoà giải không thành phải được gửi cho hai
bên tranh chấp trong thời hạn một ngày làm việc, kể từ ngày lập biên bản;
3. Trường hợp hoà giải không thành hoặc hết thời hạn giải quyết theo quy định tại
khoản 1 Điều này mà Hội đồng hoà giải lao động cơ sở hoặc hoà giải viên lao động không
tiến hành hoà giải thì mỗi bên tranh chấp có quyền yêu cầu Toà án nhân dân giải quyết.
Điều 166
1. Toà án nhân dân giải quyết các tranh chấp lao động cá nhân mà Hội đồng hoà
giải lao động cơ sở hoặc hoà giải viên lao động hoà giải không thành hoặc không giải
quyết trong thời hạn quy định tại khoản 1 Điều 165a của Bộ luật này.
2. Toà án nhân dân giải quyết những tranh chấp lao động cá nhân sau đây mà không
bắt buộc phải qua hoà giải tại cơ sở:
a) Tranh chấp về xử lý kỷ luật lao động theo hình thức sa thải hoặc về trường hợp
bị đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động;
b) Tranh chấp về bồi thường thiệt hại, trợ cấp khi chấm dứt hợp đồng lao động;
c) Tranh chấp giữa người giúp việc gia đình với người sử dụng lao động;
d) Tranh chấp về bảo hiểm xã hội quy định tại điểm b khoản 2 Điều 151 của Bộ
luật này;
đ) Tranh chấp về bồi thường thiệt hại giữa người lao động với doanh nghiệp, tổ
chức sự nghiệp đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
3. Người lao động được miễn án phí trong các hoạt động tố tụng để đòi tiền
lương, trợ cấp mất việc làm, trợ cấp thôi việc, bảo hiểm xã hội, tiền bồi thường về tai
nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, để giải quyết những vấn đề bồi thường thiệt hại hoặc
vì bị sa thải, chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật.
4. Khi xét xử, nếu Toà án nhân dân phát hiện hợp đồng lao động trái với thoả ước
lao động tập thể, pháp luật lao động; thoả ước lao động tập thể, nội quy lao động, quy
chế, các thoả thuận khác trái với pháp luật lao động thì tuyên bố hợp đồng lao động, thoả
ước lao động tập thể, nội quy lao động, quy chế, các thoả thuận khác vô hiệu từng phần
hoặc toàn bộ.
5. Chính phủ quy định cụ thể việc giải quyết hậu quả đối với các trường hợp hợp
đồng lao động, thoả ước lao động tập thể, nội quy lao động, quy chế, các thoả thuận khác
5
bị tuyên bố vô hiệu quy định tại khoản 3 Điều 29, khoản 3 Điều 48 của Bộ luật này và
khoản 4 Điều này.
Điều 167
Thời hiệu yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động cá nhân được quy định như sau:
1. Một năm, kể từ ngày xảy ra hành vi mà mỗi bên tranh chấp cho rằng quyền, lợi
ích của mình bị vi phạm đối với các tranh chấp lao động quy định tại các điểm a, b và c
khoản 2 Điều 166 của Bộ luật này;
2. Một năm, kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà mỗi bên tranh chấp cho rằng
quyền, lợi ích của mình bị vi phạm đối với tranh chấp quy định tại điểm d khoản 2 Điều
166 của Bộ luật này;
3. Ba năm, kể từ ngày xảy ra hành vi mà mỗi bên tranh chấp cho rằng quyền, lợi
ích của mình bị vi phạm đối với tranh chấp quy định tại điểm đ khoản 2 Điều 166 của Bộ
luật này;
4. Sáu tháng, kể từ ngày xảy ra hành vi mà mỗi bên tranh chấp cho rằng quyền, lợi
ích của mình bị vi phạm đối với các loại tranh chấp khác.
Mục III
THẨM QUYỀN VÀ TRÌNH TỰ
GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP LAO ĐỘNG TẬP THỂ
Điều 168
Cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động tập thể về quyền
bao gồm:
1. Hội đồng hoà giải lao động cơ sở hoặc hoà giải viên lao động;
2. Chủ tịch Uỷ ban nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (sau đây gọi
chung là Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp huyện);
3. Toà án nhân dân.
Điều 169
Cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động tập thể về lợi ích
bao gồm:
1. Hội đồng hoà giải lao động cơ sở hoặc hoà giải viên lao động;
2. Hội đồng trọng tài lao động.
Điều 170
1. Việc lựa chọn Hội đồng hoà giải lao động cơ sở hoặc hoà giải viên lao động
giải quyết tranh chấp lao động tập thể do tập thể lao động và người sử dụng lao động
quyết định.
Trình tự hoà giải tranh chấp lao động tập thể được thực hiện theo quy định tại
khoản 1 và khoản 2 Điều 165a của Bộ luật này.
Trường hợp hoà giải không thành thì trong biên bản phải nêu rõ loại tranh chấp lao
động tập thể.
2. Trong trường hợp hoà giải không thành hoặc hết thời hạn giải quyết theo quy định
tại khoản 1 Điều 165a của Bộ luật này mà Hội đồng hoà giải lao động cơ sở hoặc hoà giải
viên lao động không tiến hành hoà giải thì mỗi bên tranh chấp có quyền yêu cầu Chủ tịch
Uỷ ban nhân dân cấp huyện giải quyết đối với trường hợp tranh chấp lao động tập thể về
6
quyền hoặc yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động giải quyết đối với tranh chấp lao động tập
thể về lợi ích.
Điều 170a
1. Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp huyện có quyền tiến hành giải quyết tranh chấp
lao động tập thể về quyền theo quy định sau đây:
a) Thời hạn giải quyết là không quá năm ngày làm việc, kể từ ngày nhận được đơn
yêu cầu giải quyết;
b) Tại phiên họp giải quyết tranh chấp lao động tập thể về quyền phải có mặt đại
diện có thẩm quyền của hai bên tranh chấp. Trường hợp cần thiết, Chủ tịch Uỷ ban nhân
dân cấp huyện mời đại diện công đoàn cấp trên của công đoàn cơ sở và đại diện cơ quan,
tổ chức hữu quan tham dự phiên họp.
Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp huyện căn cứ vào pháp luật lao động, thoả ước lao
động tập thể, nội quy lao động đã được đăng ký và các quy chế, thoả thuận hợp pháp khác
để xem xét, xử lý đối với hành vi vi phạm pháp luật của các bên.
2. Sau khi Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp huyện đã giải quyết mà hai bên vẫn còn
tranh chấp hoặc hết thời hạn giải quyết quy định tại điểm a khoản 1 Điều này mà Chủ
tịch Uỷ ban nhân dân cấp huyện không giải quyết thì mỗi bên có quyền yêu cầu Toà án
nhân dân giải quyết hoặc tập thể lao động có quyền tiến hành các thủ tục để đình công.
Điều 170b
Toà án nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là Toà án
nhân dân cấp tỉnh) có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động tập thể về quyền. Trình
tự, thủ tục giải quyết tranh chấp lao động tập thể về quyền tại Toà án được thực hiện
theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự.
Điều 171
Hội đồng trọng tài lao động tiến hành hoà giải vụ tranh chấp lao động tập thể về
lợi ích theo quy định sau đây:
1. Thời hạn hoà giải là không quá bảy ngày làm việc, kể từ ngày nhận được đơn
yêu cầu hoà giải;
2. Tại phiên họp giải quyết tranh chấp lao động tập thể về lợi ích phải có mặt đại
diện có thẩm quyền của hai bên tranh chấp. Trường hợp cần thiết, Hội đồng trọng tài lao
động mời đại diện công đoàn cấp trên của công đoàn cơ sở và đại diện cơ quan, tổ chức
hữu quan tham dự phiên họp.
Hội đồng trọng tài lao động đưa ra phương án hoà giải để hai bên xem xét.
Trường hợp hai bên chấp nhận phương án hoà giải thì Hội đồng trọng tài lao động
lập biên bản hoà giải thành, có chữ ký của hai bên tranh chấp, của Chủ tịch và Thư ký Hội
đồng trọng tài lao động. Hai bên có nghĩa vụ chấp hành các thoả thuận ghi trong biên bản
hoà giải thành.
Trường hợp hai bên không chấp nhận phương án hoà giải hoặc một bên tranh chấp
đã được triệu tập hợp lệ đến lần thứ hai mà vẫn vắng mặt không có lý do chính đáng thì
Hội đồng trọng tài lao động lập biên bản hoà giải không thành, có chữ ký của bên tranh
chấp có mặt, của Chủ tịch và Thư ký Hội đồng trọng tài lao động.
Bản sao biên bản hoà giải thành hoặc hoà giải không thành phải được gửi cho hai
bên tranh chấp trong thời hạn một ngày làm việc, kể từ ngày lập biên bản;
7
3. Trường hợp Hội đồng trọng tài lao động hoà giải không thành hoặc hết thời hạn
giải quyết quy định tại khoản 1 Điều này mà Hội đồng trọng tài lao động không tiến hành
hoà giải thì tập thể lao động có quyền tiến hành các thủ tục để đình công.
Điều 171a
Thời hiệu yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động tập thể là một năm, kể từ ngày
xảy ra hành vi mà mỗi bên tranh chấp cho rằng quyền và lợi ích của mình bị vi phạm.
Điều 171b
Trong khi cơ quan, tổ chức có thẩm quyền đang tiến hành việc giải quyết tranh
chấp lao động thì không bên nào được hành động đơn phương chống lại bên kia.
Mục IV
ĐÌNH CÔNG VÀ GIẢI QUYẾT ĐÌNH CÔNG
Điều 172
Đình công là sự ngừng việc tạm thời, tự nguyện và có tổ chức của tập thể lao động
để giải quyết tranh chấp lao động tập thể.
Điều 172a
Đình công phải do Ban chấp hành công đoàn cơ sở hoặc Ban chấp hành công đoàn
lâm thời (sau đây gọi chung là Ban chấp hành công đoàn cơ sở) tổ chức và lãnh đạo. Đối
với doanh nghiệp chưa có Ban chấp hành công đoàn cơ sở thì việc tổ chức và lãnh đạo
đình công phải do đại diện được tập thể lao động cử và việc cử này đã được thông báo
với công đoàn huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh hoặc tương đương (sau đây gọi
chung là đại diện tập thể lao động).
Điều 173
Cuộc đình công thuộc một trong những trường hợp sau đây là bất hợp pháp:
1. Không phát sinh từ tranh chấp lao động tập thể;
2. Không do những người lao động cùng làm việc trong một doanh nghiệp tiến
hành;
3. Khi vụ tranh chấp lao động tập thể chưa được hoặc đang được cơ quan, tổ chức
giải quyết theo quy định của Bộ luật này;
4. Không lấy ý kiến người lao động về đình công theo quy định tại Điều 174a hoặc
vi phạm các thủ tục quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 174b của Bộ luật này;
5. Việc tổ chức và lãnh đạo đình công không tuân theo quy định tại Điều 172a của
Bộ luật này;
6. Tiến hành tại doanh nghiệp không được đình công thuộc danh mục do Chính phủ
quy định;
7. Khi đã có quyết định hoãn hoặc ngừng đình công.
Điều 174
Ban chấp hành công đoàn cơ sở hoặc đại diện tập thể lao động có quyền tiến hành
các thủ tục quy định tại Điều 174a và Điều174b của Bộ luật này để đình công trong
trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 170a của Bộ luật này mà tập thể lao động không
yêu cầu Toà án nhân dân giải quyết hoặc trong trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 171
của Bộ luật này.
Điều 174a
8
1. Ban chấp hành công đoàn cơ sở hoặc đại diện tập thể lao động lấy ý kiến để
đình công theo quy định sau đây:
a) Đối với doanh nghiệp hoặc bộ phận doanh nghiệp có dưới ba trăm người lao
động thì lấy ý kiến trực tiếp của người lao động;
b) Đối với doanh nghiệp hoặc bộ phận doanh nghiệp có từ ba trăm người lao động
trở lên thì lấy ý kiến của thành viên Ban chấp hành công đoàn cơ sở, Tổ trưởng tổ công
đoàn và Tổ trưởng tổ sản xuất; trường hợp không có công đoàn cơ sở thì lấy ý kiến của
Tổ trưởng, Tổ phó tổ sản xuất.
2. Việc tổ chức lấy ý kiến có thể thực hiện bằng hình thức bỏ phiếu hoặc lấy chữ
ký.
Thời gian và hình thức tổ chức lấy ý kiến để đình công do Ban chấp hành công
đoàn cơ sở hoặc đại diện tập thể lao động quyết định và phải thông báo cho người sử
dụng lao động biết trước ít nhất là một ngày.
3. Nội dung lấy ý kiến để đình công bao gồm:
a) Các nội dung quy định tại các điểm a, c và d khoản 3 Điều 174b của Bộ luật này;
b) Việc đồng ý hay không đồng ý đình công.
Điều 174b
1. Ban chấp hành công đoàn cơ sở hoặc đại diện tập thể lao động ra quyết định
đình công bằng văn bản và lập bản yêu cầu khi có ý kiến đồng ý của trên 50% tổng số
người lao động đối với doanh nghiệp hoặc bộ phận doanh nghiệp có dưới ba trăm người
lao động hoặc trên 75% số người được lấy ý kiến đối với doanh nghiệp hoặc bộ phận
doanh nghiệp có từ ba trăm người lao động trở lên.
2. Quyết định đình công phải nêu rõ thời điểm bắt đầu đình công, địa điểm đình
công, có chữ ký của đại diện Ban chấp hành công đoàn cơ sở hoặc đại diện tập thể lao
động; trường hợp là đại diện của Ban chấp hành công đoàn cơ sở thì phải đóng dấu của tổ
chức công đoàn.
3. Bản yêu cầu phải có những nội dung chủ yếu sau đây:
a) Những vấn đề tranh chấp lao động tập thể đã được cơ quan, tổ chức giải quyết
nhưng tập thể lao động không đồng ý;
b) Kết quả lấy ý kiến đồng ý đình công;
c) Thời điểm bắt đầu đình công;
d) Địa điểm đình công;
đ) Địa chỉ người cần liên hệ để giải quyết.
4. Ít nhất là năm ngày, trước ngày bắt đầu đình công, Ban chấp hành công đoàn cơ
sở hoặc đại diện tập thể lao động phải cử đại diện nhiều nhất là ba người để trao quyết
định đình công và bản yêu cầu cho người sử dụng lao động, đồng thời gửi một bản cho cơ
quan lao động cấp tỉnh và một bản cho Liên đoàn lao động cấp tỉnh.
5. Đến thời điểm bắt đầu đình công đã được báo trước quy định tại điểm c khoản
3 Điều này, nếu người sử dụng lao động không chấp nhận giải quyết yêu cầu thì Ban
chấp hành công đoàn cơ sở hoặc đại diện tập thể lao động tổ chức và lãnh đạo đình công.
Điều 174c
Trước khi đình công và trong quá trình đình công, Ban chấp hành công đoàn cơ sở
hoặc đại diện tập thể lao động, người sử dụng lao động có quyền sau đây:
9
1. Tiến hành thương lượng hoặc cùng đề nghị cơ quan lao động, Liên đoàn lao
động và đại diện người sử dụng lao động ở địa phương hoặc cơ quan, tổ chức khác tiến
hành hoà giải;
2. Ban chấp hành công đoàn cơ sở hoặc đại diện tập thể lao động có quyền quyết
định:
a) Tiến hành đình công trong cả doanh nghiệp hoặc bộ phận của doanh nghiệp;
b) Thay đổi quyết định đình công, bản yêu cầu hoặc rút quyết định đình công, bản
yêu cầu;
c) Chấm dứt đình công;
d) Yêu cầu Toà án nhân dân xét tính hợp pháp của cuộc đình công hoặc giải quyết
tranh chấp lao động tập thể về quyền.
3. Người sử dụng lao động có quyền quyết định:
a) Chấp nhận toàn bộ hoặc một phần nội dung bản yêu cầu và thông báo bằng văn
bản cho Ban chấp hành công đoàn cơ sở hoặc đại diện tập thể lao động;
b) Yêu cầu Toà án nhân dân xét tính hợp pháp của cuộc đình công hoặc giải quyết
tranh chấp lao động tập thể về quyền.
Điều 174d
Trong thời gian đình công người lao động có các quyền lợi sau đây:
1. Người lao động không tham gia đình công nhưng phải ngừng việc vì lý do đình
công thì được trả lương ngừng việc theo quy định tại khoản 2 Điều 62 của Bộ luật này và
các quyền lợi khác theo quy định của pháp luật lao động;
2. Người lao động tham gia đình công không được trả lương và các quyền lợi khác
theo quy định của pháp luật, trừ trường hợp hai bên có thoả thuận khác;
3. Cán bộ công đoàn, ngoài thời gian được sử dụng theo quy định tại khoản 2 Điều
155 của Bộ luật này để làm công tác công đoàn còn được nghỉ làm việc ít nhất là ba ngày
nhưng vẫn được hưởng lương để tham gia vào việc giải quyết tranh chấp lao động tập
thể tại doanh nghiệp.
Điều 174đ
Những hành vi sau đây bị cấm trước, trong và sau khi đình công:
1. Cản trở việc thực hiện quyền đình công hoặc kích động, lôi kéo, ép buộc người
lao động đình công; cản trở người lao động không tham gia đình công đi làm việc;
2. Dùng bạo lực; làm tổn hại máy móc, thiết bị, tài sản của doanh nghiệp;
3. Xâm phạm trật tự, an toàn công cộng;
4. Chấm dứt hợp đồng lao động hoặc xử lý kỷ luật lao động đối với người lao
động, người lãnh đạo đình công hoặc điều động người lao động, người lãnh đạo đình công
sang làm công việc khác, đi làm việc ở nơi khác vì lý do chuẩn bị đình công hoặc tham gia
đình công;
5. Trù dập, trả thù đối với người lao động tham gia đình công, người lãnh đạo đình
công;
6. Tự ý chấm dứt hoạt động của doanh nghiệp để chống lại đình công;
7. Lợi dụng đình công để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.
Điều 175
10
Không được đình công ở một số doanh nghiệp cung ứng các sản phẩm, dịch vụ
công ích và doanh nghiệp thiết yếu cho nền kinh tế quốc dân hoặc an ninh, quốc phòng
theo danh mục do Chính phủ quy định. Cơ quan quản lý nhà nước phải định kỳ tổ chức
nghe ý kiến của đại diện tập thể lao động và người sử dụng lao động ở các doanh nghiệp
này để kịp thời giúp đỡ và giải quyết những yêu cầu chính đáng của tập thể lao động.
Trong trường hợp có tranh chấp lao động tập thể thì do Hội đồng trọng tài lao động giải
quyết. Nếu một hoặc cả hai bên không đồng ý với quyết định của Hội đồng trọng tài lao
động thì có quyền yêu cầu Toà án nhân dân giải quyết.
Điều 176
Khi xét thấy cuộc đình công có nguy cơ xâm hại nghiêm trọng cho nền kinh tế quốc dân,
lợi ích công cộng, Thủ tướng Chính phủ quyết định hoãn hoặc ngừng đình công và giao cho cơ
quan nhà nước, tổ chức có thẩm quyền giải quyết.
Chính phủ quy định về việc hoãn hoặc ngừng đình công và giải quyết quyền lợi
của tập thể lao động.
Điều 176a
1. Trong quá trình đình công hoặc trong thời hạn ba tháng, kể từ ngày chấm dứt
đình công, mỗi bên có quyền nộp đơn đến Toà án yêu cầu xét tính hợp pháp của cuộc đình
công.
2. Đơn yêu cầu phải có các nội dung chính sau đây:
a) Ngày, tháng, năm làm đơn yêu cầu;
b) Tên Toà án nhận đơn;
c) Tên, địa chỉ của người yêu cầu;
d) Họ, tên, địa chỉ của những người lãnh đạo cuộc đình công;
đ) Tên, địa chỉ của người sử dụng lao động;
e) Tên, địa chỉ của doanh nghiệp, nơi tập thể lao động đình công;
g) Nội dung yêu cầu Toà án giải quyết;
h) Các thông tin khác mà người yêu cầu xét thấy cần thiết cho việc giải quyết.
3. Người yêu cầu hoặc đại diện có thẩm quyền của họ phải ký tên vào đơn yêu
cầu. Trường hợp người có đơn là Ban chấp hành công đoàn cơ sở hoặc người sử dụng lao
động thì phải đóng dấu của tổ chức vào đơn.
4. Người yêu cầu phải gửi kèm theo đơn các bản sao quyết định đình công, bản yêu
cầu, quyết định hoặc biên bản hoà giải của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết vụ
tranh chấp lao động tập thể, tài liệu, chứng cứ có liên quan đến việc xét tính hợp pháp của
cuộc đình công.
Điều 176b
Thủ tục gửi đơn, nhận đơn, nghĩa vụ cung cấp tài liệu, chứng cứ đối với việc xét
và quyết định về tính hợp pháp của cuộc đình công tại Toà án được thực hiện tương tự
như thủ tục gửi đơn, nhận đơn, nghĩa vụ cung cấp tài liệu, chứng cứ tại Toà án theo quy
định của Bộ luật tố tụng dân sự.
Điều 177
1. Toà án nhân dân có thẩm quyền xét tính hợp pháp của cuộc đình công là Toà án
nhân dân cấp tỉnh nơi xảy ra đình công.
11
2. Toà phúc thẩm Toà án nhân dân tối cao có thẩm quyền giải quyết khiếu nại đối
với quyết định về tính hợp pháp của cuộc đình công của Toà án nhân dân cấp tỉnh.
Điều 177a
1. Hội đồng xét tính hợp pháp của cuộc đình công gồm ba Thẩm phán.
2. Hội đồng giải quyết khiếu nại đối với quyết định về tính hợp pháp của cuộc
đình công gồm ba Thẩm phán.
Điều 177b
Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng và việc thay đổi người tiến
hành tố tụng thực hiện theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự.
Điều 177c
1. Ngay sau khi nhận đơn yêu cầu, Chánh án Toà án nhân dân cấp tỉnh phân công
một Thẩm phán chịu trách nhiệm giải quyết đơn yêu cầu.
2. Trong thời hạn năm ngày làm việc, kể từ ngày nhận đơn yêu cầu, Thẩm phán
được phân công phải ra một trong các quyết định sau đây:
a) Đưa việc xét tính hợp pháp của cuộc đình công ra xem xét;
b) Đình chỉ việc xét tính hợp pháp của cuộc đình công.
3. Trong thời hạn ba ngày làm việc, kể từ ngày ra quyết định đưa việc xét tính hợp
pháp của cuộc đình công ra xem xét hoặc đình chỉ việc xét tính hợp pháp của cuộc đình
công, Toà án phải gửi quyết định cho hai bên tranh chấp.
Điều 177d
Toà án đình chỉ việc xét tính hợp pháp của cuộc đình công trong các trường hợp sau
đây:
1. Người yêu cầu rút đơn yêu cầu;
2. Hai bên đã thoả thuận được với nhau về giải quyết đình công và có đơn yêu cầu
Toà án không giải quyết.
Điều 177đ
1. Trong thời hạn năm ngày làm việc, kể từ ngày ra quyết định xem xét tính hợp
pháp của cuộc đình công, Toà án phải mở phiên họp để xét tính hợp pháp của cuộc đình
công.
2. Những người tham gia phiên họp xét tính hợp pháp của cuộc đình công bao gồm:
a) Hội đồng xét tính hợp pháp của cuộc đình công do Thẩm phán được phân công
chịu trách nhiệm làm chủ tọa;
b) Đại diện của hai bên tranh chấp;
c) Đại diện các cơ quan, tổ chức theo yêu cầu của Toà án.
Điều 177e
1. Việc hoãn phiên họp xét tính hợp pháp của cuộc đình công được áp dụng tương
tự quy định của Bộ luật tố tụng dân sự về việc hoãn phiên toà.
2. Thời hạn tạm hoãn phiên họp xét tính hợp pháp của cuộc đình công không quá ba
ngày làm việc.
Điều 177g
Trình tự xét tính hợp pháp của cuộc đình công được quy định như sau:
12
1. Chủ toạ Hội đồng xét tính hợp pháp của cuộc đình công trình bày quá trình chuẩn
bị và tiến hành cuộc đình công;
2. Đại diện của hai bên tranh chấp trình bày ý kiến của mình;
3. Chủ toạ Hội đồng xét tính hợp pháp của cuộc đình công có thể yêu cầu đại diện
cơ quan, tổ chức tham gia phiên họp trình bày ý kiến;
4. Hội đồng xét tính hợp pháp của cuộc đình công thảo luận và quyết định theo đa
số.
Điều 178
1. Quyết định của Toà án về việc xét tính hợp pháp của cuộc đình công phải nêu rõ
cuộc đình công là hợp pháp hoặc cuộc đình công là bất hợp pháp.
Khi kết luận cuộc đình công là bất hợp pháp thì phải nêu rõ trường hợp bất hợp
pháp của cuộc đình công. Trong trường hợp này, tập thể lao động phải ngừng ngay cuộc
đình công và trở lại làm việc chậm nhất là một ngày, sau ngày Toà án công bố quyết định.
2. Đối với tranh chấp lao động tập thể về quyền thì các bên có quyền khởi kiện yêu
cầu Toà án giải quyết theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự.
3. Quyết định của Toà án quy định tại khoản 1 Điều này có hiệu lực thi hành ngay
và phải được gửi ngay cho hai bên tranh chấp. Quyết định của Toà án được gửi cho Viện
kiểm sát nhân dân cùng cấp trong thời hạn năm ngày làm việc, kể từ ngày ra quyết định.
Điều 179
1. Khi đã có quyết định của Toà án về cuộc đình công là bất hợp pháp mà người lao
động không ngừng đình công, không trở lại làm việc thì tuỳ theo mức độ vi phạm có thể bị
xử lý kỷ luật lao động theo quy định của pháp luật lao động.
Trong trường hợp cuộc đình công là bất hợp pháp, gây thiệt hại cho người sử dụng
lao động thì tổ chức, cá nhân tham gia đình công có lỗi phải bồi thường thiệt hại theo quy
định của pháp luật.
2. Người lợi dụng đình công để gây mất trật tự công cộng, làm tổn hại máy móc,
thiết bị, tài sản của doanh nghiệp; người có hành vi cản trở thực hiện quyền đình công,
kích động, lôi kéo, ép buộc người lao động đình công; người có hành vi trù dập, trả thù
người tham gia đình công, người lãnh đạo cuộc đình công thì tuỳ theo mức độ vi phạm có
thể bị xử lý vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì
phải bồi thường theo quy định của pháp luật.
3. Trong quá trình giải quyết đình công, nếu Toà án phát hiện người sử dụng lao
động có hành vi vi phạm pháp luật lao động thì yêu cầu cơ quan có thẩm quyền xử lý vi
phạm theo quy định của pháp luật.
Điều 179a
1. Trong thời hạn ba ngày làm việc, kể từ ngày Toà án công bố quyết định về việc
xét tính hợp pháp của cuộc đình công, hai bên có quyền gửi đơn khiếu nại lên Toà phúc
thẩm Toà án nhân dân tối cao về quyết định đó.
2. Ngay sau khi nhận đơn, Toà phúc thẩm Toà án nhân dân tối cao phải có văn bản
yêu cầu Toà án đã xét tính hợp pháp của cuộc đình công chuyển hồ sơ vụ việc để xem xét,
giải quyết.
3. Trong thời hạn ba ngày làm việc, kể từ ngày nhận được văn bản yêu cầu, Toà án
đã xét tính hợp pháp của cuộc đình công phải chuyển toàn bộ hồ sơ vụ việc lên Toà phúc
thẩm Toà án nhân dân tối cao để xem xét, giải quyết.
13
4. Trong thời hạn năm ngày làm việc, kể từ ngày nhận được hồ sơ xét tính hợp
pháp của cuộc đình công, một tập thể gồm ba Thẩm phán do Chánh toà Toà phúc thẩm
Toà án nhân dân tối cao chỉ định phải tiến hành giải quyết khiếu nại. Quyết định của Toà
phúc thẩm Toà án nhân dân tối cao là quyết định cuối cùng về xét tính hợp pháp của cuộc
đình công.”
Điều 2
Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 7 năm 2007.
Những quy định về việc giải quyết các cuộc đình công của Pháp lệnh thủ tục giải
quyết các tranh chấp lao động ngày 11 tháng 4 năm 1996 hết hiệu lực kể từ ngày Luật này
có hiệu lực.
Điều 3
Chính phủ, Toà án nhân dân tối cao trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình
quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật này.
Luật này đã được Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam khoá XI, kỳ
họp thứ 10 thông qua ngày 29 tháng 11 năm 2006.
CHỦ TỊCH QUỐC HỘI
Nguyễn Phú Trọng