Luận văn: " Thiết kế hệ thống thông tin trong gửi hành lý"
Một hãng hàng không cung cấp dịch vụ gửi hành lý trên các chuyến bay, có 2 phòng: Phòng tiếp nhận gửi
hành lý và phòng trả hành lý. Hành lý được xếp vào trong khoang chuyên dụng trên máy bay. Hành lý được
phân loại theo các tiêu chí như kích thước, trọng lượng. Khi hành khách đến gửi hành lý, nhân viên hãng
hàng không sẽ nhận dạng hành lý theo bảng phân loại, sau đó kiểm tra chỗ trống trong khoang máy bay.
Nếu đã hết chỗ thì thông báo cho hành khách. Nếu không thì ghi phiếu đưa cho khách, viết phiếu thanh
toán và thu tiền của khách hàng, đồng thời ghi những thông tin trên phiếu vào sổ gửi hành lý....
Luận văn
Thiết kế hệ thống thông
tin trong gửi hành lý
Mục lục
1 MÔ TẢ BÀI TOÁN NGHIỆP VỤ ................................................................................................ 1
1.1 Mô tả bằng lời và hình vẽ ............................................................................................. 1
1.1.1 Mô hình .................................................................................................................. 1
1.1.2 Mô tả bài toán ......................................................................................................... 1
1.2 Các hồ sơ ................................................................................................................... 2
1.2.1 Bảng giá (phân loại) ................................................................................................. 2
1.2.2 Phiếu thanh toán...................................................................................................... 2
1.2.3 Sổ ghi nhận gửi hành lý ............................................................................................ 2
1.2.4 Sổ ghi trả hành lý .................................................................................................... 2
2 MÔ HÌNH NGHIỆP VỤ ........................................................................................................... 3
2.1 Bảng phân tích xác định chức năng, tác nhân và hồ sơ..................................................... 3
2.2 Thiết lập biểu đồ ngữ cảnh ........................................................................................... 3
2.3 Lập biểu đồ phân rã chức năng ..................................................................................... 4
2.4 Mô tả chi tiết các chức năng lá ...................................................................................... 5
2.5 Liệt kê các hồ sơ sử dụng ............................................................................................. 5
2.6 Lập ma trận thực thể chức năng .................................................................................... 6
3 PHÂN TÍCH MÔ HÌNH KHÁI NIỆM/LÔGIC ................................................................................ 7
3.1 Biểu đồ luồng dữ liệu mức 0 ......................................................................................... 7
3.2 Các biểu đồ luồng dữ liệu mức 1.................................................................................... 8
3.2.1 Biểu đồ của tiến trình “1.0. Nhận hành lý”................................................................... 8
3.2.2 Biểu đồ của tiến trình “2.0 trả hành lý” ....................................................................... 9
3.2.3 Biểu đồ của tiến trình “3.0 Giải quyết sự cố”.............................................................. 10
3.3 Mô hình khái niệm dữ liệu: mô hình E-R ....................................................................... 10
3.3.1 Bước 1: Liệt kê, chính xác, chọn lọc thông tin ............................................................ 10
3.3.2 Bước 2: Xác định thực thể và thuộc tính.................................................................... 11
3.3.3 Bước 3: Xác định mối quan hệ và thuộc tính .............................................................. 11
3.3.4 Bước 4&5: Vẽ biểu đồ và Rút gọn ............................................................................. 12
4 THIẾT KẾ MÔ HÌNH LÔGIC.................................................................................................. 12
4.1 Chuyển mô hình E-R sang mô hình quan hệ.................................................................. 12
4.1.1 Biểu diễn các thực thể ............................................................................................ 12
4.1.2 Biểu diễn các quan hệ............................................................................................. 13
4.1.3 Chuẩn hóa ............................................................................................................ 13
4.1.4 Sơ đồ quan hệ của mô hình dữ liệu .......................................................................... 13
Báo cáo tiểu luận - Thiết kế hệ thống thông tin trông gửi hành lý
1 MÔ TẢ BÀI TOÁN NGHIỆP VỤ
1.1 Mô tả bằng lời và hình vẽ
1.1.1 Mô hình
Phòng gửi Phòng trảận
nh
hành lý hành lý
Vận chuyển
Khoang chở hàng Khoang chở hàng
Sân bay đi Sân bay đến
1.1.2 Mô tả bài toán
Một hãng hàng không cung cấp dịch vụ gửi hành lý trên các chuyến bay, có 2 phòng: Phòng
tiếp nhận gửi hành lý và phòng trả hành lý. Hành lý được xếp vào trong khoang chuyên dụng
trên máy bay. Hành lý được phân loại theo các tiêu chí như kích thước, trọng lượng. Khi hành
khách đến gửi hành lý, nhân viên hãng hàng không sẽ nhận dạng hành lý theo bảng phân
loại, sau đó kiểm tra chỗ trống trong khoang máy bay. Nếu đã hết chỗ thì thông báo cho hành
khách. Nếu không thì ghi phiếu đưa cho khách, viết phiếu thanh toán và thu tiền của khách
hàng, đồng thời ghi những thông tin trên phiếu vào sổ gửi hành lý.
Khi hành khách nhận hành lý, nhân viên hãng hàng không kiểm tra phiếu, xem phiếu là thật
hay giả, và đối chiếu thông tin với hành lý. Nếu phiếu giả hay không ghi đúng loại hành lý thì
không trả hành lý. Ngược lại, nếu phiếu hợp lệ thì trả hành lý cho khách hàng đồng thời ghi
các thông tin cần thiết vào sổ trả hành lý. Trong trường hợp xảy ra tranh cãi với khách hàng
về hành lý, nhân viên hãng hàng không sẽ tiến hành lập biên bản, và báo cáo lên lãnh đạo
hàng không để tìm hướng giải quyết.
- trang - 1
Báo cáo tiểu luận - Thiết kế hệ thống thông tin trông gửi hành lý
1.2 Các hồ sơ
1.2.1 Bảng giá (phân loại)
Loại Trọng lượng Đơn giá
A Dưới 10kg 5.000/1kg
B Từ 10kg đến 20kg 7.000/1kg
C Từ 20kg đến 30kg 9.000/1kg
D > 30kg 15.000/1kg
1.2.2 Phiếu thanh toán
Số phiếu xxxx
Loại hành lý xxxxx, xxxxx, xxxxxx
Tên hành khách Xxx
Chuyến bay Xxx
Thành tiền xxxx
1.2.3 Sổ ghi nhận gửi hành lý
Chuyến bay Số phiếu Nhãn hành lý Loại hành lý Ghi chú Nơi đến Thành tiền
xxx xx Xxx xxx Xx xxx xxxx
xxx xx Xxx xxx Xx xxx xxxx
xxx xx Xxx xxx Xx xxx xxxx
xxx xx Xxx xxx Xx xxx xxxx
1.2.4 Sổ ghi trả hành lý
Chuyến bay Số phiếu Nhãn hành lý Loại hành lý Sân bay Ghi chú
yyyy Yyy yyy yyyy yyy yyy
yyyy Yyy yyy yyyy yyy yyy
yyyy Yyy yyy yyyy yyy yyy
yyyy Yyy yyy yyyy yyy yyy
- trang - 2
Báo cáo tiểu luận - Thiết kế hệ thống thông tin trông gửi hành lý
2 MÔ HÌNH NGHIỆP VỤ
2.1 Bảng phân tích xác định chức năng, tác nhân và hồ sơ
Động từ + bổ ngữ Danh từ Nhận xét
Cân đo Hành lý Khoang chở hàng =
Kiểm tra chỗ trống phòng =
Thông báo Cho hành khách Loại hành lý =
Ghi Phiếu cho khách Hành khách (tác nhân)
Ghi Thông tin vào sổ Nhân viên hàng không (tác nhân)
Kiểm tra phiếu Bàng phân loại hành lý Hồ sơ dữ liệu
Đối chiếu Phiếu với hành lý Phiếu gửi Hồ sơ dữ liệu
Viết Phiếu thanh toán Phiếu thanh toán Hồ sơ dữ liệu
Ghi Sổ trả hành lý Sổ gửi hành lý Hồ sơ dữ liệu
Kiểm tra Hành lý trong sổ Sổ trả hành lý Hồ sơ dữ liệu
Lập Biên bản Biên bản Hồ sơ dữ liệu
Lập báo cáo Bảng báo cáo Hồ sơ dữ liệu
Kiểm tra Hành lý ở hiện trường Nhân viên hàng không (tác nhân)
Lập Báo cáo Lãnh đạo hãng hàng không (tác nhân)
Từ cột cuối cùng của bảng phân tích, ta rút ra được ba đối tượng có thể là tác nhân: Đó là
hành khách, lãnh đạo hãng hàng không và nhân viên hàng không. Khi phân tích dựa vào bảng
mô tả định nghĩa, ta chỉ còn lại tác nhân là HÀNH KHÁCH và LÃNH ĐẠO HÃNG HÀNG KHÔNG.
2.2 Thiết lập biểu đồ ngữ cảnh
Thông tin về hành lý
0
Thông tin phản hồi
Y/c báo cáo
Phiếu thanh toan
Hệ thống quản lý
Khách Lãnh
Phiếu gửi
đạo HK
nhận gửi hành lý Báo cáo
Thông tin sự cố
Biên bản sự cố
Biểu đồ ngữ cảnh của hệ thống
- trang - 3
Báo cáo tiểu luận - Thiết kế hệ thống thông tin trông gửi hành lý
2.3 Lập biểu đồ phân rã chức năng
Các chức năng chi tiết (lá) Nhóm lần 1 Nhóm lần 2
1. Cân đo hành lý
2. Kiểm tra chỗ trống
Nhận gửi hành lý
3. Ghi phiếu
4. Thanh toán
5. Ghi sổ gửi
6. Kiểm tra phiếu
Quản lý hành lý
Trả hành lý cho
7. Đối chiếu phiếu
khách
8. Ghi sổ trả hành lý
9. Kiểm tra sổ gửi
Giải quyết sự cố
10. kiểm tra hiện trường
11. Lập biên bản
12. Lập Báo cáo Báo cáo
Các nhóm các chức năng theo phương pháp từ dưới lên
Quản lý hành lý
1. Nhận hành lý 2. Trả hành lý 3. Giải quyết sự cố 4. Báo cáo
1.1 Cân đo hành lý 2.1 Kiểm tra phiếu 3.1 Kiểm tra sổ gửi 4.1 Lập báo cáo
1.2 Kiểm tra chỗ 2.2 Đối chiếu phiếu 3.2 Kiểm tra hiện trường
trống
1.3 Ghi phiếu 2.3 Ghi sổ trả HL 3.3 Lập biên bản
1.4 Thanh toán
1.5 Ghi sổ gửi Biểu đồ phân rã chức năng hoạt động trông gửi hành lý
- trang - 4
Báo cáo tiểu luận - Thiết kế hệ thống thông tin trông gửi hành lý
2.4 Mô tả chi tiết các chức năng lá
(1.1) Cân đo hành lý: Khi có hành khách mang gửi hành lý, nhân viên hàng không phải tiến
hành cân đo trọng lượng của hành lý từ đó xác định loại hành lý. Nếu hành lý là các chất dễ
cháy nổ hoặc vi phạm các yêu cầu về an ninh thì từ chối cho hành khách gửi.
(1.2) Kiểm tra chỗ trống: Xác định xem trên khoang chở hàng có còn chỗ để chứa hành lý
không.
(1.3) Ghi phiếu: nhân viên hàng không tiến hành kẹp nhãn cho hành lý, nhãn hành lý này
do một chương trình ứng dụng sinh ra, và đảm bảo là duy nhất. Sau đó, nhân viên hàng
không tiến hành ghi phiếu và gửi lại cho khách hàng giữ.
(1.4) Thanh toán: Sau khi nhận phiếu gửi hành lý, hành khách phải thanh toán trước số tiền
cước phí.
(1.5) Ghi sổ gửi hành lý: sau khi hành khách thanh toán tiền cước vận chuyển, nhân viên
hàng không tiến hành ghi thông tin vào sổ gửi hành lý.
(2.1) Kiểm tra phiếu: Khi hàng khách đến sân bay nơi đến, sẽ đến nhận hành lý. Nhân viên
hàng không có trách nhiệm kiểm tra tình trạng của phiếu gửi (không rách nát, hư hại…)
(2.2) Đối chiếu phiếu: Khi hành khách mang hàng qua cửa kiểm tra, nhân viên hàng không
sẽ đối chiếu xem số phiếu và nhãn hành lý có phù hợp không và đối chiếu theo kê khai hành
lý lúc gửi.
(2.3) Ghi sổ trả hành lý: nếu đúng là hành lý của hành khách thì trả cho họ và tiến hành
ghi thông tin vào sổ trả hành lý
(3.1) Kiểm tra số gửi: trong trường hợp khách hàng có khúc mắc về hành lý, nhân viên
hàng không sẽ tiến hành kiểm tra sổ gửi xem hành khách đó có gửi đồ không, và kê khai
hành lý có phù hợp không
(3.2) Kiểm tra hiện trường: nhân viên hàng không tiến hành kiểm tra hiện trường, xác định
xem hành lý có mất mát hay vấn đề gì không
(3.3) Lập biên bản: Nhân viên hàng không tiến hành lập biên bản khi xác định thấy có vấn
đề với hành lý của hành khách.
2.5 Liệt kê các hồ sơ sử dụng
a. Bảng giá (và phân loại theo trong lượng)
b. Phiếu gửi
c. Sổ gửi hành lý
d. Sổ trả hành lý
e. Phiếu thanh toán
f. Biên bản sự cố
g. Báo cáo
- trang - 5
Báo cáo tiểu luận - Thiết kế hệ thống thông tin trông gửi hành lý
2.6 Lập ma trận thực thể chức năng
Các thực thể
a. Bảng giá (phân theo trọng lượng)
b. phiếu gửi
c. Số gửi hành lý
d. Sổ trả hành lý
e. Phiếu thanh toán
f. Biên bản sự cố
e. Báo cáo
a b c d e f g
Các chức năng nghiệp vụ
1. Nhận hành lý R C U C
2. Trả hành lý R R U
3.Giải quyết sự cố R R C
4. Báo cáo cấp trên R R R C
- trang - 6
Báo cáo tiểu luận - Thiết kế hệ thống thông tin trông gửi hành lý
3 PHÂN TÍCH MÔ HÌNH KHÁI NIỆM/LÔGIC
3.1 Biểu đồ luồng dữ liệu mức 0
Thông tin hành lý
1.0 2.0
Hết chỗ Phiếu gửi
Bảng giá
a
Khách Hết phiếu Nhận hành lý Trả hành lý
Phiếu gửi
b
Phiếu thanh toán
Phiếu không hợp lệ
Sổ gửi HL Sổ trả HL
c d
Khách
Phiếu t.toán
e
TT sự cố
y/c báo cáo 4.0 3.0
Không g.q
Lãnh
đạo Báo cáo Báo cáo Biên bản Giải quyết sự Biên bản
f
cố
Báo cáo
g
- trang - 7
Báo cáo tiểu luận - Thiết kế hệ thống thông tin trông gửi hành lý
3.2 Các biểu đồ luồng dữ liệu mức 1
3.2.1 Biểu đồ của tiến trình “1.0. Nhận hành lý”
Hết chỗ
Khách t.tin hành lý Sổ trả HL
d
1.1 1.2
Loại hành lý
Cân đo (phân Kiểm tra chỗ
loại) trống
Bảng giá Còn chỗ Thông tin hành lý
a
Sổ gửi HL
c
1.4 1.3
Phiếu gửi hành lý
Phiếu gửi
b
Ghi sổ nhận Ghi phiếu
Đã thanh toán
Vé đã ghi
1.5
Thanh toán Phiếu t.toán
e
1.0 Nhận hành lý
- trang - 8
Báo cáo tiểu luận - Thiết kế hệ thống thông tin trông gửi hành lý
3.2.2 Biểu đồ của tiến trình “2.0 trả hành lý”
Phiếu không hợp lệ
Phiếu gửi
Khách
2.1 2.2
Phiếu đã kiểm tra
Kiểm tra Đối chiếu “Sai”
phiếu phiếu-hành lý
“Đúng” Thông tin hành lý
Sổ trả HL
d
2.3
Ghi sổ trả
2.0 Trả hành lý
- trang - 9
Báo cáo tiểu luận - Thiết kế hệ thống thông tin trông gửi hành lý
3.2.3 Biểu đồ của tiến trình “3.0 Giải quyết sự cố”
t.tin sự cố
Khách
3.1 3.2
“còn gửi” “sai”
Kiểm tra các Kiểm tra hiện
“không gửi” t.tin sự cố
sổ trường
Khách
Sổ trả HL
d
Sổ gửi HL đúng
c
Thông tin sự cố
Biên bản
f
Biên bản
3.3
Lập biên bản
3.0 Giải quyết sự cố
3.3 Mô hình khái niệm dữ liệu: mô hình E-R
3.3.1 Bước 1: Liệt kê, chính xác, chọn lọc thông tin
a. Bảng phân loại hành lý 1 2 3 c. Sổ ghi gửi hành lý 1 2 3
Tên loại hành lý V Chuyến bay số V
Đơn giá gửi V Số phiếu (khách hàng giữ) V
Trọng lượng V Nhãn hành lý (do nhân viên Hàng v
không kẹp vào hành lý)
Loại hành lý V
Ghi chú V
Nơi đến v
Thành tiền V
- trang - 10
Báo cáo tiểu luận - Thiết kế hệ thống thông tin trông gửi hành lý
b. Phiếu thanh toán 1 2 3 d. Sổ trả hành lý 1 2 3
Số phiếu thanh toán V Chuyến bay số V
Loại hành lý V Số phiếu v
Tên hành khách V Nhãn hành lý V
Chuyến bay số V Loại hành lý V
Thành tiền V Sân bay V
Ghi chú V
3.3.2 Bước 2: Xác định thực thể và thuộc tính
Tên loại hành lý => Loại hành lý(tên loại hành lý, trọng lượng, đơn giá)
Số phiếu => Phiếu (số phiếu)
Nhãn hành lý => Hành lý(nhãn hành lý)
3.3.3 Bước 3: Xác định mối quan hệ và thuộc tính
Động từ: Gửi vào, nhận lại (về phía khách) Ghi (nhận), trả
: cái gì? Phiếu : cái gì? Phiếu
cho cái gì? Hành lý cho cái gì? Hành lý
Khi nào? Chuyến bay Khi nào? Chuyến bay
Nơi đến
Bao nhiêu? Tổng tiền
- trang - 11
Báo cáo tiểu luận - Thiết kế hệ thống thông tin trông gửi hành lý
3.3.4 Bước 4&5: Vẽ biểu đồ và Rút gọn
GHI
Số phiếu Nhãn hành lý
PHIẾU HÀNH LÝ THUỘC
Chuyến bay Nơi đến
Số phiếu tt Chuyến bay
LOẠI HÀNH LÝ
THANH TOÁN
Thành tiền
Tên loại Trọng lượng Đơn giá
4 THIẾT KẾ MÔ HÌNH LÔGIC
4.1 Chuyển mô hình E-R sang mô hình quan hệ
4.1.1 Biểu diễn các thực thể
PHIẾU
=> PHIẾU(số phiếu) (1)
HÀNH LÝ => HÀNH LÝ(nhãn hành lý) (2)
LOẠI HÀNH LÝ => LOẠI HÀNH LÝ(tên loại, trọng lượng, đơn giá) (3)
- trang - 12
Báo cáo tiểu luận - Thiết kế hệ thống thông tin trông gửi hành lý
4.1.2 Biểu diễn các quan hệ
(4)
=> NHẬN HÀNH LÝ(số phiếu, nhãn hành
GHI
lý, chuyến bay, nơi đến)
(5)
=> NHẬN HÀNH LÝ (số phiếu, nhãn
THANH TOÁN
hành lý, chuyến bay, nơi đến)
(2’)
=> HÀNH LÝ(nhãn hành lý, tên loại)
THUỘC
4.1.3 Chuẩn hóa
Tất cả là chuẩn 3, không cần chuẩn hóa
4.1.4 Sơ đồ quan hệ của mô hình dữ liệu
1. PHIẾU 4. NHẬN HÀNH LÝ 2. HÀNH LÝ
# số phiếu # số phiếu # nhãn hành lý
# nhãn hành lý tên loại
6. TRẢ HÀNH LÝ
5. THANH TOÁN 3. LOẠI HÀNH LÝ
# số phiếu
# số phiếu TT # tên loại
# nhãn hành lý
nhãn hành lý
số phiếu
- trang - 13
