KỸ THUẬT LÁI XE GIỎI
Có thể bạn đã cảm thấy mình là “tay lái lụa”, nắm vững các kỹ thuật điều khiển xe. Vậy bạn thử kiểm tra xem câu trả lời của mình có giống với câu trả lời của những người vượt hàng trăm nghìn km mà chưa từng xảy ra tai nạn không?
KỸ THUẬT LÁI XE GIỎI
Có thể bạn đã cảm thấy mình là “tay lái lụa”, nắm vững các kỹ thuật điều khiển xe. Vậy bạn thử kiểm
tra xem câu trả lời của mình có giống với câu trả lời của những người vượt hàng trăm nghìn km mà
chưa từng xảy ra tai nạn không?
1 Yếu tố nào là quan trọng nhất để lái xe?
Có 2 yếu tố.
+ Thứ nhất, đó là kiến thức kỹ thuật cao.
+ Thứ hai là khả năng phán đoán và đánh giá tình huống.
Để trở thành một tài xế giỏi, cần có 2 kỹ năng này và biết áp dụng chúng đồng thời.
2 Điều gì quan trọng hơn đối với tài xế khoẻ mạnh về thể lực hay tinh thần?
Những yếu tố này không thể tách rời nhau. Phản xạ nhanh của tài xế không chỉ phụ thuộc vào cơ
bắp , mà còn phụ thuộc vào nhận thức cần thực hiện thao tác này hay thao tác khác hay không.
3 Có tồn tại kỹ thuật đặc biệt nào được coi là ưu việt hơn các kỹ thuật lái xe khác?
Kỹ thuật lái xe tốt nhất được coi là kỹ thuật “tự vệ”. Người cầm lái càng cẩn thận và bình tĩnh thì lái xe
càng an toàn. Tất nhiên, kiềm chế được mình trong làn xe cộ đông đúc không phải là chuyện dễ
dàng, nhưng đó mới là đức tính của một tài xế giỏi.
4 Khoảng cách nào luôn phải giữ đối với các xe khác?
Phép tính rất đơn giản: một thân xe cho 15km/h của vận tốc. Cũng có cách tính đơn giản hơn – theo
thời gian. Khoảng cách cần tính là 2 giây. Hãy chọn vật định hướng mà chiếc xe đi trước vừa chạy
qua. Nếu xe của bạn chạy qua trước 2 giây thì có nghĩa là khoảng cách chưa đủ.
5 Vị trí tay trên vôlăng thế nào được coi là đúng?
Người ta thường được dạy hãy coi vôlăng như mặt đồng hồ và vị trí đúng nhất là tay trái đặt ở số 9,
tay phải số 2. Tuy nhiên, vị trí 10 và 3 được ưa thích hơn do đảm bảo độ cơ động cao hơn và cơ tay
đỡ mỏi hơn điều này rất quan trọng khi đi đường trường.
6 Trạng thái nào cho phép người lái “sẵn sàng” cho những chuyến đi xa nhiều giờ đồng hồ?
Phương pháp tốt nhất bảo đảm sự minh mẫn và phản xạ nhanh nhạy cho người lái chính là sự luôn
sẵn sàng của toàn bộ cơ thể, hay cụ thể hơn là tư thế ngồi hợp lý. Không nên ngồi trong tư thế “co
ro” và phải “lắng nghe” chiếc xe của mình bằng cả cơ thể. Vòng cua quá gấp sẽ được các cơ hông
cảm nhận đầu tiên, còn sau đó mới đến tay cảm nhận “sự bất thường”. Chính vì vậy người lái phải
ngồi trong tư thế thoải mái, nhưng không quá “thư giãn” để mất đi cảm nhận từ xe và mặt đường một
cách kịp thời.
7 Có phải vận tốc tối đa ghi trên biển báo là luôn luôn đúng?
Không phải. Giới hạn vận tốc trên đường luôn được xác định đối với các điều kiện tối ưu, còn trong
điều kiện giao thông đông đúc, trời tối hay đường xấu thì lẽ dĩ nhiên cần đi chậm hơn, nhơng cũng
không nên quá chậm để tránh gây cản trở cho các xe khác. Tốt nhất nên đi với cùng tốc độ như các
xe khác.
8 Rẽ trái như thế nào tại ngã tư đông xe cộ?
Không vội vã quay vôlăng. Khi nhường các xe chạy ngược chiều nên giữ vị trí bánh xe thẳng. Đó là
một trong các nguyên tắc an toàn cơ bản của kỹ thuật lái xe: nếu bánh xe quay sang trái thì khi bị
đâm từ phía sau, xe sẽ bị hất sang làn đường ngược chiều và tai nạn là khó tránh. Trong trường hợp
như vậy, xe của bạn sẽ chiếm nhiều chỗ hơn , tăng thêm độ nguy hiểm và cản trở các xe khác
9 Làm gì nếu xe phía trước thu hẹp khoảng cách an toàn?
Rất thường xảy ra việc xe bạn chạy sau chiếc xe nào đó với khoảng cách an toàn, nhưng tài xế trước
“ cố tình” rút ngắn khoảng cách đó: bạn giảm tốc độ xe trước cũng giảm tốc độ. Khi đó phải luôn ghi
nhớ rằng không bao giờ “cảm xúc” được vượt qua lý trí; hoặc báo hiệu xin vượt, hoặc bình tĩnh giữ
khoảng cách an toàn.
Để thực sự trở thành một tài xế giỏi, cần phải ghi nhớ 3 nguyên tắc:
Đường giao thông không phải đường đua, không phóng nhanh, vượt ẩu. Luôn lịch sự và giúp đỡ các
tài xế khác vì không loại trừ khả năng có lúc bạn cũng cần sự giúp đỡ của họ.
Không tự cô lập mình – hãy báo hiệu trước cho các tài xế khác về ý định của mình như chuẩn bị rẽ,
vượt, đỗ…
Luôn luôn biết mình đang làm gì – đó là nguyên tắc quan trọng nhất. Hãy nhớ rằng lái xe là công
việc không dễ dàng và lái xe giỏi phải là lái xe an toàn.
KỸ THUẬT LÁI XE AN TOÀN
Lái xe ôtô là một môn thể thao thực thụ. Để điều khiển thành thạo ôtô cần phải có sức khoẻ, ý chí, cá
tính, sự tập luyện, tính kiên nhẫn và thói quen tập trung, nhưng tất cả những cái đó chỉ có thể rèn
luyện hoàn thiện thong quá trình thực tế lái xe và thâm niên cầm vôlăng.
1 Trước hết, một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng tới sự an toàn trong lái xe là tốc độ.
Những người lái xe đều biết rằng, còn gì thú hơn, khi được lướt với tốc độ hơn 100km/h trên đường
vắng vẻ, nắng vàng rực rỡ cảnh thiên nhiên hữu tình, nhưng khônh phải ai cũng biết và ý thức được
rằng chính những lúc lái xe với tốc độ cao như vậy lại dễ xảy ra tai nạn nhất, do người lái thường chủ
quan nên không làm chủ được tay lái và không xử lý tình huống kịp thời.
2 Thời tiết cũng có ảnh hưởng không nhỏ tới việc lái xe không an toàn. Ví dụ khi trời khô ráo, xe
đang chạy với tốc độ 60km/h, khi bắt buộc phải phanh gấp thì ôtô sẽ bị trượt đi khoảng 4045cm, còn
khi trời mưa thì khoảng cách bị trượt sẽ từ 90 đến 140m!!!.
3 Ban đêm, người lái xe thường có cảm giác xe chạy chậm hơn ban ngày mặc dù chạy cùng 1 tốc
độ vì người lái xe không thấy rõ các cảnh vật lướt qua sau cửa kính xe. Do đó, người lái xe nhất là
người mới cầm lái thiếu kinh nghiệm thường có xu hường tăng tốc khi lái xe ban đêm và thế là tai nạn
có thể xảy ra.
4 Khi tránh một chiếc ôtô khác chạy ngược chiều, người lái thường có cảm giác đường không đủ
rộng và tốc độ của xe chạy ngược chiều càng cao thì cảm giác đó càng mạnh. Một số lái xe ít kinh
nghiệm, do cảm giác sợ bị va quệt nên vào thời điểm tránh nhau thường bẻ tay lái gấp và như vậy có
thể dẫn đến tai nạn đáng tiếc.
5 Ban đêm, thỉnh thoảng do lái xe quá mệt mỏi vì khi lái xe đường dài, người lái xe có thể nhìn thấy
ảo ảnh trên đường. Các hiện tượng ảo ảnh này rất đa dạng, nó có thể là một con thú chạy qua
đường, một căn nhà đứng sừng sững giữa đường hoặc có thể là những vật thể không rõ hình dáng.
Trong những trường hợp như vậy, theo phản xạ tự nhiên, người lái xe thường phanh gấp hay là bẻ
mạnh vôlăng và chỉ sau đó mới ngỡ ngàng nhận ra rằng không hề có một chướng ngại vật gì trước
mặt. Thật đáng tiếc đó là một sai lầm hết sức nghiêm trọng vì thực tế hoàn toàn có thể xuất hiện
những chướng ngại vật có thật trên đường. Những biện pháp thông thường để ngăn ngừa hiện tượng
ảo ảnh như trò chuyện với bạn đồng hành, nghe đài… đều không có tác dụng. Cách duy nhất để
phòng hiện tượng này đó là ngủ đủ giấc hoặc có sự nghỉ ngơi, dù chỉ là ngắn ngủi.
CÁC YẾU TỐ GÂY MẤT TẬP TRUNG KHI LÁI XE
Bạn thường dò sóng phát thanh hay đĩa khi đang lái xe? Có bao giờ uống nước giải khát khi đang
cầm lái? Đã khi nào mải mê với cuộc chuyện trò mà quên đánh tay lái vào cua hay vô ý vượt đèn đỏ?
Hoặc thậm chí đọc báo hay ngắm nhìn bạn trong gương, hay trong lúc vội vã đi làm? Nếu câu trả lời
là “có”, bạn cũng phải là người đơn độc! Trong xã hội của sự vội vã như cướp thời gian hiện nay, việc
bạn cùng lúc thực hiện nhiều việc khác quá trở nên phổ biến trong lúc lái xe. Trong khi thực hiện sứ
mệnh quan trọng là điều khiển xe, một số lái xe còn ăn, sử dụng máy vi tính, nói chuyện qua điện
thoại di động, giải quyết vấn đề với đứa con ngỗ ngược của mình hay các con vật nuôi trong nhà
hoặc buôn bán qua mạng hoặc dõi theo các sự cố trên đường nhưng nên nhớ tất cả những hành
động này đều nguy hiểm vì nó làm giảm sự tập trung khi lái xe trên đường. Theo một ngiên cứu mới
đây của Trung tâm nghiên cứu an toàn đường bộ (HSRC) Thuộc đại học tổng hợp Bắc Carolina
(UNC) do tổ chức an toàn giao thong (AAAFTS) tài trợ hàng năm tại Mỹ có khoảng 284.000 lái xe do
sao nhãng đã gây ra các tai nạn nghiêm trọng. Thật đáng ngạc nhiên bởi nhiều công việc phụ khi
đang lái xe lại chính là nguyên nhân gây tai nạn.
* Lái xe mất tập trung như thế nào?
Tiến sĩ Jane Stutts, tác giả của nghiên cứu trên cho biết, 15% số lái xe được nghiên cứu đã không
tập trung và một nửa trong số này (8,3%) bị sao nhãng do tác động nào đó ở bên trong hoặc ngoài
xe. Khi loại những lái xe có sự tập trung không rõ nguyên nhân ra khỏi những số liệu này, tỷ lệ lái xe
nên tới 12,9%. Theo nghiên cứu này, lái xe thường bị sao nhãng do các nguyên nhân chính như: tác
động từ ngoài xe29,4% điều chỉnh đài hoặc CD11,4%. Các nguyên nhân gây sao nhãng đặc biệt
khác gồm có: nói chuyện với người ngồi trong xe2,8%; ăn hoặc uống1,7%; sử dụng điện thoại di
động1,5% và hút thuốc lá 0,9%
* Đặc đểm của lái xe gây tai nạn
Tiến sĩ Jane Stutts cho biết lái xe ở các độ tuổi khác nhau dường như bị các tác động khác nhau làm
sao nhãng. Các lái xe dưới 20 tuổi đặc biệt hay bị sao nhãng khi mở đài hay nghe đĩa CD, trong khi
lái xe ở độ tuổi từ 2029 có thể dễ bị sao nhãng hơn do người đi cùng trên xe. Lái xe trên 65 tuổi sẽ bị
các sự kiện ở bên ngoài xe làm sao nhãng nhiều hơn. Và phần lớn các lái xe sao nhãng là nam giới
(63%), một phần do lái xe là nam giới nhiều hơn nữ giới và liên quan tới các tai nạn giao thong
nghiêm trọng nhiều hơn. Cấc nhà nghiên cớu đã sử dụng hệ thống dữ liệu tai nạn (CDS) cơ quan an
toàn giao thông đường bộ Quốc gia (NHTSA) Mỹ đối với nghiên cứu này. CDS xem xét những trường
hợp tiêu biểu trong khoảng 5.000 vụ tai nạn giao thông mỗi năm, trong đó ít nhất một xe bị hư hại
đến độ cần phải kéo.
* Hạn chế
CDS chỉ cung cấp các thông tin về tần xuất các tác động dẫn tới tai nạn. Cần nghiên cứu sâu hơn
nữa để xác định tần xuất, cường độ và các tình huống thực tế dẫn đến sự sao nhãng cho lái xe là rất
cần thiết để phát triển công nghệ mới trong xe.
HSRC tiến hành các nghiên cừu nhiều mặt nhằm giảm thiểu tỷ lệ tử vong thương tật và các chi phí
xã hội có liên quan trong các tai nạn đường bộ tại Bắc Carolina và trên toàn nước Mỹ. Trung tâm này
xem xét các vụ tai nạn có liên quan tới ô tô, xe cộ, đường sá, các yếu tố môi trường của những rủi ro
này. Để hạn chế những rủi ro do lái xe sao nhãng khi ngồi sau tay lái, các nhà khoa học đã áp dụng
nhiều công nghệ an toàn: dùng các loại cảm biến để nhận biết tín hiệu mất an toàn và như gần đây,
lần đầu tiên công nghệ PreSafe của MescedesBenz đã bảo vệ an toàn cho người ngồi sau xe cho
dù lái xe có sao nhãng.
* Biện pháp giảm thiểu những sao nhãng và tập trung khi lái xe:
+ Mắt luôn quan sát mặt đường, tay luôn giữ vô lăng.
+ Đảm bảo trẻ luôn an toàn trên ghế dành cho trẻ em, người đi xe luôn đeo dây an toàn.
+ Chỉ ăn uống khi xe đã đỗ an toàn.
+ Quan sát hướng đi trước khi khởi động xe.
+ Tránh tập trung nói truyện với những người khác trong xe.
10 LỖI LẦM PHỔ BIẾN KHI LÁI XE Ô TÔ:
1. Không tập trung
2. Lái xe trong khi buồn ngủ
3. Bị sao nhãng bởi các vật dụng trong xe
4. Không kịp thời điều chỉnh với những điều kiện thời tiết.
5. Lái xe ẩu
6. Không phán đoán được ý định của các tài xế xe khác.
7. Không làm chủ được tốc độ.
8. Thay đổi làn đường mà không nhìn gương chiếu hậu.
9. Lái xe khi đang… rầu rĩ.
10. Không quan tâm gì tới bảo dưỡng xe cần thiết.
TƯ THẾ NGỒI KHI LÁI XE Ô TÔ
Tất cả các tai nạn xẩy ra trên đường không chỉ do người lái xe thiếu kinh nghiệm, mặc dù cũng chính
lý do này thường gây ra những tai nạn đáng tiếc. Ngoài ra,còn có những nguyên nhân khách quan
khác cũng có thể dẫn tới hậu quả đánh buồn trên đường. Thật đáng tiếc là hầu hết các lái xe, đôi khi
cả lái xe chuyên nghiệp cũng không lưu tâm một cách đúng mức tới chúng và một trong những
nguyên nhân đó là tư thế ngồi đúng của người lái xe.
Nhiều người lái xe, do tư thế ngồi sai, có cảm giác khó chịu và bất tiện khi lái xe. Rồi khi đã xẩy ra tai
nạn thì họ thường đổ lỗi cho một cái gì đó có vẻ như rất "thực tế" và “hợp lý”: Nào thì đường thì xấu,
lái xe đâm vào mình trình độ kém, nào là tầm nhìn hạn chế, xe của mình lại có trục trặc kỹ thuật…
Tuy nhiên, chính tư thế ngồi không đúng đã làm cho người lái xe mất đi những giây đồng hồ quý giá
giúp cho người ta có thể kịp thời xử lý trong những trường hợp khẩn cấp.
Khi người lái xe thanh minh rằng anh ta đã “không kịp” phanh lại trước khi đâm vào một xe khác, có
nghĩa là anh ta đã không nhìn thấy những gì xẩy ra trước mặt. Dĩ nhiên, ngồi thoải mái, rộng rãi khi
lái xe rất dễ chịu nhưng trong tư thế này, với chân phải tới bàn đạp phanh cũng như xoay vô lăng về
hướng cần thiết sẽ khó hơn nhiều. Những người lái xe chuyên nghiệp luôn tạo cho mình thói quen
điều chỉnh nghế ngồi trước khi khởi hành. Từ kinh nghiệm của họ, ta có thể rút ra một số nguyên tắc
điều chỉnh ghế lái xe để không bị mệt mỏi khi lái và phản xạ kịp thời trước các tình huống khẩn cấp
trên đường. Không phải vô cớ mà các bác tài chuyên nghiệp vẫn thường nói rằng trong những tình
huốnh như vậy, phải biết “nghĩ” bằng đôi bàn chân và đôi tay.
1. Để điều chỉnh đúng ghế ngồi, bạn hãy cho ngả lưng ghế ra phía sau một chút, chân trái đạp côn
sát sàn, sau đó điều chỉnh ghế về phía trước hay phía sau lưng (trong một số model cao cấp có thể
chỉnh được cả độ cao của ghế) tới lúc khi đạp côn sát sàn, chân trái vẫn còn phải hơi gập lại một
chút. Như vậy, khi xẩy ra các tình huống phức tạp trên đường đi thì bạn có thể xử lý chân phanh và
chân côn một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất.
2. Để điều chỉnh lưng ghế, một tay bạn nắm vôlăng ở điểm cao nhất, tay kia điều chỉnh lưng ghế
sao cho lưng bạn áp sát vào lưng ghế. Tư thế như vậy sẽ không chỉ giúp đôi tay bạn hoạt động thoải
mái, chính xác hơn mà còn giúp bạn “cảm nhận” được toàn bộ chiếc xe của mình.
3. Để kiểm tra xem tư thế của mình đã đúng chưa, bạn hãy thắt dây an toàn lại, sau đó đặt bàn tay
trái lên điểm cao nhất của vôlăng, còn tay phải bạn đưa cần số lên số 3. Nếu khi làm các thao tác
này lưng bạn vẫn áp sát lưng ghế thì tư thế ngồi của bạn hoàn toàn đúng.
Ngoài ra, để hạn chế khả năng xảy ra tai nạn tới mức tối đa, bạn cũng nên nhớ và thực hiện 5
nguyên tắc đơn giản sau đây:
1. Tạo cho mình thói quen giữ vôlăng ở phần nửa trên theo nguyên tắc “mười giờ mười phút”.
2. Áp thật sát lưng vào ghế ngồi.
3. Tháo đi tất cả những gì thuộc về mục “đồ chơi” không cần thiết làm bạn dễ mất tạp trung từ các
kính xe và bảng điều khiển.
4. Vặn nhỏ đài hoặc bang cátsét, tốt nhất là tắt hẳn đi.
5. Không nói chuyện với bạn đồng hành trong khi lái xe, nhất là trong những tình huống phức tạp.
