Kinh tế vi mô_ Bài 4
Tài liệu tham khảo môn KInh tế vi mô_ Chương " Thị trường cạnh tranh độc quyền" dành cho sinh viên chuyên ngành kinh tế.
C7. TH TRƯ NG C NH TRANH ð C QUY N
•••
M t s doanh nghi p.
M i doanh nghi p cung ng s n ph m v i nhãn hi u
khác bi t và ñ c quy n nhãn hi u s n ph m c a mình.
Thí d :
Honda (Wave, SuperDream, Future) | Suzuki (Viva,
Smash, Shogun) | Yamaha (Sirius, Mio, Jupiter) | v.v.
Clear | Dove | Pantene | Sunsilk | v.v.
http://lekhuongninh.googlepages.com 1
Th trư ng này v a mang tính c nh tranh v a mang
tính ñ c quy n.
ð c ñi m:
+ Có s do xu t nh p ngành; và
+ C nh tranh nhưng không thay th hoàn toàn.
Cân b ng trong ng n h n c a th trư ng c nh tranh
ñ c quy n (xem trang ti p).
http://lekhuongninh.googlepages.com 2
CÂN B NG TRONG NG N H N
VÀ DÀI H N TTCTðQ*
P + ðư ng c u ñ i v i s n ph m c a
doanh nghi p (DN) là D.
+ DN s ch n ñi m F (q0,P0) ñ t i ña
MC hóa l i nhu n; LN = DT(P0EFAC0).
+ L i nhu n thu hút các DN khác gia
AC nh p ngành nên D chuy n sang trái
P0 E
• thành D’ và MR thành MR’.
P1
AC0 G• F + ði m cân b ng trong dài h n là G
• (q1,P1) và l i nhu n c a DN b ng
• không.
D
+ Làm ra s n ph m m i (TV, v.v.);
• D’ gi m chi phí.
MR’ MR
q
O q1 q0
*TTCTðQ: Th trư ng c nh tranh ñ c quy n
http://lekhuongninh.googlepages.com 3
C NH TRANH ð C QUY N
VÀ HI U QU KINH T
P P
MC MC
AC AC
PMC A
PC MR
•
• • B
•C
MR
Q Q
O QC O QMC QC
+ TT CTHH: ph n m t không = 0.
+ TT CTðQ: DT(ABC) > 0. Nh n xét : (i) s lư ng DN ñ l n và c u r t co
giãn nên ph n m t không s không ñáng k ; (ii) s n ph m ña d ng và có
th bù ñ p cho ph n m t không.
http://lekhuongninh.googlepages.com 4
MÔ HÌNH ð NH GIÁ TRONG TT CTðQ
S n ph m ñ ng nh t:
+ Mô hình c nh tranh gi : t t c các doanh nghi p là
ch p nh n giá.
+ Mô hình t h p (cartel ): các doanh nghi p liên k t
toàn di n ñ quy t ñ nh s n lư ng c a ngành.
+ Mô hình Cournot : doanh nghi p i xem s n lư ng
c a doanh nghi p j là c ñ nh.
+ Mô hình bi n ñ ng theo ph ng ñoán: doanh nghi p
i gi ñ nh s n lư ng c a doanh nghi p j thay ñ i
theo s n lư ng c a mình – Mô hình Stackelberg.
+ Mô hình Bertrand : P = MC.
http://lekhuongninh.googlepages.com 5
C U TRÚC MÔ HÌNH TT CTðQ
Hàm s c u d ng ngh ch:
P = f (Q) = f (q1 + q2 + … + qn).
Hàm chi phí c a doanh nghi p i : TCi(qi).
Hàm l i nhu n c a doanh nghi p i :
π i = Pqi − TCi (qi ) = f (Q)qi − TCi (qi ) =
= f (q1 + q 2 + ... + qn )qi − TCi (qi ).
Doanh nghi p i xác ñ nh l i nhu n t i ña như th nào?
Tính ñ o hàm l i nhu n d a trên các gi ñ nh.
K t qu : 5 mô hình ñ c p trư c.
http://lekhuongninh.googlepages.com 6
Mô hình c nh tranh gi
Gi ng trong TT CTHH, doanh nghi p ch p nh n giá hay:
∂P / ∂ q i = 0 , ∀ i
ði u ki n t i ña hóa l i nhu n c a π i = Pqi − TCi (qi )
là:
∂π i ∂TCi (qi )
=P− =0
∂qi ∂qi
hay: P = MCi(qi): Gi ng như trong TT CTHH.
http://lekhuongninh.googlepages.com 7
ð th minh h a
P
M Mô hình t h p
PM ●
PA ●A Mô hình Cournot
Mô hình c nh tranh gi
C
PC ● ● MC
D
Q
O QM QA QC
MR
http://lekhuongninh.googlepages.com 8
Mô hình t h p
S n lư ng c a m i doanh nghi p có nh hư ng ñ n
giá hay:
∂P /∂qi ≠ 0.
Liên k t thành t h p, g i là doanh nghi p ñ c quy n
nhi u thành viên.
T i ña hóa l i nhu n c a toàn ngành.
http://lekhuongninh.googlepages.com 9
T i ña hóa l i nhu n
Doanh nghi p “ñ c quy n” t i ña hóa hàm l i nhu n:
n n
π = P × Q − ∑ TC i (q i ) = TR − ∑ TC i (q i )
i =1 i =1
n
= P × (q1 + q2 + ... + qn ) − ∑TC (q ).
i =1
i i
K t qu :
∂π ∂P
= P + (q1 + q2 + ... + qn ) − MCi (qi ) = 0.
∂qi ∂qi
hay: MR(Q) − MCi (qi ) = 0.
http://lekhuongninh.googlepages.com 10
Xem ñ th minh h a (trang trư c).
Nh n xét : Có kh năng các DN xăng d u liên k t
ng m không?
Tính kh thi c a s liên k t do P > MC ?
Lu t pháp không cho phép: c m móc ngo c.
Kh năng b i tín.
Thí d : Xăng d u Vi t Nam? Các hãng bia Heineken
+ Grolsch + InBev + Bavaria; Kh i OPEC.
http://lekhuongninh.googlepages.com 11
Mô hình Cournot
ð c quy n ñôi.
Gi ñ nh: ∂P / ∂q i ≠ 0 nhưng ∂q j /∂qi = 0, ∀j ≠ i.
ði u ki n t i ña hóa l i nhu n:
∂π i ∂P
= P + qi − MCi (qi ) = 0, i = 1, n.
∂qi ∂qi
So sánh v i mô hình c nh tranh gi và mô hình t h p.
http://lekhuongninh.googlepages.com 12
So sánh các mô hình
Mô hình c nh tranh gi : P = MCi (qi ).
∂P
Mô hình t h p: P + (q1 + q2 + ... + qn ) = MCi (qi ).
∂qi
∂P
Mô hình Cournot: P + qi = MCi (qi ).
∂qi
K t lu n: D a trên ñ th phía trư c.
http://lekhuongninh.googlepages.com 13
Hàm ph n ng
và ñi m cân b ng Cournot
q2
r1(q1, q2): ðư ng ph n ng c a DN 1
q2M ●
q2* E
●
●
C
A
B
● ● r2(q1, q2): ðư ng ph n ng c a DN 2
● q1
O q1* q1M
http://lekhuongninh.googlepages.com 14
Mô hình d n ñ u v giá: Stackelberg
P
D SC
D’
P1 ● ●
PL ● ● ●
D’
P2 ●
●
MC D
Q
O QC QL QT
MR’
http://lekhuongninh.googlepages.com 15
Mô hình Bertrand
Gi ñ nh:
S n ph m tương t .
Ngư i tiêu dùng s n sàng tr giá ñ c quy n.
Ngư i tiêu dùng có thông tin ñ y ñ .
Doanh nghi p có ñ ng cơ h giá ñ chi m toàn b
th ph n.
K t qu : P1 = P2 = MC.
http://lekhuongninh.googlepages.com 16
