Kinh tế học vi mô_ Chương số 2
Cầu chỉ xuất hiện khi có đủ hai yếu tố đó là:+ Có khả năng mua: nghĩa là phải có tiền, có đủ ngân sách.+ Sẵn sàng mua: muốn mua , phụ thuộc vào sở thích của người tiêu dùng.
Ch−¬ng II: CÇu, Cung
I. CÇu: (Demand:D)
1. Mét sè kh¸i niÖm:
1.1. Kh¸i niÖm cÇu:
cÇu chØ xuÊt hiÖn khi cã ®ñ hai yÕu tè ®ã lμ:
+ Cã kh¶ n¨ng mua: nghÜa lμ ph¶i cã tiÒn, cã ®ñ ng©n
s¸ch.
+ S½n sμng mua: muèn mua, phô thuéc vμo së thÝch
cña ng−êi tiªu dïng.
1.2. L−îng cÇu: (Quantity demanded)
Ta cÇn ph©n biÖt cÇu vμ l−îng cÇu:
L−îng cÇu lμ mét sè l−îng hμng ho¸ , dÞch vô cô
thÓ t¹i mét møc gi¸ nhÊt ®Þnh.
1.3. BiÓu cÇu vμ ®−êng cÇu:
GÝa(P) L−îng cÇu (Q) Tæng
cÇu
1000®/®v Qa Qb
14 1 0 1
13 2 0 2
12 3 0 3
11 4 2 6
10 5 4 9
* §−êng cÇu: thÓ hiÖn cÇu d−íi d¹ng ®å thÞ.
P
14
13
12
11
10 DA
0 1 2 3 4 5 Q
1.5. CÇu c¸ nh©n – cÇu thÞ tr−êng:
2. LuËt cÇu:
Kh¸i niÖm: Qd t¨ng lªn ⇔ P gi¶m vμ ng−îc l¹i
Nguyªn nh©n: 2 nguyªn nh©n
Mét sè hμng ho¸ kh«ng tu©n theo luËt cÇu
Hμng ho¸ kh«ng tu©n theo luËt cÇu, P t¨ng
Qd t¨ng => hμng ho¸ Giffen, ®−êng cÇu dèc lªn
tõ tr¸i sang ph¶i.
P
Hμng ho¸ Giffen
0 Q
3. C¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn cÇu
Qd = F (gi¸, gi¸ hμng ho¸ liªn quan, thu
nhËp, thÞ hiÕu, sè l−îng ng−êi mua, kú väng).
Qd = F (Px, Py, I, T, N, E)
3.1. Thu nhËp (Income: I)
* Hμng ho¸ th«ng th−êng(normal goods)
I t¨ng => Qd t¨ng ë c¸c møc gi¸ => ®−êng cÇu
dÞch chuyÓn sang ph¶i.
I gi¶m => Qd gi¶m ë c¸c møc gi¸ => ®−êng
cÇu dÞch chuyÓn sang tr¸i.
* Hμng ho¸ thø cÊp (inferior goods)
I t¨ng => Qd gi¶m => ®−êng cÇu d/c sang tr¸i
I gi¶m => Qd t¨ng => ®−êng cÇu d/c sang ph¶i.
3.2. Gi¸ hμng ho¸ cã liªn quan: (Py)
* Hμng ho¸ thay thÕ (Substitute goods) lμ hμng ho¸ cã
thÓ sö dông thay cho hμng ho¸ kh¸c.
Py t¨ng => Qdy gi¶m => Qdx t¨ng => ®−êng cÇu
hμng ho¸ X dÞch chuyÓn sang ph¶i vμ ng−îc l¹i.
* Hμng ho¸ thay thÕ (complement goods) lμ hμng
ho¸ ®−îc sö dông ®ång thêi víi hμng ho¸ kh¸c.
Py t¨ng => Qdy gi¶m => Qdx gi¶m => ®−êng cÇu
hμng ho¸ X dÞch chuyÓn sang tr¸i, vμ ng−îc l¹i.
3.3. ThÞ hiÕu (Taste: T ) lμ së thÝch hay sù −u tiªn
cña ng−êi tiªu dïng ®èi víi hμng hãa hoÆc dÞch vô.
- T vÒ hμng ho¸ dÞch vô thÊp => cÇu thÊp
- Kh«ng quan s¸t T mét c¸ch trùc tiÕp, nªn
th−êng gi¶ ®Þnh T thay ®æi chËm hoÆc Ýt thay ®æi.
3.4. Sè l−îng ng−êi mua (d©n sè) Number of population
N t¨ng => Qd t¨ng ë c¸c møc gi¸=> ®−êng cÇu
dÞch chuyÓn sang ph¶i, vμ ng−îc l¹i.
VD: D©n sè Hμ néi t¨ng => l−îng tiªu dïng g¹o
t¨ng => ®−êng cÇu g¹o dÞch chuyÓn sang ph¶i.
3.5. Kú väng (Expectation: E)
Kú väng lμ dù kiÕn sù thay ®æi trong t−¬ng lai vÒ
gi¸, thu nhËp vμ thÞ hiÕu lμm ¶nh h−ëng tíi
l−îng cÇu hiÖn t¹i.
* Kú väng cã thÓ vÒ gi¸, thu nhËp, thÞ hiÕu, sè
l−îng ng−êi tiªu dïng...
* Khi kú väng gi¸ trong t−¬ng lai gi¶m => cÇu hiÖn
t¹i sÏ gi¶m => ®−êng cÇu dÞch chuyÓn sang tr¸i vμ
ng−îc l¹i.
=> Kú väng vÒ c¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn cÇu
thay ®æi sÏ khiÕn cÇu hiÖn t¹i thay ®æi.
3.6. Gi¸ hμng ho¸, dÞch vô: Price of goods or services
Gi¸ lμ nh©n tè néi sinh khi thay ®æi g©y nªn sù
vËn ®éng trªn mét ®−êng cÇu.
C¸c nh©n tè tõ 3.1=> 3.5 g©y nªn sù dich chuyÓn
cña ®−êng cÇu.
4. Sù vËn ®éng vμ dÞch chuyÓn cña ®−êng cÇu:
(Movement and shift of demand curve)
*Sù vËn ®éng trªn mét ®−êng cÇu (Movement
along the demand curve) g©y nªn do nh©n tè néi
sinh lμ gi¸ hμng ho¸ dÞch vô. NÕu P t¨ng th× vËn
®éng lªn phÝa trªn A=>A1,ng−îc l¹i A=>A2;h×nh a
* Sù dÞch chuyÓn cña ®−êng cÇu (Shift of demand
curve): g©y nªn bëi nh©n tè ngo¹i sinh, lμm ®−êng
cÇu dÞch chuyÓn song song ra ngoμi D =>D1 hoÆc
vμo trong D => D2 ; h×nh b
H×nh a H×nh b
P P
Pa1 A1
Pa A
Pa2 A2
D D1
D2 D
0 Qa1 Qa Qa2 Q 0 Q
Movement along demand curve Shift of demand curve
5. Co d·n cña cÇu (Elastricity of demand: ED)
* Kh¸i niÖm: Lμ sù thay ®«Ø % cña l−îng cÇu chia
cho sù thay ®æi % cña c¸c yÕu tè quyÕt ®Þnh cÇu.
5.1. Co d·n cña cÇu theo gi¸ (Price-elastricity of demand)
a. Kh¸i niÖm
* Môc ®Ých tÝnh: so s¸nh thay ®æi l−îng cÇu víi c¸c
møc gi¸, ph¶n øng cña cÇu víi c¸c hμng ho¸ kh¸c
nhau cã ®¬n vÞ vËt lý kh¸c nhau, so s¸nh tû lÖ %
kh«ng ph¶i thay ®æi tuyÖt ®èi.
NhËn xÐt: EpD < 0 do P, Q quan hÖ tû lÖ nghÞch
EpD kh«ng phô thuéc vμo ®¬n vÞ P,Q
b. C¸ch tÝnh hÖ sè co d·n:
* Co d·n kho¶ng (®o¹n) (Arc Elasticity of demand)
lμ co d·n trªn mét kho¶ng h÷u h¹n cña ®−êng cÇu
hoÆc cung.
C«ng thøc EDp = %ΔQ
P %ΔP
P2 A2
P1 A1
D
Q
0 Q2 Q1
VÝ dô: TÝnh EDp (A1A2) khi P2=75, P1=50,
Q2=25, Q1=50
¸p dông c«ng thøc cã: EDp (A1A2=
*Co d·n ®iÓm: (Point Elastricity of demand): lμ
sù co d·n t¹i 1 ®iÓm trªn ®−êng cÇu.
C«ng thøc: EDp =%ΔQ/%ΔP=dQ/Q:dP/P
= dQ/dP x P/Q = Q’(p).P/Q
VÝ dô: TÝnh hÖ sè co d·n cña cÇu t¹i ®iÓm P = 10, Q
=5
Hμm cÇu: Q = 10 – 4P
Ep = (10 – 4P)’.P/Q = -4. 10/5 = -8
=> Khi P t¨ng 1% th× l−îng cÇu gi¶m 8%.
NhËn xÐt:
HÖ sè co d·n kho¶ng liªn quan ®Õn 2 møc gi¸
ë hai ®Çu kho¶ng
HÖ sè co d·n ®iÓm chØ xÐt t¹i mét møc gi¸
duy nhÊt.
Mäi ®iÓm trªn ®−êng cÇu tuyÕn tÝnh cã ®é co
d·n kh¸c nhau
c. Ph©n lo¹i hÖ sè co d·n:
Nghiªn cøu sù co d·n cÇu theo gi¸ ta chia ra c¸c
tr−êng hîp (EDp ë ®©y lÊy trÞ tuyÖt ®èi)
Edp >1, cÇu co d·n t−¬ng ®èi theo gi¸, ®−êng
cÇu tho¶i thÓ hiÖn mét sù thay ®æi nhá cña gi¸
khiÕn l−îng cÇu thay ®æi lín
P
P1
P2
D
Q
0 Q1 Q2
Edp EDp = 1, cÇu co d·n ®¬n vÞ, ®−êng cÇu t¹o víi trôc
hoμnh gãc 45°, gi¸ vμ l−îng thay ®æi nh− nhau
P
P1
P2
D
Q
0 Q1 Q2
EDp = 0, cÇu kh«ng co d·n, ®−êng cÇu lμ ®−êng
th¼ng ®øng song song víi trôc gi¸, khi gi¸ thay ®æi
th× l−îng cÇu kh«ng thay ®æi.
P
D
P2
P1
Q1 Q
0
