KHỞI SỰ DOANH NGHIÊP
Làm thế nào để tôi có thể đi đến một ý tưởng kinh doanh thắng lợi?Phát triển một ý tưởng kinh doanh có nghĩa là phải xây dựng được một viễn cảnh, đánh giá các điểm mạnh của bạn và xác định được thị trường cần gì.Ba bước sau đây sẽ giúp bạn khởi động.
KhởI sự Doanh nghiệp Page 1 of 30
KHỞI SỰ DOANH NGHIÊP
Làm thế nào để tôi có thể đi đến một ý tưởng kinh doanh thắng lợi?
Phát triển một ý tưởng kinh doanh có nghĩa là phải xây dựng được một viễn cảnh, đánh giá các
điểm mạnh của bạn và xác định được thị trường cần gì. Ba bước sau đây sẽ giúp bạn khởi động.
Xây dựng viễn cảnh
Bạn hãy nhắm mắt lại trong vòng một vài phút và tưởng tượng một hình ảnh chi tiết về những gì
mà bạn muốn thấy trong cuộc sống của mình trong 5 năm tới. Hình ảnh càng chi tiết càng tốt.
• Bạn sẽ sống ở đâu?
• Bạn sẽ làm gì hàng ngày?
• Bạn sẽ làm công việc nào?
• Bạn sẽ làm việc một mình hay cùng với những người khác?
• Xung quanh bạn sẽ là những ai?
• Bạn sẽ làm gì khi bạn không làm việc?
Đừng tự giới hạn mình trong những câu hỏi này; bạn hãy sáng tạo một hình ảnh sống động của
bản thân, hãy nghĩ đến những gì quan trọng đối với bạn. Đây là tất cả những vấn đề cá nhân sẽ có
ảnh hưởng tới kiểu doanh nghiệp mà bạn sẽ theo đuổi - bạn sẽ muốn làm người thành thị hay
người nông thôn; bạn muốn đi đây đó hay chỉ ngồi trước máy tính; bạn muốn gặp mọi người hay
chỉ muốn làm việc qua điện thoại. Làm như vậy sẽ giúp bạn tạo được một nền tảng cho việc lựa
chọn công việc kinh doanh, ra các quyết định kinh doanh, và đặt ra những mục tiêu rõ ràng.
Tốt nhất là bạn hãy làm bài tập này cùng với một ai đó và chia sẻ hình dung của bạn. Nếu bạn
không thể làm điều đó, hãy viết ra để việc hình dung của bạn được cụ thể hơn.
Xác định những điểm mạnh của bạn và những việc bạn muốn làm
Thường thì sẽ rất có ích nếu bạn nhìn lại bản thân để xem xem bạn thích gì và không thích gì,
cũng như tài năng của bạn nằm ở đâu. Nó không chỉ giúp bạn đi đến một ý tưởng kinh doanh
thắng lợi. Nó còn giúp bạn đi đến một ý tưởng kinh doanh phù hợp với các kỹ năng và sở thích
của bạn. Công việc kinh doanh của bạn phải khiến bạn luôn cảm thấy hứng thú để bạn có thể phát
triển trên con đường dài phía trước.
Một trong những cách tốt nhất để làm điều này là lên 3 danh sách riêng rẽ:
Danh sách 1: Những điểm mạnh của bạn
Mọi người đều có điểm mạnh trong một lĩnh vực nào đó và nhiều kỹ năng có thể sẽ là nền tảng
cho một công việc kinh doanh cụ thể. Vốn dĩ bạn có thể có đầu óc tổ chức hoặc năng khiếu sửa
chữa các đồ vật. Bạn có thể đã quen thuộc với những kỹ năng của mình đến mức chúng không
thể ngay lập tức xuất hiện trong đầu bạn, vì vậy hãy lập danh sách này bằng cách tự quan sát bản
thân bạn trong một vài tuần lễ để xem bạn có những năng khiếu gì và bằng cách hỏi những người
hiểu rõ bạn để biết ấn tượng của họ về những gì họ thấy bạn vượt trội.
Danh sách 2: Những kỹ năng bạn đã tích luỹ được trong những năm qua
Cho dù bạn có làm việc trong một môi trường bình thường hay không, chắc chắn bạn đã tích luỹ
được nhiều kỹ năng. Hãy viết ra tất cả những trách nhiệm công việc mà bạn đã từng đảm đương;
hãy nghĩ đến những nhiệm vụ khác nhau mà bạn biết cách hoàn thành. Hãy bảo đảm là danh sách
này hoàn chỉnh -- nghĩa là phải có ít nhất 10 mục khác nhau
KhởI sự Doanh nghiệp Page 2 of 30
Danh sách 3: Những việc bạn muốn làm
Hãy lên danh sách những việc bạn thích làm. Điều này có thể không dễ dàng như người ta tưởng.
Danh sách đó phải gồm ít nhất 10 mục khác nhau. Hãy suy nghĩ mở rộng ra ngoài những sở thích
và những mối quan tâm nảy sinh tức thì trong đầu bạn. Nếu bạn cảm thấy lúng túng, hãy hỏi ý
kiến của những người đã biết bạn từ lâu -- đặc biệt là những người biết bạn từ khi bạn còn nhỏ --
để xem họ thấy bạn làm gì khi bạn vui sướng nhất.
Hãy để ba danh sách này ở một chỗ dễ thấy (ví dụ trên bàn làm việc của bạn) trong một vài tuần,
và mỗi khi bạn có một ý tưởng mới, hãy lập tức ghi nó vào một mục phù hợp. Hãy hỏi cả những
người hiểu rõ bạn để qua câu chuyện của họ khơi dậy trí nhớ của bạn.
Xác định các nhu cầu của thị trường
Cho đến giờ thì bạn vẫn đang hướng nội để đi đến một ý tưởng kinh doanh của mình. Bây giờ là
lúc bạn nên hướng ngoại để phát hiện xem trên thị trường có nhu cầu nào chưa được lấp đầy mà
bạn có thể đáp ứng với sản phẩm hay dịch vụ của mình.
Có rất nhiều các danh sách kinh doanh "Top 10" hay "Mới nguyên và Nóng hổi". Những danh
sách này có thể khuyến khích một số ý tưởng, song ý tưởng kinh doanh tốt nhất sẽ đến từ chính
bạn và dựa trên cơ sở bạn là ai và thị trường đang cần gì. Bởi vậy, trong khi bạn đang suy nghĩ để
tìm kiếm và lập các danh sách, bạn cũng nên nghe ngóng bên ngoài xem có cơ hội kinh doanh
nào không.
Bản liệt kê công việc dưới đây được thiết kế để giúp bạn có được ý tưởng. Bạn đừng sợ sẽ trở
nên kỳ quặc và đừng nản chí nếu những ý tưởng đầu tiên của bạn chưa hoàn thiện. Hãy tạm gác
những chỗ hổng đó sang một bên và tiếp tục công việc.
Lựa chọn Ban giám đốc
Nếu bạn định tổ chức doanh nghiệp theo mô hình công ty cổ phần, thì luật pháp yêu cầu bạn phải
có một Ban giám đốc. Nhiệm vụ quản lý của bạn (tức là đảm đương chức vụ Tổng giám đốc điều
hành và Chủ tịch công ty) là giám sát quá trình đưa ra quyết định hàng ngày của công ty, còn Ban
giám đốc thì đưa ra định hướng tổng thể cho công ty.
Quy mô của Ban giám đốc mà bạn phải có thay đổi tuỳ theo từng địa phương. Tổng giám đốc
điều hành và Chủ tịch của một công ty nhỏ có nhiệm vụ báo cáo các vấn đề cho Ban giám đốc,
trong một số trường hợp, Ban giám đốc có thể bỏ phiếu bãi nhiệm hoặc gạt bỏ các quyết định của
họ. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, Chủ tịch công ty và Tổng giám đốc điều hành lại sở hữu
một số lượng lớn cổ phiếu công ty, do đó có thể hạn chế quyền quyết định của Ban giám đốc.
Các công ty cổ phần lớn trả tiền cho các giám đốc với tư cách là thành viên công ty, nhưng các
công ty nhỏ lại thường cho các thành viên Ban giám đốc hưởng một quyền lợi nào đó trong công
ty hoặc đơn giản chỉ là những buổi chiêu đãi khi họp Ban giám đốc.
Khi lập nên một Ban giám đốc, bạn phải lựa chọn giữa một Ban giám đốc mang tính "hướng nội"
hay "hướng ngoại". Thành phần một Ban giám đốc hướng nội gồm bạn bè, gia đình và những
người mà bạn tin cậy, và đây cũng là mô hình hầu hết các doanh nghiệp nhỏ lựa chọn trước tiên.
Một Ban giám đốc hướng ngoại lại gồm những người mà bạn tuyển dụng trên cơ sở kỹ năng của
họ bởi vì bạn cần họ để phát triển công ty của bạn. Nếu công ty của bạn đang dự kiến mua lại
một công ty khác, hay đang nghĩ tới chuyện Phát hành chứng khoán lần đầu ra công chúng (IPO),
bạn sẽ cần những người có năng lực mà bạn chỉ có thể có được với mô hình Ban giám đốc hướng
ngoại.
KhởI sự Doanh nghiệp Page 3 of 30
Nếu doanh nghiệp của bạn không phải là một công ty, bạn có thể muốn lập ra một ban tư vấn.
Một ban tư vấn thường không chính thức bằng một Ban giám đốc ở chỗ thường thì nó không có
các cuộc họp định kỳ, và thậm chí ở những công ty lớn hơn, các thành viên ban tư vấn cũng
thường không được trả phí tư vấn. Thông thường ban này không có thẩm quyền bãi nhiệm Tổng
giám đốc điều hành và được thành lập ra chủ yếu để tư vấn kinh doanh cho công ty.
Một số lời khuyên về việc thành lập Ban giám đốc
Thành lập một ban giám đốc có khả năng bổ sung cho ban quản lý hiện hành
Hãy tìm những người đem lại những chuyên môn mới cho công ty của bạn. Ví dụ, nếu bạn có
một công ty công nghệ nhỏ nhưng không có kinh nghiệm tiếp thị, bạn hãy tìm những thành viên
có thể cung cấp cho công ty kinh nghiệm tiếp thị mà bạn cần.
Lập biểu đồ xác định những nhu cầu quản lý của bạn
Hãy lập một biểu đồ để xác định những tài năng mà bạn cần để phát triển công ty. Hãy liệt kê
những kỹ năng mà đội ngũ quản lý của bạn có. Sau đó, bạn có thể liệt kê những tổ hợp kỹ năng
bạn cần đạt được và những người có những kỹ năng đó.
Sử dụng một công ty tuyển dụng chuyên nghiệp
Một số công ty tuyển dụng chuyên về tuyển chọn các giám đốc và các chuyên gia/giám đốc quản
lý. Trả phí cho họ, họ sẽ giúp bạn tìm ra những ứng cử viên cho Ban giám đốc của bạn. Nếu chọn
cách này, bạn phải chắc rằng công ty tuyển dụng đó hiểu rõ về bạn, công ty của bạn và những
năng lực bạn đang tìm kiếm để có thể giúp bạn lựa chọn một cách hiệu quả.
Sử dụng mạng lưới đồng nghiệp và bạn bè
Một ban giám đốc đa dạng có thể được hình thành từ những người bạn học cũ, những nhà cung
cấp , các nhà cung cấp dịch vụ chuyên nghiệp và những mối quen biết khác của bạn. Bạn hãy lập
một danh sách các ứng cử viên từ môi trường này và sau đó sàng lọc thật cẩn thận để bảo đảm
chọn được những người phù hợp cho công ty của bạn, chứ đừng chọn chỉ vì bạn thích họ.
Giữ quy mô của Ban giám đốc trong tầm kiểm soát
Ban giám đốc càng nhỏ thì càng có khả năng hoạt động hiệu quả. Không giống như các công ty
lớn tuyển những người có tiểu sử nổi tiếng để tăng cường hình ảnh của công ty, Ban giám đốc
của các công ty nhỏ được thành lập ra là để làm việc. Trường hợp ngoại lệ đối với quy tắc này là
khi công ty nhỏ của bạn sẽ niêm yết cổ phiếu ra công chúng và cần một Ban giám đốc lớn hơn để
hướng dẫn bạn trong cả quá trình.
Tổng giám đốc điều hành phải tiếp xúc với những ứng cử viên có triển vọng vào ban giám
đố c
Một khi bạn đã xác định được những ứng cử viên có triển vọng vào ban giám đốc, Tổng giám
đốc điều hành nên có cuộc gặp với họ. Nếu bạn là Tổng giám đốc điều hành, bạn hãy giải thích
với họ bạn là ai, cung cấp cho họ các thông tin chi tiết về công ty, tại sao bạn lại chú ý đến tên
tuổi của họ, và nói với họ là bạn muốn có một cuộc gặp riêng để bàn về việc họ có thể tham gia
vào ban giám đốc.
Tìm kiếm những người biết cách huy động vốn
Cho dù hiện tại công ty của bạn không cần huy động vốn, nhưng trong một giai đoạn kinh doanh
nào đó công ty sẽ cần đến. Những thành viên ban giám đốc có kiến thức tài chính vững vàng và
biết cách huy động vốn chính là tài sản của công ty.
Những sai lầm phổ biến khi khởi nghiệp
KhởI sự Doanh nghiệp Page 4 of 30
Đối với hầu hết mọi người, khởi nghiệp là khoảng thời gian đầy lý thú mà trong suốt quá trình đó
họ được cổ vũ bởi viễn cảnh thành công và niềm vui được đương đầu với những thách thức mới.
Tuy nhiên, đây cũng là thời gian dễ mắc nhiều sai lầm nhất!
Có thể tránh được nhiều sai lầm mà những người khởi nghiệp mắc phải trong giai đoạn khởi sự.
Một trong những cách tốt nhất để tránh không mắc sai lầm là nói chuyện với những chủ doanh
nghiệp khác về kinh nghiệm mà họ rút ra được trong quá trình khởi sự. Hãy hỏi ý kiến của luật
sư hay nhân viên kế toán của bạn để tiếp cận những chủ doanh nghiệp có kinh nghiệm phù hợp
và hãy tham dự các cuộc họp của các hiệp hội kinh doanh để nói chuyện với những người hoạt
động trong chính ngành kinh doanh mà bạn đang định khởi nghiệp.
Song cho dù bạn có nghiên cứu và chuẩn bị kỹ càng đến thế nào đi nữa, bạn cũng sẽ vẫn mắc
nhiều sai lầm khi khởi nghiệp, tuy nhiên những lỗi thường gặp được liệt kê dưới đây có thể giúp
bạn tránh được phần nào.
Những sai lầm phổ biến bao gồm:
Thành lập công ty quá nhanh
Bước đầu tiên đối với nhiều người khi khởi sự một doanh nghiệp là nộp hồ sơ cho cơ quan đăng
ký kinh doanh địa phương. Việc đăng ký thành lập công ty là một bước đi phù hợp đối với nhiều
doanh nghiệp, song sẽ rất có ích nếu bạn biết chờ cho đến khi ý tưởng kinh doanh của bạn được
định hình rõ nét rồi mới hành động. Lý do: khái niệm về việc kinh doanh của bạn, và do đó cả tên
của doanh nghiệp sẽ có thể thay đổi trong một vài tháng hoạt động đầu tiên.
Không nghiên cứu thị trường
Một khâu của quá trình khởi nghiệp thường bị bỏ qua là việc xác định liệu thị trường mục tiêu
của bạn sẽ mua hàng hoá hay dịch vụ của bạn không. Cách tốt nhất để trả lời câu hỏi này là hỏi
chính các khách hàng. Hãy tìm cách nói chuyện với càng nhiều khách hàng tiềm năng càng tốt.
Những câu hỏi bạn nên đặt ra bao gồm: Anh chị sẽ mua hàng hoá hay dịch vụ của tôi chứ? Hiện
nay anh chị mua hàng hoá hay dịch vụ này ở đâu? Anh chị sẵn sàng trả bao nhiêu? Anh chị có
hài lòng/không hài lòng điểm gì ở nhà cung cấp hiện tại của anh chị? Anh chị sẽ tìm kiếm hàng
hoá hay dịch vụ này ở đâu khi cần?
Dựa quá nhiều vào luật sư
Phí tính theo giờ của các luật sư cộng dồn lại tăng lên rất nhanh và chỉ một vài hoá đơn thanh
toán tư vấn luật đầu tiên cũng đã làm các chủ doanh nghiệp mới phải chóng mặt. Khi khởi
nghiệp, bạn có xu hướng nhờ luật sư của mình tư vấn và soạn thảo văn bản trong tất cả các khía
cạnh kinh doanh liên quan. Nhiều người đã nhanh chóng nhận ra rằng sẽ rất có ích nếu bạn tự
mày mò nghiên cứu, tự soạn thảo văn bản và chỉ nhờ đến chuyên môn của luật sư để hoàn thiện
chúng.
Chi quá nhiều cho mặt bằng văn phòng và trang trí văn phòng
Một văn phòng đẹp với trang thiết bị máy tính hiện đại có thể làm cho nhiều chủ doanh nghiệp
cảm thấy như thể giấc mơ khởi nghiệp của họ đang trở thành hiện thực. Một trong những niềm
vui của việc khởi nghiệp là dựng lên một văn phòng mà bạn cảm thấy hãnh diện, ấy vậy mà
những cạm bẫy chi tiêu quá đà đã làm cho nhiều doanh nghiệp phá sản trước khi kịp cất cánh.
Những vấn đề cơ bản khi mua lại doanh nghiệp
Mua một doanh nghiệp có sẵn là sự đầu tư ít rủi ro hơn và mang lại lợi nhuận nhanh hơn so với
việc tạo dựng một doanh nghiệp từ con số không. Nhưng nó cũng không phải hoàn toàn không có
KhởI sự Doanh nghiệp Page 5 of 30
rủi ro và sự thành công của bạn sẽ phụ thuộc rất nhiều vào sự lựa chọn và đánh giá khôn ngoan
của bạn về doanh nghiệp mà bạn định mua.
Dưới đây là những yếu tố mà bạn cần xem xét khi bắt đầu tính đến khả năng mua lại doanh
nghiệp. Những yếu tố này không có nghĩa sẽ thay thế được cho việc đánh giá cặn kẽ - điều bạn
muốn làm sau khi đã trải qua bước đầu tiên này. Hãy dịch chuyển con trỏ đến những mục nhỏ
dưới đây để tìm hiểu thêm về những gì bạn cần xem xét:
Các báo cáo tài chính
Hãy xem xét cả các báo cáo tài chính và các bản khai thuế của công ty trong vòng từ 3-5 năm qua
để đánh giá được tình trạng tài chính hiện tại và các xu hướng tài chính trong tương lai của công
ty. Phải bảo đảm là bạn sẽ xem xét những số liệu đã được kiểm toán bởi một công ty kiểm toán
độc lập (CPA) danh tiếng. Đừng chấp nhận một bản đánh giá tài chính sơ sài hoặc một bản hồ sơ
lắp ghép, bởi chúng dựa trên những số liệu do công ty cung cấp. Công ty đó có ở trong tình trạng
tài chính lành mạnh không? Các báo cáo tài chính có khớp với các bản khai thuế không? Tỷ số
vận hành và bán hàng của công ty có phù hợp với mức trung bình trong ngành kinh doanh đó
không? Nhân viên kế toán của bạn có thể giúp bạn phân tích những số liệu này để xác định giá trị
thực của công ty bạn định mua.
Các khoản phải chi và phải thu
Hãy kiểm tra ngày tháng trên các hoá đơn để xem liệu công ty có thanh toán kịp không. Thời hạn
thanh toán thông thường cũng khác nhau tuỳ từng ngành kinh doanh, song nói chung mức chuẩn
là từ 30 đến 60 ngày. Nếu các lệnh trả tiền được thanh toán sau thời hạn ghi trong hoá đơn từ 90
ngày trở lên, thì có nghĩa là người chủ công ty có thể đang gặp khó khăn với việc thu chi. Đồng
thời, hãy tìm hiểu xem công ty có bị đặt dưới quyền xiết nợ do không thanh toán được các hoá
đơn hay không.
Hãy kiểm tra số tiền sẽ thu được với thái độ thận trọng; bởi giá trị mà các công ty khai thường bị
thổi phồng lên. Hãy xem xét thật kỹ ngày tháng của các khoản thu đó để xác định xem bao nhiêu
khoản phải thu không được trả đúng hạn và thời gian chậm trễ là bao lâu. Điều này rất quan trọng
bởi khoản phải thu quá hạn càng lâu thì giá trị của nó càng thấp và khả năng nó không được
thanh toán càng cao. Trong khi xem xét phần này, bạn hãy lập một danh mục mười khoản thu
được lớn nhất của công ty và thực hiện kiểm tra tín dụng đối với chúng. Nếu phần lớn người tiêu
dùng hoặc khách hàng đều có khả năng trả nợ nhưng đã trả chậm, thì bạn có thể giải quyết được
vấn đề này bằng cách áp dụng một chính sách thu nợ chặt chẽ hơn. Nếu các khách hàng của công
ty có tình hình tài chính không ổn định thì bạn nên tìm ngay phương án mua một công ty khác.
Đội ngũ nhân viên
Những nhân viên chủ chốt là tài sản quan trọng đối với nhiều doanh nghiệp. Bạn cần xác định
xem đội ngũ nhân viên có tầm quan trọng như thế nào đối với sự thành công của doanh nghiệp.
Bạn cũng cần xem xét các thói quen làm việc của họ để biết liệu đây có phải là những người bạn
có thể làm việc cùng hay không. Những nhân viên chủ chốt này đã làm việc cho công ty được
bao lâu? Liệu họ có tiếp tục ở lại làm việc cho công ty sau khi có sự thay đổi chủ sở hữu hay
không? Bạn sẽ phải có hình thức khuyến khích nào để giữ họ ở lại? Những nhân viên chủ chốt
nào có thể dễ dàng thay thế? Quan hệ của họ với các khách hàng như thế nào, và các khách hàng
đó liệu có đi theo những nhân viên này nếu họ ra đi không? Đồng thời, bạn còn nên xem xét vai
KhởI sự Doanh nghiệp Page 6 of 30
trò của người chủ sở hữu hiện thời trong công ty. Liệu đây có phải là vai trò bạn muốn đảm trách
hay không? Có nhân viên hiện thời nào có thể đảm đương những trách nhiệm ấy khi cần không?
Khách hàng
Đây là tài sản quan trọng nhất của công ty mà bạn mua được . Phải bảo đảm là các khách hàng
cũng bền vững như những tài sản hữu hình khác mà bạn sẽ mua được. Liệu các khách hàng này
có mối quan hệ đặc biệt với người chủ hiện thời của công ty không (bạn lâu năm hay họ hàng)?
Họ đã là khách hang của công ty được bao lâu và họ đóng góp bao nhiêu phần trăm lợi nhuận của
công ty? Họ sẽ ra đi hay ở lại khi công ty chuyển sang chủ sở hữu mới? Người chủ hay người
quản lý công ty hiện thời có vẻ có quan hệ tốt với các khách hàng hay không? Công ty có chính
sách bằng văn bản nào quy định việc giải quyết các khiếu nại, trả lại hàng đã mua, tranh chấp,
v...v của khách hàng hay không? Người chủ cũ của công ty đã từng hỗ trợ cho cộng đồng hay
ngành kinh doanh đó chưa?
Địa điểm kinh doanh
Điều này đặc biệt quan trọng nếu như bạn sẽ mua một công ty bán lẻ. Địa điểm kinh doanh có
tầm quan trọng như thế nào đối với sự thành công của công ty? Địa điểm của công ty bạn định
mua tốt như thế nào? Ở đó có đủ chỗ đỗ xe để tạo thuận tiện cho khách hàng đến với công ty
không? Công ty phụ thuộc như thế nào vào việc bán hàng cho các khách hàng trong khu vực?
Triển vọng kinh doanh trong tương lai ở khu vực này ra sao? Liệu nơi này có đang trong quá
trình thay đổi nhanh chóng từ khu chung cư mới sang toà nhà văn phòng hay không? Địa điểm
kinh doanh này liệu có trở nên cuốn hút hơn hay ít cuốn hút hơn do có những thay đổi ở khu vực
lân cận hay không?
Tình trạng cơ sở vật chất
Môi trường hoạt động của một công ty có thể cho bạn biết rất nhiều về công ty đó. Hãy dành đôi
chút thời gian để thăm địa điểm kinh doanh của công ty. Nơi này đối với bạn trông thế nào? Bạn
có ấn tượng tốt ngay từ đầu khi bạn bước vào không? Địa điểm này được bảo dưỡng tốt như thế
nào? Có cần phải tiến hành việc sửa chữa lớn nào không - ví dụ như mái nhà dột, sơn phai màu,
biển hiệu nghèo nàn không? Nơi này có được sắp xếp hợp lý từ trong ra ngoài và ở phần kho
hàng không?
Các đối thủ cạnh tranh
Khi bạn định mua một doanh nghiệp, bạn cần hiểu rõ môi trường cạnh tranh của nó. Hãy chú ý
đến các xu hướng của ngành kinh doanh đó, và các xu hướng này có thể ảnh hưởng công ty bạn
đang xem xét như thế nào. Ngành kinh doanh này có khả năng cạnh tranh ra sao? Các đối thủ
cạnh tranh của bạn là ai và những chiến thuật của họ là gì? Trong việc kinh doanh này có thường
xảy ra các cuộc chiến về giá cả không? Thời gian gần đây môi trường cạnh tranh đã thay đổi như
thế nào? Có đối thủ cạnh tranh nào đã phải bỏ cuộc không? Lý do tại sao? Bạn có thể tìm được
những thông tin này bằng cách liên hệ với một hiệp hội của ngành kinh doanh đó hay đọc các ấn
phẩm về ngành này.
Đăng ký kinh doanh, các giấy phép và việc phân chia khu vực kinh doanh
KhởI sự Doanh nghiệp Page 7 of 30
Hãy chắc chắn là các giấy phép kinh doanh chính và các văn bản pháp lý khác có thể được
chuyển giao lại cho bạn một cách dễ dàng. Hãy tìm hiểu xem quá trình chuyển giao sẽ như thế
nào, và phí tổn là bao nhiêu, bằng cách liên hệ với các nhà chức trách địa phương có thẩm quyền.
Nếu một công ty là một công ty cổ phần thì nó được đăng ký kinh doanh theo quy chế nào? Có
phải công ty đang hoạt động với tư cách là một tập đoàn nước ngoài hay không?
Hình ảnh công ty
Cách thức mà một công ty được công chúng biết đến có thể là một tài sản đáng kể hoặc một
khoản nợ phải trả mà không thể đánh giá được trên bản quyết toán. Có rất nhiều yếu tố vô hình
mà bạn cần xem xét khi đánh giá một công ty - mọi thứ kể từ cách thức công ty phục vụ khách
hàng cho đến cách thức nhân viên công ty trả lời điện thoại và việc nó có hỗ trợ cộng đồng hay
ngành kinh doanh đó không. Yếu tố này thường được gọi là "thiện chí". Bạn hãy nói chuyện với
các khách hàng, các nhà cung cấp, các đối thủ cạnh tranh, ngân hàng và những chủ sở hữu các
doanh nghiệp khác trong khu vực để hiểu thêm về danh tiếng của công ty. Bạn nên nhớ là sẽ rất
khó để thay đổi một quan điểm tiêu cực.
Những vấn đề cơ bản về đặc quyền kinh tiêu
Khi bạn cân nhắc xem nên khởi sự một doanh nghiệp của riêng mình, bạn có thể lựa chọn giữa
việc bắt đầu khởi nghiệp từ con số không, mua một doanh nghiệp đã có sẵn, hay tìm kiếm một cơ
hội kinh doanh với đặc quyền kinh tiêu. Sở hữu và vận hành một đặc quyền kinh tiêu có thể cũng
mất nhiều công sức như những lựa chọn khác, song nó cũng có thể đem lại lợi nhuận không kém.
Hiện có rất nhiều công ty đang hoạt động theo đặc quyền kinh tiêu, bao gồm hầu như tất cả mọi
ngành kinh doanh đã có, từ những nhãn hiệu nổi tiếng như McDonald's, Holiday Inn, hay
Mailboxes, v...v cho đến các đặc quyền kinh tiêu mang tính địa phương nhỏ hơn. Thách thức ở
đây là bạn phải chọn được một đặc quyền kinh tiêu vừa phù hợp với sở thích của bạn, vừa là một
sự đầu tư khôn ngoan. Nhiều chuyên gia trong lĩnh vực mua bán đặc quyền kinh tiêu gợi ý là bạn
nên so sánh chúng với nhau bằng cách xem xét thật nhiều đặc quyền kinh tiêu trước khi quyết
định chọn một đặc quyền kinh tiêu phù hợp với mình. Hãy sử dụng những câu trả lời cho các câu
hỏi dưới đây để giúp bạn hiểu thêm về khái niệm kinh doanh này.
Đặc quyền kinh tiêu là gì? Nó vận hành như thế nào?
Khi bạn mua một đặc quyền kinh tiêu, có nghĩa là bạn mua quyền sử dụng một thương hiệu hoặc
một mô hình kinh doanh cụ thể. Doanh nghiệp mà bạn điều hành về cơ bản cũng giống như mọi
doanh nghiệp khác được vận hành dưới cùng một đặc quyền kinh tiêu. Để làm được điều này,
bạn có thể phải mua nhiều thứ từ người bán đặc quyền kinh tiêu (là công ty sở hữu các quyền đối
với việc kinh doanh này) như các sản phẩm, công cụ, trợ giúp về quảng cáo, và dịch vụ đào tạo.
Trong khi bạn sở hữu doanh nghiệp, việc vận hành nó phải tuân theo các điều kiện của hợp đồng
về đặc quyền kinh tiêu. Đối với nhiều người, đây là lợi ích chủ yếu của việc mua đặc quyền kinh
tiêu - bạn có thể có phương thức kinh doanh, thương hiệu và hệ thống hỗ trợ mà người bán đặc
quyền kinh tiêu đó cung cấp là vốn. Điều thường được trích dẫn này có nghĩa là việc mua đặc
KhởI sự Doanh nghiệp Page 8 of 30
quyền kinh tiêu cho phép người ta có thể tiến hành kinh doanh cho bản thân, mà không phải tự
khởi sự nó.
Những lợi ích của việc mua đặc quyền kinh tiêu so với việc khởi nghiệp của riêng tôi?
Khi mua đặc quyền kinh tiêu, bạn có những lợi ích sau:
• Giảm bớt rủi ro - Các đặc quyền kinh tiêu thường có tỷ lệ thất bại thấp hơn nhiều so với
các doanh nghiệp khởi sự từ đầu. Lý do ư? Bởi vì mua đặc quyền kinh tiêu có nghĩa là bạn
sẽ mua một mô hình kinh doanh mà hầu hết các mắc mớ đã được giải quyết sẵn bởi người
khác.
• Bạn sẽ có được một bộ trọn gói - trong đó có tất cả những gì thường được phỏng đoán khi
khởi sự một doanh nghiệp. Bộ trọn gói này của bạn có thể bao gồm các thương hiệu, khả
năng tiếp cận dễ dàng tới một sản phẩm đã được xác lập; một phương pháp marketing đã
được chứng minh; các trang thiết bị; kho hàng; v.v.
• Có được ưu thế về số lượng - Khi bạn trở thành người mua đặc quyền kinh tiêu, bạn sẽ có
được sức mua của toàn bộ mạng lưới sử dụng đặc quyền kinh tiêu đó, và điều này sẽ giúp
bạn tiếp cận được sản phẩm và cạnh tranh với những dây chuyền trong nước lớn hơn.
• · Có sẵn các quy trình kinh doanh - Nhiều nhà bán đặc quyền kinh tiêu thường cung cấp
cho những người mua đặc quyền kinh tiêu của họ những hệ thống đã được sử dụng trong
thực tế, trong đó có các hệ thống tài chính và kế toán; hệ thống đào tạo và hỗ trợ tiếp tục;
hệ thống nghiên cứu và phát triển; hệ thống hỗ trợ tiếp thị và bán hàng; hệ thống kế hoạch
và dự báo; hệ thống quản lý kho hàng; v.v. Họ sẽ chỉ dẫn cho bạn những kỹ thuật đã giúp
cho doanh nghiệp thành công và giúp bạn tận dụng chúng để phát triển doanh nghiệp của
riêng mình.
• Được hỗ trợ về tài chính và lựa chọn địa điểm kinh doanh - Một số công ty sẽ cấp vốn để
bạn khởi nghiệp với đặc quyền kinh tiêu của họ, giúp cho bạn có thể xoay xở được với
một khoản tiền mặt ứng trước càng ít càng tốt. Họ cũng có thể sẽ giúp bạn lựa chọn địa
điểm kinh doanh, để bảo đảm là doanh nghiệp của bạn nằm ở một khu vực mà ở đó nó có
thể phát triển được.
• Hỗ trợ về quảng cáo và khuyến mãi - Bạn sẽ không chỉ được hưởng lợi từ bất cứ chiến
dịch quảng cáo và khuyến mãi ở phạm vi khu vực hay quốc gia của công ty bán đặc quyền
kinh tiêu cho bạn, mà họ còn hỗ trợ bạn trong nhiều việc khác -- từ việc cung cấp bản sao
băng quảng cáo có sẵn để giúp đỡ nỗ lực quảng cáo riêng của bạn, cho đến việc phát triển
những nguyên vật liệu được thiết kế để trang trí điểm bán hàng trong cửa hàng của bạn
sao cho thu thút khách hàng. Bạn sẽ phải tốn rất nhiều chi phí nếu tự phát triển những
nguyên vật liệu này.
Người sử dụng đặc quyền kinh tiêu có gặp phải điều gì bất lợi không?
Tất nhiên không phải ai cũng chọn cách mua đặc quyền kinh tiêu. Dưới đây là một số những
điểm bất lợi tiềm tàng của nó:
• Thiếu quyền kiểm soát - Bản chất của một đặc quyền kinh tiêu - việc mua và sử dụng một
khái niệm kinh doanh đã được kiểm chứng trong thực tế - có thể làm cho bạn có vẻ giống
một người quản lý hơn là một ông chủ. Điều này có thể là khó khăn đối với một số người,
nhất là đối với những ai có tinh thần kinh doanh cao. Những người như vậy sẽ cảm thấy
khó khăn trong việc tuân thủ hệ thống kinh doanh sẵn có của người khác.
KhởI sự Doanh nghiệp Page 9 of 30
• Chi phí - Có thể phải mất một khoản tiền mặt lớn để mua và vận hành một đặc quyền kinh
tiêu. Chi phí trả trước có thể khá lớn, và bạn có thể sẽ thấy phí bản quyền phải trả liên tục
sẽ có tác động lớn đến luồng tiền mặt của bạn.
• Bạn không tồn tại độc lập - Cũng giống như việc danh tiếng của công ty cung cấp đặc
quyền cho bạn có thể làm lợi cho doanh nghiệp của bạn, những vấn đề của công ty đó
cũng chính là những vấn đề của bạn. Do vậy, nếu công ty mẹ trải qua những thời kỳ khó
khăn thì doanh nghiệp của bạn có thể cũng sẽ phải gánh chịu hậu quả bởi bạn có mối liên
hệ quá mật thiết với nó.
• Bạn phải cam kết - Hợp đồng mua đặc quyền kinh tiêu của bạn là một bản hợp đồng mang
tính ràng buộc, và những điều kiện của hợp đồng có thể rất ngặt nghèo. Bạn bị bó buộc
với các thông lệ kinh doanh nhất định, chi phí, và thậm chí cả hình ảnh của doanh nghiệp
của bạn. Nếu không đồng ý thì bạn cũng chẳng thể trông cậy vào điều gì khác ngoại trừ
việc tuân thủ những chỉ dẫn trong hợp đồng.
Tôi cần nắm được những luật nào về đặc quyền kinh tiêu?
Bạn cũng nên cân nhắc việc thuê luật sư, kế toán viên hoặc nhà tư vấn riêng đánh giá các tài liệu
cung cấp thông tin và các hợp đồng mà người bán đề xuất trước khi bước vào đàm phán. Lời
khuyên này, cùng với nghiên cứu riêng của bạn, sẽ có thể giúp bạn tiết kiệm chi phí và tránh cho
bạn đầu tư nhầm địa chỉ.
Tôi nên quan tâm đến những gì trong các tài liệu cung cấp thông tin?
Tài liệu thông tin mà công ty bán đặc quyền kinh tiêu cung cấp cho bạn có thể coi là một cửa sổ
để bạn nhìn vào hoạt động của công ty. Do đó bạn cần đánh giá đầy đủ nó (tốt hơn là với sự trợ
giúp của một luật sư, kế toán viên hoặc một nhà tư vấn doanh nghiệp) để có thể hiểu được tất cả
những gì có thể về công ty đó.
Một số vấn đề cần xem xét:
• Công ty bán đặc quyền kinh tiêu có bản lịch trình kinh doanh của công ty hay không? -
Phần đầu tiên của tài liệu sẽ cho bạn biết tất cả các chi tiết về tên riêng và tên doanh
nghiệp của người đó, tổ chức của công ty; xuất xứ; và lịch sử tài chính của nó. Bạn cũng
cần phải xác định rõ liệu thành công của công ty đó có thể được lặp lại ở khu vực kinh
doanh của bạn hay không.
• Tôi sẽ phải trả những chi phí nào? - Thông báo công ty gửi đến bạn phải bao gồm một
danh sách hoàn chỉnh các khoản phí mà bạn phải trả vừa để khởi sự vừa để vận hành đặc
quyền kinh tiêu đó. Thông báo này cũng cho bạn biết các nghĩa vụ khác của bạn, ví dụ
như hàng hoá hay các trang thiết bị mà bạn phải mua từ công ty bán đặc quyền kinh tiêu
đó.
• Khu vực kinh doanh của tôi có được độc quyền không? - Bạn sẽ phải xác định rõ công ty
bán đặc quyền kinh tiêu đó có được phép mở những cửa hàng khác trong khu vực kinh
doanh của bạn, hay thậm chí bán các sản phẩm theo đơn đặt hàng qua bưu điện của các
khách hàng sinh sống trong khu vực kinh doanh của bạn hay không. Bạn cũng sẽ có thể
phải đáp ứng một số tiêu chuẩn bán hàng nhất định để được phép duy trì độc quyền trong
khu vực này.
• Tôi có thể bán những sản phẩm gì và bán như thế nào? - Bạn có thể chỉ được phép bán
một số sản phẩm nhất định được nêu trong danh mục chấp thuận của công ty bán đặc
quyền kinh tiêu. Và bạn cũng có thể bị giới hạn về cách thức bán hàng. Chẳng hạn, bạn có
KhởI sự Doanh nghiệp Page 10 of 30
thể được phép bán hàng cho dân cư trong khu vực kinh doanh của bạn, song không được
phép bán hàng bên ngoài khu vực đó.
• Người bán đặc quyền kinh tiêu sẽ cung cấp cho tôi những dịch vụ nào? - Hãy xem liệu
bạn sẽ được cung cấp những dịch vụ nào trước khi bạn khai trương, và sau khi bạn đã khai
trương doanh nghiệp của bạn. Bạn cũng nên xem bạn cần phải được đào tạo về những gì,
đào tạo ở đâu và phí tổn ra sao. Đồng thời, hãy kiểm tra xem bạn sẽ nhận được những
thương hiệu và giấy phép độc quyền nhãn hiệu nào.
• Tôi có phải tìm hiểu những thông tin xấu khác không? - Các tài liệu cung cấp thông tin
phải tiết lộ bất kỳ hành động nào liên quan đến việc vi phạm luật về đặc quyền kinh tiêu,
các hành vi gian lận, biển thủ, hoặc các trường hợp kinh doanh không đúng luật. Các tài
liệu này còn phải nói rõ liệu công ty bán đặc quyền kinh tiêu đó, bất kỳ người tiền nhiệm
nào, hay bất kỳ đối tác hoặc quan chức nào của công ty, đã từng tuyên bố phá sản trong
vòng 15 năm qua hay chưa. Và chắc chắn là bạn phải đọc kỹ các báo cáo tài chính nữa.
• Tôi có thể thu được lợi nhuận bao nhiêu từ việc mua đặc quyền kinh tiêu này? - Thông
báo mà công ty bán đặc quyền kinh tiêu gửi tới bạn bao gồm cả các ước đoán lợi nhuận
mang tính giả thuyết, kèm theo là các công thức giải thích việc tính toán những số liệu ước
đoán. Bạn nên nhớ là các điều kiện kinh tế khác nhau theo từng vùng, do đó những số liệu
này không bảo đảm được thành công của một đại lý cụ thể nào. Thay vào đó, bạn hãy sử
dụng những số liệu này kết hợp với các ước đoán về mức chi phí và chi tiêu trong khu vực
kinh doanh của bạn.
Tôi cần xem xét những gì khi lựa chọn một đặc quyền kinh tiêu?
Dưới đây là một số những điểm bạn cần xem xét khi đánh giá một đặc quyền kinh tiêu:
• Khả năng sinh lời - Phải bảo đảm là cả công ty bán đặc quyền kinh tiêu và các doanh
nghiệp sử dụng đặc quyền kinh tiêu đó đều làm ăn có lãi.
• Bản lịch trình kinh doanh của công ty - Đặc quyền kinh doanh này có thể phát triển được
không? Nó đã thành công ở nơi nào khác chưa? Công ty bán đặc quyền kinh tiêu đó có
được đánh giá mức độ tín nhiệm tốt không?
• Một USP mạnh - Bạn muốn tiến hành một công việc kinh doanh mà không phải cạnh
tranh, bởi bạn không muốn bị coi là bán cùng một thứ hàng đã quá quen thuộc.
• Quản lý tài chính và các mặt khác hiệu quả - Một hệ thống giám sát mạnh sẽ giúp bạn phát
hiện các vấn đề của mình và giải quyết chúng một cách hiệu quả hơn.
• Tạo dựng được hình ảnh tốt - Điều quan trọng là công chúng phải có một hình ảnh tích
cực về công ty bán đặc quyền kinh tiêu cho bạn, bởi bạn đang vận hành doanh nghiệp của
mình dựa trên danh tiếng của nó. Đồng thời, bạn cũng nên tìm một đặc quyền kinh tiêu có
thể mở rộng trên phạm vi toàn quốc, như vậy doanh nghiệp của bạn mới có thể phát triển
được ở địa phương.
• Sự gắn bó và cam kết - Bạn thực lòng muốn công ty bán đặc quyền kinh tiêu dành nhiều
thời gian để kiểm tra bạn, bởi vì bạn muốn chắc chắn là công ty đặt ra những yêu cầu cao
đối với tất cả những người cùng mua đặc quyền kinh tiêu đó, và thành công của doanh
nghiệp của bạn thì lại gắn liền với thành công của công ty.
• Một ngành kinh doanh phát đạt - Bạn nên tìm kiếm các cơ hội kinh doanh trong những
ngành đang phát triển.
Tôi có thể tiến hành nghiên cứu nào khác để hiểu thêm về một đặc quyền kinh tiêu cụ thể?
KhởI sự Doanh nghiệp Page 11 of 30
Điều quan trọng là bạn phải tìm hiểu càng nhiều càng tốt trước khi mua một quyền kinh doanh
nào đó, để bạn có thể ra một quyết định am tường. Có rất nhiều nguồn rộng rãi mà bạn có thể tiếp
cận để tìm hiểu về một cơ hội mua đặc quyền kinh tiêu. Dưới đây là một số việc bạn có thể làm:
• Nói chuyện với người bán đặc quyền kinh tiêu - Phải chắc chắn là bạn cảm thấy thoải mái
khi nói chuyện với người đó, và tất cả các câu hỏi của bạn có thể được trả lời thoả đáng.
• Nói chuyện với những người cùng mua đặc quyền kinh tiêu đó - Bạn hãy nói chuyện với
những người hiện tại cũng đang sử dụng đặc quyền kinh tiêu đó để tìm hiểu suy nghĩ của
họ về việc kinh doanh này. Họ có hài lòng với quyết định đầu tư của mình không? Họ có
đang thu được lợi nhuận nhiều như dự đoán không?
• Đọc các báo chí về kinh doanh và thương mại - Bạn hãy dành đôi chút thời gian trong thư
viện hay trên mạng Internet để xem báo chí nói gì. Thường thì bạn sẽ biết thêm được
nhiều thông tin về công ty hơn là so với những gì họ tự nguyện khai trong các tài liệu
thông tin họ cung cấp cho bạn.
• Kiểm tra các nguồn tham khảo - Bạn không nên chỉ nói chuyện với những người mua đặc
quyền kinh tiêu đó. Bạn nên nói chuyện cả với ngân hàng hoặc các nguồn tham khảo khác
mà người bán đặc quyền kinh tiêu cung cấp.
• Đến các cơ quan độc lập - Bạn hãy gọi cho Văn phòng Kinh doanh Tốt hơn để xem xem
liệu có vụ kiện cáo nào nhằm vào công ty đó không.
• Lấy một báo cáo đánh giá mức độ tín nhiệm - Bạn hãy lấy một báo cáo đánh giá mức độ
tín nhiệm của công ty từ một trong số các hãng đánh giá mức độ tín nhiệm . Bạn sẽ biết
được nhiều về việc kinh doanh của công ty.
Tôi phải trả những chi phí gì cho đặc quyền kinh tiêu của mình?
Về cơ bản có hai loại phí bạn phải trả khi mua đặc quyền kinh tiêu -- phí trả trước và phí duy trì.
Trước hết là phí trả trước ban đầu, là khoản phí mà bạn phải trả cho công ty bán đặc quyền kinh
tiêu để có được các quyền khai trương doanh nghiệp của bạn. Thực chất là bạn sẽ mua các quyền
sử dụng các thương hiệu, phương thức kinh doanh, và các quyền phân phối của công ty đó. Chi
phí để có được giấy phép này có thể khá lớn, nhất là đối với một đặc quyền kinh tiêu đã xác lập
và nổi tiếng - nó có thể lên tới hàng chục nghìn đô la là chuyện thường. Thông thường khoản phí
này dựa trên giá trị của khu vực đất đai hay khu vực buôn bán của người mua đặc quyền kinh
tiêu, nên thị trường của bạn càng lớn thì khoản phí mà bạn phải trả cũng càng lớn.
Bạn hãy nhớ là khoản phí trả trước này có thể nằm ngoài những chi phí khởi sự khác mà bạn sẽ
phải chịu. Phí đặc quyền kinh tiêu ban đầu có thể bao gồm hoặc không bao gồm các chi phí khác
như chi phí đào tạo; chi phí khuyến mãi khai trương; kho hàng; chi phí xây cất (một số công ty
bán đặc quyền kinh tiêu đòi hỏi không gian bán hàng của bạn phải có những yếu tố kiến trúc
riêng); chi phí cho các trang thiết bị/đồ đạc cố định (bạn có thể được yêu cầu mua hoặc thuê các
trang thiết bị và đồ đạc cố định riêng của công ty); và bất kỳ khoản phí tốn nào khác cần trả để có
thể khai trương doanh nghiệp của bạn.
Bạn cũng sẽ phải trả phí duy trì để duy trì được đặc quyền kinh tiêu đã mua. Hầu hết những công
ty bán đặc quyền kinh tiêu đều đòi hỏi được trả phí bản quyền, thường bằng 1% tổng doanh thu,
chứ không phải lợi nhuận, của bạn. Phí bản quyền này có thể dao động từ 1% đến tận 15%, mặc
dù mức phổ biến là 5%. Hãy nhớ là bạn sẽ phải trả khoản phí này trên cơ sở tổng doanh thu của
bạn (bao gồm toàn bộ các hoá đơn, thuế doanh thu, tiền lời và các khoản phải hoàn trả), bởi vậy
khoản phí này có thể sẽ làm lợi nhuận của bạn mất đi một phần đáng kể.
KhởI sự Doanh nghiệp Page 12 of 30
Một số công ty lại thu phí định kỳ (có thể trả theo tuần, tháng hoặc quý) thay cho phí bản quyền.
Loại phí này có thể là một phần của mức tăng giá mà bạn phải trả cho các hàng hoá và dịch vụ
phải mua từ công ty.
Thông thường những người mua đặc quyền kinh tiêu đều phải trả một phần chi phí cho việc
quảng cáo và khuyến mãi mà công ty bán đặc quyền kinh tiêu đó thực hiện trên phạm vi địa
phương, khu vực hay toàn quốc. Những chi phí này thường được gộp vào một quỹ quảng cáo tập
thể mà suy cho cùng sẽ có lợi cho tất cả những doanh nghiệp mua đặc quyền kinh tiêu đó bởi
thương hiệu kinh doanh của họ sẽ được biết nhiều hơn.
Tôi nên xem xét những đặc quyền kinh tiêu đã được xác lập hay những đặc quyền kinh tiêu
mới nổi lên?
Đây là một trong những quyết định quan trọng mà bạn phải đưa ra khi lựa chọn con đường mua
đặc quyền kinh tiêu. Bạn sẽ cần phải đánh giá được sự đánh đổi giữa chúng liên quan đến rủi ro
và việc trả hết các khoản nợ cuối cùng.
Một đặc quyền kinh tiêu đã được xác lập có rất nhiều tiện lợi -- sự thừa nhận tên tuổi rất quan
trọng; các phương pháp tiếp thị đã được kiểm chứng; những kế hoạch kinh doanh và hệ thống
đào tạo đã được xác lập vững chắc; hệ thống quản lý chặt chẽ; và một lịch sử kinh doanh mà bạn
có thể điều tra một cách dễ dàng. Xét về mặt nhược điểm, bạn có thể sẽ thấy là công ty bán đặc
quyền kinh tiêu đó thực tế đã làm cho thị trường của bạn bão hoà (do vậy có thể không còn các vị
trí kinh doanh thuận lợi, hoặc các đại lý khác có thể xâm phạm khu vực kinh doanh của bạn); các
chi phí phải trả có thể cao hơn; và bạn có thể sẽ phát hiện ra rằng công ty đó càng lớn thì ý kiến
của bạn càng khó được lắng nghe một khi có bất đồng nảy sinh.
Một đặc quyền kinh tiêu mới nổi lên đem lại cho bạn cơ hội nắm được những cơ hội lợi nhuận có
thể rất lớn. Khi mua những đặc quyền kinh tiêu mới hơn, bạn cũng thường phải trả các chi phí trả
trước và phí bản quyền thấp hơn, và những công ty này có thể sẽ sẵn sàng đàm phán và hỗ trợ
các doanh nghiệp mua đặc quyền kinh tiêu của họ hơn. Mặt khác, những công ty có đặc quyền
kinh tiêu nhỏ hơn này lại thiếu sự thừa nhận tên tuổi; họ có thể không đủ kinh nghiệm để vận
hành hệ thống của mình; bạn có thể sẽ thấy mình chính là một trường hợp để họ thử nghiệm các
quy trình kinh doanh; và do vậy, khả năng thất bại của những công ty này cũng lớn hơn nhiều.
Danh mục các vấn đề chuẩn bị khởi nghiệp
Lợi ích: File đính kèm có một danh mục tất cả các bước chuẩn bị khởi nghiệp. Đây là danh mục
những điều cần phải làm cũng giống như danh mục những đồ cần mua sắm khi đi chợ.
Danh mục nêu những đầu việc khi chuẩn bị khởi nghiệp. Cho nên, có thể ghi một đầu việc là
"chuẩn bị kế hoạch kinh doanh", nhưng nó không ghi chi tiết từng bước để lập kế hoạch kinh
doanh.
Mô tả file: File có một trang tài liệu dưới dạng RTF có thể sử dụng được với hầu hết các chương
trình xử lý văn bản chạy trong môi trường Windows.
Đặc điểm: Bao gồm:
• danh mục tất cả các bước như xác định mục tiêu kinh doanh, xác định địa điểm tốt nhất và
đánh giá khả năng tài chính của mình
KhởI sự Doanh nghiệp Page 13 of 30
• danh mục các giao dịch cần làm như thuê luật sư, xin vay tín dụng và mua bảo hiểm
doanh nghiệp
• danh mục những việc cần làm trước khi khai trương như nghiên cứu nội quy toà nhà, đăng
ký kinh doanh và tham gia vào hiệp hội ngành nghề
Danh mục các vấn đề của người chủ sở hữu để khởi nghiệp
Công việc nền tảng ban đầu
đánh giá điểm mạnh và điểm yếu của bạn
thiết lập mục tiêu kinh doanh và mục tiêu cá nhân
đánh giá nguồn tài chính của bạn
xác định các nguy cơ tài chính
xác định chi phí ban đầu
quyết định vị trí cho hoạt động kinh doanh
tiến hành nghiên cứu thị trường
xác định đối tượng khách hàng
xác định đối thủ cạnh tranh
phát triển kế hoạch marketing
Các giao dịch kinh doanh
lựa chọn luật sư
lựa chọn hình thức tổ chức hoạt động (ví dụ như công ty một thành viên, công ty hợp
doanh, công ty trách nhiệm hữu hạn, tập đoàn)
tiến hành thủ tục mở doanh nghiệp (đăng ký tên, phối hợp các hoạt động kinh doanh v..v)
lựa chọn một kế toán viên
chuẩn bị một kế hoạch kinh doanh
lựa chọn một ngân hàng
lập một tài khoản séc cho công việc kinh doanh
vay vốn (nếu trong diện được vay)
xây dựng một nguồn tín dụng cho hoạt động kinh doanh
lựa chọn một đại lý bảo hiểm
mua Hợp đồng bảo hiểm cho hoạt động kinh doanh
Các bước đầu tiên
in danh thiếp
kiểm tra lại các quy tắc kinh doanh ở địa phương
ký hợp đồng thuê
lên danh sách các nhà cung cấp (nếu cần)
chuẩn bị đồ dùng và thiết bị
KhởI sự Doanh nghiệp Page 14 of 30
xin giấy phép kinh doanh (nếu cần)
xin số chứng minh chủ hoạt động kinh doanh địa phương (nếu cần)
xin số chứng minh chủ hoạt động kinh doanh của địa phương (nếu cần)
gửi biểu mẫu thuế của địa phương và trong cả nước
tham gia các tổ chức chuyên môn
đặt ra ngày bắt đầu công việc kinh doanh
Danh mục các vấn đề liên quan đến việc thuê địa điểm
Lợi ích: Danh mục các vấn đề liên quan đến việc thuê địa điểm đề cập hầu hết các vấn đề bạn
cần xem xét khi đàm phán thuê địa điểm. Danh mục đầy đủ này xác định những điều kiện và điều
khoản cần lưu ý khi thuê địa điểm. Trong mỗi điều khoản đều có những câu hỏi giúp làm nổi lên
những vấn đề quan trọng liên quan đến điều khoản đó. Đây là một công cụ đắc lực khi bạn đàm
phán với người chủ cho thuê địa điểm để đảm bảo rằng hợp đồng cho thuê đã bao quát mọi vấn
đề và an toàn cho bạn. Tất nhiên bạn cũng nên nhờ luật sư xem lại hợp đồng một lượt.
Mô tả file: File có ba trang tài liệu RTF có thể sử dụng được với hầu hết các chương trình xử lý
văn bản chạy trong môi trường Windows.
Đặc điểm: Bao gồm:
• điều khoản hợp đồng cần lưu ý như thuế và chi phí, kết thúc hợp đồng và điều chỉnh hợp
đồng.
• các vấn đề liên quan đến người thuê và người cho thuê hoặc cả hai trong từng điều khoản
Danh mục các vấn đề về Hợp đồng thuê bất động sản
Danh mục các vấn đề cần xem xét về Hợp đồng thuê bất động sản đề cập đến các vấn đề thường
xảy ra nhiều nhất khi đàm phán hợp đồng thuê bất động sản. Sau khi tham khảo Danh mục này,
bạn có thể hiểu mình cần gì từ Hợp đồng thuê bất động sản. Tất nhiên, trước khi đặt bút ký kết
Hợp đồng thuê bất động sản, bạn nhớ hãy đề nghị luật sư của mình kiểm tra lại Hợp đồng.
Tính chất và thời hạn của Hợp đồng thuê. Xác định các điều khoản của hợp đồng, và
thời điểm bên thuê được chuyển quyền sở hữu. Hợp đồng thuê này có phải là hợp đồng
tịnh không (net lease)? Trách nhiệm của bên cho thuê là gì?
Tiền thuê. Trong hợp đồng, đảm bảo phải có các quy định về tiền thuê, thời hạn và
phương thức thanh toán tiền thuê. Nếu bên thuê nhà trả chậm thì tiền thuê nhà vào thời
điểm này là bao nhiêu?
Điều khoản leo thang. Do phần lớn các hợp đồng thuê thương mại đều có điều khoản leo
thang về tiền thuê, cần phải xác định liệu điều khoản leo thang có ảnh hưởng quyết định
đến việc chi phí hoạt động tăng lên hay dựa vào các chỉ số khác.
Cạnh tranh. Trong trường hợp thuê khoảng không gian dành cho việc bán lẻ hàng hoá, ví
dụ như thuê gian hàng trong khu cửa hàng bách hoá, có thể có những hạn chế yêu cầu chủ
bất động sản không được cho thuê những không gian lân cận cho các đối tượng kinh
KhởI sự Doanh nghiệp Page 15 of 30
doanh trong lĩnh vực tương tự như bên thuê bất động sản ban đầu. Liệu những hạn chế này
có hợp lý hay không? Bên thuê bất động sản có quyền gì nếu người chủ bất động sản vi
phạm những hạn chế này và làm giảm giá trị của gian hàng thuê đối với bên thuê bất động
sản theo như hợp đồng thuê đã được ký kết?
Gia hạn hợp đồng. Hợp đồng có thể gia hạn không, với điều kiện như thế nào? Tiền thuê
bất động sản cho hợp đồng mới là bao nhiêu? Sẽ thực hiện việc quay vòng hợp đồng như
thế nào?
Hợp đồng cho thuê phụ. Bên thuê có được phép cho thuê lại bất động sản hoặc uỷ quyền
sử dụng cho người khác được không? Trong trường đó, bên cho thuê phải làm gì?
Không gian. Việc xác định sử dụng diện tích cho thuê của người chủ bất động sản và
đánh giá về khả năng sử dụng diện tích được thuê của bên thuê rất khác nhau. Người thiết
kế thường có thể tiết kiệm diện tích rất nhiều bằng cách sử dụng các thiết bị thích hợp với
khoảng không gian một cách hiệu quả nhất. Vị trí của các cột nhà, cửa sổ, song cửa có thể
ảnh hưởng đến yêu cầu về khoảng không cần sử dụng của người đi thuê. Phải quyết định
xem liệu Hợp đồng thuê có đem lại khả năng thuê thêm không gian bổ sung hay không?
Liệu bên thuê có quyền được thuê đầu tiên khi có khoảng không gian bổ sung chưa được
sử dụng hay không? Liệu những bên thuê khác sẽ bị từ chối hay không nếu có khoảng
không gian bổ sung để tạo điều kiện cho diện tích của bên thuê liền kề nhau?
Thuế và các chi phí khác. Phải quyết định xem ai là người chịu thuế cho bất động sản
này. nếu bên thuê chỉ đồng ý trả cho khoản tăng lên thì mức tối đa sẽ trả là bao nhiêu? Ai
trả cho các dịch vụ và duy tu nói chung? Nếu bên thuê trả, bên thuê có quyền tư do lựa
chọn nhà cung cấp dịch vụ hay không, hay các dịnh vụ sẽ do hoặc cung cấp thông qua bên
cho thuê? Ai là người chịu trách nhiệm những sửa chữa mới phát sinh, hay sửa chữa hoặc
thay đổi về kết cấu?
Xây dựng. Bên cho thuê có đảm bảo rằng, toà nhà đáp ứng các quy tắc về xây dựng theo
luật địa phương, và người cho thuê sẽ phải hoàn trả cho bên thuê chi phí sửa đổi do vi
phạm các quy tắc xây dựng? Bên thuê có quyền kiểm tra trước khi hợp đồng được thực
hiện và trước khi sử dụng bất động sản hay không? Có đủ các phương tiện cần thiết cho
việc đỗ xe và các phương tiện giao thông hay không ?
Thư làm việc. Không gian cho thuê hiếm khi được bên thuê đánh giá một cách giả định,
dù toà nhà mới hay cũ. Hai bên sẽ thống nhất về các thông số, và chi tiết kỹ thuật của toà
nhà trong một thư làm việc. Đây là một hợp đồng giữa chủ bất động sản và bên thuê trong
đó mô tả về đối tượng đang được xây dựng, chi phí do ai chịu, sẽ được hoàn thành vào lúc
nào và như thế nào, ai chịu trách nhiệm nếu có sự chậm trễ và về chi phí do quá thời hạn
và nhiều vấn đề khác.
Phạm vi sử dụng (Zoning). Phạm vi sử dụng của bên thuê đối với toà nhà như thế nào
và khu vực bên thuê dự định sử dụng có được phép không? Có những thoả thuận pháp lý
hay hạn chế nào đối với bất động sản hay không? Phạm vi sử dụng liên quan đối với bất
động sản liền kề như thế nào để đảm bảo người thuế có thể hoàn toàn tận dụng được phạm
vi sử dụng bất động sản đang thuê?
Trách nhiệm và bảo hiểm. Ai chịu trách nhiệm cho việc bảo hiểm trách nhiệm và giới
hạn trách nhiệm ở đâu? Ai tiến hành bảo hiểm trộm, cháy và các thiệt hại khác? Trong
phạm vi nào, chủ bất động sản và bên thuê từ chối trách nhiệm thiệt hại đối với người và
tài sản của bên thứ ba? Bên thuê phải rà soát một cách kỹ lưỡng các điều khoản về miễn
KhởI sự Doanh nghiệp Page 16 of 30
trách nhiệm của chủ bất động sản. Trong khi bên thuê có thể sẵn sàng bồi thường cho chủ
bất động sản về những thiệt hại do bên thuê gây ra, phần lớn bên thuê không muốn chủ đất
chối bỏ trách nhiệm đối với những thiệt hại do hành động của họ gây ra. Các điều khoản
nên miễn trách nhiệm cho chủ đất chỉ đối với những thiệt hại do bên thuê gây ra trong
phạm vi được thuê mà thôi.
Quyền được được đàm phán lại do tác động của bên thuê chính khác. Nhiều bên thuê
nhỏ trong trung tâm buôn bán luôn lo sợ khi bên thuê chính ngừng hoạt động kinh doanh
hoặc không quay vòng hợp đồng thuê nữa. Trong một môi trường hoạt đông kinh doanh
mà các cửa hàng lớn đang tiến hành các thủ tục phá sản hoặc đóng cửa hàng, đây là một
vấn đề quan trọng đối với người bán hàng nhỏ khác. Một giải pháp là đàm phán một điều
khoản cho phép bên thuê có quyền được đóng cửa hàng hoặc giảm giá đáng kể tiền thuê
nếu tình hình kinh doanh của bên thuê chính hoặc một vài bên thuê khác trở nên quá tồi tệ
và không gia hạn Hợp đồng thuê nữa. Xác định “bên thuê chính” thường khá đơn giản;
xác định “các bên thuê khác” có thể dựa vào tỷ lệ phần trăm diện tích được thuê.
Khả năng thanh toán của chủ bất động sản. Bên cho thuê có thể tiếp tục sở hữu bất
động sản không? Khi thị trường bất động sản trở nên trì trệ, nhiều nhà đầu tư và chủ đất
rơi vào tình trạng khó khăn về tài chính có thể dẫn đến việc các bất động sản đang được
cho thuê bị phát mại.
Bất động sản bị phá huỷ. Bên cho thuê có buộc phải xây dựng lại bất động sản đã bị phá
huỷ hay không và thế nào goi là “bị phá huỷ”? Tiền thuê nhà có được giảm không? Bên
thuê có được chấm dứt hợp đồng do có sự phá huỷ một phần hay toàn bộ sau khi cải tạo
bất động sản? Quyền của các bên nếu một phần hoặc toàn bộ bất động sản bị thôn tính bởi
những chủ lãnh địa có quyền lực như thế nào?
Chấm dứt hợp đồng. Bên thuê phải có những nghĩa vụ gì đối với bất động sản khi kết
thúc thời hạn thuê? Bên thuê nhà có được miễn trách nhiệm đối với những hao mòn thông
thường đối với bất động sản hay không?
Chất thải. Hành vi gây ra chất thải là thiệt hại mà người sở hữu bất động sản cho rằng do
việc sử dụng không có sự chú ý thích đáng của bên thuê. Theo luật của một số nơi, lời
buộc tội này có thể dẫn đến việc bán bất động sản, do đó người sở hữu trước đây có thể
được nhận phần chênh lệch giữa giá trị của bất động sản nếu không bị hư hỏng và giá thực
bán. Để tránh kết quả này, hợp đồng thuê có thể cho phép người sở hữu bất động sản được
miễn mọi lời khiếu kiện nếu bán bất động sản.
Quyền mua. Hợp đồng thuê bất động sản có tạo cơ hội cho bên thuê khả năng mua lại
bất động sản được thuê hay không? Giá sẽ là bao nhiêu, và được tiến hành khi nào, như
thế nào?
Thời gian ân hạn. Có thời gian ân hạn cho việc chậm trả tiền thuê bất động sản hay
không hoặc có các điều kiện khác được thoả thuận hay không? Thời gian ân hạn là bao
lâu?
Hiệu lực thực thi. Có sự xác định rõ ràng những thiệt hại do vi phạm các điều kiện khác
nhau trong hợp đồng thuê hay không? Phí thuê luật sư để thực thi các điều khoản này sẽ
như thế nào?
Ngày có hiệu lực của hợp đồng. Thông thường ngày bắt đầu có hiệu lực không dựa trên
một số sự kiện ngoại vi, ví dụ như ngày hoàn thiện việc cải tạo hay ngày bắt đầu thuê. Khi
ngày có hiệu lực được đưa ra, các bên phải ký một thoả thuận bổ sung nêu rõ ngày bắt đầu
KhởI sự Doanh nghiệp Page 17 of 30
tính tiền thuê. Việc này sẽ giúp tránh các vấn đề có thể phát sinh trong tương lai, ví dụ như
ngày hết hạn hợp đồng và thời hạn cho việc quyết định việc tăng tiền thuê nhà. Cần có
trọng tài để giải quyết các tranh chấp, hoặc khi một bên từ chối ký văn kiện bổ sung. Để
tránh các chủ ý nhằm trì hoãn, một cách giải quyết đơn giản là quy định bên thua kiện sẽ
phải chịu chi phí trọng tài và các chi phí liên quan đến pháp luật khác.
Đại diện và bảo đảm. Chủ bất động sản có thể muốn bên thuê đồng ý từ bỏ bất cứ sự bảo
đảm nào hay chấp nhận thuê bất động sản trong tình trạng “như hiện có” mà không yêu
cầu chủ bất động sản đứng ra đại diện hay đảm bảo về các điều kiện hay lịch sử của bất
động sản đó. Trong trường hợp này, điều khoản này ngăn cản bên thuê buộc chủ bất động
sản phải chịu trách nhiệm về các thiệt hại tiềm ẩn có thể xảy ra liên quan đến bất động
sản. Bên thuê vẫn muốn thuê bất động sản trong những điều kiện như vậy ít nhất cũng cần
yêu cầu chủ bất động sản đứng ra đại diện trong bất cứ vấn đề nào mà người chủ bất động
sản đã biết trước và yêu cầu chủ bất động sản thuê một chuyên gia độc lập thực hiện thanh
tóan trước khi cho thuê.
Hạn chế sử dụng. Tính chất sử dụng bất động sản được thuê có thể dẫn đến việc chủ bất
động sản tiến hành hạn chế hoặc đưa ra một số chỉ dẫn đối với việc sử dụng bất động sản.
Điều này có thể xảy ra chẳng hạn như trong trường hợp bên thuê dự tính muốn sử dụng
thiết bị hay hoá chất có thải ra chất gây ô nhiễm độc hại.
Cải tạo. Bên thuê có thể mong muốn “cải tạo” bất động sản để phù hợp với bên thuê hiện
nay, nhưng có thể không phù hợp cho bên thuê tương lai. Phải xác định xem người chủ bất
động sản cho phép việc cải tạo trong phạm vi nào.
Quyền được thăm bất động sản. Đây có thể là vấn đề được quan tâm nhất của chủ bất
động sản và bên thuê về quyền được thăm bất động sản của người chủ bất động sản trong
nước trong trường hợp cần thiết, dù điều này có thể không tiện lợi cho bên thuê, thậm chí
cần thiết có thể tạm thời lấy lại bất động sản để sửa chữa. Bên thuê phải hợp tác trong các
trường hợp này. Tiền thuê nhà có thể được giảm trong trường hợp bất động sản bị lấy lại
để sửa chữa.
Phân chia chi phí. Một vấn đề nữa là việc người chủ bất động sản có thể coi các chi phí
kiểm tra định kỳ và các chi phí để giải quyết các vấn đề nảy sinh là các chi phí hoạt động.
Rõ ràng là việc lắp đặt hay thay thế hệ thống nóng-lạnh là cải tạo vật chất cho bất động
sản. Chi phí duy tu, ví dụ như lau rửa hay thay đổi các bộ phận lọc là các chi phí duy trì
hoạt động. Một vài chi phí như kiểm tra định kỳ hay việc thay đổi một chút các hệ thống
có thể không định nghĩa một cách cụ thể được. Theo quan điểm của bên thuê, các chi phí
phát sinh trước khi bên thuê sử dụng bất động sản không được xem là chi phí duy trì hoạt
động. Chi phí kiểm tra định kỳ hay chi phí cho những thay đổi nhỏ nằm trong một giới
hạn xác định có thể được bên thuê nhà coi là chi phí duy trì hoạt động.
Báo cáo chính phủ. Theo luật ở một số địa phương, chủ bất động sản và bên thuê có thể
phải báo cáo lên cơ quan của chính phủ về việc tàng trữ, sử dụng và thải các chất độc hại.
Theo hợp đồng thuê, các bên phải đồng ý tuân thủ các luật này và cung cấp cho nhau một
bản sao các báo cáo trong một khoảng thời gian xác định sau khi đã báo cáo cơ quan chính
phủ. Chủ bất động sản phải đồng ý cung cấp cho bên thuê, trong một khoảng thời gian xác
định sau khi chủ bất động sản nhận được một bản sao các báo cáo của bên thuê khác cùng
toà nhà.
Tuân thủ luật pháp. Chủ bất động sản có thể muốn thêm một điều khoản quy định bên
KhởI sự Doanh nghiệp Page 18 of 30
thuê phải tuân thủ tất cả các luật của địa phương, hiện có hoặc sẽ có trong tương lai, bao
gồm luật môi trường trong tương lai có thể ảnh hưởng tới bất động sản, công việc kinh
doanh của bên thuê, hay bất kỳ hoạt động hay điều kiện nào liên quan đến bất động sản;
và bên thuê phải thay đổi, giảm, hay ngừng ngay các hoạt động không tuân thủ pháp luật;
và tiến hành lắp đặt hệ thống, thiết bị, các dụng cụ an toàn kiểm soát ô nhiễm và thực thi
các biện pháp tương tự nhằm đảm bảo sự tuân thủ pháp luật.
Danh mục những vấn đề cần lưu ý khi thuê thiết bị
Lợi ích: Danh mục những vấn đề cần lưu ý khi thuê thiết bị liệt kê các vấn đề cần lưu ý khi phải
đàm phán thuê thiết bị. Danh mục đầy đủ này là để giúp xác định các điều khoản cần xử lý khi
thuê thiết bị và cảnh báo những vấn đề cụ thể liên quan đến các điều khoản thuê thiết bị.
Mô tả file:File có hai trang tài liệu dưới dạng RTF có thể sử dụng được với hầu hết các chương
trình xử lý văn bản chạy trong môi trường Windows.
Đặc điểm: Bao gồm:
• danh mục chi tiết các điều khoản khi thuê thiết bị như phương án gia hạn hợp đồng, điều
khoản bảo hiểm và chi phí chấm dứt hợp đồng
• các câu hỏi với mỗi nội dung mà bạn phải tự hỏi và trả lời khi xem xét một hợp đồng thuê
thiết bị hay khi yêu cầu luật sư dự thảo hợp đồng
Danh mục các vấn đề cần chú ý khi thuê thiết bị
Danh mục dưới đây liệt kê các vấn đề thường nổi lên trong quá trình đàm phán hợp đồng thuê
thiết bị. Nếu bạn cẩn thận kiểm tra theo từng mục của danh sách này, bạn sẽ không bỏ sót
những vấn đề quan trọng trong quá trình đàm phán.
Thời gian thuê và giá thuê. Việc thuê mướn được thực hiện trong thời gian bao lâu, giá
thuê như thế nào? Khi nào phải thanh toán tiền thuê và phương thức thanh toán như thế
nào?
Những đòi hỏi đối với bên cho thuê. Bên thuê có quyền trực tiếp đòi hỏi bên cho thuê
trong những vấn đề như bảo hành, hoàn trả tiền thuê, điều chỉnh giá thuê và các yêu cầu
khác hay không? Bên thuê có quyền chọn giữ lại một phần tiền không thanh toán hay
không?
Chuyển đổi. Hợp đồng thuê có hạn chế quyền của bên cho thuê trong việc chuyển
nhượng quyền sở hữu các thiết bị cho thuê hay không?
Đại diện và bảo đảm. Có cần sự đại diện đặc biệt để thoả mãn các quy định về pháp lý
hay không? Bên thuê có phải trả các loại thuế tài sản, phí môn bài, các nghĩa vụ công
cộng hay không? Đối với các bên thứ ba, bên thuê có nghĩa vụ đến mức nào trong việc
bảo đảm quyền lợi của họ trước các loại chi phí và rủi ro khác nhau?
Đòi hỏi. Bên thuê có thể nhân danh bên cho thuê kiện hoặc thực hiện các hành độngbiện
pháp dưới dạng khác để đòi hỏi các bên thứ ba hay không? Quyền của bên thuê có được
quyền đền bù thiệt hại hay không?trong việc bù đắp thiệt hại được bảo vệ hay không?
KhởI sự Doanh nghiệp Page 19 of 30
Khả năng ra gia hạn hợp đồng. Hợp đồng thuê có cho phépđược ra gia hạn không? Nếu
có, thời gian thuê và giá thuê sẽ như thế nào? Cần nhớ rằng, việc ra gia hạn hợp đồng có
thể ảnh hưởng tới việc đánh thuế các giao dịch.
Cho thuê lại. Bên thuê có thể cho thuê lại hay không? Với những điều kiện gì?
Duy tu. Ai có nghĩa vụ phải duy tu thiết bị? Bên thuê không nên chấp nhận nếu bên cho
thuê đòi hỏi bên thuê phải dành cho thiết bị được thuê mức độ duy tu cao hơn mức duy tu
mà bên thuê áp dụng đối với các thiết bị của mình.
Cải tiến và điều chỉnh. Bên thuê có thể cải tiến hoặc điều chỉnh thiết bị để chúng phù
hợp hơn với những nhu cầu cụ thể hay không? Ai chịu trách nhiệm điều chỉnh theo yêu
cầu của các cơ quan quản lý?
Đòi hỏi đền bù thiệt hại. Trong trường hợp thiết bị bị mất, bị đánh cắp, hay bị hỏng do
tai nạn, bên thuê phải trả các khoản gì, cụ thể là bao nhiêu? Những khoản này được trả để
đền bù cho giá trị của thiết bị bị mất hay được tính thêm vào giá trị của các thiết bị đó?
Thông thường, đòi hỏi đền bù thiệt hại được tính theo công thức là tổng của các khoản
tiền thuê phải trả trong thời gian còn lại của thời hạn cho thuê và trị giá số thuế mà bên
cho thuê không phải thanh toán. Nếu bên cho thuê có quyền được bán tài sản cho thuê cho
các nhà đầu tư đang tìm cách kiếm lợi qua trốn thuế, thì khoản thiệt hại được đền bù, đôi
khi được nêu trong điều kiện coi tất cả những bên cho thuê là một, có thể được xác định
dựa vào giá trị số thuế mà những bên này tránh được chứ không còn là giá trị số thuế mà
bên cho thuê ban đầu tránh được.
Bảo hiểm. Ai chịu trách nhiệm mua bảo hiểm cho thiết bị? Ai sẽ được quyền hưởng bồi
thường bảo hiểm cho những bộ phận nào của khi thiết bị khi nó bị mất, đánh mất cắp hoặc
hư hỏng?
Sửa đổi. Hợp đồng cho thuê có cho phép sửa đổi các điều khoản khi có sự thay đổi về
hoàn cảnh hay điều kiện cho thuê? Điều này đặc biệt quan trọng đối với những hợp đồng
thuê dài hạn, vì giá trị của thiết bị cho thuê có thể đột nhiên sụt giảm.
Quyền được mua lại. Người đi thuê có được quyền mua lại thiết bị đi thuê không? Nếu
được thì người đi thuê phải trả bao nhiêu và khi nào thì được có quyền này? Hãy luôn nhớ
rằng quyền này có thể ảnh hưởng đến cách tính thuế trong giao dịch thuê mua này.
Kết thúc hợp đồng. Trong hoàn cảnh điều kiện nào thì hợp đồng thuê mua có thể được
chấm dứt trước thời hạn? Hợp đồng có bị hủy khi thiết bị bị phá hỏng hoàn toàn hoặc bị
mất không? Có phải thanh toán khoản nào nếu hủy hợp đồng trước thời hạn không? Hợp
đồng có định sẵn điều kiện hủy hợp đồng trong một số trường hợp nhất định, ví dụ như có
quy định của pháp luật khiến việc tiếp tục sử dụng thiết bị sẽ là bất hợp pháp hoặc không
có tính kinh tế?
Chi phí chấm dứt hợp đồng. Ai chịu trách nhiệm thanh toán chi phí liên quan đến việc
trả lại thiết bị cho bên cho thuê khi hết hạn hợp đồng? Các chi phí tháo dỡ, đóng gói, vận
chuyển, bảo hiểm và các chi phí liên quan có thể rất đáng kể.
Hợp đồng khung. Hợp đồng có quy định nào đòi hỏi người đi thuê phải đàm phán ký kết
thêm một hợp đồng phụ nếu bên đi thuê muốn thuê thêm một thiết bị nữa? Hay là người đi
thuê được phép thêm một điều khoản đơn giản nêu rõ chi tiết về thiết bị cần thuê, lệ phí
thuê và thời hạn thuê của thiết bị thuê thêm vào hợp đồng khung? Biện pháp thứ hai có thể
tiết kiệm đáng kể cho hai bên nếu họ muốn duy trì quan hệ lâu dài.
KhởI sự Doanh nghiệp Page 20 of 30
Danh mục những điều khoản hợp đồng đặc quyền kinh tiêu
Lợi ích: Hợp đồng đặc quyền kinh tiêu (Franchise) được điều chỉnh cho phù hợp điều kiện từng
nơi. Do vậy khó mà xác định được tất cả các điều khoản và vấn đề cần lưu ý cho mọi tình huống.
Tuy nhiên, Danh mục những điều khoản hợp đồng đặc quyền kinh tiêu sẽ cho bạn một danh mục
đầy đủ các điều khoản cơ bản trong hợp đồng đặc quyền kinh tiêu, đồng thời nêu hàng loạt các
vấn đề liên quan tới các điều khoản đó mà bạn cần chú ý. Nếu bạn định ký hợp đồng đặc quyền
kinh tiêu, hãy dùng danh mục này để giúp bạn hiểu về những điều khoản thông thường của một
hợp đồng đặc quyền kinh tiêu và đối chiếu với một hợp đồng kinh tiêu của người chủ giấy phép
hợp đồng.
Mô tả file: File có bốn trang tài liệu dưới dạng RTF có thể sử dụng được với hầu hết các chương
trình xử lý văn bản chạy trong môi trường Windows.
Đặc điểm: Bao gồm:
• liệt kê các vấn đề cần lưu ý liên quan đến chi phí hợp đồng đặc quyền kinh tiêu
• liệt kê các vấn đề cần lưu ý liên quan đến địa điểm thực hiện hợp đồng
• liệt kê các vấn đề cần lưu ý liên quan đến nhà xưởng, thiết bị và vật tư
• liệt kê các vấn đề cần lưu ý liên quan đến các thông lệ đặc quyền
Danh mục các vấn đề về các điều khoản Thoả thuận thuê đặc quyền kinh doanh
Các thoả thuận thuê đặc quyền kinh doanh đều khác nhau trong từng vụ việc cụ thể. Có thể ta
không xác định được từng điều khoản và từng vấn đề ta cần cân nhắc trong từng trường hợp cụ
thể. Tuy nhiên, danh mục này sẽ là một công cụ có giá trị nếu bạn quan tâm đến việc thuê đặc
quyền kinh doanh.
Danh mục này cần được sử dụng có sự tham chiếu với Thoả thuận thuê đặc quyền kinh doanh –
là văn bản trong đó đưa ra các điều khoản và các điều kiện điều tiết việc sử dụng đặc quyền
kinh doanh của bạn – và do bên cho thuê đặc quyền kinh doanh thảo ra. Bạn sử dụng Danh mục
này có thể vào thời điểm trước khi bạn có Thoả thuận thuê đặc quyền kinh doanh, để có thể có
một khái niệm về các nội dung trong Thoả thuận, hoặc vào thời điểm bạn đã có bản sao Thoả
thuận này, để có thể xem lại các điều khoản.
Dù trong trường hợp nào, trong khi bạn có thể sử dụng Danh mục này để hiểu và để xem xét
Thoả thuận thuê đặc quyền kinh doanh, bạn không nên ký Thoả thuận nếu chưa thảo luận với
luật sư của bạn.
Các vấn đề liên quan đến các điều khoản về chi phí thuê đặc quyền kinh doanh
Phí ban đầu để thuê đặc quyền kinh doanh là bao nhiêu?
Phí này có bao gồm chi phí cho việc mở một kho hàng các sản phẩm và các vật dụng sẽ
cung cấp không?
Điều khoản về thanh toán như thế nào: về tổng giá trị, thời gian thanh toán, thanh toán một
lần hay trả góp, những thoả thuận về hỗ trợ tài chính khác?