Ch−¬ng 1: Kh¸i luËn vÒ
Qu¶n trÞ nh©n lùc
Kh¸i niÖm vμ vai trß cña Qu¶n trÞ nh©n
lùc
Nh÷ng néi dung cña Qu¶n trÞ nh©n lùc
C¸c häc thuyÕt Qu¶n trÞ nh©n lùc
Mét sè chøc danh Qu¶n trÞ nh©n lùc
Kh¸i niÖm cña Qu¶n trÞ nh©n lùc
Kh¸i niÖm:
Qu¶n trÞ nh©n lùc lμ tæng hîp c¸c ho¹t
®éng qu¶n trÞ liªn quan ®Õn viÖc t¹o ra,
duy tr×, ph¸t triÓn vμ sö dông cã hiÖu
qu¶ yÕu tè con ng−êi trong doanh
nghiÖp nh»m ®¹t ®−îc môc tiªu chung
cña doanh nghiÖp.
Kh¸i niÖm
QTNL lμ mét qu¸ tr×nh bao gåm c¸c chøc n¨ng:
ho¹ch ®Þnh, tæ chøc, l·nh ®¹o vμ kiÓm so¸t ®−îc
thùc hiÖn mét c¸ch ®ång bé vμ chÆt chÏ nh»m sö
dông nguån lùc NS hiÖu qu¶.
QTNL cã mqhÖ chÆt chÏ víi c¸c lÜnh vùc QT
kh¸c nh−: QTCL, QTBH,QTMH,…
QTNL lμ tr¸ch nhiÖm cña mäi nhμ qu¶n trÞ trong
doanh nghiÖp
QTNL võa lμ khoa häc võa lμ nghÖ thuËt.
Vai trß cña QTNL
QTNL gãp phÇn ph¸t huy n¨ng lùc lμm viÖc cña
con ng−êi ë møc triÖt ®Ó vμ hiÖu qu¶
QTNL gãp phÇn t¹o ra bÇu kh«ng khÝ lμm viÖc
tÝch cùc, lμnh m¹nh. Ph¸t huy tèt mäi tinh thÇn
cña tæ chøc.
QTNL quyÕt ®Þnh sù thμnh c«ng hay thÊt b¹i
cña doanh nghiÖp
QTNL lμ ho¹t ®éng nÒn t¶ng cña mäi ho¹t ®éng
qu¶n trÞ kh¸c trong doanh nghiÖp. Mäi QT suy
cho cïng lμ QTNL
Nh÷ng néi dung cña QTNL: cã mqh chÆt
chÏ vμ bæ sung cho nhau.
M«i tr−êng QTNL
TuyÓn dông Bè trÝ vμ
nh©n sù sö dông NS
Môc tiªu
cña DN
§·i ngé §μo t¹o,
nh©n sù ph¸t triÓn NS
M«i tr−êng QTNL
Môi trường bên ngoài
Quy định, chính sách của Nhà nước, Luật lao động
Điều kiện KT-XH của từng ngành, nghề, địa
phương,...
Yếu tố KH - CNg với những yêu cầu và đòi hỏi mới
Áp lực từ đối thủ cạnh tranh, khách hàng, chính
quyền – đoàn thể,...
Môi trường bên trong
Sứ mệnh, mục tiêu của doanh nghiệp
Chiến lược kinh doanh
Văn hoá doanh nghiệp
Quy mô, khả năng tài chính của doanh nghiệp
Cổ đông, công đoàn
TuyÓn dông nh©n sù
Lμ ho¹t ®éng liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh cung
øng nguån lùc NS cho DN. TuyÓn dông
nh©n sù bao gåm 2 kh©u c¬ b¶n cã mqh
chÆt chÏ lμ:
Thu hót, t×m kiÕm NS
TuyÓn chän NS
Yªu cÇu khi thùc hiÖn TDNS:
X¸c ®Þnh nguån TD ®óng
X©y dùng quy tr×nh TD khoa häc
Bè trÝ, sö dông nh©n sù
Lμ ho¹t ®éng liªn quan ®Õn viÖc s¾p xÕp,
bè trÝ NS ®¶m nhËn nh÷ng vÞ trÝ, c«ng viÖc
phï hîp nh»m ®¶m b¶o b¶o NS ph¸t huy
tèi ®a n¨ng lùc, së tr−êng. Bao gåm 2 ho¹t
®éng quan träng
Bè trÝ NS: qu¸ tr×nh s¾p xÕp NS vμo c¸c vÞ trÝ
c«ng viÖc cña tæ chøc.
Sö dông NS: qu¸ tr×nh khai th¸c vμ ph¸t triÓn
n¨ng lùc lμm viÖc cña NS mét c¸ch tèt nhÊt
§μo t¹o vμ ph¸t triÓn nh©n sù
§μo t¹o NS: lμ qu¸ tr×nh bao gåm c¸c ho¹t ®én
cung cÊp kiÕn thøc, kü n¨ng cho ng−êi L§ ®Ó hä
hoμn thμnh tèt c«ng viÖc ®−îc giao. Néi dung ®μo
t¹o bao gåm:
§μo t¹o chuyªn m«n;
§μo t¹o lý luËn, chÝnh trÞ;
§μo t¹o ph−¬ng ph¸p;
….
Ph¸t triÓn NS: chó träng ®Õn båi d−ìng ë ®é s©u
réng c¸c kiÕn thøc, kü n¨ng, phÈm chÊt. §©y lμ ho¹t
®éng g¾n lÝen víi chiÕn l−îc ph¸t triÓn DN.
§μo t¹o NS & ph¸t triÓn NS cã mqh kh¨ng khÝt
§·i ngé nh©n sù
Lμ néi liªn quan ®Õn viÖc ®èi ®·i, ®èi xö cña
DN ®èi víi ng−êi L§, nã bao hμm tÊt c¶ c¸c
nh÷ng ho¹t ®éng nh»m ch¨m lo ®êi sèng vÊt
chÊt vμ ®êi sèng tinh thÇn cho ng−êi L§ trªn
c¬ së ®ãng gãp cña hä.
Cã hai h×nh thøc §·i ngé NS:
§·i ngé tμi chÝnh
§·i ngé phi tμi chÝnh
C¸c häc thuyÕt Qu¶n trÞ nh©n lùc
C¸c häc thuyÕt QTNL ph−¬ng
§«ng:
Tr−êng ph¸i “§øc trÞ”
Tr−êng ph¸i “Ph¸p trÞ”
T− t−¬ng QTNL ë ViÖt Nam
C¸c häc thuyÕt QTNL ph−¬ng
T©y:
Häc thuyÕt X
Häc thuyÕt Y
Häc thuyÕt Z
Tr−êng ph¸i “§øc trÞ”
Ng−êi s¸ng lËp lμ Khæng Tö
§èi víi HÖ thèng QTNL: lÇn ®Çu tiªn
nguyªn lý ®èi nh©n xö thÕ ®−îc tËp hîp mét
c¸ch hÖ thèng
Chñ tr−¬ng trÞ ng−êi b»ng §øc lμ chÝnh. Nhμ
QT ph¶i tu d−ìng nh÷ng ®øc tÝnh; nh©n,
nghÜa, trÝ, tÝn, dòng, liªm,… Nh©n lμ ®¹o lμm
ng−êi.
Con ®−êng thùc hiÖn §øc trÞ: “Nh©n” ®−îc ®Æt
trong mqh gi÷a Nh©n – LÔ – ChÝnh danh.
Trong ®ã Nh© n lμ ®Ých, LÔ lμ con ®−êng thùc
hiÖn Nh©n. ChÝnh danh lμ chuÈn mùc ®¸nh
gi¸ LÔ.
Tr−êng ph¸i “§øc trÞ”
Bè trÝ , sö dông, ®·i ngé, ®μo t¹o NS:
Sö d©n dÜ thêi (sö dông ng−êi phï hîp)
§Ò b¹t ng−êi chÝnh trùc lªn trªn ng−êi cong
queo, kh¸ch quan kh«ng thμnh kiÕn
Ph©n phèi b×nh qu©n
§μo t¹o b»ng c¸ch lμm g−¬ng
V« kh¶, v« bÊt kh¶. Kh¼ng ®Þnh sù quyÒn
biÕn trong hμnh ®éng
Tr−êng ph¸i “Ph¸p trÞ”
§¹i diÖn tiªu biÓu lμ Hμn Phi
§èi víi HÖ thèng QTNL
C¸ch nh×n nhËn ®¸nh gi¸ con ng−êi: tranh nhau v× lîi,
l−êi biÕng, chØ phôc tïng quyÒn lùc.
Coi ph¸p luËt lμ tiªu chuÈn cho mäi hμnh vi QT. Häc
thuyÕt NS xoay quanh ba ph¹m trï: Ph¸p, ThÕ, ThuËt.
Ph¸p: lμ hiÖu lÖnh, quy ®Þnh ®−îc c«ng bè c«ng khai vμ mäi
ng−êi ph¶i tu©n thñ. Mang tÝnh æn ®Þnh
ThÕ: quyÒn thÕ,®Þa vÞ cña nhμ QT ®Ó thùc thi Ph¸p. Mang tÝnh
æn ®Þnh
ThuËt: lμ nghÖ thuËt øng xö cña nhμ QT ®Ó mäi ng−êi tiu©n thñ
Ph¸p. Mang tÝnh biÕn hãa. QT ph¶i quyÒn biÕn.
Coi thùc tiÔn lμ tiªu chuÈn ®Ó ®¸nh gi¸ con ng−êi
C«ng viÖc QT cô thÓ hãa thμnh c¸c thao t¸c, quy tr×nh
T− t−ëng QTNL ë ViÖt Nam
G¾n liÒn víi qu¸ tr×nh dùng n−íc vμ gi÷
n−íc
T− t−ëng Hå ChÝ Minh lμ tiªu biÓu:
Trong viÖc sö dông c¸n bé: ng−êi ®êi ai
còng cã chç hay chç dë. Ta ph¶i dïng chç
hay cña ng−êi vμ gióp ng−êi sö chç dë.
Dïng ng−êi nh− dïng gç.
Ng−êi c¸n bé ph¶i: CÇn, KiÖm, Liªm,
ChÝnh.
Häc thuyÕt X
B¶n tÝnh con ng−êi:
• L−êi biÕng, kh«ng lanh lîi
• ThiÕu chÝ tiÕn thñ
• Chèng l¹i sù ®æi míi
Ph−¬ng ph¸p QT: “kÑo ngät vμ roi da”
• Nhμ QT ph¶i tæ chøc ho¹t ®éng DN
• §èi víi nh©n viªn ph¶i chØ huy, ®iÒu chØnh
hμnh vi cña hä
• Sö dông biÖn ph¸p thuyÕt phôc, khen th−ëng,
trõng ph¹t ®Ó tr¸nh biÓu hiÖn tiªu cùc.
Häc thuyÕt Y
B¶n tÝnh con ng−êi:
L−êi nh¸c kh«ng ph¶i lμ b¶n tÝnh bÈm sinh
§iÒu khiÓn, ®e däa kh«ng ph¶i lμ biÖn ph¸p duy nhÊt
ThiÕu chÝ tiÕn thñ kh«ng ph¶i lμ b¶n tÝnh
Cã kh¶ n¨ng suy nghÜ, s¸ng t¹o tr−íc khã kh¨n
Cã nhu cÇu ®−îc tù chñ, ®−îc t«n träng
Ph−¬ng ph¸p QT:
Thèng nhÊt MT tæ chøc víi MT c¸ nh©n
X©y dùng mét m«i tr−êng lμm viÖc thÝch hîp
KhuyÕn khÝch nh©n viªn tù ®Æt ra MT vμ tù ®¸nh gi¸
thμnh tÝch
Häc thuyÕt Z
T¸c gi¶ W.Ouchi
Néi dung:
– ThÓ chÕ Qlý ®¶m b¶o cÊp trªn n¾m ®−îc t×nh h×nh
cÊp d−íi. Cô thÓ:
Nhμ QT cÊp c¬ së ph¶i cã ®ñ quyÒn xö lý vÊn ®Ò cÊp c¬ së
Nhμ QT cÊp trung gian thùc hiÖn vai trß thèng nhÊt t− t−ëng
– Thùc hiÖn tuyÓn dông suèt ®êi
– Quan t©m ®Õn phóc lîi, t¹o mqh th©n ¸i
– C«ng viÖc kh«ng kh« khan ®¬n ®iÖu
– Chó träng ®μo t¹o, n©ng cao n¨ng lùc nh©n viªn
– §¸nh gi¸ nh©n viªn toμn diÖn
Mét sè chøc danh Qu¶n trÞ nh©n lùc
Gi¸m ®èc
Tr−ëng phßng tæ chøc nh©n sù
Tr−ëng phßng Marketing
Tr−ëng phßng kinh doanh
Tr−ëng phßng xuÊt nhËp khÈu
Tr−ëng kho hμng
Tr−ëng phßng tμi chÝnh
Ch¸nh v¨n phßng
Copyright by webtailieu.net