Kế toán nguyên liệu, vật liệu, công cụ dụng cụ
Các vấn đề chung về kế toán nguyên liệu, vật liệu và công cụ, dụng cụ
+ khái niệm, đặc điểm nguyên vật liệu và công cụ dụng cụ
- Nguyên vật liệu trong các doanh nghiệp sản xuất là đối tượng lao động một trong ba yếu tố cơ bản của quá trình sản xuất kinh doanh
CHƯƠNG 1:
KÕ to¸n Nguyªn liÖu, vËt liÖu,
ccdc
Môc tiªu cña Ch¬ng :
• HiÓu ®îc NVL lμ g× ? NVL ®îc ph¶n ¸nh ë nhãm TK nμo ?
• HiÓu ®îc c¸c nguyªn t¾c h¹ch to¸n NVL trong DN ? NhiÖm vô cña KT
NVL trong DN ?
• HiÓu chi tiÕt vÒ c¸c bót to¸n h¹ch to¸n NVL nhËp kho, xuÊt kho, KT c¸c
kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hμng tån kho trong DN ®îc thùc hiÖn thÕ nμo
?
1 C¸c vÊn ®Ò chung vÒ kÕ to¸n nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô
1.1 Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô
1.1.1 Kh¸i niÖm nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô
Nguyªn liÖu, vËt liÖu trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt lμ ®èi tîng lao ®éng-
mét trong ba yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, cung cÊp dÞch vô - lμ c¬
së vËt chÊt cÊu t¹o nªn thùc thÓ cña s¶n phÈm.
C«ng cô, dông cô lμ nh÷ng t liÖu lao ®éng kh«ng tho¶ m·n ®Þnh nghÜa vμ tiªu
chuÈn ghi nhËn tμi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh. Ngoμi ra nh÷ng t liÖu lao ®éng kh«ng cã tÝnh
bÒn v÷ng nh ®å dïng b»ng sμnh sø, thuû tinh, giμy, dÐp vμ quÇn ¸o lμm viÖc... dï tho¶
m·n ®Þnh nghÜa vμ tiªu chuÈn ghi nhËn tμi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh nhng vÉn coi lμ c«ng cô,
dông cô.
1.1.2 §Æc ®iÓm nguyªn liÖu,vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô
§Æc ®iÓm cña nguyªn liÖu, vËt liÖu:
- ChØ tham gia vμo mét chu kú s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm vμ cung cÊp dÞch vô;
- Khi tham gia vμo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt th× nguyªn liÖu, vËt liÖu thay ®æi hoμn toμn h×nh
th¸i vËt chÊt ban ®Çu vμ gi¸ trÞ ®îc chuyÓn toμn bé, mét lÇn vμo chi phÝ s¶n xuÊt kinh
doanh.
§Æc ®iÓm cña c«ng cô, dông cô:
- Tham gia vμo nhiÒu chu kú s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm vμ cung cÊp dÞch vô;
- Khi tham gia vμo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vÉn gi÷ nguyªn h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu, gi¸ trÞ
bÞ hao mßn dÇn ®îc dÞch chuyÓn tõng phÇn vμo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú.
C«ng cô, dông cô thêng cã gi¸ trÞ nhá hoÆc thêi gian sö dông ng¾n ®îc qu¶n lý vμ h¹ch
to¸n nh tμi s¶n lu ®éng.
1.1.3 NhiÖm vô cña kÕ to¸n nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô
- Tæ chøc ghi chÐp, ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, kÞp thêi sè lîng, khèi lîng, phÈm chÊt, quy c¸ch
vμ gi¸ trÞ thùc tÕ cña tõng lo¹i nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô nhËp, xuÊt vμ
tån kho.
- VËn dông ®óng c¸c ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n, ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ
c«ng cô, dông cô nhËp, xuÊt kho.
- Më c¸c lo¹i Sæ (ThÎ) kÕ to¸n chi tiÕt theo tõng thø nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô,
dông cô theo ®óng chÕ ®é, ph¬ng ph¸p quy ®Þnh.
- KiÓm tra viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch mua hμng, t×nh h×nh dù tr÷ vμ sö dông nguyªn liÖu,
vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô theo dù to¸n, tiªu chuÈn, ®Þnh møc chi phÝ vμ ph¸t hiÖn c¸c
trêng hîp vËt t ø ®äng hoÆc bÞ thiÕu hôt, l·ng phÝ, x¸c ®Þnh nguyªn nh©n vμ biÖn ph¸p
xö lý.
- Tham gia kiÓm kª vμ ®¸nh gi¸ nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô theo chÕ ®é
quy ®Þnh cña Nhμ níc.
- Cung cÊp th«ng tin vÒ t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô,
dông cô phôc vô c«ng t¸c qu¶n lý. §Þnh kú tiÕn hμnh ph©n tÝch t×nh h×nh mua hμng, b¶o
qu¶n vμ sö dông nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô.
1.2 §¸nh gi¸ nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô : Khi ®¸nh gi¸ sÏ cã 2 qu¸ tr×nh :
• §¸nh gi¸ nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô khi nhËp kho
• §¸nh gi¸ nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô khi xuÊt kho
* Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ (cã 2 nguyªn t¾c): Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ theo gi¸ gèc & Nguyªn
t¾c ®¸nh gi¸ theo gi¸ h¹ch to¸n
§¸nh gi¸ nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô ltμ dïng thíc ®o tiÒn tÖ ®Ó biÓu hiÖn gi¸
trÞ cña chóng theo nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh. VÒ nguyªn t¾c kÕ to¸n hμng tån kho
(trong ®ã bao gåm c¶ nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô) ph¶i ®îc ghi nhËn theo
nguyªn t¾c gi¸ gèc. Trêng hîp gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc thÊp h¬n gi¸ gèc th× ph¶i
tÝnh theo gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc.
1.2.1 §¸nh gi¸ nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô theo nguyªn t¾c gi¸ gèc
Gi¸ gèc hμng tån kho bao gåm: Chi phÝ mua, chi phÝ chÕ biÕn vμ c¸c chi phÝ liªn quan
trùc tiÕp kh¸c ph¸t sinh ®Ó cã ®îc hμng tån kho ë ®i¹ ®iÓm vμ tr¹ng th¸i hiÖn t¹i.
Nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô trong DN ®îc h×nh thμnh tõ nhiÒu nguån kh¸c
nhau, nªn néi dung c¸c yÕu tè cÊu thμnh gi¸ gèc cña nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô,
dông cô ®îc x¸c ®Þnh theo tõng trêng hîp nhËp, xuÊt.
1.
1.
1.
1. C¸c ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô,
dông cô nhËp kho
TH1 : Gi¸ gèc cña nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô mua ngoμi nhËp kho ®îc tÝnh
theo c«ng thøc sau:
• Gi¸ gèc nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô mua ngoμi nhËp kho = Gi¸ mua
ghi trªn
ho¸ ®¬n sau khi trõ ®i c¸c kho¶n chiÕt khÊu TM, gi¶m gi¸ hμng mua
+ C¸c lo¹i thuÕ kh«ng ®îc hoμn l¹i +
Chi phÝ
cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc mua hμng
C¸c chi phÝ cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc mua hμng bao gåm: Chi phÝ vËn chuyÓn, bèc
xÕp, b¶o qu¶n trong qu¸ tr×nh mua hμng vμ c¸c chi phÝ kh¸c cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn
viÖc mua hμng tån kho (chi phÝ bao b×, chi phÝ cña bé phËn thu mua ®éc lËp, chi phÝ thuª
kho, thuª b·i . . .).
TH 2a : Gi¸ gèc cña nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô tù chÕ biÕn nhËp kho, ®îc
tÝnh theo c«ng thøc sau:
• Gi¸ gèc VL,
CCDC nhËp kho
= Gi¸ gèc
VL xuÊt kho
+ Chi phÝ chÕ biÕn
Chi phÝ chÕ biÕn hμng tån kho bao gåm nh÷ng chi phÝ cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn s¶n phÈm
s¶n xuÊt nh: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh, chi phÝ s¶n xuÊt
chung biÕn ®æi ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh chÕ biÕn nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông
cô.
TH 2b : Gi¸ gèc cña nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô thuª ngoμi gia c«ng chÕ
biÕn nhËp kho
Gi¸ gèc nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô nhËp kho = Gi¸ gèc NL,VL xuÊt kho
thuª ngoμi chÕ biÕn + TiÒn c«ng ph¶i tr¶ cho ngêi chÕ biÕn + Chi phÝ vËn chuyÓn bèc dì
vμ c¸c chi phÝ cã liªn quan trùc tiÕp kh¸c
TH 3 : Gi¸ gèc cña nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô nhËn gãp liªn doanh, vèn cæ
phÇn hoÆc thu håi vèn gãp: ®îc ghi nhËn theo gi¸ thùc tÕ do Héi ®ång ®Þnh ®¸nh gi¸ l¹i vμ
®· ®îc chÊp thuËn céng víi c¸c chi phÝ tiÕp nhËn (nÕu cã).
TH4 : Gi¸ gèc cña nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô nhËn biÕu, tÆng:
• Gi¸ gèc nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô nhËp kho = Gi¸ trÞ hîp lý ban
®Çu cña nh÷ng NL,VL, CCCD t¬ng ®¬ng + C¸c chi phÝ kh¸c cã liªn quan trùc
tiÕp ®Õn viÖc tiÕp nhËn
TH5 : Gi¸ gèc cña nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô ®îc cÊp:
Gi¸ gèc nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô nhËp kho = Gi¸ ghi trªn sæ
cña ®¬n vÞ cÊp trªn hoÆc gi¸ ®îc ®¸nh gi¸ l¹i theo gi¸ trÞ thuÇn
+ Chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì, chi phÝ cã liªn quan trùc tiÕp kh¸c
1.
1.
1.
1. C¸c ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô,
dông cô xuÊt kho:
Do gi¸ gèc cña nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô nhËp kho tõ c¸c nguån nhËp
kh¸c nhau nªn ®Ó tÝnh gi¸ gèc hμng xuÊt kho, kÕ to¸n cã thÓ sö dông mét trong 4 ph¬ng
ph¸p sau:
- Ph¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ ®Ých danh: Gi¸ trÞ thùc tÕ cña nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô,
dông cô xuÊt kho tÝnh theo gi¸ thùc tÕ cña tõng l« hμng nhËp. ¸p dông ®èi víi doanh
nghiÖp sö dông Ýt thø nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô, cã gi¸ trÞ lín vμ cã thÓ
nhËn diÖn ®îc.
- Ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn: Gi¸ trÞ cña lo¹i hμng tån kho ®îc tÝnh theo gi¸ trÞ
trung b×nh cña tõng lo¹i hμng tån kho t¬ng tù ®Çu kú vμ gi¸ trÞ tõng lo¹i hμng tån kho ®-
îc mua hoÆc s¶n xuÊt trong kú (b×nh qu©n gia quyÒn cuèi kú). Gi¸ trÞ trung b×nh cã thÓ
®îc tÝnh theo thêi kú hoÆc vμo mçi khi l« hμng vÒ, phô thuéc vμo t×nh h×nh doanh nghiÖp
(b×nh qu©n gia quyÒn sau mçi lÇn nhËp).
• Gi¸ trÞ thùc tÕ NL,VL vμ CCDC xuÊt kho = Sè lîng NL,VL vμ CCDC xuÊt kho x
§¬n gi¸
b×nh qu©n gia quyÒn
Trong ®ã gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n cã thÓ tÝnh mét trong hai ph¬ng ¸n sau:
Ph¬ng ¸n 1: TÝnh theo gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn c¶ kú dù tr÷
§¬n gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn c¶ kú dù tr÷ = Gi¸ trÞ thùc tÕ NL,VL vμ CCDC tån kho
®Çu kú + Gi¸ trÞ thùc tÕ NL,VL vμ CCDC nhËp kho trong kú Sè lîng NL,VL vμ CCDC
tån kho ®Çu kú + Sè lîng NL,VL vμ CCDC nhËp kho trong kú
Ph¬ng ¸n 2: TÝnh theo gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn sau mçi lÇn nhËp :
§¬n gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn sau mçi lÇn nhËp = Gi¸ trÞ thùc tÕ NL,VL vμ CCDC tån
kho tríc khi nhËp + Gi¸ trÞ thùc tÕ NL,VL vμ CCDC nhËp kho cña tõng lÇn nhËp Sè l-
îng NL,VL vμ CCDC tån kho tríc khi nhËp + Sè lîng NL,VL vμ CCDC nhËp kho cña
tõng lÇn nhËp
- Ph¬ng ph¸p nhËp tríc, xuÊt tríc (FIFO): Trong ph¬ng ph¸p nμy ¸p dông dùa trªn gi¶
®Þnh lμ hμng tån kho ®îc mua tríc hoÆc s¶n xuÊt tríc th× ®îc xuÊt tríc vμ gi¸ trÞ hμng
xuÊt kho ®îc tÝnh theo gi¸ nhËp kho cña l« hμng ®îc xuÊt ®i
Ph¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt tríc(LIFO): Trong ph¬ng ph¸p nμy ¸p dông dùa trªn gi¶
®Þnh lμ hμng tån kho ®îc mua sau cïng hoÆc s¶n xuÊt sau cïng th× ®îc xuÊt tríc tiªn vμ
gi¸ trÞ hμng xuÊt kho ®îc tÝnh theo gi¸ nhËp kho cña l« hμng ®îc xuÊt ®i
• Ph¬ng ph¸p 2: Ph¬ng ph¸p nhËp tríc, xuÊt tríc
• Ph¬ng ph¸p 3: Ph¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt tríc
• Ph¬ng ph¸p 4 : Ph¬ng ph¸p Gi¸ ®Ých danh
1.2.2 §¸nh gi¸ nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô theo gi¸ h¹ch to¸n
§K ¸p dông : §èi víi nh÷ng doanh nghiÖp cã quy m« lín, s¶n xuÊt nhiÒu mÆt hμng th-
êng sö dông nhiÒu lo¹i, nhãm, thø nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô, ho¹t ®éng
nhËp xuÊt nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô diÔn ra thêng xuyªn, liªn tôc nÕu ¸p
dông nguyªn t¾c tÝnh theo gi¸ gèc (gi¸ trÞ thùc tÕ) th× rÊt phøc t¹p, khã ®¶m b¶o yªu cÇu
kÞp thêi cña kÕ to¸n. Doanh nghiÖp cã thÓ x©y dùng hÖ thèng gi¸ h¹ch to¸n ®Ó ghi chÐp
hμng ngμy trªn PhiÕu nhËp, PhiÕu xuÊt vμ ghi sæ kÕ to¸n chi tiÕt nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ
c«ng cô, dông cô.
Gi¸ h¹ch to¸n lμ gi¸ do kÕ to¸n cña doanh nghiÖp tù x©y dùng, cã thÓ lμ gi¸ kÕ ho¹ch,
hoÆc gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc trªn thÞ trêng. Gi¸ h¹ch to¸n ®îc sö dông thèng
nhÊt trong toμn doanh nghiÖp vμ ®îc sö dông t¬ng ®èi æn ®Þnh, l©u dμi. Trêng hîp cã sù
biÕn ®éng lín vÓ gi¸ c¶ doanh nghiÖp cÇn x©y dùng l¹i hÖ thèng gi¸ h¹ch to¸n.
KÕ to¸n tæng hîp nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô, dông cô ph¶i tu©n thñ nguyªn t¾c tÝnh
theo gi¸ trÞ thùc tÕ. Cuèi th¸ng kÕ to¸n ph¶i x¸c ®Þnh hÖ sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ thùc tÕ
vμ gi¸ trÞ h¹ch to¸n cña tõng thø ( nhãm hoÆc lo¹i) nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ c«ng cô,
dông cô ®Ó ®iÒu chØnh gi¸ h¹ch to¸n xuÊt kho thμnh gi¸ trÞ thùc tÕ.
HÖ sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ thùc tÕ vμ gi¸ h¹ch to¸n cña tõng lo¹i nguyªn liÖu, vËt liÖu vμ
c«ng cô, dông cô ®îc tÝnh theo c«ng thøc sau:
• HÖ sè chªnh lÖch gi¸ = Gi¸ trÞ thùc tÕ NLVL,CCDC tån kho ®Çu kú + Gi¸ trÞ thùc
tÕ NLVL, CCDC nhËp kho trong kú Gi¸ trÞ h¹ch to¸n NLVL, CCDC tån kho ®Çu
kú + Gi¸ trÞ h¹ch to¸n NLVL, CCDC nhËp kho trong kú
Gi¸ trÞ thùc tÕ NVL, CCDC
xuÊt kho
= Gi¸ trÞ h¹ch to¸n NVL, CCDC xuÊt kho X HÖ sè chªnh
lÖch gi¸
1.
1. KÕ to¸n tæng hîp nguyªn liÖu, vËt liÖu, c«ng cô, dông cô:
Khi h¹ch to¸n hμng tån kho, ngêi ta sÏ sö dông 2 ph¬ng ph¸p lμ kª khai thêng xuyªn vμ
kiÓm kª ®Þnh kú
1.3.1 KÕ to¸n tæng hîp nguyªn vËt liÖu, c«ng cô, dông cô theo ph¬ng ph¸p kª
khai thêng xuyªn :
1.3.1.1 Néi dung cña Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn : PP nμy theo dâi ph¶n ¸nh
t×nh h×nh hiÖn cã, t×nh h×nh biÕn ®éng t¨ng, gi¶m hμng tån kho mét c¸ch thêng xuyªn ,
liªn tôc trªn c¸c tμi kho¶n ph¶n ¸nh tõng lo¹i hμng tån kho . . . Hiªn nay ph¬ng ph¸p
n»y dîc sö dông phæ biÕn ë níc ta.
The Following 3 Users hoangkiss (13-10-2008), occoi06 (12-08-2009),
Say Thank You to quandui88 (01-09-2009)
Vutuan For This Useful
Post:
Vutuan
Xem lý lịch hiển thị
Gửi tin nhắn tới Vutuan
Tìm thêm bài của Vutuan
Add Vutuan to Your Contacts
31-08-2008, 01:13 PM #2
Vutuan tiep chng 1
1.3.1.2 Tμi
kho¶n sö dông
* TK 151- Hμng
mua ®ang ®i trªn
®êng:
KÕ to¸n sö dông
Ngày tham gia: Aug 2008 TK 151 - Hμng
Nơi sống: Địa đầu Tổ quốc mua ®ang ®i trªn
Tuổi: 22 ®êng, ®Ó ph¶n ¸nh
Bài viết: 2,649 gi¸ trÞ vËt t, hμng
KCD: 41,063 [Chuyển khoản] ho¸ mua ngoμi ®·
Thanks: 1,653 thuéc quyÒn së
Thanked 2,335 Times in 933 Posts h÷u cña doanh
nghiÖp, cßn ®ang
trªn ®êng vËn
chuyÓn, ®ang ë
bÕn c¶ng, bÕn b·i
hoÆc ®· vÒ ®Õn
doanh nghiÖp nh-
ng ®ang chê kiÓm
nhËn nhËp kho..
KÕt cÊu vμ néi
dung TK 151-
Hμng mua ®ang ®i
trªn ®êng
Bªn Nî:
- Gi¸ trÞ vËt t hμng
ho¸ ®· mua ®ang
®i trªn ®êng;
Bªn Cã:
Gi¸ trÞ vËt t hμng
ho¸ ®ang ®i trªn
®êng ®· nhËp kho
hoÆc chuyÓn giao
th¼ng cho c¸c bé
phËn sö dông, cho
kh¸ch hμng.
Sè d bªn Nî:
Gi¸ trÞ vËt t hμng
ho¸ ®· mua nhng
cha vÒ nhËp kho
(hμng ®i ®êng).
* Tμi kho¶n 152-
Nguyªn liÖu, vËt
liÖu
KÕ to¸n sö dông
TK 152 - Nguyªn
liÖu, vËt liÖu, ®Ó
ph¶n ¸nh gi¸ trÞ
hiÖn cã, t×nh h×nh
biÕn ®éng t¨ng,
gi¶m c¸c lo¹i
nguyªn liÖu, vËt
liÖu trong kho cña
doanh nghiÖp.
KÕt cÊu vμ néi
dung TK 152 -
Nguyªn liÖu, vËt
liÖu
Bªn Nî:
- TrÞ gi¸ thùc tÕ
nguyªn liÖu, vËt
liÖu nhËp kho do
mua ngoμi , tù chÕ,
thuª ngoμi gia
c«ng, chÕ biÕn,
nhËn gãp liªn
doanh hoÆc nhËp
tõ c¸c nguån kh¸c;
-TrÞ gi¸ nguyªn
liÖu, vËt liÖu thõa
ph¸t hiÖn khi kiÓm
kª;
Bªn Cã:
- TrÞ gi¸ thùc tÕ
nguyªn liÖu, vËt
liÖu xuÊt kho dïng
cho s¶n xuÊt kinh
doanh, ®Ó b¸n,
thuª ngoμi gia
c«ng chÕ biÕn,
hoÆc gãp vèn liªn
doanh;
- TrÞ gi¸ nguyªn
liÖu, vËt liÖu tr¶ l¹i
ngêi b¸n hoÆc ®îc
gi¶m gi¸;
-TrÞ gi¸ nguyªn
liÖu, vËt liÖu thiÕu
hôt ph¸t hiÖn khi
kiÓm kª;
Sè d bªn Nî:
TrÞ gi¸ thùc tÕ
nguyªn liÖu, vËt
liÖu tån kho cuèi
kú.
Tμi kho¶n 152 ®îc
më chi tiÕt cho
tõng lo¹i nguyªn
vËt liÖu, tuú theo
yªu cÇu qu¶n lý
cña tõng doanh
nghiÖp.
* Tμi kho¶n 153 -
C«ng cô, dông cô
KÕ to¸n sö dông
TK 153 - C«ng cô,
dông cô ®Ó ph¶n
¸nh trÞ gi¸ hiÖn cã,
t×nh h×nh biÕn
®éng t¨ng, gi¶m
c¸c lo¹i c«ng cô,
dông cô trong kho
cña doanh nghiÖp.
KÕt cÊu vμ néi
dung TK 153 -
C«ng cô, dông cô
Bªn Nî:
-TrÞ gi¸ thùc tÕ
c«ng cô, dông cô
nhËp kho do mua
ngoμi, tù chÕ, thuª
ngoμi chÕ biÕn,
nhËn gãp vèn liªn
doanh;
- Gi¸ trÞ c«ng cô,
dông cô cho thuª
nhËp l¹i kho;
-TrÞ gi¸ thùc tÕ
c«ng cô, dông cô
thõa ph¸t hiÖn khi
kiÓm kª;
Bªn Cã:
- TrÞ gi¸ thùc tÕ
c«ng cô, dông cô
xuÊt kho sö dông
cho s¶n xuÊt, kinh
doanh, cho thuª
hoÆc gãp vèn liªn
doanh;
- TrÞ gi¸ c«ng cô,
dông cô tr¶ l¹i cho
ngêi b¸n hoÆc ®îc
ngêi b¸n gi¶m gi¸;
- TrÞ gi¸ c«ng cô,
dông cô ph¸t hiÖn
thiÕu khi kiÓm kª;
Sè d bªn Nî:
TrÞ gi¸ thùc tÕ
c«ng cô, dông cô
tån kho.
TK 153 cã 3 tμi
kho¶n cÊp 2:
- TK 1531 - C«ng
cô, dông cô
- TK 1532 - Bao b×
lu©n chuyÓn
- TK 1533 - §å
®ïng cho thuª.
* Tμi kho¶n 331-
Ph¶i tr¶ cho ngêi
b¸n
KÕ to¸n sö dông
TK 331- Ph¶i tr¶
cho ngêi b¸n, ®Ó
ph¶n ¸nh t×nh
h×nh thanh to¸n vÒ
c¸c kho¶n nî ph¶i
tr¶ cña doanh
nghiÖp cho ngêi
b¸n vËt t, hμng
ho¸, ngêi cung cÊp
dÞch vô theo hîp
®ång kinh tÕ ®·
ký. Tμi kho¶n nμy
còng ®îc dïng ®Ó
ph¶n ¸nh t×nh
h×nh thanh to¸n vÒ
c¸c kho¶n nî ph¶i
tr¶ cho ngêi nhËn
thÇu x©y l¾p
chÝnh, phô.
KÕt cÊu vμ néi
dung TK 331- Ph¶i
tr¶ cho ngêi b¸n
Bªn Nî:
- Sè tiÒn ®· tr¶ cho
ngêi b¸n vËt t,
hμng ho¸, ngêi
cung cÊp dÞch vô,
ngêi nhËn thÇu x©y
l¾p;
- Sè tiÒn øng tríc
cho ngêi b¸n, ngêi
cung cÊp, ngêi
nhËn thÇu x©y l¾p
nhng cha nhËn ®îc
s¶n phÈm, hμng
ho¸, dÞch vô, khèi
lîng s¶n phÈm x©y
l¾p hoμn thμnh
bμn giao;
- Sè tiÒn ngêi b¸n
chÊp thuËn gi¶m
gi¸ hμng ho¸ hoÆc
dÞch vô ®· giao
theo hîp ®ång;
- ChiÕt khÊu thanh
to¸n ®îc ngêi b¸n
chÊp thuËn cho
doanh nghiÖp trõ
vμo nî ph¶i tr¶;
- Sè kÕt chuyÓn vÒ
gi¸ trÞ vËt t, hμng
ho¸ thiÕu hôt, kÐm
phÈm chÊt khi
kiÓm nhËn vμ tr¶
l¹i ngêi b¸n.
Bªn Cã:
- Sè tiÒn ph¶i tr¶
cho ngêi b¸n vËt t,
hμng ho¸, ngêi
cung cÊp dÞch vô
vμ ngêi nhËn thÇu
x©y l¾p;
- §iÒu chØnh gi¸
t¹m tÝnh vÒ gi¸
thùc tÕ cña sè vËt
t, hμng ho¸, dÞch
vô ®· nhËn khi cã
ho¸ ®¬n hoÆc
th«ng b¸o gi¸
chÝnh thøc.
Sè d bªn Cã:
Sè tiÒn cßn ph¶i
tr¶ cho ngêi b¸n,
ngêi cung cÊp, ng-
êi nhËn thÇu x©y
l¾p.
Sè d Nî (NÕu cã):
Ph¶n ¸nh sè tiÒn
®· øng tríc cho
ngêi b¸n hoÆc sè
®· tr¶ nhiÒu h¬n
sè ph¶i tr¶ cho ng-
êi b¸n theo chi tiÕt
cña tõng ®èi tîng
cô thÓ.
Tμi kho¶n 331-
Ph¶i tr¶ cho ngêi
b¸n, cÇn ph¶i më
chi tiÕt theo tõng
ngêi b¸n, tõng
kho¶n thanh to¸n,
tõng lÇn thanh
to¸n.
1.3.1.3 Ph¬ng
ph¸p KT tæng
hîp c¸c trêng
hîp t¨ng NVL
vμ c«ng cô, dông
cô
TH1 : KÕ to¸n
tæng hîp t¨ng
NVL , CCDC do
mua ngoμi.
TH 1a) Trêng
hîp hμng nhËp
kho vμ ho¸ ®¬n
cïng vÒ
C¨n cø vμo Ho¸
®¬n mua hμng,
Biªn b¶n kiÓm
nghiÖm, PhiÕu
nhËp kho vμ c¸c
chøng tõ kh¸c cã
liªn quan:
* NÕu mua hμng
trong níc
Nî TK 152, TK
153 ( Gi¸ mua
thùc tÕ )
Nî TK 133(1) -
ThuÕ GTGT ®îc
khÊu trõ (NÕu cã)
Cã TK 111, 112,
331...(Tæng gi¸
thanh to¸n )
* Mua hμng nhËp
khÈu dïng cho
ho¹t ®éng SXKD
®îc khÊu trõ thuÕ
GTGT:
BT1 : Nî TK
152, 153 : Theo gi¸
thùc tÕ
Cã TK 111, 112 ,
331: Sè tiÒn ph¶i
tr¶ cho ngêi b¸n
vμ cp vËn chuyÓn,
bèc dì
Cã TK 3333 -
ThuÕ xuÊt, nhËp
khÈu (Chi tiÕt thuÕ
nhËp khÈu)
Cã TK 515- Doanh
thu ho¹t ®éng tμi
chÝnh (Chªnh lÖch
tû gi¸ ghi sæ < TG
thùc tÕ)
NÕu chªnh lÖch tû
gi¸ ghi trªn sæ kÕ
to¸n TK 1112, TK
1122 lín h¬n tû gi¸
hèi ®o¸i thùc tÕ th×
sè chªnh lÖch tû
gÝa ®îc ghi vμo
bªn Nî TK 635-
Chi phÝ tμi chÝnh
BT2 : ThuÕ
GTGT ®Çu vμo ®-
îc khÊu trõ cña
vËt t, hμng ho¸ vμ
thuÕ GTGT hμng
nhËp khÈu.
Nî TK 133 (1) -
ThuÕ GTGT ®îc
khÊu trõ cña vËt t,
hμng ho¸)
Cã TK 333 (12) -
ThuÕ GTGT hμng
nhËp khÈu
* Mua hμng nhËp
khÈu kh«ng ®îc
khÊu trõ thuÕ
GTGT :
NÕu nguyªn liÖu,
vËt liÖu, CCDC
nhËp khÈu dïng
cho ho¹t ®éng
SXKD hμng ho¸,
dÞch vô kh«ng
thuéc ®èi tîng chÞu
thuÕ GTGT hoÆc
chÞu thuÕ GTGT
theo ph¬ng ph¸p
trùc tiÕp hoÆc dïng
vμo ho¹t ®éng sù
nghiÖp, ch¬ng
tr×nh, dù ¸n, v¨n
ho¸, phóc lîi . . . ®-
îc trang tr¶i b»ng
nguån kinh phÝ
kh¸c th× thuÕ
GTGT ph¶i nép
cña h¶ng nhËp
khÈu ®îc tÝnh vμo
gi¸ trÞ VL, CCDC:
Nî TK 152,153 :
Theo gi¸ thùc tÕ
Cã TK 111, 112,
331: Sè tiÒn ®· tr¶,
ph¶i tr¶ vμ chi phÝ
thu mua
Cã TK 333 - ThuÕ
vμ c¸c kho¶n ph¶i
nép Nhμ níc
(TK 3333 - ThuÕ
xuÊt, nhËp khÈu -
Chi tiÕt thuÕ nhËp
khÈu)
(TK 33312 - ThuÕ
GTGT hμng nhËp
khÈu)
Cã TK 515- Doanh
thu ho¹t ®éng tμi
chÝnh (Chªnh lÖch
tû gi¸ ghi sæ < TG
thùc tÕ)
HoÆc ghi Nî TK
635 nÕu Chªnh
lÖch tû gi¸ ghi sæ >
Tû giÊ thùc tÕ
VÝ dô 2: Trong mét
doanh nghiÖp s¶n
xuÊt hμng ho¸ chÞu
thuÕ GTGT theo
ph¬ng ph¸p khÊu
trõ thuÕ, trong
th¸ng 01/ N cã tμi
liÖu sau:(§¬n vÞ
tÝnh 1.000®)
NhËn ®îc PhiÕu
nhËp kho sè151
ngμy 7/1/N vμ Ho¸
®¬n nhËp khÈu sè
250: Gi¸ nhËp NL
A t¹i cöa khÈu
(CIF):10.000 USD.
Tû gi¸ hèi ®o¸i
thùc tÕ do NHNN
ViÖt Nam c«ng bè
t¹i thêi ®iÓm nhËp
lμ 15.560
VND/USD. ThuÕ
suÊt thuÕ nhËp
khÈu: 20%. Doanh
nghiÖp ®· kª khai
thuÕ nhËp khÈu vμ
thuÕ GTGT ®Çu
vμo theo ®óng chÕ
®é hiÖn hμnh.
ThuÕ suÊt thuÕ
GTGT hμng nhËp
khÈu 10%. Chi phÝ
vËn chuyÓn, bèc dì
®îc chi b»ng tiÒn
mÆt theo gi¸ c¶
thuÕ GTGT (10%):
6.600.000. Doanh
nghiÖp ®· thanh
to¸n cho ngêi b¸n
b»ng TGNH. Tû
gi¸ ghi sæ kÕ to¸n
TK 112(1122) lμ
15.500 VND/USD.
Yªu cÇu: LËp ®Þnh
kho¶n kÕ to¸n
nghiÖp vô kinh tÕ
trªn.
C¸c trêng hîp cÇn
chó ý:
- Trêng hîp doanh
nghiÖp ®îc hëng
chiÕt khÊu th¬ng
m¹i do mua khèi l-
îng lín hoÆc ®îc
gi¶m gi¸ hμng mua
do hμng sai quy
c¸ch, kÐm phÈm
chÊt hoÆc tr¶ l¹i
hμng ®· mua do
ngêi b¸n, ghi:
Nî TK 331: Trõ
vμo nî ph¶i tr¶
(NÕu cha tr¶ tiÒn
cho ngêi b¸n)
Nî TK 111, 112:
Sè tiÒn ®îc tr¶ l¹i
(NÕu ®· tr¶ tiÒn
cho ngêi b¸n)
Nî TK 138(1388):
Sè tiÒn ®îc ngêi
b¸n chÊp nhËn
Cã TK 152, 153:
(Sè gi¶m gi¸ hμng
mua ®îc hëng
hoÆc
sè hμng mua tr¶
l¹i theo gi¸ kh«ng
cã thuÕ)
Cã TK 1331 (ThuÕ
GTGT ®Çu vμo t-
¬ng øng víi sè ®îc
gi¶m
gi¸ hoÆc hμng mua
tr¶ l¹i (nÕu cã )
- Trêng hîp doanh
nghiÖp ®îc hëng
chiÕt khÊu thanh
to¸n do thanh to¸n
tiÒn hμng tríc h¹n,
kh«ng ®îc ghi
gi¶m gi¸ hμng
mua, ®îc ghi nhËn
lμ doanh thu ho¹t
®éng tμi chÝnh. KÕ
to¸n ghi :
Nî TK 331: Trõ
vμo nî ph¶i tr¶
(NÕu cha tr¶ tiÒn
cho ngêi b¸n)
Nî TK 111, 112:
Sè tiÒn ®îc tr¶ l¹i
(NÕu ®· tr¶ tiÒn
cho ngêi b¸n)
Nî TK 138(1388):
Sè tiÒn ®îc ngêi
b¸n chÊp nhËn
Cã TK 515- Doanh
thu ho¹t ®éng tμi
chÝnh (ChiÕt khÊu
thanh
to¸n ®îc hëng).
TH1b) Trêng
hîp hμng vÒ
nhËp kho nhng
cha cã ho¸ ®¬n
Trêng hîp hμng vÒ
nhËp kho, nhng
cha nhËn ®îc ho¸
®¬n, kÕ to¸n
kh«ng ghi sæ ngay,
lu phiÕu nhËp vμo
hå s¬ “Hμng vÒ cha
cã ho¸ ®¬n”.
NÕu trong th¸ng
nhËn ®îc ho¸ ®¬n,
c¨n cø vμo ho¸
®¬n vμ phiÕu nhËp
ghi sæ nh trêng
hîp hμng vμ ho¸
®¬n cïng vÒ.
NÕu ®Õn cuèi
th¸ng vÉn cha
nhËn ®îc ho¸ ®¬n,
kÕ to¸n t¹m tÝnh
gi¸ ®Ó ghi sæ kÕ
to¸n:
BT 1 : Ghi sæ
theo gi¸ t¹m
tÝnh :
Nî TK 152, 153:
Gi¸ t¹m tÝnh
Cã TK 331 - Ph¶i
tr¶ cho ngêi b¸n.
Sang th¸ng sau
khi nhËn ®îc ho¸
®¬n, kÕ to¸n tiÕn
hμnh ®iÒu chØnh
l¹i sæ kÕ to¸n theo
mét trong hai c¸ch
sau
BT 2 : §iÒu chØnh
gi¸ t¹m tÝnh theo
gi¸ thùc tÕ theo 2
c¸ch :
C¸ch thø nhÊt:
Xo¸ gi¸ t¹m tÝnh
®· ghi sæ th¸ng tr-
íc b»ng bót to¸n
®á, sau ®ã ghi sæ
theo gi¸ thùc tÕ
b»ng bót to¸n th-
êng
VÝ dô 3: Trong mét
doanh nghiÖp s¶n
xuÊt hμng ho¸ chÞu
thuÕ GTGT theo
ph¬ng ph¸p khÊu
trõ thuÕ, cã tμi liÖu
kÕ to¸n sau:(§¬n vÞ
tÝnh 1.000®)
Trong th¸ng 01/N
nhËn ®îc phiÕu
nhËp kho c«ng cô,
dông cô, sè lîng
100 c¸i ®Õn cuèi
th¸ng vÉn cha
nhËn ®îc ho¸ ®¬n,
kÕ to¸n ®· ghi sæ
theo gi¸ t¹m
tÝnh:30.000;
Trong th¸ng 02/N,
kÕ to¸n nhËn ®îc
ho¸ ®¬n GTGT cña
sè hμng ®· t¹m
tÝnh gi¸ trong
th¸ng 01/N: Gi¸
thanh to¸n:
30.400; ThuÕ
GTGT (thuÕ suÊt
10%): 3.040; Tæng
gi¸ thanh to¸n:
33.440.
Yªu cÇu: LËp ®Þnh
kho¶n kÕ to¸n c¸c
nghiÖp vô kinh tÕ
trªn.
C¸ch thø hai :§iÒu
chØnh sæ kÕ to¸n
theo sè chªnh lÖch
gi÷a sè ®· ghi sæ
kÕ to¸n theo gi¸
t¹m tÝnh vμ gi¸
mua ghi trªn ho¸
®¬n.
- NÕu gi¸ t¹m tÝnh
lín h¬n gi¸ mua
ghi trªn ho¸ ®¬n,
gi¶ ®Þnh víi sè liÖu
cña vÝ dô trªn nh-
ng gi¸ mua ghi
trªn ho¸ ®¬n:
29.600, kÕ to¸n ghi
sæ:
- NÕu gi¸ t¹m tÝnh
nhá h¬n gi¸ mua
ghi trªn ho¸ ®¬n,
gi¶ ®Þnh víi sè liÖu
cña vÝ dô trªn nh-
ng gi¸ mua ghi
trªn ho¸ ®¬n:
30.400 kÕ to¸n ghi
sæ:
TH2 : Trêng
hîp hμng mua
®ang ®i trªn ®-
êng ( H§ vÒ nh-
ng cha nhËn ®îc
hμng)
Trêng hîp trong
th¸ng khi ho¸ ®¬n
vÒ nhng cha nhËn
®îc hμng, kÕ to¸n
kh«ng ghi sæ ngay
mμ lu ho¸ ®¬n vμo
hå s¬ “Hμng mua
®ang ®i trªn ®êng”
NÕu trong th¸ng
hμng vÒ, c¨n cø
