Góp phần nghiên cứu u thần kinh vùng cổ mặt
Các khối u thần kinh vùng đầu cổ không phải là hiếm gặp. Chúng thường xuất phát từ hệ thần kinh thực vật hoặc từ vỏ bao của hệ thần kinh ngoại biên. Hai loại thường gặp nhất là u sợi thần kinh (neurofibroma) và u bao dây thần kinh (schwannoma, neurilemmoma). Kích thước thay đổi từ vài milimét đến vài chục cm. U tiến triển chậm. Tổn thương ở cổ thường xuất phát từ dây thần kinh thiệt hầu (IX), hạ thiệt (XII), thần kinh phụ (XI) và thần kinh lang thang(X). Tổn thương ở đầu mặt thường xuất......
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Nghieân cöùu Y hoïc
GOÙP PHAÀN NGHIEÂN CÖÙU U THAÀN KINH VUØNG COÅ MAËT
Laâm Huyeàn Traân*, Leâ Haønh **
TOÙM TAÉT
Caùc khoái u thaàn kinh vuøng ñaàu coå khoâng phaûi laø hieám gaëp. Chuùng thöôøng xuaát phaùt töø heä thaàn kinh
thöïc vaät hoaëc töø voû bao cuûa heä thaàn kinh ngoaïi bieân. Hai loaïi thöôøng gaëp nhaát laø u sôïi thaàn kinh
(neurofibroma) vaø u bao daây thaàn kinh (schwannoma, neurilemmoma). Kích thöôùc thay ñoåi töø vaøi milimeùt
ñeán vaøi chuïc cm. U tieán trieån chaäm. Toån thöông ôû coå thöôøng xuaát phaùt töø daây thaàn kinh thieät haàu (IX), haï
thieät (XII), thaàn kinh phuï (XI) vaø thaàn kinh lang thang(X). Toån thöông ôû ñaàu maët thöôøng xuaát phaùt töø thaàn
kinh tam thoa (V), thaàn kinh maët (VII) hay thaàn kinh VIII. Chuùng thöôøng laø nhöõng khoái u ñôn ñoäc di ñoäng
trong u bao daây thaàn kinh hoaëc nhieàu khoái u trong u sôïi thaàn kinh. Khôûi phaùt töø luùc môùi sinh, u coù theå raát
lôùn vaø moïc ôû nhieàu nôi gaây ra nhöõng toån thöông traàm troïng veà chöùc naêng vaø thaåm myõ cho beänh nhaân.
Ngaøy nay, ñaõ coù nhieàu tieán boä trong caùch phaân loaïi u thaàn kinh. Chaån ñoaùn xaùc ñònh döïa vaøo nhöõng tieâu
chuaån laâm saøng, hình aûnh hoïc vaø teá baøo hoïc caàn thieát cuûa töøng loaïi u. Caùc u thaàn kinh aùc tính nhö
sacome bao daây thaàn kinh, u nguyeân baøo thaàn kinh giao caûm, u nguyeân baøo thaàn kinh khöùu giaùc thì hieám
vaø coù döï haäu xaáu. Trong baøi, chuùng toâi neâu nhöõng kinh nghieäm trong chaån ñoaùn vaø ñieàu trò ñoàng thôøi
trình baøy moät soá beänh caûnh ñaëc bieät cuûa beänh lyù naøy.
SUMMARY
HEAD AND NECK NEUROGENIC TUMORS
Lam Huyen Tran, Le Hanh * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 8 * Supplement of No 1 * 2004: 110 - 115
Neurogenic tumors occur relatively often in the head and neck area. They arise either from the
autonomic nervous system or from the sheaths of the peripheral nerves.
The most frequent types are neurofibroma and schwannoma(neurilemmoma). Their size varies from
several milimeters to 20 – 30 centimeters. They grow slowly. The lesions in the neck arise from the
glossopharyngeal, hypoglossal, accessory and vagus nerves. The lesions in the head arise from
trigeminal, VII th and VIIIth nerves. They may solitary and mobile in schwannoma and diffuse in
neurofibroma. Arise congenitally, the tumors of large size and multiple localisations cause serious
functional and cosmetic damages to the patient. There is new and accurate classification for the tumor.
The diagnosis based on findings of specific signs and symptoms, modern imaging and histology.
Malignant neurogenic tumors such as neurilemmosarcomma, neuroesthesioma and sympathicoblastoma
are quite rare. In this article, the authors present their experiences in diagnosis and treatment of theses
tumors and some particular cases reports.
TOÅNG QUAN ra caùc böôùu treân caùc sôïi thaàn kinh ôû baát cöù nôi naøo
cuûa cô theå vaø xaûy ra vaøo baát cöù luùc naøo. Tieán trình roái
Beänh u sôïi thaàn kinh: neurofibroma loaïn naøy aûnh höôûng leân taát caû caùc chuûng loaøi, taát caû
Neurofibromatosis (NF) laø gì ? caùc nhoùm saéc toäc vaø xaûy ra ôû caû 2 giôùi nhö nhau.
* NF laø 1 roái loaïn gen cuûa heä thoáng thaàn kinh taïo Böôùu sôïi thaàn kinh laø 1 trong nhöõng roái loaïn di
* Boä moân Tai Muõi Hoïng – Ñaïi hoïc Y Döôïc TP. Hoà Chi Minh
** Khoa Tai Muõi Hoïng – BV. Chôï Raãy TP Hoà Chí Minh
110 Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét
Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004
truyeàn phoå bieán nhaát ôû Hoa Kyø (taàn suaát 1/3000-4000 naøy coù theå coù ngay khi sinh, taêng soá löôïng vaø kích
laàn sinh). thöôùc theo tuoåi. Chuùng cuõng coù theå ñaäm maøu hôn.
Hieän nay, NF khoâng coù ñieàu trò naøo khaùc hôn laø Hoaëc xuaát hieän döôùi daïng taøn nhang ôû nhöõng
phaãu thuaät laáy ñi böôùu, ñoâi khi böôùu coù theå phaùt choã da gaëp nhau: nhö naùch, haùng, döôùi vuù.
trieån trôû laïi. Caùc khoái u cuïc laønh tính, ôû döôùi da hoaëc saâu
NF laø tình traïng di truyeàn nhieãm saéc theå troäi coù hôn coù theå xuaát hieän baát kyø luùc naøo nhöng chuû yeáu
nghóa laø baïn khoâng theå laây nhieãm noù do tieáp xuùc töø laø thanh nieân môùi lôùn. Caùc u cuïc naøy phaùt trieån
ngöôøi khaùc. Chæ coù 50% soá ngöôøi bò NF coù tieàn söû gia treân daây thaàn kinh vaø taïo thaønh caùc u sôïi thaàn
ñình NF töø cha hoaëc meï. Soá caù theå NF coøn laïi laø do kinh. Ngöôøi beänh NF coù theå coù soá löôïng u sôïi thaàn
ñoät bieán caù theå môùi xuaát hieän. Neáu 1 caù theå khoâng bò kinh töø khoâng coù caùi naøo ñeán haøng traêm caùi.
NF hoï khoâng theå truyeàn beänh cho con trai hoaëc con 1 ngöôøi cuõng coù theå coù u sôïi thaàn kinh ñôn
gaùi cuûa hoï. Neáu cha hoaëc meï bò NF khaû naêng truyeàn ñoäc nhöng khoâng maéc beänh NF.
beänh cho con laø 50%, 50% soá con coøn laïi khoâng beänh.
Caùc khoái u naøy coù kích thöôùc ña daïng, coù theå
Phaân loaïi NF ñau hoaëc khoâng ñau. Caùc khoái u sôïi thaàn kinh naøy
Coù 2 kieåu di truyeàn khaùc nhau cuûa böôùu sôïi coù theå gia taêng kích thöôùc khi daäy thì hoaëc thai kyø.
thaàn kinh laø NF1 vaø NF2. AÛnh höôûng cuûa böôùu sôïi Böôùu naøy coù theå aûnh höôûng:
thaàn kinh khoâng theå ñoaùn tröôùc ñöôïc vaø coù bieåu
VUØNG ÑAÀU MAËT COÅ:
hieän ña daïng vaø nhieàu möùc ñoä traàm troïng khaùc
nhau ñi töø nheï tôùi naëng, töø khoâng theå phaùt hieän, Maét: Loài maét. Giaûm thò löïc, muø do u phaùt trieån
ñeán gaây bieán daïng nheï hoaëc gaây taøn pheá naëng. treân thaàn kinh thò giaùc.
NF1 Noát Lisch (khoái u nhoû)maøu vaøng naâu hoaëc naâu
thöôøng xuaát hieän treân moáng maét nhöng khoâng gaây
Coøn goïi laø neurofibromatosis ngoaïi bieân,=
roái loaïn. Chuùng thöôøng ñöôïc phaùt hieän khoaûng 6 ñeán
beänh Von Recklinghauson haàu nhö luoân luoân xuaát
10 tuoåi vaø laø trieäu chöùng giuùp cho thaày thuoác chaån
hieän vaøo thôøi kyø nieân thieáu.hôn 1 nöûa soá treû em bò
ñoaùn beänh.
beänh coù caùc trieäu chöùng cuûa NF1 luùc 2 tuoåi.
Böôùu sôïi thaàn kinh type 1 laø roái loaïn di truyeàn Ñaàu Ñoäng kinh ; Nhöùc ñaàu ; U naõo; Thieåu naêng
nhieãm saéc theå troäi taïo ra caùc böôùu phaùt trieån treân tuaàn hoaøn naõo; Maát khaû naêng hoïc taäp; Chaäm phaùt
caùc sôïi thaàn kinh ôû khaép nôi treân cô theå vaøo baát cöù trieån taâm thaàn; Cöïc ñaïi ñaàu chi (ñaàu to quaù khoå).
luùc naøo. TIM MAÏCH:
Ñaây laø roái loaïn di truyeàn phoå bieán nhaát, aûnh Cao huyeát aùp
höôûng leân haøng traêm ngaøn ngöôøi Myõ. COÄT SOÁNG:
Phaàn lôùn caùc tröôøng hôïp NF1 laø nheï vaø ngöôøi Veïo coät soáng thöôøng xuaát hieän sôùm.
beänh coù theå soáng 1 cuoäc soáng bình thöôøng.
TIEÂU HOAÙ:
Geøne NF1 naèm ôû nhieãm saéc theå thöù 17. geøne naøy
Ñau buïng, noân möûa
maõ hoaù cho 1 loaïi protein goïi laø neurofibromine chöùc
Taùo boùn maïn hoaëc tieâu chaûy
naêng ñieàu hoaø söï phaân chia teá baøo thaàn kinh.
SINH DUÏC:
TRIEÄU CHÖÙNG LAÂM SAØNG:
Daäy thì sôùm hoaëc chaäm daäy thì
Daáu hieäu phoå bieán sôùm cuûa NF1 laø:
CÔ XÖÔNG KHÔÙP
Coù hôn 6 ñoám naâu treân da goïi laø ñoám cafeù söõa
(taâche cafeù au lait, coffee with milk spot). Caùc ñoám Khôùp giaû, bieán daïng ñaàu chi, chaân voøng kieàng.
Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng – Maét 111
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Nghieân cöùu Y hoïc
CAÙC BIEÁN CHÖÙNG KHAÙC 5/ u tuyû soáng.
- Chaäm bieát ñi chaäm bieát noùi. 6/ ñuïc thuyû tinh theå sôùm.
- Voùc luøn, hoïc keùm. CHAÅN ÑOAÙN NF
- Taêng soá löôïng vaø kích thöôùc caùc böôùu trong Chaån ñoaùn xaùc ñònh
thai kyø NF thöôøng ñöôïc chaån ñoaùn deã daøng döïa vaøo trieäu
- Ngöùa döõ doäi. chöùng cô naêng vaø thöïc theå.
- Trì treä taâm sinh lyù. * Tieâu chuaån chaån ñoaùn NF1:
- Ung thö (nguy cô naøy raát hieám). coù 2 trong caùc trieäu chöùng sau ñaây:
NF2 - >=6 ñoám cafeù söõa(/5mm ñöôøng kính ñoái
NF2 laø böôùu sôïi thaàn kinh trung öông, böôùu sôïi vôùi caù theå tröôùc tuoåi daäy thì.hoaëc /15mm
thaàn kinh thính giaùc 2 beân.=schwannome thaàn kinh ñöôøng kính ñoái vôùi caù theå sau tuoåi daäy thì)
tieàn ñình. - 2 hoaëc nhieàu u sôïi thaàn kinh.
NF2 ít phoå bieán hôn NF1, taàn suaát 1/40.000 laàn - 2 hoaëc nhieàu noát Lisch (hamartome
sinh. moáng maét),
Beänh naøy thöôøng khoâng xuaát hieän cho ñeán khi - gliome thaàn kinh thò giaùc.
daäy thì.
- 1 toån thöông xöông roõ raøng nhö: loaïn saûn
NF2 taïo ra caùc böôùu phaùt trieån treân caû 2 sôïi thaàn xöông böôùm hoaëc moûng voû xöông daøi coù
kinh ôû tai (u bao schwan thaàn kinh tieàn ñình 2 beân hoaëc khoâng coù khôùp giaû.
hay coøn goïi laø u sôïi thaàn kinh thính giaùc) ñöa tôùi
- Cha hoaëc meï bò NF1
nghe keùm.
Thöû nghieäm veà gen thöôøng ñöôïc söû duïng trong
Moãi ngöôøi NF2 phaùt trieån u daây taùm 2 beân vaø moãi
chaån ñoaùn tröôùc sanh vaø giuùp ñaùnh giaù nhöõng caù theå
ngöôøi u daây taùm 2 beân coù NF2
coù tieàn söû gia ñình coù khaû naêng bi beänh khoâng?
Gen cuûa NF2 naèm ôû nhieãmsaéc theå thöù 22 maõ hoaù
* Tieâu chuaån chaån ñoaùn NF2:
cho 1 loaïi protein laø schwannomine hay marline ñoùng
vai troø trong vieäc ñieàu hoaø söï phaân chia teá baøo. -U daây taùm 2 beân.
Ngaøy nay, sinh hoïc phaân töû keát hôïp vôùi nhöõng - Hoaëc coù cha hoaëc meï bò NF2 vaø ngöôøi beänh coù:
thaønh töïu phaãu thuaät ñaõ ñaït ñöôïc söï tieán boä coù yù U daây taùm 2 beân hoaëc 2 trong soá caùc beänh sau:
nghóa trong chaån ñoaùn vaø ñieàu trò u bao schwann daây Böôùu sôïi thaàn kinh.
thaàn kinh tieàn ñình U maøng naõo.
TRIEÄU CHÖÙNG LAÂM SAØNG: U thaàn kinh ñeäm
1/ ñoám naâu ôû da. U bao daây thaàn kinh.
2/ khoái u döôùi da. Ñuïc thuûy tinh theå ngöôøi treû.
3/ trieäu chöùng tieàn ñình oác tai: UØ tai; Nghe keùm Chaån ñoaùn phaân bieät
do u cheøn eùp thaàn kinh thính giaùc; Choùng maët, roái
U phoù haïch
loaïn thaêng baèng. Chaån ñoaùn u chuû yeáu döïa treân hình
aûnh hoïc: MRI. Laáy u sôùm giuùp baûo toàn söùc nghe. - xuaát phaùt töø moâ pho haïch ôû coå.
ù
4/ khoái u thaàn kinh trong soï:u thaàn kinh ñeäm, u - Ñaëc ñieåm u giaøu maïch maùu.
maøng naõo. - Coù 3 vò trí cô baûn:vuøng boù maïch caûnh, vuøng
caûnh nhó, vuøng thaàn kinh lang thang...
112 Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét
Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004
Beänh u bao daây thaàn kinh Veà maët vi theå
(schwannoma) Ngöôøi ta chia laøm 2 type theo Antoni:
Teá baøo schwann laø teá baøo thaàn kinh ñeäm cuûa Type A: giaøu teá baøo
thaàn kinh ngoaïi vi. Moâ böôùu ñöôïc taïo bôûi caùc teá baøo hình thoi xeáp
Bao schwann goàm nhieàu lôùp teá baøo quaán quanh thaønh haøng.vuøng coù nhaân xen keõ vôùi vuøng khoâng
bao myelin vaø sôïi truïc cuûa sôïi thaàn kinh. nhaân vaø ñöôïc thoâng noái bôûi baøo töông ñöôïc bao boïc
Khoâng coù bao schwann ôû heä thaàn kinh trung xung quanh bôûi chaát collagen. Maïch maùu nhieàu ôû
öông vaø ñaàu taän cuûa daây thaàn kinh ngoaïi vi ngoaïi bieân. Voû bao daày vaø coù hyaline. Toaøn boä moâ
böôùu coù daïng boù caùc teá baøo hoïp thaønh boù baét cheùo
Schwannome coøn goïi laø Neurinoma hoaëc
hoaëc xoaùy vaøo nhau taïo neân noát Verocay.
Neurilemmoma.
Type B:ngheøo teá baøo
U laønh tính xuaát phaùt töø bao schwann cuûa daây
thaàn kinh. Coù theå phaùt trieån treân baát cöù sôïi thaàn kinh Caùc teá baøo hình baàu duïc nhöng soá löôïng ít hôn.
naøo. Caùc thaønh phaàn cuûa böôùu taïo neân daïng nhaày vaø
Caùc thaàn kinh hay gaëp: VIII,IX,X,XI,XII, giao caûm, daïng löôùi.
ñaùm roái coå, ñaùm roái caùnh tay Nhaân ña daïng, teá baøo nhoû hôn, naèm raûi raùc hôn
trong lôùp gel nhaày cuûa moâ ñeäm.
Vò trí:coù theå ôû
löôõi GIÔÙI THIEÄU BEÄNH AÙN:
hoïng caïnh hoïng (u sau traâm), Chuùng toâi giôùi thieäu 5 tröôøng hôïp khoái u thaàn
kinh vuøng coå maët ñaõ ñöôïc phaãu thuaät taïi khoa tai
tieàn ñình thanh quaûn.
muõi hoïng beänh vieän Chôï Raãy. Caùc beänh nhaân vaøo
Haïch giao caûm coå treân. vieän vôùi khoái u raát to vuøng coå maët. Phaãu thuaät laáy
Thaàn kinh thính giaùc khoái u vaø gôûi giaûi phaãu beänh Trong ñoù coù 3 tröôøng
muõi xoang: schwannom nhaùnh V1,V2. hôïp laø u sôïi thaàn kinh vaø 2 tröôøng hôïp u voû bao
SCHWANNOMA NEUROFIBROMA thaàn kinh.
Nguoàn goác Bao teá baøo schwann Bao quanh thaàn kinh, teá Theo doõi khoâng coù tröôøng hôïp naøo taùi phaùt,
baøo schwann
khoâng coù tröôøng hôïp naøo tieán trieån aùc tính.
Ñaëc ñieåm U cheøn eùp, ñaåy caùc sôïi U cuûa chính sôïi thaàn kinh
thaàn kinh, khoâng xaâm do söï taêng sinh cuûa caùc Beänh aùn 1
laán caùc sôïi thaàn kinh. thaønh phaàn caáu taïo
Tính chaát Bn nam, 16 tuoåi. Thuû Ñöùc.
Ñau Dò caûm hoaëc ñau Khoâng ñau Nhaäp vieän vì khoái u treân maët (T).
Cuoáng Coù cuoáng Khoâng cuoáng
Voû bao coù voû bao Khoâng coù voû bao Laâm saøng
Khi moå Deã laáy troïn, ít chaûy Khoù laáy troïn, chaûy maùu Phaùt hieän u töø hai tuoåi. U lôùn daàn.
maùu nhieàu
Tieân löôïng Hieám coù chuyeån ñoåi aùc Coù theå thaønh aùc tính, Khoái u phuû nöûa maët (T), keùo xeä moâ meàm maët
tính sarcom theo troïng löïc. Khoâng ñau. U meàm, khoâng giôùi haïn
* Veà ñaïi theå roõ. Sôø thaáy khoâng ñoàng chaát, coù nhöõng vuøng cöùng
U coù voû bao roõ hình caàu hoaëc hình baàu duïc hoaêc loån nhoån.
hình quaû thaän, maät ñoä cöùng hoaëc meàm thaäm chí Treân da coù nhieàu ñoám naâu, maøu cafeâ söõa. Khoâng
daïng nang. noát treân da, khoâng thaáy u ôû vuøng khaùc.
Chaát chöùa beân trongcoù theå ñaëc hoaëc chöùa moâ sôïi Naêm 1995 moå laàn 1: Ñöôøng caêng da maët kinh
ít nhieàu khi thì coù daïng nhaày thaäm chí coù daïng loûng ñieån.
Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng – Maét 113
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004 Nghieân cöùu Y hoïc
Khoái u laø nhöõng buùi sôïi maøu traéng naèm choàng traéng ngaû vaøng. U phaùt trieån thaønh nhöõng noát to nhoû
chaát trong moät neàn moâ meàm chaûy maùu nhieàu. Laáy u khoâng ñeàu. Naèm ñaày ôû döôùi da, trong thôù cô. Daây XI
toái ña. Caét da thöøa. bò toån thöông naëng neà. Hoaù u trong töøng nhaùnh nhoû
GPB: U sôïi thaàn kinh. Neurofibromatosis. xaâm nhaäp vaøo cô UÑC vaø cô thang.
Naêm 2003: U taùi phaùt taïi vuøng. GPB: U sôïi than kinh.
Moå laàn 2: U thaâm nhieãm roäng. Phaàn moâ meàm Chaån ñoùan sau cuøng: U sôïi thaàn kinh NF 1.
chaûy maùu nhieàu hôn laàn tröôùc. Maïch maùu trong u Beänh aùn 4
taêng sinh, thaønh maïch moûng. Caàm maùu raát khoù
Bn nam 32 tuoåi.
khaên. Laáy moät phaàn u.
Nhaäp vieän vì khoái u vuøng thaùi döông.
GPB: U sôïi thaàn kinh. Neurofibromatosis.
U lôùn, chaéc, khoâng ñau. Xaâm laán vuøng thaùi döông
Chaån ñoùan cuoái cuøng: Neurofibromatosis type 1.
(P), lan vaøo hoá döôùi thaùi döông, vaøo maët sau xoang
Beänh aùn 2 haøm(P).
Bn nöõ, 36 tuoåi. CT scan: xöông vuøng chaân böôùm, caùnh lôùn
Nhaäp vieän vì khoái u vuøng maù (P). phaùt hieän töø xöông böôùm bò phaù huûy, u laán vaøo noäi so, cheøn eùp
nhoû, taêng daàn. thuøy thaùi döông (P).
U meàm, sôø thaáy coù nhöõng vuøng cöùng loån nhoån Moå 1997:
nhö ca 1. Khoâng ñau. Ñöôøng thaùi döông maët. Caét cung goø maù. Môû cô
Treân da nhieàu ñoám naâu nhoû, raûi raùc. thaùi döông ra ngoaøi.
Khoâng noát döôùi da. Laáy troïn u. U meàm. Töông ñoái ñoàng chaát. Coù voû
boïc roõ.
Moå: theo ñöôøng caêng da maët.
GPB: Schwannoma
Khoái u cuõng laø nhöõng boù sôïi maøu traéng ngaø, naèm
trong vò trí cuûa daây thaàn kinh VII. Caùc sôïi khoâng ñeàu, Chaån ñoaùn sau cuøng: Schwannoma cuûa daây V 2
phoàng to thaønh nhieàu noát naèm doïc theo sôïi. Beänh aùn 5.
Taùch töøng sôïi döôùi kinh hieån vi, laáy boû nhöõng sôïi Bn nam 24 tuoåi.
khoâng coù chöùc naêng vaän ñoäng.
Nhaäp vieän vì u raát lôùn vuøng coå.
GPB: U sôïi thaàn kinh.
Ñaõ ñöôïc moå thoaùt vò naõo, maøng naõo vuøng chaåm
Chaån ñoùan sau cuøng: U sôïi thaàn kinh cuûa daây 7 tröôùc ñoù 1 naêm.
(P) NF1.
Khoái u lôùn vuøng coå (T), töø vuøng xöông chuõm ñeán
Beänh aùn 3 ñaùy coå. U ñaåy leäch khí quaûn sang (p) gaây khoù thôû nheï.
Bn nam, 20 tuoåi. U ñaäp theo nhòp maïch, caêng phoàng.
Nhaäp vieän vi 2 nhieàu khoái u vuøng thaùi döông, Vuøng chaåm (T) phoàng, coù seïo moå cuõ.
maët vaø coå (P) ôû vuøng cô UÑC. Khaûo saùt CTscan vaø MRI: khoâng thaáy thoâng
U khaù cöùng, khoâng ñau. Khoâng laøm maát vaän thöông giöõa noäi so vaø khoái u.
ñoäng cô. Khoái u hoãn hôïp daïng coù nang vaø moâ ñaëc khoâng
Khoâng coù ñoám naâu, khoâng noát treân da. Khoâng u ñoàng chaát.
ôû vuøng khaùc. Khaûo saùt DSA: khoâng phaûi u daïng maïch. Khoâng
Moå 1998: U laø nhöõng boù sôïi söôïng chaéc, maøu coù thoâng noái giöõa u vaø maïch maùu lôùn vuøng coå.
114 Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét
Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004
Moå u 2003. Keât hôïp vôùi Ngoaïi thaàn kinh. Laáy troïn KEÁT LUAÄN
u. Heä ñoäng maïch caûnh (T) bi cheøn eùp muûn. Thaét
Caùc khoái u thaàn kinh vuøng coå khoâng phaûi laø hieám
Ñoäng maïch caûnh ôû ñaùy coå vaø saùt neàn soï.
gaëp. Beänh coù theå chaån ñoaùn khi thaày thuoác coù nghó
U lôùn, chaûy maùu trung bình. Coù nang hoaïi töû ôû
tôùi beänh naøy. Söï phaùt trieån cuûa hình aûnh hoïc vaø kyõ
giöõa. Coù voû bao töông ñoái roõ.
thuaät sinh hoùa ñaõ giuùp cho söï hieåu bieát veà beänh naøy
GPB: Schwannoma
ngaøy caøng roõ hôn. Xeùt nghieäm moâ hoïc laø caàn thieát.
Sau moå oån. Tænh, khoûe
Phaãu thuaät laáy troïn u ñoøi hoûi söï nghieân cöùu kyõ veà
Sau 1 thaùng: bi taêng aùp löïc noäi so. Xin veà.
hình aûnh hoïc tröôùc khi moå. Tyû leä thaønh coâng cao,
BAØN LUAÄN tieân löôïng toát do ít khi hoaù aùc.
Khoái u thaàn kinh vuøng coå maët laø nhöõng khoái u
tieán trieån aâm thaàm trong 1 thôøi gian khaù daøi. Giai TAØI LIEÄU THAM KHAÛO:
ñoaïn ñaàu khoâng trieäu chöùng neân beänh nhaân ít chuù yù, 1. Piquet J.J., les tumeurs benigne du larynx, Encyc.
Med. Chir. (Paris France), Otorhinolaryngology, 20700
thöôøng beänh nhaân ñeán khaùm khi khoái u ñaõ to vaø cho A10, 5- 1985, 6p
daáu hieäu cheøn eùp. 2. Pessey J.J., Serrano E ., Percodant J., Tumeurs
nerveuses du cou, Encyc. Med. Chir. (Paris France),
Hai daïng chính laø u sôïi thaàn kinh (neurofibroma) Otorhinolaryngology, 20875 C10, 5- 1994, 8p.
thöôøng naèm trong beänh caûnh neurofibromatose vaø u 3. Malis LI., Neurofibromatosis (von Recklinghausen’
voû bao thaàn kinh (schwannoma): disease), Otolaryngology, 3449-3456.
4. Francois M., De Gaudemar I., Elmaih M., Tumeurs
Chaån ñoaùn tröôùc moå caàn coù caùc yeáu toá hoã trôï veà benignes du nez et des sinus, Encyc. Med. Chir. (Paris
hình aûnh hoïc nhö chuïp CT,chuïp MRI ñeå xaùc ñònh ñoä France), Otorhinolaryngology, 20- 400 A-10, 1994, 8p.
5. Laccourre O., Peynegre R., Tumeurs benignes du
lôùn, möùc ñoä lan roäng veà giaûi phaãu hoïc giuùp phaãu pharynx, Encyc. Med. Chir. (Paris France),
thuaät vieân hình dung ñöôïc caùc tình huoáng coù theå xaûy Otorhinolaryngology, 20585 C10, 9-1989, 6p.
ra luùc moå. 6. Pech, J.M. Triglia, W.Pellet, Le neurinome de l’
acoustique, Encyc. Med. Chir. (Paris France)
Giaûi phaãu beänh laø yeáu toá quyeát ñònh chaån ñoaùn Otorhinolaryngology, 20250 A, 7- 1987, 12p
baûn chaát cuûa u.
Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng – Maét 115
