Giới thiệu Thẩm định Dự án- Thẩm định Đầu tư Phát triển
Phân tích nhu cầu không chỉ nhằm xác định tính cần
thiết về mặt kinh tế của dự án mà còn giúp xác định
quy mô, vị trí và thời điểm đầu tư của dự án.
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright Thẩm định dự án Bài giảng 1
Niên khóa 2006-2007
Bài 1:
Giới thiệu Thẩm định Dự án
Thẩm định Đầu tư Phát triển
Học kỳ Xuân
2007
Tại sao phải thẩm định dự án đầu tư phát triển?
Xác định lý do xác đáng cho sự tham gia của nhà
nước vào quá trình phát triển dự án.
Đánh giá các lựa chọn khác nhau.
Xác định thiết kế kỹ thuật với chi phí thấp nhất.
Đánh giá tính vững mạnh của dự án về mặt tài chính,
kinh tế và xã hội.
Xác định, đánh giá và xây dựng các cơ chế chia sẻ rủi
ro.
Nguyễn Xuân Thành 1
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright Thẩm định dự án Bài giảng 1
Niên khóa 2006-2007
Các bước trong thẩm định dự án
Hình thành ý tưởng và xác định dự án
Nghiên cứu tiền khả thi
Nghiên cứu khả thi
Thiết kế chi tiết
Thực hiện dự án
Đánh giá trong quá trình thực hiện và sau khi thực
hiện
Môn học tập trung vào 3 bước đầu tiên.
Hình thành ý tưởng và xác định dự án
Mục tiêu
Xác định mục tiêu phát triển của dự án
Cơ sở để thực hiện dự án
Lý do xác đáng cho sự tham gia (nếu có) của khu vực nhà
nước
Tập hợp các hướng dẫn chung cho việc thiết kế dự án nếu
được tiến hành.
Nội dung
Bối cảnh vĩ mô
Hiện trạng và triển vọng phát triển của ngành
Tính cần thiết của sự tham gia của khu vực nhà nước
Lựa chọn phương thức đầu tư
Phân tích nhu cầu sơ khởi
Xem xét các phương án thay thế
Nguyễn Xuân Thành 2
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright Thẩm định dự án Bài giảng 1
Niên khóa 2006-2007
Bối cảnh vĩ mô
Đóng góp tiềm năng của dự án vào sự phát triển kinh
tế - xã hội.
Nguồn lực của quốc gia trong trường hợp thực hiện
hay không thực hiện dự án.
Những yếu tố vĩ mô có thể tác động đến quá trình
thực hiện dự án.
Dự án đầu tư không thể là một hộp đen đứng độc lập
với nền kinh tế.
Hiện trạng và triển vọng phát triển của ngành
Những rào cản/trở ngại đang gặp phải
Xu hướng phát triển
Vai trò của khu vực nhà nước và tư nhân
Môi trường chính sách
Xác định các chương trình đầu tư và cải cách chính
sách.
Nguyễn Xuân Thành 3
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright Thẩm định dự án Bài giảng 1
Niên khóa 2006-2007
Sự tham gia của khu vực nhà nước
Thất bại của thị trường
Độc quyền tự nhiên
Hàng hóa công
Ngoại tác
Thông tin bất cân xứng
Cứu xét về bình đẳng
Giữa các vùng địa lý
Giữa các nhóm dân cư
Cứu xét về an ninh quốc gia
Phản chứng:
Không có sự tham gia của nhà nước thì sao?
Lựa chọn hình thức đầu tư
100% vốn nhà nước
Một phần vốn nhà nước và một phần vốn tư nhân
100% vốn tư nhân
Vấn đề lựa chọn hình thức đầu tư không thể tách rời
khỏi việc lựa chọn cơ chế quản lý và vận hành khi dự
án đi vào hoạt động.
Nguyễn Xuân Thành 4
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright Thẩm định dự án Bài giảng 1
Niên khóa 2006-2007
Lựa chọn hình thức đầu tư, xây dựng và vận
hành: hợp tác giữa nhà nước và tư nhân
100% vốn nhà nước
Hoạt động xây dựng do khu vực nhà nước đảm nhận
Khu vực nhà nước vận hành: Thuần túy nhà nước
Khu vực tư nhân vận hành: thuê ngoài vào vận hành theo hợp đồng
quản lý-vận hành; cho thuê tài sản của dự án; bán tài sản của dự án
Hoạt động xây dựng do khu vực tư nhân đảm nhận
Khu vực nhà nước vận hành: Hợp đồng xây dựng chìa khóa trao tay
Khu vực tư nhân vận hành: Xây dựng–Chuyển giao–Vận hành (BTO);
bán tài sản của dự án cho khu vực tư nhân
Một phần vốn nhà nước và một phần vốn tư nhân
Hợp đồng hợp tác đầu tư: không thành lập doanh nghiệp có tư
cách pháp nhân
Liên doanh: thành lập doanh nghiệp có tư cách pháp nhân để xây
dựng và vận hành
100% vốn tư nhân
Khu vực nhà nước vận hành: Xây dựng–Chuyển giao (BT)
Khu vực tư nhân vận hành
Xây dựng–Vận hành–Chuyển giao (BOT)
Xây dựng–Sở hữu–Vận hành (BOO)
Phân tích nhu cầu sơ khởi
Xác định đối tượng sử dụng đầu ra của dự án.
Đánh giá mức cầu đối với đầu ra của dự án bằng bao
nhiêu.
Đánh giá mức sẵn lòng chi trả của người tiêu dùng
đối với đầu ra của dự án.
Xác định các yêu tố làm thay đổi nhu cầu đối với đầu
ra của dự án
Phân tích nhu cầu không chỉ nhằm xác định tính cần
thiết về mặt kinh tế của dự án mà còn giúp xác định
quy mô, vị trí và thời điểm đầu tư của dự án.
Nguyễn Xuân Thành 5
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright Thẩm định dự án Bài giảng 1
Niên khóa 2006-2007
Xem xét các phương án thay thế
Đánh giá ưu điểm và nhược điểm của các phương án
thay thế về:
Công nghệ/Thiết kế kỹ thuật
Quy mô
Địa điểm
Thời điểm
Cơ chế huy động vốn
Giải thích tại sao phương án đề xuất được lựa chọn
(vì là giải pháp chi phí thấp nhất hay chi phí hiệu quả
nhất) và tại sao các phương án thay thế bị loại bỏ.
Nghiên cứu tiền khả thi và khả thi
Mục tiêu chính là đánh giá tính vững mạnh của dự
án: lợi ích so với chi phí như thế nào?
Nội dung:
Phân tích thị trường
Phân tích kỹ thuật
Phân tích năng lực tổ chức
Phân tích tài chính
Phân tích kinh tế
Phân tích phân phối
Phân tích rủi ro
Đánh giá tác động môi trường
Môn học tập trung vào 4 nội dung: phân tích tài
chính, kinh tế, phân phối và rủi ro.
Nguyễn Xuân Thành 6
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright Thẩm định dự án Bài giảng 1
Niên khóa 2006-2007
Tiền khả thi Khả thi
Bước đi đầu tiên trong việc Bước đi tiếp theo sau khi
đánh giá tính vững mạnh nghiên cứu tiền khả thi
tổng quát của dự án. Mục quyết định là dự án đủ hấp
tiêu là xây dựng cơ sở cho dẫn để tiến hành nghiên cứu
nghiên cứu khả thi. chi tiết hơn.
Những điểm lưu ý: Những điểm cần lưu ý:
Duy trì tính nhất quát về Cải thiện độ chính xác của
chất lượng thông tin các biến chủ yếu
Sử dụng thông tin thứ cấp Tiến hành các điều tra,
sẵn có khảo sát cấp cơ sở để tính
Đối với lợi ích, nên sử toán lại các phân tích thị
dụng ước lượng bị thiên trường, kỹ thuật, tài chính
lệch xuống; đối với chi và kinh tế.
phí, nên sử dụng ước Phân tích chi tiết về rủi ro
lượng bị thiên lệch lên. và các cơ chế xử lý rủi ro.
Đưa ra quyết định sau khi nghiên cứu khả thi:
tiến hành, hoãn hay hủy bỏ dự án.
Khác biệt giữa phân tích tài chính và phân tích kinh tế
Tài chính Kinh tế
Quan điểm Những người có quyền Cả nền kinh tế
lợi trong dự án
Lợi ích và chi phí Ngân lưu thuần túy về Giá trị kinh tế điều chỉnh
tài chính theo giá “mờ”, chi phí cơ
hội và ngoại tác.
Ra quyết định thế nào?
Phân tích kinh tế
+ -
Phân tích + Chấp thuận
tài chính - Bác bỏ
Nguyễn Xuân Thành 7