Giáo Dục Môi Trường Trong Môn Học Công Nghệ Trung Học Phổ Thông
Môn Công nghệ là tích hợp của các môn học thủ
công và kỹ thuật phổ thông (kỹ thuật phục vụ,
kỹ thuật nông nghiệp, kỹ thuật công nghiệp)
nhằm phản ánh “tập hợp các phương pháp,
quy tắc, kỹ năng được sử dụng để tác động
vào đối tượng lao động thông qua các phương
tiện nhằm tạo ra sản phẩm”.Môn học nhằm giúp học sinh làm quen với thực tiễn
về các mối quan hệ giữa người với người, giữa
con người với công cụ lao động, với công nghệ
sản xuất, dịch vụ và với môi trường thiên
nhiên; qua đó hình thành thói quen và kỹ...
GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
TRONG MÔN HỌC CÔNG NGHỆ
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
I. MỤC TIÊU
Nghiên cứu xong chủ đề này, bạn có thể:
a) Về kiến thức:
- Hiểu được một số khái niệm cơ bản có liên quan
đến chủ đề (môi trường, GDMT, tích hợp GDMT
trong môn học…)
- Giải thích được vì sao cần phải tích hợp GDMT
trong môn học
- Hiểu được các bước thực hiện tích hợp GDMT
trong môn học
GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
TRONG MÔN HỌC CÔNG NGHỆ
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
I. MỤC TIÊU
Nghiên cứu xong chủ đề này, bạn có thể:
b) Về kỹ năng:
- Thiết kế được kế hoạch bài dạy theo hướng tích
hợp GDMT trong dạy học môn Công nghệ (bài
lý thuyết, bài thực hành…)
- Thể hiện được kế hoạch bài dạy theo hướng tích
hợp GDMT trong dạy học môn Công nghệ (bài
lý thuyết, bài thực hành…)
GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
TRONG MÔN HỌC CÔNG NGHỆ
TRUNG HỌC së
c¬
I. MỤC TIÊU
Nghiên cứu xong chủ đề này, bạn có thể:
c) Về thái độ:
- Chấp nhận định hướng tích hợp GDMT trong dạy
học môn Công nghệ
- Ý thức được những thuận lợi và khó khăn của bản
thân trong việc thực hiện tích hợp GDMT trong
dạy học và có biện pháp giải quyết
GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
TRONG MÔN HỌC CÔNG NGHỆ
TRUNG HỌC c¬ së
II. NỘI DUNG CHỦ ĐỀ
Gồm các nội dung cơ bản sau:
I. MÔN CÔNG NGHỆ VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
II. . CHƯƠNG TRÌNH TÍCH HỢP GIÁO DỤC MÔI
TRƯỜNG CẤP THCS MÔN CÔNG NGHỆ
III. PHƯƠNG PHÁP TÍCH HỢP GDMT TRONG MÔN
C«NG NGHỆ
IV. MỘT SỐ BÀI SOẠN VÍ DỤ VỀ TÍCH HỢP GDMT
TRONG DẠY HỌC C«NG NGHỆ
Mỗi nội dung trên sẽ có phần lý thuyết và phần thảo luận,
thực hành
GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
TRONG MÔN HỌC CÔNG NGHỆ
TRUNG HỌC së
c¬
III. KẾ HOẠCH THỰC HIỆN CHỦ ĐỀ
Thời gian
Cách tiến hành
- Nghiên cứu tài liệu;
- Trao đổi, thảo luận
- Làm thử và đánh giá
GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
TRONG MÔN HỌC CÔNG NGHỆ
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Chương trình giáo dục phổ thông môn
Công nghệ, Nhà xuất bản Giáo dục, 2006.
2. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Quỹ dân số Liên hợp quốc, Hoàng Đức
Nhuận chủ biên, Một số vấn đề cơ bản về giáo dục dân số, Dự
án VIE/94/P01, Hà nội, 1995.
3. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Dự án VIE/98/018, Chương trình phát triển
Liên hợp quốc (UNDP) & DANIDA, Thiết kế mẫu một số mô-đun
giáo dục môi trường (dành cho các lớp tập huấn), Hà nội, 2004.
4. Hoàng Minh Tác, Giáo trình Giáo dục môi trường, trường ĐHSP Hà
Nội, 2003.
5. Nguyễn Văn Ánh, Một số modun giáo dục môi trường, tài liệu bồi
dưỡng giáo viên công nghệ, trường ĐHSP Hà Nội, 2006.
6. Sách giáo khoa Công nghệ 10, 11, 12, Nhà xuất bản Giáo dục 2008.
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
1. Môn Công nghệ ở trường phổ thông
a) Tên môn học
Môn Công nghệ là tích hợp của các môn học thủ
công và kỹ thuật phổ thông (kỹ thuật phục vụ,
kỹ thuật nông nghiệp, kỹ thuật công nghiệp)
nhằm phản ánh “tập hợp các phương pháp,
quy tắc, kỹ năng được sử dụng để tác động
vào đối tượng lao động thông qua các phương
tiện nhằm tạo ra sản phẩm”.
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
1. Môn Công nghệ ở trường phổ thông
b) Mục tiêu chung của môn học
Môn học nhằm giúp học sinh làm quen với thực tiễn
về các mối quan hệ giữa người với người, giữa
con người với công cụ lao động, với công nghệ
sản xuất, dịch vụ và với môi trường thiên
nhiên; qua đó hình thành thói quen và kỹ năng
lao động tự phục vụ, tiến tới tự lập nghiệp khi
trưởng thành.
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
1. Môn Công nghệ ở trường phổ thông
c) Kế hoạch dạy học môn học
Theo Kế hoạch dạy học, môn Công nghệ được
dạy từ lớp 1 đến lớp 12 của trường phổ thông.
Nội dung môn Công nghệ phổ thông phản ánh các
loại hình lao động phổ biến như: lao động thủ
công, lao động kỹ thuật đơn giản trong các lĩnh
vực dịch vụ sinh hoạt, kinh tế gia đình, công
nghiệp, nông - lâm - ngư nghiệp.
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
2. Giáo dục môi trường
a) Môi trường và môi trường học tập
- Môi trường
Có thể có nhiều cách định nghĩa khác nhau về môi trường tùy theo
cách tiếp cận:
“Môi trường là một tổ hợp các yếu tố bên ngoài của một hệ
thống nào đó. Chúng tác động lên hệ thống này và
xác định xu hướng và tình trạng tồn tại của nó. Môi
trường có thể coi là một tập hợp, trong đó hệ thống
đang xem xét là một tập hợp con. Môi trường của một
hệ thống đang xem xét cần phải có tính tương tác với
hệ thống đó.
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
- Môi trường
Nói chung, môi trường của một khách thể bao
gồm các vật chất, điều kiện hoàn cảnh, các đối
tượng khác hay các điều kiện nào đó mà chúng
bao quanh khách thể này hay các hoạt động
của khách thể diễn ra trong chúng” (Bách khoa
toàn thư mở Wikipedia).
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
- Môi trường
“Môi trường là toàn bộ các hệ thống tự nhiên
và các hệ thống do con người tạo ra ở xung
quanh mình, trong đó con người sinh sống và
bằng lao động, đã khai thác những tài nguyên
tự nhiên hoặc nhân tạo cho phép thỏa mãn
những nhu cầu của con người”
Như vậy, một cách khái quát, môi trường bao
gồm: các yếu tố/ môi trường tự nhiên và các
yếu tố/môi trường xã hội.
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
- Môi trường học tập
Môi trường học tập là toàn bộ không gian vật
chất và tinh thần cùng với các thành tố của nó
bao quanh quá trình học tập (cả bên trong và
bên ngoài nhà trường), làm nền tảng và tạo
nên trường hoạt động cho quá trình ấy.
Môi trường học tập của mỗi cá nhân cũng bao
gồm môi trường tự nhiên và môi trường xã hội
(người dạy, người học khác, cơ sở vật chất,
chương trình học tập…; chúng mang yếu tố xã
hội).
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
Cần chú ý rằng:
Một đối tượng chỉ có tính chủ thể tương đối.
Cùng một đối tượng, có thể là chủ thể
trong trường hợp này, nhưng lại có thể
là một thành phần của môi trường trong
trường hợp khác; hoặc có thể là chủ thể
trong môi trường này nhưng đồng thời
lại là thành phần của môi trường khác.
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
Có nghĩa là: đối tượng ấy là chủ thể hay
khách thể khi xem xét môi trường thì còn tùy
thuộc vào vị trí (hệ quy chiếu) của người
nghiên cứu. Nếu một người nghiên cứu về
quan hệ giữa chính họ với môi trường xung
quanh, thì khi đó, người nghiên cứu chính là
“đối tượng” liên kết với môi trường nói ở trên.
Còn nếu người nghiên cứu đó nghiên cứu về
quan hệ giữa môi trường với những người khác
thì khi đó, người đó lại ở vị trí khách thể đối với
môi trường.
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
b) Giáo dục môi trường
Quan niệm thứ nhất: Giáo dục môi trường là
một quá trình thông qua các hoạt động
giáo dục chính quy và không chính quy
nhằm giúp con người có được sự hiểu
biết, kỹ năng và giá trị; tạo điều kiện
cho họ tham gia vào phát triển một xã
hội bền vững về sinh thái.
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
b) Giáo dục môi trường
Quan niệm thứ hai: “Giáo dục môi trường là tiến
trình giáo dục có mục đích để thức tỉnh dân cư
thế giới nhận thức và quan tâm đến môi trường
và các vấn đề có liên quan; có sự hiểu biết, kỹ
năng, quan điểm, động cơ thúc đẩy và cam kết
thực hiện một cách riêng lẻ và tập thể nhằm
hướng tới những giải pháp cho khó khăn thực
tại và ngăn ngừa những vấn đề mới”.
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
b) Giáo dục môi trường
Các quan niệm thông thường về giáo dục môi trường đều có những
đặc điểm sau:
- Giáo dục môi trường nhằm hiểu biết mối quan hệ giữa môi trường tự
nhiên, môI trường xã hội và vai trò của con người trong đó.
- Giáo dục môi trường là quá trình học hỏi liên tục, phát triển theo kinh
nghiệm của con người trong quá trình trải nghiệm cuộc sống.
- Mục tiêu cuối cùng đạt đươc qua học hỏi, trải nghiệm là thay đổi
hành vi của con người.
- Mọi nỗ lực của giáo dục môi trường cần tập trung vào việc nâng cao
chất lượng cuộc sống và thân thiện với môi trường.
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
c) Giáo dục môi trường ở trường
phổ thông
Là một bộ phận của giáo dục môi
trường, giáo dục môi trường ở trường
phổ thông bao gồm cả giáo dục môi
trường nói chung và giáo dục môi trường
học tập.
I. MÔN CÔNG NGHỆ
VỚI GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG
3. Môn Công nghệ với giáo dục môi
trường
Các khái niệm trên cho thấy giữa môn/giáo dục
Công nghệ và giáo dục môi trường có sự “giao
thoa” nhau về mục tiêu, về nội dung cũng như
cách thực hiện; trong đó, suy cho cùng mục
tiêu của giáo dục môi trường là mục tiêu bao
trùm nhất.
Công nghệ chính là phương thức để con người
tác động vào môi trường (tự nhiên và xã hội)
nhằm thỏa mãn nhu cầu của mình.
