FOREWORD
In my life of teaching musicology at many universities in Europe and America, I
have not yet had the opportunity to read such a thesis about which I feel as satisfied in
regard to its musicological excellence as this thesis.
First of all, I was surprised at the abundance of the sources Rev. Xuân Tho
researched to accomplish his doctoral thesis.
FOREWORD
by Dr. Tr n Văn Khê, Ph.D.
Professor of Ethnomusicology
For the publication of the doctoral thesis titled,
Music Ministry: The Inculturation of Liturgical Vocal Music in Vietnam
by Rev. Joseph Nguy n Xuân Th o, OFM
In my life of teaching musicology at many universities in Europe and America, I
have not yet had the opportunity to read such a thesis about which I feel as satisfied in
regard to its musicological excellence as this thesis.
First of all, I was surprised at the abundance of the sources Rev. Xuân Th o
researched to accomplish his doctoral thesis.
He got in touch with choirmasters through his survey questionnaire, as well as
with many data sources concerning Catholic communities, and presented his research
with precise facts and figures through statistical tables.
The author read a huge number of books and articles in English, French, and
Vietnamese concerning “Vietnamese Folksongs and Traditional Music.” He fully
understood the content of the sources he used. This is evident when he used citations of
my own books and articles.
Moreover, he thoroughly investigated many Vietnamese traditional folksongs
from the Three Regions of Vietnam, with accurate musical transcriptions in modern
notation, relating to Language (pitch tones and plain/inflective tone rule in poetic
structure), to Literature (content of poems, interesting characteristics in poems in
standard and varied 6-8 meter), and to Music (sound pitches, scales including the
formation of pentatonic scale, even the “Tam phân t n ích” (the Chinese minus 1/3, plus
1/3 rule) modal systems together with all the professional terminology used by
traditional specialists such as “gi ng, ñi u (modal system), hơi (modal nuance), d ng
(aspect/formation),” poetry rhythm, and music rhythm). The author accurately points
out the relationships between language pitch tones and melodic contour.
When summing up his own observations, Rev. Xuân Th o is very cautious,
modest, regarding with respect the viewpoints of precedent researchers and remaining
objective in his data analysis through scientific method.
Especially, his musical notation is very exact according to ethnomusicologists’
style.
For example: After the Sol clef, he puts constitutive accidentals in key signature
to indicate the tonality, say a B flat for F key. In reality, the accidental Bb is there only
for the purpose of convenience, reminding us of F key/position, but it does not flatten
all the B’s of the song to a semi tone. From the view of a Vietnamese traditional
musician, when we give to Hò the pitch of Ré, note Sol is Xang; note Si is C ng non.
That is why he puts in parentheses the accidental B flat in the key signature: (b).
He transcribed âm già (slightly higher pitch sounds) and âm non (slightly lower
pitch sounds) in traditional folksongs by adding, respectively, a little upward or
downward arrow to indicate the real pitch of those sounds.
In addition, his translation of Vietnamese texts into English is very faithful and
often preserves the poetic quality of Vietnamese folksongs. The terminology is very
accurate, the style very simple, the content very concise.
Following are, at least, three especial points I would like to mention:
1. No scholar has yet grasped professor H i Linh’s thoughts,
aesthetic viewpoints, sound knowledge, and the value of H i Linh’s
compositions as well as Rev. Xuân Th o.
2. For the first time, the author presents in the whole a satisfactory
view about the diversity of ‘cung kinh’(prayer cantillation formulas) and ‘cung
sách’ (book-reading chanting formulas) in Catholic Vietnam, and especially of
the folk-based religious hymns, which so far have rarely been mentioned
anywhere.
3. Regarding the linguistics, for many decades, I have seen the
richness of the ‘ti ng ñ m’ (added vocables/morphemes) in Vietnamese
folksongs and have desired that some Vietnamese researcher would take the
trouble to analyze and classify them and define their functions, but nobody has
paid attention to doing that work until now. But now in his thesis, Rev. Xuân
Th o, for the first time, has classified different “ti ng ñ m:”
A. Vocables without semantic meaning:
+ Ti ng ñưa hơi (vocalizing vocable): í a, i a…
+ Ti ng ñ m lót (inserted vocable): là, mà, r ng, này, th i, y, ch , ch
m y, y m y …
B. Morphemes with semantic meaning:
+ Ti ng ph nghĩa (enhancing morpheme): There are 4 categories:
a. N i k t (conjunctive morpheme) : r i l i, cho b ng, mà này …
b. Than g i (apostrophic morpheme) : ơi ngư i ơi, ơi chàng ơi, ơi b u ơi,
ơi nư ng ơi …
c. Ti ng âm nh c (musical morpheme) : tình tính tang, tang non tang tính,
tang tích t ch, buong buong c c c c, tung tung, hò, x , xang, xê, c ng, liu…
d. Ti ng ru hò (Lulling/calling morpheme) : u ơ, à ơi, ta ru h i, dô dô
hò, hò khoan, dô ta, a li hò l , b hô b h i, là h là khoan …
+ Ti ng l p l i (repeated morpheme) :
a. Repetition simple : Con cò (cò) bay l (l ) bay la …
b. More complex:
- Ch ng chài (là chài) v lư i … preceded by the inserted vocable ‘là’
- M y khi (a là khi) khách ñ n … preceded by the inserted vocable ‘a là’
c. Reversed repetition of a single morpheme:
- gi a mây tr ng chung quanh (vàng) mây vàng… the morpheme
(vàng) is repeated and placed, not in the normal order ‘mây vàng vàng’, but in
the reversed order ‘vàng mây vàng’
- Là ñ i a ñ nàng, (bông r i l i) m y bông … followed by the
conjunctive morphem ‘r i l i’ instead of ‘(bông) m y bông.’
He also mentions the reversed repetition of a phrase (group of morphemes), such
as placing the last four morphemes in poem line 6 at the beginning of the poem line as it
is usually sung by Vietnamese folk people: (Có ñám mây xanh), trên tr i (th i) có ñám
mây xanh, whereas the original poem line 6 is Trên tr i có ñám mây xanh. This
technique of textual variation is usually found not only in Hát Tr ng Quân (Alternating
tune with a ‘tr ng quân,’ a special musical instrument made of a long rattan string)), but
also in Hát Ch u Văn (medium ritual chant), Ca Trù (Northern special Chamber music
singing rewarded by a bamboo token). Folk people usually name the technique “Vay tr
t thân” (literally, borrowing and return by itself), which is different from the technique
“Vay tr thư ng” (lit., ordinary borrowing and return) that is, to ‘borrow’ poem line 6 of
the following couplet to make it the ending phrase for the precedent couplet, and when
one sings the next couplet, one returns the poem line 6 that one has just borrowed.
Rev. Nguy n Xuân Th o covers many other very interesting features, such as the
classification of Hò chants (working songs), the presentation of different
formations/aspects of the pentatonic scale, discussion on the method of “chuy n ñi u”
(modal modulation), “chuy n v ” (metabole) (tonale modulation, transposition in
French), which we usually translate as “chuy n h ” (because ‘metabole’ is a French
term used by the late Professor Constantin Brailoiu, the first author of the famous
article on the “metabole” phenomenon, to translate the German term ‘Systemvechsel,’
meaning change of system, ‘chuy n h th ng’). So far, few scholars have mentioned
these subjects.
In my judgment, this is an outstanding work that contains very valuable
scientific research on “Tìm hi u, phân tích Dân ca và Thánh ca Vi t Nam” (information
on, and analysis of, Vietnamese folksongs and Liturgical songs). I completely support
the publication of this thesis as a book on Ethnomusicology.
Professor of Ethnomusicology, University of Paris – Sorbonne, France
Visiting Professor of Music, University of Hawaii at Manoa, U.S.A.
Vice Chairman of the Scientific Board of the
International Institute for Comparative Music Studies and Documentation– Berlin, Germany
L I GI I THI U
LU N ÁN TI N SĨ V I ð TÀI
“TH A TÁC V ÂM NH C:
H I NH P VĂN HOÁ THÁNH CA PH NG V T I VI T NAM”
C A LINH M C NGUY N XUÂN TH O
Trong cu c ñ i gi ng d y v Âm nh c h c trên các Trư ng ð i h c Âu M , tôi
chưa có d p ñ c m t Lu n án nào mà c m th y tho mãn v m t Nh c h c như Lu n án
này.
ð u tiên, tôi ñã ng c nhiên v s phong phú c a nh ng tư li u mà Linh m c sưu
t m ñ hoàn thành Lu n án Ti n sĩ :
Linh m c ñã ti p c n v i các ca trư ng qua các b n thăm dò, cũng như v i
nh ng ngu n tư li u liên quan ñ n các C ng ñ ng Công giáo và ghi l i v i nh ng con
s m t cách chính xác như nh ng b n th ng kê.
Tác gi ñã ñ c r t nhi u sách báo ñư c xu t b n b ng 3 th ti ng Anh / Pháp /
Vi t, v v n ñ “Dân ca c nh c i t Nam”. Lĩnh h i r t ñúng n i dung c a các tư li u
ñó. Tôi ch căn c vào nh ng ño n Linh m c ñã ghi l i sau khi ñã tham kh o nh ng bài
báo và sách c a tôi.
Hơn n a, Linh m c ñã nghiên c u tư ng t n và ký âm r t chính xác nhi u bài
dân ca c nh c Vi t Nam c a ba mi n ð t nư c v m t Ngôn ng (thanh gi ng và lu t
b ng tr c trong c u trúc thi ca) – Văn chương (n i dung l i thơ, nh ng ñi m hay trong
các câu thơ L c Bát và L c Bát bi n th ) – Âm nh c (âm thanh, thang âm v i nh ng
cách t o thang âm ngũ cung, k c cách “Tam phân t n ích” và ñ c bi t cách c a Trung
Qu c, ñi u th c v i t t c nh ng danh t chuyên môn, nh ng ti ng dùng trong nhà ngh
như gi ng, ñi u, hơi, d ng, ti t t u c a câu thơ và c a nét nh c). Tác gi ñã nêu rõ s
liên quan m t thi t gi a thanh gi ng và nét nh c.
Khi ñúc k t thành nh ng nh n xét c a tác gi Lu n án, thì Linh m c Xuân Th o
r t dè d t, khiêm t n, bi t tôn tr ng nh ng quan ñi m c a các nhà nghiên c u ñã ñi
trư c và luôn luôn có thái ñ khách quan trong vi c phân tích tư li u v i phương pháp
khoa h c.
ð c bi t, cách ký âm cũng r t ñúng theo phong cách c a nh ng nhà Dân t c
Nh c h c.
Thí d : Sau khoá Sol, thì ñ nh ng d u hoá c ñ nh ñ xác ñ nh cung gi ng
(Tonality), như ghi d u giáng cho âm Si, t c là ñ xác ñ nh bài ca hay b n nh c ñó
thu c Cung Fa. Nhưng th t ra không ph i th , mà d u giáng c a âm Si là ñ cho ti n l i,
vì trong c bài khi t i âm Si thì giáng xu ng n a cung (semi tone). N u nhìn b n nh c
hay bài ca ñó theo phong cách ngh nhân Vi t Nam thì âm Rê là Hò ; âm Sol là Xang ;
âm Si giáng là C ng non nên Linh m c ñã c n th n ñ d u Si giáng ñó gi a hai ngo c
ñơn: (b).
Linh m c ñã ghi l i nh ng âm già, non trong Dân ca c nh c b ng m t mũi tên
nh ch lên hay ch xu ng, ñ cho ngư i ñ c nh c bi t rõ cao ñ th c th c a âm ñó.
Ngoài ra, nh ng b n d ch l i ca t ti ng Vi t ra ti ng Anh r t trung th c và
thư ng khi còn gi ñư c ch t thơ c a Dân ca Vi t Nam. Thu t ng r t chính xác, văn
phong gi n d , n i dung xúc tích.
Có ba ñi m ñ c bi t mà tôi mu n nêu lên ñây là :
1. Chưa có m t h c gi nào bi t rõ nh ng tư duy, quan ñi m ngh thu t, ki n
th c sâu r ng và giá tr nh ng sáng tác c a Nh c sư H i Linh như Linh m c Xuân Th o.
2. Linh m c ñã bư c ñ u gi i thi u khá ñ y ñ v các cung Kinh, cung Sách r t
ña d ng trong Công Giáo, nh t là các bài Ca vãn ñư m nét dân ca dân t c, mà trư c t i
nay ít ñư c nh c t i.
3. V m t ngôn ng h c, t m y ch c năm nay, tôi ñã th y s phong phú c a
nh ng ti ng ñ m trong Dân ca Vi t Nam và ư c mong r ng trong Nư c ta có m t nhà
nghiên c u ñ tâm phân lo i, ñ nh rõ ch c năng c a nh ng ti ng ñ m ñó, nhưng chưa có
ai ñ tâm ñ n, nay trong Lu n án c a Linh m c Xuân Th o ñã s p lo i các ti ng ñ m :
A. Nh ng ti ng không nghĩa :
+ Ti ng ñưa hơi : í a, i a …
+ Ti ng ñ m lót : là, mà, r ng, này, th i, y, ch , ch m y, y m y … m c ñích
ñ làm cho nét nh c và ti t t u phong phú, d nghe, d thích.
B. Nh ng ti ng có nghĩa :
+ Ti ng ph nghĩa : Có 4 lo i khác nhau :
a. N i k t : r i l i, cho b ng, mà này …
b. Than g i : ơi ngư i ơi, ơi chàng ơi, ơi b u ơi, ơi nư ng ơi …
c. Ti ng âm nh c : tình tính tang, tang non tang tính, tang tích t ch, buong
buong c c c c, tung tung, hò, x , xang, xê, c ng, liu …
d. Ti ng ru hò : u ơ, à ơi, ta ru h i, dô dô hò, hò khoan, dô ta, a li hò l , b hô
b h i, là h là khoan …
+ Ti ng l p l i :
a. M t cách ñơn gi n : Con cò (cò) bay l (l ) bay la …
b. M t cách ph c t p hơn :
- Ch ng chài (là chài) v lư i … có thêm ti ng lót ‘là’
- M y khi (a là khi) khách ñ n … có thêm ti ng ti ng lót ‘a là’
c. L p l i nhưng ñ o th t :
- gi a mây tr ng chung quanh (vàng) mây vàng… ch (vàng) ñư c l p l i và
ñ o lên trư c ch “mây vàng”
- Là ñ i a ñ nàng, (bông r i l i) m y bông …có thêm ti ng lót ‘r i l i’ thay vì
ch ñ o ‘(bông) m y bông.’
Linh m c cũng ñ ý ñ n nhi u ti ng l p l i, ch ng h n có th l y b n ch chót
trong câu L c ñ m ñ u như: Trên tr i có ñám mây xanh thì dân gian Vi t thư ng hát
Có ñám mây xanh, trên tr i (th i) có ñám mây xanh … Cách này ta thư ng g p không
ph i ch trong Hát Tr ng Quân, mà có c trong Hát Ch u Văn, Ca Trù. Dân gian thư ng
g i là “Vay tr t thân”, khác v i cách “Vay tr thư ng” là vay câu L c c a ño n sau,
làm câu k t c a ño n trư c, r i khi hát ño n sau thì tr l i câu L c ñã vay.
Còn nhi u ñi u khác r t thú v như ñ nh lo i các câu hò, gi i thi u các d ng c a
nh ng thang âm ngũ cung, bàn v phương pháp “chuy n ñi u” (modulation modale),
“chuy n v ” (metabole) (modulation tonale, transposition -ti ng Pháp) mà chúng tôi
thư ng d ch là “chuy n h ” (vì ti ng metabole do ti ng ð c Systemvechsel t c là
chuy n h th ng). T trư c ñ n nay ít có nhà nghiên c u nào ñ c p ñ n v n ñ ñó.
Theo tôi, ñây là m t Lu n án r t xu t s c v ñ tài tác gi ñã nêu lên và là m t
công trình khoa h c có m t giá tr r t l n v vi c “Tìm hi u, phân tích Dân ca và Thánh
ca Vi t Nam”. Tôi hoàn toàn ng h vi c in Lu n án này thành m t quy n sách v “Dân
t c Âm nh c h c”.
Giáo sư Dân t c Nh c h c ð i h c Paris – Sorbonne, France.
Giáo sư th nh gi ng v Âm nh c ð i h c Hawaii t i Manoa, U.S.A
Phó Ch t ch H i ñ ng Khoa h c c a
Vi n Qu c t Nghiên c u Âm nh c theo phương pháp ñ i chi u và lưu tr tư li u -
Tây Bá Linh, ð c qu c