Dọn dẹp rác Windows Registry và tăng tốc cho PC
Registry của Windows là một file hệ thống quan trọng giữ một số lượng lớn các chi tiết về máy tính của bạn –chương trình được lưu ở đâu, chương trình trợ giúp nào (được biết đến như DLL) được chia sẻ giữa các ứng dụng khác nhau.
Dọn dẹp Windows Registry và tăng tốc cho PC
Registry của Windows là một file hệ thống quan trọng giữ
một số lượng lớn các chi tiết về máy tính của bạn –chương
trình được lưu ở đâu, chương trình trợ giúp nào (được biết
đến như DLL) được chia sẻ giữa các ứng dụng khác nhau.
Việc liệt kê tất cả các shortcut của Start-menu, và các con trỏ đến các
chương trình sẽ được khởi chạy khi bạn kích vào một biểu tượng. Tất
cả những thứ đó mới chỉ là bắt đầu.
Trên thực tế, mọi thứ bạn thực hiện trong Windows đều được ghi lại ở
một địa điểm nào đó trong Registry. Cho ví dụ, URL khi bạn mở bài
này chắc chắn sẽ có một entry. Các đường dẫn đến hàng tá ảnh và các
tài liệu cuối cùng mà bạn vừa mới mở trên đó, thêm vào đó là các chi
tiết của các chương trình mà bạn vừa cài đặt hoặc hủy bỏ cài đặt gần
đây.
Đây chính là vấn đề: Nếu mở Registry thì bạn sẽ thấy nó thật bừa bộn
như một chiếc phòng ngủ của một cậu tuổi teen. Điều này là vì
Windows không dọn dẹp một cách hiệu quả sau khi thực hiện xong các
công việc hàng ngày của nó. Liên tục tạo ra các entry mới, nhưng lại
hiếm khi - thậm chí không bao giờ - remove chúng sau khi chúng
không còn cần thiết nữa.
Việc làm tồi tệ vấn đề đó là các ứng dụng không có khả năng hủy bỏ
cài đặt tất cả các entry của Registry mà chúng tạo ra; thêm vào đó,
các nâng cấp chương trình và các bộ cài để lại các pointer không cần
thiết trong Registry. Chính vì vậy Registry ngày càng phình to với các
entry không cần thiết, từ đó làm chậm hệ thống của bạn.
Registry Cleaner: Ưu điểm và nhược điểm?
Câu hỏi lớn nhất là liệu một Registry cleaner sẽ tăng tốc được máy tính
của bạn, làm cho nó khởi động và chạy nhanh hơn. Điều này hoàn
toàn có thể vì có nhiều thứ phụ thuộc vào điều kiện của Registry của
bạn.
Để tìm ra Registry cleaner nào theo kịp hầu hết các lỗi chính là cách
an toàn, dễ dàng nhất cho sử dụng, và (quan trọng) tạo ít rắc rối nhất,
5 trong số các bộ Registry cleaner phổ biến nhất đã được đưa ra để
kiểm tra. Nhiều trong số đó được các độc giả bình chọn. Trong đó có 2
sản phẩm miễn phí (Advanced Windows Care và RegSeeker) và 3 sản
phẩm thương mại (jv16 PowerTools, Registry First Aid, RegSupreme).
Các công cụ này đã được test trên máy tính sản xuất đang được sử
dụng với hệ điều hành Windows XP SP3, trên một laptop Fujitsu
Lifebook T-Series mới chạy hệ điều hành Windows Vista và trên một
laptop ThinkPad cũ. Bên cạnh đó, trình quét Registry được chạy và
được sửa modul của mỗi ứng dụng, hệ thống cũng được khởi động lại
và xem xét các vấn đề xảy ra. Sau mỗi lần test, hệ thống được khôi về
trạng thái ban đầu của cuộc thử nghiệm bằng Acronis TrueImage.
10 quy tắc hàng hàng đầu cho Registry
Tình trạng lộn xộn của Registry – và việc thực hiện không đúng quy
cách – có thể phá hủy Windows, làm cho máy tính của bạn bị hỏng và
gây ra đau buồn đối với bạn. Đây là 10 mẹo của tôi để giữ hệ thống
của bạn tồn tại –làm cho bạn đỡ phải lo âu buồn phiền.
1. Sự bảo vệ tốt nhất tránh những phức tạp của Registry hoặc bất cứ
thảm họa máy tính nào là cần phải có một backup hiện hữu.
2. Trong hầu hết các chương trình được thực hiện thông qua các
wizard, điều này có thể dễ dàng hơn vì bạn chỉ cần kích vào nút Next.
Tuy nhiên trong một số trường hợp với một số Registry cleaner bạn
cũng cần thận trọng và đọc xem bất cứ thứ gì mà cộng cụ này đang
thực hiện.
3. Trước khi mở Registry cleaner, hãy sử dụng ERUNT (Emergency
Recovery Utility NT) để backup Registry.
4. Khi bạn bắt đầu thực hiện quét, hãy bảo đảm không còn một ứng
dụng nào đang hoạt động; nếu có thể, có cũng tự unload các công cụ
đang chạy trong khay hệ thống của bạn. Đó là gì các ứng dụng mở sẽ
liên tục làm thay đổi Registry, còn bạn chắc hẳn sẽ muốn Registry
cleaner làm việc mà không bị các thành phần khác gây rối.
5. Sau khi quét, chương trình sẽ cho phép bạn remove – hoặc trong
một số trường hợp, sửa – các lỗi của Registry. Nếu bạn nhận được tùy
chọn, hãy thiết lập Registry cleaner để cho phép nó remove các lỗi ở
mức ít bừa bộn và an toàn nhất. (Bạn có thể quét bằng các thiết lập
linh hoạt hơn sau đó). Bất cứ khi nào thực hiện, bạn đừng bao giờ
chọn tùy chọn tự động quét vì tùy chọn này sẽ không đảm bảo sự tin
cậy.
6. Việc chọn trong số lỗi để remove hoặc sửa có thể khá khó khăn đối
với bạn. Chính vì vậy cần phải kiểm tra tỉ mỉ các entry được đánh dấu
'Caution', 'Extreme Caution', hoặc một số chỉ thị rủi ro khác một cách
cẩn thận. Trừ khi bạn là một người dùng tiên tiến và có thể nhận dạng
một cách rõ ràng phạm vi của entry thì khi đó hãy để riêng nó lại. Lý
do cho điều này là mặc dù bộ cleaner có cung cấp tùy chọn để khôi
phục một entry Registry đã bị xóa thì việc khôi phục vẫn có thể không
khả thi nếu entry DLL mà bạn vừa xóa lại cần thiết cho việc khởi động
hệ thống của bạn.
7. Khi bạn đã thực hiện xong các công việc về phần mình và bộ
cleaner sẽ bắt đầu remove các entry của Registry, lúc đó bạn có thể
không cần phải ngồi bên cạnh máy tính của mình. Hãy đi đâu đó thư
giãn, chẳng hạn như uống café hoặc xem TV chẳng hạn. Điều này thực
hiện nhằm các mục đích an toàn: nếu bạn ngồi cạnh máy, có thể vô
tình hay cố ý dịch chuyển chuột, xóa các shortcut trên desktop, hay
bất cứ thứ gì thì khi đó có nghĩa bạn đã tạo ra một thay đổi cho
Registry, trong khi đó Registry cleaner lại đang làm việc. Điều này sẽ
làm hại cho hệ thống của bạn.
8. Nếu bạn phát hiện ra một vấn đề nào đó (cho ví dụ, có thể Excel
không thể khởi chạy), lúc đó cũng không nên quá lo lắng. Không thực
hiện bất cứ hành động nào ngoài hành động sử dụng tính năng khôi
phục của Registry cleaner, điều đó sẽ bảo đảm rằng chỉ các thay đổi
mà chương trình vừa thực hiện sẽ được đảo ngược trở lại. Cách thực
hiện này có thể giải quyết được vấn đề của bạn. Nếu không, bước kế
tiếp là khôi phục Registry bằng ERUNT, đây là công cụ mà chúng tôi sẽ
đề cập với các bạn trong bước 3. Phương kế cuối cùng là hãy khôi phục
máy tính của bạn bằng một chương trình backup.
9. Bạn không cần thực hiện quét Registry nhiều lần trong tháng, đặc
biệt nếu bạn không thường thực hiện các thay đổi với máy tính của
mình. Việc quét thường xuyên sẽ không làm hư hại điều gì nhưng bạn
hầu như sẽ không thấy được sự thay đổi đáng kể về mặt hiệu suất.
10. Nếu bạn là một người ưu thích công nghệ, khi đó hoàn toàn không
có tổn hại gì trong việc sử dụng nhiều Registry cleaner “sản phẩm quà
biếu”. Bên cạnh đó có thể bạn sẽ muốn chọn một Registry cleaner
(chẳng hạn như jv16 PowerTools hoặc Registry First Aid) có chứa một
bộ defragger hoặc chọn một bộ defragger miễn phí như Auslogics
Registry Defrag.
Giới thiệu một số bộ Registry Cleaner
Nếu bạn thường xuyên add và remove các chương trình, chuyển các
file và điều chỉnh những thứ có thể chưa rành lắm. Khi đó việc dọn dẹp
Registry sẽ giúp ích cho hệ thống của bạn rất nhiều. Cho ví dụ chúng
tôi đã sử dụng stopwatch với hệ thống desktop của mình, sau khi quét
xong chúng tôi đã thấy thời gian khởi động hệ thống nhanh hơn
khoảng 10s. Cùng với đó là chương trình Microsoft Word và bộ image
editor đã load nhanh hơn rất nhiều.
Trong phần dưới đây chúng tôi sẽ giới thiệu một số trình Registry
cleaner và cùng với đó là ấn tượng cảm nhận về cách chúng đã thực
hiện công việc như thế nào. Ở đây chỉ tập trung vào vấn đề sử dụng,
số lỗi mà các công cụ tìm thấy bên cạnh đó là việc chúng có gây ra bất
cứ mối nguy hiểm nào không, chẳng hạn như không tự động
backup.Một số công cụ sẽ muốn nằm vĩnh viễn trong khay hệ thống
bạn; điều này thực sự không cần thiết và khi chương trình cố tình thực
hiện điều đó, bạn hãy tìm ra một tùy chọn để vô hiệu hóa thiết lập
này. Ngoại trừ Registry First Aid, không sản phẩm nào có thể sửa các
entry lỗi, mà thay vào đó chỉ cho phép xóa các entry không hợp lệ.
Registry First Aid
Registry First Aid là một công cụ cho phép bạn sửa và dọn dẹp
Registry của mình. Chương trình này thực sự ấn tượng cả về góc độ an
toàn và cách nó giải quyết các vấn đề Registry. Giao diện hoàn toàn rõ
ràng và dễ điều hướng. Gồm có một Registry defragger, một công cụ
tìm kiếm Registry và một mođul backup tự động đính kèm. Registry
First Aid hỗ trợ tất cả các phiên bản của hệ điều hành Windows.
Chỉ có một nhược điểm là chương trình này khá đắt tiềm, 28$; phiên
bản dùng thử cho phép bạn sẽ thấy được mọi tính năng mà chương
trình cung cấp, cùng với đó là việc chuẩn đoán đầy đủ, nhưng chỉ sửa
14 entry mỗi lần.
Sau khi phát hiện các vấn đề trong Registry, chương trình sẽ cung cấp
một số các giải thích về vấn đề gây ra entry lỗi. Tạo danh sách các vấn
đề theo hạng mục (chẳng hạn như file không hợp lệ hoặc DLL, đường
dẫn không hợp lệ hoặc entry phần mềm không được sử dụng) hoặc
theo mức độ an toàn. Tất cả các vấn đề của entry an toàn khi sửa đều
được đánh dấu một cách tự động.
Hầu hết các vấn đề mà Registry First Aid sẽ được đánh dấu 'Delete the
entry', tuy nhiên một số có các tùy chọn khác.
Trong khi chương trình quét, bạn vẫn có thể kiểm tra danh sách, chọn
hoặc hủy chọn nó, hoặc có thể mở một entry cụ thể trong Registry.
Một tính năng thú vị và đáng với giá tiền phải trả cho sản phẩm này đó
là: Với một click, hầu hết các entry của vấn đề đều mở trình duyệt của
bạn và hướng dẫn tìm kiếm Google về key của Registry đó. Đây là một
ý tưởng khá hay cho việc phát hiện entry chứa rủi ro nào đó cần phải
remove hay không.
Tuy nhiên có một vấn đề là công cụ luôn tìm một địa điểm trong khay
hệ thống để định cư, điều này không thực sự cần thiết, nếu các bạn
không thích tính năng này, hãy vô hiệu hóa trong thiết lập của nó.
RegSupreme
RegSupreme với giá 13$, có thể nói là một công cụ khá cơ bản, không
rườm rà. Nó gồm có bộ Registry cleaner cũng như Registry compactor
và bản chất là một phiên bản “cấp thấp” của người anh lớn của nó,
jv16 PowerTools (xem bên dưới).
RegSupreme chỉ cho phép bạn có hai mức phát hiện lỗi – an toàn và
linh hoạt – không có đủ 4 mức trong jv16 PowerTools. Chương trình
hầu như không mở rộng; chỉ có một giá trị cung cấp cách tìm kiếm cho
các từ khóa đặc biệt trong Registry. Tuy nhiên phiên bản RegSupreme
này có một công cụ backup đi kèm. Chính vì vậy nếu bạn thích jv16
PowerTools nhưng không muốn các chức năng mở rộng (mục đích tiết
kiệm tiềm) thì RegSupreme chính là thứ bạn nên chọn. Giống như jv16
PowerTools, RegSupreme cũng hỗ trợ mọi phiên bản của hệ điều hành
Windows, phiên bản dùng thử cho phép 30 ngày.
RegSeeker
RegSeeker là một chương trình hoàn toàn miễn phí, đi kèm với nó là
một bộ Registry cleaner, chương trình này có một tập các tiện ích dành
cho Registry khác. Các công cụ gồm có trong nó phải kể đến như
keyword finder; tiện ích kiểm tra các entry Registry của ứng dụng đã
được cài đặt, history đủ loại (cho ví dụ Internet Explorer và các mục
của Start-menu), các entry của Startup; bên cạnh đó là một công cụ
để điều chỉnh các thiết lập 24 XP.
Registry cleaner này rất khó hiểu vì giao diện của nó trưng diện các
nhãn khá lạ. Màn hình cho phép bạn ít sự trợ giúp hoặc hướng dẫn,
mặc dù RegSeeker cảnh báo backup Registry, bạn phải tích vào tùy
chọn 'Backup before deletion', đây cũng làm một tính năng được gán
nhãn khá lạ. Bên cạnh đó chương trình không có chức năng tự động
khôi phục, chính vì vậy bạn cần phải tự tìm file .reg đã được lưu và
kích vào nó để khôi phục Registry của mình.
Khi tìm ra các vấn đề về Registry, chương trình vẫn có yếu điểm là
không đưa ra những hỗ trợ trong việc phân biệt xem lỗi nào cần phải
xóa; nó cũng không cung cấp các hạng mục, chẳng hạn như đường
dẫn không hợp lệ hoặc DLL chia sẻ, để giúp bạn quyết định xem mục
nào có thể xóa an toàn. RegSeeker không dành cho những người mới
làm quen với Registry, nó chỉ hỗ trợ các hệ điều hành Windows 2000,
XP và Vista.
Advanced WindowsCare Personal
Advanced WindowsCare là một sản phẩm “quà tặng” và có một số
công cụ khác bên cạnh tiện ích Registry cleaner. Ví dụ, nó có thể ngăn
chặn và remove spyware, tối ưu hóa máy tính, quản lý các mục của
Startup, remove các file vụn vặt. Tuy nhiên chúng ta sẽ chỉ tập trung
vào các kỹ năng Registry của công cụ này mà không cần thiết đến các
thành phần khác của nó.
Sau khi Advanced WindowsCare phát hiện ra các vấn đề, không giống
như các công cụ khác, thường thì chúng sẽ cung cấp cho chúng ta các
thông tin chi tiết về mỗi vấn đề, cách giải quyết và cách mở Registry
để xem entry thực thì nó chỉ hiển thị cho chúng ta một danh sách.
Chương trình sử dụng phương pháp thiểu số: mỗi một mục được chưng
diện bằng một ký hiệu chú ý đỏ hoặc cam (không có chú thích), vị trí
key của Registry và giá trị của nó, các mô tả về lỗi. Thay cho việc cung
cấp một mođul backup đi kèm thì Advanced WindowsCare lại chỉ đơn
giản cung cấp một mục menu dẫn đến Windows System Restore.
Chương trình này hỗ trợ hệ điều hành Windows 2000, XP và Vista.
jv16 PowerTools
Với 30$, bạn có thể chọn một bản copy của jv16 PowerTools (một
công cụ anh em được hoàn thiện hơn so với RegSupreme). Có bổ sung
thêm Registry cleaner và compactor, bên cạnh đó nó còn có các công
cụ khác nhằm thông báo cho bạn tất cả những gì bạn muốn biết về
Registry – nhưng bạn có thể sẽ không sử dụng hầu hết đến chúng.
Cùng với các công cụ là các tiện ích để quản lý Registry, tìm và thay
thế các entry, kiểm tra sự thay đổi của Registry, thống kê của Registry
và,… Ngoài ra còn gồm có các mođul như, bộ tìm file, trình cleaner, bộ
tìm kiếm bản sao và sự phân loại các công cụ quản lý hệ thống như,
bộ quản lý khởi động và history cleaner. jv16 PowerTools hỗ trợ mọi
phiên bản của Windows với đầy đủ tính năng, cho phép thời gian dùng
thử là 30 ngày.
Trình Registry cleaner trong jv16 PowerTools có thể tìm ra các vấn đề
trong các chế độ khác nhau “aggressive” và “normal”. Chương trình
này sẽ cung cấp hai sự lựa chọn để giải quyết các vấn đề đó. Lựa chọn
đầu tiên là backup Registry và cho phép jv16 thực hiện tất cả các thay
đổi mà nó muốn. Lựa chọn khác là bạn có thể tùy chọn 'Custom fix',
khi đó chương trình yêu cầu xem xét mỗi vấn đề một cách cụ thể. Các
ứng dụng khác như Registry First Aid, sẽ liệt kê tất cả các mục và cho
phép bạn chọn các entry cụ thể bằng cách tích vào các hộp kiểm bên
cạnh chúng, điều này tạo sự dễ dàng trong thao tác hơn. Tuy nhiên
chương trình không hiển thị mức độ nguy hiểm của mỗi vấn đề để
chúng ta có thể biết được sự quan trọng của nó.
Thành phần Registry Cleaner của jv16 PowerTools gồm có một slider
bar cho phép bạn quyết định cách linh hoạt mà bạn muốn công cụ
quét – an toàn, bình thường, linh hoạt hay rất linh hoạt. Sau khi quét,
một báo cáo sẽ xuất hiện với một số lỗi từ cao xuống thấp. Tính năng
này rất thú vị tuy nhiên không có giá trị mấy vì nó vẫn không cung cấp
các thông tin chi tiết về cách nhận dạng ra các vấn đề.
