Đòi hỏi tất yếu của hội nhập
Bất cứ một quốc gia nào, khi đặt mục tiêu xây dựng nền kinh tế phát triển nhanh và mạnh thì quốc gia đó đồng thời phải xây dựng một hệ thống thanh toán hiện đại với những tiêu chuẩn cao về mức độ an toàn, bảo mật, nhanh chóng chính xác... Để đáp ứng được những tiêu chuẩn này, việc sử dụng một hệ thống thanh toán không dùng tiền mặt là bước đầu tiên để tiến tới xây dựng một hệ thống thanh toán điện tử giữa ngân hàng, doanh nghiệp, cá nhân, Chính phủ cũng như các......
Đòi hỏi tất yếu của hội nhập
Bất cứ một quốc gia nào, khi đặt mục tiêu xây dựng nền kinh tế phát triển nhanh và
mạnh thì quốc gia đó đồng thời phải xây dựng một hệ thống thanh toán hiện đại với
những tiêu chuẩn cao về mức độ an toàn, bảo mật, nhanh chóng chính xác... Để đáp ứng
được những tiêu chuẩn này, việc sử dụng một hệ thống thanh toán không dùng tiền mặt
là bước đầu tiên để tiến tới xây dựng một hệ thống thanh toán điện tử giữa ngân hàng,
doanh nghiệp, cá nhân, Chính phủ cũng như các thành phần kinh tế khác". đó là ý kiến
của giảng viên Nguyễn Thuỳ Linh, Khoa Ngân hàng - Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chí
Minh đưa ra tại Hội thảo thanh toán không dùng tiền mặt tại Hà Nội, ngày 25/7/2006
Trong chiến lược phát triển dịch vụ ngân hàng, phát triển hệ thống thanh toán là một trong các
mục tiêu chiến lược quan trọng được các ngân hàng đặc biệt quan tâm. Hiện nay, các ngân
hàng và tổ chức tín dụng đang đẩy mạnh đầu tư cơ sở hạ tầng kỹ thuật và ứng dụng công nghệ
thông tin trong công tác thanh toán. Đồng thời phát triển nhanh mạng lưới giao dịch, triển khai
mô hình giao dịch một cửa đem lại nhiều thuận tiện cho khách hàng. Tại Hà Nội, nhiều dịch vụ
thanh toán qua ngân hàng hiện đại được triển khai như chuyển tiền điện tử trong nước và quốc
tế, thanh toán trực tuyến, dịch vụ thẻ thanh toán… được thực hiện nhanh chóng, an toàn, hiệu
quả.
Cùng với quá trình phát triển của nền kinh tế, khối lượng giao dịch thanh toán qua ngân hàng
không ngừng tăng trưởng qua các năm. Số dư tài khoản tiền gửi thanh toán của các tổ chức
kinh tế tính đến cuối tháng 5/2006 đạt 105.573 tỷ đồng, tăng gấp 2 lần so với năm 2001. Số dư
tài khoản tiền gửi cá nhân cũng gần 5.000 tỷ đồng, tăng 4 lần so với năm 2001. Tốc độ tăng
bình quân doanh số thanh toán giai đoạn 2001 - 2005 đạt 24%/năm. Tỷ trọng thanh toán không
dùng tiền mặt qua ngân hàng những năm gần đây chiếm trên 90% tổng doanh số thanh toán.
Để phát triển được dịch vụ thẻ, khuyến khích thanh toán không dùng tiền mặt các ngân hàng
thương mại đẩy mạnh đầu tư lắp đặt hệ thống máy ATM và phát triển thêm các điểm đại lý
thanh toán thẻ. Chỉ tính riêng trên địa bàn Hà Nội, đến cuối tháng 6/2006 đã có 575 máy ATM
được lắp đặt. Theo thống kê, trong 5 tháng đầu năm 2006 đã có thêm 330.561 thẻ được mở với
doanh số hoạt động trên 7 ngàn tỷ đồng. Năm 2005, các ngân hàng: Nhà, Đông Á, Sài Gòn
Công thương, Phát triển Nhà Đồng bằng sông Cửu Long đã liên kết với nhau trong việc sử dụng
máy ATM và điểm chấp nhận thẻ. Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam cũng đã liên minh với các
ngân hàng thương mại cổ phần để phát triển mạng lưới ngân hàng đại lý, mạng lưới dịch vụ thẻ
và thúc đẩy hợp tác dịch vụ thẻ giữa ngân hàng và doanh nghiệp với các chương trình thanh
toán tiền điện, nước, cước điện thoại, Internet, phí bảo hiểm… Sự hình thành hệ thống liên kết,
kết nối để thanh toán thẻ giữa một số ngân hàng thương mại đã tạo điều kiện cho chủ thẻ có
thể rút tiền ở nhiều ngân hàng khác nhau. Hiện nay, hầu hết các ngân hàng đều thực hiện chi
trả tự động tiền lương của các cơ quan hành chính, sự nghiệp và thu nhập của người lao động
qua tài khoản. Đây là những phương thức thanh toán tiên tiến cần được triển khai nhân rộng.
Theo PGS.TS Trần Hoàng Ngân - Khoa Ngân hàng trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh thì:
"Để phát triển được một hệ thống thanh toán phi tiền mặt, một nền kinh tế phải có mức thu
nhập bình quân của dân cư cao, hệ thống văn bản pháp lý đầy đủ, cơ sở hạ tầng công nghệ
của các ngân hàng, các doanh nghiệp và tổ chức kinh tế phải mạnh, nguồn nhân lực về công
nghệ thông tin trong các ngân hàng phải giỏi, dân trí cao và phải có thói quen thanh toán không
dùng tiền mặt". Ông cho rằng để tạo được thói quen thanh toán không dùng tiền mặt trong dân
thì Chính phủ cần có những quy định nghiêm khắc hơn đối với hành vi ký phát séc vượt số dư
nhiều lần. Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước nên khẩn trương ban hành các văn bản hướng dẫn
thực hiện Luật Các công cụ chuyển nhượng và quy định chặt chẽ về thực hiện bảo hiểm tiền
gửi cũng như ban hành những quy định hạn chế giao dịch tiền mặt trong thanh toán…
Hiện nay, thanh toán không dùng tiền mặt còn nhiều hạn chế do nền kinh tế còn nhiều tập
quán, thói quen thanh toán bằng tiền mặt. Theo ông Nguyễn Hồng Kỳ - Giám đốc Ngân hàng
Nhà nước chi nhánh TP Hà Nội thì lượng thanh toán bằng tiền mặt trong tổng phương tiện thanh
toán chiếm tới 21,4%. Số cá nhân mở tài khoản tại ngân hàng thương mại còn khá thấp so với
dân số trên địa bàn (576.663 tài khoản/3,2 triệu dân). Đây là con số khá khiêm tốn so với tiềm
năng, thế mạnh của Thủ đô. Thanh toán nhiều loại dịch vụ đối với các hộ gia đình như: tiền
điện, điện thoại, tiền nước vẫn bằng tiền mặt. Chưa phát triển đúng mức dịch vụ tài khoản và
séc cá nhân, thẻ thanh toán… Một hạn chế nữa là phần lớn các dịch vụ ngân hàng đều dựa trên
nền công nghệ cao song chưa khai thác hết các tiện ích của dịch vụ ngân hàng mới như Home
Banking, E-Banking, Internet Banking. Thẻ ngân hàng là phương tiện thanh toán hiện đại nhưng
đơn vị chấp nhận thẻ cũng như giá trị thanh toán thẻ còn thấp. Hệ thống thanh toán điện tử liên
ngân hàng còn bất cập vì chưa triển khai được trong phạm vi cả nước. Giờ cao điểm, hệ thống
quá tải do số lượng giao dịch lớn.
Để phát triển mạnh các dịch vụ ngân hàng, đặc biệt là các dịch vụ thanh toán qua ngân hàng,
cũng theo ông Kỳ, các ngân hàng cần hiện đại hoá công nghệ và hệ thống thanh toán để triển
khai các phương thức thanh toán hiện đại, tiên tiến phù hợp với thông lệ và chuẩn mực quốc tế
như thanh toán điện tử liên ngân hàng, phát hành và thanh toán thẻ…; thực hiện tốt vai trò Trung
tâm thanh toán trong nền kinh tế. Mục tiêu phát triển hệ thống thanh toán đến năm 2010 là giảm
lượng tiền mặt trong tổng phương tiện thanh toán xuống dưới 15%, phấn đấu phát triển được
các dịch vụ thanh toán quy mô, trình độ ngang tầm với các nước tiên tiến trong khu vực. Phát
triển nhu cầu sử dụng dịch vụ ngân hàng trình độ cao, chất lượng cao của các cơ quan, tổ
chức, cá nhân. Đến năm 2010, đưa số lượng tài khoản cá nhân lên trên 1 triệu tài khoản, 100%
các tổ chức tín dụng tham gia thanh toán điện tử liên ngân hàng và thanh toán quốc tế; phát
triển liên kết thanh toán thẻ ngân hàng và cơ sở chấp nhận thẻ thanh toán, đưa số đơn vị chấp
nhận thẻ từ 261 đơn vị lên 600 đơn vị vào năm 2010.
Vũ Huyền - Anh Hoà
admin
