Điều chỉnh máy gia công
Trong quá trình lập chương trình gia công chi tiết, ngưới ta thường quan tâm đến các yếu tố hình học và các thông số công nghệ như: gia công thô, bán tinh hoặc tính, tính chất vật liệu...
CHÆÅNG VI
ÂIÃÖU CHÈNH MAÏY GIA CÄNG
6.1 Dëch chuyãøn âiãøm gäúc (zero offset)
6.1.1 Âàût váún âãö
Trong quaï trçnh láûp chæång trçnh gia cäng chi tiãút, ngæåìi ta thæåìng chè quan
tám âãún caïc yãúu täú hçnh hoüc (biãn daûng cuía chi tiãút gia cäng) vaì caïc thäng säú cäng
nghãû nhæ: Gia cäng thä, baïn tinh hoàûc tinh; tênh cháút váût liãûu cuía chi tiãút gia cäng;
chãú âäü tæåïi dung dëch bäi trån, laìm maït... vaì chuïng âæåüc thãø hiãûn qua caïc daîy lãûnh
trong chæång trçnh våïi caïc chæïc nàng G code vaì M code maì chæa quan tám âãún vë
trê cuía âiãøm gäúc chæång trçnh so våïi vë trê cuía âiãøm gäúc cuía maïy cuîng nhæ vë trê cuía
læåîi càõt, âàûc biãût laì khi coï nhiãöu dao khaïc nhau âæåüc sæí duûng âãø gia cäng cuìng mäüt
bãö màût hoàûc caïc bãö màût khaïc nhau trãn cuìng mäüt chi tiãút (khi gia cäng trãn caïc trung
tám våïi chæång trçnh gia cäng sæí duûng nhiãöu dao). Âãø coï thãø chuyãøn chæång trçnh
gia cäng âæåüc thiãút láûp thaình quaï trçnh gia cäng thæûc tãú trãn maïy thç âiãöu cáön thiãút
phaíi thæûc hiãûn laì âàût chæång trçnh gia cäng cuìng våïi chi tiãút vaì duûng cuû càõt vaìo
trong khäng gian thæûc cuía maïy âãø xaïc âënh vë trê cuía gäúc toaû âäü cäú âënh trãn chi tiãút
so våïi gäúc toaû âäü cuía maïy vaì âæa giaï trë naìy vaìo trong hãû thäúng âo læåìng cuía maïy.
Viãûc laìm naìy âæåüc goüi laì dëch chuyãøn âiãøm gäúc hay coìn goüi laì zero offset.
Váûy viãûc dëch chuyãøn âiãøm gäúc âæåüc xem laì viãûc laìm âäöng nháút vë trê gäúc toaû
âäü cuía maïy våïi gäúc toaû âäü cuía chæång trçnh gia cäng âãø hãû thäúng âo læåìng cuía maïy
giaïm saït sæû hoaût âäüng vaì âiãöu khiãøn chênh xaïc, këp thåìi caïc cå cáúu dáùn âäüng trong
quaï trçnh duûng cuû dëch chuyãøn theo caïc toaû âäü âaî âæåüc láûp trçnh.
Vê duû ZP
YP
ZM
YM P
Dëch chuyãøn
XP
âiãøm gäúc ZMP
YMP
XMP
M
XM
Hçnh 6-1: Vê duû vãö dëch chuyãøn âiãøm gäúc trãn maïy phay
91
Vê duû:
XM
M
XP
ZM
ZMP
XMP
Dëch chuyãøn
âiãøm gäúc
ZP
P
Hçnh 6-2: Dëch chuyãøn âiãøm gäúc trãn maïy tiãûn
6.1.2 Tênh toaïn dëch chuyãøn âiãøm gäúc
Z MR
R
XRE
XMRO
E ≡N
X Z MRO
XPE
E ≡N
p
X
XMR
R
ZRE
ZPE
M Z p Z
P
Hçnh 6-3: Så âäö tênh toaïn caïc giaï trë dëch chuyãøn âiãøm gäúc
92
Âãø coï thãø tênh toaïn xaïc âënh caïc giaï trë xã dëch âiãøm gäúc, træåïc hãút cáön phaíi
xaïc âënh âæåüc caïc vë trê âiãøm gäúc cuía maïy M, âiãøm chuáøn R, âiãøm gäúc chæång trçnh
P, gäúc chi tiãút W vaì caïc âiãøm chuáøn gaï dàût dao E vaì muîi dao p. Âäúi våïi mäùi maïy
khaïc nhau, nhaì chãú taûo seî coï nhæîng quy âënh khaïc nhau vaì khi tiãún haình tênh toaïn
xaïc âënh noï cáön thiãút phaíi càn cæï vaìo maïy cuû thãø.
Tæì hçnh veî biãøu diãùn så âäö dëch chuyãøn âiãøm chuáøn trãn hçnh 6-3, ta coï:
Caïc giaï trë XMR; ZMR laì caïc giaï trë dëch chuyãøn giåïi haûn cuía baìn maïy, caïc giaï
trë naìy âæåüc caïc nhaì chãú taûo maïy quy âënh vaì háöu nhæ khäng thay âäøi trong quaï
trçnh sæí duûng. Thäng thæåìng khi bàõt âáöu cho maïy hoaût âäüng hoàûc sau khi kãút thuïc
quaï trçnh gia cäng mäüt chi tiãút thç cáön thiãút phaíi âæa maïy tråí vãö traûng thaïi naìy vaì vë
trê cuía noï trãn maìn hçnh seî âæåüc hiãøn thë bàòng giaï trë kêch thæåïc tuyãût âäúi. Caïc giaï
trë XRE vaì ZRE laì caïc kêch thæåïc âiãöu chènh xaïc âënh giaï trë tæì âiãøm chuáøn R âãún
âiãøm gäúc E(N) cuía duûng cuû vaì chuïng coï giaï trë khäng thay âäøi. Giaï trë cuía kêch
thæåïc chiãöu daìi dao theo phæång X vaì Z laì XPE vaì ZPE coï âæåüc trong khi tiãún haình
caïc cäng viãûc dëch chuyãøn âiãøm gäúc træûc tiãúp ngay trãn maïy hoàûc bàòng caïch âo nhåì
caïc duûng cuû træûc tiãúp tæì bãn ngoaìi seî âæåüc læu giæî trong bäü nhåï cuía hãû thäúng âiãöu
khiãøn CNC vaì noï coï taïc duûng xaïc âënh giaï trë hiãûu chènh chiãöu daìi duûng cuû.
Trong thæûc tãú, tuyì theo caïch láûp chæång trçnh maì coï thãø ngæåìi ta khäng sæí
duûng chæïc nàng dëch chuyãøn âiãøm gäúc, vê duû nhæ láûp trçnh våïi chæïc nàng G53 (hoàûc
âäúi våïi mäüt säú hãû âiãöu khiãøn khaïc laì chæïc nàng G52) theo hãû toaû âäü cuía maïy M.
Nhæng trong thæûc tã,ú viãûc læûa choün kiãøu láûp trçnh naìy ráút êt âæåüc sæí duûng vç yãu cáöu
phaíi thæûc hiãûn chuyãøn âäøi táút caí caïc toaû âäü cuía kêch thæåïc trãn baín veî chi tiãút âäúi
våïi gäúc âo læåìng cuía maïy M vaì chênh âiãöu naìy ráút dãù gáy ra sai soït do nháöm láùn
cuîng nhæ âaût âæåüc âäü chênh xaïc khäng cao. Vç váûy , âãø coï thãø træûc tiãúp sæí duûng táút
caí caïc kêch thæåïc trãn baín veî våïi toaìn bäü træåìng dung sai cho pheïp mäüt caïch âáöy âuí
trong quaï trçnh gia cäng, ngæåìi ta thæåìng sæí duûng phæång phaïp láûp trçnh våïi chæïc
nàng dëch chuyãøn âiãøm gäúc (zero offset).
6.1.3 Caïc bæåïc tiãún haình
a. Caïc phæång phaïp thæûc hiãûn dëch chuyãøn âiãøm gäúc
Chæïc nàng dëch chyãøn âiãøm gäúc khi gia cäng laì mäüt trong nhæîng cäng viãûc
cáön tiãún haình træåïc khi thæûc hiãûn viãûc gia cäng trãn maïy. Nhæ âaî noïi, muûc âêch cuía
viãûc dëch chuyãøn âiãøm gäúc laì laìm âäöng nháút hãû toüa âäü khi láûp chæång trçnh våïi gäúc
âo læåìng cuía maïy. Âäúi våïi maïy tiãûn, thäng thæåìng ngæåìi ta coï thãø thæûc hiãûn cäng
viãûc naìy theo 2 phæång phaïp: Caïch thæï nháút, ngæåìi ta coï thãø âo træûc tiãúp giaï trë cuía
kêch thæåïc chiãöu daìi dao theo phæång X, phæång Z vaì kêch thæåïc chiãöu daìi cuía phäi
93
räöi thæûc hiãûn viãûc tênh toaïn vaì nháûp giaï trë naìy vaìo trong hãû thäúng CNC thäng qua
baìn phêm. Caïch thæï 2 laì sæí duûng chæïc nàng dëch chuyãøn dao bàòng tay âãø cho dao
tiãúp xuïc våïi màût âáöu vaì âæåìng kênh cuía phäi vaì nháûp giaï trë âæåü chiãøn thë trãn maìn
hçnh træûc tiãúp vaìo maïy vç thäng thæåìng khi láûp chæång trçnh gia cäng, ngæåìi ta
thæåìng choün gäúc cuía hãû thäúng toüa âäü nàòm trãn truûc cuía chi tiãút gia cäng. Coìn trãn
maïy phay, ngæåìi ta thæåìng sæí duûng chæïc nàng dëch chuyãøn dao bàòng tay âãø læåîi càõt
cuía duûng cuû tiãúp xuïc våïi phäi taûi vë trê âæåüc choün laìm gäúc chi tiãút W.
Vê duû vãö caïc bæåïc tiãún haình dëch chuyãøn âiãøm gäúc trãn maïy tiãûn:
R
E
E p
X
Theo phæång X E
Theo phæång Z
φ
P Z
Hçnh 6-4 : Phæång phaïp dëch chuyãøn âiãøm gäúc trãn maïy tiãûn
Vê duû vãö caïc bæåïc tiãún haình dëch chuyãøn âiãøm gäúc trãn maïy phay:
φ
Theo phæång
Z
Z
Theo phæång Y
X
X
Theo phæång W
Y
Hçnh 6-5: Phæång phaïp dëch chuyãøn âiãøm gäúc trãn maïy phay
94
b. Caïc bæåïc tiãún haình
Khi láûp trçnh, ta âaî choün âæåüc gäúc chæång trçnh (P) vaì tuyì theo kêch thæåïc
âæåüc ghi trãn baín veî maì viãûc choün âiãøm P coï thãø truìng hay khäng truìng våïi âiãøm
gäúc cuía chi tiãút (W ). Âãø coï thãø âæa giaï trë toaû âäü cuía âiãøm gäúc chæång trçnh vaìo hãû
thäúng âo læåìng cuía maïy, ngæåìi ta cáön phaíi tiãún haình caïc thao taïc dëch chuyãøn âiãøm
gäúc maì trong caïc hãû thäúng âiãöu khiãøn säú CNC thç noï thæåìng âæåüc sæí duûng våïi caïc
chæïc nàng G54, G55, G56, G57, G58 vaì G59. Trong âoï chæïc nàng G58 vaì G59 laì
caïc chæïc nàng dëch chuyãøn âiãøm gäúc bäø sung. Khi cáön huyí boí chæïc nàng naìy âãø
thiãút láûp chæång trçnh theo gäúc toaû âäü cuía maïy thç ngæåìi ta sæí duûng chæïc nàng G53.
Træåïc khi måí maïy, chuïng ta cáön âæa duûng cuû tråí vãö âiãøm chuáøn âãø âàût giaï trë
cuía âiãøm chuáøn vaìo hãû thäúng âo læåìng cuía maïy, gäúc âo læåìng chênh laì âiãøm gäúc
cuía maïy M. Giaï trë toaû âäü cuía âiãøm chuáøn naìy âæåüc âàût træåïc do nhaì chãú taûo maïy
quyãút âënh vaì noï khäng âæåüc thay âäøi trong suäút quaï trçnh sæí duûng. Nãúu toaû âäü cuía
âiãøm chuáøn naìy khäng âuïng våïi giaï trë âaî âæåüc xaïc âënh træåïc cuía haîng thç hãû thäúng
khäng thãø hoaût âäüng âæåüc.
Sau âáy laì vê duû vãö quaï trçnh thæûc hiãûn dëch chuyãøn âiãøm gäúc trãn maïy tiãûn
MAGNUM vaì maïy phay SUPERNOVA våïi hãû âiãöu khiãøn FAGOR.
∂ Âæa hãû thäúng tråí vãö vë trê chuáøn
Khi dëch chuyãøn baìn maïy tråí vãö âiãøm chuáøn, ta sæí duûng caïc phêm chæïc nàng
vaì theo trçnh tæû nhæ sau:
Âoïng âiãûn aïp vaìo maïy vaì hãû âiãöu khiãøn.
Âæa hãû thäúng khê neïn vaìo hoaût âäüng.
Måí menu chênh: Main Menu
Chuyãøn qua chãú âäü thao taïc bàòng tay: JOG
Tråí vãö âiãøm chuáøn: Reference Search
Choün táút caí caïc truûc: X, Y, Z hoàûc All Axis
Thæûc hiãûn: I
Maïy tæû âäüng dëch chuyãøn tråí vãö âiãøm chuáøn:
Chuï yï:
Khi hãû thäúng âiãöu khiãøn hoaût âäüng âæa baìn maïy tråí vãö vë trê âiãøm chuáøn, hãû
thäúng âo læåìng seî hoaût âäüng vaì luän hiãøn thë giaï trë thæûc tãú taûi mäùi thåìi âiãøm vaì khi
kãút thuïc quaï trçnh dëch chuyãøn thç noï seî hiãøn thë giaï trë toaû âäü âiãøm chuáøn.
95
Trãn maïy phay thç giaï trë naìy laì:
X = 0000.000 ; Y = 0000.000; Z = 0000.000.
Trãn maïy tiãûn thç giaï trë naìy laì:
X = 143.300 mm vaì Z = 237.000 mm
Chè âãún khi caïc giaï trë naìy âæåüc niãm yãút trãn maìn hçnh thç måïi coï thãø
chuyãøn sang caïc chãú âäü laìm viãûc tiãúp theo.
• Dëch chuyãøn âiãøm gäúc (zero offset)
Âäúi våïi maïy tiãûn MAGNUM
Måí cæía maïy tiãûn, choün dao cáön gia cäng (theo säú häúc dao âæåüc âaïnh säú trãn
âáöu råvonve) âãø xaïc âënh âiãøm p cuía dao. Do âàûc âiãøm cuía maïy tiãûn MAGNUM laì
coï âiãøm gäúc cuía maïy laì M nàòm trãn truûc chênh cuía maïy tiãûn nãn ta chè tiãún haình
dëch chuyãøn âiãøm gäúc theo phæång Z, coìn phæång X thç láúy bàòng 0.
Thuí tuûc thæûc hiãûn dëch chuyãøn âiãøm gäúc (Zero Offset)
Z MR
R
XRE
X Z MRO
E ≡N
XPE
p
X
XMR
R
ZRE
ZPE
M Z p Z
P
∆Z
Hçnh 6-6: Dëch chuyãøn âiãøm gäúc trãn maïy tiãûn MAGNUM
khi coï tiãûn khoaí màût âáöuvåïi læång dæ ∆Z
96
Dëch chuyãøn dao bàòng tay theo phæång X, Z thäng qua caïc chæïc nàng chaûy
bàòng tay theo chæïc nàng JOG theo caïc kyï hiãûu (+) hay (-) trãn cuûm CNC âãø cho
muîi dao p tiãúp xuïc våïi phäi trãn màût âáöu (dáúu + laì dao råìi xa chi tiãút, dáúu - laì dao
tiãún vaìo gáön phäi). Khi dao tiãún vaìo gáön phäi, ta giaím giaï trë tiãún dao bàòng nuïm
quay trãn cuûm CNC âãø coï læåüng tiãún trãn mäùi xung laì âuí nhoí nhàòm âaím baío an
toaìn cho dao vaì âãø xaïc âënh chênh xaïc vë trê cuía âiãøm P. Trãn maìn hçnh seî hiãøn thë
giaï trë toaû âäü theo phæång X vaì Z, ta seî ghi giaï trë cuía Z vaìo baíng Zero offset trong
cuûm CNC bàòng caïc phêm vaì tæång æïng våïi caïc chæïc nàng tæì G54 ÷ G57 tuyì choün.
Nãúu chi tiãút coï gia cäng màût âáöu vê duû nhæ khoaí màût thç cáön chæìa laûi mäüt låïp læåüng
dæ ∆Z bàòng caïch træì âi læåüng dæ naìy räöi nháûp giaï trë âoï vaìo baíng Zero offset. Luïc
naìy âiãøm gäúc chæång trçnh P seî nàòm åí phêa trong cuía phäi vaì caïch màût âáöu phäi
mäüt læåüng bàòng ∆Z . Chuï yï laì khi thao taïc ta cáön âãø nuïm xoay vãö vë trê JOG tæïc laì
dëch chuyãøn giaïn âoaûn tæìng xung âãø traïnh va chaûm dao vaìo phäi.
Thuí tuûc âãø nháûp giaï trë Zero Offset vaìo hãû thäúng âiãöu khiãøn CNC tuán theo
trçnh tæû nhæ sau:
Main menu/ Tables/ Zero offset/ (choün mäüt chæïc nàng tæì G54 âãún G57)/
Modify/ (nháûp giaï trë tênh toaïn trãn vaìo truûc Z vaì nháûp giaï trë 0 (zero) vaìo truûc X tæì
baìn phêm trãn cuûm CNC)/ Enter.
Chuï yï: Trong hãû thäúng âiãöu khiãøn FAGOR thç màûc âënh giaï trë Offset theo
phæång X = 0. Khi laìm thuí tuûc naìy, âäöng thåìi ta âaî thæûc hiãûn viãûc hiãûu chènh chiãöu
daìi dao theo phæång Z. Quaï trçnh dëch chuyãøn âiãøm gäúc âãún âáy âaî hoaìn thaình.
Thuí tuûc hiãûu chènh chiãöu daìi dao Tool Offset
Âãø âaím baío xaïc âënh âuïng vë trê cuía muîi dao p âäúi våïi gäúc P cuía hãû toaû âäü,
cáön thiãút phaíi tênh toaïn giaï trë dëch chuyãøn cuía âiãøm chuáøn theo phæång X vaì
phæång Z hay noïi caïch khaïc laì xaïc âënh khoaíng caïch cuía muîi dao p khi uû dao åí taûi
âiãøm chuáøn R caïch truûc X vaì truûc Z cuía hãû truûc toaû âäü cäú âënh laì bao nhiãu, ngæåìi
ta cáön phaíi tiãún haình thuí tuûc hiãûu chènh chiãöu daìi duûng cuû maì ngæåìi ta goüi âoï laì thuí
tuûc Tool Offset. Thæûc tãú trong quaï trçnh gia cäng mäüt bãö màût, ngæåìi ta khäng chè sæí
duûng mäüt dao maì coï thãø nhiãöu dao våïi caïc kêch thæåïc cuía dao laì khaïc nhau vãö chiãöu
daìi ZPF vaì XPF, do váûy cáön coï sæû dëch chuyãøn vë trê cuía duûng cuû âãø khi sæí duûng caïc
dao khaïc nhau thç âãöu âaím baío ràòng caïc muîi dao p laì coï âäü chênh xaïc so våïi âiãøm
gäúc cuía hãû truûc toaû âä Pü. Viãûc tiãún haình xaïc âënh giaï trë naìy theo phæång Z ta âaî
thæûc hiãûn trong khi laìm thuí tuûc dëch chuyãøn âiãøm gäúc âäúi våïi dao âáöu tiãn, do váûy
våïi dao naìy ta chè coìn thæûc hiãûn theo phæång X næîa laì âuí. Âãø tiãún haình thuí tuûc naìy
ta laìm nhæ sau:
97
Main menu/ Jog/ MDI/ D,T,S,F/ D* (nháûp säú D* cáön hiãûu chènh âãø láûp trçnh
trong quaï trçnh gia cäng tæång æïng tæì baìn phêm cuía cuûm CNC)/ Cycle Start/ I (thæûc
hiãûn).
Main menu/ Jog. Maïy âang åí traûng thaïi måí cæía, ta sæí duûng chãú âäü dëch
chuyãøn dao bàòng tay âãø âæa dao cáön hiãûu chènh chiãöu daìi dao Tool Offset âãún tiãúp
xuïc våïi màût ngoaìi (theo âæåìng kênh) cuía chi tiãút bàòng caïc phêm áún X, Z (+) vaì (-)
(dáúu + laì dao tiãún ra xa phäi vaì dáúu - laì dao tiãún vaìo phäi). Chuï yï laì khi dao tiãún vaìo
gáön âãún bãö màût phäi, ta quay nuïm âiãöu chènh vãö phêa JOG vaì choün giaï trë coï læåüng
dëch chuyãøn theo tæìng xung laì nhoí nháút âãø âaím baío an toaìn cho dao, maïy vaì âãø âaím
baío âäü chênh xaïc khi hiãûu chènh.
Khi cho muîi dao tiãúp xuïc våïi phäi, ta cáön phaíi âaím baío âæåüc âiãöu kiãûn laì bãö
màût phäi taûi âoï coï tám truìng våïi tám quay cuía maïy vaì kêch thæåïc cuía bãö màût truû âoï
ta âaî xaïc âënh chênh xaïc bàòng caïch âo træåïc âoï hoàûc træûc tiãúp trãn maïy. Âãø âaím baío
chênh xaïc khi thæûc hiãûn, thæåìng ngæåìi ta gaï phäi lãn maïy vaì cho càõt mäüt låïp moíng
trãn mäüt âoaûn ngàõn âãø âaím baío âæåüc âäü âäöng tám cuía bãö màût âiãöu chènh dao våïi
tám quay cuía maïy.
Khi âaî thæûc hiãûn cho dao tiãúp xuïc våïi phäi, ta giæî nguyãn traûng thaïi âoï cuìng
våïi caïc giaï trë âæåüc hiãøn thë trãn maìn hçnh vaì nháûp giaï trë hiãûu chènh bàòng caïc thuí
tuûc sau:
Z MR
R
XRE
R
X
E ≡N
XPE
p
X
XMR
X MRO ZRE
ZPE
M
φ
Z p
P
Z
Hçnh 6-7: Hiãûu chènh chiãöu daìi dao trãn maïy tiãûn MAGNUM
98
Tool Calibration/ Load X/ X (nháûp giaï trë kêch thæåïc âæåìng kênh phäi taûi vë
trê muîi dao tiãúp xuïc laì φ...thäng qua baìn phêm)/ Enter/ Load X.
Luïc naìy maïy seî tæû âäüng tênh toaïn säú hiãûu chènh vaì ghi vaìo säø D* maì ta âaî
choün træåïc âáy. Nãúu trãn maìn hçnh CNC coï xuáút hiãûn cáu thoaûi Tool Offset âaî âæåüc
cáûp nháût “ The tool offset updated” thç quaï trçnh thæûc hiãûn âaî thaình cäng.
Chuï yï: Træåïc khi læûa choün chæïc nàng dëch chuyãøn âiãøm gäúc G54 - G57, cáön
phaíi huyí boí giaï trë âaî âæåüc Offset træåïc âoï coìn læu giæî trong bäü nhåï cuía cuûm CNC
âãø traïnh bë läùi bàòng caïch choün chæïc nàng G53.
Trong træåìng håüp gia cäng bàòng nhiãöu dao, ta choün láúy mäüt dao âáöu tiãn âãø
láúy Zero Offset theo phæång Z vaì Tool Offset theo phæång X. Caïc dao coìn laûi ta chè
tiãún haình láúy Tool Offset theo phæång X nhæ caïch laìm åí trãn vaì nháûp giaï trë vaìo
caïc säø ghi säú hiãûu chènh D tæång æïng. Thäng thæåìng ngæåìi ta hay láúy säø ghi D truìng
våïi säú hiãûu cuía dao T âãø traïnh nháöm láùn (vê duû khi âiãöu chènh dao säú 6 tæïc T06 thç
caïc giaï trë Tool Offset âæåüc ghi vaìo säø ghi D06). Âäúi våïi phæång Z, ta gàõn säø ghi säú
hiãûu chènh D cuía dao cáön hiãûu chènh vaìo chæång trçnh âaî coï säú Zero Offset cuía dao
âaî láúy træåïc âoï âãø láúy Zero Offset cho caí nhoïm, dëch chuyãøn muîi dao p âãún âiãøm
gäúc P cuía chi tiãút vaì ghi laûi giaï trë thæûc tãú hiãøn thë trãn maìn hçnh vaìo säø ghi D tæång
æïng cuía tæìng dao kãø caí dáúu. Khi gia cäng, trong chæång trçnh ta phaíi goüi chênh xaïc
âäöng thåìi caí säú dao T vaì säú hiãûu chènh dao D (T...D...) thç luïc âoï måïi coï thãø gia
cäng âaût âæåüc biãn daûng vaì âäü chênh xaïc theo yãu cáöu, vê duû T2 D2.
Âãø coï thãø tiãún haình âiãöu chènh âæåüc chênh xaïc, ta coï thãø sæí duûng mäüt miãúng
giáúy moíng vaì dai âàût giæîa muîi dao vaì phäi vaì khi dëch chuyãøn duûng cuû, miãúng giáúy
âæåüc keûp chàût maì khäng bë raïch hoàûch thuíng thç âaût yãu cáöu.
Âäúi våïi maïy phay SUPERNOVA
Måí cæía maïy phay âãø làõp phäi vaì dao cáön gia cäng, chuï yï khi âàût dao vaìo äø
chæïa dao cáön phaíi chuï yï säú cuía häúc dao hay vë trê dao âuïng våïi säú dao cáön goüi. Choün
dao cáön gia cäng (theo säú häúc âæåüc âaïnh säú trãn äø chæïa dao) âãø xaïc âënh âiãøm p cuía
dao so våïi gäúc toaû âäü cuía maïy M. Do âàûc âiãøm cuía maïy phay SUPERNOVA coï
âiãøm gäúc cuía maïy M khäng nàòm trãn truûc chênh cuía maïy nãn ta phaíi thæûc hiãûn dëch
chuyãøn âiãøm gäúc theo táút caí caïc phæång X, Y, Z.
Thuí tuûc tiãún haình dëch chuyãøn âiãøm gäúc (Zero offset)
Làõp dao cáön offset vaìo truûc chênh.
Choün âiãøm gäúc chæång trçnh P vaì hãû toaû âäü trãn chi tiãút (coï thãø truìng hoàûc
khäng truìng våïi âiãøm gäúc chi tiãút W).
99
Dëch chuyãøn dao bàòng tay theo chæïc nàng JOG theo phæång Z âaím baío tiãúp
xuïc giæîa màût âáöu cuía dao våïi màût phàóng trãn cuía phäi gia cäng. Trãn maìn hçnh seî
hiãøn thë giaï trë toaû âäü cuía X,Y, Z, Ta seî ghi giaï trë cuía Z vaìo baíng Zero Offset våïi
chæïc nàng tæì G54 - G57 tuyì choün.
Laìm tæång tæû nhæ thãú khi cho tiãúp xuïc giæîa læåîi càõt cuía dao vaì chi tiãút theo
phæång X vaì Y räöi ghi giaï trë toaû âäü cuía X vaì Y âæåüc hiãøn thë trãn maì hçnh tæång
æïng vaìo chæïc nàng G54 - G57 âaî âæåüc choün åí trãn. Chuï yï ràòng âáy måïi laì toaû âäü
cuía tám dao nãn ta cáön phaíi bäø sung thãm våïi kêch thæåïc baïn kênh dao vaìo giaï trë
cuía X vaì Y åí trãn âãø coï caïc giaï trë offset tæång æïng cuía noï.
Nháûp giaï trë 0ffset vaìo säø ghi D tæång æïng nhæ sau:
Main Menu / Table / G54 / Modçfy
Nháûp giaï trë toaû âäü cuía X, Y, Z âaî offset åí trãn (sau khi âaî cäüng baïn kênh vaìo
giaï trë toüa âäü X vaì Y qua baìn phêm).
Nháûp caïc giaï trë vaìo cuûm CNC: Enter
Chuï yï: Træåïc khi læûa choün chæïc nàng dëch chuyãøn âiãøm gäúc G54 - G57, cáön
phaíi huyí boí giaï trë âaî âæåüc Offset træåïc âoï coìn læu giæî trong bäü nhåï cuía cuûm CNC
âãø traïnh bë läùi bàòng caïch choün chæïc nàng G53.
Âäúi våïi maïy phay, thäng thæåìng khi thay dao tæû âäüng våïi chæïc nàng âæåüc
goüi laì M06 thç truûc chênh mang dao phaíi dëch chuyãøn vãö âiãöm chuáøn âãø caïc äø chæïa
dao (hoàûc ngán haìng dao - magazin ) dëch chuyãøn âãún toüa âäü cáön thiãút âãø thay dao.
Coìn våïi maïy tiãûn thç thäng thæåìng uû dao dëch chuyãøn âãún mäüt âiãøm naìo âoï âuí
khoaíng caïch an toaìn âãø thay dao maì khäng nháút thiãút phaíi tråí vãö âiãøm chuáøn.
Thuí tuûc hiãûu chènh duûng cuû Tool Offset
Caïc bæåïc tiãún haình tæång tæû nhæ våïi træåìng håüp hiãûu chènh duûng cuû trãn maïy
tiãûn, choün säú hiãûu hiãûu chènh dao D: Di ( i laì säú säø ghi giaï trë hiãûu chènh dao nãn
thæåìng choün theo säú hiãûu cuía dao âãø traïnh nháöm láùn vãö sau khi phaíi thao taïc våïi
nhiãöu dao: Vê duû säú dao laì T03 ta nãn choün i=3 laì D03).
Nháûp caïc giaï trë chiãöu daìi dao vaì baïn kênh dao vaìo säú hiãûu chènh dao D tæång
æïng våïi tæìng dao âæåüc hiãûu chènh âãø sæí duûng trong chæång trçnh gia cäng. Caïc
thäng säú naìy âæåüc ghi vaìo hãû thäúng CNC theo trçnh tæû sau:
Main menu/ Tables/ Tool Offset (choün säú hiãûu hiãûu chènh D bàòng thuí tuûc
dëch chuyãøn con troí)/ Edit (nháûp caïc giaï trë tæång æïng vãö chiãöu daìi dao theo truûc Z
vaì baïn kênh dao, âäü moìn..)/ Enter.
100
c. Giåïi thiãûu maìn hçnh vaì chæïc nàng cuía cuûm CNC
⊇ Giåïi thiãûu chæïc nàng caïc phêm:
Hçnh 6- 8: Maìn hçnh hãû thäúng âiãöu khiãøn CNC FAGOR 8050 T,M
1. Nhoïm caïc phêm kyï tæû vaì chæí säú
2. Nhoïm caïc phêm âiãöu khiãøn
3. Nhoïm caïc phêm cå baín
4. Caïc nhoïm phêm âäüng F
Hçnh 6-8: Hãû thäúng âiãöu khiãøn CNC FAGOR 8050T, M
1. Nhoïm caïc phêm kyï tæû vaì chæí säú
2. Caïc phêm âiãöu khiãøn
3. Nhoïm caïc phêm chæïc nàng.
4. Nhoïm caïc phêm âäüng F
Nhoïm caïc phêm kyï tæû vaì chæí säú: âãø ngæåìi âiãöu khiãøn nháûp caïc dæî liãûu vaìo bäü
nhåï cuía maïy, læûa choün caïc truûc toaû âäü, nháûp giaï trë cuía Tool offset...thäng qua caïc
phêm naìy. Ngoaìi ra coìn caïc phêm SHIFT, CAPS (Capslok), SP (Space bar) coï chæïc
nàng nhæ baìn phêm maïy vi tênh.
Nhoïm caïc phêm âiãöu khiãøn: Gäöm caïc phêm cho pheïp ngæåìi âiãöu khiãøn thao
taïc âãø xem caïc thäng tin hiãøn thë trãn maìn hçnh. Nãúu muäún xem tæìng trang thç áún
caïc phêm Pagedown, Pageup. Khi cáön di chuyãøn con troí trãn maìn hçnh âãø xem tæìng
doìng thç áún caïc phêm coï muîi tãn “ , , , “. Khi cáön xoaï caïc kyï tæû taûi vë trê
101
con troí, ta duìng phêm CL (Clear), khi cáön xoaï caí doìng vaì khäúi caïc doìng ta phaíi
nhuäüm maìu chuïng. Phêm INS cho pheïp ta chuyãøn âäøi chæïc nàng giæîa Insert våïi
Replace (cheìn hoàûc thay thãú mäüt kyï tæû taûi vë trê con troí).
Maìn hçnh: Âáy laì maìn hçnh chênh, moüi sæû giao tiãúp giæîa ngæåìi âiãöu khiãøn våïi
maïy âãöu thäng qua maìn hçnh naìy. Coï nhiãöu thäng tin âæåüc hiãøn thë trong âoï: Tãn
cuía mode âiãöu khiãøn ta âang thao taïc, tãn cuía chæång trçnh âang thao taïc, säú cuía cáu
lãûnh âang thæûc hiãûn, caïc thäng säú cäng nghãû chênh (S, F, T, D, G...), thåìi gian thæûc
hiãûn, hãû toaû âäü, hãû âån vë âang sæí duûng (mm, inch) v.v.... Phêa dæåïi cuìng laì caïc
menu âæåüc âæåüc læûa choün.
Nhoïm caïc phêm F: Trãn baíng âiãöu khiãøn coï caïc phêm tæì F1 âãún F7 duìng âãø
choün caïc menu, caïc phêm naìy coï chæïc nàng âäüng, nghéa laì chæïc nàng cuía chuïng
luän thay âäøi theo mode âiãöu khiãøn khi ta læûa choün.
Nhoïm caïc phêm quan troüng:
ENTER: Duìng âãø nháûp vaì âæa vaìo bäü nhåï cuía hãû âiãöu khiãøn CNC caïc thäng
tin âang soaûn thaío trãn cæía säø maìn hçnh.
HELP: Chæïc nàng tråü giuïp theo tæìng mode âiãöu khiãøn. Vê duû khi âang åí
mode EDIT, nãúu áún phêm HELP thç maìn hçnh seî hiãøn thë caïc thäng tin âãø tråü giuïp ta
thao taïc trong mode naìy, muäún thoaït khoíi HELP, ta áún tråí laûi nuït naìy.
RESET: Khi áún phêm naìy, maïy seî tråí laûi traûng thaïi ban âáöu âæåüc caìi âàût
trong bäü nhåï. Mäùi láön måí maïy cáön phaíi áún phêm naìy âãø âæa maïy vãö traûng thaïi ban
âáöu väún coï cuía noï.
ESC: Cho pheïp ta huyí boí moüi sæû læûa choün âang thæûc hiãûn âãø tråí vãö mode
thæûc hiãûn ngay saït træåïc. Caïc säú liãûu sau láön áún ENTER ngay saït træåïc âoï seî bë huyí
boí.
MAIN MENU: ÁÚn phêm naìy hãû thäúng CNC seî tråí vãö menu chênh cho duì
âang åí báút kyì menu naìo.
Nhoïm caïc phêm kãút håüp:
SHIFT -RESET: ÁÚn âäöng thåìi 2 phêm naìy, CNC seî khåíi âäüng laûi tæì âáöu.
SHIFT -CL: ÁÚn âäöng thåìi 2 phêm naìy, caïc thäng tin âang hiãûn haình trãn maìn
hçnh seî bë xoaï hoaìn toaìn, âãø khäi phuûc laûi, chè cáön áún mäüt phêm báút kyì. Træåìng håüp
maìn hçnh bë tàõt hay baïo läùi, ta sæí duûng 2 phêm naìy âãø âãø khäi phuûc laûi traûng thaïi ban
âáöu.
102
SHIFT-Pageup: Khi áún liãn tiãúp 2 phêm naìy, phêa bãn phaíi cuía maìn hçnh hiãøn
thë toaû âäü cuía baìn dao hiãûn taûi, chæïc nàng naìy coï thãø duìng cho moüi mode âiãöu
khiãøn. Âãø thoaït traûng thaïi âoï, áún laûi 2 phêm naìy.
⊄ Giåïi thiãûu pa nen âiãöu khiãøn vaì caïc thao taïc cå baín:
Panen âiãöu khiãøn cuía FAGOR 8050 T vaì M coï thãø âæåüc chia ra nhæ sau:
Hçnh 6-9: Panen âiãöu khiãøn cuía hãû âiãöu khiãøn CNC FAGOR 8050T
1.Nuïm dæìng kháøn cáúp khi coï sæû cäú
2. Phêm dëch chuyãøn bàòng tay theo caïc truûc
3. Nuïm quay læûa choün gêa trë täúc âäü dëch chuyãøn theo caïc truûc
4. Phêm læûa choün hæåïng quay vaì täúc âäü quay truûc chênh
5. Phêm khåíi âäüng vaì dæìng thæûc hiãûn chu trinh
Hçnh 6-10: Panen âiãöu khiãøn cuía hãû âiãöu khiãøn CNC FAGOR 8050M
1.Nuïm dæìng kháøn cáúp khi coï sæû cäú
2. Phêm dëch chuyãøn bàòng tay theo caïc truûc
3. Nuïm quay læûa choün gêa trë täúc âäü dëch chuyãøn theo caïc truûc
4. Phêm læûa choün hæåïng quay vaì täúc âäü quay truûc chênh
5. Phêm khåíi âäüng vaì dæìng thæûc hiãûn chu trinh
103
Caïc phêm váûn haình baìn maïy: X+, X -, Y+, Y-, Z+, Z- âãø dëch chuyãøn baìn dao
theo caïc phæång bàòng tay. Täúc âäü dëch chuyãøn baìn dao phuû thuäüc vaìo vë trê cuía nuït
choün tyî lãû trãn pa nen. Khi váûn haình bàòng tay, ta quay nuïm xoay vãö vë trê JOG vaì
âiãöu chènh læåüng dëch chuyãøn cuía baìn dao trãn mäùi xung taïc âäüng. Khi âàût nuïm
xoay åí vë trê Electric, ta coï thãø cho baìn dao tiãún liãn tuûc theo thåìi gian áún nuït X hoàûc
Z.. ÅÍ vë trê naìy coìn quy âënh täúc âäü tiãún dao trong quaï trçnh gia cäng, vê duû khi láûp
trçnh våïi täúc âäü tiãún dao F=50m/ph, nãúu nuïm xoay âàût taûi vë trê tæång æïng laì 80 thç
coï nghéa læåüng tiãún dao khi gia cäng laì 80% x 50 =40m/ph.
Nuïm âiãöu khiãøn truûc chênh: Theo biãøu tæåüng trãn panen âiãöu khiãøn ta coï thãø
âäøi chiãöu quay cuía truûc chênh vaì thay âäøi täúc âäü quay cuía noï theo mong muäún.
Phêm CYCLESTART vaì CYCLESTOP: phêm bàõt âáöu hoàûc kãút thuïc thæûc
hiãûn tæìng doìng lãûnh, mäüt khäúi doìng lãûnh, mäüt âoaûn chæång trçnh hoàûc caí chæång
trçnh âæåüc læûa choün.
Nuït dæìng kháøn cáúp: EMEGENCY sæí duûng dæìng kháøn cáúp khi coï sæû cäú.
Thæ muûc cuía JOG:
Menu naìy cho pheïp thao taïc bàòng tay âãø dëch chuyãøn baìn dao khi láúy Zero
Offset vaì Tool Offset. Noï âæåüc bäú trê nhæ sau:
MAIN MENU - JOG
- REFERENCE SEARCH : (X; Z; All)
- PRESET: (X;Z)
TOOLCALIBRATION: (X; Z; Load X; Load Z)
-
MDI: (Condition Block; Label; G group...)
-
DISPLAY SELECTION: (Actual; Folowing error...)
-
Âáy laì cáy thæ muûc cuía JOG. Muäún thao taïc âæa maïy tråí vãö âiãøm chuáøn ta seî
thæûc hiãûn nhæ sau:
Main menu/ Jog/ Reference search/ All axes/ Cycle start
Thæ muûc cuía TABLES:
Mode naìy bao gäöm mäüt säú baíng giaï trë caïc tham säú cáön xaïc âënh trong quaï
trçnh gia cäng, noï âæåüc bäú trê nhæ sau:
MAIN - TABLES
- ZERO OFFSET: (Edit; Modçy; Find; Delete; Load...)
- TOOL OFFSET: (Edit; Modçy; Find; Delete; Load...)
104
- TOOL: (Edit; Modçy; Find; Delete; Load; Save; Geometry)
- PARAMETER : (Global; Local; Parameter)
Âáy laì cáy thæ muûc cuía Tables. Vê duû cáön nháûp giaï trë cuía Tool Offset vaìo
baíng, ta tiãún haình nhæ sau:
Main menu/ Tables/ Tool Offset ( choün säø ghi D cáön hiãûu chènh)/ Modify/
Enter.
Thæ muûc EDIT:
Mode naìy âæåüc duìng khi soaûn thaío chæång trçnh, noï âæåüc bäú trê nhæ sau:
MAIN -EDIT
EDIT: (CNC language; Teach in; Interative; Profile...)
-
MODIFY: (Condition Bloük; Label; G group...)
-
FIND:(Begining; End; Text; Line number...)
-
REPLACE: (Replace; Delete; Move; Copy Block...)
-
Trong mode soaûn thaío naìy, ta coï thãø soaûn thaío, hiãûu chènh, thay âäøi, kiãøm
tra...caïc chæång trçnh gia cäng. Khi sæí duûng mode naìy, CNC yãu cáöu ngæåìi thao taïc
chè ra chæång trçnh cáön thæûc hiãûn. Âãø chè noï, ta sæí duûng con troí di chuyãøn, caïc phêm
âãø cheìn hoàûc thay thãú...Sau khi âaî xaïc âënh chæång trçnh cáön thæûc hiãûn, ta cáön phaíi
áún ENTER. Trong træåìng håüp cáön soaûn thaío mäüt chæång trçnh måïi, ngæåìi láûp
chæång trçnh cáön phaíi âàût tãn cho chæång trçnh, choün ngän ngæí (thæåìng laì sæí duûng
ngän ngæí CNC language) vaì sau mäùi block cáön phaíi áún ENTER.
Thæ muûc SIMULATE
Sau khi soaûn thaío xong chæång trçnh, ngæåìi láûp trçnh cáön kiãøm tra liãûu
chæång trçnh soaûn thaío vaì ghi coï âuïng khäng thç cáön phaíi chaûy thæí åí mode
SIMULATE træåïc khi âæa chæång trçnh chaûy gia cäng tháût. Noï âæåüc bäú trê nhæ sau:
MAIN - SIMULATE (Choün chæång trçnh cáön mä phoíng)
- THEORTICAL PATH: (Block selection; Graphic...)
- G Function: (Stop Condition; Display Selection...)
- G,M,S,T Function: (Block Selection; Single Block...)
- RAPID: (Block Selection; Graphic; Single Block...)
Tuìy theo caïch læûa choün phæång thæïc mä phoíng, ngæåìi ta coï thãø cho thæûc hiãûn
nhanh âäúi våïi caïc chæång trçnh daìi vaì âäúi våïi nhæîng ngæåìi váûn haình thäng thaûo vç
105
hoü chè cáön quaï trçnh mä phoíng khäng bë truûc tràûc vaì våïi kinh nghiãûm baín thán thç coï
thãø khàóng âënh âæåüc laì chæång trçnh âæåüc soaûn thaío coï âuïng hay khäng (khi choün
chæïc nàng G ). Âäúi våïi nhæîng ngæåìi måïi laìm quen våïi maïy CNC thç cáön phaíi læûa
choün mode mä phoíng kiãøu âäö hoaû bàòng så âäö caïc âæåìng càõt cuía dao âãø kiãøm tra
xem caïc âæåìng tiãún dao coï âuïng våïi yï âäö cuía ngæåìi soaûn thaío hay khäng, hån thãú
næîa ta coï thãø xaïc âënh chiãöu daìy tæìng låïp càõt, læåüng chæìa laûi âãø gia cäng tinh vaì
cuäúi cuìng laì kiãøm tra kêch thæåïc cuía chi tiãút sau khi gia cäng åí ngay trãn maìn hçnh
coï âaím baío âäü chênh xaïc hay khäng ( khi choün chæïc nàng Theoretical Graphic).
Chuï yï laì sau khi âaî læûa choün hçnh thæïc mä phoíng cáön áún nuït Cycle Start âãø xaïc
âënh.
Vê duû âãø mä phoíng chæång trçnh säú P1235 theo chæïc nàng Theoretical
Graphic, ta tiãún haình nhæ sau:
Main/ Simulate (Choün P1235)/Enter/ Theoretical path/ Graûpic/ Cycle Start.
Khi læûa choün chæïc nàng naìy, ta coï thãø sæí duûng caïc chæïc nàng phoïng to vaì thu
nhoí (ZOOM) vaì chæïc nàng âo kiãøm (MESUERE).
Âäúi våïi maïy phay, ta coï thãø thæûc hiãûn theo tuáön tæû sau:
Main menu/ Simulate (choün chæång trçnh gia cäng bàòng con troí)/Enter/
Graphics/ Cycle Start I.
Âãø coï thãø quan saït åí daûng 3 hçnh chiãúu vaì hçnh khäúi,:
Main menu/ Simulate (choün chæång trçnh gia cäng bàòng con troí)/Enter/
Combined View/ Cycle Start I
Thæ muûc EXECUTE:
Sau khi âaî kiãøm tra toaìn bäü caïc thao taïc cáön thiãút vaì chàõc chàõn ràòng khäng
thãø coï nháöm láùn, ta coï thãø tiãún haình gia cäng. Quaï trçnh thæûc hiãûn viãûc gia cäng
cuîng gáön giäúng våïi quaï trçnh thæûc hiãûn mä phoíng, coï nghéa laì ta cuîng coï thãø thæûc
hiãûn tæìng cáu lãûnh, mäüt pháön chæång trçnh hoàûc toaìn bäü chæång trçnh. Khi gia cäng,
caïc thäng säú vãö cäng nghãû vaì giaï trë toüa âäü duûng cuû luän xuáút hiãûn trãn maìn hçnh âãø
tråü giuïp ngæåìi âiãöu khiãøn biãút âæåüc tçnh traûng hoaût âäüng cuía maïy.
Vê duû, âãø chaûy mäüt chæång trinhg säú P1350, ta tiãún haình nhæ sau:
MAIN/ EXECUTE (Choün chæång trçnh P1350) ENTER/ CYCLE START
Trong quaï trçnh maïy âang váûn haình, ta coï thãø soaûn thaío chæång trçnh måïi
bçnh thæåìng maì khäng aính hæåíng gç âãún sæû hoaût âäüng cuía maïy. Chênh âiãöu naìy cho
pheïp tàng thãm khaí nàng hoaût âäüng cuía maïy nhåì giaím thåìi gian chãút.
106
6.2 Chæång trçnh gia cäng våïi chæïc nàng buì dao
6.2.1 Âàût váún âãö
Trong quaï trçnh gia cäng thç âiãøm âæåüc choün láûp chæång trçnh chênh laì muîi
dao tiãûn p (âäúi våïi dao tiãûn ) vaì tám màût phàóng càõt goüt cuía dao phay ngoïn, muîi
khoan hoàûc tám bãö màût cáöu våïi dao phay âáöu cáöu (âäúi våïi maïy phay âæïng). Tuy
nhiãn trong âa säú træåìng håüp gia cäng thç bãö màût âæåüc láûp trçnh laûi chênh laì âiãøm
tiãúp xuïc giæîa duûng cuû vaì phäi, vê duû nhæ láûp trçnh gia cäng biãn daûng. Nhæ váûy cáön
phaíi tênh âãún âäü sai lãûch giæîa âiãøm âæåüc choün láûp trçnh vaì vë trê cuía læåîi càõt âãø coï
thãø âiãöu chènh trong quaï trçnh gia cäng nhàòm âaím baío âäü chênh xaïc.
Âäúi våïi quaï trçnh tiãûn: Khi láûp chæång trçnh gia cäng ngæåìi ta thæåìng choün
âiãøm goïc nhoün p (laì âènh dao vãö màût lyï thuyãút) âãø laìm âiãøm tiãúp xuïc giæîa dao vaì
phäi, tuy nhiãn trong thæûc tãú thç muîi dao luän luän täön taûi baïn kênh r vaì giaï trë r naìy
coï thãø låïn hay nhoí laì tuìy thuäüc vaìo viãûc sæí duûng âaï maìi khi maìi duûng cuû vaì phæång
phaïp maìi. Trong thæûc tãú thç trãn caïc maïy CNC ngæåìi ta thæåìng sæí duûng chuí yãúu laì
caïc loaûi dao tiãu chuáøn, âoï laì caïc maînh dao håüp kim cæïng âæåüc keûp chàût vaìo thán
dao bàòng caïc vêt keûp træûc tiãúp hoàûc giaïn tiãúp qua caïc miãúng keûp dao. Chênh giaï trë
baïn kênh muîi dao r naìy laì mäüt yãúu täú gáy sai säú gia cäng âaïng kãø vaì vç thãú nãn cáön
phaíi âæa vaìo mäüt læåüng buì dao bàòng caïch tênh toaïn quyî âaûo dëch chuyãøn tæång
âæång cuía muîi dao mäüt caïch phuì håüp. Viãûc tênh toaïn naìy phaíi càn cæï vaìo tæìng
træåìng håüp cuû thãø nhæ biãn daûng cáön gia cäng, dao âang càõt åí phêa naìo cuía chi tiãút
so våïi hæåïng dëch chuyãøn cuía chuïng khi càõt goüt.
Vê duû vãö caïch xaïc âënh vë trê cuía dao vaì sai säú gia cäng do baïn kênh cuía muîi
dao gáy ra.
Âiãøm tiãúp xuïc cuía læåîi càõt
Bãö màût sau khi
gia cäng
3
4
r
2
1
Quyî âaûo láûp trçnh
p Âiãøm p
Sai säú gia cäng
(a) (b) (c)
Hçnh 6-11: Vê duû vãö sai säú gia cäng do baïn kênh muîi dao gáy ra khi tiãûn
a. Muîi dao theo lyï thuyãút P.
b. Vë trê cuía dao âäúi våïi bãö màût gia cäng
c. Biãn daûng bãö màût gia cäng vaì sai säú do baïn kênh muîi dao gáy ra
107
6.2.2 Caïc thäng säú hiãûu chènh dao
a. Hiãûu chènh baïn kênh dao
Nhæ âaî phán têch åí trãn, aính hæåíng cuía baïn kênh dao r âãún sai säú gia cäng
âaïng kãø. Vç váûy cáön phaíi thiãút láûp trong hãû thäúng CNC mäüt bäü thäng säú hiãûu chènh
baïn kênh dao.
Dao
p
sai lãûch giæîa biãn
daûng gia cäng vaì láûp
Biãn daûng thæûc sau khigia cäng
Âiãøm láûp trçnh
Biãn daûng láûp trçnh Âiãøm càõt goüt thæûc tãú
Hçnh 6-12: Vê duû vãö sai lãûch do baïn kênh muîi dao khi tiãûn
Vê duû xaïc âënh læåüng buì baïn kênh dao khi tiãûn:
X
X
G42
P
P
Z
Z
Biãn daûng chi
P Quyî âaûo khoaíng
tiãút gia cäng caïch tæång âæång
G40
G40
G41 G42
Hçnh 6-13: Láûp trçnh våïi chæïc nàng buì dao khi tiãûn
Âäúi våïi dao phay ngoïn, khi láûp chæång trçnh gia cäng caïc biãn daûng hay caïc
raînh ngæåìi ta coï thãø choün duûng cuû coï âæåìng kênh âuïng bàòng chiãöu räüng raînh gia
cäng nhæ khi gia cäng caïc raînh then bàòng, khàõc chæí... Trong træåìng håüp naìy ngæåìi
108
ta seî tiãún haình láûp chæång trçnh gia cäng theo toüa âäü cuía caïc âiãøm nàòm giæîa raînh
cuía âæåìng cong cáön gia cäng hoàûc caïch biãn daûng cáön gia cäng mäüt khoaíng bàòng
baïn kênh cuía dao phay. Trong træåìng håüp âoï, ngæåìi ta khäng sæí duûng chæïc nàng buì
dao vaì láûp trçnh våïi G40 (huíy boí sæû buì dao).
Z
Y
G40
W
X
Hçnh 6-14 : Chæång trçnh gia cäng våïi chæïc nàng G40
Æu âiãøm cuía phæång phaïp naìy laì âån giaín vç khäng cáön phaíi âãø yï âãún hæåïng
tiãún cuía dao trong quaï trçnh gia cäng. Nhæng chuïng coï nhæåüc âiãøm laì phaíi tênh toaïn
quyî âaûo cuía âæåìng láûp trçnh tæïc laì tênh quyî âaûo dëch chuyãøn cuía tám dao. Nhæ váûy
caïc kêch thæåïc gia cäng trãn baín veî nhiãöu khi khäng âæåüc sæí duûng træûc tiãúp maì phaíi
tênh toaïn laûi vaì khi thay thãú bàòng mäüt dao khaïc coï baïn kênh muîi dao r hoàûc âæåìng
kênh dao thay âäøi âãø gia cäng cuìng mäüt chi tiãút âoï thç phaíi tênh toaïn laûi quyî âaûo dëch
chuyãøn tám dao vaì phaíi láûp laûi chæång trçnh gia cäng.
Dao bãn traïi màût gia cäng G41 Dao bãn phaíi màût gia cäng G42
Quyî âaûo láûp trçnh
khäng buì dao G40
(b) Bãö màût gia cäng
Biãn daûng láûp trçnh
(a)
khi buì dao
Hçnh 6-15: Quyî âaûo âæåüc láûp trçnh trong træåìng håüp coï
buì baïn kênh dao (a) vaì khäng buì dao (b)
Âäúi våïi træåìng håüp phay caïc bãö màût contour (âæåìng viãön) thç yãu cáöu trong
quaï trçnh gia cäng, quyî âaûo dëch chuyãøn cuía tám dao phay phaíi caïch âãöu âæåìng viãön
109
mäüt khoaíng âuïng bàòng baïn kênh dao phay maì ngæåìi ta thæåìng goüi laì “ quyî âaûo
khoaíng caïch tæång âæång”. Chuïng ta cáön phaíi tênh toaïn cáøn tháûn quyî âaûo dëch
chuyãøn naìy vaì âàûc biãût laì taûi caïc âiãøm càõt nhau, taûi caïc goïc hay taûi caïc tiãúp tuyãún
våïi âæåìng cong maì ngæåìi ta goüi laì caïc “âiãøm phuû tråü ” nhiãöu luïc seî ráút phæïc taûp vaì
coï thãø dáùn âãún âäü chênh xaïc tháúp do phaíi tênh gáön âuïng. Khi ta thay âäøi âæåìng kênh
dao phay thç toüa âäü cuía âæåìng tám dao vaì caïc âiãøm âàûc biãût naìy cuîng phaíi tênh toaïn
laûi vç “quyî âaûo khoaíng caïch tæång âæång seî thay âäøi”.
Vê duû: Chæång trçnh gia cäng våïi træåìng håüp láûp trçnh khäng coï buì dao G40:
-Choün dao phay ngoïn φ10.
-Dëch chuyãøn nhanh âãún toaû âäü X-7 Y25 Z-10 (Toaû âäü cuía âiãøm P).
-Gia cäng:
+ Chaûy dao theo hæåïng X âãún toaû âäü X45.
+Chaûy dao theo hæåïng Y âãún toaû âäü Y35.
+Chaûy dao theo hæåïng X âãún toaû âäü X-7.
-Chaûy dao nhanh vãö vë trê ban âáöu.
Sæû mä taí trãn coï thãø âæåüc biãøu diãùn bàòng chæång trçnh sau:
N25 G90 G17 G21 G40
Z
N30 G54. φ10
10
N35 G00 X-7 Y25 Z-10
N40 G01 X45 F100. P
7
S500 M03.
Y
N45 G01 Y35. Quyî âaûo âæåüc láûp trçnh
N50 G01 X-7.
R5
N55 G00 X-20 Y100
Z100.
60
40
...
Âãø coï thãø tênh toaïn
20
X
quyî âaûo naìy mäüt caïch tæû 50
âäüng, trãn caïc maïy CNC
80
ngæåìi ta bäú trê mäüt chæïc
nàng buì baïn kênh dao theo Hçnh 6-16:Láûp trçnh dëch chuyãøn tám dao khi
hæåïng dëch chuyãøn khi càõt gia cäng raînh khäng duìng buì dao.
110
