Điều chế oxi phản ứng phân hủy
Những chất nào có thể được dùng làm nguyên liệu sản xuất oxi trong phòng thí nghiệm?
Khí oxi được điều chế bằng cách dun nóng những hợp chất giàu oxi và dễ phân hủy ở nhiệt độ cao.
KIỂM TRA BÀI CŨ
Caâu 1 :
- Ñònh nghóa oxit ?
Ñònh nghóaOxit laø hôïp chaát cuûa hai nguyeân toá, trong ñoù
coù moät nguyeân toá laø oxi.
- Coù theå phaân chia oxit laøm maáy loaïi ?
Cho ví duï hóa oxit ?
Coù theå phaân chia oxit laøm hai loaïi : oxit axit vaø oxit bazô
Oxit bazô
VD : oxit axit
CO2 : cacbon ñioxit Na2O : natri oxit
SO3 : löu huyønh trioxit
FeO : saét (II) oxit
KIỂM TRA BÀI CŨ
Caâu 2 :
Cho caùc oxit coù coâng thöùc hoaù hoïc sau :
a) SO3 b) N2O5 c) CO2
d) Fe2O3 e) CuO g) CaO
Nhöõng chaát naøo thuoäc loaïi oxit bazô, nhöõng chaát
naøo thuoäc oxit axit ?
Oxit axit : a) SO3 ; b) N2O5 ; c) CO2
Oxit bazô : d) Fe2O3 ; e) CuO ; g) CaO
I. Ñieàu cheá oxi trong phoøng thí nghieäm
1. Thí nghieäm (SGK)
a) Cho moät löôïng nhoû kalipemanganat KMnO4 (thuoác tím)
vaøo oáng nghieäm, duøng keïp goã keïp oáng nghieäm roài ñun noùng
treân ngoïn löûa ñeøn coàn. Ñöa que ñoám chaùy dôû coøn ñoû vaøo
mieäng oáng nghieäm.
Nhaän xeùt hieän töôïng vaø giaûi thích ?
Hình 4.5
trang 92
(SGK). Chaát khí sinh ra trong oáng nghieäm laøm
Löu yù hình que ñoám böøng chaùy thaønh ngoïn löûa,
ñoäng chính laø khí oxi.
b) Ñun noùng kaliclorat KClO3 ( chaát raén maøu traéng) trong
oáng nghieäm coù khí oxi thoaùt ra theo phöông trình sau :
Neáu troän theâm MnO2 (mangan (IV) oxit) vôùi KClO3 thì
phaûn öùng xaûy ra nhanh hôn. MnO2 laø chaát xuùt taùc.
Caâu hoûi :
1) Nhöõng chaát nhö theá naøo coù theå ñöôïc duøng laøm
nguyeân lieäu saûn xuaát oxi trong phoøng thí nghieäm ?
Giaûi: khí oxi ñöôïc ñieàu cheá baèng caùch ñun noùng nhöõng
hôïp chaát giaøu oxi vaø deã bò phaân huyû ôû nhieät ñoä cao.
2) Nhöõng chaát naøo trong soá nhöõng chaát sau ñaây ñöôïc duøng
ñeå ñieàu cheá oxi trong phoøng thí nghieäm.
a) Fe3O4 b) KClO3 c) KMnO4 d) CaCO3 e) Al2O3
Giaûi: Chæ coù KClO3 vaø KMnO4 ñöôïc duøng ñieåu cheá
oxi trong phoøng thí nghieäm.
3) Hình 4.6 a vaø 4.6b trang 92 SGK (Löu yù hình ñoäng)
Coù theå thu khí oxi vaøo oáng nghieäm baèng maáy caùch ?
Giaûi : 2 caùch
a) Cho oxi ñaåy khoâng khí.
b) Cho oxi ñaåy nöôùc.
2) Keát luaän :
• Nguyeân lieäu :
Trong phoøng thí nghieäm, khí oxi ñöôïc ñieàu cheá baèng caùch
ñun noùng nhöõng hôïp chaát giaøu oxi vaø deã bò phaân huyû ôû nhieät
ñoä cao nhö KMnO4 vaø KClO3
• Ñieàu cheá :
t0
2KClO3 2KCl + 3O2
MnO2 : chaát xuùc taùc.
• Caùch thu khí :
- Cho oxi ñaåy khoâng khí.
- Cho oxi ñaåy nöôùc.
II. Saûn xuaát khí oxi trong coâng nghieäp :
1. Saûn xuaát khí oxi töø khoâng khí.
2. Saûn xuaát khí oxi töø nöôùc.
III. Phaûn öùng phaân huyû :
1. Traû lôøi caâu hoûi (SGK).
a) Haõy ñieàn vaøo choå troáng caùc coät öùng vôùi caùc phaûn öùng sau.
Soá chaát Soá chaát
Phaûn öùng hoaù hoïc
phaûn öùng saûn phaåm
t0
1
2KClO3 2KCl + 3O2 2
t0
1 3
2KMnO4 K2MnO4 + MnO2 + O2
t0
1 2
CaCO3 CaO + CO2
b. Nhöõng phaûn öùng hoaù hoïc treân ñaây ñöôïc goïi laø phaûn öùng
phaân huyû, vaäy coù theå ñònh nghóa phaûn öùng phaân huyû laø gì ?
2. Ñònh nghóa :
Phaûn öùng phaân huyû laø laø phaûn öùng hoaù hoïc trong ñoù moät chaát
sinh ra hai hay nhieàu chaát môùi.
t0
VD : CaCO3 CaO + CO2
Cuûng coá :
Baøi taäp 1 (trang 94 SGK)
Nhöõng chaát naøo trong soá nhöõng chaát sau ñöôïc duøng ñeå ñieàu
cheá oxi trong phoøng thí nghieäm.
a) Fe3O4 b) KClO3 c) KMnO4
d) CaCO3 e) khoâng khí f) H2O
Giaûi :
Nhöõng chaát ñöôïc duøng ñeå ñieåu cheá oxi trong phoøng thí nghieäm
b) KClO3 vaø c) KMnO4
Baøi taäp 4 : Tính soá mol vaø soá gam kaliclorat caàn thieát ñeå ñieàu cheá ñöôïc
a) 48g khí oxi.
b) 44,8 lít khí oxi ( ño ôû ñktc).
t0
Giaûi : a) 2KClO3 2KCl + 3O2
2mol 3mol
1,5 mol
mO
48
2
- Soá mol cuûa 48g khí oxi : O = = = 1,5 mol
n
MO 32
2
2
1,5 x 2
= = 1 mol
- Soá mol KClO3 laø : nKClO
3
3
- Soá gam KClO3 laø: 122,5 x 1= 122,5 (g) KClO3
Baøi taäp 4 : Tính soá mol vaø soá gam kaliclorat caàn thieát ñeå ñieàu cheá ñöôïc
a) 48g khí oxi.
b) 44,8 lít khí oxi ( ño ôû ñktc).
t0
Giaûi : b) 2KClO3 2KCl + 3O2
2 mol 3 mol
? 2 mol
VO 44,8
2
- Soá mol cuûa 44,8 l khí oxi (ñktc) : nO = = = 2 (mol)O2
22,4 22,4
2
2x2 4
- Soá mol KClO3 : nKClO = = (mol)KClO3
3 3
3
4 x 122,5 = 163,3 (g)KClO
- Soá mol KClO3 : mKClO = 3
3
3
Daên doø :
- Hoïc baøi.
- BTVN: 2, 3, 5, 6 trang 94 SGK.
- Xem tröôùc baøi 28.
