Đề tài về cách tổ chức phòng Marketing
Đề tài: Sinh viên tìm hiểu về cách tổ chức phòng Marketing trong doanh nghiệp với 2 nội dung: nhiệm vụ phòng Marketing và nội dung hoạt động của phòng Marketing trong doanh nghiệp.
Đề tài:
Sinh viên tìm hiểu về cách tổ chức phòng Marketing trong doanh nghiệp với 2
nội dung:
1. Nhiệm vụ phòng Marketing
2. Nội dung hoạt động của phòng Marketing trong doanh nghiệp
****************
Là sinh viên đang ngồi trên ghế giảng đường, chúng tôi được tiếp cận những
kiến thức mới mẻ về Marketing thông qua các bài giảng và các tài liệu nước ngoài
được dịch sang tiếng Việt. Với mong muốn đưa các kiến thức lý thuyết này áp dụng
vào thực tế một cách có hiệu quả, việc tìm hiểu thực tế hoạt động Marketing trong
các doanh nghiệp Việt Nam là một việc làm hết sức thiết thực và là một bước đệm để
chúng tôi hiện thực hóa mong muốn của mình.
Nội dung Đề tài gồm 3 phần chính :
Lý thuyết - Cung cấp cái nhìn khái quát về chức năng phòng Marketing trên lý
thuyết cũng như các mô hình thực tế hoạt động của các công ty, tập đoàn chuyên
nghiệp.
Thực tế - Nêu lên thực tế hoạt động và chức năng phòng Marketing trong các
doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Nguyên nhân và giải pháp - Từ những thực tế được nêu ra và các lý thuyết
được tiếp thu => Đưa ra một số nguyên nhân và kiến nghị giải pháp.
I. Lý thuyết
Xét theo quan điểm lý thuyết, phòng Marketing là một bộ phận không thể thiếu
trong hoạt động của các doanh nghiệp và có liên quan chặt chẽ với các bộ phận khác.
Chức năng của phòng Marketing được mô tả như sau:
Phòng Marketing thực hiện 3 nhiệm vụ chủ yếu sau :
- Thỏa mãn nhu cầu của khách hàng: Là vấn đề sống còn của doanh nghiệp.
Các nỗ lực của phòng Marketing nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng, làm cho họ
hài lòng, trung thành với công ty, qua đó thu phục thêm khách hàng mới.
- Chiến thắng trong cạnh tranh: Giải pháp Marketing giúp doanh nghiệp đối phó
tốt các thách thức cạnh tranh, bảo đảm vị thế cạnh tranh thuân lợi của doanh nghiệp
trên thị trường.
- Duy trì lợi nhuận lâu dài: Phòng Marketing phải xây dựng các kế hoạch nhằm
tạo ra mức lợi nhuận cần thiết giúp doanh nghiệp tích lũy và phát triển.
Nội dung hoạt động của phòng Marketing :
Phân tích môi trường và nghiên cứu Marketing : Dự báo và thích ứng với
những yếu tố môi trường ảnh hưởng đến sự thành công hay thất bại; tập hợp các
thông tin để ra các quyết định Marketing
Mở rộng phạm vi hoạt động : Lựa chọn và đưa ra cách thức thâm nhập những
thị trường mới.
Phân tích người tiêu dùng : Xem xét và đánh giá những đặc tính, yêu cầu, tiến
trình mua của người tiêu dùng; lựa chọn các nhóm người tiêu dùng để hướng các nỗ
lực Marketing vào.
Hoạch định sản phẩm : Phát triển và duy trì sản phẩm, dòng và tập hợp sản
phẩm, hình ảnh sản phẩm, nhãn hiệu, bao bì; loại bỏ sản phẩm yếu kém.
Hoạch định phân phối : Xây dựng mối liên hệ với trung gian phân phối, quản
lý dự trữ, tồn kho, vận chuyển và phân phối hàng hóa và dịch vụ, bán chẵn và lẻ.
Hoạch định giá : Xác định các mức giá, kỹ thuật định giá, các điều khoản bán
hàng, điều chỉnh giá và sử dụng giá như một yếu tố tích cực hay thụ động.
Thực hiện hiểm soát và đánh giá Marketing : Hoạch định, thực hiện và kiểm
tra các chương trình, chiến lược Marketing, đánh giá các rủi ro và lợi ích của các quyết
định và tập trung vào chất lượng toàn diện.
II. Thực tế
Lý thuyết Marketing nói rằng phòng Marketing phải là bộ phận quan trọng nhất
trong một công ty, nhưng thực tế ở các doanh nghiệp Việt Nam có lẽ không phải hoàn
toàn như vậy:
Theo thống kê tình hình hoạt động của các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay, thì
các doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm hơn 97% và đang hoạt động trong môi trường
kinh tế chưa hoàn toàn thuận lợi cả tầm vĩ mô và vi mô, đồng thời phải gánh chịu áp
lực cạnh tranh rất lớn từ các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, các tập đoàn đa
quốc gia. Và đều có một đặc điểm chung là ít vốn, sản xuất kinh doanh chưa ổn định
nên việc hình thành phòng Marketing trong các doanh nghiệp thường diễn ra theo qui
trình: phòng Marketing được gộp vào phòng Kinh doanh khi doanh nghiệp còn nhỏ, khi
doanh nghiệp có được vị thế ổn định thì bắt đầu có sự tách biệt giữa phòng Kinh
doanh và phòng Marketing
Đi sâu vào thực tế hoạt động của từng doanh nghiệp, dễ thấy một điều : Các
doanh nghiệp có cấu trúc các bộ phận, phòng ban chưa hoàn chỉnh, do đó thường
phòng Marketing cũng chưa hình thành hoặc không có nhiều việc, phòng Kinh doanh
vẫn quan trọng hơn nếu không muốn nói là quan trọng nhất. Hoặc các doanh nghiệp
không cần tới những nghiệp vụ Marketing phức tạp, trong khi rất cần thiết phải có hệ
thống phân phối mạnh; bộ phận bán hàng giữ vai trò quan trọng hơn Marketing. Điều
này gây nên sự nhầm lẫn rất lớn về chức năng phòng Marketing và phòng Kinh doanh,
khiến cho các kiến thức về Marketing chưa có điều kiện triển khai trong thực tế, gây
lúng túng cho sinh viên và những nhân viên mới muốn làm việc trong lĩnh vưc
Marketing .
Thực ra không phải chỉ các sinh viên hay nhân viên mới vào làm mới nhầm lẫn
giữa hai công việc bán hàng và Marketing. Ngay rất nhiều nhân viên đi làm thậm chí
vài ba năm cũng bị nhầm lẫn về công việc cũng như chức năng của hai phòng này.
Như phần trên đã trình bày, những doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam có đặc điểm:
Thị trường chưa rộng lớn, số lượng nhân viên ít, ngân sách eo hẹp và ý thức về
Marketing chưa cao dẫn đến ngân sách và vai trò của marketinhg chưa được coi trọng
thực sự... thì rất dễ xảy ra nhầm lẫn công việc của hai bộ phận này. Ở những doanh
nghiệp nhỏ này, chưa có bộ phận Marketing riêng hay ngân sách chi cho Marketing quá
ít, nên một nhân viên bán hàng thường kiêm luôn làm Marketing - nghĩa là họ vừa phải
nghĩ làm thế nào để tiếp cận được khách hàng, làm thế nào để thuyết phục khách
hàng mua hàng của doanh nghiệp mình và chăm sóc khách hàng đó sau khi mua hàng.
Chính vì có nhiều doanh nghiệp nhỏ làm như vậy cho nên việc nhầm lẫn này là khó
tránh khỏi.Tuy nhiên : Nếu xét về bản chất thì hai công việc này là một chuỗi trong
hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Trước khi được thành lập, thì
doanh nghiệp đã phải nhắm tới thị trường nào, cung cấp dịch vụ/sản phẩm gì ? - điều
này có được cần phải nhờ Marketing tìm hiểu trước bằng cách điều tra thị trường.
Nhưng với những doanh nghiệp vừa và nhỏ thì việc Marketing này thường bị bỏ qua
do: Chủ doanh nghiệp tin vào kinh nghiệm có được về thị trường của mình sau khi họ
hoặc bạn bè họ nhìn thấy được một mảng thị trường mà họ thấy có thể chen chân vào
để cung cấp cho thị trường. Hoặc do họ đang hoạt động một lĩnh vực nào đó trong
một doanh nghiệp khác rồi với kinh nghiệm của mình họ lập công ty hoạt động trong
lĩnh vực cũ đó của doanh nghiệp trước, ... tiếp sau khi doanh nghiệp được thành lập thì
là công việc tạo ra sản phẩm và mang sản phẩm/dịch vụ đó đi bán - công việc của
phòng kinh doanh. Nhưng để bán được hàng thì cần làm các công việc hỗ trợ bán -
công việc của Marketing, như: Quảng cáo, khuyến mại, PR, thiết lập hệ thống phân
phối ... Và thường thì chính giám đốc hoặc phòng kinh doanh đề xuất ra việc hỗ trợ
bán này, do vậy đã gây ra nhầm lẫn giữa phòng kinh doanh và Marketing như thực tế
hiện nay. Trong chuỗi đó, bán được sản phẩm/dịch vụ thì doanh nghiệp vẫn cần tiếp
tục quá trình bán cho những lần sau, do đó cần bộ phận chăm sóc khách hàng - công
việc của marketing - để tìm hiểu nhu cầu và đáp ứng tốt nhất những nhu cầu đó. Do
đây là một chuỗi trong quá trình liên tục cho nên không thể tách rời nhau giữa công
việc Marketing và bán hàng mà phải có sự kết hợp thật nhuần nhuyễn để có thể mang
lại hiệu quả cao nhất.
Một lý giải khác cho vấn đề này là: Có rất nhiều doanh nghiệp trong nước và
nước ngoài chỉ tập trung vào từng mảng của Marketing. Không phải họ không có tầm
nhìn hay không biết gì về Marketing, mà bởi vì với nguồn lực không chỉ hạn hẹp về
tài chính mà còn là nhân sự và các phương tiện làm việc, nên đã gây cho các doanh
nghiệp tình trạng chưa thưc hiện hoặc là chỉ thực thực hiện một phần. Và vì thế, dần
dần chức năng Marketing sẽ được cải thiện và phát triển hơn. Không thể đòi hỏi
những thứ mình mơ ước khi nguồn lực chưa cho phép.
Với các doanh nghiệp lớn, các công ty đa quốc gia - có thị trường rộng lớn,ngân
sách dồi dào, có số lượng nhân viên nhiều... thì thường có hai phòng ban riêng biệt
trong chuỗi hoạt động sản xuất kinh doanh của họ: Phòng marketing và phòng kinh
doanh. Ơ đó, phòng kinh doanh có nhiệm vụ bán hàng theo chính sách cũng như cam
kết mà phòng Markeing đã đề ra từ trước. Bán được càng nhiều càng tốt. Thường thì
theo doanh số đã đề ra từ ban đầu khi lập kế hoạch bán hàng cùng với phòng
Marketing.
Trong quá trình hoạt động ở trên, phòng Marketing phải nắm được số liệu về doanh
số tiêu thụ để đánh giá hiệu quả của chiến dịch Marketing của mình và điều chỉnh cho
phù hợp. Phòng Kinh doanh thì nhận những phản hồi về thị trường: Sở thích, nhu cầu
của người tiêu dùng để có thể có những cách thức bán hàng đáp ứng được nhu cầu của
khách hàng, đồng thời nhận những phản hồi của phòng Marketing về tình hình của đối
thủ cạnh tranh để biết được những chiến dịch mà đối thủ cạnh tranh đang làm xem có
ảnh hưởng đến doanh số bán hàng của phòng Kinh doanh hay không? Từ đó đề xuất,
góp ý lại cho phòng Marketing đưa ra giải pháp phù hợp để chống lại các chính sách
bán hàng của đối thủ cạnh tranh cho phù hợp.
III. Nguyên nhân và Giải pháp:
1. Coi nhẹ Marketing.
Trong doanh nghiệp vừa và nhỏ, ban Giám đốc thường nghĩ nhân viên cứ ra thị
trường là sẽ có khách hàng, hoặc ban Giám đốc mới là người quan hệ chính còn nhân
viên chỉ là người thừa hành. Thực tế doanh nghiệp đang trộn lẫn công việc Marketing
với bán hàng mà không theo một quy trình công việc cụ thể. Do làm việc không có
chuyên môn hoặc có Marketing nhưng không có kế hoạch do chưa nhận thức tầm quan
trọng của Marketing trong doanh nghiệp nên hiệu quả kinh doanh không cao, thường
xẩy ra tình trạng phòng Kinh doanh làm việc không hiệu quả, quy mô Phòng thu hẹp .
Giải pháp là xây dựng quy trình làm việc thích hợp đối với bộ phận Kinh doanh
bao gồm Marketing và bán hàng,
2. Hiểu sai về Marketing
Hiểu sai về Marketing là điều thường gặp với những ông chủ doanh nghiệp,
việc điều chỉnh cách suy nghĩ này không đơn giản.
Tuy nhiên do quy mô công ty chưa lớn nên các nhân viên Marketing có thể trực
tiếp đề xuất với giám đốc và xin tự mình chạy kế hoạch Marketing. Và dần dần
thuyết phục ông chủ qua hiệu quả từ các hoạt động này.
3. Thiếu ngân sách.
Ở các doanh nghiệp Việt Nam, việc hàng tháng trả lương nhân viên cũng đã là
một kỳ tích, nên không có ngân sách cho việc Marketing là điều dễ hiểu.
Với doanh nghiệp vừa và nhỏ thì không thể đòi hỏi ngay lập tức các điều kiên về
ngân sách hay phương tiện Marketing hiện đại mà nên bằng lòng với những gì thô sơ
nhất nhưng hiệu quả nhất : Chi phí, nguồn lực, phương pháp,... đối với công việc.
Chẳng hạn như áp dụng e-Marketing ( Marketing điện tử qua Internet:Website, blog...)
là một giải pháp khá rẻ tiền có thể áp dụng cho mọi công ty.