Đề cương môn học KINH TẾ HỌC
f
Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh
Khoa Kinh tế Phát triển
Bộ môn Kinh tế học
Đề cương môn học
KINH TẾ HỌC
Dành cho lớp ôn tập thi tuyển sinh cao học kinh tế năm 2009
Giảng viên: Tiến sĩ Trần Nguyễn Ngọc Anh Thư
Email: [email protected]
[email protected]
1. Số đơn vị học trình: 3 (45 tiết/10 buổi)
2. Điều kiện tiên quyết:
Môn học này đòi hỏi học viên phải có trình độ đại cương và kinh tế vi mô, kinh tế vĩ mô
và toán cao cấp.
3. Mục tiêu của môn học
Môn Kinh tế học (economics), bao gồm cả hai phần: kinh tế học vi mô (microeconomics)
và kinh tế học vĩ mô (macroeconomics), được thiết kế dành cho học viên có ý định vào học
chương trình thạc sĩ kinh tế. Hiểu những khái niệm và nguyên tắc kinh tế cơ bản là mục
tiêu quan trọng của khoá học này. Môn học này cũng nhằm sửa soạn lại những kiến thức
nền tảng về phân tích kinh tế nhằm làm cơ sở cho chương trình kinh tế học nâng cao ở
bậc thạc sĩ.
4. Mô tả môn học
Ngoài phần giới thiệu môn học và phương pháp luận để nghiên cứu kinh tế học một cách
cơ bản, nội dung của môn này được phân phối thành hai nhóm kiến thức.
Phần đầu là trình bày về kinh tế học vi mô. Trong phần này học viên được ôn tập lại các
vấn đề cơ bản về thị trường tự do và thị trường có điều tiết bởi chính phủ , cũng như
hành vi lựa chọn của người tiêu dùng và hành vi nhà sản xuất. Thêm vào đó, các cấu trúc
thị trường trong kinh tế thị trường cũng là nội dung cần nghiên cứu.
1
2
Phần thứ hai tập trung vào các vấn đề của kinh tế vĩ mô. Trong phần này, giảng viên sẽ
nhắc lại nội dung của các chỉ tiêu cơ bản của kinh tế vĩ mô, và các chính sách kinh tế vĩ
mô để điều tiết nền kinh tế như : chính sách tài khoá và chính sách tiền tệ trong nền kinh
tế “đóng” lẫn nền kinh tế “mở” để từ đó học viên có cái nhìn bao quát về lý thuyết lẫn
chính sách kinh tế vĩ mô.
5. Nhiệm vụ của sinh viên
10 buổi học là thời lượng không đủ để giảng viên có thể thảo luận và làm rõ tất cả những
vấn đề của mô học. Chúng tôi chỉ phân tích có chọn lựa những chủ đề trọng tâm. Do vậy,
để đảm bảo đạt yêu cầu, học viên cần phải tự mình đọc sách và bài giảng trước khi đến
lớp những nội dung cơ bản đã học ở bậc cử nhân (hoặc chuyển đổi) là yêu cầu bắt buộc.
Cần nhớ rằng, kinh tế học là một môn học được xây dựng một cách có hệ thống, và do
vậy việc vắng học một buổi có thể là trở ngại để tiếp thu cho các buổi học tiếp theo.
6. Tài liệu học tập
David Begg, Stanley Fischer và Rudiger Dornbusch, 2007, Kinh tế học, Mc Graw Hill và
Nhà xuất bản Thống kê (sách dịch).
Tài liệu ôn tập do Bộ Môn Kinh tế học – Khoa Kinh tế Phát triển, trường Đại học Kinh tế
Tp.HCM, phát hành.
Bài giảng của giảng viên (download các bài giảng và tài liệu có liên quan đến môn học tại
địa chỉ email: [email protected])
Lưu ý rằng, sách tham khảo và bài giảng của giảng viên hoặc các tài liệu đọc thêm là có
tính bổ sung cho nhau, chứ không phải thay thế.
Ngoài ra sinh viên có thể tham khảo thêm một số sách dưới dây:
N. Gregory Mankiw, Kinh tế học vĩ mô (bản dịch), Nhà xuất bản thống kê và Đại học kinh
tế quốc dân Hà Nội, 2003.
Robert S. Pindyck và Daniel L. Rubinfeld, Kinh tế học vi mô, Ấn bản thứ năm, Nhà xuất
bản Prentice-Hall (trang web của sách là: http://www.prenhall.com/pindyck/). Quyển này
cũng đã dịch ra tiếng Việt.
7. Nội dung môn học (cho 10 buổi)
Buổ Chủ đề và câu hỏi cơ bản Thuật ngữ then chốt Tài liệu đọc
i
3
Kinh tế học và phương pháp khan hiếm, chi phí cơ hội,
1 Begg, C1 và
nghiên cứu đánh đổi, khuyến khích, biên 2.
tế, trao đổi, đường giới hạn
• Tại sao phải nghiên cứu kinh
khả năng sản xuất, vi mô, vĩ
tế học?
mô, mô hình, biến nội sinh,
• Phạm vi của kinh tế học?
biến ngoại sinh, ngắn hạn,
• Các nhà kinh tế tư duy như thế
dài hạn,…
nào?
Cầu, cung, thị trường và chính Cầu, đường cầu, cung,
2 Begg, C3 và
ph ủ đường cung, cân bằng, độ co 4.
dãn, thặng dư, thất bại thị
• Cơ sở hình thành cung, cầu?
trường, thất bại chính phủ, …
• Độ co dãn và các ứng dụng?
• Thị trường tự do vận hành như
thế nào?
• Tại sao chính phủ lại can thiệp
và hệ quả?
Lựa chọn của người tiêu dùng Hữu dụng, hữu dụng biên, sở Begg, C5.
3
• Giả định về sở thích? thích, ngân sách tiêu dùng,
bàng quan, cầu cá nhân, cầu
• Cơ sở của sự lựa chọn?
thị trường…
• Từ cầu cá nhân đến cầu thị
trường
Sản xuất và cung ứng Chi phí, lợi nhuận, sản xuất, Begg, C6 và
4
công nghệ, hiệu quả, hiệu 7.
• Mục tiêu và ràng buộc của nhà
suất theo qui mô, gia nhập
sản xuất?
ngành, ra khỏi ngành,…
• Các loại chi phí ngắn hạn và
dài hạn?
• Lựa chọn ngắn hạn và dài
hạn?
Các cấu trúc thị trường độc quyền, cạnh tranh, độc Begg, C8 và
5
quyền nhóm, cạnh tranh độc 9.
• Tại sao có các loại cấu trúc thị
quyền, công nghệ, lợi thế
trường khác nhau?
theo qui mô, hàng hoá đồng
• Ra quyết định trong từng cấu
nhất và dị biệt, chi phí giao
trúc thị trường?
dịch, lý thuyết trò chơi,…
• Cạnh tranh hoàn toàn và độc
quyền thuần tuý?.
Tổng quan về lý thuyết kinh tế Ngắn hạn, dài hạn, tổng
6 Beeg, C19.
cung, tổng cầu, giá cả, chính
vĩ mô
sách tiền tệ, chính sách tài
• Ngắn hạn và dài hạn?
khoá, GDP, GNP, . . .
• Tổng cung và tổng cầu?
• Chính sách vĩ mô?
• Hạch toán thu nhập quốc dân?
Tổng cầu và chính sách tài khóa Cân bằng trong ngắn hạn, số Begg, C20 và
7
nhân thuế, số nhân chi tiêu 21.
• Tổng cầu
4
chính phủ, nghịch lý tiết
• Sản lượng cân bằng
kiệm,chính sách tài khóa,…
• Mô hình số nhân Keynes?
• Nghịch lý tiết kiệm?
• Chính sách tài khóa
Ngân hàng và thị trường tiền tệ Tiền, thanh khoảng, ngân
8 Begg, C22 và
hàng trung ương, định chế tài
• Tiền và đo khối tiền như thế 23.
chính trung gian, chính sách
nào?
tiền tệ, số nhân tiền,thị
• Hệ thống ngân hàng?
trường tiền tệ, …
• Công cụ của chính sách tiền
tệ?
• Tạo tiền trong hệ thống ngân
hàng?
• Cung và cầu tiền?
Hỗn hợp chính sách tài khoá và IS, LM, Chính sách tài khoá, Begg, C24.
9
tiền tệ chính sách tiền tệ,…
• Quyết định đầu tư?
• Mô hình IS-LM?
• Phối hợp chính sách tài khoá
và tiền tệ
Ôn tập
10