công nghệ CDMA
Cơ bản về công nghệ CDMA
CÖNG NGHÏÅ CDMA 1
TÖÍNG QUAN VÏÌ HÏÅ THÖËNG
ÀIÏÅN THOAÅI DI ÀÖÅNG TÖÍ ONG
1.1. Töíng quan
Toaân böå vuâng phuåc vuå cuãa hïå thöëng àiïån thoaåi di àöång töí ong àûúåc
chia thaânh nhiïìu vuâng phuåc vuå nhoã, goåi laâ caác ö, möîi ö coá möåt
traåm göëc phuå traách vaâ àûúåc àiïìu khiïín búãi töíng àaâi sao cho thuï
bao coá thïí vêîn duy trò àûúåc cuöåc goåi möåt caách liïn tuåc khi di
chuyïín giûäa caác ö.
Hònh 1.1 àûa ra möåt maång àiïån thoaåi di àöång töí ong bao göìm caác
traåm göëc (BS). Möåt vuâng phuåc vuå cuãa möåt BS àûúåc goåi laâ ö vaâ
nhiïìu ö àûúåc kïët húåp laåi thaânh vuâng phuåc vuå cuãa hïå thöëng.
Trong hïå thöëng àiïån thoaåi di àöång töí ong thò têìn söë maâ caác maáy di
àöång sûã duång laâ khöng cöë àõnh úã möåt kïnh naâo àoá maâ kïnh àaâm
thoaåi àûúåc xaác àõnh nhúâ kïnh baáo hiïåu vaâ maáy di àöång àûúåc àöìng
böå vïì têìn söë möåt caách tûå àöång. Vò vêåy caác ö kïì nhau nïn sûã duång
têìn söë khaác nhau coân caác ö úã caách xa hún laâ möåt khoaãng caách nhêët
àõnh coá thïí taái sûã duång cuâng möåt têìn söë àoá. Àïí cho pheáp caác maáy
di àöång coá thïí duy trò cuöåc goåi liïn tuåc trong khi di chuyïín giûäa
caác ö thò töíng àaâi seä àiïìu khiïín caác kïnh baáo hiïåu hoùåc kïnh lûu
lûúång theo sûå di chuyïín cuãa maáy di àöång àïí chuyïín àöíi têìn söë cuãa
maáy di àöång àoá thaânh möåt têìn söë thñch húåp möåt caách tûå àöång.
Hiïåu quaã sûã duång têìn söë cuãa hïå thöëng àiïån thoaåi di àöång tùng lïn
vò caác kïnh RF giûäa caác BS kïì nhau coá thïí àûúåc àõnh võ möåt caách
coá hiïåu quaã nhúâ viïåc taái sûã duång têìn söë vaâ do àoá dung lûúång thuï
bao àûúåc phuåc vuå seä tùng lïn.
CÖNG NGHÏÅ CDMA 2
Hònh 1.1: Hïå thöëng àiïån thoaåi di àöång
1.2. Cêëu hònh hïå thöëng
Hïå thöëng àiïån thoaåi di àöång töí ong bao göìm caác maáy àiïån thoaåi di
àöång trïn ö tö (hay xaách tay), BS vaâ MSC (trung têm chuyïín
maåch àiïån thoaåi di àöång).
Maáy àiïån thoaåi di àöång bao göìm caác böå thu/phaát RF, anten vaâ böå
àiïìu khiïín; BS bao göìm caác böå thu/phaát RF àïí kïët nöëi maáy di
àöång vúái MSC, anten, böå àiïìu khiïín, àêìu cuöëi söë liïåu vaâ nguöìn.
MSC sûã lyá caác cuöåc goåi ài vaâ àïën tûâ möîi BS vaâ cung cêëp chûác nùng
àiïìu khiïín trung têm cho hoaåt àöång cuãa têët caã caác BS möåt caách
hiïåu quaã vaâ àïí truy nhêåp vaâo töíng àaâi cuãa maång àiïån thoaåi cöng
cöång. Chuáng bao göìm böå phêån àiïìu khiïín, böå phêån kïët nöëi cuöåc
goåi, caác thiïët bõ ngoaåi vi vaâ cung cêëp chûác nùng thu nhêåp söë liïåu
cûúác àöëi vúái caác cuöåi goåi àaä hoaân thaânh.
Caác maáy di àöång, BS vaâ MSC àûúåc liïn kïët vúái nhau thöng qua
caác àûúâng kïët nöëi thoaåi vaâ söë liïåu. Möîi maáy di àöång sûã duång möåt
cùåp kïnh thu/phaát RF. Vò caác kïnh lûu lûúång khöng cöë àõnh úã möåt
kïnh RF naâo maâ thay àöíi thaânh caác têìn söë RF khaác nhau phuå
thuöåc vaâo sûå di chuyïín cuãa maáy di àöång trong suöët quaá trònh cuöåc
goåi nïn cuöåc goåi coá thïí àûúåc thiïët lêåp qua bêët cûá möåt kïnh naâo àaä
àûúåc xaác àõnh trong vuâng àoá. Cuäng tûâ nhûäng quan àiïím vïì hïå
thöëng àiïån thoaåi di àöång maâ thêëy rùçng têët caã caác kïnh àaä àûúåc xaác
CÖNG NGHÏÅ CDMA 3
àõnh àïìu coá thïí bêån do àaä àûúåc kïët nöëi möåt caách àöìng thúâi vúái caác
maáy di àöång.
Böå phêån àiïìu khiïín cuãa MSC, laâ traái tim cuãa hïå thöëng töí ong, seä
àiïìu khiïín, sùæp àùåt vaâ quaãn lyá toaân böå hïå thöëng.
Töíng àaâi töí ong kïët nöëi caác àûúâng àaâm thoaåi àïí thiïët lêåp cuöåc goåi
giûäa caác maáy thuï bao di àöång vúái nhau hoùåc caác thuï bao cöë àõnh
vúái caác thuï bao di àöång vaâ trao àöíi caác thöng tin baáo hiïåu àa
daång qua àûúâng söë liïåu giûäa MSC vaâ BS.
Caác thöng tin thoaåi vaâ baáo hiïåu giûäa maáy di àöång vaâ BS àûúåc
truyïìn ài qua kïnh RF, caác àûúâng kïët nöëi thoaåi vaâ söë liïåu cöë àõnh
àûúåc sûã duång àïí truyïìn caác thöng tin thoaåi vaâ baáo hiïåu giûäa BS vaâ
MSC.
1.3. Sûå phaát triïín cuãa hïå thöëng töí ong
Hïå thöëng àiïån thoaåi di àöång thûúng maåi àêìu tiïn àûúåc àûa vaâo aáp
duång sûã duång bùng têìn 150 MHz taåi Saint Louis - Myä vaâo nùm
1946 vúái khoaãng caách kïnh laâ 60 KHz vaâ söë lûúång kïnh bõ haån chïë
chó àïën 3.
Àoá laâ hïå thöëng baán song cöng vaâ vò thïë maâ ngûúâi àaâm thoaåi bïn
kia khöng thïí noái àûúåc trong khi ngûúâi àaâm thoaåi bïn naây àang
noái vaâ viïåc kïët nöëi laâ nhên cöng nhúâ àiïån thoaåi viïn.
Sau àoá, nhúâ möåt söë caãi tiïën maâ hïå thöëng IMTS MJ bao göìm 11
kïnh úã bùng têìn 150 MHz vaâ hïå thöëng ITMS MK bao göìm 12
kïnh úã bùng têìn 450 MHz àaä àûúåc sûã duång vaâo nùm 1969.
Àoá laâ hïå thöëng song cöng vaâ möåt BS coá thïí phuåc vuå cho möåt vuâng
baán kñnh röång túái 80 Km.
1.3.1. AMPS (Dõch vuå àiïån thoaåi di àöång tiïn tiïën)
AMPS laâ möåt hïå thöëng àiïån thoaåi di àöång töí ong do AT & T vaâ
Motorola - Myä àïì xuêët sûã duång vaâo nùm 1982. Àïí sûã duång hiïåu
quaã hún nguöìn têìn söë coá giúái haån nïn vuâng phuåc vuå röång cuãa noá
àûúåc phên chia thaânh caác ö nhoã vaâ dõch vuå cung cêëp sûã duång möåt
CÖNG NGHÏÅ CDMA 4
têìn söë nhêët àõnh vúái möåt cöng suêët nhoã àïí cho pheáp caác BS úã caách
xa möåt khoaãng caách nhêët àõnh coá thïí taái sûã duång cuâng möåt têìn söë
àoá möåt caách àöìng thúâi. Sau àoá, ngûúâi ta coi vuâng phuåc vuå tûúng
ûáng nhû möåt hònh luåc giaác àïí laâm àún giaãn hoaá viïåc thiïët kïë vaâ
tñnh toaán lyá thuyïët vïì maång àiïån thoaåi di àöång.
Taái sûã duång têìn söë liïn quan àïën viïåc àõnh võ caác BS àïí taái sûã
duång caác têìn söë chñnh xaác, khöng phaãi sûã duång cuâng möåt têìn söë
giûäa caác BS kïì nhau maâ chó sûã duång laåi úã möåt khoaãng caách nhêët
àõnh hoùåc xa hún nhùçm laâm giaãm giao thoa giûäa caác kïnh giöëng
nhau. Hònh 1.2 àûa ra caác mêîu taái sûã duång têìn söë khaác nhau.
Hònh 1.2 Mêîu taái sûã duång têìn söë
Trïn hònh 1.2 ta thêëy caác cuåm mêîu taái sûã duång têìn söë cuãa caác BS
vúái têët caã caác bùng têìn coá thïí, söë lûúång caác ö trong cuåm àoá àûúåc goåi
laâ yïëu töë taái sûã duång têìn söë (K).
Hònh 1.3: Buáp soáng cuãa anten àõnh hûúáng
CÖNG NGHÏÅ CDMA 5
Trong trûúâng húåp naây thò hiïåu quaã taái sûã duång têìn söë tùng lïn
nïëu möåt anten àõnh hûúáng àûúåc sûã duång taåi BS vò giao thoa têìn söë
chó aãnh hûúãng àïën caác BS sûã duång cuâng möåt kïnh trong anten
phaát xaå àõnh hûúáng vaâ vò vêåy maâ giao thoa cuãa caác kïnh chñnh
tùng (thöng thûúâng sûã duång vuâng phuã soáng 120o).
Khi xuêët hiïån traång thaái chuyïín vuâng thò tñn hiïåu àaä àûúåc kïët nöëi
vúái BS coá khaã nùng thu nhêån tñn hiïåu töët. Trong traång thaái
chuyïín vuâng thò kïnh bõ ngùæt trong möåt khoaãng thúâi gian ngùæn
(150 ms) vaâ chuyïín vuâng seä bõ trò hoaän hoùåc bõ caãn trúã trong
trûúâng húåp khöng coá kïnh trong ö múái.
Dõch vuå chuyïín vuâng ngoaâi hïå thöëng thöng thûúâng coá thïí àûúåc
cung cêëp trong möåt vuâng phuåc vuå khaác, do möåt hïå thöëng khaác
àiïìu khiïín maâ thuï bao noái àïën khöng àùng kyá.
1) So saánh giûäa caác hïå thöëng analog
Baãng 1.1 àûa ra caác so saánh vïì tham söë cuãa 4 hïå thöëng thöng
duång.
TSCS/ETAC
Tham söë AMPS NMT900 NMT450
S
450-470
Bùng Tx 8000 MHz 9000 MHz 9000 MHz
MHz
25/1,25
Khoaãng caách kïnh 30 KHz 25 KHz 25/20 KHz
KHz
Khoaãng caách song cöng 45 MHz 45 MHz 45 MHz 10 MHz
1000
Caác kïnh 832 920* 180/225
(1999)
Loaåi àiïìu chïë FM FM FM FM
Àöå lïåch àónh 12 KHz 9,5 KHz 4,7 KHz 4,7 KHz
2:1 2:1
Thiïët bõ neán daän 2:1 Syllabic Khöng
Syllabic Syllabic
Kïë hoaåch ö 4, 7, 12 4, 7, 12 7, 9, 12 7
Àiïìu chïë kïnh àiïìu khiïín FSK FSK FFSK FFSK
Àöå lïåch kïnh àiïìu khiïín 8 KHz 6,4 KHz 3,5 KHz 3,5 KHz
CÖNG NGHÏÅ CDMA 6
Mancheste
Maä kïnh àiïìu khiïín Manchester NRZ NRZ
r
Dung lûúång kïnh àiïìu khiïín 77000 62000 13000 13000
Töëc àöå truyïìn dêîn 10 Kb/s 8 Kb/s 1,2 Kb/s 1,2 Kb/s
Bñ mêåt thoaåi Coá thïí Coá thïí Khöng Khöng
Dõch vuå chuyïín vuâng ngoaâi
Coá Coá Coá Bõ giúái haån
hïå thöëng
Baãng 1.1: So saánh caác tham söë cuãa caác hïå thöëng töí ong
1.3.2. TDMA
1) Töíng quan
Trong thöng tin TDMA thò nhiïìu ngûúâi sûã duång möåt soáng mang
vaâ truåc thúâi gian àûúåc chia thaânh nhiïìu khoaãng thúâi gian nhoã àïí
giaânh cho nhiïìu ngûúâi sûã duång sao cho khöng coá sûå chöìng cheáo.
TDMA àûúåc chia thaânh TDMA bùng röång vaâ TDMA bùng heåp. Myä
vaâ Nhêåt sûã duång TDMA bùng heåp coân Chêu Êu sûã duång TDMA
bùng röång nhûng caã 2 hïå thöëng naây àïìu coá thïí àûúåc coi nhû laâ sûå
töí húåp cuãa FDMA vaâ TDMA vò ngûúâi sûã duång thûåc tïë duâng caác
kïnh àûúåc êën àõnh caã vïì têìn söë vaâ caác khe thúâi gian trong bùng
têìn.
Hònh 1.4: Phöí TDMA
2) Loaåi hïå thöëng TDMA Bùæc Myä
Loaåi hïå thöëng TDMA Bùæc Myä sûã duång bùng têìn (869 - 894) MHz
vaâ (824 - 849) MHz giöëng nhû hïå thöëng AMPS.
Khoaãng caách soáng mang laâ 30 KHz vaâ möîi kïnh têìn söë àûúåc chia
thaânh 6 khe thúâi gian.
CÖNG NGHÏÅ CDMA 7
Hïå thöëng AMPS hiïån taåi coá khaã nùng chuyïín vuâng vúái cêëu truác
khung vaâ cêëu truác khe thúâi gian àûúåc chó ra trïn hònh 1.5 vaâ hònh
1.6.
Hïå thöëng naây maä hoaá tñn hiïåu thoaåi theo maä VSELP (dûå àoaán
töíng vectú tuyïën tñnh töìn taåi), àiïìu chïë /4 DQPSK vaâ hoaåt àöång
theo kiïíu cùåp àöi.
6 thuï bao vúái möåt nûãa töëc àöå trïn möåt kïnh
Hònh 1.5: Cêëu truác khung
a) Daång khe thúâi gian tûâ maáy di àöång àïën traåm göëc
b) Daång khe thúâi gian tûâ traåm göëc túái maáy di àöång
Vúái : 324 bit = 162 kyá hiïåu = 40/6 ms = 6,67 ms
G - thúâi gian guard
R - thúâi gian ramp
SACCH - kïnh àiïìu khiïín liïn kïët chêåm
CDVCC - maä xaác minh maâu söë àaä maä
CÖNG NGHÏÅ CDMA 8
Hònh 1.6: Daång khe thúâi gian
3) GSM (Group Special Mobile)
GSM laâ möåt hïå thöëng thöng tin söë cuãa Chêu Êu tûúng thñch vúái hïå
thöëng baáo hiïåu söë 7. Chuáng sûã duång hïå thöëng TDMA vúái cêëu truác
khe thúâi gian sao cho taåo nïn àûúåc sûå linh hoaåt trong truyïìn
thoaåi, söë liïåu vaâ thöng tin àiïìu khiïín.
Hïå thöëng GSM sûã duång bùng têìn (890 - 915) MHz àïí truyïìn dêîn
tñn hiïåu tûâ maáy di àöång àïën BS vaâ bùng têìn (935 - 960) MHz àïí
truyïìn dêîn tñn hiïåu tûâ BS àïën maáy di àöång. Hònh 1.7 mö taã cêëu
truác khung cuãa hïå thöëng GSM.
Hònh 1.7: Cêëu truác khung
CÖNG NGHÏÅ CDMA 9
1.3.3 CDMA
1) Töíng quan
Lyá thuyïët vïì CDMA àaä àûúåc xêy dûång tûâ nhûäng nùm 1950 vaâ
àûúåc aáp duång trong thöng tin quên sûå tûâ nhûäng nùm 1960. Cuâng
vúái sûå phaát triïín cuãa cöng nghïå baán dêîn vaâ lyá thuyïët thöng tin
trong nhûäng nùm 1980, CDMA àaä àûúåc thûúng maåi hoaá tûâ
phûúng phaáp thu GPS vaâ Ommi-TRACS, phûúng phaáp naây cuäng
àaä àûúåc àïì xuêët trong hïå thöëng töí ong cuãa Qualcomm - Myä vaâo
nùm 1990.
Trong thöng tin CDMA thò nhiïìu ngûúâi sûã duång chung thúâi gian
vaâ têìn söë, maä PN (taåp êm giaã ngêîu nhiïn) vúái sûå tûúng quan cheáo
thêëp àûúåc êën àõnh cho möîi ngûúâi sûã duång. Ngûúâi sûã duång truyïìn
tñn hiïåu nhúâ traãi phöí tñn hiïåu truyïìn coá sûã duång maä PN àaä êën
àõnh. Àêìu thu taåo ra möåt daäy giaã ngêîu nhiïn nhû úã àêìu phaát vaâ
khöi phuåc laåi tñn hiïåu dûå àõnh nhúâ viïåc traãi phöí ngûúåc caác tñn hiïåu
àöìng böå thu àûúåc.
2) Thuã tuåc phaát/thu tñn hiïåu
(1) Tñn hiïåu söë liïåu thoaåi (9,6 Kb/s) phña phaát àûúåc maä hoaá, lùåp,
cheân vaâ àûúåc nhên vúái soáng mang f o vaâ maä PN úã töëc àöå 1,2288
Mb/s (9,6 Kb/s x 128).
(2) Tñn hiïåu àaä àûúåc àiïìu chïë ài qua möåt böå loåc bùng thöng coá àöå
röång bùng 1,25 MHZ sau àoá phaát xaå qua anten.
(3) úã àêìu thu, soáng mang vaâ maä PN cuãa tñn hiïåu thu àûúåc tûâ anten
àûúåc àûa àïën böå tûúng quan qua böå loåc bùng thöng àöå röång bùng
1,25 MHz vaâ söë liïåu thoaåi mong muöën àûúåc taách ra àïí taái taåo laåi
söë liïåu thoaåi nhúâ sûã duång böå taách cheân vaâ giaãi maä.
CÖNG NGHÏÅ CDMA 10
Hònh 1.8: Sú àöì phaát/thu CDMA
3) Caác àùåc tñnh cuãa CDMA
(1) Tñnh àa daång cuãa phên têåp
Trong hïå thöëng àiïìu chïë bùng heåp nhû àiïìu chïë FM analog sûã
duång trong hïå thöëng àiïån thoaåi töí ong thïë hïå àêìu tiïn thò tñnh àa
àûúâng taåo nïn nhiïìu fading nghiïm troång. Tñnh nghiïm troång cuãa
vêën àïì fading àa àûúâng àûúåc giaãm ài trong àiïìu chïë CDMA bùng
röång vò caác tñn hiïåu qua caác àûúâng khaác nhau àûúåc thu nhêån möåt
caách àöåc lêåp.
Nhûng hiïån tûúång fading xaãy ra möåt caách liïn tuåc trong hïå thöëng
naây do fading àa àûúâng khöng thïí loaåi trûâ hoaân toaân àûúåc vò vúái
caác hiïån tûúång fading àa àûúâng xaãy ra liïn tuåc àoá thò böå giaãi àiïìu
chïë khöng thïí xûã lyá tñn hiïåu thu möåt caách àöåc lêåp àûúåc.
Phên têåp laâ möåt hònh thûác töët àïí laâm giaãm fading, coá 3 loaåi phên
têåp laâ theo thúâi gian, theo têìn söë vaâ theo khoaãng caách. Phên têåp
theo thúâi gian àaåt àûúåc nhúâ sûã duång viïåc cheân vaâ maä sûãa sai. Hïå
thöëng CDMA bùng röång ûáng duång phên têåp theo têìn söë nhúâ viïåc
múã röång khaã nùng baáo hiïåu trong möåt bùng têìn röång vaâ fading
liïn húåp vúái têìn söë thûúâng coá aãnh hûúãng àïën bùng têìn baáo hiïåu
(200 - 300) KHz. Phên têåp theo khoaãng caách hay theo àûúâng
truyïìn coá thïí àaåt àûúåc theo 3 phûúng phaáp sau:
Thiïët lêåp nhiïìu àûúâng baáo hiïåu (chuyïín vuâng mïìm) àïí kïët nöëi
maáy di àöång àöìng thúâi vúái 2 hoùåc nhiïìu BS.
CÖNG NGHÏÅ CDMA 11
* Sûã duång möi trûúâng àa àûúâng qua chûác nùng traãi phöí giöëng nhû
böå thu queát thu nhêån vaâ töí húåp caác tñn hiïåu phaát vúái caác tñn hiïåu
phaát khaác trïî thúâi gian.
* Àùåt nhiïìu anten taåi BS.
Caác loaåi phên têåp àïí nêng cao hoaåt àöång cuãa hïå thöëng CDMA
àûúåc chó ra trïn hònh 1.9 vaâ àûúåc toám tùæt nhû sau:
Hònh 1.9: Caác quaá trònh phên têåp trong CDMA
+ Phên têåp theo thúâi gian - Cheân maä, taách löîi vaâ maä sûãa sai.
+ Phên têåp theo têìn söë - tñn hiïåu bùng röång 1,25 MHz.
+ Phên têåp theo khoaãng caách (theo àûúâng truyïìn) - hai cùåp anten
thu cuãa BS, böå thu àa àûúâng vaâ kïët nöëi vúái nhiïìu BS (chuyïín
vuâng mïìm).
(a) Chuyïín vuâng mïìm
(b) Chuyïín vuâng cûáng
CÖNG NGHÏÅ CDMA 12
Hònh 1.10: So saánh chuyïín vuâng mïìm vaâ chuyïín vuâng cûáng
Phên têåp anten coá thïí dïî daâng aáp duång àöëi vúái hïå thöëng FDMA vaâ
TDMA. Phên têåp theo thúâi gian coá thïí àûúåc aáp duång cho têët caã caác
hïå thöëng söë coá töëc àöå maä truyïìn dêîn cao maâ thuã tuåc sûãa sai yïu
cêìu. Nhûng caác phûúng phaáp khaác coá thïí dïî daâng aáp duång chó cho
hïå thöëng CDMA.
Daãi röång cuãa phên têåp theo àûúâng truyïìn coá thïí àûúåc cung cêëp
nhúâ àùåc tñnh duy nhêët cuãa hïå thöëng CDMA daäy trûåc tiïëp vaâ mûác
àöå phên têåp cao taåo nïn nhûng hoaåt àöång töët hún trong möi
trûúâng EMI lúán.
Böå àiïìu khiïín àa àûúâng taách daång soáng PN nhúâ sûã duång böå tûúng
quan song song. Maáy di àöång sûã duång 3 böå tûúng quan, BS sûã
duång 4 böå tûúng quan. Maáy thu coá böå tûúng quan song song goåi laâ
maáy thu queát, noá xaác àõnh tñn hiïåu thu theo möîi àûúâng vaâ töí húåp,
giaãi àiïìu chïë têët caã caác tñn hiïåu thu àûúåc. Fading coá thïí xuêët hiïån
trong möîi tñn hiïåu thu nhûng khöng coá sûå tûúng quan giûäa caác
àûúâng thu. Vò vêåy töíng caác tñn hiïåu thu àûúåc coá àöå tin cêåy cao vò
CÖNG NGHÏÅ CDMA 13
khaã nùng coá fading àöìng thúâi trong têët caã caác tñn hiïåu thu àûúåc laâ
rêët thêëp.
Nhiïìu böå taách tûúng quan coá thïí aáp duång möåt caách àöìng thúâi cho
hïå thöëng thöng tin coá 2 BS sao coá thïí thûåc hiïån àûúåc chuyïín vuâng
mïìm cho maáy di àöång.
(2) Àiïìu khiïín cöng suêët CDMA
Hïå thöëng CDMA cung cêëp chûác nùng àiïìu khiïín cöng suêët 2 chiïìu
(tûâ BS àïën maáy di àöång vaâ ngûúåc laåi) àïí cung cêëp möåt hïå thöëng coá
dung lûúång lûu lûúång lúán, chêët lûúång dõch vuå cuöåc goåi cao vaâ caác
lúåi ñch khaác. Muåc àñch cuãa àiïìu khiïín cöng suêët phaát cuãa maáy di
àöång laâ àiïìu khiïín cöng suêët phaát cuãa maáy di àöång sao cho tñn
hiïåu phaát cuãa têët caã caác maáy di àöång trong möåt vuâng phuåc vuå coá
thïí àûúåc thu vúái àöå nhaåy trung bònh taåi böå thu cuãa BS. Khi cöng
suêët phaát cuãa têët caã caác maáy di àöång trong vuâng phuåc vuå àûúåc
àiïìu khiïín nhû vêåy thò töíngcöng suêët thu àûúåc taåi böå thu cuãa BS
trúã thaânh cöng suêët thu trung bònh cuãa nhiïìu maáy di àöång.
Böå thu CDMA cuãa BS chuyïín tñn hiïåu CDMA thu àûúåc tûâ maáy di
àöång tûúng ûáng thaânh thöng tin söë bùng heåp. Trong trûúâng húåp
naây thò tñn hiïåu cuãa caác maáy di àöång khaác coân laåi chó nhû laâ tñn
hiïåu taåp êm cuãa bùng röång (xem hònh 1.8). Thuã tuåc thu heåp bùng
àûúåc goåi laâ àöå lúåi sûã lyá nhùçm nêng cao tyã söë tñn hiïåu/ giao thoa
(db) tûâ giaá trõ êm lïn àïën möåt mûác àuã lúán àïí cho pheáp hoaåt àöång
àûúåc vúái löîi bit chêëp nhêån àûúåc.
Möåt mong muöën laâ töëi ûu caác lúåi ñch cuãa hïå thöëng CDMA bùçng
caách tùng söë lûúång caác cuöåi goåi àöìng thúâi trong möåt bùng têìn cho
trûúác. Dung lûúång hïå thöëng laâ töëi àa khi tñn hiïåu truyïìn cuãa maáy
di àöång àûúåc thu búãi BS coá tyã söë tñn hiïåu/giao thoa úã mûác yïu cêìu
töëi thiïíu qua viïåc àiïìu khiïín cöng suêët cuãa maáy di àöång.
Hoaåt àöång cuãa maáy di àöång seä bõ giaãm chêët lûúång nïëu tñn hiïåu cuãa
caác maáy di àöång maâ BS thu àûúåc laâ quaá yïëu. Nïëu caác tñn hiïåu cuãa
caác maáy di àöång àuã khoeã thò hoaåt àöång cuãa caác maáy naây seä àûúåc
caãi thiïån nhûng giao thoa àöëi vúái caác maáy di àöång khaác cuâng sûã
CÖNG NGHÏÅ CDMA 14
duång möåt kïnh seä tùng lïn laâm cho chêët lûúång cuöåc goåi cuãa caác
thuï bao khaác seä bõ giaãm nïëu nhû dung lûúång töëi àa khöng giaãm.
Viïåc àoáng, múã maåch àiïìu khiïín cöng suêët tûâ maáy di àöång túái BS
vaâ àiïìu khiïín cöng suêët tûâ BS túái maáy di àöång sûã duång trong hïå
thöëng CDMA àûúåc chó trïn hònh 1.11. Maåch múã àûúâng àiïìu khiïín
cöng suêët tûâ maáy di àöång túái BS laâ chûác nùng hoaåt àöång cú baãn
cuãa maáy di àöång. Maáy di àöång àiïìu chónh ngay cöng suêët phaát
theo sûå biïën àöíi cöng suêët thu àûúåc tûâ BS. Maáy di àöång ào mûác
cöng suêët thu àûúåc tûâ BS vaâ àiïìu khiïín cöng suêët phaát tyã lïå
nghõch vúái mûác cöng suêët ào àûúåc. Maåch múã àûúâng àiïìu khiïín
cöng suêët laâm cho caác tñn hiïåu phaát cuãa têët caã caác maáy di àöång
àûúåc thu vúái cuâng möåt mûác taåi BS. BS cung cêëp chûác nùng maåch
múã àûúâng àiïìu khiïín cöng suêët qua viïåc cung cêëp cho caác maáy di
àöång möåt hùçng söë àõnh cúä cho noá. Hùçng söë àõnh cúä liïn quan chùåt
cheä túái yïëu töë taãi vaâ taåp êm cuãa BS, àöå tùng ñch anten vaâ böå
khuyïëch àaåi cöng suêët. Hùçng söë naây àûúåc truyïìn ài tûâ BS túái maáy
di àöång nhû laâ möåt phêìn cuãa baãn tin thöng baáo.
Hònh 1.11: Àiïìu khiïín cöng suêët trong CDMA
BS thûåc hiïån chûác nùng kñch hoaåt àöëi vúái maåch àoáng àiïìu khiïín
cöng suêët tûâ maáy di àöång túái BS. Khi maåch àoáng dêîn àïën viïåc BS
àõch cúä cöng suêët maåch múã xaác àõnh cuãa maáy di àöång möåt caách tûác
thúâi àïí maáy di àöång giûä àûúåc cöng suêët phaát töëi ûu.
CÖNG NGHÏÅ CDMA 15
BS so saánh tñn hiïåu thu àûúåc tûâ maáy di àöång liïn quan vúái giaá trõ
ngûúäng biïën àöíi vaâ àiïìu khiïín cöng suêët tùng hay giaãm sau möîi
khoaãng thúâi gian 1,25 ms cho àïën khi àaåt kïët quaã. Viïåc àõnh cúä
giaá trõ maåch àoáng àïí buâ cho giaá trõ xaác àõnh cuãa maåch múã maâ
maåch múã naây buâ àöå tùng ñch chêëp nhêån àûúåc vaâ suy hao truyïìn
dêîn cuãa caác àûúâng ài vaâ àïën giûäa BS vaâ maáy di àöång.
BS cung cêëp viïåc àiïìu khiïín cöng suêët tûâ BS túái maáydi àöång nhúâ
viïåc quy àõnh cöng suêët naây tûúng ûáng vúái cöng suêët ào àûúåc taåi
maáy di àöång. Muåc àñch cuãa viïåc àiïìu khiïín naây laâ laâm giaãm cöng
suêët phaát cuãa maáy di àöång khi röîi hoùåc úã võ trñ tûúng àöëi gêìn BS,
laâm cho fading àa àûúâng thêëp vaâ giaãm hiïåu ûáng boáng rêm hay
laâm giaãm giao thoa àöëi vúái caác BS khaác. Do àoá, cöng suêët àûúåc
cung cêëp thïm àöëi vúái caác vuâng thu tñn hiïåu bõ giaán àoaån hoùåc àöëi
vúái maáy di àöång úã xa coá tyã lïå löîi cao.
(3) Cöng suêët phaát thêëp
Viïåc giaãm tyã söë Eb/No (tûúng ûáng vúái tyã söë tñn hiïåu/nhiïîu) chêëp
nhêån àûúåc khöng chó laâm tùng dung lûúång hïå thöëng maâ coân laâm
giaãm cöng suêët phaát yïu cêìu àïí khùæc phuåc taåp êm vaâ giao thoa.
Viïåc giaãm naây nghôa laâ giaãm cöng suêët phaát yïu cêìu àöëi vúái maáy
di àöång. Noá laâm giaãm giaá thaânh vaâ cho pheáp hoaåt àöång trong caác
vuâng röång lúán hún vúái cöng suêët thêëp khi so vúái caác hïå thöëng
analog hoùåc TDMA coá cöng suêët tûúng tûå. Hún nûäa, viïåc giaãm
cöng suêët phaát yïu cêìu seä laâm tùng vuâng phuåc vuå vaâ laâm giaãm söë
lûúång BS yïu cêìu khi so vúái caác hïå thöëng khaác.
Möåt tiïën böå lúán hún cuãa viïåc àiïìu khiïín cöng suêët trong hïå thöëng
CDMA laâ laâm giaãm cöng suêët phaát trung bònh. Trong àa söë trûúâng
húåp thò möi trûúâng truyïìn dêîn laâ thuêån lúåi àöëi vúái CDMA. Trong
caác hïå thöëng bùng heåp thò cöng suêët phaát cao luön luön àûúåc yïu
cêìu àïí khùæc phuåc fading taåo ra theo thúâi gian. Trong hïå thöëng
CDMA thò cöng suêët trung bònh coá thïí giaãm búãi vò cöng suêët yïu
cêìu chó phaát ài khi coá àiïìu khiïín cöng suêët vaâ cöng suêët phaát chó
tùng khi coá fading.
CÖNG NGHÏÅ CDMA 16
(4) Böå maä - giaãi maä thoaåi vaâ töëc àöå söë liïåu biïën àöíi
Böå maä - giaãi maä thoaåi cuãa hïå thöëng CDMA àûúåc thiïët kïë vúái caác
töëc àöå biïën àöíi 8 Kb/s. Dõch vuå thoaåi 2 chiïìu cuãa töëc àöå söë liïåu biïën
àöíi cung cêëp thöng tin thoaåi coá sûã duång thuêåt toaán maä - giaãi maä
thoaåi töëc àöå söë liïåu biïën àöíi àöång giûäa BS vaâ maáy di àöång. Böå maä -
giaãi maä thoaåi phña phaát lêëy mêîu tñn hiïåu thoaåi àïí taåo ra caác goái
tñn hiïåu thoaåi àûúåc maä hoaá duâng àïí truyïìn túái böå maä - giaãi maä
thoaåi phña thu. Böå maä - giaãi maä thoaåi phña thu seä giaãi maä caác goái
tñn hiïåu thoaåi thu àûúåc thaânh caác mêîu tñn hiïåu thoaåi.
Hai böå maä - giaãi maä thoaåi thöng tin vúái nhau úã 4 nêëc töëc àöå truyïìn
dêîn laâ 9600 b/s, 4800 b/s, 2400 b/s, 1200 b/s, caác töëc àöå naây àûúåc
choån theo àiïìu kiïån hoaåt àöång vaâ theo baãn tin hoùåc söë liïåu. Thuêåt
toaán maä - giaãi maä thoaåi chêëp nhêån CELP (maä dûå àoaán tuyïën tñnh
thûåc tïë), thuêåt toaán duâng cho hïå thöëng CDMA laâ QCELP.
Böå maä - giaãi maä thoaåi biïën àöíi sûã duång ngûúäng tûúng thñnh àïí
choån töëc àöå söë liïåu. Ngûúäng àûúåc àiïìu khiïín theo cûúâng àöå cuãa taåp
êm nïìn vaâ töëc àöå söë liïåu seä chó chuyïín àöíi thaânh töëc àöå cao khi coá
tñn hiïåu thoaåi vaâo. Do àoá, taåp êm nïìn bõ triïåt ài àïí taåo ra sûå
truyïìn dêîn thoaåi chêët lûúång cao trong möi trûúâng taåp êm.
(5) Baão mêåt cuöåc goåi
Hïå thöëng CDMA cung cêëp chûác nùng baão mêåt cuöåc goåi mûác àöå cao
vaâ vïì cú baãn laâ taåo ra xuyïn êm, viïåc sûã duång maáy thu tòm kiïëm
vaâ sûã duång bêët húåp phaáp kïnh RF laâ khoá khùn àöëi vúái hïå thöëng töí
ong söë CDMA búãi vò tñn hiïåu CDMA àaä àûúåc scrambling (tröån). Vïì
cú baãn thò cöng nghïå CDMA cung cêëp khaã nùng baão mêåt cuöåc goåi
vaâ caác khaã nùng baão vïå khaác, tiïu chuêín àïì xuêët göìm khaã nùng
xaác nhêån vaâ baão mêåt cuöåc goåi àûúåc àõnh roä trong EIA/TIA/IS-54-B.
Coá thïí maä hoaá kïnh thoaåi söë möåt caách dïî daâng nhúâ sûã duång DES
hoùåc caác cöng nghïå maä tiïu chuêín khaác.
CÖNG NGHÏÅ CDMA 17
(6) Maáy di àöång coá chuyïín vuâng mïìm
Nhû àaä miïu taã trong hònh 1.12, caã BS ban àêìu vaâ BS múái cuâng
tham gia vaâo viïåc chuyïín giao cuöåc goåi àöëi vúái chuyïín vuâng mïìm.
Hònh 1.12: Àûúâng kïët nöëi trong khi chuyïín vuâng mïìm
Viïåc chuyïín giao cuöåc goåi thöng qua trònh tûå: BS ban àêìu, caã hai
BS, BS múái. Lûúåc àöì àoá laâm töëi thiïíu hoaá sûå giaán àoaån cuöåc goåi vaâ
laâm cho ngûúâi sûã duång khöng nhêån ra traång thaái chuyïín vuâng
mïìm. Do àoá, trong khi hïå thöëng analog vaâ hïå thöëng TDMA söë
chêëp nhêån hònh thûác chuyïín maåch "cùæt - trûúác khi - nöëi" thò
chuyïín vuâng mïìm cuãa hïå thöëng CDMA chêëp nhêån hònh thûác
chuyïín maåch "nöëi - trûúác khi - cùæt".
Sau khi cuöåc goåi àûúåc thiïët lêåp thò maáy di àöång tiïëp tuåc tòm tñn
hiïåu cuaã BS bïn caånh àïí so saánh cûúâng àöå tñn hiïåu cuãa ö bïn caånh
vúái cûúâng àöå tñn hiïåu cuaã ö àang sûã duång. Nïëu cûúâng àöå tñn hiïåu
àaåt àïën möåt mûác nhêët àõnh naâo àoá coá nghôa laâ maáy di àöång àaä di
chuyïín sang möåt vuâng phuåc vuå cuaã möåt BS múái vaâ traång thaái
chuyïín vuâng mïìm coá thïí bùæt àêìu. Maáy di àöång chuyïín möåt baãn
tin àiïìu khiïín túái MSC àïí thöng baáo vïì cûúâng àöå tñn hiïåu vaâ söë
hiïåu cuaã BS múái. Sau àoá, MSC thiïët lêåp möåt àûúâng nöëi múái giûäa
maáy di àöång vaâ BS múái vaâ bùæt àêìu quaá trònh chuyïín vuâng mïìm
trong khi vêîn giûä àûúâng kïët nöëi ban àêìu. Trong trûúâng húåp maáy
di àöång àang trong möåt vuâng chuyïín àöíi giûäa hai BS thò cuöåc goåi
CÖNG NGHÏÅ CDMA 18
àûúåc thûåc hiïån búãi caã hai BS sao cho chuyïín vuâng mïìm coá thïí
thûåc hiïån àûúåc maâ khöng coá hiïån tûúång ping-pong giûäa chuáng. BS
ban àêìu cùæt àûúâng kïët nöëi cuöåc goåi khi viïåc àêëu nöëi cuöåc goåi vúái
BS múái àaä thûåc hiïån thaânh cöng.
(7) Dung lûúång
Vúái khaái niïåm taái sûã duång têìn söë cuãa hïå thöëng töí ong thò cho pheáp
coá möåt mûác àöå giao thoa nhêët àõnh àïí múã röång dung lûúång hïå
thöëng möåt caách coá àiïìu khiïín. Do CDMA coá àùåc tñnh gaåt giao thoa
möåt caách cú baãn nïn noá coá thïí thûåc hiïån viïåc àiïìu khiïín giao thoa
hiïåu quaã hún hïå thöëng FDMA vaâ TDMA. Thûåc tïë thò CDMA xuêët
phaát tûâ hïå thöëng chöëng nhiïîu àïí sûã duång trong quên àöåi. Do hïå
thöëng àiïìu chïë bùng heåp yïu cêìu tyã söë soáng mang nhiïîu vaâo
khoaãng 18dB nïn coân coá rêët nhiïìu haån chïë xeát tûâ quan àiïím hiïåu
quaã taái sûã duång têìn söë. Trong hïå thöëng nhû vêåy thò möåt kïnh sûã
duång cho möåt BS seä khöng àûúåc pheáp sûã duång cho BS khaác. Noái
caách khaác thò trong hïå thöëng CDMA möåt kïnh bùng têìn röång àûúåc
sûã duång chung búãi têët caã caác BS.
Hiïåu quaã cuãa taái sûã duång têìn söë trong CDMA àûúåc xaác àõnh búãi tyã
söë tñn hiïåu/nhiïîu taåo ra khöng chó tûâ möåt BS maâ tûâ têët caã caác
ngûúâi sûã duång trong vuâng phuåc vuå. Do möåt söë lûúång lúán ngûúâi sûã
duång àûúåc xem xeát thò söë liïåu thöëng kï cuãa têët caã caác ngûúâi sûã
duång lúán hún möåt laâ rêët quan troång. Do àoá, söë lûúång thêëp àûúåc
chêëp nhêån vaâ giao thoa töíng cöång trïn möåt kïnh àûúåc tñnh bùçng
viïåc nhên cöng suêët thu trung bònh cuãa têët caã caác ngûúâi sûã duång
vúái söë lûúång ngûúâi sûã duång. Nïëu tyã söë cöng suêët tñn hiïåu thu àûúåc
àöëi vúái cûúâng àöå cöng suêët taåp êm trung bònh maâ lúán hún ngûúäng
thò kïnh àoá coá thïí cung cêëp möåt chêët lûúång tñn hiïåu töët. Noái caách
khaác thò giao thoa trong CDMA vaâ TDMA tuên theo luêåt söë lûúång
nhoã vaâ tyã lïå cuãa thúâi gian khöng àaåt chêët lûúång tñn hiïåu dûå àõnh
àûúåc xaác àõnh trong trûúâng húåp xêëu.
Caác tham söë chñnh xaác àõnh dung lûúång cuãa hïå thöëng töí ong söë
CDMA bao göìm: àöå lúåi sûã lyá, tyã söë Eb/No (bao göìm caã giúái haån
fading yïu cêìu), chu kyâ cöng suêët thoaåi, hiïåu quaã taái sûã duång têìn
CÖNG NGHÏÅ CDMA 19
söë vaâ söë lûúång buáp soáng cuãa anten BS. Hún nûäa, caâng nhiïìu kïnh
thoaåi àûúåc cung cêëp trong hïå thöëng CDMA coá cuâng möåt tyã lïå cuöåc
goåi bõ chùån vaâ hiïåu quaã trung kïë cuäng tùng lïn thò caâng nhiïìu
dõch vuå thuï bao àûúåc cung cêëp trïn möåt kïnh.
Vñ duå, nïëu maáy di àöång sûã duång bùng têìn traãi phöí 1,25 MHz àïí
truyïìn söë liïåu vúái töëc àöå 9600 b/s thò cöng nghïå àiïìu chïë vaâ maä
hoaá àoâi hoãi tyã söë Eb/No laâ 6 dB, cöng suêët phaát cuãa têët caã caác maáy
di àöång àûúåc àiïìu khiïín àïí thu àûúåc cuâng möåt cöng suêët tûâ möîi
maáy di àöång sao cho 32 maáy di àöång coá thïí truyïìn möåt caách àöìng
thúâi. Dung lûúång cuãa hïå thöëng töí ong giaãm do giao thoa cuãa BS
bïn caånh vaâ tùng búãi caác yïëu töë miïu taã trong chûúng 3.1.
(8) Taách tñn hiïåu thoaåi
Trong thöng tin 2 chiïìu song cöng töíng quaát thò tyã söë chiïëm duång
taãi cuãa tñn hiïåu thoaåi khöng lúán hún khoaãng 35%. Trong trûúâng
húåp khöng coá tñn hiïåu thoaåi trong hïå thöëng TDMA vaâ FDMA thò
khoá aáp duång yïëu töë tñch cûåc thoaåi vò trïî thúâi gian àõnh võ laåi kïnh
tiïëp theo laâ quaá daâi. Nhûng do töëc àöå truyïìn dêîn söë liïåu giaãm nïëu
khöng coá tñn hiïåu thoaåi trong hïå thöëng CDMA nïn giao thoa úã
ngûúâi sûã duång khaác giaãm möåt caách àaáng kïí. Dung lûúång hïå thöëng
CDMA tùng khoaãng 2 lêìn vaâ suy giaãm truyïìn dêîn trung bònh cuãa
maáy di àöång giaãm khoaãng 1/2 vò dung lûúång àûúåc xaác àõnh theo
mûác giao thoa úã nhûäng ngûúâi sûã duång khaác.
(9) Taái sûã duång têìn söë vaâ vuâng phuã soáng
Têët caã caác BS àïìu taái sûã duång kïnh bùng röång trong hïå thöëng
CDMA. Giao thoa töíng úã tñn hiïåu maáy di àöång thu àûúåc tûâ BS vaâ
giao thoa taåo ra trong caác maáy di àöång cuãa cuâng möåt BS vaâ giao
thoa taåo ra trong caác maáy di àöång cuãa BS bïn caånh. Noái caách
khaác, tñn hiïåu cuãa möîi möåt maáy di àöång giao thoa vúái tñn hiïåu cuãa
têët caã caác maáy di àöång khaác. Giao thoa töíng tûâ têët caã caác maáy di
àöång bïn caånh bùçng möåt nûãa cuãa giao thoa töíng tûâ caác maáy di
àöång khaác trong cuâng möåt BS. Hiïåu quaã taái sûã duång têìn söë cuãa
caác BS khöng àõnh hûúáng laâ khoaãng 65%, àoá laâ giao thoa töíng tûâ
CÖNG NGHÏÅ CDMA 20
caác maáy di àöång khaác trong cuâng möåt BS vúái giao thoa tûâ têët caã
caác BS.
Hònh 1.13 trònh baây giao thoa tûâ caác BS bïn caånh theo %. Giao
thoa tûâ möîi BS trong voâng biïn thûá nhêët tûúng ûáng vúái 6% cuãa
giao thoa töíng.
Hònh 1.13: Giao thoa tûâ BS bïn caånh
Do àoá, giao thoa tûâ voâng biïn thûá nhêët laâ gêëp 6 lêìn 6%, tûác laâ
36%, vaâ giao thoa töíng do voâng thûá 2 vaâ voâng ngoaâi laâ nhoã hún
4%. Trong trûúâng húåp anten cuãa BS laâ àõnh hûúáng (tûác laâ buáp
soáng anten 120 o) thò giao thoa trung bònh giaãm xuöëng 1/3 vò möîi
anten kiïím soaát nhoã hún 1/3 söë lûúång maáy di àöång trong BS. Do
àoá, dung lûúång cung cêëp búãi toaân böå hïå thöëng tùng lïn xêëp xó 3
lêìn.
(10) Giaá trõ Eb/No thêëp (hay C/I) vaâ chöëng löîi
Eb/No laâ tyã söë cuãa nùng lûúång trïn möîi bit àöëi vúái mêåt àöå phöí
cöng suêët taåp êm, àoá laâ giaá trõ tiïu chuêín àïí so saánh hiïåu suêët cuãa
phûúng phaáp àiïìu chïë vaâ maä hoaá söë.
Khaái niïåm Eb/No tûúng tûå nhû tyã söë soáng mang taåp êm cuãa
phûúng phaáp FM analog. Do àöå röång kïng bùng têìn röång àûúåc sûã
duång maâ hïå thöëng CDMA cung cêëp möåt hiïåu suêët vaâ àöå dû maä
sûãa sai cao. Noái caách khaác thò àöå röång kïnh bõ giúái haån trong hïå
thöëng àiïìu chïë söë bùng têìn heåp, chó caác maä sûãa sai coá hiïåu suêët vaâ