Chuyên đề thực tập tốt nghiệp: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản lưu động tại Công ty cổ phần xây dựng số 12 - Vinaconex
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản lưu động tại Công ty cổ phần xây dựng số 12 - Vinaconex có kết cấu gồm 3 chương với nội dung: Hiệu quả sử dụng tài sản lưu động, thực trạng và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản lưu động tại Công ty cổ phần xây dựng số12 - Vinaconex.
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả
sử dụng tài sản lưu động tạI Công ty cổ
phần xây dựng số 12 - Vinaconex
Giáo viên hướng dẫn : Nguyễn Thu Thủy
Sinh viên thực hiện : Chu Thị Minh Luận
Lớp 38A7
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp ĐHKTQD
LỜI NÓI ĐẦU
Nhiều nhà phân tích tài chính đã ví tài sản lưu động của doanh nghiệp
trong nền kinh tế thị trường như dòng máu tuần hoàn trong cơ thể con người.
Tài sản lưu động được ví như vậy có lẽ bởi sự tương đồng về tính tuần hoàn
và sự cần thiết của tài sản lưu động đối với "cơ thể" doanh nghiệp. Trong nền
kinh tế thị trường, một doanh nghiệp muốn hoạt động thì không thể không có
vốn. Vốn của doanh nghiệp nói chung và tài sản lưu động nói riêng có mặt
trong mọi khâu hoạt động của doanh từ: dự trữ, sản xuất đến lưu động. Tài sản
lưu động giúp cho doanh nghiệp tồn tại và hoạt động được trơn tru, hiệu quả.
Tuy nhiên do sự vận động phức tạp và trình độ quản lý tài chính còn
hạn chế ở nhiều doanh nghiệp Việt Nam, tài sản lưu động chưa được quản lý,
sử dụng có hiệu quả dẫn đến hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh không
cao. Trong quá trình thực tập tại Công ty Cổ phần xây dựng số 12 em nhận
thấy đây là một vấn đề thực sự nổi cộm và rất cần thiết ở công ty, nơi có tỷ
trọng tài sản lưu động lớn với nhiều hoạt động sản xuất quy mô lớn, phức tạp,
vấn đề nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản lưu động đang là một chủ đề mà
công ty rất quan tâm.
Với nhận thức như vậy, bằng những kiến thức quý báu về tài chính
doanh nghiệp, tài sản lưu động tích lũy được trong thời gian học tập, nghiên
cứu tại trường, cùng thời gian thực tập thiết thực tại Công ty cổ phần xây
dựng số 12 em đã chọn đề tài: "Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả
sử dụng tài sản lưu động tại Công ty cổ phần xây dựng số 12 - Vinaconex"
làm đề tài nghiên cứu cho chuyên đề thực tập tốt nghiệp.
Chuyên đề gồm có 3 chương:
Chương I: Hiệu quả sử dụng tài sản lưu động của doanh nghiệp
trong nền kinh tế thị trường
Chương II: Thực trạng hiệu quả sử dụng tài sản lưu động tại Công
ty cổ phần xây dựng số 12 - Vinaconex.
Chương III: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng tài
sản lưu động tại Công ty cổ phần xây dựng số 12 - Vinaconex.
Đề tài là một dịp để em có thể gắn bó kiến thức đã học tại trường với
thực tiễn. Đây là một bài viết có nội dung khá lớn, phong phú và có liên quan
đến nhiều vấn đề, mặc dù đã được sự hướng dẫn chu đáo, tận tình của cô giáo
Ths.Trần Thị Thanh Tú nhưng do trình độ có hạn nên trong bài viết của em
vẫn còn nhiều thiếu sót không thể tránh khỏi, em rất mong nhận được sự giúp
đỡ, góp ý từ phía Công ty cổ phần xây dựng số 12 - Vinaconex. để chuyên đề
của em có thể hoàn thiện hơn cũng như giúp em hiểu sâu hơn về đề tài mà
mình đã lựa chọn.
Bùi Thị Mai -Lớp: Tài chính doanh nghiệp
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp ĐHKTQD
Bùi Thị Mai -Lớp: Tài chính doanh nghiệp
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp ĐHKTQD
CHƯƠNG I
TÀI SẢN LƯU ĐỘNG VÀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TÀI SẢN LƯU ĐỘNG
CỦA DOANH NGHIỆP TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
1.1. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI SẢN LƯU ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP
TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
1.1.1. Kh¸i niÖm tμi s¶n l−u ®éng.
§Ó tiÕn hμnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh doanh nghiÖp cÇn
ph¶i cã 3 yÕu tè lμ: ®èi t−îng lao ®éng, t− liÖu lao ®éng vμ søc lao ®éng.
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh lμ qu¸ tr×nh kÕt hîp c¸c yÕu tè ®ã ®Ó t¹o
ra s¶n phÈm hμng ho¸ lao vô, dÞch vô. Kh¸c víi t− liÖu lao ®éng, ®èi t-
−îng lao ®éng( nhiªn nguyªn, nhiªn, vËt liÖu, b¸n thμnh phÈm...)chØ tham
gia vμo mét chu k× s¶n xuÊt kinh doanh vμ lu«n thay ®æi h×nh th¸i vËt
chÊt ban ®Çu, gi¸ trÞ cña nã ®−îc chuyÓn dÞch toμn bé mét lÇn vμo gi¸ trÞ
s¶n phÈm vμ ®−îc bï ®¾p khi gi¸ trÞ s¶n phÈm ®−îc thùc hiÖn. BiÓu hiÖn
d−íi h×nh th¸i vËt chÊt cña ®èi t−îng lao ®éng gäi lμ tμi s¶n l−u ®éng(
TSL§ ). Trong c¸c doanh nghiÖp, TSL§ gåm TSL§ s¶n xuÊt vμ TSL§ l-
−u th«ng.
TSL§ s¶n xuÊt gåm nh÷ng vËt t− dù tr÷ ®Ó chuÈn bÞ cho qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt ®−îc liªn tôc, vËt t− ®ang n»m trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chÕ biÕn
vμ nh÷ng t− liÖu lao ®éng kh«ng ®ñ tiªu chuÈn lμ tμi s¶n cè ®Þnh. Thuéc
vÒ TSL§ s¶n xuÊt gåm: Nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu,
phô tïng thay thÕ, s¶n phÈm dë dang, c«ng cô lao ®éng nhá.
TSL§ l−u th«ng gåm: s¶n phÈm hμng ho¸ ch−a tiªu thô, vèn b»ng
tiÒn, vèn trong thanh to¸n.
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp lu«n g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh l-
−u th«ng. Trong qu¸ tr×nh tham gia vμo c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh tμi s¶n l−u ®éng s¶n xuÊt vμ tμi s¶n l−u ®éng l−u th«ng lu«n
chuyÓn ho¸ lÉn nhau, vËn ®éng kh«ng ngõng lμm cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
kinh doanh ®−îc liªn tôc. §Ó h×nh thμnh nªn tμi s¶n l−u ®éng s¶n xuÊt vμ
tμi s¶n l−u ®éng l−u th«ng doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã mét sè vèn t−¬ng
Bùi Thị Mai -Lớp: Tài chính doanh nghiệp
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp ĐHKTQD
øng ®Ó ®Çu t− vμo c¸c tμi s¶n Êy, sè tiÒn øng tr−íc vÒ nh÷ng tμi s¶n Êy ®−-
îc gäi lμ tμi s¶n l−u ®éng( TSL§ )cña doanh nghiÖp.
Tμi s¶n l−u ®éng lμ nh÷ng tμi s¶n ng¾n h¹n vμ th−êng xuyªn lu©n
chuyÓn trong qu¸ tr×nh kinh doanh.Trong b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cña
doanh nghiÖp ,tμi s¶n l−u ®éng ®−îc thÓ hiÖn ë c¸c bé phËn tiÒn mÆt ,c¸c
chøng kho¸n thanh kho¶n cao,ph¶i thu vμ dù tr÷ tån kho.GÝa trÞ c¸c lo¹i
TSL§ cña doanh nghiÖp kinh doanh ,s¶n xuÊt th−êng chiÕm tû träng lín
trong tæng gi¸ trÞ tμi s¶n cña chóng.Qu¶n lý sö dông hîp lý c¸c lo¹i
TSL§ cã ¶nh h−ëng rÊt quan träng ®èi víi viÖc hoμn thμnh nhiÖm vô
chung cña doanh nghiÖp.
1.1. 2. Đặc điểm tài sản lưu động
Tài sản lưu động của doanh nghiệp không ngừng vận động qua các giai
đoạn của chu kỳ kinh doanh: dự trữ - sản xuất - lưu thông quá trình này gọi là
quá trình tuần hoàn và chu chuyển của tài sản lưu động.
Qua mỗi giai đoạn của chu kỳ kinh doanh tài sản lưu động lại thay đổi
hình thái biểu hiện. Tài sản lưu động chỉ tham gia vào một chu kỳ sản xuất mà
không giữ nguyên hình thái vật chất ban đầu, giá trị của nó được chuyển dịch
toàn bộ một lần vào giá trị sản phẩm. Như vậy, sau mỗi chu kỳ kinh doanh thì
tài sản lưu động hòa thành 1 vòng chu chuyển.
Tài sản lưu động theo một vòng tuần hoàn, từ hình thái này sang hình
thái khác rồi trở về hình thái ban đầu với một giá trị lớn hơn giá trị ban đầu.
Chu kỳ vận động của tài sản lưu động của doanh nghiệp.
1.1.3. Ph©n lo¹i tμi s¶n l−u ®éng.
Cã thÓ ph©n lo¹i TSL§ theo kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi vμ ®Æc ®iÓm kinh
tÕ cña tõng nhãm:
1.1.3.1. TiÒn(Cash)
TÊt c¶ tiÒn mÆt t¹i quü ,tiÒn trªn c¸c tμi kho¶n ng©n hμng vμ tiÒn
®ang chuyÓn .L−u ý r»ng ,ë ®©y tiÒn (hay vèn b»ng tiÒn )kh«ng ph¶i chØ
lμ tiÒn mÆt .NhiÒu ng−êi nhÇm lÉn kh¸i niÖm Cash trong tiÕng Anh vμ
cho nã ®ång nghÝa víi kh¸i niÖm tiÒn mÆt trong tiÕng ViÖt.Theo ng«n ng÷
tiÕng ViÖt Nam , tiÒn mÆt kh«ng bao gåm tiÒn göi ng©n hμng.Khi c¸c
Bùi Thị Mai -Lớp: Tài chính doanh nghiệp
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp ĐHKTQD
doanh nghiÖp thanh to¸n b»ng sÐc hoÆc chuyÓn kho¶n th× ®−îc gäi lμ
thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt .Trong lÜnh vùc tμi chÝnh- kÕ to¸n ,tμi
s¶n b»ng tiÒn Cash cña mét c«ng ty hay doanh nghiÖp bao gåm:
+TiÒn mÆt(Cash on hand)
+TiÒn göi ng©n hμng(Bank accounts)
+TiÒn d−íi d¹ng sÐc c¸c lo¹i (Cheques)
+TiÒn trong thanh to¸n(Floating money,Advanced payment)
+TiÒn trong thÎ tÝn dông vμ c¸c lo¹i tμi kho¶n thÎ ATM
1.1.3.2.Vμng,b¹c ,®¸ quý vμ kim khÝ quý
§©y lμ nhãm tμi s¶n ®Æc biÖt ,chñ yÕu dïng vμo môc ®Ých dù
tr÷.Tuy vËy,trong mét sè nghμnh nh− ng©n hμng ,tμi chÝnh ,b¶o hiÓm ,trÞ
gi¸ kim c−¬ng ,®¸ qóy ,vμng b¹c ,kim khÝ quý vv..cã thÓ rÊt lín
1.1.3.3.C¸c tμi s¶n t−¬ng ®−¬ng víi tiÒn(cash equivalents)
Nhãm nμy gåm c¸c tμi s¶n tμi chÝnh cã kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi cao
,tøc lμ dÔ b¸n ,dÔ chuyÓn ®æi thμnh tiÒn khi cÇn thiÕt.Tuy nhiªn, kh«ng
ph¶i tÊt c¶ c¸c lo¹i chøng kho¸n ®Òu thuéc nhãm nμy .ChØ cã c¸c chøng
kho¸n ng¾n h¹n dÔ b¸n míi ®−îc coi lμ TSL§ thuéc nhãm nμy.Ngoμi
ra,c¸c giÊy tê th−¬ng m¹i ng¾n h¹n ,®−îc b¶o ®¶m cã ®é an toμn cao th×
còng thuéc nhãm nμy.VÝ dô:hèi phiÕu ng©n hμng,kú phiÕu th−¬ng m¹i,bé
chøng tõ hoμn chØnh
1.1.3.4. Chi phÝ tr¶ tr−íc(Prepaid expenses)
Chi phÝ tr¶ tr−íc bao gåm c¸c kho¶n tiÒn mμ c«ng ty ®· tr¶ tr−íc
cho ng−êi b¸n ,nhμ cung cÊp hoÆc c¸c ®èi t−îng kh¸c .Mét sè kho¶n tr¶
tr−íc cã thÓ cã møc ®é rñi ro cao v× phô thuéc vμo mét sè yÕu tè khã dù
®o¸n tr−íc
1.1.3.5.C¸c kho¶n ph¶i thu(Accounts receivable)
C¸c kho¶n ph¶i thu lμ mét tμi s¶n rÊt quan träng cña doanh nghiÖp
,®Æc biÖt lμ c¸c c«ng ty kinh doanh th−¬ng m¹i ,mua b¸n hμng ho¸.Ho¹t
Bùi Thị Mai -Lớp: Tài chính doanh nghiệp
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp ĐHKTQD
®éng mua b¸n chÞu gi÷a c¸c bªn ,ph¸t sinh c¸c kho¶n tÝn dông th−¬ng
m¹i.Thùc ra ,c¸c kho¶n ph¶i thu gåm nhiÒu kho¶n môc kh¸c nhau tuú
theo tÝnh chÊt cña quan hÖ mua b¸n ,quan hÖ hîp ®ång
1.1.3.6.TiÒn ®Æt cäc
Trong nhiÒu tr−êng h¬p ,c¸c bªn liªn quan ®Õn hîp ®ång ph¶i ®Æt
cäc mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh .PhÇn lín c¸c ®iÒu kho¶n vÒ tiÒn ®Æt cäc quy
®Þnh theo 2 c¸ch:
-Sè tiÒn ®Æt cäc tÝnh theo tû lÖ phÇn tr¨m gi¸ trÞ hîp ®ång hoÆc gi¸
trÞ tμi s¶n ®−îc mua b¸n
-Sè tiÒn ®Æt cäc ®−îc Ên ®Þnh b»ng mét sè tiªn cô thÓ,hoÆc mét gi¸
trÞ tèi thiÓu cho hîp
TiÒn ®Æt cäc lμ mét tμi s¶n kh«ng ch¾c ch¾n ,®é tin cËy cã thÓ giao
®éng lín,tõ 90% ®Õn 30% hay 40%.Do tÝnh chÊt lμ mét tμi s¶n b¶o ®¶m
nh− vËy nªn mÆc dï tiÒn ®Æt cäc thuéc TSL§ nh−ng nã kh«ng ®−îc c¸c
ng©n hμng tÝnh ®Õn khi x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng thanh to¸n b»ng tiÒn cña
doanh nghiÖp
1.1.3.7. Hμng ho¸ vËt t−(Inventory)
Hμng ho¸ vËt t− ®−îc theo dâi trong mét tμi kho¶n gäi lμ hμng tån
kho. Hμng tån kho trong kh¸i niÖm nμy kh«ng cã nghÜa lμ hμng ho¸ bÞ
ø ®äng,kh«ng b¸n ®−îc ,mμ thùc chÊt bao hμm toμn bé c¸c hμng ho¸ vËt
liÖu,nguyªn liÖu ®ang tån t¹i ë c¸c kho, quÇy hμng hoÆc trong x−ëng.Nã
gåm nhiÒu chñng lo¹i kh¸c nhau nh−:NVL chÝnh, NVL phô ,vËt liÖu bæ
trî ,nhiªn liÖu vμ c¸c lo¹i dÇu më, thμnh phÈm
1.1.3.8. C¸c chi phÝ chê ph©n bæ
Trong thùc tÕ ,mét khèi l−îng NVL vμ mét sè kho¶n chi phÝ ®·
ph¸t sinh nh−ng cã thÓ ch−a ®−îc ph©n bæ vμo gi¸ thμnh s¶n phÈm hay
dÞch vô.Nh÷ng kho¶n nμy sÏ ®−îc ®−a vμo gi¸ thμnh trong kho¶ng thêi
gian thÝch hîp.
1.2. HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TÀI SẢN LAO ĐỘNG
Bùi Thị Mai -Lớp: Tài chính doanh nghiệp
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp ĐHKTQD
1.2.1. Khái niệm hiệu quả sử dụng tài sản lưu động
Hiệu quả là một khái niệm luôn được đề cập trong nền kinh tế thị
trường các doanh nghiệp luôn hướng tới hiệu quả kinh tế chính phủ nỗ lực đạt
hiệu quả kinh tế - xã hội.
Theo nghĩa chung nhất, hiệu quả là một khái niệm phản ánh trình độ sử
dụng các yếu tố cần thiết để tham gia vào một hoạt động nào đó với những
mục đích xác định do con người đặt ra. Như vậy, có thể hiểu hiệu quả sử dụng
vốn là một phạm trù kinh tế đánh giá trình độ sử dụng các nguồn vật lực của
doanh nghiệp để đạt kết quả cao nhất trong quá trình sản xuất kinh doanh với
tổng chi phí thấp nhất. Do đó, hiệu quả sử dụng tài sản lưu động là một phạm
trù kinh tế đánh giá trình độ sử dụng tài sản lưu động của doanh nghiệp đã đạt
kết quả cao nhất.
Trong quá trình sản xuất kinh doanh với mức tài sản lưu động hợp lý.
Như đã trình bày ở trên, tài sản lưu động của doanh nghiệp được sử
dụng cho các quá trình dự trữ, sản xuất và lưu thông. Quá trình vận động của
tài sản lưu động bắt đầu từ việc dùng tiền tệ mua sắm vật tư dự trữ cho sản
xuất, tiến hành sản xuất và khi sản xuất xong doanh nghiệp tổ chức tiêu thụ để
thu về một số vốn dưới hình thái tiền tệ ban đầu với giá trị tăng thêm. Mỗi lần
vận động như vậy được gọi là một vòng luân chuyển của tài sản lưu động.
Doanh nghiệp sử dụng vốn đó càng có hiệu quả bao nhiêu thì càng có thể sản
xuất và tiêu thụ sản phẩm nhiều bấy nhiêu. Vì lợi ích kinh doanh đòi hỏi các
doanh nghiệp phải sử dụng hợp lý, hiệu quả hơn từng đồng tài sản lưu động,
làm cho mỗi đồng tài sản lưu động hàng năm có thể mua sắm nguyên, nhiên
vật liệu nhiều hơn, sản xuất ra sản phẩm và tiêu thụ được nhiều hơn. Nhưng
điều đó cũng đồng nghĩa với việc doanh nghiệp nâng cao tốc độ luân chuyển
tài sản lưu động (số vòng quay tài sản lưu động trong một năm).
Để đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản lưu động chúng ta có thẻ sử dụng
nhiều chỉ tiêu khác nhau nhưng tốc độ luân chuyển tài sản lưu động là chỉ tiêu
cơ bản và tổng hợp nhất phản ánh trình độ sử dụng tài sản lưu động của doanh
nghiệp.
1.2.2. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản lưu động
1.2.2.1. Chỉ tiêu về tốc độ luân chuyển tài sản lưu động
Tốc độ luân chuyển tài sản lưu động là một chỉ tiêu tổng hợp đánh giá
hiệu quả sử dụng tài sản lưu động của doanh nghiệp. Tốc độ luân chuyển tài
sản lưu động nhanh hay chậm nói lên tình hình tổ chức các mặt: mua sắm, dự
trữ, sản xuất, tiêu thụ của doanh nghiệp có hợp lý hay không, các khoản vật tư
Bùi Thị Mai -Lớp: Tài chính doanh nghiệp
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp ĐHKTQD
dự trữ sử dụng tốt hay không, các khoản phí tổn trong quá trình sản xuất kinh
doanh cao hay thấp. Thông qua phân tích chỉ tiêu tốc độ luân chuẩn tài sản
lưu động có thể giúp cho doanh nghiệp đẩy nhanh được tốc độ luân chuyển,
nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản lưu động.
1. Vòng quay tài sản lưu động trong kỳ (Lkỳ)
Lkỳ = Error!
Trong đó:
Mkỳ: Tổng mức luân chuyển tài sản lưu động trong kỳ, trong năm tổng
mức luân chuyển tài sản lưu động được xác định bằng doanh thu thuần của
doanh nghiệp.
Ta có: Lkỳ = Error!
Đây là chỉ tiêu nói lên số lần quay (vòng quay) của tài sản lưu động
trong một thời kỳ nhất định (thường là một năm), chỉ tiêu này đánh giá hiệu
quả sử dụng tài sản lưu động trên mối quan hệ so sánh giữa kết quả sản xuất
(tổng doanh thu thuần) và số tài sản lưu động bình quân bỏ ra trong kỳ. Số
vòng quay tài sản lưu động trong kỳ càng cao thì càng tốt. Trong đó:
- Tài sản lưu động bình quân trong kỳ (TSLĐBQkỳ) được tính như sau:
TSLĐBQkỳ = Error!
- Tài sản lưu động bình quân năm
Error!+ TSLĐđầu tháng 2+…+TSLĐđầu tháng 12 +Error!
TSLĐBQnăm =
12
Để đơn giản trong tính toán ta sử dụng công thức tính TSLĐBQ gần
đúng:
TSLĐBQnăm = Error!
2. Thời gian luân chuyển tài sản lưu động (k)
K = Error! hay K = Error!
Trong đó:
Nkỳ: Số ngày ước tính trong kỳ phân tích (một năm là 360 ngày, một
quý là 90 ngày, một tháng là 30 ngày).
Chỉ tiêu này nói lên độ dài bình quân của một lần luân chuyển của tài
sản lưu động hay số ngày bình quân cần thiết để tài sản lưu động thực hiện
một vòng quay trong kỳ. Ngược với chỉ tiêu số vòng quay tài sản lưu động
trong kỳ, thời gian luân chuyển tài sản lưu động càng ngắn chứng tỏ tài sản
lưu động càng được sử dụng có hiệu quả.
Khi tính hiệu suất luân chuyển của từng bộ phận tài sản lưu động cần
phải dựa theo đặc điểm luân chuyển vốn của mỗi khâu để xác định mức luân
Bùi Thị Mai -Lớp: Tài chính doanh nghiệp
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp ĐHKTQD
chuyển cho từng bộ phận vốn. Ở khâu dự trữ sản xuất, mỗi khu nguyên, vật
liệu được đưa vào sản xuất thì tài sản lưu động hoàn thành giai đoạn tuần
hoàn của nó. Vì vậy mức luân chuyển để tính hiệu suất bộ phận vốn ở đây là
tổng số chi phí tổn tiêu hao về nguyên vật liệu trong kỳ. Tương tự như vậy,
mức luân chuyển tài sản lưu động dùng để tính tốc độ luân chuyển bộ phận tài
sản lưu động sản xuất là tổng giá thành sản xuất sản phẩm hoàn thành nhập
kho, mức luân chuyển của bộ phận tài sản lưu động lưu thông là tổng giá
thành tiêu thụ sản phẩm.
1.2.2.2. Hệ số đảm nhiệm tài sản lưu động
Hệ số đảm nhiệm TSLĐ = Error!
Hệ số này cho biết để đạt được mỗi đơn vị doanh thu, doanh nghiệp
phải sử dụng bao nhiêu % đơn vị TSLĐ.Hệ số này càng thấp, thì hiệu quả sử
dụng TSLĐ của doanh nghiệp càng cao.
1.2.2.3. Hệ số sinh lời tài sản lưu động
Hệ số sinh lời của TSLĐ =Error!
Hệ số này cho biết mỗi đơn vị TSLĐ có trong kỳ đem lại bao nhiêu đơn
vị lợi nhuận sau thuế. Hệ số sinh lợi của TSLĐ càng cao thì chứng tỏ hiệu quả
sử dụng TSLĐ càng cao.
1.2.2.4. Các chỉ tiêu về khả năng thanh toán
1. Khả năng thanh toán ngắn hạn
Khả năng thanh toán ngắn hạn = Error!
Hệ số này cho thấy khả năng đáp ứng các khoản nợ ngắn hạn của doanh
nghiệp. Nếu chỉ tiêu này xấp xỉ bằng 1 thì doanh nghiệp có đủ khả năng thanh
toán.
2. Khả năng thanh toán nhanh
Khả năng thanh toán nhanh = Error!
Hệ số này phản ánh khả năng thanh toán nhanh các khoản nợ đến hạn
bằng tiền hoặc các khoản tương đương tiền khi nợ ngắn hạn đã đến kỳ thanh
toán.
3. Khả năng thanh toán tức thời
Khả năng thanh toán tức thời = Error!
Chỉ tiêu này phản ánh khả năng thanh toán nhanh các khoản nợ đến hạn
bằng tiền hoặc các khoản tương đương tiền khi nợ ngắn hạn đã đến kỳ thanh
toán.
1.2.2.5. Chỉ tiêu về vòng quay dự trữ, tồn kho
Bùi Thị Mai -Lớp: Tài chính doanh nghiệp
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp ĐHKTQD
Vòng quay dự trữ, tồn kho = Error!
Trong đó:
Tồn kho bình quân trong kỳ = Error!
Chỉ tiêu này phản ánh số lần luân chuyển hàng tồn kho trong một thời
kỳ nhất định, qua chỉ tiêu này giúp nhà quản trị tài chính xác định mức dự trữ
vật tư, hàng hoá hợp lý trong chu kỳ sản xuất kinh doanh.
1.2.2.6. Chỉ tiêu về kỳ thu tiền bình quân
Kỳ thu tiền bình quân = Error!
Trong đó:
Vòng quay khoản phải thu trong kỳ = Error!
Các khoản phải thu ; bình quân = Error!
Chỉ tiêu này cho biết số ngày cần thiết để thu được các khoản phải thu,
chỉ tiêu còn nhỏ chứng tỏ hiệu quả sử dụng tài sản lưu động càng tăng
Khi nghiên cứu về tài sản lưu động, hiệu quả sử dụng tài sản lưu động
và các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản lưu động chúng ta đã thấy
được tầm quan trọng của tài sản lưu động trong hoạt động sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp. Tài sản lưu động có mặt trong mọi giai đoạn của chu
kỳ kinh doanh từ khâu dự trữ, sản xuất đến lưu thông và vận động theo những
vòng tuần hoàn. Tốc độ luân chuyển tài sản lưu động là chỉ tiêu tổng hợp
đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản lưu động. Việc tăng tốc độ luân chuyển tài
sản lưu động sẽ đảm bảo cho doanh nghiệp sử dụng tài sản lưu động có hiệu
quả hơn: Rõ ràng, qua đó chúng ta phần nào nhận thức được sự cần thiết phải
nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản lưu động.
1.3. SỰ CẦN THIẾT PHẢI NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TÀI SẢN LƯU
ĐỘNG
Quá trình hoạt động kinh doanh của một doanh nghiệp là quá trình hình
thành và sử dụng vốn kinh doanh. Ngày nay các doanh nghiệp hoạt động
trong nền kinh tế thị trường yêu cầu về tài sản lưu động là rất lớn, có thể coi
tài sản lưu động là nhựa sống tuần hoàn trong doanh nghiệp.
Để đánh giá quá trình độ quản lý, điều hành sản xuất kinh doanh của
một doanh nghiệp, người ta sử dụng thước đo hiệu quả sản xuất kinh doanh
của doanh nghiệp đó. Hiệu quả sản xuất kinh doanh được đánh giá trên hai
góc độ là hiệu quả kinh tế và hiệu quả xã hội. Vì thế, việc nâng cao hiệu quả
sử dụng tài sản lưu động là yêu cầu mang tính bắt buộc và thường xuyên đối
với doanh nghiệp
1.3.1.Xuất phát từ mục đích kinh doanh của doanh nghiệp
Bùi Thị Mai -Lớp: Tài chính doanh nghiệp
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp ĐHKTQD
Trong nền kinh tế thị trường, các doanh nghiệp hoạt động với mục tiêu
xuyên suốt là tối đa hóa giá trị doanh nghiệp. Để đảm bảo mục tiêu này,
doanh nghiệp thường xuyên phải đưa ra và giải quyết tập hợp các quyết định
tài chính dài hạn và ngắn hạn. Quản lý và sử dụng hiệu quả tài sản lưu động là
một nội dung trọng tâm trong các quyết định tài chính ngắn hạn và là nội
dung có ảnh hưởng lớn đến mục tiêu tối đa hóa giá trị doanh nghiệp.
Với bản chất và định hướng mục tiêu như trên, doanh nghiệp luôn luôn
tìm mọi biện pháp để tồn tại và phát triển. Xuất phát từ vai trò to lớn đó khiến
cho yêu cầu doanh nghiệp phải nâng cao hiệu quả sử dụng vốn nói chung và
tài sản lưu động nói riêng là một yêu cầu khách quan, gắn liền với bản chất
của doanh nghiệp.
1.3.2. Xuất phát từ vai trò quan trọng của tài sản lưu động
Đối với doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường. Một doanh nghiệp
trong nền kinh tế thị trường, muốn hoạt động kinh doanh thì cần phải có vốn.
Tài sản lưu động là một thành phần quan trọng trong tất cả các khâu của quá
trình sản xuất kinh doanh.
Trong khâu dự trữ và sản xuất, tài sản lưu động đảm bảo cho sản xuất
của doanh nghiệp được tiến hành liên tục, đảm bảo quy trình công nghệ, công
đoạn sản xuất. Trong lưu thông, tài sản lưu động đảm bảo dự trữ thành phẩm
đáp ứng nhu cầu tiêu thụ được liên tục, nhịp nhàng và đáp ứng nhu cầu tiêu
thụ được liên tục, nhịp nhàng và đáp ứng được nhu cầu của khách hàng. Thời
gian luân chuyển tài sản lưu động lớn khiến cho công việc quản lý và sử dụng
tài sản lưu động luôn luôn diễn ra thường xuyên, hàng ngày với vai trò to lớn
như vậy, việc tăng tốc độ luân chuyển tài sản lưu động, nâng cao hiệu quả sử
dụng tài sản lưu động trong doanh nghiệp là một yêu cầu tất yếu.
1.3.3. Xuất phát từ ý nghĩa của việc nâng cao hiệu quả sử dụng tài
sản lưu động
Nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản lưu động tức là có thể tăng tốc độ
luân chuyển tài sản lưu động, rút ngắn thời gian tài sản lưu động nằm trong
lĩnh vực dự trữ, sản xuất và lưu thông, từ đó giảm bớt số lượng tài sản lưu
động chiếm dùng, tiết kiệm tài sản lưu động trong luân chuyển.
Tăng tốc độ luân chuyển tài sản lưu động còn có ảnh hưởng tích cực
đối với việc hạ thấp giá thành sản phẩm, tạo điều kiện cho doanh nghiệp có đủ
vốn thỏa mãn nhu cầu sản xuất và hoàn thành nghĩa vụ nộp các khoản thuế
Bùi Thị Mai -Lớp: Tài chính doanh nghiệp
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp ĐHKTQD
cho ngân sách Nhà nước, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội trong cả
nước.
1.3.4. Xuất phát từ thực trạng hiệu quả sử dụng tài sản lưu động ở
các doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường
Trên thực tế, có rất nhiều nguyên nhân khiến một doanh nghiệp làm ăn
thiếu hiệu quả thậm chí thất bại trên thương trường. Có thể có các nguyên
nhân chủ quan, nguyên nhân khách quan, tuy nhiên một nguyên nhân phổ
biến vẫn là việc sử dụng vốn không hiệu quả. Trong việc mua sắm, dự trữ, sản
xuất và tiêu thụ sản phẩm. Điều này dẫn đến việc sử dụng lãng phí tài sản lưu
động, tốc độ luân chuyển tài sản lưu động thấp, mức sinh lợi kém và thậm chí
có doanh nghiệp còn gây thất thoát không kiểm soát được tài sản lưu động
dẫn đến mất khả năng tổ chức sản xuất kinh doanh, khả năng thanh toán.
Trong hệ thống các doanh nghiệp Việt Nam, các doanh nghiệp Nhà nước do
đặc thù chịu ảnh hưởng nặng nề của cơ chế bao cấp trước đây, có kết quả sản
xuất kinh doanh yếu kém mà một nguyên nhân chủ yếu là do sự yếu kém
trong quản lý tài chính nói chung và quản lý tài sản lưu động nói riêng gây
lãng phí, thất thoát vốn.
Ở nước ta, để hoàn thành đường lối xây dựng một nền kinh tế thị
trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa với thành phần kinh tế quốc doanh
giữ vai trò chủ đạo, yêu cầu phải nâng cao hiệu quả hoạt động của các doanh
nghiệp nói chung và của các doanh nghiệp Nhà nước nói riêng. Xét từ góc độ
quản lý tài chính, yêu cầu cần phải nâng cao năng lực quản lý tài chính trong
đó chú trọng nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản lưu động là một nội dung quan
trọng không chỉ đảm bảo lợi ích riêng doanh nghiệp mà còn có ý nghĩa chung
đối với nền kinh tế quốc dân.
1.4. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TÀI SẢN LƯU
ĐỘNG
Hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp chịu ảnh hưởng của rất nhiều
nhân tố khác nhau chính vì vậy để đưa ra một quyết định tài chính nhà quản
trị tài chính doanh nghiệp phải xác định được và xem xét các nhân tố ảnh
hưởng đến vấn đề cần giải quyết. Có thể chia các nhân tố đó dưới 2 giác độ
nghiên cứu.
1.4.1. Nhân tố bên trong
Bùi Thị Mai -Lớp: Tài chính doanh nghiệp
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp ĐHKTQD
Đây là các nhân tố nằm trong nội tại doanh nghiệp có tác động trực tiếp
đến hiệu quả sử dụng tài sản lưu động nói riêng và hiệu quả hoạt động kinh
doanh của doanh nghiệp nói chung. Đó là nhân tố như:
* Quản lý dự trữ, tồn kho
Dự trữ, tồn kho là một bộ phận quan trọng của tài sản lưu động, là
những bước đệm cần thiết cho quá trình hoạt động của doanh nghiệp.
Trong quá trình sản xuất kinh doanh, các doanh nghiệp không thể tiến
hành sản xuất đến đâu mua hàng đến đó mà cần phải có nguyên vật liệu dự
trữ. Nguyên vật liệu dự trữ không trực tiếp tạo ra lợi nhuận nhưng nó có vai
trò rất lớn để cho quá trình sản xuất kinh doanh tiến hành được bình thường.
Quản lý vật liệu dự trữ hiệu quả sẽ góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng tài
sản lưu động. Do vậy, doanh nghiệp tính toán dự trữ một lượng hợp lý vật
liệu, nếu dự trữ quá lớn sẽ tốn kém chi phí, ứ đọng vốn, còn nếu dự trữ quá ít
sẽ làm cho quá trình sản xuất kinh doanh bị gián đoạn gây ra hàng loạt các
hậu quả như mất thị trường, giảm lợi nhuận của doanh nghiệp…
Tồn kho trong quá trình sản xuất là các nguyên vật liệu nằm ở các công
đoạn của dây chuyền sản xuất. Nếu dây chuyền sản xuất càng dài và càng có
nhiều công đoạn sản xuất thì tồn kho trong quá trình sản xuất sẽ càng lớn.
Đây là những bước đệm nhỏ để quá trình sản xuất được liên tục.
Khi tiến hành sản xuất xong, do có độ trễ nhất định giữa sản xuất và
tiêu thụ, do những chính sách thị trường của doanh nghiệp… đã hình thành
nên bộ phận thành phẩm tồn kho.
Hàng hoá dự trữ đối với các doanh nghiệp gồm 3 bộ phận như trên
nhưng thông thường trong quản lý chúng ta tập trung vào bộ phận thức nhất,
tức là nguyên vật liệu dự trữ cho sản xuất kinh doanh.
Có nhiều phương pháp được đưa ra nhằm xác định mức dự trữ tối ưu.
• Quản lý dự trữ theo phương pháp cổ điển hay mô hình đặt hàng hiệu
quả nhất - EOQ (Economic odering Quan tity).
Mô hình được dựa trên giả định là những lần cung cấp hàng hoá là
bằng nhau. Theo mô hình này, mức dự trữ tối ưu là:
2 xDxC 2
Q* =
C1
Trong đó:
Q*: Mức dự trữ tối ưu
D: toàn bộ lượng hàng hoá cần sử dụng
Bùi Thị Mai -Lớp: Tài chính doanh nghiệp
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp ĐHKTQD
C2: chi phí mỗi lần đặt hàng (chi phí quản lý giao dịch và vận chuyển
hàng hoá).
C1: chi phí lưu kho đơn vị hàng hoá (chi phí bốc xếp, bảo hiểm, bảo
quản…).
Điểm đặt hàng mới:
Về mặt lý thuyết ta giả định khi nào lượng hàng kỳ trước hết mới nhập
kho lượng hàng mới nhưng trên thực tế hầu như không bao giờ như vậy.
Nhưng nếu mặt hàng quá sớm sẽ làm tăng lượng nguyên liệu tồn kho.
Do vậy các doanh nghiệp cần phải xác định thời điểm đặt hàng mới.
Thời điểm đặt; hàng mới =
Số lượng nguyên liệu; Sử dụng mỗi ngày x Độ dài thời gian; giao hàng
Lượng dự trữ an toàn
Nguyên vật liệu sử dụng mỗi ngày không phải là số cố định mà chúng
biến động không ngừng. Do đó để đảm bảo cho sự ổn định của sản xuất,
doanh nghiệp cần phải duy trì một lượng hàng tồn kho dự trữ an toàn. Lượng
dự trữ an toàn tuỳ thuộc vào tình hình cụ thể của doanh nghiệp. Lượng dự trữ
an toàn là lượng hàng hoá dự trữ thêm vào lượng dự trữ tại thời điểm đặt
hàng.
Ngoài phương pháp quản lý dự trữ theo mô hình đặt hàng hiệu quả nhất
(EOQ) nhiều doanh nghiệp còn sử dụng phương pháp sau đây:
• Phương pháp cung cấp đúng lúc hay dự trữ bằng 0
Theo phương pháp này các doanh nghiệp trong một số ngành nghề có
liên quan chặt chẽ với nhau hình thành nên những mối quan hệ, khi có một
đơn đặt hàng nào đó họ sẽ tiến hành huy động những loại hàng hoá và sản
phẩm dở dang của các đơn vị khác mà họ không cần phải dự trữ. Sử dụng
phương pháp này tạo ra sự ràng buộc các doanh nghiệp với nhau, khiến các
doanh nghiệp đôi khi mất sự chủ động trong hoạt động sản xuất kinh doanh.
* Quản lý tiền mặt và các chứng khoán thanh khoản cao.
Tiền mặt được hiểu là tiền tồn quỹ, tiền trên tài khoản thanh toán của
doanh nghiệp ở ngân hàng. Tiền mặt bản thân nó là tài sản không sinh lãi, tuy
nhiên việc giữ tiền mặt trong kinh doanh rất quan trọng xuất phát từ những lý
do sau: Đảm bảo giao dịch hàng ngày, bù đắp cho ngân hàng về việc ngân
hàng cung cấp các dịch vụ cho doanh nghiệp đáp ứng nhu cầu dự phòng trong
Bùi Thị Mai -Lớp: Tài chính doanh nghiệp
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp ĐHKTQD
trường hợp biến động không lường trước của các luồng tiềm vào và ra, hưởng
lợi thế trong thương lượng mua hàng.
Quản lý tiền mặt đề cập đến việc quản lý tiền giấy và tiền gửi ngân
hàng. Sự quản lý này liên quan chặt chẽ đến việc quản lý các loại tài sản gắn
liền với tiền mặt như các loại chứng khoán khả năng thanh khoản cao.
Ta có thể thấy điều này qua sơ đồ luân chuyển sau:
Các chứng khoán
thanh khoản cao
Đầu tư tạm thời bằng cách Bán những chứng khoán
mua chứng khoán có tính thanh khoán cao để bổ
thanh khoán cao sung cho tiền mặt
Dòng thu Tiền mặt Dòng chi
tiền mặt tiền mặt
Nhìn một cách tổng quát tiền mặt cũng là một tài sản nhưng đây là một
tài sản đặc biệt - tài sản có tính lỏng nhất.
Trong kinh doanh, doanh nghiệp phải lưu giữ tiền mặt cần thiết cho các
hoá đơn thanh toán khi tiền mặt xuống thấp doanh nghiệp sẽ phải bổ sung tiền
mặt bằng cách bán các chứng khoán thanh khoản cao. Chi phí cho việc lưu
giữ tiền mặt ở đây chính là chi phí cơ hội; là lãi suất mà doanh nghiệp bị mất
đi. Chi phí đặt hàng chính là chi phí cho việc bán các chứng khoán. Khi đó áp
dụng mô hình EOQ ta có lượng dự trữ tiền mặt tối ưu M* là:
2 xM n xC b
M* =
i
Trong đó:
M*: tổng mức tiền mặt giải ngân hàng năm
Mn: tiền mặt thanh toán hàng năm
Cb: chi phí một lần bán chứng khoán thanh khoản
i : lãi suất
Bùi Thị Mai -Lớp: Tài chính doanh nghiệp
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp ĐHKTQD
Từ công thức trên cho thấy nếu lãi suất càng cao thì doanh nghiệp càng
giữ ít tiền mặt và ngược lại, nếu chi phí cho việc bán chứng khoán càng cao
thì họ lại càng giữ nhiều tiền mặt. Mô hình số dư tiền mặt không thực tiễn ở
chỗ giả định rằng doanh nghiệp chi trả tiền mặt một cách ổn định, điều này
không luôn luôn đúng trong thực tế.
Bằng việc nghiên cứu và phân tích thực tiễn, các nhà kinh tế học đã đưa
ra mô hình quản lý tiền mặt Miller orr. Theo mô hình này, doanh nghiệp sẽ
xác định mức giới hạn trên và giới hạn dưới của tiền mặt đó là các khoản mà
doanh nghiệp bắt đầu tiến hành nghiệp vụ mua hoặc bán chứng khoán có tính
toán khoản cao để cân đối mức tiền mặt dự kiến.
Mô hình này được biểu diễn theo đồ thị sau đâyL
A
Số dư tiền mặt
Giới hạn trên
Mức tiền mặt
theo thiết kế
Giới hạn dưới
B
0
Thời gian
Mức tiền mặt thiết kế được xác định như sau:
Mức tiền mặt; theo thiết kế = Mức tiền mặt; giới hạn dưới + Error!
Khoảng dao động tiền mặt dự kiến phụ thuộc vào 3 yếu tố sau: mức
dao động của thu chi ngân quỹ hàng ngày lớn hay nhỏ; chi phí cố định của
việc mua bán chứng khoán; lãi suất càng cao các doanh nghiệp sẽ giữ lại ít
tiền và do vậy khoảng dao động tiền mặt sẽ giảm xuống. Khoảng dao động.
3 C b xVb
d=3x 3 x
4 i
Trong đó:
d: khoảng dao động tiền mặt (khoảng cách giữa giới hạn trên và giới
hạn dưới của lượng tiền mặt dự trữ).
Cb: chi phí của mỗi lần giao dịch mua bán chứng khoán thanh khoản
Vb: phương sai của thu chi ngân quỹ
i: lãi suất
Bùi Thị Mai -Lớp: Tài chính doanh nghiệp
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp ĐHKTQD
Trong các doanh nghiệp lớn, luồng tiền vào ra của doanh nghiệp hàng
ngày rất lớn, nên chi phí cho việc mua bán chứng khoán sẽ trở nên quá nhỏ so
với cơ hội phí mất đi do lưu giữ một lượng tiền mặt nhàn rỗi do vậy hoạt động
mua bán chứng khoán nên diễn ra hàng ngày ở các doanh nghiệp này.
*Quản lý các khoản phải thu
Trong nền kinh tế thị trường, để thắng lợi trong cạnh tranh các doanh
nghiệp có thể áp dụng các chiến lược về sản phẩm, về quảng cáo, về giá cả…
trong đó chính sách tín dụng thương mại là một công cụ hữu hiệu và không
thể thiếu đối với các doanh nghiệp tín dụng thương mại có thể làm cho doanh
nghiệp đứng vững trên thị trường và trở nên giàu có, nhưng cũng có thể đem
đến những rủi ro cho hoạt động của doanh nghiệp. Do đó, các doanh nghiệp
cần phải đưa ra những phân tích về khả năng tín dụng của khách hàng và
quyết định có nên cấp tín dụng thương mại cho đối tượng khách hàng đó hay
không. Đây là nội dung chính của quản lý các khoản phải thu.
• Ph©n tÝch n¨ng lùc tÝn dông cña kh¸ch hμng
§Ó thùc hiÖn viÖc cÊp tÝn dông cho kh¸ch hμng th× ®iÒu ®Çu tiªn
doanh nghiÖp ph¶i ph©n tÝch ®−îc n¨ng lùc tÝn dông cña kh¸ch hμng.
C«ng viÖc nμy gåm: Thø nhÊt, doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng mét tiªu
chuÈn tÝn dông hîp lý; Thø hai, x¸c minh phÈm chÊt tÝn dông cña kh¸ch
hμng tiÒm n¨ng. NÕu kh¶ n¨ng tÝn dông cña kh¸ch hμng phï hîp víi
nh÷ng tiªu chuÈn tÝn dông tèi thiÓu mμ doanh nghiÖp ®−a ra th× tÝn dông
th−¬ng m¹i cã thÓ ®−îc cÊp.
ViÖc thiÕt lËp c¸c tiªu chuÈn tÝn dông cña c¸c nhμ qu¶n trÞ tμi chÝnh
ph¶i ®¹t tíi sù c©n b»ng thÝch hîp. NÕu tiªu chuÈn tÝn dông ®Æt qu¸ cao
sÏ lo¹i bá nhiÒu kh¸ch hμng tiÒm n¨ng vμ sÏ gi¶m lîi nhuËn, cßn nÕu tiªu
chuÈn ®−îc ®Æt ra qu¸ thÊp cã thÓ lμm t¨ng doanh thu, nh−ng sÏ cã nhiÒu
kho¶n tÝn dông cã rñi ro cao vμ chi phÝ thu tiÒn còng cao.
Khi ph©n tÝch kh¶ n¨ng tÝn dông cña kh¸ch hμng, ta th−êng dïng
c¸c tiªu chuÈn sau ®Ó ph¸n ®o¸n:
- PhÈm chÊt, t− c¸ch tÝn dông: Tiªu chuÈn nμy nãi lªn tinh thÇn
tr¸ch nhiªm cña kh¸ch hμng trong viÖc tr¶ nî. §iÒu nμy ®−îc ph¸n ®o¸n
Bùi Thị Mai -Lớp: Tài chính doanh nghiệp
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp ĐHKTQD
trªn c¬ së viÖc thanh to¸n c¸c kho¶n nî tr−íc ®©y ®èi víi doanh nghiÖp
hoÆc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c.
- N¨ng lùc tr¶ nî: Dùa vμo c¸c chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n
nhanh, dù tr÷ ng©n quü cña doanh nghiÖp
- Vèn cña kh¸ch hμng: §¸nh gi¸ søc m¹nh tμi chÝnh dμi h¹n cña
kh¸ch hμng.
- ThÕ chÊp: Xem xÐt kh¶ n¨ng tÝn dông cña kh¸ch hμng trªn c¬ së
c¸c tμi s¶n riªng mμ hä sö dông ®Ó ®¶m b¶o c¸c kho¶n nî.
- §iÒu kiÖn kinh tÕ: Tiªu chuÈn nμy ®¸nh gi¸ ®Õn kh¶ n¨ng ph¸t
triÓn cña kh¸ch hμng trong hiÖn t¹i vμ t−¬ng l¹i.
C¸c tμi liÖu ®−îc sö dông ®Ó ph©n tÝch kh¸ch hμng cã thÓ lμ kiÓm tra
b¶ng c©n ®èi tμi s¶n, b¶ng kÕ ho¹ch ng©n quü, pháng vÊn trùc tiÕp, xuèng
tËn n¬i ®Ó kiÓm tra hay t×m hiÓu qua c¸c kh¸ch hμng kh¸c.
• Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ kho¶n tÝn dông ®−îc ®Ò nghÞ
Sau khi ph©n tÝch n¨ng lùc tÝn dông kh¸ch hμng, doanh nghiÖp tiÕn
hμnh viÖc ph©n tÝch ®¸nh gi¸ kho¶n tÝn dông th−¬ng m¹i ®−îc ®Ò nghÞ.
ViÖc ®¸nh gi¸ kho¶n tÝn dông th−¬ng m¹i ®−îc ®Ò nghÞ ®Ó quyÕt ®Þnh cã
nªn cÊp hay kh«ng ®−îc dùa vμo viÖc tÝnh NPV cña luång tiÒn.
NPV = -[P.Q + V.(Q'-Q ) + C.P'.Q'] +
(1 - r ).P'.Q'
1+ R
Trong ®ã:
NPV : Gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng cña viÖc chuyÓn tõ chÝnh s¸ch
b¸n tr¶ ngay sang chÝnh s¸ch b¸n chÞu.
Q, P : S¶n l−îng hμng b¸n ®−îc trong mét th¸ng vμ gi¸
b¸n ®¬n vÞ nÕu kh¸ch hμng tr¶ tiÒn ngay.
Q ,P : S¶n l−îng vμ gi¸ b¸n ®¬n vÞ nÕu b¸n chÞu.
C : Chi phÝ cho viÖc ®ßi nî vμ tμi trî bï ®¾p cho kho¶n
ph¶i thu.
Bùi Thị Mai -Lớp: Tài chính doanh nghiệp
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp ĐHKTQD
V : Chi phÝ biÕn ®æi cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm.
R: Doanh lîi yªu cÇu thu ®−îc hμng th¸ng.
r : Tû lÖ phÇn tr¨m cña hμng b¸n chÞu kh«ng thu
®−îc tiÒn.
NÕu NPV > 0 chøng tá viÖc b¸n chÞu lμ mang l¹i hiÖu qu¶ cao h¬n
viÖc thanh to¸n ngay, cã lîi cho doanh nghiÖp, do ®ã kho¶n tÝn dông ®−îc
chÊp nhËn.
• Theo dâi c¸c kho¶n ph¶i thu
Theo dâi c¸c kho¶n ph¶i thu lμ mét néi dung quan träng trong qu¶n
lý c¸c kho¶n ph¶i thu. Thùc hiÖn tèt c«ng viÖc nμy sÏ gióp cho doanh
nghiÖp cã thÓ kÞp thêi thay ®æi c¸c chÝnh s¸ch tÝn dông th−¬ng m¹i phï
hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ. Th«ng th−êng, ®Ó theo dâi c¸c kho¶n ph¶i thu
ta dïng c¸c chØ tiªu, ph−¬ng ph¸p vμ m« h×nh sau:
- Kú thu tiÒn b×nh qu©n (The average collection period ACP):
Caùc khoaûn phaûi thu
Kyø thu tieàn bình quaân =
Doanh thu tieâu thuï bình quaân 1 ngaøy
Kú thu tiÒn b×nh qu©n ph¶n ¸nh thêi gian b×nh qu©n mμ c«ng ty thu
håi ®−îc nî. Do vËy, khi kú thu tiÒn b×nh qu©n t¨ng lªn mμ doanh sè b¸n
vμ lîi nhuËn kh«ng t¨ng th× còng cã nghÜa lμ vèn cña doanh nghiÖp bÞ ø
®äng ë kh©u thanh to¸n. Khi ®ã nhμ qu¶n lý ph¶i cã biÖn ph¸p can thiÖp
kÞp thêi.
- S¾p xÕp tuæi cña c¸c kho¶n ph¶i thu
Th«ng qua ph−¬ng ph¸p s¾p xÕp c¸c kho¶n ph¶i thu theo ®é dμi thêi
gian, c¸c nhμ qu¶n lý doanh nghiÖp cã thÓ theo dâi vμ cã biÖn ph¸p thu
håi nî khi ®Õn h¹n.
- X¸c ®Þnh sè d− kho¶n ph¶i thu
Sö dông ph−¬ng ph¸p nμy doanh nghiÖp hoμn toμn cã thÓ thÊy ®−îc
nî tån ®äng cña kh¸ch hμng nî doanh nghiÖp. Cïng víi c¸c biÖn ph¸p
Bùi Thị Mai -Lớp: Tài chính doanh nghiệp