Chương 7: Lãnh đạo và động cơ thúc đẩy con người
Lãnh đạo là quá trình tác động có định hướng(chỉ dẫn điều khiển, ra lệnh)đến con nguời làm cho họ tự nguyện & đạt được mục tiêu có tổ chức
Phần 4
Chức năng phối hợp
Co-operating
Nội dung cần giải quyết
Bản chất, yếu tố cấu thành của sự lãnh đạo, MQH
lãnh đạo – quản lý
Phong cách và hành vi lãnh đạo,
Ý nghĩa của động cơ thúc đẩy, biện pháp, kỹ thuật
thúc đẩy động cơ hoạt động, xây dựng môi trường
thúc đẩy động cơ
Tính phức tạp từ các động cơ khác nhau – sự mâu
thuẫn và đồng nhất trong sự phức tạp của các động cơ
khác nhau đó
Thúc đẩy động cơ như thế nào?
Bản chất, yếu tố cấu thành của sự lãnh đạo,
MQH lãnh đạo – quản lý
Lãnh đạo: Là quá trình tác động có định hướng (chỉ dẫn,
điều khiển, ra lệnh) đến con người làm cho họ tự nguyện &
nhiệt tình làm việc để đạt được mục tiêu của tổ chức (
Cách.doc)
Bản chất: Là đưa ra các quyết định và buộc người khác thi
hành nhằm đạt được mục tiêu đặt ra/ lãnh đạo không phải
là dùng quyền lực bắt buộc mà là sử dụng các chính sách và
cơ chế tác động vào động cơ của thúc đẩy hành động mỗi
người
Yếu tố cấu thành
1. Khả năng nhận thức của người lãnh đạo về động cơ thúc
đẩy của mỗi người (có nhiều loại động cơ khác nhau/ thời
gian khác nhau thì động cơ của 1người cũng khác nhau)
2. Khả năng khích lệ mọi người tự nguyện làm việc (kỹ
năng& kinh nghiệm)
3. Khả năng hành động theo 1 phương pháp tạo ra được bầu
không khí hữu ích để mọi người hưởng ứng và đáp lại động
Bản chất, yếu tố cấu thành của sự lãnh đạo,
MQH lãnh đạo – quản lý (tiếp)
Tổ chức&
định biên
Chiến lược và
(O & C)
Kế hoạch
(P)
Lãnh đạo (phân
công/ phối hợp)
Kiểm tra/
điều chỉnh (D)
(R)
Phong cách và hành vi lãnh đạo
Phong cách lãnh đạo (1): Là cách mà người lãnh đạo sử dụng trong quá
trình điều hành/ phối hợp và phân công lao động
Các phong cách lãnh đạo
Dùng quyền lực (chuyên quyền)
1.
Dùng quyền dân chủ (dân chủ)
2.
Quyền lực với phân quyền (kết hợp dân chủ với chuyên quyền)
3.
Hành vi lãnh đạo
Là thái độ ứng xử của nhà lãnh đạo với mọi người trong quá trình thực thi
nhiệm vụ của mình. Hành vi ứng xử của lãnh đạo phụ thuộc vào nhiều
nguyên nhân
+ Nhân cách của người lãnh đạo/ người thừa hành
+ Khả năng của nhà quản lý/ kết quả đào tạo nhà quản lý
+ Môi trường làm việc (cấp trên/ cấp dưới/ đồng nghiệp)
Phong cách lãnh đạo được thể hiện qua thái độ ứng xử của nhà quản trị
với những người xung quang (cấp trên/ cấp dưới/ đồng nghiệp)
Ý nghĩa của động cơ thúc đẩy, biện pháp, kỹ thuật thúc
đẩy động cơ hoạt động, xây dựng môi trường thúc đẩy
động cơ
Động cơ thúc đẩy (1): Là những nhu cầu (ước mơ, nguyện vọng) của
con người mà nhu cầu đó thôi thúc họ phải hành động để có được nhu
cầu đó
Nhu cầu:
Cấp thiết như cơm ăn, nhà ở, không khí, nước, quan hệ tình dục.v.v.
1.
Không cấp thiết như lòng tự trọng, địa vị XH, cống hiến, khảng định
2.
tài năng.v.v.
Mức độ của nhu cầu: Mỗi người có nhiều nhu cầu khác nhau và mức
độ nhu cầu cũng khác nhau do đó tạo nên mức độ mãnh liệt của động
cơ cũng không giống nhau Mong Hành
Tạo ra
muốn/
Nhu động sự thoả
khát
cầ u để đạt mãn
vọng được
Tính phức tạp từ các động cơ khác nhau – sự mâu thuẫn
và đồng nhất của các động cơ khác nhau
Nhu cầu rất phức tạp phần lớn phụ thuộc vào môi trường
hoạt động của con người
Nhu cầu có thể là nguyên nhân của 1 hành vi, cũng có thể là
kết quả của 1 hành vi, sự thoả mãn 1 nhu cầu này dẫn tới
nảy sinh 1 nhu cầu khác
Ngay trong cùng 1 người/ cùng 1 thời gian có nhiều nhu cầu
cùng 1 lúc, có nhiều nhu cầu đồng nhất nhưng cũng có nhu
cầu mâu thuẫn nhau(muôn thể hiện mình>< muốn được nghỉ
ngơi)
Động cơ hành động?
Con người có các động cơ sau
1. Động cơ cống hiến
2. Động cơ kinh tế
3. Động cơ chính trị (muốn thành đạt để được thể hiện tài năng)
Các loại người với tính cách khác nhau
Nhiệt tình/ chu đáo/ cẩn thận, có trách nhiệm với công việc
1.
Được chăng hay đấy, thiếu trách nhiệm
2.
Lười nhác/ thích làm ít ăn nhiều
3.
Không chịu làm việc, hay buôn chuyện, nói xấu người khác và
4.
chống đối lãnh đạo
Lý thuyết phân cấp nhu cầu của Maslow và HERZBERG
Động cơ có 2 loại
Mức
Cao
1. Có thể là TÍCH CỰC
2. Có thể là TIÊU CỰC
Nhu cầu
Yếu tố thúc đẩy động
tự thân
cơ có 2 loại là
vận động
1. CÁC YẾU TỐ DUY
N hững nhu ầu
c
TRÌ
về sự tôn trọng
2. CÁC YẾU TỐ
Những nhu cầu về
ĐỘNG LỰC
liên kết và chấp nhận
Những nhu cầu về
An ninh và ổn định
Những nhu cầu
về sinh lý
Mức
Thấp
SỨC MẠNH ĐỘNG CƠ = MỨC ĐỘ HAM MUỐN X MỨC ĐỘ KỲ VỌNG
Quyền lực lãnh đạo và 4E
Quyền lực lãnh đạo có thể hình thành từ 4 nguồn quyền
năng:
1. Do chức vụ, địa vị (vị trí lãnh đạo XH)
2. Do chuyên môn (giỏi)
3. Do tố chất, quyền uy bẩm sinh (nhìn đã kính nể/ tôn trọng)
4. Do hệ thống đem lại (nằm trong 1 tổ chức chính thống được
XH thừa nhận)
4E của lãnh đạo trong lý thuyết của Jack Welch()
Nhà lãnh đạo phải có Nghị lực (Energy)
Nhà lãnh đạo phải biết truyền Nghị lực (Transferring
Energizes).
Nhà lãnh đạo phải Sắc bén ( Edge).
Nhà lãnh đạo phải Hành động ( Executes).
Các động lực thúc đẩy vận dụng trong quản lý
Các động lực thúc đẩy
1. Thử thách trong công việc
2. Điạ vị XH và sự thôi thúc đạt được
3. Ganh đua và sự kích thích của ganh đua
4. Sự sợ hãi thất bại và cố gắng trong hành động
5. Tiền lương và thu nhập
Thúc đẩy động cơ như thế nào?
Thúc đẩy động cơ ?
1. Phải biết rõ động cơ nào của mỗi người khiến họ hành động
2. Cần biết đâu là động cơ chính để tác động
3. Tác động vào động cơ chính
4. Kết hợp giữa động viên khuyến khích và sử dụng cơ chế tác động
5. Nắm rõ lý thuyết phân cấp nhu cầu để đưa ra các quyết định ưu tiên tác
động làm cho họ phải hành động theo ý muốn
Biện pháp thúc đẩy động lực
1. Tiền
2. Tăng cường tính tích cực và cải biến hành vi bằng động viên
khích lệ
3. Tăng cường sự tham gia và môi trường làm việc văn hoá
4. Làm phong phú công việc, tạo sự hấp dẫn trong công việc
Lưu ý khi sử dụng đòn bẩy kinh tế (tiền)
Tiền có thể quan trọng với người có động cơ kinh tế (muốn
làm giầu) nhưng không quan trọng với người có động cơ cống
hiến, tiền có thể quan trọng lúc này nhưng lại không quan
trọng lúc khác với cùng 1người
Tiền là phương tiện duy trì 1 tổ chức và cũng là một động cơ
thúc đẩy và giữ vững tổ chức thu hút mọi người
Tiền lương và thu nhập phải phản ánh sự công bằng giữa giữa
những người cùng cấp bậc/mức cống hiến (PA mức độ hoàn
thành nhiệm vụ của họ)
Mức tiền lương và tiền thưởng phải có ý nghĩa thu hút người
lao động gắn bó với tổ chức, tránh bất mãn đi tìm nới làm việc
khác
Tóm tắt chương 7
Lãnh đạo là 1quá trình tác động có định hướng làm cho
mọi người tự nguyện làm việc để đạt được mục tiêu
của tổ chức . Bản chất của lãnh đạo là đưa ra các
quyết định buộc người khác thi hành bằng sử dụng
các chính sách và cơ chế tác động vào động cơ của
mỗi người
Có 3 yếu tố cấu thành của sự lãnh đạo. Lãnh đạo chỉ
là 1 trong 4 chức năng cơ bản của nhà quản trị và nó
có MQH hữu cơ với nhau trong quá trình thực hiện vai
trò quản trị
Phong cách và hành vi lãnh đạo có AH đến mức độ và
uy tín lãnh đạo của nhà quản trị và mức độ thực thi
Tóm tắt chương 7- tiếp
Có 3 loại phong cách lãnh đạo và có 3 yếu tố chủ yếu AH tới
hành vi ứng xử trong lãnh đạo của nhà quản trị , mỗi loại
phong cách lãnh đạo đều có điểm mạnh điểm yếu khác nhau,
vận dụng phong cách lãnh đạo nào và mức độ vận dụng còn
tuỳ thuộc vào điều kiện cụ thể và thái độ hợp tác của những
người xung quanh trong những hoàn cảnh cụ thể
Con người luôn có những nhu cầu. Động lực thúc đẩy là
động cơ biến ước mơ (nhu cầu) của mỗi người thành hành
động để đạt được ước mơ mà thông qua đó đạt được mục
tiêu chung của tổ chức
Động lực thúc đẩy hành động của mọi người là không hoàn
toàn giống nhau, ở mỗi người cũng không phải đồng nhất và
tạo nên tính phức tạp trong mỗi người
Tóm tắt chương 7- tiếp
Maslow và HERZBERG đã đưa ra 4 bậc nhu cầu, 2 loại động
cơ và 2 nhóm yếu tố thúc đẩy động cơ hành động của con
người
Quyền lực lãnh đạo của nhà quản trị được hình thành từ 4
nguồn quyền năng. Để thành công trong quản trị nhà quản trị
cần có 4 E điều này giải thích tại sao không phải ai làm lãnh
đạo cũng đều thành công
Trong quản lý nhà quản trị cần chú ý vận dụng 5 động lực
mang tính tâm lý để tác động thôi thúc mỗi người phải hành
động mạnh mẽ
Lý thuyết động cơ đưa ra 5 vấn đề và 4 giải pháp chính thúc
đẩy động cơ hành động của con người.
Khi sử dụng tiền thúc đẩy động cơ cần lưu ý tác động kém
hiệu quả của nó
Câu hỏi ôn tập chương 7
Khái niệm Lãnh đạo là gì? Bản chất của lãnh đạo là gì
1.
Tại sao nói Khả năng nhận thức của người lãnh đạo về động cơ thúc
2.
đẩy của mỗi người lại là yếu tố quan trọng (phân tích MQH giữa động
cơ và thúc đẩy động cơ)
Tại sao nói lãnh đạo là một mắt xích trong chuỗi hoạt động của nhà
3.
quản trị (phân tích MQH lôgíc giữa Planing-Orgnizing-Diercting-
Riviewing)
Môi trường làm việc tạo nên hành vi lãnh đạo. Tại sao người ta nói
4.
như vậy?
Phân tích điểm mạnh/ yếu của phong cách lãnh đạo chuyên quyền
5.
Phân tích điểm mạnh/ yếu của phong cách lãnh đạo dân chủ
6.
Người ta nói: muốn giữ nhân tài cần có 3 yếu tố (môi trường làm việc
7.
văn hoá; tiền lương thoả đáng; cơ hội học tập, thăng tiến). Theo anh
chị yếu tố nào là quan trọng hơn, nếu là nhà lãnh đạo anh chị vận
dụng thế nào yếu tố môi trường làm việc văn hoá
Khi sử dụng đòn bẩy kinh tế cần chú ý vấn đề gì ? tại sao?
8.
