Chọn cách tối ưu để lắng nghe khách hàng
Một khi doanh nghiệp đã xác định được nhu cầu muốn biết gì, từ ai và làm gì với dữ liệu đó, thì cũng cần cân nhắc đến một phương thức thu thập thông tin khách hàng phù hợp nhất cho dự án cải tiến của tổ chức mình. Một số yếu tố cần xem xét là: thời gian thu thập dữ liệu, loại hình dữ liệu cần thu thập, chi phí cho phương pháp thu thập, và lợi ích và các điểm bất lợi của từng phương pháp.......
Chọn cách tối ưu để lắng
nghe khách hàng
Một khi doanh nghiệp đã xác định được nhu cầu muốn biết gì, từ ai và làm gì với dữ
liệu đó, thì cũng cần cân nhắc đến một phương thức thu thập thông tin khách hàng phù
hợp nhất cho dự án cải tiến của tổ chức mình. Một số yếu tố cần xem xét là: thời gian
thu thập dữ liệu, loại hình dữ liệu cần thu thập, chi phí cho phương pháp thu thập, và
lợi ích và các điểm bất lợi của từng phương pháp.
Hình1 là bảng thống kê các khía cạnh từ 8 loại hình thu thập dữ liệu:
Phương pháp Thời Dữ liệu Chi phí Lợi thế Bất lợi
gian thu
thập dữ
liệu
2 tuần Định lượng Cao Nếu theo đúng quy Cứng nhắc, không linh
(khách quan) trình, dữ liệu có thể hoạt
Khảo sát qua điện thoại
đại diện dân cư ở diện
rộng
Hàng Định lượng Thấp Chi phí thấp và dữ liệuQuá trình thu thập dữ
Khảo sát qua gửi thư tháng (khách quan) có thể đại diện cho liệu chậm; tỷ lệ phản
dân cư ở diện rộng hồi thấp
Một ngày Định tính Thấp – Có thể tập trung vào Không đại diện cho dân
(chủ quan) trung từng người, sử dụng cư ở diện rộng, rủi ro
Điều tra nhóm – tiếp cận
bình các câu hỏi sâu, có khi sử dụng người trả
từng người
thể điều tra trực quan lời chuyên nghiệp, phải
đi lại nhiều
Một ngày Định tính Thấp – Có thể tập trung vào Không đại diện cho dân
(chủ quan) trung từng người, không yêu cư ở diện rộng, cần
Điều tra nhóm – trực bình cầu người tham gia một số kỹ thuật đặc
tuyến điều tra hay tài trợ biệt, chỉ đặc biệt phù
phải đi lại, có thể điều hợp với giới trẻ tuổi
tra trực quan
Vài ngày Định tính Thấp Có thể tập trung vào Khó nhận được sự hợp
(chủ quan) từng người, có thể sử tác khi phỏng vấn người
Phỏng vấn trực tiếp từng
dụng các câu hỏi sâu, nổi tiếng; phải đi lại
người
có thể điều tra trực nhiều; không có lợi cho
quan việc thảo luận nhóm
Vài ngày Cả hai (khách Trung Chỉ thực hiện trong Không đại diện cho dân
quan và chủ bình những hoàn cảnh cụ cư ở diện rộng, chỉ phù
quan) thể, dữ liệu có thể hợp với một số lượng
Phương pháp chặn hỏi
định lượng đối với một giới hạn các chủ đề
ngẫu nhiên
nhóm người nhất định,
có thể điều tra trực
quan
Kiểm tra đối với người sử Hàng Cả hai (khách Trung Cung cấp thông tin Không phù hợp đối với
tháng quan và chủ bình đầu vào về tính thân một số nghiên cứu; chỉ
quan) thiện đối với người sử phù hợp với một số
dụng
dụng lượng giới hạn các chủ
đề
Hàng Định tính Thấp Cung cấp thông tin Không có tính đại diện;
Khiếu nại của khách hàng tháng (chủ quan) đầu vào cụ thể phù hợp đối với một số
chủ đề
Hình 1 - 8 Loại hình thu
thập dữ liệu (Theo
isixsigma.com)
1. Khảo sát qua điện thoại:
Kết quả của một cuộc khảo sát thực hiện qua điện thoại đối với một mẫu được lựa
chọn ngẫu nhiên thường có tính đại diện tổng quát.
Tổ chức cần xây dựng một bảng câu hỏi tiêu chuẩn, lựa chọn mẫu và người phỏng
vấn tiến hành gọi điện và ghi lại dữ liệu. Phương thức này có thể cho những thông tin
có giá trị nhưng khá tốn kém. Việc thu thập dữ liệu thực tế thường kéo dài vài tuần,
việc lập bảng câu hỏi cũng có thể tốn nhiều tuần lễ. Theo cách này thì các mẫu khảo
sát thường mang tính cứng nhắc, tất cả các câu hỏi được đặt cho người trả lời đều
theo một cách thức giống nhau.
2. Khảo sát qua gửi thư:
Khảo sát bằng cách gửi thư có thể thu được những dữ liệu có thể định lượng. Thông
tin khảo sát có thể đại diện cho số lượng dân cư lớn mà không tốn kém nhiều chi phí
như đối với khảo sát qua điện thoại. Tuy nhiên, việc thực hiện và hoàn thành khảo sát
có thể kéo dài nhiều tháng, trong khi tỷ lệ phản hồi không nhiều. Nếu tỷ lệ phản hồi
thấp thì dữ liệu thu thập sẽ không đủ sức tin cậy.
3. Điều tra nhóm (từng người):
Việc trao đổi thông tin với một nhóm người - thường là cuộc thảo luận nhóm từ 5 - 15
người - sẽ tốn khoảng 2 giờ đồng hồ, với vai trò hướng dẫn của một người điều
phối. Theo cách này, tổ chức có thể nhận được thông tin chi tiết nhưng thông tin đó
không thể đại diện cho một lượng lớn dân cư mà chỉ đại diện cho nhóm người được
hỏi.
Từ cuộc thảo luận, người điều phối có thể tìm hiểu được nguyên nhân không thoả
mãn (nếu có) và một số giải pháp để giải quyết vấn đề đó. Từ cuộc thảo luận, ta
cũng có thể sử dụng một số hỗ trợ có tính trực quan khác.
Chi phí cho việc điều tra này nhìn chung cũng tốn kém. Các cuộc thảo luận nhóm này
có thể thực hiện ở nhiều nơi khác nhau. Một vấn đề là các tổ chức thường sử dụng
lặp đi lặp lại một nhóm người nhất định. Việc hỏi lặp lại một đối tượng có thể dẫn
đến tình trạng những người này không đưa ra được những ý kiến mới mà tổ chức cần
tìm kiếm.
4. Điều tra nhóm (trực tuyến)
Một nhóm trực tuyến có thể gồm hơn chục người cùng truy cập vào một trang web
trao đổi trực tuyến (chat site). Trong đó, người điều phối gõ câu hỏi và người tham gia
trả lời và cùng thảo luận.
Bất lợi lớn nhất của phương pháp này là nỗ chỉ phù hợp với giới trẻ. Những người
trên 40 tuổi thường không thích hình thức này.
5. Phỏng vấn từng người:
Hình thức phỏng vấn từng người thường không đại diện cho một lượng lớn dân cư.
Cũng như hình thức thảo luận nhóm, tuy nhiên, cuộc phỏng vấn có thể cung cấp các
thông tin chi tiết mà phiếu khảo sát không thể cung cấp. Điểm bất lợi của hình thức
này là tổ chức sẽ không thu nhận được những ý kiến thảo luận như trong hình thức
khảo sát nhóm tập trung.
6. Hình thức chặn hỏi ngẫu nhiên:
Đây là hình thức tiếp cận đến từng cá nhân tại những địa điểm công cộng. Những
người được hỏi có thể nhận được một món quà nhỏ.
Hình thức này cũng có thể thu được những thông tin vừa có thể định lượng vừa có thể
định tính. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý xem dữ liệu đại diện cho đối tượng nào.
7. Kiểm tra đối với người sử dụng
Phương pháp này yêu cầu phải đặt câu hỏi với cá nhân người sử dụng sản phẩm.
Việc đặt câu hỏi đối với người sử dụng có thể là thông tin có giá trị để hiểu được làm
thế nào có thể sản xuất ra sản phẩm dễ sử dụng hơn. Các trang web thường dùng
phương pháp này để xem liệu trang web của họ có thân thiện không... Những dữ liệu
này thường mang tính định tính.
8. Khiếu nại khách hàng:
Thông tin từ những khiếu nại của khách hàng có thể cung cấp được thông tin cụ thể
về vấn đề xảy ra, nhưng đây cũng chỉ là những thông tin định tính. Cũng cần lưu ý,
thông thường, những người hay khiếu nại là những người quen phàn nàn, có nhiều
thời gian để viết khiếu nại. Những cá nhân này thường không cung cấp được ý kiến
đại diện cho tất cả các khách hàng mà chỉ cung cấp một khía cạnh lỗi cụ thể nào đó.