CÂN BẰNG ACID – BASE CỦA THẬN
PHÂN TÍCH KHÍ TRONG MÁU
Hai yếu tố trực tiếp ảnh hưởng đến thăng bằng kiềm toan
của cơ thể là H+ và HCO3-.
Thận điều chỉnh toan kiềm của dịch ngòai bào (ECF)
Khoảng kẽ Tế bào ống thận Lồng ống
TOAN CHUYỂN HÓA
H+ vào trong tế bào nhiều, đẩy K+ ra ngoài tế bào.
Nguyên nhân của toan chuyển hóa
• Tăng sx các acid không bay hơi: nhiễm toan thể ceton
trong TĐ, nhiễm toan do acid lactic, ngộ độc salicylate.
• Mất bicarbonate: tiêu chảy, thuốc ức chế men CA.
• Giảm thải trừ acid do suy thận cấp và mạn.
KIỀM CHUYỂN HÓA
K+ vào tế bào nhiều hơn và được bài tiết ra nhiều hơn H+ →
nước tiểu kiềm và ít H+, nhiều K+.
Thận tăng thải HCO3- ra ngoài nước tiểu, kèm theo thải Na+.
Nguyên nhân kiềm chuyển hóa:
- Mất ion H+: do thận
- Nôn ói, tắc ruột cao
- Đưa kiềm vào cơ thể
- Thuốc lợi tiểu…
TOAN HÔ HẤP
Khi có giảm thông khí thì PaCO2 máu tăng.
CO2 khuếch tán vào tế bào biểu mô thận.Tại đây: H+
được bài tiết và HCO3- tái hấp thu vào máu. Do đó pH
máu trở lại bình thường.
Nguyên nhân toan hô hấp
- Bệnh phổi làm giảm thông khí
- TTHH bị ức chế (thuốc phiện)
- Rối loạn chức năng cơ thần kinh (nhược cơ, sử dụng
thuốc dãn cơ)
KIỀM HÔ HẤP
Khi tăng thông khí, thì PaCO2 của máu giảm gây tăng pH
máu. Tại tế bào biểu mô của thận không có sự kết hợp
giữa CO2 và nước, do đó giảm H+ nên thận giảm bài tiết
ion này, kéo theo giảm hấp thu HCO3-.
Nguyên nhân kiềm hô hấp:
- Tăng thông khí do hystery
- Kích thích trung tâm hô hấp
- Thở máy quá mức
CAÙC
CHÖÕ EÁT
VI TAÉT
A (Alveolar): thuoäc veà khí pheá nang
a (arterial): thuoäc veà maùu ñoäng maïch
AaDPO2 (Alveolar arterial PO2 gradient): khuynh aùp oxy
qua maøng pheá nang mao maïch
ABG (Analysis of Blood Gas): phaân tích khí trong maùu
ap (arterial plasma): huyeát töông maùu ñoäng maïch
avDO2 (arterial venous O2 Difference): sai bieät noàng ñoä
oxy giöõa maùu ñoäng maïch vaø maùu tónh maïch
BB (Base Buffer): kieàm ñeäm
BE (Base Excess): kieàm dö, coøn goïi laø blood base
excess
BBE (Blood base excess): kieàm dö trong maùu
CAÙC
CHÖÕ EÁT
VI TAÉT
BE ecf (Base excess of extracellular fluid): kieàm dö dòch ngoaïi
baøo, coøn goïi laø standard base excess (SBE-st): kieàm dö
chuaån
CO2T (Total CO2): löôïng carbon dioxide toång coäng
FiO2 (Fraction of Inspired Oxygen)
HCO3-A (Actual Bicarbonate in the plasma of arterial blood):
noàng ñoä bicarbonate thaät söï trong huyeát töông maùu
ñoäng maïch.
PaCO2 (Partial pressure of carbon dioxide in arterial blood):
phaân aùp CO2 trong maùu ñoäng maïch.
pHa (pH of arterial blood): pH cuûa maùu ñoäng maïch.
PEEP (Positive end respiratory pressure)
CAÙC
CHÖÕ EÁT
VI TAÉT
Qsp/QT: tæ leä shunt toång coäng/cung löôïng tim coøn goïi
laø F Shunt
VD/VT: tæ leä thoâng khí khoaûng cheát
V: maùu tónh maïch troän
I
.Nguyeân aéc
t
Ño tröïc tieáp PO2 , PCO2 vaø pH
Caùc chæ soá khaùc ñöôïc tính toaùn
I.Caùc t ñöôï t maùy
I chæ soá hu c öø phaân í
tch
khítong
r maùu
1. Caùc chæ soá ño tröïc tieáp: PO2 , PCO2 vaø pH
2. Caùc chæ soá tính toaùn ñöôïc: HCO3–A, HCO3-st, BB, BE,
BEecf, CO2T, AaDPO2
3. Caùc chæ soá ñoïc treân toaùn ñoà: QSP/QT, VD/VT
Copyright by webtailieu.net