CÁCH CHĂM SÓC CÂY MAI TRƯỚC TẾT
Ai cũng biết cây mai ra hoa vào mùa Xuân, nhưng muốn làm cho cây mai nở rộ hoa đúng vào 3 ngày Tết,
không phải là dễ! Các nghệ nhân phải chăm sóc bón phân, tưới nước cho cây mai quanh năm, làm sao bảo
dưỡng cho tàn lá cây mai luôn luôn xanh tươi, nếu để cây mai thiếu nước, thì lá mai sẽ vàng úa, khô héo rụng
sớm, mà hể cây mai rụng lá là ra hoa, cho nên phải giữ đừng cho cây mai rụng sớm và đợi đến tháng chạp, mới
canh ngày lảy lá mai , để...
CÁCH CHĂM SÓC CÂY MAI TRƯỚC TẾT
Ai cũng biết cây mai ra hoa vào mùa Xuân, nhưng muốn làm cho cây mai nở rộ hoa đúng vào 3 ngày Tết,
không phải là dễ! Các nghệ nhân phải chăm sóc bón phân, tưới nước cho cây mai quanh năm, làm sao bảo
dưỡng cho tàn lá cây mai luôn luôn xanh tươi, nếu để cây mai thiếu nước, thì lá mai sẽ vàng úa, khô héo rụng
sớm, mà hể cây mai rụng lá là ra hoa, cho nên phải giữ đừng cho cây mai rụng sớm và đợi đến tháng chạp, mới
canh ngày lảy lá mai , để cho cây mai nở hoa rộ đúng vào 3 ngày Tết.
Ngày lảy lá mai là rất quan trọng, quyết định cho cây mai có ra hoa đúng Tết hay là không? Nếu lảy lá
mai sớm thì cây mai sẽ ra hoa sớm trước Tết, nếu lảy lá mai trễ thì cây mai sẽ ra hoa trễ sau Tết. Thật vậy
người trồng mai cực khổ chăm sóc quanh năm, nhưng đến Tết mà cây mai không có hoa là vô dụng!
Hơn nữa ngày nay không còn ai trồng cây mai vàng 5 cánh nữa, mà đa số người ta trồng cây mai ghép,
có hoa to đẹp và nhiều cánh, thông thường cây mai 5 cánh lại nở trước cây mai nhiều cánh từ 3 đến 5 ngày.
Vấn đề đặt ra là vào lúc này phải chăm sóc cây mai như thế nào và canh lảy lá mai vào ngày nào để cho
cây mai ra hoa đúng vào 3 ngày Tết? Đây là kinh nghiệm của những người trồng mai, trước tiên nói qua về cách
chăm sóc cây mai ngay thời điểm trước Tết này:
Bây giờ đã gần hết tháng 10 âm lịch, chỉ còn 2 tháng nửa là Tết, chúng ta phải chăm sóc cây mai như thế
nào? Phải quan sát kỹ xem lá mai có già chưa?
- Trường hợp thứ nhất, nếu lá mai đã già, đã bắt đấu vàng úa, nụ mai đã nhú ra ở nách lá rồi, thì lá
mai sẽ rụng sớm và cây mai sẽ nở hoa sớm hơn Tết! Phải lập tức đem cây mai đem vào râm mát ,
hoặc che bớt nắng lại và mua phân bón lá NPK 30.10.10 loại có nhiều đạm, pha 10 gram cho một
bình 8 lít, phun xịt đều trên cả tàn lá và gốc rễ, mỗi tuần lễ tưới một lần, để dưỡng cho lá cây mai
xanh tươi trở lại. Còn nước thì vẫn tưới như bình thường, đến cỡ rằm tháng chạp sẽ tính ngày lảy lá
mai sẽ nói rõ ở đoạn sau.
- Trường họp thứ hai, nếu lá mai đã già,nhưng vẫn còn xanh tươi , nụ mai chỉ vừa mới nhú ra, thì
câay mai sẽ ra hoa đúng vào mùa xuân, nhưng có nở đúng vào 3 ngày Tết hay không, còn tùy thuộc
vào ngày lảy lá mai có đúng hay là không nữa.
- Trường hợp thứ ba, nếu lá mai còn rất xanh tươi và cũng chưa thấy có nhú nụ hoa nào ở nách lá,
thì có thể cây mai này sẽ ra hoa trễ hơn Tết, phải mua ngay phân NPK 6.30.30, hoặc 10.50.10, loại
kích thích ra hoc, pha 10 gram cho bình 8 lít, phun xịt lên tàn lá gốc rễ, mỗi tuần lễ một lần, để kích
thích cho cây mai ra hoa.
Xin giới thiệu với bà con kỹ thuật trồng, chăm sóc mai vàng để hoa nở đẹp, đúng tết.
Chuẩn bị đất: Với những vùng đất thấp cần lên líp rộng 1-1,2m, có rãnh thoát nước
để mai không bị úng ngập khi mưa hay nước ngầm dâng cao làm thối rễ mai. Xới đất
cho tơi xốp, nhặt hết cỏ dại và gạch đá.
Bón lót: Bón phân bò, tro trấu với lượng 3-5kg hay phân hữu cơ Đầu Trâu với lượng
0,3- 0,5 kg cho mỗi hố trồng. Nếu trồng mai trong chậu cần trộn đất với phân theo tỷ
lệ 3-4 phần đất, 1 phần phân hữu cơ. Rải một phần phân hữu cơ xuống hố, đặt cây,
rải tiếp phân hữu cơ quanh gốc rồi lấp đất, lèn chặt.
Tưới nước: Mùa nắng nên tưới hàng ngày để đất đủ ẩm, mùa mưa cần đảm bảo
tiêu thoát nước tốt và chỉ tưới khi đất khô. Mai trồng trong chậu bốc thoát hơi nước
nhanh nên cần tưới nhiều lần hơn so với mai trồng trong đất. Chỉ tưới vào sáng sớm
hay chiều mát, không nên tưới quá đẫm vào chiều tối vì dễ phát sinh sâu bệnh do độ
ẩm quá cao vào ban đêm.
Bón phân thúc: Sau trồng 15-20 ngày, rễ mai đã ăn ra lớp đất mới, cần tưới phân thúc
bằng cách hòa 15-25gam phân NPK 20-20-15+TE Đầu Trâu/10 lít nước tưới vào gốc
nhằm thúc cho bộ rễ mai phát triển mạnh ngay từ đầu. Bón thúc bằng cách rải phân
NPK 20-20- 15+TE hoặc NPK 13-13-13 Đầu Trâu quanh gốc với lượng 20-30
gam/cây, định kỳ 25-30 ngày/lần. Kết hợp xới đất để vùi lấp phân nhằm giảm bớt
thất thoát phân do bay hơi, rửa trôi. Phun phân bón lá Đầu Trâu 501 định kỳ 7-10 ngày/
lần. Sau 3-4 tháng từ khi trồng, bón 0,5-0,1 kg phân hữu cơ/cây. Cuối tháng 10 âm lịch
cần giảm lượng phân và nước tưới để hạn chế tăng trưởng thân lá, chuẩn bị cho giai
đoạn phân hóa mầm hoa. Phun phân bón lá Đầu Trâu 701 định kỳ 7-10 ngày/lần nhằm
kích thích mai phân hóa mầm hoa tốt.
Biện pháp xử lý để mai vàng ra hoa đúng tết: Cần áp dụng đồng bộ: Bón phân -
Xiết nước - Tuốt lá. Từ đầu tháng 10 âm lịch hạn chế bón các loại phân có hàm
lượng đạm (N) cao. Từ giữa đến cuối tháng 11 âm lịch, dừng bón phân vào gốc và
hạn chế tưới nước để chuẩn bị tuốt lá. Từ 7-10 tháng Chạp, nếu thấy mai sung sức,
đã có nụ lớn thời tiết dự báo nắng ấm thì mai sẽ nở sớm, do vậy đối với mai 5 cánh
cần tuốt lá vào khoảng 18-20 tháng Chạp. Ngược lại nếu cây mai không sung sức,
mới xuất hiện nụ nhỏ, dự báo rét kéo dài thì phải tuốt lá khoảng ngày 13-16 tháng
Chạp. Đối với mai nhiều cánh cần tuốt lá sớm hơn so với mai 5 cánh từ 4-6 ngày.
Trước khi tuốt lá cần ngừng tưới nước 2- 3 ngày để lá bắt đầu đanh lại, gân lá nổi
lên thì tuốt lá, đồng thời tưới lại thật đẫm và phun phân bón lá Đầu Trâu 701. Đúng
"tết ông Táo", nếu thấy hoa cái bung vỏ lụa là chắc chắn hoa nở đúng tết; Nếu hoa
cái chưa bung vỏ lụa là mai nở muộn nên cần xiết nước (ngưng tưới), đem phơi
ngoài nắng (nếu trồng chậu) sau vài ngày thì tưới thật đẫm trở lại bằng nước ấm
(45-50 độ C) đồng thời phun phân bón lá Đầu Trâu 901 để kích thích mai nở sớm cho
đúng tết. Nếu hoa cái đã bung vỏ lụa trước "tết Ông Táo" thì mai sẽ nở trước tết nên
cần phải hòa 10-20 gam phân urea/10 lít nước để tưới. Đồng thời cần tưới bằng
nước lạnh (có thể cho một ít nước đá vào) và dùng lưới bạt che nắng để hãm mai
nhằm giúp hoa nở đúng tết. Đối với những năm nhuận, thường mai sẽ nở sớm hơn
nên cần kéo dài thời gian bón phân thúc và tưới nước so với những năm thường để
thời gian tăng trưởng thân lá lâu hơn, giúp mai nở đúng tết. Việc tuốt lá, phun phân
bón lá cũng theo nguyên tắc trên. Từ cuối tháng 11, nếu có mưa bất thường thì mai sẽ
nở sớm do đó cần chủ động nắm bắt dự báo để có thể làm dàn che hay phủ nilon che
gốc để tránh mưa.
Chưng mai trong những ngày tết: Chậu mai phải để nơi thoáng mát, đủ sáng không
nên để gần quạt hay chỗ có gió lùa vì sẽ làm mai mất nước nhiều rụng hoa và cả nụ
sớm. Không nên để mai chỗ quá tối vì sẽ không đủ ánh sáng cho mai quang hợp, chồi
sẽ vươn dài, lá ra nhanh, hoa rụng sớm. Nên tránh để mai gần bóng đèn có công suất
lớn vì sẽ thừa sáng, nhiệt độ lại cao cũng làm mai nở nhanh, chóng tàn. Nếu là cành
mai cắm trong bình cần phải thui gốc ngay sau khi cắt để giữ nhựa và hạn chế vi
khuẩn gây thối cành. Thay nước sạch nhiều lần hoặc cho mỗi lít nước 1 viên Aspirin
nhằm hạn chế vi khuẩn gây thối cành, tàn hoa.
Chăm sóc mai sau tết: Sau tết, mai rất mất sức nên cần chuyển mai từ chậu ra trồng
trong đất. Nếu vẫn trồng trong chậu cần phải thay đất mới bằng cách bỏ bớt khoảng
1/3 đất cũ trong chậu, thay bằng hỗn hợp 3 phần đất mới, 1 phần phân hữu cơ. Hòa
15- 25 gam phân NPK 20-20-15 Đầu Trâu trong 10 lít nước, tưới đều vào gốc mai.
Tiếp tục bón thúc và tưới nước, phun phân bón lá theo chu kỳ mới như đã nêu ở trên.
Cach tao tan la
Cách làm của ông như sau: Sau tết đốn tỉa bớt cành của nhánh mai ghép (đốn hơi đau
một chút). Bón phân tưới nước chu đáo để cây mai ra tược mới, do tược mới thường
ra nhiều nên chỉ để lại một số tược cần thiết theo đúng yêu cầu, số còn lại phải tỉa
bỏ để tập trung dinh dưỡng nuôi những tược để lại. Khi tược mọc dài được 3-4 tấc
thì dùng cây tre, trúc hay cây tre lớn cỡ ngón tay cái cắm xung quanh mép trong của
chậu mai, mỗi cây cách nhau khoảng 10-15 phân (nhìn giống như một hàng rào cắm
xung quang chậu mai). Chiều cao của cây cắm là bao nhiêu thì tùy thuộc vào ý đồ
định tạo tán của mình (thường cắm cao khoảng 1,5-2m là vừa). Sau khi cắm dùng dây
mềm buộc những nhánh mai vào cây cắm, khi buộc nhớ chia số nhánh phân bố đều
xung quanh tán cây. Khi nào nhánh mai phát triển dài tới độ theo ý muốn thì cắt ngọn,
sau khi bị cắt ngọn một thời gian nhánh mai sẽ mọc ra những nhánh phụ ở phía dưới
chỗ cắt, do được tập trung dinh dưỡng và không bị nhánh chính kìm hãm nên những
nhánh phụ sẽ phát triển mạnh và mập mạp. Khi các nhánh phụ phát triển dài, nếu
muốn cho ra thêm nhiều nhánh nữa để tàn mai dầy dặn thì tiếp tục cắt ngọn các
nhánh phụ để nhánh phụ ra thêm nhánh con kế tiếp… Trong quá trình ra nhánh của
cây phải thường xuyên quan tâm “chỉnh lý”, buộc, cột, uốn nắn các nhánh ra sau vào
cây cọc để tạo cho cây có tán theo ý muốn. Dùng dây nhôm quấn, uốn sửa những
nhánh phát triển chưa theo ý muốn của mình. Đến đầu tháng chạp âm lịch gỡ bỏ dây
nhôm, khoảng rằm tháng chạp thì tiến hành lặt lá. Nếu làm được như vậy Tết đến
bạn sẽ có một cây mai có tán đẹp và bông phân bố khá đều xung quanh cây.
