Bí quyết tự lãnh đạo
Mỗi người trong chúng ta đều là nhà lãnh đạo, theo bà
Sherie Olmstead. Thật vậy, bạn có thể đang lãnh đạo
một doanh nghiệp, hoặc chỉ lãnh đạo gia đình hay thậm chí chỉ lãnh đạo bản thân
mình. Dù ở vị trí nào, yêu cầu đặt ra với một nhà lãnh đạo là khả năng tự lãnh đạo. Và
điều quan trọng là mọi người đều có khả năng này nhưng để phát huy hiệu quả của
nó thì không phải ai cũng làm được....
Bí quyết tự lãnh đạo
Mới đây, Giáo sư Sherie Olmstead, đến từ Học viện
UBI, Bỉ, lần đầu tiên có mặt ở TP.HCM, đã trao đổi về
khả năng tự lãnh đạo và những bí quyết để rèn luyện
khả năng này với một số doanh nhân trẻ.
Mỗi người trong chúng ta đều là nhà lãnh đạo, theo bà Giáo sư Sherie Olmstead
Sherie Olmstead. Thật vậy, bạn có thể đang lãnh đạo
một doanh nghiệp, hoặc chỉ lãnh đạo gia đình hay thậm chí chỉ lãnh đạo bản thân
mình. Dù ở vị trí nào, yêu cầu đặt ra với một nhà lãnh đạo là khả năng tự lãnh đạo. Và
điều quan trọng là mọi người đều có khả năng này nhưng để phát huy hiệu quả của
nó thì không phải ai cũng làm được.
Với một cái danh thiếp và một cây kéo, bạn có nghĩ là mình có thể cắt được một cái lỗ
đủ rộng để tròng qua được đầu mình? Phần lớn câu trả lời đều cho là “không thể”.
Nhưng chỉ trong vài phút, bà Sherie Olmstead đã biến tấm danh thiếp thành một cái
vòng giấy vừa với cỡ đầu của một anh bạn doanh nhân trẻ. Như vậy vấn đề ở đây là
có thể sử dụng kiểu cắt zig zag trong môn học thủ công để thực hiện yêu cầu đặt ra
chứ không hẳn là cắt ngay một hình tròn.
Qua sự việc này cho thấy câu trả lời “không thể” là do chúng ta bị phụ thuộc vào
những giả định trong quá khứ . Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường giả định
rất nhiều việc, điều này vô hình trung tạo ra một quán tính và đôi khi làm hạn chế khả
năng sáng tạo của mỗi người. Để vượt qua cái ngưỡng tâm lý này, theo bà Sherie
Olmstead, người có khả năng tự lãnh đạo phải luôn biết đặt câu hỏi và tìm ra giải
pháp cho vấn đề. Đây cũng là một trong ba bí quyết để nâng cao khả năng tự lãnh đạo
của mỗi người.
Bí quyết thứ hai, theo bà Olmstead, là việc tận dụng quyền lực trong mỗi con người.
Trong quản trị doanh nghiệp, có năm loại quyền lực mà mỗi người đều có thể có,
hoặc cả năm hoặc chỉ là một trong số đó, và quan trọng hơn là cách chúng ta sử dụng
nó như thế nào.
Năm loại quyền lực đó là quyền lực đến từ chức vụ (position power); đến từ nhiệm
vụ (task power); từ kiến thức (knowlegde power); từ mối quan hệ (relationship power);
và quyền lực cá nhân (personal power). “Nếu chúng ta sử dụng hết quyền lực của
mình để phát triển bản thân cũng như giúp những người khác trong công ty thì chính là
chúng ta đang rèn luyện khả năng tự lãnh đạo”, bà Olmstead nói.
Thật ra việc rèn luyện này là cả một quá trình, vì vậy chúng ta nên liệt kê những điểm
mạnh, điểm yếu của riêng mình rồi tự đặt ra những cam kết và phải có quyết tâm để
thực hiện những cam kết đó cũng như các mục tiêu đã đặt ra.
Chẳng hạn như bạn muốn cải tổ việc điều hành công ty, bạn phải biết mình muốn
đạt đến điều gì và bạn có đủ năng lực và quyết tâm để làm điều đó không? Sau khi đã
xác định được mục tiêu công việc, nếu bạn không đủ năng lực thực hiện tất yếu bạn
phải cần sự hướng dẫn. Còn nếu bạn không đủ quyết tâm để làm thì bạn cần sự hỗ
trợ. Trong quá trình thực hiện, tùy từng giai đoạn mà sự hướng dẫn và sự hỗ trợ sẽ
tăng hoặc giảm theo nhu cầu của bạn (chứ không theo sự giả định).
Có thể nói hai bí quyết đầu tiên để rèn luyện khả năng tự lãnh đạo liên quan đến “nội
lực” hơn là “ngoại lực”. Vậy bí quyết thứ ba là gì?
Ở cơ quan, hay trong một doanh nghiệp, chắc có lần bạn đã từng chứng kiến cảnh
một nữ nhân viên phải khóc trong một cuộc họp về chuyên môn, vậy bạn có cho rằng
khóc là biểu hiện của sự yếu đuối? Dưới góc nhìn của một nhà quản trị như bà
Olmstead, “hiện tượng khóc” cần được nhìn nhận như là một nhu cầu về sự lắng
nghe, cảm thông hơn là biểu hiện của sự yếu đuối. Bà Sherie Olmstead lý giải: khi đó
nhu cầu hợp tác phát sinh và người lãnh đạo phải làm sao để nhân viên bộc lộ điều mà
họ muốn. Như vậy, nhà lãnh đạo đã phát huy tốt quyền lực đến từ mối quan hệ để
giải quyết công việc thay vì sử dụng quyền lực đến từ chức vụ thường dễ dẫn đến
những tác động tiêu cực trong trường hợp này.
Theo bà Olmstead, một nhà lãnh đạo nếu biết kêu gọi sự hợp tác, khuyến khích nhân
viên trao đổi về mục tiêu công việc của cơ quan thì khả năng thành công của doanh
nghiệp cũng như của từng thành viên trong đó cũng sẽ cao hơn.
Tóm lại, với bà Sherie Olmstead, một nhà giáo đồng thời cũng là nhà tư vấn, khả năng
lãnh đạo không phải là yếu tố bẩm sinh và để trở thành nhà lãnh đạo đòi hỏi phải có
quá trình rèn luyện, đặc biệt là rèn luyện khả năng tự lãnh đạo.