Báo cáo "Đặc điểm và phương thức biểu hiện của cái nghịch dị trong tác phẩm "trái tim chó" của Bulgacov"
Milkhail Bulgacov - nhà văn Nga thế kỉ XX - là điển hình cho số phận của
những văn sĩ mà con người, cuộc đời và tác phẩm đã phải trải qua tất cả những thăng
trầm của lịch sử, những thử thách về chính trị và nghệ thuật để có thể khẳng định tài
năng đích thực. Bị nghi ngờ tác phẩm cuả mình chống chính quyền Xô Viết, sinh thời,
Bulgacov chỉ có thể in được một cuốn sách. Thế nhưng, từ khi tác phẩm trở lại với
bạn đọc Nga sau thời “cải tổ”, có lẽ không có nhà văn Nga –...
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN - 2008
PHẦN III:
BÁO CÁO ĐẠT GIẢI BA
ĐẶC ĐIỂM VÀ PHƯƠNG THỨC BIỂU HIỆN CỦA CÁI NGHỊCH DỊ TRONG
TÁC PHẨM “TRÁI TIM CHÓ” CỦA BULGACOV
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Kiều Anh
Lớp: K50 CLC Văn học
Giáo viên hướng dẫn: PGS. TS. Phạm Gia Lâm
A. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Milkhail Bulgacov - nhà văn Nga thế kỉ XX - là điển hình cho số phận của
những văn sĩ mà con người, cuộc đời và tác phẩm đã phải trải qua tất cả những thăng
trầm của lịch sử, những thử thách về chính trị và nghệ thuật để có thể khẳng định tài
năng đích thực. Bị nghi ngờ tác phẩm cuả mình chống chính quyền Xô Viết, sinh thời,
Bulgacov chỉ có thể in được một cuốn sách. Thế nhưng, từ khi tác phẩm trở lại với
bạn đọc Nga sau thời “cải tổ”, có lẽ không có nhà văn Nga – Xô Viết nào được quan
tâm như ông.
Điều đặc biệt là qua hầu hết các tác phẩm của mình, nhà văn luôn sử dụng “cái
nghịch dị” như một phương thức để xây dựng thế giới hình tượng, từ đó, gián tiếp
bộc lộ thái độ của mình đối với xã hội đương thời. Điều này càng được nhà văn tập
trung biểu hiện trong truyện vừa Trái tim chó, sáng tác trong khoảng thời gian 1925 –
1926, câu chuyện về một chú chó hoang bỗng chốc trở thành con người sau một cuộc
phẫu thuật cấy ghép tuyến yên, làm nảy sinh trong xã hội loài người bao chuyện khóc
cười…
Vì vậy, chúng tôi đã chọn “Đặc điểm và phương thức biểu hiện cái nghịch dị
trong tác phẩm Trái tim chó cuả Milkhail Bulgacov” làm đề tài khảo sát và nghiên cứu,
qua đó tìm ra một hướng tiếp cận để “giải mã” những ý nghĩa ngầm ẩn mà nhà văn đã
kí thác.
2. Lịch sử nghiên cứu
Bulgacov và những tác phẩm của ông đã trở thành một “hiện tượng” đặc biệt
trong văn chương thế giới, thu hút rất nhiều sự quan tâm của độc giả trong nước cũng
như nước ngoài, nhất là các học giả phương Tây. Ở Việt Nam cho đến nay chưa có
một công trình nghiên cứu nào mang tính chất khái quát về toàn bộ tác phẩm của
Milkhail Bulgacov mà phần lớn chỉ là những bài viết đươc đăng trên báo, tạp chí về
cuộc đời nhà văn hoặc tìm hiểu một vài khía cạnh trong tiểu thuyết Nghệ nhân và
Margarita - tác phẩm lớn nhất của ông.
3. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu
Chúng tôi chỉ tập trung tìm hiểu về cái nghịch dị trong tác phẩm Trái tim chó
của Milkhail Bulgacov, văn bản lấy từ Bulgacov, tuyến tập tác phẩm (Đoàn Tử
Huyến).
4. Phương pháp nghiên cứu
Do tìm hiểu cái nghịch dị như một phương thức thẩm mĩ để biểu hiện nội
dung tư tưởng của tác phẩm nên phương pháp chủ yếu được sử dụng là thi pháp học.
5. Bố cục báo cáo
Ngoài phần mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo, báo cáo bao gồm 3
chương:
Chương 1: Cơ sở tồn tại cái nghịch dị trong tác phẩm.
Chương 2: Đặc điểm của cái nghịch dị trong tác phẩm.
Chương 3: Phương thức biểu hiện cái nghịch dị trong tác phẩm.
B. NỘI DUNG
Chương I. Cơ sở tồn tại cái nghịch dị trong tác phẩm Trái tim chó của Milkhail
Bulgacov
1. Giới thuyết về cái nghịch dị
Nghịch dị là một kiểu tổ chức nghệ thuật (hình tượng, phong cách, thể loại)
dựa vào huyễn tưởng, vào tính trào phúng, tính ngụ ngôn, ngụ ý, vào sự kết hợp và
tương phản một cách kì quặc cái huyền hoặc và cái thực, cái đẹp và cái xấu, cái giống
thực và cái biếm hoạ.
2. Cơ sở tồn tại cái nghịch dị trong tác phẩm Trái tim chó
2.1. Truyền thống văn chương Nga
Sự xuất hiện của yếu tố nghịch dị trong sáng tác của Bulgacov là sự kế thừa và
tiếp nối truyền thống văn học dân gian Nga và văn học Nga thế kỉ XIX, cụ thể là các
tác phẩm của A.X.Puskin, N.Gôgôn…
2.2. Cuộc đời nhà văn
Hiện thực nước Nga những năm 20 của thế kỉ XX đã thổi bùng lên khao khát
sáng tạo vốn vẫn đang âm ỉ trong một tâm hồn nhiều đam mê và trăn trở, từ đó tạo cho
Bulgacov một phong cách độc đáo: chọn “nghịch dị” như một phương thức để biểu
hiện và xây dựng thế giới hình tượng.
Chương II. Đặc điểm của cái nghịch dị trong tác phẩm Trái tim chó của Milkhail
Bulgacov
1 Thế giới nhân vật
Cái nghịch dị được biểu hiện cụ thể và rõ nét nhất thông qua tính lưỡng trị
(ambivalance), cùng một lúc xây dựng những mặt đối lập thậm chí đến mâu thuẫn bên
trong nhân vật (Sarik, Philip Philippovich). Thế giới nhân vật trong tác phẩm còn là
một thế giới của những con người quái dị, khác thường: Daria, Dina, các bệnh nhân…
2. Không gian - thời gian
2.1 Thời gian
Phần lớn các sự kiện diễn ra vào ban đêm - thời gian thích hợp cho việc diễn tả
những điều kì bí. Thế giới nghịch dị với những sự kiện bất thường xảy ra trong một
diễn biến thời gian hoàn toàn bình thường, hợp với logich tự nhiên, tạo “độ tin cậy”
về tính chân thực của sự việc.
2.2. Không gian
Trong tác phẩm, không gian thường có xu hướng thu hẹp, đặc tả những vùng
không gian nhỏ như các căn phòng trong nhà giáo sư Philip Philippovich với hàng loạt
những chi tiết có tính chất nghịch dị, thông qua cách bài trí, các âm thanh, màu sắc…
Bên cạnh đó, còn có một kiểu không gian đặc biệt mang tính chất huyền hoặc: không
gian của những giấc mơ…
Chương III. Phương thức biểu hiện cái nghịch dị trong tác phẩm Trái tim chó
của Milkhail Bulgacov
1 Sự luân chuyển các điểm nhìn
1.1. Khảo sát một số điểm nhìn trong tác phẩm
Khảo sát các điểm nhìn bên trong, bên ngoài, zero được biểu hiện trong tác
phẩm.
1.2. Tính phức tạp của các điểm nhìn và ý nghĩa biểu hiện
Các điểm nhìn luôn được chuyển hoá một cách phức tạp, như một trong những
dụng ý nghệ thuật của nhà văn nhằm thể hiện tính đối lập giữa con người có trái tim
chó và con chó có trái tim người…
2. Cấu trúc lặp và thủ pháp tương phản
2.1 Cấu trúc lặp
Sự lặp lại của yếu tố “bóng tối”, “ánh sáng”, “tiếng chuông”, “sự im lặng”…
thể hiện tính đa dạng và kì quái trong sự vận động của các hình tượng nghệ thuật.
Đặc biệt, theo thống kê, yếu tố “cánh cửa” được lặp lại 23 lần, trở thành một biểu
tượng giàu sức gợi cảm. Sự mở ra và đóng lại của yếu tố cánh cửa thường đi kèm
theo nó sắc thái của cái bất thường và đôi khi mang tính dự báo.
2.2 Thủ pháp tương phản
Không khí kì quái của ngôi nhà bác sĩ còn được xây dựng thông qua thủ pháp
tương phản giữa các yếu tố “bóng tối” và “ánh sáng”, “tiếng chuông” và “sự im lặng”,
tạo ra một hiệu quả đặc biệt cho việc xây dựng cái nghịch dị trong tác phẩm.
3. Cốt truyện và kết cấu
3.1. Cốt truyện
Tác phẩm được xây dựng từ một cốt truyện kì quặc, một vấn đề mang tính giả
tưởng với việc tao ra những yêu tố bất ngờ theo cấp độ tăng tiến, tạo nên sức hấp
dẫn cho tác phẩm.
3.2 Kết cấu
Kết cấu vòng tròn, có sự đan xen của các hình thức trần thuật khác…
C. KẾT LUẬN
Cái nghịch dị trong Trái tim chó đã được biểu hiện thông qua một thế giới nhân
vật đầy kì quái trên nền không gian hết sức khác thường. Có được điều đó là nhờ nhà
văn đã vận dụng khéo léo các điểm nhìn, cấu trúc lặp, thủ pháp tương phản, những
sáng tạo trong cốt truyện và kết cấu. Để từ đó, tác phẩm không chỉ đơn thuần là câu
chuyện về những xáo trộn trong gia đình bác sĩ Philip Philippovich mà còn là lời cảnh
báo đối với những phát minh khoa học của con người, khi chưa được kiểm định một
cách cụ thể, sẽ đem đến những hậu quả khôn lường - một thế giới méo mó, biến
dạng đầy hài hước…
BÀI CA DAO “THẰNG BỜM CÓ CÁI QUẠT MO” DƯỚI GÓC NHÌN DỊ BẢN
Sinh viên thực hiện: Dương Thị Lan Anh
Lớp: K50 Văn học
Giáo viên hướng dẫn: GVC. Nguyễn Hùng Vỹ
Văn học dân gian từ lâu đã trở thành thế giới đầy lí thú cho các nhà nghiên cứu
tìm tòi và khám phá. Những giá trị của các sáng tác dân gian cho đến nay là những viên
ngọc quý càng tìm hiểu càng thấy nó sáng và trong hơn
Văn học dân gian có thể coi là sản phẩm đầu tiên trong lịch sử văn học nước
nhà. Những bài ca dao, những câu tục ngữ, những câu hò, những bài vè được hát lên
trong những đêm trăng trên sân đình mãi mãi vang vọng trong kí ức tuổi thơ của biết
bao người.
Trước hàng ngàn những sáng tác văn học, đặc biệt là các sáng tác văn học dân
gian, chúng tôi đã chọn bài ca dao Thằng Bờm có cái quạt mo để tìm hiểu những giá trị
và sự biến đổi của nó trong suốt tiến trình văn học
Ngoài phần Mở đầu và Kết luận, báo cáo gồm 4 chương:
chương I: Một vài lí thuyết về tiếp nhận văn bản văn học dân gian
Chương II: Bài ca dao Thằng Bờm có cái quạt mo dưới góc nhìn dị bản
Chương III: Cách hiểu và lí giải một số chi tiết thú vị trong bài ca dao Thằng
Bờm
Chương IV: Nguyên nhân của sự di chuyển dị bản trong bài ca dao Thằng Bờm
Trong chương III, chúng ta có thể thấy một số lí giải hết sức thú vị của những
chi tiết như: Thằng Bờm hay thằng Bần
Phú Ông hay Ông Trạng, Hán Ông...
Quạt mo, bút bi hay giấy khen...
Đặc biệt chi tiết chiếc quạt mo đã có nhiều cách hiểu rất khác nhau từ quan
niệm dân gian đơn thuần tới việc người ta gán cho nó nghĩa Phật giáo...
Mỗi chương trong báo cáo hi vọng sẽ đem đến cái nhìn về một tác phẩm văn
học dân gian điển hình, cho thấy sức sống của nó trong môi trường diễn xướng, thời
gian tác động như thế nào tới sự tồn tại của nó?
Sự di chuyển các văn bản văn học đang là vấn đề mà các nhà nghiên cứu hết
sức lưu ý khi tim hiểu tác phẩm văn học. Yếu tố dị bản không chỉ xuất hiện trong các
tác phẩm văn học dân gian mà ngay trong văn học viết, thứ văn bản được lưu trữ tốt
nhất thì nay cũng xuất hiện rất nhiều dị bản. Điều đó khiến ta đánh giá đúng hơn giá
trị của các tác phẩm văn học suốt quá trình tồn tại. Khi đứa con tinh thần tách khỏi
người nghệ sĩ, sống cuộc sống độc lập của riêng mình thì nó sẽ như thế nào? Đó
không chỉ là sự quan tâm của riêng các nhà văn.
NHU CẦU THÔNG TIN CỦA SINH VIÊN ĐƯỢC ĐÀO TẠO
THEO PHƯƠNG THỨC TÍN CHỈ TẠI TRƯỜNG
ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN, ĐHQGHN
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Vân Anh, Nguyễn Thị Minh Nguyệt
Lớp: K51 Thông tin Thư viện
Giáo viên hướng dẫn: ThS. Bùi Thanh Thuỷ
A. MỞ ĐẦU
1. Mục đích nghiên cứu
Đối với sinh viên, thông tin càng chiếm vai trò quan trọng trong học tập cũng
như trong cuộc sống và sinh viên Trường ĐH KHXH&NV cũng không nằm ngoài quy
luật đó, đặc biệt khi họ đang là đối tượng của một phương pháp học tập mới được áp
dụng: phương pháp đào tạo theo tín chỉ.
Nhằm tìm hiểu nhu cầu thông tin của sinh viên, từ đó đưa ra những kiến nghị
giúp sinh viên thoả mãn được nhu cầu tài liệu để đạt được hiệu quả cao trong học tập
và nâng cao các kỹ năng sống, nên chúng tôi chọn đề tài “Nhu cầu thông tin của sinh
viên được đào tạo theo phương thức tín chỉ tại Trường Đại học Khoa học Xã hội và
Nhân văn, ĐHQGHN” để khảo sát.
2. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu của đề tài
Đối tượng nghiên cứu: nhu cầu TT của sinh viên đào tạo theo phương thức tín
chỉ.
Phạm vi nghiên cứu: sinh viên K51 - K52 của Trường Đại học Khoa học Xã
hội và Nhân văn, ĐHQGHN năm học 2007 - 2008.
3. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu: Phương pháp điều tra xã hội
học, phỏng vấn, quan sát; thống kê; phân tích, tổng hợp tài liệu.
Mẫu khảo sát: 150 sinh viên các khóa K51 – K52 Trường Đại học Khoa học Xã
hội và Nhân văn, ĐHQGHN.
B. NỘI DUNG
1. Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn và sinh viên với phương thức
đào tạo tín chỉ
1.1. Vài nét về Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn - giới thiệu
sơ lược về quá trình hình thành và phát triển
Hiện nay, nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực phục vụ cho sự nghiệp
Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa đất nước, góp phần đẩy nhanh quá trình hội nhập
của nước ta với quốc tế; Đại học Quốc gia Hà Nội nói chung và Trường Đại học
Khoa học Xã hội và Nhân văn nói riêng đang tích cực triển khai việc chuyển đổi từ
phương thức đào tạo niên chế sang đào tạo tín chỉ. Từ năm học 2007-2008, Nhà
trường đã bước đầu áp dụng phương pháp học tập và giảng dạy theo phương thức tín
chỉ cho sinh viên hai khóa K51 và K52.
Đối với sinh viên K51: các giảng viên giảng dạy theo đề cương tín chỉ nhưng
chưa được lựa chọn môn học cũng như số tín chỉ trong một học kỳ; Đối với sinh viên
K52 có quyền lựa chọn số tín chỉ trong học kỳ theo quy định (số tín chỉ được phép tối
thiểu và tối đa mỗi sinh viên được học trong một học kỳ có trong quy chế đào tạo)
bằng cách rút bớt hay đăng ký học thêm các môn học; Sinh viên K52 cũng được chủ
động hơn về thời gian học bằng cách lựa chọn thời gian học một số môn học.
1.2. Vai trò của thông tin đối với sinh viên được đào tạo theo phương thức
tín chỉ
Với phương thức đào tạo tín chỉ, sinh viên cần tự tìm và đọc tài liệu, sau đó
trao đổi, thảo luận nhóm, thuyết trình, tranh luận trên lớp. Thời gian dành cho tự học,
tự nghiên cứu của sinh viên sẽ nhiều hơn so với học theo phương pháp niên chế, một
giờ trên giảng đường sẽ tương đương hai giờ tự học trên thư viện, đọc tài liệu. Điều
này cũng có nghĩa sinh viên phải đọc tài liệu để tìm kiếm các câu trả lời gợi mở của
giảng viên. Sinh viên phải hết sức tự giác, chủ động trong việc học của mình mới đáp
ứng tốt được yêu cầu của môn học và của giảng viên. Bên cạnh thông tin cho học tập,
sinh viên cũng cần được cập nhật thông tin giải trí để hòa nhập với sự phát triển của
xã hội.
2. Thực trạng nhu cầu tin của sinh viên
2.1. Nhu cầu về thông tin phục vụ cho việc học tập trên lớp
Đối với mỗi sinh viên, tài liệu không thể thiếu cho việc học tập trên lớp đó là
đề cương môn học. Tuy nhiên, có 31% sinh viên được hỏi không có đủ Đề cương các
môn học. Trong đó: 45% thầy không cung cấp, 19% lớp không cung cấp, 16% mất, 3%
chưa lấy, 16% lý do khác. Với 31% sinh viên không có đề cương môn học thì tương
đương với việc 31% sinh viên không được cung cấp đủ về các thông tin quan trọng
như đã đưa ra ở trên. Như vậy cũng có nghĩa trong một số môn học, số sinh viên này
không được định hướng về nội dung cho môn học của mình hay không được cung cấp
địa chỉ tài liệu trước để tìm kiếm (trong trường hợp giảng viên không cung cấp).
Ngôn ngữ các tài liệu mà sinh viên sử dụng chủ yếu là tiếng Việt, ngoài ra một
số sinh viên cũng sử dụng tài liệu tiếng nước ngoài như: Anh, Pháp…Qua thống kê
bảng hỏi, 48% sinh viên chỉ sử dụng được tiếng Việt, 36% sinh viên ngoài sử dụng
được tiếng Việt thì sử dụng được cả tiếng Anh, 3% sinh viên sử dụng được tiếng
Pháp, 13% sử dụng được các ngôn ngữ khác: Nhật, Trung Quốc, Thái Lan, Hàn
Quốc…Bên cạnh đó, trình độ ngoại ngữ của sinh viên cũng phân hóa khá rõ rệt. Ví dụ
như sinh viên một số khoa: Du lịch, Báo chí, Quốc tế, Đông phương vượt hẳn lên nền
chung toàn trường: 45% họ sử dụng được tiếng Anh, 3% sử dụng được tiếng Pháp,
13% sử dụng ngoại ngữ khác (Nhật, Trung, Hàn…), 39% chỉ sử dụng được tiếng Việt
(trong số đó không ít sinh viên dùng được song hành tiếng Anh và một ngôn ngữ khác
ngoài tiếng Việt).
Điều tra cho thấy, số sinh viên có được tài liệu chủ yếu qua thư viện chiếm
34%, qua giảng viên chiếm 26%, qua internet chiếm 20%, mua chiếm 11%, 7% qua
bạn bè, còn lại là qua nguồn khác. Về loại hình tài liệu sinh viên cần 41% là sách, 41%
trên Internet, 2% ở Đĩa, 7% ở báo, 9% ở Tạp chí. Như vậy có thể thấy nguồn tài liệu
cũng như loại hình tài liệu của sinh viên khá phong phú và đa dạng.
Trên thực tế, sinh viên gặp không ít khó khăn trong tìm tài liệu: với những sinh
viên cho rằng tài liệu họ có được chủ yếu thông qua thư viện thì trong đó 37% thấy
chỉ tìm được 10 – 20% tài liệu mình cần ở thư viện, 24% tìm được 21 – 40% tài liệu
cần, 23% sinh viên tìm được 41 – 60% tài liệu mình cần, 11% tìm được 61 – 80% tài
liệu, chỉ có 5% tìm được 81 – 100% tài liệu cần ở thư viện. Điều này thể hiện: thư
viện vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của phần lớn sinh viên. Ngay cả những sinh
viên đã tìm được tài liệu mình cần trên thư viện thì vẫn có 60 % sinh viên cho rằng tài
liệu thư viện thường lạc hậu, 5% không ý kiến, chỉ có 35% cho rằng cập nhật. Như
vậy, cầu thì nhiều song cung thì ít dẫn tới một số sinh viên không có đủ tài liệu ngay
cả học liệu bắt buộc chứ chưa nói tới học liệu tham khảo.
Hầu hết sinh viên chỉ đọc học liệu bắt buộc, học liệu tham khảo thì do thiếu
hay ngay cả khi đã có cũng ít khi thu hút được nhiều sự chú ý của SV; hay cá biệt có
trường hợp lại ngược lại. Nguyên nhân sinh viên không đọc tài liệu tham khảo vì:
không có tài liệu, không có khả năng đọc tài liệu (đối với tài liệu viết bằng tiếng
nước ngoài) hoặc không nhận thức đúng được tầm quan trọng của việc này, họ cho
rằng đọc tài liệu bắt buộc là đủ”.
2.2. Nhu cầu về thông tin giải trí
Theo thống kê: sinh viên tìm kiếm thông tin qua Tivi, Đài là 17%, qua sách là
10%, qua báo, tạp chí là 18%, qua internet là 54%, nguồn khác 1%. Sinh viên một số
khoa: Báo chí, Du lịch, Quốc tế… có thể nói là thuộc bộ phận sinh viên truy cập
internet thường xuyên nhất, ví dụ khoa Đông phương 75% sinh viên thường xuyên truy
cập tương đương 95% cho rằng thông tin họ cần tìm được chủ yếu qua mạng.
Trên thực tế, khi điều tra bằng bảng hỏi vấn đề sinh viên quan tâm nhất thì số
sinh viên cho rằng chính trị chiếm 18,7 %, kinh tế chiếm 15,4%, văn hóa chiếm 29%,
giáo dục chiếm 11%, thông tin giải trí khác chiếm 24,5% cá biệt có 2% không quan
tâm. Qua đây có thể thấy nhu cầu của sinh viên về thông tin xã hội là rất lớn nhưng
vẫn có một bộ phận không hề có định hướng về tầm quan trọng của các thông tin xã
hội.
Về thông tin trên Internet, nhiều sinh viên thì sử dụng những công cụ tìm kiếm
hiện đại trên mạng: Google, Yahoo… xong vấn đề đặt ra là sinh viên cần được hướng
dẫn cách xác định phạm vi, tiếp cận nguồn thông tin, đánh giá, sử dụng thông tin để
đạt được mục đích đúng pháp luật và đạo đức.
Như vậy, có thể nói nhu cầu thông tin của sinh viên đào tạo theo phương thức
tín chỉ của Trường ĐHKHXH&NV hiện nay có rất nhiều vấn đề đặt ra, muôn màu
muôn vẻ. Trong đó cơ bản là nhu cầu của sinh viên rất lớn, phong phú về hình thức, đa
dạng về thể loại nhưng chưa thực sự được đáp ứng thỏa mãn. Có nhiều nguyên nhân,
mà nguyên nhân quan trọng nhất là vấn đề tài chính của sinh viên, sau mới là trình độ
tin học, ngoại ngữ của sinh viên còn hạn chế, ảnh hưởng đến tìm và khai thác thông
tin.
3. Một số kiến nghị
3.1 Đối với sinh viên
Chủ động tìm tài liệu – thông tin bằng các nguồn khác nhau. Học tập nâng cao
trình độ tìm kiếm thông tin, kiểm định thông tin, đặc biệt là trình độ ngoại ngữ để tiếp
xúc tốt hơn với tài liệu nước ngoài.
Sinh viên cần nhận thức rõ tầm quan trọng về việc tìm hiểu các thông tin về
xã hội và tìm mọi cơ hội để tiếp cận với các nguồn thông tin đó.
3.2. Đối với giảng viên
Cần cung cấp đầy đủ đề cương môn học, tài liệu và địa chỉ tìm kiếm tài liệu
đọc thêm cho sinh viên. Những học liệu quý hiếm hoặc đã xuất bản lâu năm phải
photo và cung cấp đầy đủ cho sinh viên. Những học liệu là bài tạp chí, một phần của
cuốn sách đã xuất bản, ngoài phần học liệu đã yêu cầu ghi trong đề cương môn học
thì cần có bìa và mục lục của học liệu. Những học liệu tiếng nước ngoài nếu không
có mục đích bắt buộc sinh viên sử dụng trong khuôn khổ giảng dạy bằng ngoại ngữ
hoặc quy định sinh viên phải dịch ra để học thì vừa phải có bản gốc và bản dịch. Nếu
số lượng trang quá lớn thì tạm thời có thể lược dịch, biên dịch hoặc viết tóm tắt
những điểm chủ yếu để sinh viên sử dụng trong thời gian tổ chức dịch đầy đủ. Như
vậy, sẽ giải quyết được việc sinh viên không tìm được tài liệu tham khảo hay không
sử dụng được vì ngôn ngữ tài liệu là tiếng nước ngoài.
3.3. Đối với nhà trường và khoa
Tăng cường hướng dẫn, đào tạo sinh viên sử dụng thư viện, tin học, khai thác
mạng và ngoại ngữ. Phòng tư liệu các khoa nên mở cửa phục vụ nhiều hơn (không
phải là 2 ngày 1 tuần như hiện nay mà có thể là cả tuần như thư viện) giúp sinh viên
tiếp xúc với sách và kiến thức chuyên ngành.
3.4. Đối với thư viện
Cần có một đội ngũ cán bộ phục vụ chuyên môn hóa cao, thường xuyên được
tập huấn, học tập nâng cao trình độ nghiệp vụ. Liên tục bổ sung trao đổi để tạo ra
một nguồn tài liệu phong phú phục vụ đầy đủ và tốt hơn nhu cầu của sinh viên. Ngoài
ra, thư viện cũng cần tăng cường đầu tư các trang thiết bị hiện đại phục vụ nhu cầu
tìm tin tra cứu tài liệu được nhanh chóng và chính xác hơn. Đặc biệt với thời lượng
phục vụ như hiện tại, nhiều sinh viên phản ánh nên kéo dài thêm thời gian, tăng lượng
sách tham khảo được mượn trong một lần ( không phải 2 cuốn như hiện nay ) vì với
nhiều bài tập sinh viên cần dùng nhiều Tài liệu – Thông tin một lúc.
Thư viện cần phối hợp chặt chẽ hơn nữa với các khoa để bổ sung sách mới
phù hợp với chương trình đào tạo của nhà Trường.
C. KẾT LUẬN
Nhu cầu về thông tin của sinh viên cần được đặc biệt quan tâm xử lý sớm tạo
điều kiện thuận lợi cho giảng viên trong quá trình giảng dạy, gợi mở vấn đề và sinh
viên trong quá trình tiếp thu môn học. Những kiến nghị trong khuôn khổ báo cáo khoa
học này có thể nói là đại diện cho mong muốn, suy nghĩ của nhiều sinh viên nhằm góp
phần tháo gỡ khó khăn về đáp ứng nhu cầu thông tin cho đào tạo – vấn đề đang thu hút
được sự quan tâm của nhiều người.
TÌM HIỂU MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ QUẢN TRỊ TRI THỨC
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Hoàng Anh, Nguyễn Thu Anh
Lớp: K50 Thông tin Thư viện
Giáo viên hướng dẫn: ThS. Đồng Đức Hùng
A. MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Quản trị tri thức (Knowledge management) hiện nay còn là một khái niệm mới
trong ngành thông tin - thư viện Việt Nam. Tuy nhiên đây là hướng mà ngành thông tin
- thư viện trên thế giới đã và đang hướng tới. Trong bối cảnh bùng nổ thông tin hiện
nay, việc nghiên cứu, tìm hiểu những vấn đề liên quan đến tri thức và quản trị tri thức
(QTTT) đang là yêu cầu cấp thiết đặt ra cho những cán bộ công tác trong ngành thông
tin - thư viện. Việc đổi mới giáo dục để hướng tới một nền kinh tế tri thức đòi hỏi
ngành thông tin - thư viện phải nhanh chóng đổi mới để tiến đến quản trị tri thức
nhằm đóng góp một phần quan trọng trong việc hình thành tri thức cho mọi người
trong sự nghiệp tri thức hoá xã hội.
Đề tài khoa học "Tìm hiểu một số vấn đề về quản trị tri thức" được nghiên
cứu nhằm tiếp thu những tri thức mới về quản trị tri thức từ các nhà nghiên cứu trên
thế giới, từ đó ứng dụng vào thực tiễn quản trị tri thức nói chung và trong hoạt động
thông tin - thư viện nói riêng ở nước ta.
2. Mục tiêu nghiên cứu
- Hiểu được nội dung cơ bản của khái niệm "tri thức", "quản trị tri thức" và
các khái niệm liên quan.
- Nắm được trình tự và nội dung các công đoạn của quy trình quản trị tri thức.
- Làm cơ sở cho những nghiên cứu về quản trị tri thức trong tương lai.
3. Phạm vi nghiên cứu
Quản trị tri thức có thể được nghiên cứu ở nhiều khía cạnh như: khái niệm
quản trị tri thức, quy trình quản trị tri thức, tổ chức tri thức, đào tạo cán bộ quản trị tri
thức, ứng dụng công nghệ trong quá trình quản trị tri thức… Báo cáo khoa học này chỉ
nghiên cứu các khái niệm tri thức và quản trị tri thức, quy trình quản trị tri thức; trong
đó tập trung nghiên cứu các giai đoạn trong quy trình quản trị tri thức.
B. NỘI DUNG
1. Khái niệm tri thức và quản trị tri thức
1.1. Khái niệm tri thức
Tri thức (Knowledge): Một khối lượng thông tin đã được xử lý, đồng hoá, đưa
vào sự nhận thức của cá nhân, là thông tin và phán đoán.
Từ cách nhận thức trên có thể thấy tri thức chính được hình thành trên cơ sở
các thông tin đã được xử lý, ứng dụng, phát triển; và qua quá trình đó, thông tin được
tinh chế để tạo thành tri thức
Khái quát một cách cô đọng, tri thức có nghĩa là “hiểu” và “biết”. Trong nền
kinh tế tri thức và trong ngành khoa học thông tin - thư viện ngày nay định nghĩa tri
thức là thông tin hữu ích (useful) và có ý nghĩa (meaningful).
1.2. Khái niệm quản trị tri thức
Quản trị tri thức (Knowledge management) là khái niệm dùng để chỉ những
công nghệ, kỹ thuật, hoặc những thông lệ xã hội nhằm thu thập và tổ chức “tri thức”
sao cho có thể áp dụng chúng vào một địa điểm và thời điểm phù hợp.
Quản trị tri thức là đòn bẩy cho sự hiểu biết chung để làm tăng tính mới và sự
đáp ứng nhanh chóng các nhu cầu về tri thức.
2. Quy trình quản trị tri thức
Quản trị tri thức bao gồm 8 giai đoạn, đó là:
1. Tạo lập và bổ sung tri thức (Knowledge creation or acquisition)
2. Sửa đổi tri thức (Knowledge modification)
3. Sử dụng trực tiếp (Immediate use)
4. Lưu trữ (Archiving)
5. Chuyển tải (Transfer)
6. Cải biến/tái định hướng (Translation/repurposing)
7. Người dùng tin truy nhập (User access)
8. Thanh lý (Disposal)
Có thể khái quát 8 giai đoạn trên qua sơ đồ dưới đây:
Sử dụng Sửa đổi
Tạo lập/
Truy nhập Thanh lý
Bổ sung
Cải biến/
Lưu trữ
Tái định
hướng
Chuyển tải
Hình 1: Các giai đoạn của quy trình quản trị tri thức
Cụ thể từng giai đoạn như sau:
2.1. Tạo lập và bổ sung (Creation and Acquisition)
Trong giai đoạn tạo lập và bổ sung, thông tin được sáng tạo bởi người lao
động tri thức, bổ sung thông qua việc tiếp nhận thông tin từ nguồn đối tác. Vấn đề
chính liên quan tới tạo lập và bổ sung thông tin trong chu trình QTTT bao gồm: chi phí,
công nghệ phần mềm và phần cứng, khổ mẫu và định danh thông tin, kiểm soát chất
lượng, sự bảo mật thông tin, biện pháp theo dõi thông tin. Thêm vào đó, việc biên tập
thông tin, quyền sở hữu và ngôn ngữ được sử dụng để trình bày thông tin cũng rất
quan trọng.
2.2. Sửa đổi (Modification)
Trong giai đoạn này, thông tin được sửa đổi để phù hợp với những nhu cầu
hiện tại và trong tương lai gần của người lao động tri thức (knowledge worker) và nhà
quản lý. Yếu tố chính liên quan tới công tác sửa đổi là: quyền về tinh thần của tác giả,
mức độ tác giả liên quan, đưa ra quyết định mang tính 2 chiều cho sự sửa đổi thông tin
và xác minh quyền sở hữu thông tin. Công cụ hỗ trợ chính cho giai đoạn này gồm có:
công cụ biên tập, theo dõi thông tin, cơ chế bảo mật thông tin và kiểm soát các phiên
bản.
2.3. Sử dụng (Use)
Trong giai đoạn sử dụng, thông tin được thu nhận cho một số mục đích có ích.
Việc sử dụng thông tin cụ thể có thể bị hạn chế bởi sự cấp phép, quyền tinh thần của
tác giả và sự kiểm soát các tài sản trí tuệ khác. Công cụ hỗ trợ chủ yếu cho giai đoạn
này là hệ thống phản hồi và hệ thống theo dõi cũng như sự đa dạng của công nghệ
phổ biến và công nghệ tìm kiếm.
2.4. Lưu trữ (Archiving)
Lưu trữ thông tin cũng như lưu kho thông tin trong một mẫu hoặc một khổ
mẫu qua thời gian vẫn có thể truyền đạt được và còn giá trị. Lưu trữ, đặc biệt là kho
trung tâm, rất hấp dẫn đối với các tin tặc vì thông tin được tập trung ở một địa điểm.
Xây dựng nhiều kho lưu trữ không chỉ đề phòng hỏa hoạn, lũ lụt và các thiên tai khác
mà còn tăng tính an toàn cho tài liệu. Một vài yếu tố chính liên quan đến giai đoạn lưu
trữ gồm có: thời gian truy nhập, dịch vụ bảo mật thông tin cá nhân, chỉ dẫn thông tin,
chi phí lưu trữ và những công nghệ khác nhau được sử dụng. Tuổi thọ của thông tin
trong kho lưu trữ phụ thuộc vào việc xây dựng một môi trường được kiểm soát, các
chương trình bảo quản và một cán bộ thư viện để trông coi quá trình lưu trữ.
2.5. Chuyển tải (Transfer)
Sự chuyển tải hoặc truyền đạt thông tin là điều kiện tiên quyết cho một hệ
thống QTTT có hiệu quả. Thành phần chính trong giai đoạn chuyển tải gồm: chi phí,
tính bảo mật và thời gian chuyển tải. Chi phí cho mỗi lượng thông tin được truyền đạt
có thể khá lớn, đặc biệt nếu không có mạng lưới cơ sở hạ tầng. Thêm vào đó, tính
bảo mật của thông tin luôn là vấn đề mang tính then chốt khi thông tin được chuyển
tải qua một mạng lưới công cộng, như mạng toàn cầu (Internet) hoặc mạng không
dây, mạng điện thoại. Thời gian chuyển tải thường cho thấy sự hữu hiệu của một hệ
thống QTTT. Trong nhiều trường hợp, thời gian chuyển tải càng ngắn, thông tin càng
có ích.
2.6. Cải biến/tái định hướng (Translation/Repurposing)
Trong giai đoạn cải biến/tái định hướng, thông tin được biến đổi từ dạng gốc
sang một dạng thích hợp hơn tùy theo mục đích sử dụng. Những yếu tố then chốt
trong giai đoạn này: tính thuận nghịch của quá trình biến đổi, quyền về tinh thần của
tác giả, sự xác minh quyền sở hữu và trách nhiệm liên quan. Công cụ hỗ trợ quan
trọng nhất trong giai đoạn cải biến/tái định hướng là những kiến thức chuyên môn thu
được từ bên ngoài và các ứng dụng đa dạng của công nghệ thông tin.
2.7. Truy nhập (Access)
Một nét đặc trưng của hầu hết các hệ thống QTTT là sự bảo mật thông tin.
Thông tin trong hệ thống không sẵn sàng mở với tất cả mọi người. Truy nhập thông
tin cũng có thể bị giới hạn bởi một lượng lớn thông tin sẵn có. Các yếu tố quan trọng
liên quan tới giai đoạn truy nhập là tính bảo mật thông tin, chi phí, các công nghệ thích
hợp nhất và nhận thức của người lao động tri thức. Chi phí cho việc truy nhập thông
tin có thể rất khác nhau.
2.8. Thanh lý (Disposal)
Mọi loại thông tin đều có thể lỗi thời. Thông tin có giá trị giới hạn bị loại bỏ
để tiết kiệm không gian và giảm phí tổn. Phương pháp xác định thông tin nào cần bảo
lưu và thông tin nào cần loại bỏ cần tuân theo quy định chung cũng như điều lệ của
chính phủ về hồ sơ kinh doanh. Các thành phần chính xung quanh việc loại bỏ thông
tin trong giai đoạn thanh lý là chi phí, mức độ bảo mật thích hợp nhất, ước định giá trị
thông tin và nhiều loại công nghệ thích hợp khác. Loại bỏ thông tin không phải là
không có chi phí, đặc biệt nếu thông tin đó được xử lý tốn kém trước khi thanh lý.
C. KẾT LUẬN
Quy trình QTTT có thể được mô tả như một loạt các giai đoạn có liên quan
đến nhau. Mỗi giai đoạn phải được liên kết và xác định bởi các yếu tố mang tính chất
trợ giúp và có thể được kích hoạt bằng công nghệ thông tin. Hầu hết các yếu tố này
dễ bị ảnh hưởng, có quan hệ tới kinh tế, sở hữu trí tuệ, cơ sở hạ tầng, trách nhiệm và
vai trò tích cực của quản lý trong việc đặt ra các quy định. Thêm vào đó, các yếu tố về
bản thân thông tin cần đến các công cụ hỗ trợ như việc lập ra và đảm bảo thực hiện
các tiêu chuẩn, tận dụng sự đóng góp của người lao động tri thức và quản lý toàn bộ
quy trình.
Trong một xã hội hướng tới nền kinh tế tri thức, vai trò của tri thức và QTTT
ngày càng trở nên quan trọng và thiết yếu. Việc cung cấp những tri thức cho cộng
đồng đã và đang đặt ra cho ngành thông tin - thư viện nhiều cơ hội cũng như những
thách thức. Vai trò và vị thế của ngành thông tin - thư viện sẽ ngày càng được khẳng
định trong một xã hội tri thức. Chính vì vậy, chúng ta - những cán bộ của ngành thông
tin - thư viện phải tự đổi mới, hội nhập, cùng đồng nghiệp khắp nơi trên thế giới tiến
dần đến QTTT trong một xã hội tri thức.
MỨC ĐỘ LO ÂU CỦA SINH VIÊN KHOA TÂM LÝ HỌC TRƯỚC KỲ THI
HỌC KỲ
Sinh viên thực hiện: Triệu Thị Biển
Lớp: K50 Tâm lý học
Giáo viên hướng dẫn: ThS. Nguyễn Bá Đạt
A. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong cuộc sống mỗi người đều có những vấn đề lo lắng nhất định, có thể lo
lắng về công việc, gia đình, tình yêu... Sự lo lắng đã đặt con người vào những hoàn
cảnh phải đương đầu với vấn đề, phải tư duy. Điều đó tạo cho con người tâm thế để
hoạt động. Các nhà khoa học cho rằng 10% lo âu cho một người bình thường là đủ,
song trên thực tế không phải lúc nào cũng như vậy. Ở rất nhiều người sự lo âu đã
vượt ra khỏi giới hạn bình thường, kéo dài, dai dẳng và trở thành bệnh lý, ảnh hưởng
không nhỏ đến đời sống tinh thần của họ.
Đối với sinh viên, sự lo lắng trước kì thi là vấn đề mà hầu hết sinh viên nào
cũng gặp phải. Sự lo âu thái quá, kéo dài khiến cho họ bị Stress, luôn căng thẳng... ảnh
hưởng không chỉ đến chất lượng bài thi mà còn ảnh hưởng rất lớn tới đời sống tinh
thần của họ.
Nghiên cứu về vấn đề này sẽ cho chúng ta có một cái nhìn tổng quát nhất về
thực trạng lo âu trước kì thi của sinh viên khoa Tâm lý học, giúp chúng ta hiểu sâu sắc
hơn về đời sống của sinh viên, từ đó có biện pháp trợ giúp họ.
2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu về thực trạng lo âu của sinh viên khoa Tâm lý học trước kỳ thi học
kỳ, từ đó tìm ra giải pháp hữu hiệu nhất cho vấn đề này.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
• Tổng quan những tài liệu liên quan đến vấn đề ngiên cứu
• Nghiên cứu, khảo sát thực tiễn để đánh giá thực trạng lo âu ở sinh viên
• Phân tích kết quả nghiên cứu, từ đó đề xuất những kiến nghị, giải pháp để
giảm thiểu tình trạng lo âu ở sinh viên.
4. Mục tiêu nghiên cứu
• Chỉ ra được tỷ lệ sinh viên lo âu ở các mức độ khác nhau
• Chỉ ra được những biểu hiện của sự lo âu
• Chỉ ra các nguyên nhân dẫn đến lo âu ở sinh viên
• So sánh sự khác nhau về thực trạng lo âu ở sinh viên giữa hai hình thức đào
tạo: theo niên chế và theo tín chỉ (K49, K50 và K51, K52).
5. Đối tượng nghiên cứu
Mức độ lo âu của sinh viên khoa Tâm lý học trước kỳ thi học kỳ.
6. Khách thể nghiên cứu
Nghiên cứu 130 sinh viên khoa Tâm lý học, gồm:
• 25 sinh viên thuộc lớp K49
• 35 sinh viên thuộc lớp K50
• 35 sinh viên thuộc lớp K51
• 35 sinh viên thuộc lớp K52
7. Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu mức độ lo âu trước kỳ thi học kỳ của sinh viên khoa Tâm lý học
thuộc Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQGHN.
8. Giả thuyết nghiên cứu
- Sinh viên khoa Tâm lý có mức độ lo âu trước kỳ thi học kỳ là khác nhau:
+ Sinh viên K49 có mức độ lo âu cao
+ Sinh viên K50 có mức độ lo âu bình thường
+ Sinh viên K51 và K52 có mức độ lo âu khá cao, trong đó ở lớp K52 mức độ lo
âu cao hơn cả.
- Sự lo âu của sinh viên chưa đến mức bệnh lý
9. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp tổng quan tài liệu
- Phương pháp điều tra: Sử dụng thang tự đánh giá mức độ lo âu dành cho
người từ 15 tuổi trở lên của Charler D.Spielberger.Ph.D đã được chuẩn hoá tại Việt
Nam do TS. Nguyễn Công Khanh biên soạn.
- Phương pháp phỏng vấn sâu
- Phương pháp thống kê toán học.
B. NỘI DUNG
Chương I. Cơ sở lý luận
1. Tổng quan lịch sử nghiên cứu vấn đề
1.1. Trên thế giới
Lần đầu tiên thuật ngữ Angest được dùng để chỉ trạng thái lo âu bởi Kerkgand
vào năm 1844.
Năm 1871, Dacosta đã mô tả các triệu chứng lo âu và gọi là trạng thái tim bị
kích thích. Beck là người đầu tiên tách trạng thái lo âu trầm cảm ra khỏi suy nhược
thần kinh.
Năm 1895, Freud đã đề xuất ra thuật ngữ "nhiễu tâm lo âu", trên cơ sở phân
tích các hiện tượng lâm sàng rối loạn ám ảnh.
Từ những năm 60 của thế kỷ XX có nhiều cách gọi khác nhau để chỉ trạng thái
lo âu (ICD8, 1968; ICD9, 1978; ICD10, 1992; DSM III, 1983......).
Lo âu theo quan điểm của các nhà tâm lý học Nga, theo Aubrey Leus (nhà tâm lý
học người Anh).
1.2. Ở Việt Nam
Nghiên cứu dưới góc độ chẩn đoán trị liệu qua 352 hồ sơ của Bác sỹ Phạm
Văn Đoàn từ tháng 1/1989 đến tháng 10/1995.
Lo âu theo quan điểm của Bác sỹ Phạm Văn Trụ (Bệnh viện TP HCM), Bác sỹ
Nguyễn Minh Tuấn (“Các rối loạn tâm thần ở trẻ em và thanh thiếu niên”).
Nghiên cứu của nhóm sinh viên khoa Tâm lý học, Trường ĐHKHXH&NV và
nghiên cứu của sinh viên Nguyễn Thị Hằng Phương, K46 Tâm lý học (Nhân văn).
2. Các khái niệm cơ bản
2.1. Khái niệm lo âu
2.1.1. Định nghĩa
Có nhiều định nghĩa về lo âu, có thể hiểu lo âu qua các ý sau:
- Lo âu là hiện tượng phản ứng tự nhiên (bình thường) của con người trước
những khó khăn và các mối đe doạ của tự nhiên, xã hội mà con người phải tìm cách
vượt qua để tồn tại.
- Lo âu là một tín hiệu báo động, báo trước một nguy hiểm sắp xảy đến, cho
phép con người sử dụng mọi biện pháp để đương đầu với đe dọa.
- Lo âu bệnh lý là lo âu quá mức hoặc dai dẳng không tương xứng với sự đe
doạ được cảm thấy, ảnh hưởng đến hoạt động của người bệnh, có thể kèm theo
những ý nghĩ hay hành động có vẻ như quá mức hay vô lý.
2.2.2. Lo âu bình thường
2.2.3. Lo âu bệnh lý
- Phân biệt lo âu bình thường và lo âu bệnh lý.
2.2. Các biểu hiện của rối loạn lo âu: về nhận thức; về cơ thể; về tâm lý
2.3. Một số RLLA thường gặp: lo âu tâm căn, lo âu lan toả
2.4. Tiêu chuẩn chẩn đoán RLLA
- Dựa theo bảng phân loại quốc tế lần thứ 10 (ICD - 10)
- Dựa theo bảng phân loại các rối loạn tâm lý và các bệnh tâm thần của Hiệp
hội tâm thần Mỹ DSM - IV.
2.5. Nguyên nhân của RLLA
- Nguyên nhân tâm lý: tiếp cận Phân tâm học (Freud); tiếp cận tập nhiễm xã
hội (Skiner, Bandura); tiếp cận nhận thức (Beck và Emery); tiếp cận ứng xử; học
thuyết phản xạ của Paplop.
- Nguyên nhân sinh học: yếu tố di truyền, yếu tố khí chất lo âu, quá trình điều
chỉnh sinh học của cơ thể, các chất trung gian dẫn truyền thần kinh và cấu trúc não.
- Theo tác giả Piere Daco ("Những thành tựu lẫy lừng trong tâm lý học hiện
đại"): một xung đột nội giới, sự chống đối bị ức chế, xung đột đe doạ nhu cầu sống
còn.
- Các nguyên nhân khác: nhân tố thể trạng, khí chất, môi trường sống, bệnh cơ
thể.
2.6. Cơ chế hình thành lo âu
Nhu cầu cơ bản, cảm giác an toàn và mất an toàn, phản ứng cảm xúc, cơ chế
phản ứng của Stress, Stress và hình thành Stress, sinh lý Stress.
2. 7. Điều trị RLLA
- Liệu pháp hoá dược, liệu pháp tâm lý, liệu pháp điều trị nhận thức của Beck,
liệu pháp giải mẫn cảm có hệ thống, liệu pháp thư giãn.
3. Đặc điểm tâm lý của khách thể nghiên cứu
3.1. Khái niệm sinh viên
- Khái niệm tuổi thanh niên
- Sự phát triển về thể chất
- Vai trò xã hội của sinh viên
- Các hoạt động cơ bản của tuổi thanh niên sinh viên (học tập, NCKH, hoạt
động kinh tế - chính trị...)
3.2. Đặc điểm tâm lý cơ bản của sinh viên
- Sự thích nghi của sinh viên với cuộc sống và hoạt động mới
- Sự phát triển vể nhận thức, trí tuệ
- Đời sống xúc cảm - tình cảm của sinh viên
- Sự phát triển một số phẩm chất nhân cách
4. Các khái niệm liên quan: đào tạo tín chỉ, đào tạo niên chế, sự khác nhau.
Chương II: Phương pháp nghiên cứu và tổ chức nghiên cứu
1. Phương pháp nghiên cứu
Sử dụng các phương pháp sau: phương pháp điều tra, phương pháp phỏng vấn
sâu.
2. Tổ chức nghiên cứu
Chương III: Kết quả nghiên cứu
1. Thực trạng lo âu của sinh viên khoa Tâm lý học
Lớp Tổng số phiếu Số SV có RLLA % SV có RLLA
K49 26 3 10,34%
K50 36 5 17,24%
K51 31 6 20,70%
K52 37 15 51,72%
Tổng 130 29 100%
Bảng trên thể hiện mức độ lo âu khác nhau giữa các lớp, đồng thời cũng thể
hiện sự khác nhau về mức độ lo âu giữa hai hình thức đào tạo: đào tạo theo niên chế
và theo tín chỉ.
2. Những biểu hiện của lo âu: căng thẳng, mệt mỏi, lo lắng, không hài lòng
về bản thân...
3. Nguyên nhân của sự lo âu
* Nguyên nhân về học tập: Chủ yếu là do phương pháp học và áp lực từ hình
thức đào tạo (Đào tạo tín chỉ).
Ngoài ra còn có các yếu tố khác như: kỳ vọng vào kết quả bài thi, kết quả của
học kì trước và của bài thi giữa kì, không khí học tập của tập thể lớp, mục tiêu cụ thể
của từng sinh viên, giới hạn môn thi và hình thức thi.
* Nguyên nhân về mặt tình cảm: tình cảm gia đình, tình cảm bạn bè, tình yêu
nam nữ.
Ngoài ra còn có các yếu tố khác ảnh hưởng đến sự lo âu của sinh viên như: sự
thích ứng của cá nhân với môi trường sống, những sự kiện trong cuộc sống làm cho
sinh viên bị Stress.......
* So sánh thực trạng lo âu của sinh viên theo hai hình thức đào tạo: niên chế và
tín chỉ: về tỷ lệ lo âu, về nguyên nhân dẫn đến lo âu.
Chương IV: Kết luận và kiến nghị
1. Kết luận
Vấn đề lo âu ở con người là bình thường, cần thiết cho cuộc sống...
