Chöông trình Giaûng daïy Kinh teá Fulbright Phöông phaùp Phaân tích Baøi giaûng 2
Nieân khoùa 2003-2004 Baøi giaûng
PHAÂN TÍC H CAÙC BAÙO CAÙO TAØI CHÍNH
1. Giôùi thieäu chung
Phaân tích baùo caùo taøi chính laø phaân tích tình hình taøi chính vaø hoaït ñoäng cuûa coâng ty
döïa vaøo caùc baùo caùo taøi chính do coâng ty laäp ra. Muïc ñích cuûa phaân tích baùo caùo taøi
chính laø nhaèm ñaùnh giaù tình hình taøi chính vaø hoaït ñoäng cuûa coâng ty ñeå coù cô sôû ra
nhöõng quyeát ñònh hôïp lyù. Thöïc hieän phaân tích baùo caùo taøi chính coâng ty coù theå do:
• Baûn thaân coâng ty
• Caùc toå chöùc beân ngoaøi coâng ty bao goàm caùc nhaø cung caáp voán nhö ngaân haøng,
coâng ty taøi chính, coâng ty cho thueâ taøi chính, nhaø cung caáp … vaø caùc nhaø ñaàu tö
nhö coâng ty chöùng khoaùn, nhaø ñaàu tö toå chöùc hoaëc nhaø ñaàu tö caù nhaân,…
Tuøy theo lôïi ích khaùc nhau, caùc beân coù lieân quan thöôøng chuù troïng ñeán nhöõng loaïi
phaân tích khaùc nhau. Nhaø cung caáp haøng hoaù vaø dòch vuï thöôøng chuù troïng ñeán tình
hình thanh khoaûn vaø khaû naêng traû caùc khoaûn nôï ngaén haïn cuûa coâng ty trong khi caùc
nhaø ñaàu tö traùi khoaùn thì chuù troïng ñeán khaû naêng traû nôï daøi haïn vaø khaû naêng sinh
lôïi cuûa coâng ty. Caùc nhaø ñaàu tö veà cô baûn chuù troïng ñeán lôïi nhuaän hieän taïi vaø lôïi
nhuaän kyø voïng trong töông laïi cuûa coâng ty cuõng nhö söï oån ñònh cuûa lôïi nhuaän theo
thôøi gian.
Veà maët noäi boä, coâng ty cuõng tieán haønh phaân tích taøi chính ñeå coù theå hoaïch
ñònh vaø kieåm soaùt hieäu quaû hôn tình hình taøi chính coâng ty. Ñeå hoaïch ñònh cho töông
laïi, giaùm ñoác taøi chính caàn phaân tích vaø ñaùnh giaù tình hình taøi chính hieän taïi vaø
nhöõng cô hôïi vaø thaùch thöùc coù lieân quan ñeán tình hình hieän taïi cuûa coâng ty. Cuoái
cuøng, phaân tích taøi chính giuùp giaùm ñoác taøi chính coù bieän phaùp höõu hieäu nhaèm duy trì
vaø caûi thieän tình hình taøi chính coâng ty, nhôø ñoù, coù theå gia taêng söùc maïnh cuûa coâng ty
trong vieäc thöông löôïng vôùi ngaân haøng vaø caùc nhaø cung caáp voán, haøng hoaù vaø dòch vuï
beân ngoaøi.
2. Caùc loaïi baùo caùo taøi chính – taøi lieäu söû duïng ñeå phaân tích
Nhö ñaõ noùi trong phaàn 1, phaân tích taøi chính ôû ñaây döïa vaøo caùc baùo caùo taøi chính do
coâng ty laäp ra. Tröôùc khi ñi saâu vaøo khuoân khoå phaân tích, chuùng ta neân xem xeùt qua
caùc baùo caùo taøi chính do phoøng keá toaùn laäp ra seõ ñöôïc söû duïng nhö nhöõng taøi lieäu goác
ñeå tieán haønh phaân tích vaø ñaùnh giaù tình hình taøi chính cuûa coâng ty. Theo quy ñònh
cuûa Boä Taøi Chính, caùc coâng ty ôû Vieät Nam phaûi thöôøng xuyeân laäp vaø baùo caùo caùc loaïi
baùo caùo taøi chính sau ñaây:
• Baûng caân ñoái keá toaùn hay coøn goïi baûng toång keát taøi saûn
• Baùo caùo thu nhaäp hay coøn goïi laø baùo caùo keát quaû kinh doanh
Nguyen Minh Kieu 1 10/29/03
Chöông trình Giaûng daïy Kinh teá Fulbright Phöông phaùp Phaân tích Baøi giaûng 2
Nieân khoùa 2003-2004 Baøi giaûng
• Baùo caùo löu chuyeån tieàn teä hay coøn goïi laø baùo caùo doøng ngaân löu
• Thuyeát minh caùc baùo caùo taøi chính.
2.1 Baûng caân ñoái taøi saûn (Balance sheet)
Baûng caân ñoái taøi saûn laø baûng toùm taét taøi saûn, nôï phaûi traû vaø voán chuû sôû höõu taïi moät
thôøi ñieåm naøo ñoù, thöôøng laø cuoái naêm hoaëc cuoái quyù. ÔÛ ñaây chuùng ta xem xeùt baûng
caân ñoái taøi saûn cuûa coâng ty MINEXCO (Baûng 1a vaø 1b, trang 3).
Baûng 1a: Baûng caân ñoái taøi saûn cuûa MINEXCO – Phaàn taøi saûn Ñôn vò: ñoàng
Taøi saûn 2001 2002
A. Taøi saûn löu ñoäng vaø ñaàu tö ngaén haïn 19,034,807,257 26,227,103,858
1. Tieàn 14,546,723,756 20,530,752,078
Tieàn maët taïi quyõ 70,530,953 104,999,290
Tieàn göûi ngaân haøng 14,476,192,803 20,425,752,788
2. Caùc khoaûn ñaàu tö taøi chính ngaén haïn - -
3. Caùc khoaûn phaûi thu 2,912,961,200 4,064,554,078
Phaûi thu khaùch haøng 1,887,327,034 2,188,501,127
Traû tröôùc cho khaùch haøng 1,020,345,050 2,041,775,400
Caùc khoaûn phaûi thu khaùc 5,289,116 43,201,869
Döï phoøng khoaûn phaûi thu khoù ñoøi (208,924,318)
4. Haøng toàn kho 983,654,569 1,255,954,803
Nguyeân vaät lieäu toàn kho 181,342,681 250,526,891
Coâng cuï, duïng cuï toàn kho 30,714,156 15,993,656
Chi phí saûn xuaát dôõ dang 975,200 975,200
Thaønh phaåm toàn kho 770,622,532 988,459,056
5. Taøi saûn löu ñoäng khaùc 591,467,732 375,842,899
Taïm öùng 264,059,142 191,727,744
Chi phí traû tröôùc 327,408,590 184,115,155
B. Taøi saûn coá ñònh vaø ñaàu tö daøi haïn 32,731,292,429 29,033,865,768
1. Taøi saûn coá ñònh 24,784,313,438 24,829,221,333
Taøi saûn coá ñònh höõu hình 23,452,706,935 23,610,444,032
Taøi saûn coá ñònh voâ hình 1,331,606,503 1,218,777,301
2. Caùc khoaûn ñaàu tö daøi haïn 7,200,000,000 3,880,000,000
3. Chi phí xaây döïng cô baûn dôõ dang 746,978,991 324,644,435
Toång coäng taøi saûn 51,766,099,686 55,260,969,626
Nguyen Minh Kieu 2 10/29/03
Chöông trình Giaûng daïy Kinh teá Fulbright Phöông phaùp Phaân tích Baøi giaûng 2
Nieân khoùa 2003-2004 Baøi giaûng
Baûng 1b: Baûng caân ñoái taøi saûn cuûa MINEXCO – Phaàn nguoàn voán Ñôn vò: ñoàng
Nôï vaø voán chuû sôû höõu
A. Nôï phaûi traû 18,233,383,267 20,798,372,102
1. Nôï ngaén haïn 1,377,360,423 1,086,075,472
Phaûi traû ngöôøi baùn 404,914,308 290,965,386
Ngöôøi mua traû tröôùc tieàn haøng 270,979,222 69,804,064
Thueá vaø caùc khoaûn phaûi noäp (117,741,601) 98,940,111
Phaûi traû CNV 407,811,647 188,201,493
Caùc khoaûn phaûi traû khaùc 411,396,847 438,164,418
2. Nôï daøi haïn 16,856,022,844 19,712,296,630
Vay daøi haïn 16,856,022,844 19,712,296,630
B. Voán chuû sôû höõu 33,532,716,419 34,462,597,524
1. Nguoàn voán quyõ 31,881,614,814 32,970,374,741
Nguoàn voán kinh doanh 18,762,959,659 21,627,070,960
Cheânh leäch tyû giaù (604,060,106) (2,878,264,541)
Quyõ ñaàu tö phaùt trieån 10,932,773,501 11,813,929,560
Quyõ döï phoøng taøi chính 1,902,501,285 1,911,797,656
Lôïi nhuaän chöa phaân phoái 263,006,369 -
Nguoàn voán ñaàu tö xaây döïng cô baûn 624,434,106 495,841,106
2. Nguoàn kinh phí 1,651,101,605 1,492,222,783
Quyõ döï phoøng trôï caáp vieäc laøm 834,112,643 925,878,328
Quyõ khen thöôûng phuùc lôïi 816,988,962 566,344,455
Toång coäng nguoàn voán 51,766,099,686 55,260,969,626
Töø baûng caân ñoái taøi saûn treân chuùng ta coù theå thu nhaän ñöôïc moät soá thoâng tin caàn
thieát cho hoaït ñoäng phaân tích nhö sau:
• Toång taøi saûn, trong ñoù coù taøi saûn löu ñoäng, taøi saûn coá ñònh
• Toång nôï phaûi traû vaø voán chuû sôû höõu, trong ñoù coù nôï phaûi traû, vaø voán chuû sôû
höõu.
2.2 Baùo caùo thu nhaäp (Income statement)
Baùo caùo thu nhaäp, ôû VN thöôøng goïi laø baùo caùo keát quaû kinh doanh, laø baùo caùo toång
keát veà doanh thu, chi phí vaø lôïi nhuaän cuûa coâng ty qua moät thôøi kyø nhaát ñònh, thöôøng
laø quyù hoaëc naêm. ÔÛ ñaây chuùng ta söû duïng baùo caùo keát quaû kinh doanh cuûa coâng ty
MINEXCO (Baûng 2, trang 4). Töø baùo caùo keát quaû kinh doanh chuùng ta coù ñöôïc nhöõng
thoâng tin taøi chính coù theå söû duïng trong coâng vieäc phaân tích baùo caùo taøi chính bao
goàm:
Nguyen Minh Kieu 3 10/29/03
Chöông trình Giaûng daïy Kinh teá Fulbright Phöông phaùp Phaân tích Baøi giaûng 2
Nieân khoùa 2003-2004 Baøi giaûng
• Doanh thu roøng
• Giaù voán haøng baùn
• Laõi goäp
• Chi phí laõi vay
• Lôïi nhuaän tröôùc thueá vaø lôïi nhuaän sau thueá.
Baûng 2: Baùo caùo keát quaû kinh doanh cuûa MINEXCO Ñôn vò: ñoàng
Chæ tieâu Soá ñaàu naêm Soá cuoái naêm
Toång doanh thu 29,317,222,931 33,312,184,144
Doanh thu roøng 29,317,222,931 33,312,184,144
Giaù voán haøng baùn 11,629,594,137 14,058,290,186
Laõi goäp 17,687,628,794 19,253,893,958
Chi phí baùn haøng 7,988,035,788 9,617,593,464
Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp 2,218,431,142 2,119,516,655
Lôïi nhuaän roøng töø hoaït ñoäng kinh doanh 7,481,161,864 7,516,783,839
Thu nhaäp töø hoaït ñoäng taøi chính 524,118,778 771,803,991
Chi phí töø hoaït ñoäng taøi chính 1,616,200 3,127,954
Lôïi nhuaän töø hoaït ñoäng taøi chính 522,502,578 768,676,037
Caùc khoaûn thu nhaäp baát thöôøng 52,850,000 15,860,905
Chi phí baát thöôøng 1,180,000 33,913,000
Lôïi nhuaän baát thöôøng 51,670,000 (18,052,095)
Toång lôïi nhuaän tröôùc thueá 8,055,334,442 8,267,407,781
Thueá thu nhaäp doanh nghieäp 2,013,833,611 2,066,851,945
Lôïi nhuaän sau thueá 6,041,500,832 6,200,555,836
3. Khuoân khoå phaân tích taøi chính ( A framework for financial analysis)
Coù nhieàu caùch tieáp caän khaùc nhau trong vieäc phaân tích tình hình taøi chính coâng ty.
Trong phaïm vi baøi naøy chuùng ta tieáp caän phaân tích taøi chính töø caùc khuoân khoå nhö
moâ taû ôû hình veõ 1 vaø 2, trong ñoù hình 1 moâ taû khuoân khoå phaân tích taøi chính döïa vaøo
muïc ñích coøn hình 2 moâ taû phaân tích taøi chính döïa theo loaïi phaân tích. Söï taùch bieät
naøy ñeå giuùp baïn deã daøng theo doõi chöù thöïc ra khi phaân tích taøi chính bao giôø nhaø
phaân tích cuõng keát hôïp caû hai.
Nguyen Minh Kieu 4 10/29/03
Chöông trình Giaûng daïy Kinh teá Fulbright Phöông phaùp Phaân tích Baøi giaûng 2
Nieân khoùa 2003-2004 Baøi giaûng
Hình 1: Khuoân khoå phaân tích taøi chính döïa vaøo muïc ñích
• Phaân tích nhu caàu nguoàn voán
cuûa coâng ty
• Phaân tích tình hình taøi chính Quyeát ñònh nhu caàu Thöông löôïng
vaø khaû naêng sinh lôïi cuûa coâng nguoàn voán cuûa coâng ty vôùi nhaø cung
ty caáp voán
• Phaân tích ruûi ro kinh doanh
cuûa coâng ty
Hình 2: Khuoân khoå phaân tích taøi chính döïa vaøo loaïi phaân tích
Phaân tích tyû soá:
• Tyû soá thanh khoaûn
• Tyû soá nôï
• Tyû soá chi phí taøi chính
Ño löôøng vaø ñaùnh giaù:
• Tyû soá hoaït ñoäng
• Tình hình taøi chính
• Tyû soá khaû naêng sinh lôïi
• Tình hình hoaït ñoäng cuûa
• Tyû soá taêng tröôûng
coâng ty
Phaân tích so saùnh:
• So saùnh xu höôùng
• So saùnh trong ngaønh
• Phaân tích cô caáu
• Phaân tích chæ soá
4. Phaân tích caùc tyû soá taøi chính (Financial ratio analysis)
Phaân tích caùc tyû soá taøi chính lieân quan ñeán vieäc xaùc ñònh vaø söû duïng caùc tyû soá taøi
chính ñeå ño löôøng vaø ñaùnh giaù tình hình vaø hoaït ñoäng taøi chính cuûa coâng ty. Coù nhieàu
loaïi tyû soá taøi chính khaùc nhau nhöng nhìn chung coù theå phaân chia caùc tyû soá taøi chính
thaønh 3 loaïi: tyû soá taøi chính xaùc ñònh töø baûng caân ñoái taøi saûn, tyû soá taøi chính töø baùo
caùo thu nhaäp vaø tyû soá taøi chính töø caû hai baùo caùo vöøa neâu.
Nguyen Minh Kieu 5 10/29/03
Chöông trình Giaûng daïy Kinh teá Fulbright Phöông phaùp Phaân tích Baøi giaûng 2
Nieân khoùa 2003-2004 Baøi giaûng
4.1 Caùc tyû soá töø baûng caân ñoái taøi saûn (Balance sheet ratios)
Caùc tyû soá taøi chính töø baûng caân ñoái taøi saûn chính laø nhöõng tyû soá chuùng ta coù theå xaùc
ñònh döïa vaøo thoâng tin coù ñöôïc töø baûng caân ñoái taøi saûn. Caùc tyû soá naøy bao goàm caùc tyû
soá thanh khoaûn vaø tyû soá ñoøn baåy taøi chính hay tyû soá nôï.
4.1.1 Tyû soá thanh khoaûn (Liquidity ratios)
Tyû soá thanh khoaûn laø tyû soá ño löôøng khaû naêng thanh toaùn nôï ngaén haïn cuûa coâng ty.
Loaïi tyû soá naøy goàm coù: tyû soá thanh khoaûn löu ñoäng (current ratio) vaø tyû soá thanh
khoaûn nhanh (quick ratio).
Tyû soá thanh khoaûn löu ñoäng (coøn goïi laø tyû soá thanh khoaûn ngaén haïn) ñöôïc xaùc
ñònh döïa vaøo thoâng tin töø baûng caân ñoái taøi saûn baèng caùch laáy giaù trò taøi saûn löu ñoäng
chia cho giaù trò nôï ngaén haïn phaûi traû. Coâng thöùc xaùc ñònh tyû soá naøy nhö sau:
Giaù trò taøi saûn löu ñoäng 26.227
Tyû soá thanh khoaûn löu ñoäng = = = 24,15
Giaù trò nôï ngaén haïn 1.086
Khi xaùc ñònh tyû soá thanh khoaûn löu ñoäng chuùng ta ñaõ tính caû haøng toàn kho trong giaù
trò taøi saûn löu ñoäng ñaûm baûo cho nôï ngaén haïn. Tuy nhieân, treân thöïc teá haøng toàn kho
keùm thanh khoaûn hôn vì phaûi maát thôøi gian vaø chi phí tieâu thuï môùi coù theå chuyeån
thaønh tieàn. Ñeå traùnh nhöôïc ñieåm naøy, tyû soá thanh khoaûn nhanh neân ñöôïc söû duïng.
Tyû soá thanh khoaûn nhanh ñöôïc xaùc ñònh cuõng döïa vaøo thoâng tin töø baûng caân ñoái
taøi saûn nhöng khoâng keå giaù trò haøng toàn kho vaøo trong giaù trò taøi saûn löu ñoäng khi
tính toaùn. Coâng thöùc xaùc ñònh tyû soá thanh khoaûn nhanh nhö sau:
Giaù trò taøi saûn löu ñoäng - GT haøng toàn kho
Tyû soá thanh khoaûn nhanh =
Giaù trò nôï ngaén haïn
26.227 - 1.255
= = 22,99
1.086
Qua tính toaùn caùc tyû soá thanh khoaûn löu ñoäng vaø tyû soá thanh khoaûn nhanh cuûa coâng
ty MINEXCO, chuùng ta thaáy raèng khaû naêng thanh khoaûn cuûa coâng ty naøy khaù cao.
Moät ñoàng nôï coù ñeán 23 ñoàng taøi saûn coù theå thanh lyù nhanh choùng ñeå traû nôï. Ñieàu naøy
toát cho chuû nôï nhöng khoâng coù lôïi cho coâng ty bôûi vì vieäc duy trì tyû soá thanh khoaûn
quaù cao coù theå aûnh höôûng ñeán khaû naêng sinh lôïi cuûa coâng ty.
Nguyen Minh Kieu 6 10/29/03
Chöông trình Giaûng daïy Kinh teá Fulbright Phöông phaùp Phaân tích Baøi giaûng 2
Nieân khoùa 2003-2004 Baøi giaûng
4.1.2 Tyû soá ñoøn baåy taøi chính (Financial leverage or debt ratios)
Tyû soá ñoøn baåy taøi chính, coøn ñöôïc goïi laø tyû soá nôï, laø tyû soá ño löôøng möùc ñoä söû duïng nôï
ñeå taøi trôï cho hoaït ñoäng cuûa coâng ty. Loaïi tyû soá naøy goàm coù tyû soá nôï so vôùi voán chuû sôû
höõu (Debt-to-equity ratio), tyû soá nôï so vôùi toång taøi saûn (Debt-to-total-assets ratio) vaø
tyû soá nôï daøi haïn (Long-term-debt-to-total-capitalization ratio).
Tyû soá nôï so vôùi voán chuû sôû höõu – Tyû soá naøy ñaùnh giaù möùc ñoä söû duïng nôï cuûa coâng
ty vaø qua ñoù coøn ño löôøng ñöôïc khaû naêng töï chuû taøi chính cuûa coâng ty. Coâng thöùc xaùc
ñònh tyû soá naøy nhö sau:
Toång giaù trò nôï 20.798
Tyû soá nôï so vôùi voán chuû sôû höõu = = = 0,60
Giaù trò voán chuû sôû höõu 34.462
Tyû soá naøy cho thaáy töông öùng vôùi moãi 100 ñoàng voán do chuû doanh nghieäp cung caáp,
chuû nôï cung caáp coù 60 ñoàng taøi trôï.
Tyû soá nôï so vôùi toång taøi saûn – Tyû soá naøy ñaùnh giaù möùc ñoä söû duïng nôï ñeå taøi trôï
cho toaøn boä taøi saûn cuûa coâng ty. Coâng thöùc xaùc ñònh tyû soá nôï so vôùi toång taøi saûn nhö
sau:
Toång giaù trò nôï 20.798
Tyû soá nôï so vôùi toång taøi saûn = = = 0,38
Toång taøi saûn 55260
Tyû soá nôï daøi haïn – Tyû soá naøy xaùc ñònh baèng caùch laáy nôï daøi haïn chia cho toång giaù
trò voán coá ñònh (total capitalization), bao goàm nôï daøi haïn coäng vôùi voán chuû sôû höõu.
Coâng thöùc xaùc ñònh tyû soá nôï daøi haïn nhö sau:
Giaù trò nôï daøi haïn 19.712
Tyû soá nôï daøi haïn = = = 0,36
Giaù trò nguoàn voán daøi haïn 19.712 + 34.462
Qua tính toaùn caùc tyû soá nôï treân ñaây, chuùng ta thaáy raèng coâng ty MINEXCO söû duïng
60% nôï so vôùi voán chuû sôû höõu nhö moät nguoàn taøi trôï cho hoaït ñoäng cuûa coâng ty nhöng
so vôùi toång giaù trò taøi saûn thì tyû leä nôï chæ chieám 38%. Ñieàu naøy cho thaáy cô caáu voán
cuûa coâng ty khaù hôïp lyù. Tuy nhieân, caàn löu yù raèng tyû soá nôï daøi haïn cuûa coâng ty laø 0,36
trong khi tyû soá nôï so vôùi taøi saûn ôû möùc 0,38. Nhö vaäy, ñaïi boä phaân nôï cuûa coâng ty laø
nôï daøi haïn.
Nguyen Minh Kieu 7 10/29/03
Chöông trình Giaûng daïy Kinh teá Fulbright Phöông phaùp Phaân tích Baøi giaûng 2
Nieân khoùa 2003-2004 Baøi giaûng
4.2 Caùc tyû soá töø baùo caùo keát quaû kinh doanh (Income statement ratios)
Caùc tyû soá taøi chính töø baùo caùo keát quaû kinh doanh chính laø nhöõng tyû soá chuùng ta coù
theå xaùc ñònh döïa vaøo thoâng tin coù ñöôïc töø baûng baùo caùo naøy. Loaïi tyû soá naøy thöôøng
ñöôïc goïi laø tyû soá trang traûi chi phí taøi chính (coverage ratios). Noù laø loaïi tyû soá phaûn
aùnh moái quan heä giöõa khaû naêng trang traûi chi phí vaø chi phí taøi chính coâng ty phaûi
gaùnh chòu. Tyû soá trang traûi taøi chính thöôøng gaëp laø tyû soá trang traûi laõi vay. Ñaây laø tyû
soá ño löôøng khaû naêng söû duïng lôïi nhuaän cuûa coâng ty ñeå thanh toaùn laõi vay. Coâng thöùc
xaùc ñònh tyû soá naøy nhö sau:
Lôïi nhuaän tröôùc thueá vaø laõi 7516
Tyû soá trang traûi laõi vay = = = 2505
Chi phí laõi vay 3
Trong tröôøng hôïp cuûa coâng ty MINEXCO, do khoâng ñuû thoâng tin chi tieát neân khoù bieát
chính xaùc ñöôïc soá chi phí laõi vay cuûa coâng ty. Toång soá nôï phaûi traû cuûa coâng ty laø
20.798 trieäu ñoàng trong ñoù nôï ngaén haïn laø 1086 trieäu vaø nôï daøi haïn laø 19.712 trieäu
nhöng chi phí laõi vay chæ coù 3 trieäu ñoàng. Ñaây laø ñieàu baát hôïp lyù caàn laøm roõ theâm.
Tieác raèng ôû ñaây chæ söû duïng baûng caân ñoái taøi saûn vaø baùo caùo keát quaû kinh doanh neân
khoâng ñuû thoâng tin ñeå laøm roõ vaán ñeà naøy. Caàn xem theâm chi tieát trong baûng thuyeát
minh baùo caùo taøi chính.
4.3 Caùc tyû soá töø baûng caân ñoái taøi saûn vaø baùo caùo keát quaû kinh doanh
(Income statement and balance sheet ratios)
Ñaây laø nhöõng tyû soá taøi chính ñöôïc xaùc ñònh döïa vaøo thoâng tin ruùt ra töø caû baûng caân
ñoái taøi saûn laãn baùo caùo keát quaû saûn xuaát kinh doanh. Caùc tyû soá naøy bao goàm hai
nhoùm: nhoùm tyû soá ño löôøng hieäu quaû hoaït saûn xuaát kinh doanh vaø nhoùm tyû soá ño
löôøng khaû naêng sinh lôïi cuûa doanh nghieäp.
4.3.1 Tyû soá hieäu quaû hoaït ñoäng (Activity ratios)
Ñaây laø nhöõng tyû soá ño löôøng hieäu quaû söû duïng taøi saûn cuûa coâng ty. Caùc tyû soá hieäu hoaït
ñoäng bao goàm: Tyû soá hoaït ñoäng khoaûn phaûi thu (Receivables activity), tyû soá hoaït ñoäng
khoaûn phaûi traû (Payables activity), tyû soá hoaït ñoäng toàn kho (Inventory activity), vaø tyû
soá hoaït ñoäng toång taøi saûn (Total asset turnover).
Tyû soá hoaït ñoäng khoaûn phaûi thu (Receivables activity) – Tyû soá naøy cho chuùng ta
caùi nhìn saâu vaøo chaát löôïng cuûa khoaûn phaûi thu vaø hieäu quaû thu hoài nôï cuûa coâng ty, noù
Nguyen Minh Kieu 8 10/29/03
Chöông trình Giaûng daïy Kinh teá Fulbright Phöông phaùp Phaân tích Baøi giaûng 2
Nieân khoùa 2003-2004 Baøi giaûng
thöôøng ñöôïc bieåu hieän döôùi daïng voøng quay khoaûn phaûi thu (Receivable turnover
ratio). Coâng thöùc xaùc ñònh tyû soá naøy nhö sau:
Doanh thu baùn chòu roøng haøng naêm
Voøng quay khoaûn phaûi thu =
Giaù trò khoaûn phaûi thu
Ñeå xaùc ñònh voøng quay khoaûn phaûi thu, chuùng ta caàn bieát doanh thu baùn chòu roøng.
Thöôøng thì baùo caùo keát quaû kinh doanh cuûa doanh nghieäp ôû Vieät Nam khoâng theå hieän
khoaûn doanh thu naøy. Do ñoù, caàn döïa vaøo thuyeát minh baùo caùo taøi chính hoaëc öôùc
löôïng xem tyû troïng baùn chòu trong toång doanh thu laø bao nhieâu. Trong tröôøng hôïp cuûa
Minexco, 100% doanh thu laø do xuaát khaåu traû chaäm neân coù theå xem tyû troïng baùn chòu
chieám 100% toång doanh thu. Nhö vaäy, voøng quay khoaûn phaûi thu öôùc chöøng:
Töø soá lieäu voøng quay khoaûn phaûi thu, chuùng ta coù theå xaùc ñònh ñöôïc kyø thu tieàn bình
Doanh thu baùn chòu roøng haøng naêm 33.312
Voøng quay khoaûn phaûi thu = = = 8,2 voøng
Giaù trò khoaûn phaûi thu 4.064
quaân hay voøng quay khoaûn phaûi thu tính theo ngaøy qua coâng thöùc sau:
Soá ngaøy trong naêm 360
Kyø thu tieàn bình quaân = = = 44 ngaøy
Soá voøng quay khoaûn phaûi thu 8,2
Kyø thu tieàn bình quaân cho thaáy raèng phaûi maát 44 ngaøy coâng ty thu hoài ñöôïc khoaûn
phaûi thu.
Tyû soá hoaït ñoäng khoaûn phaûi traû (Payables activity)
Tyû soá naøy ño löôøng uy tín cuûa coâng ty trong vieäc traû nôï ñuùng haïn. Töông töï tyû soá hoaït
ñoäng khoaûn phaûi thu, tyû soá hoaït ñoäng khoaûn phaûi traû cuõng coù theå xaùc ñònh baèng chæ
tieâu soá voøng quay vaø kyø traû tieàn bình quaân cuûa khoaûn phaûi traû. Soá voøng quay khoaûn
phaûi traû ñöôïc xaùc ñònh bôûi coâng thöùc:
Doanh soá mua chòu roøng haøng naêm
Voøng quay khoaûn phaûi traû =
Giaù trò khoaûn phaûi traû
Kyø traû tieàn bình quaân cuûa khoaûn phaûi traû xaùc ñònh baèng caùch laáy soá ngaøy trong naêm
chia cho soá voøng quay bình quaân cuûa khoaûn phaûi traû:
Soá ngaøy trong naêm
Kyø traû tieàn bình quaân =
Soá voøng quay khoaûn phaûi traû
Nguyen Minh Kieu 9 10/29/03
Chöông trình Giaûng daïy Kinh teá Fulbright Phöông phaùp Phaân tích Baøi giaûng 2
Nieân khoùa 2003-2004 Baøi giaûng
Trong tröôøng hôïp coâng ty Minexco chuùng ta ñang xem xeùt do khoâng coù thuyeát minh
baùo caùo taøi chính neân khoâng coù thoâng tin veà doanh soá mua chòu haøng naêm, do vaäy,
khoâng ñuû thoâng tin ñeå xaùc ñònh caùc tyû soá hoaït ñoäng khoaûn phaûi traû.
Tyû soá hoaït ñoäng toàn kho (Inventory activity)
Ñeå ñaùnh giaù hieäu quaûn lyù toàn kho cuûa coâng ty chuùng ta coù theå söû duïng tyû soá hoaït ñoäng
toàn kho. Tyû soá naøy coù theå ño löôøng baèng chæ tieâu soá voøng quay haøng toàn kho trong
moät naêm hoaëc soá ngaøy toàn kho.
Giaù voán haøng baùn 14.058
Voøng quay haøng toàn kho = = = 14,23 voøng
Giaù trò haøng toàn kho 988
Soá ngaøy trong naêm 360
Soá ngaøy toàn kho = = = 25,30 ngaøy
Soá voøng quay haøng toàn kho 14,23
Tyû soá hoaït ñoäng toång taøi saûn (Total asset turnover)
Tyû soá naøy söû duïng ñeå ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa toång taøi saûn cuûa coâng ty noùi
chung. Hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa toång taøi saûn ñöôïc ño baèng chæ tieâu voøng quay toång taøi
saûn. Chæ tieâu naøy cho bieát bình quaân moãi ñoàng giaù trò taøi saûn cuûa coâng ty taïo ra ñöôïc
bao nhieâu ñoàng doanh thu.
Doanh thu roøng 33.312
Voøng quay toång taøi saûn = = = 0,60
Giaù trò toång taøi saûn 55.260
Tyû soá naøy cho thaáy hieäu quaû söû duïng taøi saûn cuûa coâng ty khoâng cao. Noùi chung 1 ñoàng
giaù trò taøi saûn chæ taïo ra ñöôïc coù 0,6 ñoàng doanh thu. Ñieàu naøy chöùng toû hieäu quaû söû
duïng taøi saûn cuûa coâng ty quaù thaáp. Nguyeân nhaân coù theå laø do (1) ñaëc ñieåm coâng ty
hoaït ñoäng trong ngaønh khai khoaùng neân caàn ñaàu tö taøi saûn coá ñònh raát lôùn khieán cho
hieäu quaû söû duïng taøi saûn noùi chung thaáp, vaø (2) do coâng ty coù caùc khoaûn ñaàu tö daøi
haïn leân ñeán 3,8 tyû ñoàng trong khi thu nhaäp töø hoaït ñoäng ñaàu tö taøi chính haøng naêm
chæ mang laïi coù khoaûn 771 trieäu ñoàng, töùc laø bình quaân moãi ñoàng voán ñaàu tö daøi haïn
chæ mang laïi ñöôïc coù 0,2 ñoàng doanh thu.
4.3.2 Tyû soá khaû naêng sinh lôïi (Profitability ratios)
Ñaây laø nhoùm caùc tyû soá giuùp ñaùnh giaù khaû naêng sinh lôïi cuûa coâng ty. Tuyø theo muïc tieâu
phaân tích, chuùng ta coù theå söû duïng caùc tyû soá sau ñaây:
Nguyen Minh Kieu 10 10/29/03
Chöông trình Giaûng daïy Kinh teá Fulbright Phöông phaùp Phaân tích Baøi giaûng 2
Nieân khoùa 2003-2004 Baøi giaûng
Khaû naêng sinh lôïi so vôùi doanh thu – Tyû soá naøy ño löôøng khaû naêng sinh lôïi so vôùi
doanh thu. Thöôøng thöôøng tyû soá naøy coù theå söû duïng laõi goäp hoaëc laõi roøng so vôùi doanh
thu neân coøn ñöôïc goïi laø chæ tieâu tyû suaát laõi goäp (gross profit margin) hay lôïi nhuaän
treân doanh thu (return on sales) neáu söû duïng laõi goäp, hoaëc chæ tieâu tyû suaát laõi roøng
(net profit margin) hay lôïi nhuaän roøng treân doanh thu neáu söû duïng laõi roøng. Coâng
thöùc xaùc ñònh caùc tyû suaát naøy nhö sau:
Doanh thu roøng - Giaù voán haøng baùn 33.312 - 14.058
Tyû soá laõi goäp = = = 0,57 hay 57%
Doanh thu roøng 33.312
Lôïi nhuaän roøng sau thueá 6.200
Tyû soá laõi roøng = = = 0,186 hay 18,6%
Doanh thu roøng 33.312
Khaû naêng sinh lôïi so vôùi taøi saûn – Tyû soá naøy ño löôøng khaû naêng sinh lôïi so vôùi taøi
saûn, hay noùi khaùc ñi tyû soá naøy cho bieát moãi ñoàng giaù trò taøi saûn cuûa coâng ty taïo ra bao
nhieâu ñoàng lôïi nhuaän. Lôïi nhuaän söû duïng trong coâng thöùc tính toaùn coù theå laø lôïi
nhuaän tröôùc thueá hoaëc lôïi nhuaän roøng sau thueá, tuøy theo muïc tieâu phaân tích. Chaúng
haïn, coå ñoâng thöôøng quan taâm ñeán phaàn lôïi nhuaän hoï ñöôïc phaân chia neân khi tính
toaùn chæ tieâu lôïi nhuaän so vôùi taøi saûn thöôøng söû duïng lôïi nhuaän roøng sau thueá.
Lôïi nhuaän roøng sau thueá 6.200
Tyû soá laõi roøng so vôùi taøi saûn (ROA) = = = 0,112 hay 11,2%
Giaù trò toång taøi saûn 55.260
Khaû naêng sinh lôïi so vôùi voán chuû sôû höõu – Tyû soá naøy ño löôøng khaû naêng sinh lôïi
so vôùi voán chuû sôû höõu boû ra. Chuû doanh nghieäp thöôøng chæ quan taâm ñeán phaàn lôïi
nhuaän sau cuøng maø hoï nhaän ñöôïc, cho neân thöôøng thì chæ tieâu lôïi nhuaän roøng sau
thueá ñöôïc söû duïng trong vieäc tính toaùn tyû soá naøy.
Lôïi nhuaän roøng sau thueá 6.200
Tyû soá laõi roøng so vôùi voán chuû sôû höõu (ROE) = = = 17,9%
Voán chuû sôû höõu 34.462
Phaàn 4 ñaõ giôùi thieäu vaø trình baøy caùch tính caùc tyû soá taøi chính vaø yù nghóa cuûa töøng
loaïi tyû soá. Tuy nhieân neáu chæ döøng laïi ôû möùc ñoä tính toaùn vaø hieåu yù nghóa cuûa töøng tyû
soá taøi chính rieâng leõ chuùng ta cuõng chöa theå ñaùnh giaù ñaày ñuû ñöôïc tình hình taøi chính
coâng ty. Muoán am hieåu hôn tình hình vaø hoaït ñoäng taøi chính coâng ty, caàn phaûi so
saùnh caùc tyû soá ñaõ xaùc ñònh so vôùi caùc tyû soá cuûa nhöõng kyø tröôùc vaø so saùnh vôùi caùc tyû
soá bình quaân cuûa ngaønh. Ñeå laøm ñieàu naøy, sau khi thöïc hieän tính toaùn vaø giaûi thích yù
nghóa cuûa töøng loaïi tyû soá taøi chính, chuùng ta caàn thöïc hieän phaân tích so saùnh. Phaàn 5
döôùi ñaây seõ trình baøy chi tieát veà caùch thöùc thöïc hieän caùc loaïi phaân tích so saùnh bao
goàm phaân tích xu höôùng, phaân tích cô caáu vaø phaân tích chæ soá.
Nguyen Minh Kieu 11 10/29/03
Chöông trình Giaûng daïy Kinh teá Fulbright Phöông phaùp Phaân tích Baøi giaûng 2
Nieân khoùa 2003-2004 Baøi giaûng
5. Phaân tích so saùnh (Comparison analysis)
5.1 So saùnh xu höôùng (trend analysis)
Phaân tích xu höôùng laø kyõ thuaät phaân tích baèng caùch so saùnh caùc tyû soá taøi chính ñaõ
tính toaùn vôùi caùc tyû soá cuûa nhöõng kyø tröôùc vaø caùc tyû soá bình quaân ngaønh. Caùc tyû soá
naøy ñöôïc ñaët chung trong moät baûng phaân tích coù daïng nhö sau ñeå deã daøng so saùnh
thaáy ñöôïc xu höôùng thay ñoåi trong tình hình taøi chính coâng ty.
2001 2002 Bình quaân ngaønh
Tyû soá thanh khoaûn
Tyû soá thanh khoaûn löu ñoäng 13,82 24,15 ?
Tyû soá thanh khoaûn nhanh 13,11 22,99 ?
Tyû soá ñoøn baåy taøi chính
Tyû soá nôï so vôùi voán 0,54 0,60 ?
Tyû soá nôï so vôùi toång taøi saûn 0,35 0,38 ?
Tyû soá trang traûi laõi vay
Tyû soá trang traûi laõi vay 4628,86 2403,10 ?
Tyû soá hieäu quaû hoaït ñoäng
Kyø thu tieàn bình quaân 36 ngaøy 44 ngaøy ?
Soá ngaøy voøng quay toàn kho 15,1 voøng 14,23 voøng ?
Voøng quay toång taøi saûn 0,57 0,60 ?
Tyû soá khaû naêng sinh lôïi
Tyû soá laõi goäp 0,60 0,57 ?
Tyû soá laõi roøng 20,6% 18,6% ?
Lôïi nhuaän treân taøi saûn (ROA) 11,6% 11,2% ?
Lôïi nhuaän treân voán (ROE) 18,0% 17,9% ?
Baûng phaân tích treân ñaây chæ laø daïng cô baûn. Khi phaân tích tình hình cuï theå ôû coâng ty
neáu caùc baïn coù ñieàu kieän thoâng tin ñaày ñuû hôn coù theå so saùnh cho nhieàu naêm hôn vaø
neáu ñöôïc caàn so saùnh vôùi tyû soá bình quaân ngaønh.
5.2 Phaân tích cô caáu (Common-size analysis)
Phaân tích cô caáu laø kyõ thuaät phaân tích tyû troïng cuûa töøng khoaûn muïc cuûa baùo caùo taøi
chính trong ñoù taát caû caùc khoaûn muïc cuûa baûng caân ñoái taøi saûn ñöôïc so saùnh vôùi toång
giaù trò taøi saûn vaø taát caû caùc khoaûn muïc cuûa baùo caùo keát quaû kinh doanh ñöôïc so saùnh
vôùi doanh thu roøng. Ñeå thöïc hieän phaân tích cô caáu chuùng ta laäp baûng phaân tích coù
daïng nhö baûng 3a, 3b vaø 3c döôùi ñaây.
Nguyen Minh Kieu 12 10/29/03
Chöông trình Giaûng daïy Kinh teá Fulbright Phöông phaùp Phaân tích Baøi giaûng 2
Nieân khoùa 2003-2004 Baøi giaûng
Baûng 3a: Phaân tích cô caáu taøi saûn
Giaù trò Tyû troïng
Taøi saûn 2001 2002 2001 2002
A. Taøi saûn löu ñoäng vaø ñaàu tö ngaén haïn 19,034,807,257 26,227,103,858 36.77% 47.46%
1. Tieàn 14,546,723,756 20,530,752,078 28.10% 37.15%
Tieàn maët taïi quyõ 70,530,953 104,999,290 0.14% 0.19%
Tieàn göûi ngaân haøng 14,476,192,803 20,425,752,788 27.96% 36.96%
2. Caùc khoaûn ñaàu tö taøi chính ngaén haïn - - 0.00% 0.00%
3. Caùc khoaûn phaûi thu 2,912,961,200 4,064,554,078 5.63% 7.36%
Phaûi thu khaùch haøng 1,887,327,034 2,188,501,127 3.65% 3.96%
Traû tröôùc cho khaùch haøng 1,020,345,050 2,041,775,400 1.97% 3.69%
Caùc khoaûn phaûi thu khaùc 5,289,116 43,201,869 0.01% 0.08%
Döï phoøng khoaûn phaûi thu khoù ñoøi (208,924,318) 0.00% -0.38%
4. Haøng toàn kho 983,654,569 1,255,954,803 1.90% 2.27%
Nguyeân vaät lieäu toàn kho 181,342,681 250,526,891 0.35% 0.45%
Coâng cuï, duïng cuï toàn kho 30,714,156 15,993,656 0.06% 0.03%
Chi phí saûn xuaát dôõ dang 975,200 975,200 0.00% 0.00%
Thaønh phaåm toàn kho 770,622,532 988,459,056 1.49% 1.79%
5. Taøi saûn löu ñoäng khaùc 591,467,732 375,842,899 1.14% 0.68%
Taïm öùng 264,059,142 191,727,744 0.51% 0.35%
Chi phí traû tröôùc 327,408,590 184,115,155 0.63% 0.33%
B. Taøi saûn coá ñònh vaø ñaàu tö daøi haïn 32,731,292,429 29,033,865,768 63.23% 52.54%
1. Taøi saûn coá ñònh 24,784,313,438 24,829,221,333 47.88% 44.93%
Taøi saûn coá ñònh höõu hình 23,452,706,935 23,610,444,032 45.31% 42.73%
Taøi saûn coá ñònh voâ hình 1,331,606,503 1,218,777,301 2.57% 2.21%
2. Caùc khoaûn ñaàu tö daøi haïn 7,200,000,000 3,880,000,000 13.91% 7.02%
3. Chi phí xaây döïng cô baûn dôõ dang 746,978,991 324,644,435 1.44% 0.59%
Toång coäng taøi saûn 51,766,099,686 55,260,969,626 100.00% 100.00%
Nhôø Excel chuùng ta coù theå deã daøng vaø nhanh choùng thöïc hieän caùc baûng tính toaùn tyû
troïng taøi saûn vaø tyû troïng nguoàn voán nhö ñöôïc trình baøy trong baûng 3a vaø 3b.
Nguyen Minh Kieu 13 10/29/03
Chöông trình Giaûng daïy Kinh teá Fulbright Phöông phaùp Phaân tích Baøi giaûng 2
Nieân khoùa 2003-2004 Baøi giaûng
Baûng 3b: Phaân tích cô caáu nguoàn voán
Giaù trò Tyû troïng
Nôï vaø voán chuû sôû höõu 2001 2002 2001 2002
A. Nôï phaûi traû 18,233,383,267 20,798,372,102 33.00% 37.64%
1. Nôï ngaén haïn 1,377,360,423 1,086,075,472 2.66% 1.97%
Phaûi traû ngöôøi baùn 404,914,308 290,965,386 0.78% 0.53%
Ngöôøi mua traû tröôùc tieàn haøng 270,979,222 69,804,064 0.52% 0.13%
Thueá vaø caùc khoaûn phaûi noäp (117,741,601) 98,940,111 -0.23% 0.18%
Phaûi traû CNV 407,811,647 188,201,493 0.79% 0.34%
Caùc khoaûn phaûi traû khaùc 411,396,847 438,164,418 0.79% 0.79%
2. Nôï daøi haïn 16,856,022,844 19,712,296,630 32.56% 35.67%
Vay daøi haïn 16,856,022,844 19,712,296,630 32.56% 35.67%
B. Voán chuû sôû höõu 33,532,716,419 34,462,597,524 64.78% 62.36%
1. Nguoàn voán quyõ 31,881,614,814 32,970,374,741 61.59% 59.66%
Nguoàn voán kinh doanh 18,762,959,659 21,627,070,960 36.25% 39.14%
Cheânh leäch tyû giaù (604,060,106) (2,878,264,541) -1.17% -5.21%
Quyõ ñaàu tö phaùt trieån 10,932,773,501 11,813,929,560 21.12% 21.38%
Quyõ döï phoøng taøi chính 1,902,501,285 1,911,797,656 3.68% 3.46%
Lôïi nhuaän chöa phaân phoái 263,006,369 - 0.51% 0.00%
Nguoàn voán ñaàu tö xaây döïng cô baûn 624,434,106 495,841,106 1.21% 0.90%
2. Nguoàn kinh phí 1,651,101,605 1,492,222,783 3.19% 2.70%
Quyõ döï phoøng trôï caáp vieäc laøm 834,112,643 925,878,328 1.61% 1.68%
Quyõ khen thöôûng phuùc lôïi 816,988,962 566,344,455 1.58% 1.02%
Toång coäng nguoàn voán 51,766,099,686 55,260,969,626 100.00% 100.00%
Nguyen Minh Kieu 14 10/29/03
Chöông trình Giaûng daïy Kinh teá Fulbright Phöông phaùp Phaân tích Baøi giaûng 2
Nieân khoùa 2003-2004 Baøi giaûng
Baûng 3c: Phaân tích cô caáu baùo caùo keát quaû kinh doanh
Giaù trò Tyû troïng
Chæ tieâu 2001 2002 2001 2002
Doanh thu roøng 29,317,222,931 33,312,184,144 100.00% 100.00%
Giaù voán haøng baùn 11,629,594,137 14,058,290,186 39.67% 42.20%
Laõi goäp 17,687,628,794 19,253,893,958 60.33% 57.80%
Chi phí baùn haøng 7,988,035,788 9,617,593,464 27.25% 28.87%
Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp 2,218,431,142 2,119,516,655 7.57% 6.36%
Lôïi nhuaän roøng töø hoaït ñoäng kinh doanh 7,481,161,864 7,516,783,839 25.52% 22.56%
Thu nhaäp töø hoaït ñoäng taøi chính 524,118,778 771,803,991 1.79% 2.32%
Chi phí töø hoaït ñoäng taøi chính 1,616,200 3,127,954 0.01% 0.01%
Lôïi nhuaän töø hoaït ñoäng taøi chính 522,502,578 768,676,037 1.78% 2.31%
Caùc khoaûn thu nhaäp baát thöôøng 52,850,000 15,860,905 0.18% 0.05%
Chi phí baát thöôøng 1,180,000 33,913,000 0.00% 0.10%
Lôïi nhuaän baát thöôøng 51,670,000 (18,052,095) 0.18% -0.05%
Toång lôïi nhuaän tröôùc thueá 8,055,334,442 8,267,407,781 27.48% 24.82%
Thueá thu nhaäp doanh nghieäp 2,013,833,611 2,066,851,945 6.87% 6.20%
Lôïi nhuaän sau thueá 6,041,500,832 6,200,555,836 20.61% 18.61%
5.3 Phaân tích chæ soá (Index analysis)
Phaân tích chæ soá laø kyõ thuaät phaân tích baùo caùo taøi chính trong ñoù taát caû caùc khoaûn
muïc cuûa baûng caân ñoái taøi saûn vaø baùo caùo keát quaû kinh doanh cuûa moät naêm naøo ñoù
ñöôïc choïn laøm goác sau ñoù tính toaùn vaø so saùnh taát caû caùc khoaûn muïc cuûa baûng caân ñoái
taøi saûn vaø baùo caùo keát quaû kinh doanh cuûa nhöõng naêm tieáp theo so vôùi naêm goác. Ñeå
thöïc hieän phaân tích chæ soá chuùng ta söû duïng Excel laäp ra caùc baûng tính coù daïng nhö
baûng 4a, 4b vaø 4c döôùi ñaây.
Nguyen Minh Kieu 15 10/29/03
Chöông trình Giaûng daïy Kinh teá Fulbright Phöông phaùp Phaân tích Baøi giaûng 2
Nieân khoùa 2003-2004 Baøi giaûng
Baûng 4a: Phaân tích chæ soá baûng caùc khoaûn muïc taøi saûn
Giaù trò Chæ soá
Taøi saûn 2001 2002 2001 2002
A. Taøi saûn löu ñoäng vaø ñaàu tö ngaén haïn 19,034,807,257 26,227,103,858 100.00% 137.78%
1. Tieàn 14,546,723,756 20,530,752,078 100.00% 141.14%
Tieàn maët taïi quyõ 70,530,953 104,999,290 100.00% 148.87%
Tieàn göûi ngaân haøng 14,476,192,803 20,425,752,788 100.00% 141.10%
2. Caùc khoaûn ñaàu tö taøi chính ngaén haïn - -
3. Caùc khoaûn phaûi thu 2,912,961,200 4,064,554,078 100.00% 139.53%
Phaûi thu khaùch haøng 1,887,327,034 2,188,501,127 100.00% 115.96%
Traû tröôùc cho khaùch haøng 1,020,345,050 2,041,775,400 100.00% 200.11%
Caùc khoaûn phaûi thu khaùc 5,289,116 43,201,869 100.00% 816.81%
Döï phoøng khoaûn phaûi thu khoù ñoøi (208,924,318)
4. Haøng toàn kho 983,654,569 1,255,954,803 100.00% 127.68%
Nguyeân vaät lieäu toàn kho 181,342,681 250,526,891 100.00% 138.15%
Coâng cuï, duïng cuï toàn kho 30,714,156 15,993,656 100.00% 52.07%
Chi phí saûn xuaát dôõ dang 975,200 975,200 100.00% 100.00%
Thaønh phaåm toàn kho 770,622,532 988,459,056 100.00% 128.27%
5. Taøi saûn löu ñoäng khaùc 591,467,732 375,842,899 100.00% 63.54%
Taïm öùng 264,059,142 191,727,744 100.00% 72.61%
Chi phí traû tröôùc 327,408,590 184,115,155 100.00% 56.23%
B. Taøi saûn coá ñònh vaø ñaàu tö daøi haïn 32,731,292,429 29,033,865,768 100.00% 88.70%
1. Taøi saûn coá ñònh 24,784,313,438 24,829,221,333 100.00% 100.18%
Taøi saûn coá ñònh höõu hình 23,452,706,935 23,610,444,032 100.00% 100.67%
Taøi saûn coá ñònh voâ hình 1,331,606,503 1,218,777,301 100.00% 91.53%
2. Caùc khoaûn ñaàu tö daøi haïn 7,200,000,000 3,880,000,000 100.00% 53.89%
3. Chi phí xaây döïng cô baûn dôõ dang 746,978,991 324,644,435 100.00% 43.46%
Toång coäng taøi saûn 51,766,099,686 55,260,969,626 100.00% 106.75%
Nguyen Minh Kieu 16 10/29/03
Chöông trình Giaûng daïy Kinh teá Fulbright Phöông phaùp Phaân tích Baøi giaûng 2
Nieân khoùa 2003-2004 Baøi giaûng
Baûng 4b: Phaân tích chæ soá caùc khoaûn muïc nguoàn voán
Giaù trò Chæ soá
Nôï vaø voán chuû sôû höõu 2001 2002 2001 2002
A. Nôï phaûi traû 18,233,383,267 20,798,372,102 100.00% 114.07%
1. Nôï ngaén haïn 1,377,360,423 1,086,075,472 100.00% 78.85%
Phaûi traû ngöôøi baùn 404,914,308 290,965,386 100.00% 71.86%
Ngöôøi mua traû tröôùc tieàn haøng 270,979,222 69,804,064 100.00% 25.76%
Thueá vaø caùc khoaûn phaûi noäp (117,741,601) 98,940,111 100.00% -84.03%
Phaûi traû CNV 407,811,647 188,201,493 100.00% 46.15%
Caùc khoaûn phaûi traû khaùc 411,396,847 438,164,418 100.00% 106.51%
2. Nôï daøi haïn 16,856,022,844 19,712,296,630 100.00% 116.95%
Vay daøi haïn 16,856,022,844 19,712,296,630 100.00% 116.95%
B. Voán chuû sôû höõu 33,532,716,419 34,462,597,524 100.00% 102.77%
1. Nguoàn voán quyõ 31,881,614,814 32,970,374,741 100.00% 103.42%
Nguoàn voán kinh doanh 18,762,959,659 21,627,070,960 100.00% 115.26%
Cheânh leäch tyû giaù (604,060,106) (2,878,264,541) 100.00% 476.49%
Quyõ ñaàu tö phaùt trieån 10,932,773,501 11,813,929,560 100.00% 108.06%
Quyõ döï phoøng taøi chính 1,902,501,285 1,911,797,656 100.00% 100.49%
Lôïi nhuaän chöa phaân phoái 263,006,369 - 100.00% 0.00%
Nguoàn voán ñaàu tö xaây döïng cô baûn 624,434,106 495,841,106 100.00% 79.41%
2. Nguoàn kinh phí 1,651,101,605 1,492,222,783 100.00% 90.38%
Quyõ döï phoøng trôï caáp vieäc laøm 834,112,643 925,878,328 100.00% 111.00%
Quyõ khen thöôûng phuùc lôïi 816,988,962 566,344,455 100.00% 69.32%
Toång coäng nguoàn voán 51,766,099,686 55,260,969,626 100.00% 106.75%
Nguyen Minh Kieu 17 10/29/03
Chöông trình Giaûng daïy Kinh teá Fulbright Phöông phaùp Phaân tích Baøi giaûng 2
Nieân khoùa 2003-2004 Baøi giaûng
Baûng 4c: Phaân tích chæ soá baùo caùo keát quaû kinh doanh
Giaù trò Chæ soá
Chæ tieâu 2001 2002 2001 2002
Doanh thu roøng 29,317,222,931 33,312,184,144 100.00% 113.63%
Giaù voán haøng baùn 11,629,594,137 14,058,290,186 100.00% 120.88%
Laõi goäp 17,687,628,794 19,253,893,958 100.00% 108.86%
Chi phí baùn haøng 7,988,035,788 9,617,593,464 100.00% 120.40%
Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp 2,218,431,142 2,119,516,655 100.00% 95.54%
Lôïi nhuaän roøng töø hoaït ñoäng kinh doanh 7,481,161,864 7,516,783,839 100.00% 100.48%
Thu nhaäp töø hoaït ñoäng taøi chính 524,118,778 771,803,991 100.00% 147.26%
Chi phí töø hoaït ñoäng taøi chính 1,616,200 3,127,954 100.00% 193.54%
Lôïi nhuaän töø hoaït ñoäng taøi chính 522,502,578 768,676,037 100.00% 147.11%
Caùc khoaûn thu nhaäp baát thöôøng 52,850,000 15,860,905 100.00% 30.01%
Chi phí baát thöôøng 1,180,000 33,913,000 100.00% 2873.98%
Lôïi nhuaän baát thöôøng 51,670,000 (18,052,095) 100.00% -34.94%
Toång lôïi nhuaän tröôùc thueá 8,055,334,442 8,267,407,781 100.00% 102.63%
Thueá thu nhaäp doanh nghieäp 2,013,833,611 2,066,851,945 100.00% 102.63%
Lôïi nhuaän sau thueá 6,041,500,832 6,200,555,836 100.00% 102.63%
6. Nhöõng haïn cheá cuûa phaân tích baùo caùo taøi chính
Caùc phaàn tröôùc ñaõ trình baøy vôùi caùc baïn taàm quan troïng cuõng nhö caùc kyõ thuaät thöïc
hieän phaân tích baùo caùo taøi chính coâng ty. Tuy nhieân, trong ñieàu kieän cuûa Vieät Nam
phaân tích baùo caùo taøi chính coøn moät soá haïn cheá nhaát ñònh do ñieàu kieän vaø trình ñoä toå
chöùc heä thoáng thoâng tin taøi chính cuûa coâng ty noùi rieâng vaø cuûa toaøn neàn kinh teá noùi
chung coøn nhieàu haïn cheá.
• Haïn cheá thöù nhaát laø möùc ñoä tin caäy cuûa soá lieäu trong caùc baùo caùo taøi chính.
Nhö ñaõ trình baøy, phaân tích baùo caùo taøi chính hoaøn toaøn döïa vaøo soá lieäu vaø
thoâng tin ruùt ra töø caùc baùo caùo taøi chính cho neân neáu caùc soá lieäu naøy thieáu
chính xaùc thì nhöõng keát luaän ruùt ra töø phaân tích chaéc chaén seõ bò sai leäch.
• Haïn cheá thöù hai laø khoâng coù ñaày ñuû thoâng tin veà caùc tyû soá bình quaân cuûa
ngaønh ñeå laøm cô sôû so saùnh.
Maëc duø coøn nhöõng haïn cheá nhö vöøa neâu nhöng neáu ban giaùm ñoác coâng ty naém ñöôïc
kyõ thuaät phaân tích vaø bieát caùch toå chöùc toát heä thoáng thoâng tin keá toaùn-taøi chính thì
vaãn coù theå khaéc phuïc ñöôïc nhöõng haïn cheá treân vaø goùp phaàn naâng cao möùc ñoä tin caäy
cuûa coâng taùc phaân tích.
Nguyen Minh Kieu 18 10/29/03
Chöông trình Giaûng daïy Kinh teá Fulbright Phöông phaùp Phaân tích Baøi giaûng 2
Nieân khoùa 2003-2004 Baøi giaûng
7. Caùc böôùc thöïc hieän phaân tích tyû soá taøi chính
Nhieàu sinh vieân sau khi hoaøn taát chöông trình hoïc ôû nhaø tröôøng ñi vaøo thöïc tieãn vaãn
gaëp khoâng ít khoù khaên khi ñoái dieän vôùi vieäc phaân tích tyû soá taøi chính cuûa moät coâng
ty. Ña soá sinh vieân khoâng bieát baét ñaàu töø ñaâu vaø keát thuùc ôû choã naøo. Ñeå giuùp caùc baïn
coù theå deã daøng hôn trong thöïc haønh, chuùng toâi, sau nhieàu naêm nghieân cöùu vaø tham
khaûo yù kieán cuûa nhieàu ngöôøi thöïc haønh, ñeà nghò caùc böôùc tieán haønh phaân tích tyû soá
taøi chính nhö sau:
Böôùc 1: Xaùc ñònh ñuùng coâng thöùc ño löôøng chæ tieâu caàn phaân tích
Böôùc 2: Xaùc ñònh ñuùng soá lieäu töø caùc baùo caùo taøi chính ñeå laép vaøo coâng thöùc tính
Böôùc 3: Giaûi thích yù nghóa cuûa tyû soá vöøa tính toaùn
Böôùc 4: Ñaùnh giaù tyû soá vöøa tính toaùn (cao, thaáp, hay phuø hôïp)
Böôùc 5: Phaân tích nguyeân nhaân vì sao tyû soá vöøa tính toaùn cao, thaáp hay phuø hôïp
Böôùc 6: Ñöa ra bieän phaùp cuûng coá, caûi thieän hay tieáp tuïc duy trì tyû soá vöøa tính toaùn.
Baùm chaët vaøo caùc böôùc naøy baïn khoâng chæ deã daøng trong vieäc phaân tích caùc tyû soá taøi
chính nhö ñöôïc trình baøy trong taøi lieäu höôùng daãn vaø hoïc taäp, maø baïn coøn coù theå vaän
duïng saùng taïo ñeå töø ñoù coù theå boå sung theâm moät soá loaïi tyû soá khaùc phuïc vuï cho nhu
caàu phaân tích cuûa rieâng baïn.
Nguyen Minh Kieu 19 10/29/03
Copyright by webtailieu.net