Bài giảng Lý 10: Sự nở vì nhiệt của chất rắn
Tài liệu tham khảo giáo án hóa học chuyên đề về Sự nở vì nhiệt của chất rắn. Độ nở dài của vật rắn tỉ lệ với độ tăng nhiệt độ và độ dài ban đầu của vật. Các kim loại khác nhau độ giãn nở khác nhau. Ví dụ một dây tải điện ở 20C có độ dài 800m. Hãy xác định độ nở dài cuả dây tải điện này khi nhiệt độ tăng lên đến 50C về mùa hè
Gv: Nguyễn Trọng Tâm
Hà Nội 24/03/2008
Bạn có tin không việc tháp Eiffel có thể lớn
lên?
Làm sao chuyện ấy có thể xảy ra được?????
Thật hoang đường!!!!
Đừng nói thế, trên thực thế các phép đo vào
ngày 1/1/1890 và 1/7/1890 cho thấy,trong
vòng 6 tháng tháp đã cao hơn 10 cm.!
Tại sao lại như
vậy?
Thắc mắc ư?Hãy tham gia vào buổi
học hôm nay. Và bạn sẽ rõ!
Bài 36: Sự nở vì nhiệt của vật rắn
Sự nở dài
I.
t0 ºC
Thí nghiệm
1.
t ºC
ℓ ۪ ℓ ?
Δℓ
to (ºC) chiều dài thanh là ℓo t (ºC) chiều dài thanh tăng thêm
lượng Δℓ
Bài 36: Sự nở vì nhiệt của vật rắn
Sự nở dài
I.
Thí nghiệm
1.
Kết quả:
2.
- Độ nở dài của vật rắn tỉ lệ với độ tăng
nhiệt độ Δt và độ dài ban đầu lo của vật
- Các kim loại khác nhau, độ giãn nở
khác nhau
Bài 36: Sự nở vì nhiệt của vật rắn
Sự nở dài
I.
Thí nghiệm
1.
Kết quả
2.
Kết luận
3.
- Sự nở dài: Sự tăng độ dài của vật rắn
khi nhiệt độ tăng
Biểu thức: Δl=l – lo=αloΔt
-
α : là hệ số nở dài
phụ thuộc chất liệu của vật rắn
đơn vị 1/K hay K-1
Hệ số nở dài của một số chất
Chất liệu α (K-1)
Nhôm 24.10-6
Đồng 17.10-6
Sắt, thép 11.10-6
Thủy tinh 9.10-6
Thạch anh 0,6.10-6
Inva (Ni-Fe) 0,9.10-6
Ví dụ:
Một dây tải điện ở 20oC có độ dài
1800m. Hãy xác định độ nở dài của dây
tải điện này khi nhiệt độ tăng lên đến
50oC về mùa hè. Cho biết hệ số nở dài
của dây tải điện là α=11,5.10-6 K-1.
Tóm tắt: Giải:
t0=200C
Ta có
l0=1800m Δl=l – lo=αloΔt
t=500C =11,5.10-6.1800.(50-20)
α=11,5.10-6 K-1 =0,621 (m) =62,1 (cm)
Δl=?
Bài 36: Sự nở vì nhiệt của vật rắn
Sự nở dài
I.
Sự nở khối
II.
h1
h2
t0 ºC
t ºC
Thế nào là sự nở khối?
Bài 36: Sự nở vì nhiệt của vật rắn
Sự nở dài
I.
Sự nở khối
II.
- Sự nở khối: sự tăng thể tích của vật
rắn khi nhiệt độ tăng
Độ nở khối: ΔV=V – Vo=βVoΔt
-
β : là hệ số nở khối
phụ thuộc chất liệu của vật rắn
đơn vị 1/K hay K-1
β ≈ 3α
Mối liên hệ giữa α và β
• β = 3α
• Chứng minh
Xét một khối hình vuông ta có V=ℓ³
Suy ra: V ۪(1+βt) = ℓ ۪ (1+ αt)³
³
Do V ۪= ℓ ۪ => (1+βt) = (1+ αt)³
³
Do α rất nhỏ nên α²,α³ càng nhỏ cho nên
nếu khai triển ta được:
β = 3α
Lưu ý: công thức ΔV=V – Vo=βVoΔt
cũng áp dụng được cho chất lỏng
(trừ nước ở gần 40C)
Sự nở vì nhệt đặc biệt của nước
Bài 36: Sự nở vì nhiệt của vật rắn
Sự nở dài
I.
Sự nở khối
II.
Ứng dụng
III.
Khắc phục tác dụng có hại của sự nở
vì nhiệt: làm cho các vật rắn không bị
cong hoặc nứt gãy khi nhiệt độ thay đổi
- Giữa hai đầu thanh ray phải có khe hở
- Các ống kim loại dẫn hơi nóng hoặc
nước nóng phải có đoạn uốn cong
Để khi ống bị nở dài thì đoạn cong này chỉ
biến dạng mà không bị gãy
Có khoảng cách giữa các nhịp cầu
Bài 36: Sự nở vì nhiệt của vật rắn
Sự nở dài
I.
Sự nở khối
II.
Ứng dụng
III.
Khắc phục tác dụng có hại của sự nở
vì nhiệt: làm cho các vật rắn không bị
cong hoặc nứt gãy khi nhiệt độ thay đổi
Lợi dụng sự nở vì nhiệt
Băng kép
Băng kép gồm 2 thanh
kim loại khác nhau như
đồng và thép được tán
chặt sát với nhau. Ở
nhiệt độ bình thường
băng kép thẳng. Khi đốt
nóng hay làm làm lạnh
băng kép sẽ bị cong đi.
Băng kép
Củng cố
Cho biết câu nào đúng, câu nào sai:
1/ Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh Đ
đi S
2/ Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt giống Đ
nhau S
3/ Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác Đ
nhau Đ
4/ Quả cầu nóng lên, thể tích quả cầu giảm
5/ Quả cầu lạnh đi, thể tích quả cầu giảm
6/ Quả cầu nóng lên, khối lượng của quả cầu