Bài 18: Tuần hoàn máu
Với những đặc điểm này, sự trao đổi chất qua bề mặt cơ thể không đáp ứng được nhu cầu trao đổi chất của các tế bào trong cơ thể..
Líp tËp huÊn thay SGK sinh 11. Th¸ng 8 n¨m 2007.
ChÞu tr¸ch nhiÖm biªn so¹n: Lª TrÇm
Môc tiªu bμi häc
Nªu ®−îc vai trß cña m¸u vμ n−íc m« trong sù
1 vËn chuyÓn c¸c chÊt lÊy tõ m«i tr−êng bªn ngoμi
tíi tÕ bμo.
Tr×nh bμy ®−îc sù tiÕn ho¸ cña hÖ tuÇn hoμn ë
2
®éng vËt
Ph©n biÖt ®−îc hÖ tuÇn hoμn hë vμ hÖ tuÇn hoμn
3 kÝn, ph©n tÝch ®−îc ý nghÜa cña sù sai kh¸c gi÷a hÖ
tuÇn hoμn hë vμ hÖ tuÇn hoμn kÝn.
KiÓm tra bμi cò
Chän ®¸p ¸n ®óng nhÊt trong c©u sau:
Sù kh¸c biÖt trong h« hÊp cña c«n trïng víi h« hÊp
ë chim vμ thó lμ:
A. ë c«n trïng «xy ®−îc ®−a ®Õn tõng tÕ bμo
B. ë thó, m¸u gióp chuyÓn oxy ®Õn tÕ bμo
C. s©u bä kh«ng cã hÖ tuÇn hoμn
D. s©u bä kh«ng cã hÖ h« hÊp.
Bμi 18. TuÇn hoμn
Loμi sinh vËt nμo kh«ng cã hÖ tuÇn hoμn?
H¶i Qu× Søa
Trïng ®Õ giÇy
S¸n l¸ gan
Bμi 18. TuÇn hoμn
I.Sù tiÕn ho¸ cña hÖ tuÇn hoμn.
1. ë ®éng vËt ch−a cã hÖ tuÇn
hoμn.
*§¹i diÖn: Sinh vËt ®¬n bμo vμ ®a
bμo cã c¬ thÓ nhá, dÑp (thuû tøc,
giun dÑp, ruét khoang..,)
*§Æc ®iÓm: S/V lín, thμnh c¬ thÓ
máng, c¸c tÕ bμo trao ®æi chÊt trùc
tiÕp víi m«i tr−êng qua bÒ mÆt c¬
thÓ.
V× sao ch−a cã hÖ
tuÇn hoμn
Bμi 18. TuÇn hoμn
Mét sè ®¹i diÖn sinh vËt cã hÖ tuÇn hoμn
Bμi 18. TuÇn hoμn
2. ë c¸c ®éng vËt ®· xuÊt
hiÖn hÖ tuÇn hoμn.
§¹i diÖn: Giun ®èt, Õch
nh¸i, c«n trïng, c¸, chim,
thó, bß s¸t.
Bμi 18. TuÇn hoμn
2. ë c¸c ®éng vËt ®· xuÊt
hiÖn hÖ tuÇn hoμn.
§¹i diÖn: Giun ®èt, Õch nh¸i,
c«n trïng, c¸, chim, thó, bß s¸t.
Lý do xuÊt hiÖn hÖ tuÇn hoμn ë
nh÷ng ®éng vËt nμy?
Bμi 18. TuÇn hoμn
2. ë c¸c ®éng vËt ®· xuÊt
H·y chän nh÷ng ®¸p ¸n ®óng
hiÖn hÖ tuÇn hoμn.
A. C¬ thÓ cã S/V qu¸ lín. *§¹i diÖn:
B. C¬ thÓ cã nhiÒu tÕ bμo. Giun ®èt, Õch nh¸i, c«n trïng, c¸,
chim, thó, bß s¸t.
C. PhÇn lín mÆt ngoμi kh«ng thÊm
*Lý do:
n−íc..
- C¬ thÓ cã S/V qu¸ lín.
D. Kho¶ng c¸ch trong – ngoμi qu¸
- PhÇn lín mÆt ngoμi kh«ng thÊm
lín.
n−íc..
- Kho¶ng c¸ch trong – ngoμi qu¸
lín.
Bμi 18. TuÇn hoμn
2. ë c¸c ®éng vËt ®· xuÊt
hiÖn hÖ tuÇn hoμn.
Víi nh÷ng ®Æc ®iÓm nμy, sù
*§¹i diÖn: Giun ®èt, Õch nh¸i,
trao ®æi chÊt qua bÒ mÆt c¬
c«n trïng, c¸, chim, thó, bß s¸t.
thÓ kh«ng ®¸p øng ®−îc
nhu cÇu trao ®æi chÊt cña
*Lý do:
c¸c tÕ bμo trong c¬ thÓ. Sù
- C¬ thÓ cã S/V qu¸ lín.
trao ®æi chÊt víi m«i
- PhÇn lín mÆt ngoμi kh«ng thÊm
tr−êng ngoμi cña c¸c tÕ bμo
n−íc..
®−îc thùc hiÖn gi¸n tiÕp
- Kho¶ng c¸ch trong – ngoμi qu¸
qua m«i tr−êng trong.
lín.
Bμi 18. TuÇn hoμn
2. ë c¸c ®éng vËt ®· xuÊt
hiÖn hÖ tuÇn hoμn.
Vai trß cña hÖ tuÇn hoμn trong
c¬ thÓ? - ý nghÜa:
A. VËn chuyÓn «xy vμ c¸c chÊt dinh
d−ìng ®Õn tÕ bμo.
Lª V¨n TrÇm
B. Lo¹i c¸c chÊt kh«ng cÇn thiÕt
THPT §å S¬n
ra khái c¬ thÓ.
C. §iÒu hßa nhiÖt
D.VËn chuyÓn c¸c hoãc m«n ®Õn
c¸c bé phËn tiÕp nhËn.
Bμi 18. TuÇn hoμn
2. ë c¸c ®éng vËt ®· xuÊt
hiÖn hÖ tuÇn hoμn.
- C¸c thμnh phÇn cña hÖ tuÇn hoμn
- C¸c thμnh phÇn cña hÖ tuÇn hoμn
(m¸u, b¹ch huyÕt)
A + DÞch tuÇn hoμn
(®éng m¹ch, tÜnh m¹ch)
B + HÖ m¹ch
(b¬m)
C + Tim
(van tim, van m¹ch)
+ C¸c van
D
Bμi 18. TuÇn hoμn
Quan s¸t b¨ng h×nh(chiÒu cña dßng
vËn chuyÓn, mμu s¾c dßng dÞch),
lμm c¸c bμi tËpLtr¾c nghiÖm vμ hoμn
ª TrÇm
THPT §å S¬n
thμnh c¸c néi dung cña b¶ng mÉu ë
phiÕu häc tËp sè 1
HÖ tuÇn hoμn ë c¸c nhãm ®éng vËt
PhiÕu häc tËp sè 1
Sè ng¨n tim Sè vßng TH ChÊt l−îng m¸u ®Õn TB T® m¸u ®Õn tb
Thó
C¸
Giun
Bß s¸t
Õch
NhËn xÐt:
Tõ néi dung cét 2: ...............................................................................................................................................................................................................................................
Tõ néi dung cét 2 vμ 3 ..............................................................................................................................................................................................................................
Tõ néi dung c¸c cét: ........................................................................................................................................................................................................................................
HÖ tuÇn hoμn ë c¸c nhãm ®éng vËt
PhiÕu häc tËp sè 1
Sè ng¨n tim Sè vßng TH ChÊt l−îng m¸u ®Õn TB T® m¸u ®Õn tb
Nhanh
4 ng¨n: M¸u ®á t−¬i,
2
Thó 2TT, 2TN giμu oxy, dd ( K qua phæi)
ChËm ( ph¶i
2 ng¨n: M¸u ®á t−¬i,
1
C¸ qua MM mang)
1TT, 1TN giμu oxy, dd
M¸u ®á t−¬i,
Ch−a râ, do ChËm ( tim
Giun 1
m¹ch bªn dμy lªn giμu oxy, dd ch−a râ rÖt)
Nhanh
M¸u cã pha 1 l−îng
4 ng¨n: 2
Bß s¸t
nhá m¸u tõ tÕ bμo vÒ ( K qua phæi)
2TT, 2TN
Nhanh
4 ng¨n:
2 M¸u pha nhiÒu
Õch 2TT, 2TN ( K qua phæi)
NhËn xÐt:
Tõ néi dung cét 2: ...............................................................................................................................................................................................................................................
Tõ néi dung cét 2 vμ 3 ..............................................................................................................................................................................................................................
Tõ néi dung c¸c cét: ........................................................................................................................................................................................................................................
Sè ng¨n tim
Thó
Thó 4 ng¨n: 2TT, 2TN
H·y ph©n tÝch néi dung cét
C¸ 2 cña phiÕu häc tËp ®Ó s¾p
2ng¨n: 1TT, 1TN
C¸
xÕp tr×nh tù tim cña c¸c ®¹i
diÖn theo h−íng ngμy cμng
Ch−a râ, do
Giun
Giun
phøc t¹p vÒ cÊu t¹o
m¹ch bªn dμy lªn
4 ng¨n: 2TT, 2TN
Bß s¸t
Bß s¸t
Õch 3 ng¨n: 2TT, 2TN
Õch
Tim ch−a râ rÖt (giun ®èt) Tim 2 ng¨n riªng biÖt (c¸)
Tim 4 ng¨n Tim 3
Tim 3 ng¨n, thªm c¸ch hôt
(chim, thó) ng¨n(Õch)
(bß s¸t)
HÖ tuÇn hoμn ë c¸c nhãm ®éng vËt
PhiÕu häc tËp sè 1
Sè ng¨n tim Sè vßng TH
4 ng¨n:
2 H·y ph©n tÝch néi dung cét
Thó 2TT, 2TN
2 vμ 3 cña phiÕu häc tËp ®Ó
2 ng¨n: 1
C¸ s¾p xÕp hÖ tuÇn hoμn cña
1TT, 1TN
c¸c ®¹i diÖn theo h−íng
Ch−a râ, do
1
Giun ngμy cμng phøc t¹p h¬n vÒ
m¹ch bªn dμy lªn
cÊu t¹o
4 ng¨n:
Bß s¸t 2
2TT, 2TN
4 ng¨n: 2
Õch 2TT, 2TN
Tim 3 ng¨n, tuÇn
Tim ch−a râ rÖt, tuÇn hoμn ®¬n Tim 2 ng¨n, tuÇn hoμn kÐp (c¸)
hoμn kÐp, m¸u pha
(giun ®èt)
Ýt (bß s¸t)
Tim 3 ng¨n,thªm c¸ch hôt, tuÇn
Tim4 ng¨n, tuÇn hoμn kÐp, m¸u kh«ng pha
hoμn kÐp, m¸u pha nhiªu (Õch)
(chim, thó)
HÖ tuÇn hoμn ë c¸c nhãm ®éng vËt
PhiÕu häc tËp sè 1
ChÊt l−îng T® m¸u ®Õn
m¸u ®Õn TB TB
Nhanh
M¸u ®á t−¬i, H·y ph©n tÝch néi dung
Thó giμu oxy, dd ( K qua phæi) cét 4 vμ 5 cña phiÕu
ChËm ( ph¶i
M¸u ®á t−¬i, häc tËp ®Ó nªu ý nghÜa
C¸ giμu oxy, dd qua MM mang) sù phøc t¹p ho¸ vÒ cÊu
t¹o (tiÕn ho¸) cña hÖ
M¸u ®á t−¬i, ChËm ( tim
tuÇn hoμn
Giun giμu oxy, dd ch−a râ rÖt)
Nhanh
M¸u cã pha 1 l−îng
Bß s¸t
nhá m¸u tõ tÕ bμo vÒ ( K qua phæi)
Nhanh
Õch M¸u pha nhiÒu ( K qua phæi)
§i cïng víi sù ph©n ho¸ vÒ cÊu t¹o lμ sù chuyªn ho¸
vÒ chøc n¨ng nhê ®ã hÖ tuÇn hoμn cã kh¶ n¨ng ®¸p
øng nhu cÇu trao ®æi chÊt cña tÕ bμo ngμy cμng t¨ng
