Bà Rịa
Bà Rịa-Vũng Tàu là một tỉnh ven biển thuộc vùng Đông
Nam Bộ, tiếp giáp tỉnh Đồng Nai ở phía bắc, Thành phố
Hồ Chí Minh ở phía tây, tỉnh Bình Thuận ở phía đông,
còn phía nam giáp Biển Đông.
Tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu
Bà Rịa-Vũng Tàu
Bà Rịa-Vũng Tàu là một tỉnh ven biển thuộc vùng Đông
Nam Bộ, tiếp giáp tỉnh Đồng Nai ở phía bắc, Thành phố
Hồ Chí Minh ở phía tây, tỉnh Bình Thuận ở phía đông,
còn phía nam giáp Biển Đông.
Thành phố Vũng Tàu là tỉnh lỵ của tỉnh.[1]
Hành chính
Tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu có 8 đơn vị hành chính, gồm 1
thành phố, 1 thị xã và 6 huyện:
• Thành phố Vũng Tàu
• Thị xã Bà Rịa
• Huyện Châu Đức
Tỉnh Việt Nam
• Huyện Đất Đỏ
• Huyện Long Điền Chính trị và hành chính
• Huyện Tân Thành
• Huyện Xuyên Mộc Bí thư tỉnh ủy Nguyễn Tuấn Minh
• Huyện Côn Đảo
Chủ tịch
Nguyễn Tuấn Minh
HĐND
Trước ngày 9 tháng 12 năm 2003, 2 huyện Long Điền và
Đất Đỏ thuộc huyện Long Đất [2]. Chủ tịch UBND Trần Minh Sanh
Địa lý
Diện tích và dân số
Tỉnh lỵ Vũng Tàu[1]
• 1991 (số liệu Tổng cục Thống kê): 1.967 km²,
587.499 người Miền Đông Nam Bộ
• 1992: 637.000 người Diện tích 1.982,2 km²
• 1993: 657.100 người
• 1994 (TĐBKVN) 1.965 km², 670.800 người
• 1995 (Tổng cục Thống kê): 708.900 người Nhân khẩu
• 1996 (Tổng cục Thống kê): 1.965 km², 706.200 Số dân 897.600 người
người • Mật độ 453 người/km²
• 1998: 1.965,2 km², 744.300 người
• 1999 (Tổng điều tra dân số 1-4): 1.975 km², Dân tộc Việt, Hoa, Khmer, Chơ-ro
800.568 người; (Tổng cục Thống kê): 805.100
người (trung bình năm)
• 2000 (Tổng cục Thống kê): 822.000 người Mã điện thoại 64
• 2001: 839.000 người (Tổng cục Thống kê),
841.519 người Mã bưu chính: 74
• 2002 (Tổng cục Thống kê): 856.100 người
ISO 3166-2 43
• 2003 (TĐBKQSVN): 1.975,15 km², 884.900
người Website [1]
• 2004 (Tổng cục Thống kê): 1.982,2 km²,
897.600 người (trung bình năm) Biển số xe: 72
• 2005 (Tổng cục thống kê): 1.982,2 Km²,
913.100 người, 461Người/km² (Mật độ dân số )
Khí hậu
Bà Rịa-Vũng Tàu thuộc vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa; một năm chia hai mùa rõ rệt. Mùa mưa bắt đầu
từ tháng 5 đến tháng 10, thời gian này có gió mùa Tây Nam. Mùa khô bắt đầu từ tháng 11 đến tháng 4 năm
sau, thời gian này có gió mùa Đông Bắc.
Nhiệt độ trung bình hàng năm là 27°C, tháng thấp nhất khoảng 24,8°C, tháng cao nhất khoảng 28,6°C. Số
giờ nắng rất cao, trung bình hàng năm khoảng 2400 giờ. Lượng mưa trung bình 1500 ẩm.
Bà Rịa-Vũng Tàu nằm trong vùng ít có bão.
Lịch sử
Năm 1658, chúa Hiền Nguyễn Phúc Tần đưa 2.000 quân đánh thành Mô Xoài của Chân Lạp (thuộc vùng
đất Bà Rịa ngày nay). Lý do của cuộc chinh phạt này được Chúa Nguyễn đưa ra là để bảo vệ những cư
dân người Việt đã vào đây làm ăn sinh sống. Trận này, Chúa Nguyễn bắt được vua Chân Lạp là Nặc Ông
Chân. Chân Lạp xin được làm chư hầu và triều cống hàng năm. Năm Giáp Tuất, Thái Tông thứ 27 (1674),
Chúa Hiền lại sai Nguyễn Dương Lâm và Nguyễn Diên đem quân đánh lũy Bô Tâm của Chân Lạp ở xứ
Mô Xoài mà về sau người Việt gọi là Lũy cũ Phước Tứ (vùng thị trấn Long Điền ngày nay).
Tỉnh Bà Rịa được thành lập tháng 12 năm 1899 trên địa bàn phủ Phước Tuy của tỉnh Biên Hòa.
Tháng 10 năm 1956, chính quyền Việt Nam Cộng Hòa lập tỉnh Phước Tuy gồm địa bàn tỉnh Bà Rịa và
quần đảo Hoàng Sa.
Từ tháng 3 năm 1963 đến tháng 12 năm 1963 và từ tháng 11 năm 1966 đến tháng 10 năm 1967, chính
quyền Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam sáp nhập tỉnh Bà Rịa với tỉnh Biên Hòa và tỉnh
Long Khánh thành tỉnh Bà Biên.
Từ tháng 2 năm 1976 sáp nhập vào tỉnh Đồng Nai.
Từ tháng 5 năm 1979 lập Đặc khu Vũng Tàu-Côn Đảo.
Từ tháng 8 năm 1991 lập tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu gồm Đặc khu Vũng Tàu-Côn Đảo và một số huyện thuộc
tỉnh Đồng Nai vốn thuộc tỉnh Bà Rịa trước kia.
Kinh tế
Bà Rịa Vũng Tàu thuộc Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Hoạt động kinh tế của Tỉnh trước hết phải
nói về tiềm năng dầu khí. Trên thềm lục địa Đông Nam Bộ tỉ lệ các mũi khoan thăm dò, tìm kiếm gặp
dầu khí khá cao, tại đây đã phát hiện các mỏ dầu có giá trị thương mại lớn như: Bạch Hổ (lớn nhất Việt
Nam), Rồng, Đại Hùng, Rạng Đông. Đương nhiên xuất khẩu dầu đóng góp một phần quan trọng trong
GDP của Bà Rịa-Vũng Tàu.
Kinh tế trên địa bàn đã vượt qua nhiều khó khăn lớn hồi đầu thập kỷ 1990, sớm tạo được thế ổn định và
đạt tốc độ phát triển khá; chuyển dịch đúng hướng công nghiệp hóa - hiện đại hóa với cơ cấu công
nghiệp, dịch vụ, nông nghiệp. Năng lực sản xuất, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội của tỉnh tăng nhanh.
Ngoài lĩnh vực khai thác dầu khí, Bà Rịa Vũng Tàu còn là một trong những trung tâm năng lượng, công
nghiệp nặng, du lịch, cảng biển của cả nước. Trung tâm điện lực Phú Mỹ và Nhà máy điện Bà Rịa chiếm
40% tổng công suất điện năng của cả nước (trên 4000 MW trên tổng số gần 10.000 MW của cả nước).
Công nghiệp nặng có: sản xuất phân đạm urê (800.000 tấn năm), sản xuất polyetylen (100.000 tấn/năm),
sản xuất clinker, sản xuất thép (hiện tại có 7 nhà máy đang họat động gồm VinaKyoei, Thép miền Nam
( South Steel), Bluescopes, Thép Việt, Thép Tấm ( Flat Steel), Nhà máy thép SMC và Posco Vietnam đang
thi công nhà máy thép cán nguội sẽ đi vào họat động vào năm 2009. Về lĩnh vực cảng biển: kể từ khi
chính phủ có chủ trương di dời các cảng tại nội ô Thành phố Hồ Chí Minh, Bà Rịa-Vũng Tàu trở thành
trung tâm cảng biển chính của khu vực Đông Nam bộ. Các cảng lớn tập trung chủ yếu trên sông Thị Vải.
Cảng Sài Gòn và Nhà máy Ba Son đang di dời và xây dựng cảng biển lớn tại đây. Sông Thị Vải có luồng
sâu đảm bảo cho tàu có tải trọng trên 50.000 tấn cập cảng. Về lĩnh vực du lịch, tỉnh này là một trong
những trung tâm du lịch hàng đầu của cả nước. Trong thời gian qua, chính phủ đã cấp phép và đang thẩm
định một số dự án du lịch lớn như: Saigon Atlantis (300 triệu USD), Công viên giải trí Bàu Trũng và Bể cá
ngầm Nghinh Phong (500 triệu USD), công viên bách thú Safari Xuyên Mộc (200 triệu USD)...Trong năm
2005, GDP đầu người của Bà Rịa-Vũng Tàu đứng đầu cả nước (4000 USD kể cả dầu khí, 2000 USD
không kể dầu khí), thu ngân sách năm 2006 dự kiến 65.030 ngàn tỷ đồng (xếp thứ 2 sau Tp Hồ Chí Minh
là 67.254 ngàn tỷ đồng). Tuy nhiên mức sống của dân cư nói chung thì xếp sau Tp HCM. Xem thêm Dự
toán thu ngân sách năm 2006 của các tỉnh thành Việt Nam
Khu công nghiệp
Tỉnh hiện có 8 khu công nghiệp: Đông Xuyên, Phú Mỹ I,Phú Mỹ II, Mỹ Xuân A, Mỹ Xuân A mở rộng,
Mỹ Xuân A 2, Mỹ Xuân B1, Cái Mép. Các khu công nghiệp này đã được chính phủ quy hoạch để triển
khai đầu tư và xây dựng hạ tầng kỹ thuật cơ bản (như san lấp mặt bằng, làm đường giao thông, điện
lực, cấp thoát nước, v.v.). Hiện tại các khu công nghiệp trên có các nhà máy thép, năng lượng tập trung
nhiều nhất nước[cần dẫn nguồn].
Giao thông vận tải
• Đường bộ: Tỉnh có hệ thống giao thông khá hoàn chỉnh nối các huyện thị với nhau. Quốc lộ 51A
(4 làn xe) chạy qua tỉnh dài gần 50 km. Trong 5-7 năm tới sẽ có đường cao tốc Biên Hòa-Vũng
Tàu 8 làn xe song song với Quốc lộ 51A.
• Đường sông: Hệ thống các cảng biển như nêu trên. Từ Vũng Tàu có thể đi Tp HCM bằng tàu
cánh ngầm.
• Hàng không: Sân bay Vũng Tàu chủ yếu phục vụ cho máy bay trực thăng thăm dò khai thác dầu
khí. Trong tương lai, Sân bay Quốc tế Long Thành được xây dựng cách Vũng Tàu 70 km, ranh
giới tỉnh khoảng 20 km.
• Đường sắt: hiện tại chưa có đường sắt đến tỉnh. Theo quy hoạch đến năm 2015 của ngành
đường sắt, một đường sắt đôi cao tốc khổ rộng 1.435 m sẽ được xây dựng nối Tp HCM và
Vũng Tàu, tốc độ thiết kế: trên 300 km/g.
Văn hóa
Điều đặc biệt nhất của tỉnh là Bà Rịa-Vũng Tàu có 10 đền thờ cá voi, nhiều nhất ở miền Nam. Đương
nhiên lễ hội Nghinh Ông, hay Tết của biển, là một sự kiện quan trọng trong đời sống văn hóa và tâm linh
của dân chài nơi đây.
Bên cạnh đó, tỉnh có ngày lễ Lệ Cô Long Hải từ 10/2 đến 12/2 âm lịch để thờ cúng Mẫu - Nữ thần và kết
hợp cúng thần biển.
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
