100 BÀI THƠ HAY NHẤT THẾ KỶ XX
M ục Lục
1. Nguyên tiêu - Hồ Chí Minh
2. Ngày hòa bình đầu tiên - Phùng Khắc Bắc
3. Những bóng người trên sân ga - Nguyễn Bính
4. Tạm biệt Huế - Thu Bồn
5. Vào chùa - Đồng Đức Bốn
6. Sư đoàn - Phạm Ngọc Cảnh
7. Chiếc xe xác qua phường Dạ Lạc - Văn Cao
8. Núi đôi - Vũ Cao
9. Bên kia sông Đuống - Hoàng Cầm
10. Tràng Giang - Huy Cận
11. Dọn về làng - Nông Quốc Chấn
12. Quê hương - Nguyễn Bá Chung
13. Say đi em - Vũ Hoàng Chương
14. Miền trung - Hoàng Trần Cương
15. Đường về quê mẹ - Đoàn Văn Cừ
16. Anh đừng khen em - Lâm Thị Mỹ Dạ
17. Nguyệt cầm - Xuân Diệu
18. Cô bộ đội ấy đã đi rồi - Phạm Tiến Duật
19. Tây tiến - Quang Dũng
20. Lên Côn Sơn - Khương Hữu Dụng
21. Đò lèn - Nguyễn Duy
22. Chiều - Hồ Dzếnh
23. Thăm mả cũ bên đường - Tản Đà
24. Cha tôi - Lê Đạt
25. Mẹ và quả - Nguyễn Khoa Điềm
26. Núi Mường Hung dòng sông Mã - Cầm Giang
27. Mắt buồn - Bùi Giáng
28. Hai sắc hoa Tigon - TTKH
29. Đọc thơ Ức Trai - Sóng Hồng
30. Bài thơ tình ở Hàng Châu - Tế Hanh
31. Trở về quê nội - Ca Lê Hiến
32. Đêm mưa - Hoàn
33. Những đứa trẻ chơi trước cửa đền - Thi Hoàng
34. Cửu Long giang ta ơi - Nguyên Hồng
35. Đêm nay Bác không ngủ - Minh Huệ
36. Nỗi niềm Thị Nở - Quang Huy
37. Đường khuya trở bước - Đinh Hùng
38. Người về - Hoàng Hưng
39. Đồng chí - Chính Hữu
40. Khi con Tu hú - Tố Hữu
41. Lên Cấm Sơn - Thôi Hữu
42. Lời nói dối nhân ái - Trang Thế Hy
43. Gánh nước đêm - Á Nam Trần Tuấn Khải
44. Tỳ Bà - Bích Khê
45. Gửi Bác Trần Nhuận Minh - Trần Đăng Khoa
46. Thu điếu - Nguyễn Khuyến
47. Bến Mi Lăng - Yến Lan
48. Tháp Chàm - Văn Lê
49. Ông đồ - Vũ Đình Liên
50. Đèo cả - Hữu Loan
51. Viếng bạn - Hoàng Lộc
52. Tiếng thu - Lưu Trọng Lư
53. Nhớ rừng - Thế Lữ
54. Một vị tướng về hưu - Nguyễn Đức Mậu
55. Những mùa trăng mong chờ - Lê Thị Mây
56. Dặn con - Trần Nhuận Minh
57. Hội Lim - Vũ Đình Minh
58. Khóc người vợ hiền - Tú Mỡ
59. Cuộc chia ly màu đỏ - Nguyễn Mỹ
60. Quê hương - Giang Nam
61. Thị Màu - Anh Ngọc
62. Nhớ - Hồng Nguyên
63. Trời và Đất - Phan Thị Thanh Nhàn
64. Người đàn bà ngồi đan - Ý Nhi
65. Nhớ máu - Trần Mai Ninh
66. Mẹ - Nguyễn Ngọc Oánh
67. Bông và Mây - Ngô Văn Phú
68. Muôn vàn tình thương yêu trùm lên khắp quê hương - Việt
Phương
69. Đợi - Vũ Quần Phương
70. Tên làng - Y Phương
71. Lời mẹ dặn - Phùng Quán
72. Có khi nào - Bùi Văn Quốc
73. Tự hát - Xuân Quỳnh
74. Áo lụa Hà Đông - Nguyên Sa
75. Bài thơ của một người yêu nước - Trần Vàng Sao
76. Người đẹp - Lò Ngân Sủi
77. Đồng dao cho người lớn - Nguyễn Trọng Tạo
78. Tống biệt hành - Thâm Tâm
79. Dấu chân qua trảng cỏ - Thanh Thảo
80. Đất nước - Nguyễn Đình Thi
81. Những người đàn bà gánh nước sông - Nguyễn Quang Thiều
82. Nghe tiếng cuốc kêu - Hữu Thỉnh
83. Bao giờ trở lại - Hoàng Trung Thông
84. Bờ sông vẫn gió - Trúc Thông
85. Bến đò ngày mưa - Anh Thơ
86. Thăm lúa - Trần Hữu Thung
87. Cổ lũy cô thôn - Phạm Thiên Thư
88. Nói sao cho vợi - Thu Trang
89. Mưa đêm lều vó - Trần Huyền Trân
90. Bên mộ cụ Nguyễn Du - Vương Trọng
91. Nhớ Huế quê tôi - Thanh Tịnh
92. Màu thời gian - Đoàn Phú Tứ
93. Đây thôn Vĩ Dạ - Hàn Mặc Tử
94. Nhớ vợ - Cầm Vĩnh Ui
95. Em tắm - Bạc Văn Ùi
96. Một ngày ta ngoái lại - Đinh Thị Thu Vân
97. Tổ quốc ta bao giờ đẹp thế này chăng - Chế Lan Viên
98. Bếp lửa - Bằng Việt
99. Vườn trong phố - Lưu Quang Vũ
100. Thương vợ - Trần Tế Xương
Nguyên tiêu
(Hồ Chí Minh)
Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên
Yên ba thâm sứ đàm quân sự
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.
(1948)
Dịch nghĩa
Rằm tháng riêng
Rằm xuân lồng lộng trăng soi
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân
Giữa dòng bàn bạc việc quân
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền
(Dịch: Xuân Thuỷ)
Ngày hòa bình đầu tiên
(Phùng Khắc Bắc)
Những sợi nắng xuyên qua nhà mình
Thành những mũi tên
Thành những viên đạn
Bắn tiếp và anh không gì che chắn
Phải nhận tất cả
Vẫn anh
Hôm qua chưa nhận được một viên đạn
Hôm nay nhận được lỗ thủng
Anh về quê không mang súng
Vũ khí lúc này là hai bàn tay...
Mẹ giục ăn cơm no
Hoà bình trong canh cua, rau mồng tơi, cà
Và
Mùi ổ rơm
Những bóng người trên sân ga
(Nguyễn Bính)
Những cuộc chia lìa khởi từ đây
Cây đàn sum họp đứt tuôn dây
Những lời bèo bọt, thân đơn chiếc
Lần lượt theo nhau suốt tháng ngày
Có lần tôi thấy hai cô bé
Sát má vào nhau khóc sụt sùi
Hai bóng chung lưng thành một bóng
Đường về nhà chị chắc xa xôi
Có lần tôi thấy một người yêu
Tiễn một người yêu một buổi chiều
ở một ga nào xa vắng lắm
Họ cầm tay họ bóng xiêu xiêu
Hai chàng tôi thấy tiễn đưa nhau
Kẻ ở sân ga kẻ cuối tàu
Họ giục nhau về ba bốn bận
Bóng nhòa trong bóng tối từ lâu
Có lần tôi thấy vợ chồng ai
Thèn thẹn chia tay bóng chạy dài
Chị mở khăn trầu anh thắt lại
Mình về nuôi lấy mẹ, mình ơi!
Có lần tôi thấy một bà già
Đưa tiễn con đi một chốn xa
Tàu chạy lâu rồi bà vẫn đứng
Lưng còng đổ bóng xuống sân ga
Có lần tôi thấy một người đi
Chẳng biết về đâu nghĩ ngợi gì
Chân bước hững hờ theo bóng lẻ
Một mình làm cả cuộc phân ly
Những chiếc khăn màu thổn thức bay
Những bàn tay vẫy những bàn tay
Những đôi mắt ướt nhìn đôi mắt
Buồn ở đâu hơn ở chốn này
Tôi đã từng chờ những chuyến xe
Đã từng đưa đón kẻ đi về
Sao nhà ga ấy sân ga ấy
Chỉ để cho lòng dấu biệt ly
Tạm biệt Huế
(Thu Bồn)
Bỡi vì em dắt anh lên những ngôi đền cổ
Chén ngọc giờ chìm dưới đáy sông sâu
Những lăng tẩm như hoàng hôn
Chống lại ngày ngày quên lãng
Mặt trời vàng và mắt em nâu
Xin chào Huế một lần anh đến
Để ngàn lần anh nhớ trong mơ
Em rất thực nắng thì mờ ảo
Xin đừng lầm em với cổ đô
Áo trắng hỡi thuở tìm em không thấy
Nắng minh mang mấy nhịp Tràng Tiền
Nón rất Huế mà đời không phải thế
Mặt trời lên từphía nón em nghiêng
Nhịp cầu cong và con đường thẳng
Một đời anh tìm mãi Huếnơi đâu
Con sông dùng dằng con sông chảy ngược
Sông chảy vào lòng nên Huế rất sâu
Tạm biệt Huế với em là tiễn biệt
Hải Vân ơi xin người đừng tắt ngọn sao khuya
Tạm biệt nhé với chiếc hôn thầm lặng
Anh trở về hoá đá phía bên kia.
( Huế, 1980)
Vào chùa
(Đồng Đức Bốn)
Đang trưa ăn mày vào chùa
Sư ra cho một lá bùa rồi đi
Lá bùa chẳng biết làm gì
Ăn mày nhét túi lại đi ăn mày.
Sư đoàn
(Phạm Ngọc Cảnh)
Sẽ có những sư đoàn thép
Bất kỳ nơi đâu
Không khuất phục tù đày chém giết
Nơi đâu
Người sống nợ nần người đã chết
Bất kỳ nơi đâu
Từ một cây "mút nhét"
Một sải xuồng bơi
Một nọc ong châm góp làm sự nghiệp
Gốc tre xanh thắng trận cả ba đời
Ba mươi triệu tấm lòng xông ra tuyến lửa
Vạch lối điều quân
Vai chảy xe thồ
Trồng cây xanh che chở
Mỗi bước quân đi
Đánh trận trường kỳ
Đêm trước nấp trong lùm bắn tỉa
Sớm sau dàn trận chính qui
Đến trận bão hiệp đồng cả nước
Mỗi sư đoàn mang gió lốc bay đi ...
Đất giải phóng thênh thang
Sẽ cho ta dàn đội ngũ - sư đoàn
Phía trước gọi ta
Những Điện Biên vòng đai thép tung ra làm chiến dịch
Đòn gánh hậu phương vượt đèo đi phản kích
Hành quân
Hành quân
Trùng điệp những sư đoàn
Đi lên phía Bắc
Tràn về hướng Nam
Những vị tướng lại cầm quân đi đánh giặc
Trải bản đồ
Còn nguyên
Vạch chỉ đỏ thắt quanh hầm giặc Pháp
Bài học chiến tranh nhân dân
Lại tiếp
Trang Ấp Bắc - Plây me
Và chiến công lên ngực áo những binh nhì
Đất nước sẽ cho ta
Những chùm con số đẹp
Làm tên gọi khai sinh sư đoàn thép
Này đây
Doi cát Cửu Long xanh
Sư đoàn Châu Thổ
Giữa bãi sú, rừng tràm
Vụt đứng dậy sư đoàn Nam Bộ
Sư đoàn Tây Nguyên
Từ hầm chông bẫy đá cung tên
Này đây Cực Nam Phan Rang - Phan Thiết
Này đây Quảng Ngãi - Phú Yên
Trên nguồn xa Ô Lâu - Thạch Hãn
Sẽ tiến về
Sư đoàn Trị Thiên
Lại có một ngày
Mọi cửa ô xanh Sài Gòn hớn hở
Như Hà Nội đã từng
Ba mươi sáu đường hoa tung sóng đỏ
Phất rừng cờ thổi hồng ngọn gió
Đón con em
Đón những sư đoàn
Mang chiến thắng trở về
Rập bước
Ca vang !
Chiếc xe xác qua phường Dạ Lạc
(Văn Cao)
Ngả tư nghiêng ngiêng đốm lửa
Chập chờn ảo hoá tà ma...
Đôi dãy hồng lâu cửa mở phấn sa
Rũ rượi tóc những hình hài địa ngục
Lạnh ngắt tiếng ca nhi phách giục
Tình tang... Não nuột khóc tàn sương
Áo thế hoa rũ rượi lượn đêm trường
Từng mỹ thể rạc hơi đèn phù thể
Ta đi giữa đường dương thế
Bóng tối âm thầm rụng xuống chân cây...
Tiếng xe ma chở vội một đêm gầy
Xác truỵ lạc rũ bên thềm lá phủ
Ai hát khúc thanh xuân hờ ơi phấn nữ
Thanh xuân hờ thanh xuân
Bước gần ta chút nữa thêm gần
Khoảng giữa tuổi thanh xuân nghe loạn trùng hút tuỷ
Ai huỷ đời trên tang trống nhỉ?
Hay ác thần gõ quách nạo mồ khuya!
Đảo điên... mê say... Thể phách chia lìa
Nghe reo mạnh, chuỗi tiền cười lạnh lẽo!
Tiền rơi! Tiền rơi! Chùm sao huyền diệu
Lấy lánh hằng hà gạo rơi! Tiền rơi!
Vàng mấy lá thừa đãi mây phủ chiếu
Ngả tư nghiêng nghiêng chia nẻo
Dặt dìucung bậc âm dương
Tàn xuân nhễ nhại mưa cô tịch
Đầm đìa rả rích phương đông
Mang mang thở dài hồn đốt trích
Lưỡi thép trùng trùng khép cố đô
Cửa ô đau khổ
Bốn ngả âm u
( Nhà ta thuê néo gục tự mùa thu
Gác cô độc hướng về phường Dạ Lạc )
Đêm đêm, dài canh tan tác
Bốn vực nhạc động, vẫy người
Giãy đèn chao thắp đỏ quạnh máu đời
Ta về gác chiếu chăn gào tự tử
Trên đường tối đêm khoả thân khiêu vũ
Kèn nhịp xa diệu múa vô luân
Run rẩy giao duyên khối nhạc trầm trầm
Hun hút gió nâng cầm ca nặng nhọc
Kiếp người tang tóc
Loạn lạc đòi xương chất lên xương
Một nửa kêu than, ma đói sa trường
Còn một nửa lang thang tìm khoái lạc
Ngả tư nghiêng nghiêng xe xác
Đi vào ngõ khói công yên
Thấy bâng khuâng lối cỏ hư huyền
Hương nha phiến chập chờn mộng ảo
Bánh nghiến nhựa đường nghe sào sạc
Ai vạc xương đổ sọ xuống lòng xe
Chiếc quỷ xa qua bốn ngả ê chề
Chở vạn kiếp đi hoang ra khỏi vực
Mưa, mưa hằng thao thức
Trong phố lội đìu hiu
Mưa, mưa tràn trên vực
Hang tối gục tiêu điều
Mang linh hồn cô liêu
Tiếng xe càng ám ảnh
Tiếng xa dần xa lánh
Khi gà đầu ô kêu.
1945
Núi đôi
(Vũ Cao)
Bảy năm về trước em mười bảy
Anh mới đôi mươi trẻ nhất làng
Xuân Dục, Đoài Đông hai nhánh lúa
Bữa thì anh tới bữa em sang.
Lối ta đi giữa hai sườn núi
Đôi ngọn nên làng gọi núi Đôi
Em vẫn đùa anh sao khéo thế
Núi chồng, núi vợ đứng song đôi.
Bỗng cuối mùa chiêm quân giặc tới
Ngõ chùa cháy đỏ những thân cau
Mới ngỏ lời thôi đành lỗi hẹn
Ai ngờ từ đó mất tin nhau.
Anh vào bộ đội lên Đông Bắc
Chiến đấu quên mình năm lại năm
Mỗi bận dân công về lại hỏi
Ai người Xuân Dục Núi Đôi chăng.
Anh nghĩ quê ta giặc chiếm rồi
Trăm nghìn căm uất bao giờ nguôi
Mỗi tin súng nổ vùng đai địch
Sương trắng người đi lại nhớ người.
Đồng đội có nhau thường nhắc nhở
Trung du làng nước vẫn chờ trông
Núi Đôi bốt dựng kề ba xóm
Em vẫn đi về những bến sông.
Náo nức bao nhiêu ngày trở lại
Lệnh trên ngừng bắn anh về xuôi
Hành quân qua tắt đường sang huyện
Anh nhớ thăm nhà thăm Núi Đôi.
Mới đến đầu ao tin sét đánh
Giặc giết em rồi, dưới gốc thông
Giữa đêm bộ đội vây đồn Thứa
Em sống trung thành chết thuỷ chung.
Anh ngước nhìn lên hai dốc núi
Hàng thông, bờ cỏ, con đường quen
Nắng lụi bỗng dưng mờ bóng khói
Núi vẫn Đôi mà anh mất em.
Dân chợ Phù Linh ai cũng bảo
Em còn trẻ lắm, nhất làng trong
Mấy năm cô ấy làm du kích
Không hiểu vì sao chẳng lấy chồng.
Từ núi qua thôn đường nghẽn lối
Xuân Dục Đoài Đông cỏ ngút đầy
Sân biến thành ao nhà đổ chái
Ngổn ngang bờ bụi cánh dơi bay.
Cha mẹ dìu nhau về tận đất
Tóc bạc thương từ mỗi gốc cau
Nứa gianh nửa mái lều che tạm
Sương trắng khuấy dần chuyện xót đau.
Anh nghe có tiếng người qua chợ
Ta gắng mùa sau lúa sẽ nhiều
Ruộng thấm mồ hôi từng nhát cuốc
Làng ta rồi đẹp biết bao nhiêu.
Nhưng núi còn kia anh vẫn nhớ
Oán thù còn đó anh còn đây
Ở đâu cô gái làng Xuân Dục
Đã chết vì dân giữa đất này?
Ai viết tên em thành liệt sĩ
Bên những hàng bia trắng giữa đồng
Nhớ nhau anh gọi em, đồng chí
Một tấm lòng trong vạn tấm lòng.
Anh đi bộ đội sao trên mũ
Mãi mãi là sao sáng dẫn đường
Em sẽ là hoa trên đỉnh núi
Bốn mùa thơm mãi cánh hoa thơm.
Bên kia sông Đuống
(Hoàng Cầm)
Em ơi! Buồn làm chi
Anh đưa em về sông Đuống
Ngày xưa cát trắng phẳng lỳ
Sông Đuống trôi đi
Một dòng lấp lánh
Nằm nghiêng nghiêng trong kháng chiến trường kỳ
Xanh xanh bãi mía bờ dâu
Ngô khoai biêng biếc
Đứng bên này sông sao nhớ tiếc
Sao xót xa như rụng bàn tay
Bên kia sông Đuống
Quê hương ta lúa nếp thơm đồng
Tranh Đông Hồ gà lợn nét tươi trong
Màu dân tộc sáng bừng trên giấy điệp
Quê hương ta từ ngày khủng khiếp
Giặc kéo lên ngùn ngụt lửa hung tàn
Ruộng ta khô
Nhà ta cháy
Chó ngộ một đàn
Lưỡi dài lê sắc máu
Kiệt cùng ngõ thẳm bờ hoang
Mẹ con đàn lợn âm dương
Chia lìa đôi ngả
Đám cưới chuột tưng bừng rộn rã
Bây giờ tan tác về đâu ?
Ai về bên kia sông Đuống
Cho ta gửi tấm the đen
Mấy trăm năm thấp thoáng
mộng bình yên
Những hội hè đình đám
Trên núi Thiên Thai
Trong chùa Bút Tháp
Giữa huyện Lang Tài
Gửi về may áo cho ai
Chuông chùa văng vẳng nay người ở đâu
Những nàng môi cắn chỉ quết trầu
Những cụ già phơ phơ tóc trắng
Những em xột xoạt quần nâu
Bây giờ đi đâu ? Về đâu ?
Ai về bên kia sông Đuống
Có nhớ từng khuôn mặt búp sen
Những cô hàng xén răng đen
Cười như mùa thu tỏa nắng
Chợ Hồ, chợ Sủi người đua chen
Bãi Tràm chỉ người dăng tơ nghẽn lối
Những nàng dệt sợi
Đi bán lụa mầu
Những người thợ nhuộm
Đồng Tỉnh, Huê Cầu
Bây giờ đi đâu? Về đâu?
Bên kia sông Đuống
Mẹ già nua còm cõi gánh hàng rong
Dăm miếng cau khô
Mấy lọ phẩm hồng
Vài thếp giấy dầm hoen sương sớm
Chợt lũ quỷ mắt xanh trừng trợn
Khua giầy đinh đạp gẫy quán gầy teo
Xì xồ cướp bóc
Tan phiên chợ nghèo
Lá đa lác đác trước lều
Vài ba vết máu loang chiều mùa đông
Chưa bán được một đồng
Mẹ già lại quẩy gánh hàng rong
Bước cao thấp trên bờ tre hun hút
Có con cò trắng bay vùn vụt
Lướt ngang dòng sông Đuống về đâu?
Mẹ ta lòng đói dạ sầu
Đường trơn mưa lạnh mái đầu bạc phơ
Bên kia sông Đuống
Ta có đàn con thơ
Ngày tranh nhau một bát cháo ngô
Đêm líu díu chui gầm giường tránh đạn
Lấy mẹt quây tròn
Tưởng làm tổ ấm
Trong giấc thơ ngây tiếng súng dồn tựa sấm
Ú ớ cơn mê
Thon thót giật mình
Bóng giặc dày vò những nét môi xinh
Đã có đất này chép tội
Chúng ta không biết nguôi hờn
Đêm buông xuống dòng sông Đuống
Con là ai? Con ở đâu về?
Hé một cánh liếp
Con vào đây bốn phía tường che
Lửa đèn leo lét soi tình mẹ
Khuôn mặt bừng lên như dựng giăng
Ngậm ngùi tóc trắng đang thầm kể
Những chuyện muôn đời không nói năng
Đêm đi sâu quá lòng sông Đuống
Bộ đội bên sông đã trở về
Con bắt đầu xuất kích
Trại giặc bắt đầu run trong sương
Dao loé giữa chợ
Gậy lùa cuối thôn
Lúa chín vàng hoe giặc mất hồn
Ăn không ngon
Ngủ không yên
Đứng không vững
Chúng mày phát điên
Quay cuồng như xéo trên đống lửa
Mà cánh đồng ta còn chan chứa
Bao nhiêu nắng đẹp mùa xuân
Gió đưa tiếng hát về gần
Thợ cấy đánh giặc dân quân cày bừa
Tiếng bà ru cháu buổi trưa
Chang chang nắng hạ võng đưa rầu rầu
"À ơi... cha con chết trận từ lâu
Con càng khôn lớn càng sâu mối thù"
Tiếng em cắt cỏ hôm xưa
Hiu hiu gió rét mịt mù mưa bay
"Thân ta hoen ố vì mày
Hờn ta cùng với đất này dài lâu..."
Em ơi! Đừng hát nữa! Lòng anh đau
Mẹ ơi! Đừng khóc nữa! Dạ con sầu
Cánh đồng im phăng phắc
Để con đi giết giặc
Lấy máu nó rửa thù này
Lấy súng nó cầm chắc tay
Mỗi đêm một lần mở hội
Trong lòng con chim múa hoa cười
Vì nắng sắp lên rồi
Chân trời đã tỏ
Sông Đuống cuồn cuộn trôi
Để nó cuốn phăng ra bể
Bao nhiêu đồn giặc tơi bời
Bao nhiêu nước mắt
Bao nhiêu mồ hôi
Bao nhiêu bóng tối
Bao nhiêu nỗi đời
Bao giờ về bên kia sông Đuống
Anh lại tìm em
Em mặc yếm thắm
Em thắt lụa hồng
Em đi trảy hội non sông
Cười mê ánh sáng muôn lòng xuân xanh.
Việt Bắc, tháng 4, 1948
Tràng Giang
(Huy Cận)
Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp
Con thuyền xuôi mái nước song song,
Thuyền về nước lại, sầu trăm ngả;
Củi một cành khô lạc mấy giòng.
Lơ thơ cồn nhỏ gió đìu hiu,
Đâu tiếng làng xa vãn chợ chiều.
Nắng xuống, trời lên sâu chót vót;
Sông dài, trời rộng, bến cô liêu.
Bèo dạt về đâu, hàng nối hàng;
Mênh mông không một chuyến đò ngang.
Không cầu gợi chút niềm thân mật.
Lặng lẽ bờ xanh tiếp bãi vàng.
Lớp lớp mây cao đùn núi bạc...
Chim nghiêng cánh nhỏ: bóng chiều sa
Lòng quê dờn dợn vời con nước,
Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà.
Dọn về làng
(Nông Quốc Chấn)
Mẹ! Cao - Lạng hoàn toàn giải phóng
Tây bị chết bị bắt sống hàng đàn
Vệ quốc quân chiếm lại các đồn
Người đồng như kiến, súng đầy như củi.
Sángmai về làng sửa nhà phát cỏ,
Phát ruộng nương rào vườn tược làm ăn.
Mấy năm qua quên tháng giêng , quên rằm tháng bảy.
Chạy hết núi lại khe, cay đắng đủ mùi,
Hôm nay Cao - Bắc - Lạng cười vang,
Dọn lán, rời rừng người xuóng làng,
Người nói cỏ lai trong rừng rậm,
Cuốc đất dọn cỏ mẹ khuyên con.
Đường cái kêu vang tiếng ôtô.
Trong trường ríu rít tiếng cười con trẻ,
Mờ mờ khói bếp bay trên máy nhà lá
Từ nay không ngập cỏ lối đi
Hổ không dám đến trẻ con trong vườn chuối
Quả tên cành không lo tự chín tự rụng
Ruộng sẽ không thành nơi máu chảy thành vũng.
Mặt trời lên! Sáng rõ rồi mẹ ạ!
Con đi bộ đội , mẹ ở lại nhà
Giặc Pháp ,Mĩ còn giết người cướp của trên đất ta.
Đuổi hết nó đi con sẽ về trong mẹ.
Quê hương
(Nguyễn Bá Chung)
Ba mươi năm xa cách quê hương
Bảy lần về thôi cũng là tạm đủ
Nhớ lần đầu - tóc tang trời ủ rũ
Đến bây giờ ánh sáng đã bừng lên
Có cái gì là lạ không thể quên
Như nỗi nhớ không biết tên mà gọi
Như nỗi đau không thể làm dịu vợi
Như ngôi nhà vẫn mãi mãi đi tìm
Như bầu trời nửa xám nửa không quen
Mảnh đất vỡ bồi máu xương ta đó
Đỉnh Yên Tử hoa đại còn vết đỏ
Những người xưa vì nước xả thân mình
Con đường quê vẫn mãi mãi gập ghềnh
Bao năm tháng những người làng chịu đói
Năm Ất Dậu tất cả làng tụ lại
Ăn cháo hoa suốt cả mấy tháng trời
Bát cháo hoa mà ngọt cả một đời
Quý hơn cả bao ngọc vàng cộng lại
Xa ngàn dặm để mà còn nhớ mãi
Vết thương đau chưa chôn đủ tháng ngày
Để về đây nhận lại mặt người
Để mình biết mình vẫn là mình cũ
Bao đổi thay thăng trầm bong lớp vỏ
Nhìn quê hương để lại nhận ra mình.
Say đi em
(Vũ Hoàng Chương)
Copyright by webtailieu.net