Virut gây bệnh ứng dụng của virut
Quá trình xâm nhập và phát triển của phagơ vào tế bào chủ trải qua mấy giai đoạn ? Kể tên các giai đoạn đó ?
Sơ đồ dưới đây mô tả giai đoạn nào? Trình bày diễn biến của giai đoạn đó?
Sở GD&ĐT Tiền Giang
Trường THPT Chuyên Tiền Giang
GV: Phạm Lê Vạng
Quá trình xâm nhập và phát triển của phagơ vào tế bào
chủ trải qua mấy giai đoạn ? Kể tên các giai đoạn đó ?
Sơ đồ dưới đây mô tả giai đoạn nào? Trình bày diễn biến
của giai đoạn đó?
Xâm nhập Sinh tổng hợp
I/ Virut gây bệnh
Biện pháp
phòng
Đặc điểm Tác hại
tránh
1.Virut kí sinh ở thực vật:
2. Virut kí sinh ở vi sinh
vật (phagơ) :
3.Virut kí sinh ở côn
trùng:
4.Virut kí sinh ở người và
động vật:
I/ Virut gây bệnh
Biện pháp
phòng
Đặc điểm Tác hại
tránh
-Chọn giống sạch
1. Virut −Bộ gen là ARN Gây tắc mạch
bệnh.
mạch đơn. →hình thái lá thay đổi:
kí sinh ở
-Luân canh cây
−Virut xâm nhập xoăn lá, đốm lá (bệnh
thực
trồng.
vào tế bào nhờ khảm thuốc lá, xoăn lá
vật:
-Vệ sinh đồng
các vết thương khoai tây,…)
ruộng.
của thực vật. →thân bị lùn, còi cọc
-Tiêu diệt các côn
−Virut nhân lên (còi cà chua,…)
trùng truyền bệnh.
trong tế bào rồi lan
sang tế bào khác
qua cầu sinh chất.
Vài bệnh do virut kí sinh ở thực vật
Bệnh đốm thuốc lá
Bệnh xoăn lá
Bệnh đốm khoai tây
2. Virut -ADN xoắn Virut nhân lên làm Tuân theo qui
kí sinh ở kép. chết hàng loạt vi trình vô trùng
vi sinh khuẩn trong nồi lên
-90% là có nghiêm ngặt trong
vật men→tổn thất lớn
đuôi. quá trình sản xuất
(phagơ): cho nhiều ngành và kiểm tra vi
công nghiệp vi sinh: khuẩn trước khi
mì chính, sinh khối, đưa vào sản xuất.
thuốc trừ sâu sinh
học, thuốc kháng
sinh,…
3.Virut -Nhóm virut -Virut (Baculo) kí Tiêu diệt động
kí sinh chỉ kí sinh ở sinh ở nhiều sâu bọ vật trung gian
côn trùng. ăn lá →sâu bị chết.
ở côn truyền bệnh,…
trùng:
-Nhóm virut kí -Virut sinh ra độc
sinh ở côn tố.
trùng sau đó -Khi côn trùng
mới nhiễm vào (muỗi, bọ chét,…)
người và động đốt người và động
vật. vật →virut sẽ xâm
nhập và gây bệnh
(viêm não ngựa, sốt
xuất huyết
người,…)
-Tiêm phòng
4.Virut Virut kí sinh -Gây tử vong ở
vac xin.
kí sinh gây bệnh và lây người và động vật:
-Vệ sinh nơi ở.
ở người lan rất nhanh AIDS, SARS,
-Cách ly nguồn
và động thành dịch. viêm não Nhật
bệnh.
vật: Bản, dại, cúm gà,
-Sống lành
lở mồm long
mạnh.
móng,…
…
-Gây ảnh hưởng
đến sức khỏe và
sản xuất ở người:
đau mắt đỏ, sởi,
quai bị, sốt xuất
huyết,…
Virus cuùm H5N1
Bệnh long móng ở lợn
Một số virut gây bệnh ở người chưa có phương pháp
điều trị hiệu quả.
SARS Virut Ebola Virut HIV
II/ Ứng dụng của virut trong thực tiễn
1) Bảo vệ đời sống con người và môi trường
- Virut gây bệnh ở người và động vật được nghiên cứu
để sản xuất vacxin phòng chống nhiều dịch bệnh.
- Virut ở động vật được nghiên cứu để hạn chế sự phát
triển quá mức của một số loài động vật hoang dã tự
nhiên (thỏ, chuột, châu chấu,…) →cân bằng sinh học.
Ở châu Úc, người ta
dùng virut Pox như
một vũ khí sinh học
để hạn chế sự phát
triển quá mức của
đàn thỏ trong tự
nhiên, duy trì sự cân
bằng sinh thái
Virut Pox
2) Bảo vệ thực vật:
-Sản xuất thuốc trừ sâu sinh học có chứa virut Baculo
để diệt nhiều loại sâu ăn lá.
-Thuốc được bọc bởi màng keo, chỉ tan trong đường
ruột của côn trùng. Khi màng keo tan ra, virut mới
chuyển sang dạng hoạt động → sâu chết.
-Ưu điểm của thuốc trừ sâu sinh học:
+ Chỉ diệt một số loại sâu hại nhất định → không
độc hại cho con người và môi trường.
+ Virut được bảo vệ trong một thể bọc → dễ bảo
quản, dễ sản xuất, giá thành hạ,…
Virut Baculo
Thuốc trừ sâu sinh học
3) Sản xuất dược phẩm
-Virut được ứng dụng trong công nghệ di truyền
→ sản xuất một số loại dược phẩm: intefêron (IFN),
insulin với số lượng lớn, giá thành hạ để chữa bệnh
cho người.
-Cắt bỏ gen không quan trọng của phagơ thay
bằng gen mong muốn và biến phagơ thành vật vận
chuyển gen lý tưởng.
