VIÊM QUANH MÓNG
(Paronychia)
Viêm quanh móng là sự nhiễm trùng mô xung quanh móng tay và móng chân. Có hai
dạng: cấp tính và mạn tính; nguyên nhân và điều trị khác nhau.
Dịch tễ học
Tần số: đây là bệnh nhiễm trùng bàn tay, bàn chân thường gặp, chiếm khoảng 35%
nhiễm trùng bàn tay. Những người có nguy cơ mắc bệnh là: những người phải tiếp
xúc nhiều với nước (nội trợ, thợ làm bánh,...), suy giảm miễn dịch, những người dùng
corticoid.
Chủng tộc: không thấy sự ưu thế về chủng tộc.
Giới: bệnh gặp nhiều ở nữ, tỷ lệ nữ/nam là 3/1.
Tuổi: bệnh gặp ở mọi lứa tuổi.
Nguyên nhân:
Viêm quanh móng cấp:
Nguyên nhân thường gặp nhất là tụ cầu vàng (Staphylococcus aureus), ngoài ra còn do:
liên cầu (Streptococcus), Pseudomonas, trực khuẩn gram âm, vi khuẩn kỵ khí.
Viêm quanh móng cấp và mạn tính còn là biểu hiện của nhiều bệnh khác như
pemphigus vulgaris.
Viêm quanh móng mạn:
Nguyên nhân thường gặp nhất là nấm Candida albicans.
Những nguyên nhân khác: vi khuẩn, virus; di căn ung thư, ung thư hắc tố dưới móng,
ung thư tế bào vảy.
Viêm quanh móng mạn thường xuất hiện ở những người thường làm việc trong môi
trường ẩm ướt, tiếp xúc thường xuyên với acid nhẹ, kiềm nhẹ và những hóa chất
khác.
Những nguyên nhân khác: bệnh vảy nến, Cadida da niêm mạc, thuốc (retinoid, ức chế
protease, kháng retrovirus).
Các yếu tố thuận lợi: đái tháo đường, béo phì, tăng tiết mồ hôi, thiếu hụt miễn dịch,...
Lâm sàng
Viêm quanh móng cấp (Acute paronychia): bệnh nhân thường có tiền sử bị xây xước
vùng quanh móng. Sưng đỏ, đau vùng quanh móng; một số trường hợp ấn có mủ chảy
ra. Trường hợp nặng có thể gây hoại tử, bong móng.
Viêm quanh móng mạn (Chronic paronychia): thường gặp ở những người làm việc
trong môi trường ẩm ướt, triệu chứng kéo dài trên 6 tuần. Sưng đỏ, đau vùng quanh
móng; chân móng hở hình thành một khe rất dễ bị vi sinh vật tấn công; móng dày, thay
đổi màu sắc và có những đường gợn ngang móng.
Cận lâm sàng
Nhuộm Gram.
KOH.
Tế bào Tzanck khi nghi ngờ Herpes
Điều trị
Viêm quanh móng cấp
Ngâm nước ấm 3-4lần/ngày.
Kháng sinh.
Dẫn lưu mủ khi có biểu hiện áp-xe.
Viêm quanh móng mạn
Hạn chế tiếp xúc với nước, cắt móng tay, sơn sửa móng tay, ngậm ngón tay.
Thuốc chống nấm bôi, uống.
Viêm quanh móng cấp:
Viêm quanh móng mạn: